San Francisco verwachtte aardbeving al jaren
Bisschoppen vragen meer aandacht voor geboorte en dood
Reportage
PAGINA 2
WOENSDAG 18 OKTOBER 1989
ROME (CIC) - Europese rooms-
katholieken moeten zich meer be
kommeren om geboorte en dood.
Zij zouden zwangere vrouwen en
ongehuwde moeders beter moe
ten begeleiden en ouderen de ge
legenheid moeten bieden in ver
trouwde omgeving te sterven, zo
suggereerde kardinaal Carlo Ma
ria Martini aan het eind van het
zevende symposium van de raad
van Europese bisschoppenconfe
renties (CCEE).
"Zoals de ouders hun kinderen
ter wereld brengen, zo zullen de
kinderen in de toekomst hun ou
ders bij het sterven begeleiden",
aldus de voorzitter van de CCEE.
Hij sprak voor ruim honderd col
lega's en adviseurs die deelna
men aan de bijeenkomst over se
cularisatie en herevangelisatie in
Europa.
Familieleden zouden vrijstel
ling van hun werk moeten krijgen
voor stervensbegeleiding, aldus
de Italiaanse kardinaal. Hij sprak
lovende woorden over de tehui
zen voor stervenden die in enkele
kerkprovincies zijn opgericht en
pleitte voor "menselijker" zie
kenhuizen en een betere oplei
ding van medisch personeel. Met
zijn voorstellen hoopt de aartsbis
schop van Milaan het "Europese
individualisme" te lijf te gaan.
Martini raadde zijn collega's
aan de schaduwkanten van het
moderne leven "op een profeti
sche manier" aan de kaak te stel
len. Kerkleden moeten deze kri
tiek als uitdrukking van solidari
teit en liefde ervaren en niet het
gevoel krijgen dat hun moreel het
zwijgen wordt opgelegd.
Reispaus. Paus Johannes
Paulus II vierde de elfde verjaar
dag van zijn verkiezing tot paus
heel toepasselijk in het vliegtuig.
Terugkerend van zijn bezoek aan
Zuidkorea, Indonesië en Mauri
tius liet hij weten nog lang niet
uitgereisd te zijn.
De paus keerde maandagavond
terug van zijn 44ste buitenlandse
reis en had er toen volgens de re
kenaars van het Vaticaan sinds
zijn verkiezing op 16 oktober 1978
welgeteld 675.000 kilometers op
zitten. Begin 1990 staat een reis
naar West-Afrika gepland.
Kritiek op de 'globe-trotter' pa
reert de paus met Christus' op
dracht om het Evangelie aan alle
naties te verkondigen. Bovendien
hangt de pauselijke reislust nauw
samen met de herevangelisatie
waartoe het Tweede Vaticaanse
Concilie (1962-1965) heeft opge
roepen.
Moeder Teresa
Moeder Teresa wil haar werk on
der de armen hervatten, maar art
sen hebben haar dat vooralsnog
verboden. De 79-jarige Nobel
prijswinnares mocht zaterdag het
Woodlands-ziekenhuis in Calcut
ta verlaten, waar zij op 5 septem
ber met ernstige hartklachten en
hoge koorts werd opgenomen.
"Ik wil mijn kinderen zien. Ze
missen me al zo lang", aldus Moe
der Teresa. "Veel te riskant",
heeft dokter Rajen Vats haar la
ten weten. Ook de arts van de
Zusters der Barmhartigheid - de
orde die Moeder Teresa in 1950
oprichtte - acht de religieuze nog
veel te zwak.
Glemp populair. Kardinaal
Jozef Glemp is de populairste
man in Polen. Na de primaat van
de Poolse Rooms-Katholieke
Kerk volgen minister-president
Tadeusz Mazowiecki en vak
bondsleider Lech Walesa, zo
blijkt uit een enquête in het dag
blad 'Zycie Warszawy'.
In de categorie 'buitenlandse
persoonlijkheden' staat de Poolse
paus Johannes Paulus II onaan
tastbaar op de eerste plaats. De
Amerikaanse president George
Bush en Sovjetleider Michail
Gorbatsjov volgen op gepaste af
stand.
Bijna tachtig procent van de
volwassen Polen koestert sympa
thie voor de kerkleider die zich in
augustus en september buiten ei
gen land allerminst populair
maakte met enkele antisemiti
sche uitspraken. Glemp zette de
overeenkomst om het omstreden
klooster uit Auschwitz te ver
plaatsen op losse schroeven,
maar veranderde van mening
toen het Vaticaan zich voor ver
huizing van de nonnen uitsprak.
Mazowiecki en Walesa kunnen
rekenen op de sympathie van res
pectievelijk 77 en 67 procent van
de Polen. Bijna alle ondervraag
den (98 procent) lieten zich zeer
lovend uit over paus Johannes
Paulus II.
Manifestatie
Onder het motto 'Missiewerk op
de drempel van de jaren negentig'
organiseert de Diocesane Missie
Raad van het bisdom Rotterdam'
op zondag 12 novmeber 1989 een
manifestatie in het Alfrinkcollege
aan de Werflaan in Zoetermeer.
Het aanvangsuur is bepaald op
11.00 uur; om 15.30 uur heeft de
sluiting plaats van de bijeen
komst.
Doel van deze bijeenkomst is
tweeledig. Enerzijds wil de Dio
cesane Missie Raad belangstel
lenden laten zien op welke manie
ren het Missie-, Óntwikkelings-
en Vredeswerk in het bisdom
Rotterdam gestalte krijgt. Ander
zijds wil de DMR met deze dag
ook een impuls geven aan de ont
wikkeling van het MOV-werk
door de vraag op te werpen voor
welke uitdagingen men in de ja
ren negentig wereldwijd en plaat
selijk/regionaal komt te staan.
Met deze dag wil de DMR zich
vooral richten tot de leden van de
ruim 120 parochiële werkgroepen
voor Missie, Ontwikkeling en
Vrede, de parochiebesturen, pas
tores en zo mogelijk tot alle ande
ren in het bisdom die het MOV-
werk een warm hart toedragen.
Voor de benaming 'manifesta
tie' is gekozen om het laagdrem
pelige en veelkleurige karakter
van het programma aan te geven.
Er zijn twee inleiders aangezocht.
Mevrouw Ana Pereira da Silva,
lid van de Braziliaanse organisa
tie ADITEPP en als gast van Soli-
daridad volgende maand in dit
land verblijvend. En de Belgische
oud-missie bisschop mgr. Van
Cauwelaert. Daarnaast treden de
Zaïrese muziekgroep Msaada en
de Culturele Groep van Samahan
(Filipijnen) op.
Gospelconcert. Op zaterdag 21
oktober wordt in gebouw
Tripodia aan het Hoornesplein
een Katwijk aan Zee een gospel
concert gehouden. De eerste mu
zikale klanken zullen van 15.00 af
te beluisteren zijn; de zaal gaat
een half uur eerder open. De toe
gang tot het concert is gratis.
Het dertig leden tellende
gospelkoor His Revelation uit Al
phen aan den Rijn is het middel
punt van het concert. Op het re
pertoire van het koor staan onder
meer 'songs' van The Continental
Singers, The Maranatha Singers
en van Adrian Snell. Een om
vangrijk combo, alsmede een ge-
luids- en lichtinstallatie zorgen
voor de backing.
In gebouw Tripodia wordt op
de avond van diezelfde dag een
evangelisatie- en ontmoetings
avond belegd. Spreker op deze
avond is de evangelist Ben Hoe
kendijk. Diens vrouw Wiesje
heeft de leiding van de samen
zang in handen. De evangelisatie-
en ontmoetingsavond begint om
19.30 uur. De toegang is gratis.
Beroepingen
Hervormde Kerk. Beroepen te
Voorthuizen (deelgemeente Ig-
thuskerk): M. Visser te Heere
waarden, die dit beroep heeft aan
genomen.
Gereformeerde Kerken. Be
roepen te Broeksterwoude: Drs.
R. Hoekstra, kandidaat aldaar die
dit beroep heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling drs. R.
Hoekstra, kandidaat te Broek
sterwoude.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt. Beroepen te Assen-
Noord: H. de Vries te Zwijnd-
recht; te Assen-Zuid: M. J. C.
Blok te Apeldoorn.
Pitcher Storm Davis van de Oakland-Athletics pakt een baby aan van een vrouw in het Candlestick-stadion,
waar de aanwezigen een half uur voor de aanvang van het duel tussen de Oakland-Athletics en de San Franciso
Giants de schok voelden. De 60.000 honkbalfans reageerden aanvankelijk vrolijk op de schok, maar pas toen het
licht uitviel werd duidelijk dat er van een tamelijk zware beving sprake was. Het publiek verliet overigens geor
dend het stadion, de wedstrijd in de voorrondes van de World-Series is voor onbepaalde tijd uitgesteld. (foto ai»)
Gisteren was het een boven de grond gelegen zesbaans-snelweg door Oakland, vanmorgen was het een gigantische puinhoop van verwrongen staal
en brokken beton: de Cypress-highway. <f0to ap>
[WASHINGTON Een paar maanden geleden bracht de
Geologische Dienst van Californië een rapport uit, waarin
werd gespeculeerd over de kansen op een grote aardbeving
in San Francisco en Los Angeles. Dat was niet erg opwek
kende kost. De kans op een forse beving 7 tot 8 op de
jschaal van Richter werd voor San Francisco op 10 pro-
Jcent binnen 5 jaar, 20 procent binnen 10 jaar en 50 procent
binnen 30 jaar geschat. Voor Los Angeles werden vergelijk
bare cijfers aangehouden.
De basis voor het rapport was watje
seismologische statistieken zou
kunnen noemen. Uit onderzoek is
gebleken, dat aardbevingen in Cali
fornië zich met een ruw soort regel
matigheid voordoen. Daarom kun
je, met een marge van enkele decen
nia, voor zowel Los Angeles als San
Francisco zeggen: er komt weer een
grote aan.
Was de aardbeving die San Fran
cisco en het gebied ten zuiden ervan
gisteren om 4 minuten over 5 in de
middag plaatselijke tijd trof. inder
daad de gevreesde grote aardbe
ving, de 'Big One', zoals Amerikaan
se seismologen dat noemen? Het is
nog te vroeg om dat al met zeker
heid te zeggen. De beving haalde in
ieder geval 6,9 op de schaal van
Richter, en kwam daarmee een eind
in de buurt van die kwalificatie.
Paradoxaal
rampenscenario's die vantevoren
door de verschillende regionale- en
staatsdiensten waren opgesteld.
Bij die scenario's was er onder
meer van uitgegaan, dat een echte
grote aardbeving voor 3000 tot
11.000 doden en 12.000 tot 44.000 ge
wonden zou zorgen, bij een materië
le schade van gemakkelijk 100 mil
jard gulden. Dat is, nogmaals vol
gens de voorlopige berichten van
vannacht, lang niet gehaald.
De apocalyptische scenario's
over straten die door een 2,5 meter
dikke laag glas, gfkomstig van rui
ten van wolkenkrabbers, zouden
worden bedekt, over massale
vluchtpogingen en overal branden
op grote schaal, zijn al evenmin uit
gekomen.
Onzeker
En daarom is het dus nog niet zo ze
ker, of dit de Grote Klap was, waar
op San Francisco zo lang heeft ge
wacht. En zelfs als dat wel het geval
was, dan nog zijn verdere, grotere
bevingen in en rond San Francisco
de komende jaren geenszins uitge
sloten. De breuklijn waarlangs de
beving van woensdag zich voor
deed, de San-Andreasbreuklijn dus,
is er namelijk maar een van een aan
tal die langs en onder San Francisco
lopen.
Dwars door een dichtbevolkt ge
bied in Groot-San Francisco loopt
bijvoorbeeld ook nog de Hayward
breuklijn en seismologen als prof.
Laine Johnson, hoofd van het Seis-
mografisch Instituut van de Univer
siteit van Berkeley, hebben altijd
gezegd dat een grote schok langs
die lijn veel ernstiger gevolgen
krijgt, rampzaliger zelfs dan de be
ving van 1906.
Het is niet alleen San Francisco
dat zoveel risico's loopt. Heel de
kuststrook van Californië is een
streek die vergeven is van de poten
tieel gevaarlijke breuklijnen. Dat
komt omdat onder Californië twee
grote tectonische platen langs el
kaar schuiven. Dat zorgt voor de
spanningen, die zich zo nu en dan
door bevingen ontladen.
Daar is niets aan te doen. Califor
nië zal altijd een gevaarlijke plaats
om te wonen zijn, net zoals Tokyo
dat bijvoorbeeld ook is. Maar an
ders dan in Japan is in Californië
Op de Bay-brigde, de verbinding tussen de stad en Oakland, begaf een
deel van het wegdek het. Een paar auto's vielen in het daardoor ontstane
gat, maar bleven gespaard van een nog veel diepere val in de baai. (foto ad
nooit zoveel aan voorbereiding op
aardbevingen gedaan. Per jaar geeft
Japan per burger 150 keer zoveel
aan voorbereiding uit als Californië.
Commerciële belangen van onder
meer onroerend goed eigenaren, en
een op directe behoeftenbevredi-
ging gerichte en snel concrete resul
taten zoekende staatseconomie
hebben dat in Californië in de weg
gestaan.
Maar dat wil natuurlijk niet zeg
gen dat er niets is gebeurd. Sinds
tientallen jaren moeten bijvoor
beeld nieuwe huizen in Los Angeles
en San Francisco voldoen aan
bouwcodes waarmee ze een flinke
aardbeving zouden moeten kunnen
doorstaan. De beelden die de Ame
rikaanse tv vanmorgen liet zien
over ineengestorte huizen, bewezen
dan ook dat het voornamelijk oude
re gebouwen zijn geweest die zijn
ingestort. De merendeels nieuwe
wolkenkrabbers van het zakendis
trict van San Francisco zijn in ieder
geval allemaal overeind gebleven.
Brandweerlieden kijken vrijwel machteloos toe bij de brandende resten van een appartementengebouw. Het ge
bouw stortte bij de aarbeving in (foto ap>
Als inderdaad blijkt, dat de beving
van woensdag de grote aardbeving
was die San Francisco te wachten
stond, dan is de stad, hoe para
doxaal dat ook klinkt, er nog goed
van afgekomen. Het zou namelijk
betekenen, dat de spanning langs
de San-Andreasbreuklijn, waar
langs de beving zich voordeed, nu
verdwenen is. Het zal dan weer vele
tientallen jaren duren, voor de span
ning langs de breuklijn opnieuw zo
hoog is opgelopen, dat voor een vol
gende beving moet worden ge
vreesd.
En de beving van woensdag was
aanzienlijk minder ernstig dan hij
had kunnen zijn. De laatste grote
aardbeving die San Francisco trof,
die van 1906, was veel zwaarder. Die
beving had een kracht van 8,3 op de
schaal van Richter, en was daarmee
14 keer zo vernietigend als die van
vandaag.
Bij de beving van 8 april 1906 wer
den meer dan 28.000 gebouwen ver
woest, raakten meer dan een kwart
miljoen mensen dakloos, kwamen
452 mensen om het leven, en duur
de het drie etmalen voor de vele
branden enigszins onder contrlöe
waren. De beving van woensdag
had, naar het zich vannacht liet aan
zien, lang niet dat katastrofale ka
rakter.
Dat de nieuwste beving relatief
gezien meeviel, blijkt ook uit de
