CNV-bond
eist meer
dan het FNV
Air Holland naar beurs
Na 'IJslandroute' nog vele mazen in de wet
BELANGRIJK
Bij cao-onderhandelingen
Voor miljoenen aan
vergeten pensioenen
Giromaten uren 'plat'
door computerstoring
Fiscaal adviseur: belasting ontwijken legaal
Banken willen
ook op
zaterdag open
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989
PAGINA 7
UTRECHT (ANP) - De bondsraad van de Vervoersbond
CNV heeft gisteren besloten, bij de komende cao-onder
handelingen uit te gaan van een onderhandelingsruimte
van 5,5 procent (3 procent produktiviteitsstijging en 2,5 pro
cent inflatie). Van deze ruimte moet 3,5 procent worden be
steed aan loonsverhogingen en 2 procent aan werkgelegen
heid en het oplossen van specifieke knelpunten per be
drijfstak.
derhandelingen in met een looneis
van vier procent plus twee procent
voor werkgelegenheid en dergelij-
De Vervoersbond FNV denkt dat de
ruimte maar 5 procent is (2 procent
inflatie in plaats van 2,5) en wil de
helft daarvan blijkens zijn nota cao-
beleid 1990 gebruiken voor de ver-
betering van inkomens en de ande-
he i d .i r^d e c oii ectfe ve secto r ts po orVS toch akkoord met overname NWA door Wings/KLM
wegen, streekvervoer) zal wat meer
aan loonsverhoging moeten worden
besteed om achterstanden die daar
zijn ontstaan in te halen.
De FNV-bond wil de 38-urige
•erkweek verkorten tot 35 uur. Dat
SOCHAUX - De staking bij de
Franse automobielfabriek Peugeot
is de vierde week ingegaan. In de
vestiging in Sochaux nemen de
werknemers er hun gemak van. De
produktie bij Peugeot ligt vrijwel
geheel stil. (toto afp>.
EMMEN (GPD) - Er liggen voor
miljoenen guldens aan niet opge
vraagde pensioenen bij de bedrijfs
pensioenfondsen en verzekerings
maatschappijen in ons land. Dat is
de conclusie van het team sociale
raadslieden in Emmen, dat de afge
lopen tijd in het hele land steek
proefsgewijs onderzoek heeft ge
daan naar vergeten bedrijfspensioe-
Volgens een van de sociale raads
lieden uit Emmen, J. Hoekendijk,
wordt er jaarlijks voor ongeveer
400.000 gulden aan pensioenen niet
uitgekeerd. "En dat is nog een voor
zichtige schatting", aldus de raads-
Hoekendijk: "Pensioen is een
haalschuld. Dat is het vervelende.
De verzekerde moet er zelf achter
aan". Dat wordt volgens Hoeken
dijk vaak vergeten, zeker als het om
pensioenrechten gaat, die jaren
voor de pensionering zijn opge
bouwd. Ook schermen de verzeke
ringsmaatschappijen volgens hem
ten onrechte met de bepaling dat
pensioenrechten na twee jaar ver
vallen wanneer er geen aanspraak
op wordt gemaakt.
"Ook al is dit in een polis vastge
legd, juridisch gezien is dit niet mo
gelijk. Een wet gaat boven een po
lis", aldus Hoekendijk.
Hij pleit ervoor dat de bedrijfs-
pensioenrechten op een centraal
punt worden geregistreerd. Een
dergelijke centrale administratie
kan volgens de raadsman gemakke-
kan niet ineens in 1990. Er moet wel
ruimte voor worden gereserveerd in
een werkgelegenheidsfonds dat het
mogelijk maakt in 1993 de stap naar
de 35 uur te zetten. De gelden kun
nen tijdelijk worden besteed voor
bij voorbeeld arbeidsmarktanaly
ses en het opstellen en uitvoeren
van een scholings- en wervings
plan. Dit om in 1993 volledige her
bezetting mogelijk te maken van
door de arbeidstijdverkorting vrij
komende banen.
De Vervoersbond FNV streeft
ook naar verbetering van de inko
menspositie van uitkeringsgerech
tigden, onder meer door in de cao's
voor nieuwe uitkeringsrechtigdgn
bovenwettelijke uitkeringen over
een te komen. Voor wao-ers die bui
ten de al bestaande aanvullingen
vallen wil hij afspraken maken over
een eindejaarsuitkering. De bond is
bereid wat van de loonruimte in te
leveren als de werkgevers meer pre
mie moeten gaan betalen om de uit
keringen te kunnen koppelen aan
de loonstijging in het bedrijfsleven.
Andere punten in het actieplan
zijn een extra loonsverhoging voor
jongeren en werknemers die net bo
ven het minimumloon zitten, het te
rugdringen van flexibele arbeid,
uitbreiding van zwangerschaps- en
bevallingsverlof en verbetering van
de positie van vrouwen, etnische
minderheden en gehandicapten.
De Vervoersbond CN.V gaat ook
voor de collectieve sector uit van
een loonruimte van 5,5 procent. De
bond wil per bedrijfstak bekijken
welk percentage van de loonruimte
wordt besteed aan uitbreiding van
de werkgelegenheid. Belangrijke
punten zijn daarbij scholing en ver
vroegde uittreding.
Verder wil de CNV-bond een deel
van de loonruimte gebruiken voor
het oplossen van specifieke knel
punten in de verschillende bedrijfs
takken. Voor uitbreiding van de on
regelmatigheidstoeslag in het be-
roepsgoedenvervoer bij voorbeeld
en het inlopen van de achterstand
die het streekvervoer op het stads
vervoer heeft.
De bondsraad van de Vervoers
bond FNV stelt in november defini
tief het arbeidsvoorwaardenbeleid
voor 1990 vast. Bij de CNV-bond
gaan de diverse- vervoerssectoren
de komende maanden aan de hand
van de door de bondsraad vastge
stelde arbeidsvoorwaardennota
hun specifieke cao-voorstellen op
een rijtje zetten.
De Vervoersbond FNV loopt in
de pas met het uitgangspunt van de
vakcentrale FNV, dat van de be
schikbare loonruimte de helft moet
worden gebruikt voor loonsverho
ging en de andere helft vóór werk
gelegenheid. De Voedingsbond
FNV liet deze week weten, drie pro
cent te willen besteden aan de lonen
en twee procent aan meer werk. De
Industriebond FNV gaat de cao-on-
AMSTERDAM (GPD) - Air Hol
land nv gaat als eerste chartermaat
schappij naar de beurs. Vanaf
woensdag 11 oktober zal de derde
Nederlandse chartermaatschappij
officieel genoteerd staan op de Am
sterdamse Effectenbeurs. Op die
manier hoopt directeur John Block
de toekomstige expansie van het
bedrijf te kunnen financieren met
eigen vermogen.
De beursgang wordt mede inge
geven door de beslissing van een
aantal aandeelhouders die hun be
lang in Air Holland willen terug
brengen. Eén van die aandeelhou
ders is Transol, dat 23 procent van
het aandelenpakket bezat, maar na
de herplaatsing nog over slechts
een minderheidsbelang van 2,4 pro
cent beschikt. Transol bezat tot
1987 zelfs 80 procent van de aande
len, maar het bedrijf wenste zich
langzaam maar zeker terug te trek
ken. Datzelfde gold voor een aantal
kleinere aandeelhouders. "Van
daar", aldus Air Hollands tweede
man en financieel directeur, Her
man van Haagen, "dat we hebben
besloten tot herplaatsing van de
1.507.075 certificaten van aande
len".
Uitgangspunt van de beursgang
is dat Air Holland als chartermaat
schappij de zelfstandigheid ook in
de toekomst zoveel mogelijk wil be
waren. De beursintroductie zal wor
den verzorgd door een syndicaat
onder leiding van de Amro Bank,
alsmede Algemene Bank Neder
land NV en Muir-Carby Bottkjaer
NV (Engeland). De inschrijving op
1.507.075 certificaten staat open tot
en met maandag 9 oktober. De
koers van uitgifte is vastgesteld op f
37 per certificaat van nominaal f 5.
In september 1989 is een stocksplit
doorgevoerd waarbij de normale
waarde van de gewone aandelen
van f 25 op f 5 is gebracht.
Het Amerikaanse ministerie van
transport heeft gisteren alsnog toe
stemming gegeven voor de overna
me van de luchtvaartmaatschappij
Northwest Airlines door de Wings
Holdings Co. Inc. voor een bedrag
van 3,65 miljard dollar.
Minister van transport Samuel
Skinner gaf de toestemming nadat
de door de belegger Alfred Checchi
geleide groep had toegezegd de rol
van de KLM en van buitenlandse
banken binnen Wings Holdings te
zullen verminderen.
Skinner had zich ongerust ge
toond over de toenemende buiten
landse investeringen in Amerikaan
se luchtvaartmaatschappijen, om
dat die ontwikkeling een rol zou
kunnen gaan spelen bij onderhan
delingen met buitenlandse regerin
gen over luchtvaartroutes.
Belegger Checchi deelde die be-
zorgheid niet, maar Wings stemde
er wel mee in het belang van de
KLM te verminderen, een driekop
pig financieel adviescomité van de
KLM te ontbinden en het KLM-lid
in de twaalf leden tellende raad van
bestuur van NWA over bepaalde za
ken stemrecht te ontzeggen.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) - "Als onze
klanten er ongemak van hebben on
dervonden, vinden wij dat erg spij-
woordvoerder H. Lindeboom op de
storing in de centrale computer van
de 'giromaten' in Breda, waardoor
de automaten tussen gisterochtend
6.00 uur en gistermiddag 13.15 uur
alle betalingen weigerden. De oor
zaak van de storing was gisteravond
nog niet duidelijk.
Er staan ongeveer 200 giromaten
in het land opgesteld en het ligt in
de bedoeling van de Postbank dit
aantal in korte tijd aanzienlijk uit te
breiden. Een storing in de compu
tercentrale waarmee de giromaten
verbonden zijn, was nog niet eerder
voorgekomen. Bij de centrale com
puter waarop de betaalautomaten
van benzinestations en supermark
ten zijn aangesloten, werden al wel
eerder storingen gemeld. Die twee
zijn echter volledig gescheiden.
In het geval van een storing bij de
automaten die contant geld uitge
ven, zit er voor de cliënt van de
Postbank die toch geld nodig heeft
weinig anders op dan aan het loket
de girobetaalkaart of kascheque te
verzilveren. Het aantal klachten
over de storing dat bij de Postbank
binnenkwam, was overigens ge
ring.
voor Casema-kabel-tv-abonnees in
het Plassengebied/Rijnstreek
(casper)
Met ingang van maandag 2 oktober a.s., wordt het
televisieprogramma Duitsland 3 ingewisseld voor:
RTL Veronique zal te ontvangen zijn op
VHF kanaal 2
NV CASEMA
b kabeltelevisie
VAN DEN BERCH VAN HEEMSTEDEWEG 21,
2215 RK VOORHOUT. TEL. 02522-17550. j
Economie ko
maiii
Dollar
De dollar is gisteren opnieuw in
koers gfedaald. Op de Amsterdamse
wisselmarkt sloot de dollar op
2.1140 gulden na een slotkoers van
2,1220 gulden op donderdag. Het
pond sterling ging iets in koers om
hoog. De Britse munteenheid liet in
Amsterdam een slotkoers aanteke
nen van 3,4230 gulden na donder
dag te zijn gesloten op 3,4140 gul
den. Het goud daalde een fractie in
prijs. De markt in Ziirich sloot de
week af op 366,75 dollar per ounce
(31,1 gram) tegen een slotprijs van
367,20 dollar op donderdag.
Kolenboycot
Samen met de Belgische Socialisti
sche Partij vindt de PvdA dat Ne
derland zich in Benelux-verband
sterk moet maken voor een boycot
van Zuidafrikaanse kolen. Het ini
tiatief is afkomstig van de voorzitter
van de Belgische socialisten, F.
Vandenbroucke: Hij had zich na
mens zijn partij uitgesproken voor
zo'n boycot. Vandenbroucke heeft
Nederland uitgenodigd ook aan de
boycot mee te doen.De PvdA vindt
dat ons land nu actief moet ingaan
op de Belgische uitnodiging.
DEN HAAG/ROTTERDAM (GPD)
Kortstondig was de opschudding
om de 'IJslandroute', waarmee de
Rotterdamse huisvuilophaler Ro-
teb de nieuwskolommen haalde.
Gemeenten ontgaan btw-betaling
door goederen en apparatuur niet
gewoon te kopen, maar te leasen via
een financieringsmaatschappij in
een land buiten de EG. Vooral IJs
land en Zvyitserland zijn populair.
Zo least Roteb via Zwitserland mi
ni-afvalcontainers en bespaart zich
zo zeven ton omzetbelasting. Straks
zijn de vuilniswagens aan de beurt.
Staatssecretaris Koning (financi
ën) gaat nu na lang aarzelen een ein
de maken aan IJslandroutes. Vol
gens fiscaal adviseur H.W.J. Tobé
maakt dat niet zo veel uit: er zijn
heel wat constructies te verzinnen.
Tobé heeft er zijn handen aan vól.
Hij licht de schijnbaar lucratieve
mazen in de wet door met als oog
merk: hoe kan ik ervoor zorgen dat
de gemeente niet te veel en niet te
weinig belasting betaalt?
Rotterdam had in 1969, het jaar
dat de wet omzetbelasting in wer
king trad, de primeur met de benoe
ming van een eigen medewerker die
zich een weg baant door het oer
woud van fiscale wetten. Rotter
dam heeft zijn financiële belangen
kennelijk goed begrepen. In grote
bedrijven staat het ontbreken van
fiscale bollebozen praktisch gelijk
aan slecht management.
Stilzitten
Of het nu gaat om loonbelasting,
vennootschapsbelasting of btw, op
elk fiscaal terrein zijn er goedkope
en dure manieren om iets op te los
sen, weet Tobé. "Stilzitten kost
geld. Als je iets wilt bereiken kun je
over de hoofdweg van -A naar B
gaan. Maar er is ook nog een keer
een ventweg, maak ik de mensen
hier duidelijk," zegt hij. Een paar
jaar geleden was het de wet investe
ringsrekening die via een kleine
omweg geld in het gemeentelijk
laatje bracht. Sinds 1986 is het de
IJsland-route. En als die dicht gaat:
wie weet, wellicht de btw op ge
meentelijke bouwprojecten.
De IJsland-constructie is omstre
den. Onlangs besloot de gemeente
Die kleine vuilniswagentjes: i
?r volop mogelijkheden c
Haarlem de regeling om ethische re
denen niet toe te passen. Rotterdam
is wat dat betreft ruimhartiger. To
bé: "De IJsland-route is volstrekt
legaal, maar hij druist in tegen de
bedoeling van de wet. Maar ontwij
king of ontduiking van belasting is
het niet. Dat is wanneer je tegen de
wet handelt. De wetgever laat dit
bewust open.
Het ministerie van financiën hult
zich in stilzwijgen als het gaat om de
bedragen die de fiscus misloopt
door de IJsland-constructie. "Het
ging te veel worden", zegt een
woordvoerster, zonder dat met fei-
i IJsland bestellen en zo btw uitsparen. En als dat niet t
r belating te ontwijken.
ten te staven. Ingewijden weten te
melden dat de constructie een enor
me vlucht heeft genomen sinds de
kwestie in de Tweede Kamer aan de
orde is geweest. Eind 1987 stelden
PvdA en CDA vragen, maar staats
secretaris Koning (VVD) zei toen
nog dat de belangstelling voor het
'btw-gat' meeviel. Er zou op dat mo
ment een waarde van 24 miljoen
gulden aan goederen mee gemoeid
zijn.
"De maatregel van Koning komt
een beetje laat en traag tot stand,"
vindt fiscaal specialist Vreugdenhil
van de CDA-Tweede Kamerfractie.
"Dat gat in de wet leidt tot concur
rentievervalsing. Het gewone be
drijfsleven heeft geen IJsland. Ook
de kleine zakenman moet wat kun
nen verdienen". Tobé kijkt daar an
ders tegenaan. "Wij kopen onze ap
paratuur gewoon in Nederland, al
leen de financiering loopt via IJs
land, dus het concurrentieverhaal
gaat niet op. De hele zaak is opge
klopt. Het nadeel voor de fiscus is
klein, omdat de constructie maar
beperkt kan worden toegepast".
De IJsland-constructie is alleen
voor overheden interessant, omdat
zij in tegenstelling tot het bedrijfsle
ven geen btw van de belasting kun
nen aftrekken. Bepaalde poten van
gemeenten worden als bedrijven
behandeld, dus zij vallen buiten de
regeling. Blijft over: gemeente-se
cretarieën en bijvoorbeeld sociale
diensten. Van enkele gemeenten is
bekend dat zij leasen via IJsland,
Zwitserland of de Verenigde Sta
ten. In Rotterdam gaat het zeker om
meer takken dan de Roteb, maar die
informatie geeft de gemeente niet
prijs. Tobé heeft in elk geval meer
dere adviezen verstrekt.
Op het lijstje van gemeenten
waarvan bekend is dat zij de con
structie toepassen, prijken verder
onder meer Zwijndrecht (vrachtwa-
gens), Amersfoort (vuilnisbakken),
Oss (computers), Heerhugowaard,
Brunssum en Haarlemmermeer.
Het totale aantal is vele malen gro
ter. Een computerbedrijf heeft wel
eens bekendgemaakt te hebben
meegewerkt aan leasecontracten
voor ongeveer 40 gemeenten.
Nieuwe constructie
'IJsland' mag dan bijna verleden
tijd zyn, een nieuwe constructie
gloort aan de horizon: de 'bouw-
btw'. CDA-Kamerlid Vreugdenhil
heeft dat wel eens bij de staatssecre
taris aangekaart. Gemeenten die
een nieuw stadhuis willen neerzet
ten, laten een bedrijf of-een groep
particulieren (Vreugdenhil heeft
het schertsend over de dorpsdok
ter, de dominee en de notaris) het
project uitvoeren. De gemeente
huurt dan het pand en profiteert zo
van de btw-aftrek die de bouwers
genieten op bouwkosten, onder
houd en dergelijke. Later koopt zij
het pand alsnog van de groep, met
rentevoordeel.
Tobé is als doorgewinterd fisca
list bekend met die constructie.
"Rotterdam past hem nog niet toe,"
verzekert hij. "Maar ik ken die mo
gelijkheid uiteraard. Hij is gecom
pliceerder dan de IJsland-route,
maar de reikwijdte is beslist gro
ter". Het PvdA-Kamerlid Ver
meend relativeert echter de con
structie: "Bij hele grote projecten
spelen zoveel overwegingen een rol,
dat btw-voordeel is meestal een bij
zaak". Een voorbeeld is het nieuwe
stadhuis in Den Haag, dat wordt ge
bouwd door het ABP en gehuurd
door de gemeente met een optie het
pand na 15 jaar over te nemen.
lijk worden gefinancierd met het
geld dat nu ten onrechte bij de pen
sioenfondsen is blijven hangen.
Pensioenfondsen en verzeke
ringsbedrijven staan niet te juichen
over het initiatief. Volgens Hoeken
dijk hebben diverse instanties laten
weten een actief beleid te voeren bij
het uitkeren van pensioen, maar
Hoekendijk zelf zet hier vraagte
kens bij. Hij raadt mensen die twij
fels hebben over hun pensioenrech
ten, aan zich te melden bij de sociale
raadslieden.
Stroomtarieven
wellicht hoger'
ARNHEM (ANP) - Volgens de raad
van commissarissen van de PGEM
(Provinciale Gelderse Energie-
Maatschappij) moet rekening wor
den gehouden met een verhoging
van de elektriciteitstarieven in de
loop van volgend jaar.
De PGEM baseert die veronder
stelling op berichten dat de SEP
(Samenwerkende Elektriciteits
Produktiebedrijven) overweegt een
hogere prijs te berekenen voor de
geleverde stroom. Om welke ta
riefsverhoging het zou gaan. kon de
PGEM niet zeggen. Dat hangt af van
de manier waarop distributiebedrij
ven de kosten doorberekenen.
De produktiebedrijven leveren
hun opgewekte stroom aan de SEP,
die vervolgens de stroom tegen een
vast tarief teruglevert aan de pro
duktiebedrijven. Die leveren op
hun beurt de stroom aan de distri
butiebedrijven.
Het LBT bestaat uit twee delen:
een deel voor de kosten van brand
stof en een component voor overige
directe opwekkingskosten. Vol
gens de raad van commissarissen
van de PGEM zou de SEP het deel
voor overige kosten willen verho
gen van 216 gulden per kilowatt
naar 230 gulden per kw. De PGEM
zegt dat landelijk rekening was ge
houden met een stijging van slechts
5 gulden.
Ook in het financieel-economisch
beleidsplan 1989-1991 van de SEP
wordt voor 1990 een verhoging met
slechts 5 gulden aangekondigd. Als
de verhoging doorgaat is de kans
volgens de PGEM groot dat in de
loop van 1990 de stroomtarieven
moeten worden verhoogd.
Luik wil 1000
ambtenaren
op straat zetten
BRUSSEL (ANP) - De Belgische
stad Luik staat aan de rand van een
bankroet. Het gemeentebestuur
heeft geen frank meer in kas en
heeft al aangekondigd dat het dui
zend van de vijfduizend ambtena
ren de laan uit wil sturen. Het ge-
meentepersoneel heeft gezegd dat
het maandag het werk zal neerleg
gen als de salarissen eind deze
maand niet zijn uitbetaald.
Op de achtergrond van de drei
gende sociale uitbarsting speelt een
conflict tussen de radicale vak
bondsvleugel en de 'bestuurlijke'
vleugel van de in Wallonië opper
machtige Parti Socialiste. Oud-par
tijvoorzitter André Cools en zijn op
volger Guy Spitaels draaien hun
partijgenoten in het Luikse ge
meentebestuur, die er al jarenlang
een financiële janboel van maken,
op het ogenblik de duimschroeven
Luik wil een voorschot van het
Gemeentekrediet om de salarissen
te betalen. Maar de bank (met
Spitaels in de raad van bestuur) gaat
daar niet op in, zolang het Waalse
gewest niet borg staat. De Waalse
regering, waarin Cools is belast met
het toezicht op de gemeentebestu
ren, weigert een waarborg af te ge
ven, zolang er onduidelijkheid be
staat over de door Luik aangekon
digde saneringsmaatregelen. De ge
meenteraad, waarin de vakbonds
vleugel van de PS sterk is vertegen
woordigd, komt zaterdagavond bij
een om de plannen te bespreken.
UTRECHT (GPD) - De banken
vinden dat hun vestigingen ook op
zaterdag open moeten. De werkge
vers in het bankwezen willen het
werken op zaterdag in de nieuwe
cao vastleggen. Dr J. Crijns, tweede
voorzitter van de Werkgeversvere
niging voor het Bankbedrijf, heeft
dat desgevraagd meegedeeld.
De huidige cao voor de 100.000
werknemers in het bankbedrijf
loopt af op 1 april komend jaar. De
onderhandelingen tussen de werk
gevers en de bonden over een nieu
we overeenkomst beginnen kort na
de jaarwisseling. "Het werken op
zaterdag wordt daarbij voor ons één
van de belangrijkste onderwerpen",
aldus Crijns. Hij vindt het openstel
len van banken op zaterdag van be
lang om zo goed mogelijk op de
wensen van de cliënten te kunnen
inspelen.
De vakbeweging is tegen het op
grote schaal gaan gebruiken van de
zaterdag als extra werkdag. Woord
voerders van bonden noemen dit
'het prijsgeven van onze belangrijk
ste verworvenheid' en 'een te grote
aantasting van het niveau van de ar
beidsvoorwaarden'.