LEIDSCH
DAGBLAD
Zeker 271 doden hij aardbeving
mDALEN
t ft 119 20
Honecker afgezet
,Die paar seconden
vergeet je nooit...
Grote branden en ingestorte wegen, bruggen en gebouwen in San Francisco
Van Dalen kinderschoenen
nu aan de Haarlemmerstraat!
Rijk en provincies kijken
samen naar Groene Hart
LEIDSCH
t
WOENSDAG 18 OKTOBER 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39066 Prijs fl. 1,25
SAN FRANCISCO (GPD) - „In
eens begon de toonbank heftig
heen en weer te schudden en rol
de de kassa er met een klap af. De
muren en het plafond trilden. Ik
dacht dat ik flauw zou vallen; dat
ik een soort hartinfarct kreeg.
Toen ik naar buiten keek, was al
les donker. Even later schoten de
vlammen in de verte hoog op".
Martin Kobus, die 3,5 jaar gele
den samen met zijn zuster vanuit
Doorwerth naar San Francisco
verhuisde, maakte de aardbeving
vannacht aan den lijve mee. „Het
duurde alles bij elkaar een paar
seconden, maar die vergeet ik
mijn leven lang niet meer".
Op dat moment stond de 26-ja-
rige Martin in zijn modezaak in
het voorstadje Sausalito. „Ik had
net een paar klanten uit New
York geholpen, toen de hele zaak
begon te beven. Niemand besefte
in die paar afschuwelijke momen
ten wat er aan de hand was.
'What's happening', schreeuwden
de klanten en we raakten volledig
in paniek. Op dat moment viel het
licht uit. Ook buiten was plotse
ling alles aardedonker", vertelt
hij geëmotioneerd.
Kort na de aardschok vertrok
ken hij en zijn vijf jaar jongere
zuster, die ook in de modezaak
werkt, naar hun naast elkaar gele
gen appartementen iets verderop
in Sausalito. „Vandaar kijken we
over de benedenstad van San
Franscisco uit. Onder normale
omstandigheden is dat een fasci
nerend gezicht. Nu is het in één
woord angstaanjagend. Overal
om ons heen zien we gigantische
branden, die de in duisternis ge
hulde omgeving een spookachtig
aanzien geven. De tanks van de
olieraffinaderijen verderop zijn
gescheurd en staan in brand. Het
is één vlammenzee", vertelde hij
vanmorgen om negen uur Neder
landse tijd aan de telefoon.
„Toen ik kort na de rampzalige
seconden uit de zaak naar buiten
keek, zag ik de Bay-Bridge door
midden breken. Ook de aan- en
afvoerwegen van de brug, die on
der en boven elkaar door lopen,
zag ik op elkaar vallen. Gebou
wen in down-town stortten in".
Veel zwaardere
in de toekomst?
WASHINGTON/DE BILT
(GPD/AP) - "De aardbeving is een
waarschuwing dat er een nog veel
zwaardere verwacht kan worden"
Dat zegt het hoofd van de Ameri
kaanse geologische dienst (USGS)
Dallas Peck. Deskundige Van Bo
degraven van het KNMI in De Bilt
komt tot een andere conclusie: "Be
woners van San Francisco kunnen
vermoedelijk weer tientallen jaren
de toekomst zonder angst en beven
tegemoet zien. De kracht van de
aardbeving van vannacht heeft de
'spanning tussen de aardschollen in
de Andreas-breuklijn opgeheven"
„Het is onmogelijk aardschokken
te voorspellen, want de weerstand
van de gesteenten langs de honder
den kilometers lange breuklijn voor
de kust van Californië is moeilijk te
berekenen. Alleen spanningen aan
de oppervlakte zijn met laserstralen
enigzins te bepalen. Maar in de
meeste aardbevingsgebieden wor
den de schokken op kilometers
diepte veroorzaakt. Tot op 700 kilo
meter kunnen aardbevingen voor
komen".
In Nederland kunnen aardbevin
gen met een kracht van 7 of 8 op de
schaal van Richter niet voorkomen.
Schokken met een kracht van 6
doen zich volgens het KNMI eens in
de 1000 jaar in ons land voor
WASHINGTON (GPD) De zware aardbeving die van
nacht San Francisco en omgeving trof heeft aan zeker
271 mensen het leven gekost. Het aantal gewonden ligt
rond de 500. Verwacht wordt dat deze aantallen nog zul
len oplopen. Er woeden enkele grote branden door ge
sprongen gasleidingen. Grootscheepse reddingsopera
ties zijn op gang gekomen om mensen onder de puinho
pen vandaan te halen.
het centrum van San Francisco,
iar enkele oudere gebouwen als
kaartenhuizen ineenstorten. Ook
braken, als gevolg van gebroken
daar in de stad
De beving deed zich om 4 minuten
over 5 (even na een uur 's nachts Ne
derlandse tijd) voor, en had een
kracht van 6.9 op de schaal van
Richter. Het epicentrum van de be- gasleidingen, hier
ving bevond zich 100 kilometer ten branden uit.
zuiden van San Francisco, nabij het
stadje Hollister. In een straal van
250 km werd grote schade aange
richt.
Hoewel de beving niet langer dan
15 seconden duurde, waren de ge
volgen rampzalig. Dat kwam onder
meer, omdat net op dat moment de
avondspits in volle gang was, en ve
le tienduizenden forenzen zich op
de weg bevonden.
weg bestaat uit twee boven elkaar buiten werking
aangelegde delen, en het bovenste verkeer van
stuk kwam gedeeltelijk naar bene
den, tientallen auto's beneden ver
pletterend.
Het ministerie van buitenlandse za
ken en de toeristenorganisatie ANVR
hadden vanochtend nog geen meldin
gen van Nederlandse slachtoffers.
Rond San Francisco wonen veel men
sen van Nederlandse afkomst.
Een DC-10 van Martinair vertrok rond
het middaguur na3r San Francisco,
waar 300 passagiers wachten op de re
tourvlucht.
Haarlemmerstraat 128, Leiden.
r uit in het Marina-district, de elite-wijk
éZlaxks renata elefonten BUNNIES
Ook waren er veel slachtoffers op
de lange Bay Brug, die San Francis
co verbindt met Oakland. Het bo
venste deel van deze dubbeldeks-
brug stortte op de onderste rijba
nen. Ook delen van de opritten naar
deze brug werden vernietigd.
Andere doden waren te betreuren
BERLIJN/BONN (GPD/AP) Erich
Honecker is ontheven van zijn func
tie van leider van de Oostduitse
communistische partij (SED), zp
heeft het Oostduitse staatspersbu-
reau ADN vanmorgen bericht. Hij
wordt opgevolgd door Polit-burolid
Egon Krenz.
Het Centraal Comité van de Oost
duitse communistische partij SED
kwam vanmorgen in een speciale
zitting bijeen. Ook andere aanhan
gers van de harde lijn in het Politbu
reau, onder wie het hoofd van de ge
heime dienst Mielke, de economi
sche expert Mittag en de voor de
media verantwoordelijke Joachim
Hermann raken mogelijk hun zetel
kwijt.
De zitting van het 163 leden tel
lende Centraal Comité volgt op de
bijeenkomst van het Politbureau,
die tot diep in de nacht heeft ge
duurd. Na afloop werd slechts mee
gedeeld dat er ingrijpende hervor
mingen nodig zijn, maar dat het
communisme niet ter discussie
staat.
Na de massademonstratie in
Leipzig eisen de Oostduitse liberale
LPDP en de Democratische Boe
renpartij snelle en ingrijpende ver
anderingen. Ze worden openlijk ge
steund door het middenkader van
de SED. De meeste regionale partij
bestuurders zouden het vertrouwen
in Honecker hebben opgezegd.
(pagina 13: Celstraf voor Oostduitse
betogers, Roemenië wijst hervormin
gen af)
Brand bij Blokker
MIJDRECHT (ANP) - In het ma
gazijn van het winkelconcern in
huishoudelijke artikelen Blokker
in Mijdrecht is vanmiddag een
zeer grote brand uitgebroken. De
brandweer van Mijdrecht heeft
brandweerkorpsen in de wijde
omgeving opgeroepen om te assi-
teren bij de bluswerkzaamheden.
DEN HAAG (ANP) - De ministeries
van VROM, landbouw en visserij,
en verkeer en waterstaat gaan sa
men met de provincies Zuid- en
Noord-Holland en Utrecht plannen
uitwerken voor het Groene Hart in
de Randstad.
In het Groene Hart dat zich richt
op toeristische en recreatieve voor
zieningen voor de Randstad, moe
ten bestaande natuurgebieden min
stens behouden blijven en zo moge
lijk worden versterkt.
Om die redenen is het volgens rijk
en provincie belangrijk bij de ont
wikkeling uit te gaan van beperkte
woningbouw. De plekken voor het
genieten van de natuur en het re
creëren dienen gespaard te blijven
van al te veel (snel)wegen die de ge
bieden doorkruisen.
buiul
cin alarmniveau
De plannenmakers hebben ech
ter ook economische motieven in
het achterhoofd. De uitwerking van
het Groene Hart moet de Randstad
aangenamer maken om te gaan wo
nen, waardoor het gebied onder an
dere aantrekkelijker wordt voor de
vestiging van buitenlandse bedrij-
Begin 1991 zullen de besprekin
gen tussen Rijk en provincies aflo
pen. Bij het opstellen van de plan
nen zijn ook andere belangenorga
nisaties welkom, zoals gemeenten,
bedrijven, waterschappen en parti
culiere instanties.
Drie doden door
verkeersongeval
BEUNINGEN (ANP) - Bij een ver
keersongeval op de aansluiting van
de A73 op de A50 bij Beuningen (na
bij Nijmegen) zijn vanochtend ze
ker 3 doden gevallen. De aanrijding
ontstond toen een automobilist met
zeer hoge snelheid op een file op de
weg Nijmegen-Den Bosch inreed.
De auto die daarbij werd geraakt
sloeg over de kop en vloog in brand.
Door de ravage kon de politie niet
precies zeggen hoeveel slachtoffers
zijn gevallen. De automobilist die
de aanrijding veroorzaakte raakte
licht gewond.
San Francisco
International
Airport gesloten
San Francisco Bay
Oma(83) sponsor
hardrock groep
TILBURG (GPD) Dat spon
soring niet altijd wordt bedre
ven door personen met dikke
geldbuidels, bewijst de 83-ja-
rige mevrouw E. de Laat uit
Tilburg. Samen met een aantal
bedrijven sponsort zij de Til-
burgse hardrockformatie
'Crashed in April'.
De groep, bestaande uit 5
ruig gekapte heerschappen,
had geen geld genoeg om een
plaatopname en een videoclip
te maken en schreef daarom
120 bedrijven aan. Daarvan re
ageerden er 39 en één oma. De
enigszins hardhorende oma De
Laat bleek een hartstochtelij
ke fan te zijn van de groep,
waarin drie van haar kleinkin
deren zich muzikaal uitleven.
Of zij van hardrockmuziek
houdt? "Maar natuurlijk, ik
vind het fantastisch. En ook al
hield ik er niet van dan zou ik
toch mijn kleinkinderen hel
pen. Dat is toch normaal."
Als hoofdsponsor kreeg de
krasse oma een rolletje in de
videoclip. "Mijn spaargeld is
nu op, maar ik leg alvast geld
opzij voor de opvolger".
In vrijwel heel San Francisco was
gisteren geen elektriciteit en gas
meer. Met honkbalknuppels gewa
pende benden maakten 's avonds
van de duisternis gebruik door aan
het plunderen te slaan. Eenheden
van de Nationale Garde en militai
ren werden later ingezet om de rust
in de stad te bewaren.
Ten noorden van de stad was er
gisteravond laat nog sprake i
Jan Timman nu
tegen Karpov
LONDEN (ANP) - De Nederlandse
schaker Jan Timman heeft in het
Sadler's Wells Theatre in Londen
voor de eerste keer in zijn carrière
de eindstrijd van het kandidaten
toernooi bereikt. In een adembene
mende slotpartij versloeg hij met
zwart in bijna zes uur en 54 zetten de
Engelsman Jon Speelman. Door de
overwinning bracht Timman de
halve finale met 4 1/2-3 1/2 op zijn
naam. Karpov kopieerde tegen Joe-
soepov het resultaat. Hij zal in
maart 1990 in Londen duelleren met
Timman om het te mogen opnemen
tegen regerend wereldkampioen
Kasparov.
(pagina 19: Timman slaat keibard te
rug)
Bijna 200 doden vielen op de Ni- enorme verkeerschaos. Omdat de
mitz Freeway nabij Oakland. Die doorgaans zeer drukke Bay brug
s gesteld, was
het noorden al
leen nog via de onaangetast geble
ven Golden Gate brug mogelijk.
Stedelijke autoriteiten hebben de
forenzen gevraagd vandaag niet
naar de stad te reizen. De onder
grondse werd gisteravond stilge
legd, en zou vandaag ook niet rij
den. De luchthaven van San Fran
cisco is gesloten wegens schade aan
de verkeerstoren.
Berichten over grote schade kwa
men gisteravond vanuit het zeer
verstedelijkte gebied ten zuiden
van San Francisco. Volgens sommi
ge berichten zou onder meer een
winkelcentrum in de stad Santa
Cruz zijn ingestort. Omdat met veel
streken geen telefoonverkeer meer
mogelijk is, is de omvang van de
ramp daar nog allerminst duidelijk.
(pagina 2: San Francisco verwachtte
aardbeving al jaren)
MOOI DE WINTER DOOR
VOOR WINTERSPORTERS
EN THUISBLIJVERS
3, Voor wintersporters, maar ook voor thuis- 2
3 blijvers, voor school en vrije tijd, heeft
Den Haan Wintersport een pracht kollektie
JACKS ANORAKS OVERALLS
fran a*. BOGNER HEAO TENSON
STEINEBRONN NCM SP0RTALM
TIKLAS - ALL SPORT
VERHUUR EN SERVICES
van ski's, bindingen en schoenen.
Ook verhuur van SNEEUWKETTINGEN
en SKIBOXEN. Reserveer tijdig!
den Haan
Wintersport#
RUNSBURG VBet Zuidzijde 24 J
(aan het grachtje m het centrum)
TeL 01718-28344 Vrijdag koopavond
Vier vrachtauto's:
515 overtredingen
RIJNSBURG - Bij een controle
van 4 vrachtauto's op de Noordwij-
kerweg in Rijnsburg zijn gistermid
dag in totaal 515 overtredingen ge
constateerd. De meeste overtredin
gen vielen bij een verkeerd gebruik
van de tachograaf en te lang achter
het stuur zitten. Ook werden techni
sche gebreken geconstateerd.
Een van de chauffeurs kreeg op
het proces-verbaal niet minder dan
250 overtredingen bijgeschreven.
"Dat is goed voor een boete van dui
zenden guldens", aldus een politie
woordvoerder.
19 OKTOBER. AVRO NED. 2. KUK EN DOE MEt
„tUBElAKTOAGENVWrW
.10 UUR
cWOBHt «TOB.
tot 9 uur
PIET KLERKX ©1PITOL C0SY
Zanddonk Waalwijk,
hartje Brabant.
Gelegen aan de weg
Waalwijk-Tilburg.
Beurs gespreid:
zeer veel orders
AMSTERDAM (ANP) - In verband
met het grote aantal te verwerken
orders besloot het bestuur van de
Amsterdamse effectenbeurs van
ochtend de handel te spreiden. Op
het gebruikelijke tijdstip van 10.00
uur begon de handel in de meest ac
tieve fondsen (met inbegrip van
DAF en DSM).
Om 11.00 uur begon de handel in
de 25 meest actieve lokale fondsen.
Verder is er om 12.00 en om 15.00
uur notering opgemaakt in de overi
ge fondsen. De obligatiemarkt is
normaal om 08.30 uur open gegaan.
(pagina 7: Europese beurzen herstel
len zich redelijk)
p,
I )h
V-AVOND
VANT
JAAk
Vicky Brown en
Sylvia Ott vertellen over
hun strijd tegen kanker.
Kijk naar de akiie "OverLeven". Een boeiend en
onthullend programma over 40 jaarstrijd tegen
kanker. De strijd waar u aan mee kunt doen
Af en toe wat regen
Half tot zwaar bewolkt en af en toe wat
regen. Minimumtemperatuur om
streeks 10 graden. Middagtcmpcratuur
ongeveer 17 graden. Matige zuidwes
tenwind.
Dc vooruitzichten voor vrijdag tot en
met maandag: Wisselvallig cn af cn toe
regen. Aanhoudend zacht met een mid
dagtcmpcratuur rond 17 graden.
Donderdag 19 oktober
zon op: 07.11 uur, zon onder: 17.37 uur:
maan op: 20.25 uur, maan onder: 13.37
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 05.54 cn 18.09 uur: laag wa
ter: 01.45 cn 13.55 uur.