Q
D
Ierse somberheid
Lewis als branieschoppertje
'Old gringo': romantische Mexicaanse revolutie
VRIJDAG 6 OKTOBER 1989
PAGINA 13
Joe Comerford;
Bij een Ierse film stellen we in de
eerste plaats fraaie ruige landschap
pen voor. Regisseur Joe Comerford
moet echter niets van zulke toeristi
sche attracties hebben. Er is in Ier
land veel misère, en dat zullen we
weten ook. De hoofdpersonen in
'Reefer and the model' leven op het
randje van de zelfkant. Veel gemiste
kansen, nooit gemaakte keuzes en
altijd op de vlucht. Soms voor de
politie, maar meestal voor zichzelf.
Eenm echte hoogvlieger is deze
Brits-Ierse coproduktie niet, maar
de sfeer is heel authentiek en de
film is geknipt voor mensen die een
hekel hebben aan een happy end.
Reefer had ooit de ambitie om
misdadiger te worden, maar zijn
moeder stak daar een stokje voor.
Dus werd hij iets in de IRA. pleegde
een paar bankovervallen en dat was
dat. De kijker moet het met sum
miere informatie doen, want Reefer
is niet het praatgrage type. Np heeft
hij met twee kameraden (de een ex-
IRA, de ander deserteur) een oude
vissersboot en vaart vrachtjes heen
en weer tussen Galway en Aran Is
lands.
Ze krijgen gezelschap van een
meisje dat Reefer langs de weg
heeft opgepikt. Zwanger en met een
verleden vol problemen. Deze Tere
sa (Carol Scanlan) is ook niet ie
mand van veel woorden, maar ze is
vermoeid van het zwerven en ziet
wel iets in Reefer. Even lijkt er pri
mitief geluk te gloren. Een laatste
bankoverval van Reefer en zijn ma
ten loopt echter vreselijk uit de
hand.
Hoewel Comerford al die somber
heid behoorlijk zwaar aanzet, zijn er
ook momenten van ruwe vrolijk
heid die de zaak weer in balans
brengen. Eigenlijk zijn Reefer, Te
resa en hun vrienden kinderen die
nooit volwassen durfden te worden.
Voeg dit bij de nadrukkelijk Ierse
entourage en je vraagt je af of dit
soms ook Comerfords visie op Ier
land is. Dat idee raak je weer kwijt
wanneer het meer en meer een
gangsterfilm op z'n Iers begint te
worden. Het belangrijkste bezwaar
van 'Reefer and the model' is dat
Comerford niet lijkt te kunnen kie
zen tussen de verschillende moge
lijkheden die hij in handen heeft.
Sterk spel en enkele kostelijke ty
peringen maken overigens veel
goed.
LEO BANKERSEN
BIOSCOPEN
- Dennis Quaid in 'Great balls offi
'Great balls of fire'; regie: Jim McBride; hoofd
rollen: Dennis Quaid. Winona Ryder; theater:
Lido, Leiden
Hollywood lijkt maar niet in staat
zinnige films af te leveren over de
toch ruimschoots waardevol mate
riaal biedende levens van róck-le-
gendes. 'La Bamba' (1987) van Luis
Valdez over Richie Valens kon er
nog mee door, maar 'The Buddy
Holly Story' (1978) van Steve Rash
en 'Elvis - the movie' (1979) van
John Carpenter lieten toch kansen
liggen. Wat dat betreft spant nu
'Great balls of fire' van Jim McBride
over Jerry Lee Lewis de kroon. Mis
schien omdat Lewis zelf gekend
werd in de verfilming van het gelijk
namige boek dat zijn 'ex' Myra sa
men met Murray Silver schreef,
misschien omdat er op een jeugdig
publiek gemikt werd en de waar
heid over 'The Killer' daar niet altijd
even geschikt voor is; hoe dan ook,
een leven vol pieken en dalen, vrou
wen, drank en drugs, euforie en die
pe tragiek, is teruggebracht tot een
oubollig verhaaltje over een olijke
rebel.
Centraal in de film staat het hu
welijk van Lewis met zijn 13-jarige
nichtje Myra, een schandaal dat
hem zijn publiek kostte. Een tour
nee door Engeland, die een zege
tocht had moeten worden, moest er
vroegtijdig door worden afgebro
ken. Een ander verhaallijntje be
treft zijn relatie met zijn neef Jimmy
Lee Swaggart, de televisie-dominee
die vorig jaar zelf een schandaal ver
oorzaakte, maar in de tijd waarin de
film speelt, de jaren vijftig, nog
naarstig probeerde Jerry's talent
voor de Heer te winnen. Verder is er
de constant door Lewis gevoelde ri
valiteit met Elvis Presley, die hij
maar niet van de troon gestoten
kreeg.
Je ziet Lewis regelmatig zijn
whisky uit de fles drinken, je ziet
hem zelfs een keer kwaadaardig
dronken, maar als één van zijn wer
kelijke grote problemen komt ook
dit thema niet uit de verf. Dat kan
ook helemaal niet, alleen al door de
manier waarop Dennis Quaid de
roek-ster speelt. Hij maakt een lach
wekkend branieschoppertje van
hem, wiens naïeve zelfverzekerd
heid ongeloofwaardig wordt door
een zwaar overdreven mimiek.
Hoe het wel moet, laat Quaids te
genspeelster Winona Ryder in de
rol van Myra zien. Perfect zet zij het
kindvrouwtje neer, dat zichzelf niet
gelooft als ze 'I do' zegt, laat staan de
consequenties ervan kan overzien.
Ze overtuigt volledig in haar verba
zing, haar puberale stoeierigheid,
haar verdriet en haar langzaam
groeiende besef.
Zij is het en de muziek, vertolkt
door 'The Killer Himself, die je tot
het eind toe op de bioscoopstoel
houden. Dat die nep-Lewis tijdens
concerten piano's in brand steekt
en van het podium stort, neem je op
de koop toe.
RIJK VAN ROTTERDAM
Onverwacht weerzien met filmveteraan Gregory Peck
'Old gringo'; regie: Luis Puenzo, hoofdrollen-
Jane Fonda en Gregory Peck; theater: Lido.
Romantiek en revolutie zijn de
hoofd-ingrediënten van Lais Puen-
zo's pretentieuze film 'Old gringo',
die een tamelijk onverwacht weer
zien inhoudt met Gregory Peck (73
jaar is deze Hollywood-veteraan
nu). Hij speelt de 71-jarige journa
list/schrijver Ambrose Bierce, die
genoeg heeft van de hypocrisie van
de beschaafde wereld anno 1913 en
zijn heil zoekt in de Mexicaanse re
volutie, een daad die de cynicus ziet
als 'een vorm van euthanasie'. Bier
ce is overigens een historische fi
guur. Schrijver Carlos Fuentes
raakte door zijn mysterieuze ver
dwijning geboeid en schreef er de
roman 'Gringo viejo' over, waarop
de film is gebaseerd.
Er is nog iemand in 'Old gringo'
die de hypocrisie ontvlucht en wel
de 'oude vrijster' Harriet Winslow,
gespeeld door Jane Fonda. Zij is
niet langer in staat vast te houden
aan de leugen van haar moeder, dat
haar vader als held in Cuba stierf,
terwijl hij daar bleef om een vrouw.
Ze solliciteert als privé-lerares bij
de rijke Mexicaanse familie Miran
da. De aankomst daar van de we
reldvreemde nuf wordt door de re
volutionaire generaal Tomas Ar
royo (Jimmy Smits, bekend van de
tv-serie 'L.A. Law') gebruikt om de
Miranda hacienda te veroveren.
Harriet wil zo snel mogelijk terug,
maar dat gaat niet zo gemakkelijk.
Nadere kennismaking met Bierce,
Arroyo en de 'vrouwen van de revo
lutie', die met onverhuld plezier het
vak van prostituée beoefenen, bren
gen haar op andere gedachten. Ze
leert wat leven is en geeft zich
schuchter en wel over aan de liefde.
Daarmee is het verhaal van deze
ruim twee uur durende film nog
lang niet rond, maar voor wie wil
gaan kijken is het beter het hier bij
te laten. Voor wie wil gaan kijken,
want zaten we nu eigenlijk met z'n
allen op 'Old gringo' te wachten?
Zeker niet op het grote middendeel,
dat zich - ook letterlijk - voortsleept
als een slapeloze nacht. Wie revolu
tie wel romantisch vindt, zal weinig
moeite hebben met het feit, dat 'Old
gringo' uiteindelijk zijn pretenties
geenszins waar maakt, maar wie
zich aanvankelijk voor de film ge
wonnen geeft vanwege veelbelo
vende aanzetten tot diepgang, voelt
zich toch bekocht als die niet uitge
werkt blijken en er slechts mooie
plaatjes resten. Onvoldoende ge
noegdoening biedt dan de op zich
niet onverdienstelijke ontknoping.
De mooiste scènes van de film
zijn de eerste, die in Mexico spelen.
Chihuahua viert Oud en Nieuw. Het
vuurwerk knalt, de revolutie broeit.
Associaties met 'Under the volcano'
(1985) van John Huston dienen zich
aan. Je laaft je aan het cynisme van
'beroepsdrinker' Bierce. De oude
Peck lijkt de rol van zijn leven te
gaan spelen. Of zoiets ook verwach
tingen wekt! En daar wordt dan ver
volgens maar magertjes aan vol
daan, alle cinemascope-spektakel
ten spijt. Dat geeft een kater, hoe
leuk Fonda ook het verlies van haar
onschuld speelt. Als alleen Smits al
niet zo gedateerd zou ogen als de in
waanzin verzinkende generaal Ar
royo met Miranda-bloed, dan was er
al heel wat gewonnen.
R.v.R.
Jane Fonda en Jimmy Smits in 'Old gringo'.
FILMS OF VIDEO
De nazi's doen het de laatste tijd
goed in films. Zelfs in een als licht
vermaak bedoeld avonturenwerk
als 'Indiana Jones and the last
crusade' duiken ze op en Don
Johnson had in 'Dead bang' ook
met ze te maken. (Neo)Nazi's in
Amerika zijn in films altijd goede
maatjes met Ku Klux Klanners.
In 'Betrayed' van Costa-Gavras
krijgt geheim agente Debra Win
ger met beide groeperingen te
maken. De moord op een radio
presentator (verwezen wordt naar
Alan Berg uit Denver die werd ge
dood door nazi's) voert onderzoe
kers al snel naar ultra-rechtse
kringen, naar nazi's die joden ha
ten en naar leden van de Ku Klux
Klan die op negers jagen. In veel
films worden alle personen zwart
wit getekend, opdat de kijker
goed kan zien wie deugt en wie
niet.
De grote verdienste van Costa-
Gavras is dat hij van de meest
KKK-ers 'gewone' mensen
maakt. Hij geeft ze een achter
grond ("De bank nam mijn boer
derij, Vietnam nam mijn zoon")
en toont aan dat heel redelijk lij
kende mensen heel vreemde ge-
dachtenkronkels kunnen krijgen.
Tegen die achtergrond is de liefde
die opbloeit tussen Debra Winger
en KKK-leider Tom Berenger
verklaarbaar, evenals verklaar
baar wordt dat geen van beide de
gevolgen van die verliefdheid
kunnen overzien. Warner Home
Video.
Ook in 'Unconquered' van
Dick Lowry spelen de KKK'ers
een rol. Het verhaal gaat over de
jaren vijftig en zestig, de tijd
waarin in het zuiden van de USA
gestreden werd voor gelijke rech
ten voor zwart en blank. Terwijl
vader Peter Coyote zo ongeveer
de enige blanke volwassene in
Alabama is die in negers mensen
ziet groeit zoon Dermot Mulroney
op. Hij is gehandicapt, maar wil
profsporter worden. Het duurt
lang voor zijn lichaam naar hem
luistert en nog langer voor, op
school, zijn medeleerlingen hem
niet meer jennen omdat ze een he
kel hebben aan zijn vader. Het
verhaaltje heeft alles in zich om
oversentimenteel te worden,
maar Lowry heeft de meeste val
kuilen vermeden. Hij is erin ge
slaagd een evenwichtige film te
maken met een weldadige afwis
seling van serieuze en humoristi
sche scènes; dat hij in de finale
uitglijdt komt ongetwijfeld om
dat in de USA sportfilms nu een
maal altijd met de allerbelangrijk
ste wedstrijd die in de laatste se
conde wordt beslist behoren te
eindigen. CBS/Fox.
Verhoudingen, daar gaat het
om in 'Madame Sousatzka' van
John Schlesinger. Shirley Ma-
cLaine is een pianolerares die
haar leerlingen onderwerpt aan
'een streng regime. Zij is de stren
ge moeder, de leerling de onder
worpen zoon. De oorzaak van de
ze houding ligt in het verleden en
Schlesinger toont die bij stuKjes
en beetjes, zoals hij ook toont hoe
de eisen van de lerares gevolgen
hebben voor het leven van de
leerling in het ouderlijk huis. Ma-
cLaine speelt haar rol mooi en ze
is er terecht voor gelauwerd (Gol
den Globe, Berlijn). Shabana Az-
mi geeft goed tegenwicht als de
leerling die zich, om verder te ko
men, moet ontworstelen aan de
overheersing van zijn lerares.
CNR Video.
Na een succes volgt deel twee,
zo hoort dat tegenwoordig. 'Co
coon' was een succes en dus
kwam 'Cocoon, the return', ge
maakt door Daniel Petrie. Op
nieuw hebben Don Ameche, Wil-
ford Brimley, Hume Cronyn,
Maureen Stapleton en Jessica
Tandy bijzondere, buitenaardse
krachten en opnieuw leidt dat tot
verrassende en leuke scènes.
Maar er wordt wel veel getobd
over hoe het verder moet: op aar
de blijven en doodgaan of toch
maan naar een verre planeet om
daar door te leven. CBS/Fox.
Het woord tobben kwam niet
voor in de plannen van Harold
Ramis toen hij 'Caddyshack 2'
ging maken. Deel één was be
doeld als vederlicht vermaak en
deel twee is geen milligram
zwaarder. Bill Murray als
grondeekhoornbestrijder heeft
plaats moeten maken voor Dan
Aykroyd en Rodney Dangerfield
is ingeruild voor Jonathan Silver
man, maar Chevy Chase is geble
ven en op de golfbaan is het nog
een even geschifte bedoening als
voorheen. Leuk voor een lamlen
dige middag. Warner Home Vi
deo.
Nauwelijks zwaarder is J.J.
Starbuck (Dale Robertson) in
'Beverly Hills' over een excen
trieke miljonair die voor de lol de-
tectiefje speelt. Hij is zeer rijk,
zeer aardig en zeer Texaans. Op
de geroutineerde tv-seriemanier
lost hij zijn zaken op onder lei
ding van regisseur Corey Allen.
CNR Video.
Serieus bedoeld, maar met
lachwekkend resultaat is The Si
cilian' van Michael Cimino.
Christopher Lambert speelt de
rol van een man die zich verzet te
gen de maffia op een manier alsof
hij Robin Hood persifleert. De
maffia krijgt hem klein, maar
doet daar, samen met Cimino,
nogal lang over. Esselte CIC.
PETER DE ZWAAN
(OP)NIEUW
'Old gringo' - Lido. Leiden
'Great balls of fire' - Lido. Leiden
BLIJVERS
'Indiana Jones and the last crusade'
hoogtepunt in trilogie van Steven
Spielberg - Lido, Leiden en Euro, Al-
phen
'Lock up' - Sylvester Stallone in cli
chématige bajesthriller - Lido. Leiden
'Road house' - Patrick Swayze in dis
co-western - Euro, Alphen
'Lethal weapon II' - Mel Gibson in ge
vecht met blanke Zuidafrikaan - Lido,
Leiden, Euro, Alphen, Greenway,
Voorschoten en City, Katwijk
'See no evil, hear no evil' - Richard
Pryor en Gene Wilder als blunderend
duo - Luxor, Leiden
'Two moon junction' - erotiek en
vleugje mysterie - Trianon. Leiden
'Licence to kill' - persoonlijke wraak
actie van agent 007 tegen drugsbaron -
Greenway, Voorschoten en City, Kat
wijk
'Who framed Roger Rabbit' - Green
way, Voorschoten
'Seks op advertentie' - Rex, Leiden
'Platvoet en z'n vriendjes' - Lido, Lei
den en Euro, Alphen
'Taran en de toverketel' - Lido, Leiden
en City, Katwijk
'Lady en de Vagebond' - Greenway,
Voorschoten
'Sunset' - Odeon (462400), 16 jr.
'Lethal weapon 2' - Odeon. 16 jr.
'Two moon junction' - Odeon. 16 jr.
'Indiana Jones and the last crusade' -
Odeon, aL
Do the right thing' - Studio (656402),
16 jr.
DEN HAAG
'Lock up' - Asta (463500), 12 jr.
'Road house' - Asta, 16 jr.
'See no evil, hear no evil' - Asta, al.
'Leedvermaak' - Babylon (471656), al.
'The adventures of Baron Munchhau-
AMSTERDAM
'Leedvermaak' - Alfa (278806), 12 jr
'Dangerous liaisons' - Alfa. al.
Bagdad café' - Alfa. 16 jr.
A touch of infidelity' - Alfa. al.
'Gone with the wind' - Alhambra
(233192), al.
'The adventures of baron Munchau
sen' - Alhambra, al.
'Great balls of fire-' - Bellevue Cinera
ma (234876), 16 jr.
'Lethal weapon 2' - Cinerama. 16 jr.
'Camille Claudel' - Calypso (234876). al.
'Beaches' - Calypso, al.
'Talk radio' - Cinecenter (236615). 16 jr.
Do the right thing' - Cinecenter. 16 jr.
'La lectrice' - Cinecenter. 16 jr.
'Kleine Vera' - Cinecenter, 16 jr.
'India
Ciner
'Licence to kill' Cinema, al.
'K9' - City (234579). al.
'Kickboxer' - City. 16 jr.
'Two moon junction' - City, 16 jr.
'Roadhouse' - City. 16 jr
'Lock up' - City. 12 jr.
'A fish called Wanda' - City, al.
'See no evil, hear no evil' - City, al.
'Torch song trilogy' - Kriterion, 16 jr.
'Juith Hearne' - Kriterion, 16 jr.
'Do the right thing' - The Movies
(245790), 16 jr.
'High hopes' - The Movies, 16 jr.
'Black rain' - The Movies, 16 jr.
'Dead calm' Tuschinski (262633), 12
jr-
'K-9' - Cineac, al.
'Great baals of fire' - Cineac, al.
'Indiana Jones and the last crusade' -
Metropole (456756), al.
'Old gringo' - Metropole, 12 jr.
'Licence to kill' - Metropole. al.
'A touch of infidelity' - Metropole, al.
'Dead calm' - Metropole. 12 jr.
al.
'Indiana Jones and the last crusade' -
Tuschinski, al.
'Old gringo' - Tuschinski, 12 jr.
'Lethal weapon 2' - Tuschinski Cineac
(243639), 16 jr.
Torch song trology' - De Uitkijk
(237460), 16 jr.
TELEVISIE
De problemen van opgroeiende
tieners komen uitvoerig aan de
orde in 'St. Elmo's fire* (1985).
Bekende film-adolescenten doen
mee zoals Rob Lowe, Judd
Nelson, Molly Ringwald, Demi
Moore en Emilio Estevez. Ze ko
men elkaar tegen in de Saint El
mo's bar en hebben de nodige re
latieproblemen (zaterdag, Neder
land 2, 21.30 uur).
Richard Pryor erft in 'Brevv-
sters millions' (1985) 300 miljoen
dollar op voorwaarde dat hij in
een dag eentiende deel van dat
bedrag opmaakt (zaterdag, BBC
1.21.05 uur).
De populaire Belgische komiek
Urbanus is in 'Hector' (1987) een
nogal onhandig hulpje van de
bakker. Hij werkt tijdelijk bij zijn
oom in de zaak. Met verder onder
anderen Sylvia Millecam (zon
dag, BRT 1, 20.15 uur).
Fans van The King kunnen hun
idool weer eens zien in 'Elvis,
that's the way it is' (1970). Een
kjjkje achter de schermen bij een
optreden van Elvis in Las Vegas
(zondag, BBC 2, 12.05 uur).
Rob Lowe en Demi Moore ont
moeten elkaar in 'About last
night' (1986). Ze gaan gezellig met
z'n tweeën stappen maar dat
avondje heeft een vervelend
staartje. Gebaseerd op 'Sexual
perversity in Chicago' van David
Mamet (zondag, BBC 2, 21.30
uur).
Rosa laat zich in 'La mitad de31
cielo' (1986) inpalmen door een
scharesliep. De man blijkt een op
lichter te zijn. Als hij sterft ver
trekt Rosa met haar dochtertje
naar Madrid om daar op de markt
te gaan staan (dinsdag, BRT 2U
20.00 uur).
'Star wars' gaat over een jonge
ruimteheid die met de hulp van
bevriende robots de planeet Jed-
da van de ondergang te redden.
Prinses Leia Organa deelt vervol
gens de medailles uit. Een science
fiction-klassieker (donderdag,
Nederland 2, 20.29 uur).
FILMHUIZEN
In het LAK-theater zijn volgende
week twee films te zien die over
de islam gaan. 'De schreeuw'
gaat over Hedi en Selma die in
Tunesisch dorpje wonen. Ze wor
den verliefd op elkaar maar Sel-
ma's vader wil haar alleen uithu
welijken als Hedi in de stad gaat
werken. Hedi vertrekt, maar Sel-
ma's vader vindt een betere partij
voor zijn dochter. De bruiloft
wordt vastgesteld. Hedi keert on
middellijk terug (LAK-theater,
dinsdag, 20.00 uur).
Het leven van de Turkse gastar
beider Dursun staat centraal in
'40 m2 Deutschland'. Hij woont al
een tijdje in het westen en laat
dan zijn bruid overkomen. Ze
wordt opgesloten om haar tegen
de negatieve invloeden van het
westen te beschermen. Overdag
moet de vrouw het huishouden
doen en 's nachts seksueel be
schikbaar zijn. Ze durft niet tegen
haar isolement in opstand te ko
men. Naarmate de tijd vordert
wordt ze steeds apathischer. Als
de vrouw zwanger raakt lijken de
tijden te veranderen (LAK-thea
ter, dinsdag, 22.00 uur).
'Black rain* is de nieuwste film
van de Japanse regisseur Shohei
Imamura. Het is het verhaal van
een jonge vrouw die de atoom-
aanval op Hiroshima overleeft,
maar vijfjaar later nog met de ge
volgen zit (Kijkhuis, t/m donder
dag, 21.45 uur).
In 'El lute, camiena o revienta'
wordt een man ten onrechte
zwaar gestraft. Het verhaal speelt
in Spanje, in de tijd van Franco.
Het slachtoffer van deze dicta
tuur wordt uiteindelijk een volks
held (Kijkhuis, t/m maandag,
20.00 en 22.15 uur).
'Queimada' is een aanklacht te
gen het kolonialisme dat speelt in
1840 op de Spaanse Antillen. Uit
eigen belang wordt een opstand
door de Britten uitgelokt en de
Spanjaarden verjaagd. De bevol
king merkt dat de situatie niet
verbetert en komt weer in op
stand (Kijkhuis, dinsdag, 20.00 en
22.15 uur).
Bernardo Bertolucci's 'Strate
gie van de spin' gaat overeen jon
gen die er achter probeert te ko
men hoe zijn vader is gestorven.
Hij is in de veronderstelling dat
zijn vader een verzetsheld is ge
weest maar langzaam wordt hem
duidelijk dat zijn vader een verra
der was (Kijkhuis, woensdag,
20.00 en 22.15 uur).
Vreemd gaan is levensgevaar
lijk. Dat is de moraal van 'Fatal
attraction'. Een gelukkig ge
trouwde man maakt een slipper
tje dat fatale gevolgen heeft. De
vrouw (Glenn Close) blijkt name
lijk licht geestelijk gestoord te
zijn (Kijkhuis. donderdag, 20.00
en 22.15 uur).
Carol Scanlan, te zien in 'Reefer and the model'
i GPD)
