'Alle Surinamers terug naar Turkije!'
In JOE ontbreken emoties
'Voor het publiek ben ik niet bang'
Het zat er
niet in
Gevleugelde vrienden
Sarcastische Seth Gaaikema introduceert Janmaat in nieuwe show
Holland Festival moet veel spectaculairder
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1989
KUNST
PAGINA 27
Toneelschrijver Van der Heyden wint prijs met 'Jaloezieën'
AMSTERDAM (GPD) - Minstens
15 toneelstukken staan er bij Haye
van der Heyden op de plank. Ze
staan daar om nooit gespeeld te
worden. Van der Heyden heeft leer
geld betaald met 'De babysitrevue',
de musical die in het seizoen '86-'87
op een enorm fiasco uitdraaide.
Maar nu is er dan de komedie 'Ja
loezieën', waarmee hij de Visser
Neerlandiaprijs won.
door
Dirk Willem Rosie
"Schrijven is een ambacht", consta
teert Van der Heyden. De toeken
ning van de Visser Neerlandia-prijs
aan zijn komedie 'Jaloezieën' en de
kostbare wijze waarop impresariaat
Gislebert Thierens dit stuk als vrije
productie uitbrengt, doen vermoe
den dat Haye van der Heyden zich
dit ambacht inderdaad heeft eigen
gemaakt. Vandaag gaat 'Jaloezieën'
in een zeer verrassende bezetting in
première in het Amsterdamse Nieu
we de la Mar-theater.
Naast Elsje de Wijn, Allard van
der Scheer ên Edwin de Vries speelt
de in de 'vrije' toneelwereld debute
rende Annet Nieuwenhuyzen in 'Ja
loezieën' een hoofdrol. Ruim 35 jaar
lang maakte zij met rollen als Shen
Te in 'De goede mens van Sezuan',
Moeder Courage en Medea furore
bij de grote repertoiregezelschap
pen. Zelfs toen Gerardjan Rijnders
het Publiekstheater ombouwde tot
het regie-theater van de Toneel
groep Amsterdam bleef Annet
Nieuwenhuyzen op haar gesubsidi
eerde post. Totdat Rijnders' buiten
gewoon flexibele en actuele beleid
ten aanzien van de repertoire-keuze
haar te gortig werd. Annet Nieu
wenhuyzen bereidt zich nu eenmaal
altijd buitengewoon nauwgezet
voor en ze wilde meer tijd om zich in
nieuwe rollen in te leven. Vandaar
haar overigens kortstondige verblijf
in de vrije wereld, want volgend jaar
is zij te zien in de Theater van het
Oosten-productie van Oscar Wilde's
'The importance of being Earnest'.
Voorzichtigheid is ook bij Haye
van der Heyden nog altijd de moe
der van de porseleinkast. Hij houdt
de boot een beetje af, als hij wordt
geconfronteerd met de stelling dat
Gislebert Thierens en Annet Nieu
wenhuyzen hem een vliegende start
als komedie-schrijver bezorgen.
"Als het goed is wel, als het niet
goed is niet", stelt Van der Heyden
simplistisch. "En het heeft het na
deel datje er de volgende keer weer
overheen moet. Maar inderdaad: als
je succes hebt, krijg je nog een keer
de kans. Het is mijn bedoeling om
elk jaar een stuk te schrijven en
daar nog heel lang mee door te gaan.
Want ik vind het ontzettend leuk
werk".
Oppervlakkig
"Voor het publiek heb ik geen
angst. Ik heb twee try outs gezien en
de mensen vond het leuk. Overi
gens op twee verschillende manie
ren: in Den Helder dacht het pu
bliek: 'Dit is een klucht' en die haal
den dan ook gigantisch uit. Ze gil
den werkelijk van het lachen. En in
Baarn zaten wat oudere i
kijken met een glimlach en zo nu en
dan een lach. Maar wat de critici er
van zullen zeggen... Nou... Het is wel
amusement! Het is overzichtelijk,
begrijpelijk, echt linke soep. Mijn
vriendin Sylvia Millecam typeerde
het als volgt: 'Echt een vrije produc
tie'. En dan de vakbroeders, die zul
len er ook wel zuinigjes over doen.
Die zijn natuurlijk altijd bezig met
de wat moeilijker dingen, terwijl ik
mij opwerp als iemand die een be
grijpelijk stuk heeft geschreven
waarom gelachen mag worden. Mis
schien zullen ze het wel oppervlak
kig vinden".
"Ik vind dit stuk in elk geval niet
oppervlakkig. Maar stel dat ik zelf
oppervlakkig ben, dan kan ik daar
nooit een oordeel over vellen. Mijn
diepste punt is mijn diepste punt en
als het jouwe dieper is dan zeg jij:
'Hij is oppervlakkig'. En ik kan al
helemaal niet op jouw diepte gaan
zitten. Maar ik vind de inhoudelijke
dingen die erin worden aangeroerd
behoren tot de essentie van het le
ven. Het gaat over de poging van
mensen om met elkaar samen te le
ven. In dit geval gaat het om een ou
dere vrouw, gespeeld door Annet
Nieuwenhuyzen, die na het overlij
den van haar man alleen op de we
reld is komen te staan en vervolgens
van haar dochter eist dat ze haar op
neemt in haar gezin. Omdat ze vindt
dat ze daarbij hoort en er geen be
hoefte aan heeft om in een bejaar
dentehuis te worden opgesloten. Ze
heeft geld, maar geen zin om cruises
te maken. Ze wil opgenomen wor
den in het volle leven bij haar fami
lie. Nou, het met mensen samen wil
len leven behoort voor mij tot de es
sentiële dingen. Maar dit stuk is niet
wereldhervormend. Het zal niet de
geschiedenis ingaan als een turbu
lente omwenteling van het kunstle
ven. Nee, absolüut niet."
Jacht
Haye van der Heyden was, zoals hij
het zelf uitdrukt, al een poosje 'op
jacht' naar de Visser Neerlandia
prijs. "Ik was al eens een keer derde
en heb een keer een eervolle ver
melding gehad, dus ik vond dat ik
'm nou ook maar eens moest win
nen. Maar ik meen te weten dat er in
Nederland zo weinig geschreven
wordt dat je in het land der blinden
best koning kan zijn. Als je van het
toneelschrijven serieus werk
maakt, als je, zoals ik, er al 17 jaar
lang je beste uren aan wijdt, dan
ben je toch wel een enorme oele
wapper als daar niet een beetje een
redelijk stuk uit rolt".
Dit alles klinkt alsof Haye van der
Heyden zichzelf beschouwt als een
ambachtelijk schrijver. "Dat klopt.
Het zogenaamde 'well made play',
het degelijk geschreven, doortim
merde stuk is de laatste jaren erg
'uit'. En ik houd daar heel erg van,
ik maak er een sport van om het
'well made' te laten zijn. Wat dat be
treft was 'De babysitrevue' een gro
te fout. Na de première heb ik drie
dagen onder het bed gelegen. Ik
hoopte in die tijd nog op 'the lucky
strike'. Zo van: dit is toch leuk en
het gaat wel goed. Zo werkt het dus
niet. Je moet gewoon heel hard wer
ken, steeds v
Haye van der
Heyden: "De
vakbroeders zul
len er wel zuinig
jes over doen".
(foto GPD)
het script maken en als er dan ver
volgens aan de voorstelling zelf ook
keihard en nauwgezet wordt ge
werkt, heb je kans dat het een suc
ces wordt. Voor mij is het schrijven
van een stuk eerst een kwestie van
inspiratie. Dan schrijf ik achter el
kaar op wat er zo ongeveer in moet.
De beste scènes staan er in de eerste
versie al woordelijk in. Maar 60 pro
cent van de totale schrijfarbeid gaat
vervolgens zitten in de transpiratie
om er een goed gestructureerd ge
heel van te maken".
"Als je naar voorbeelden van het
'well made play' vraagt, dan denk ik
aan de stukken van Neil Simon en
Alan Ayckbourn. Iets wat om te la
chen is, moet heel gedegen worden
opgebouwd. Dat geldt ook voor ac
teurs. Elsje de Wijn (in het stuk de
'dochter' van Annet Nieuwenhuy
zen) zei laatst: 'Wat luistert die tekst
nauw! Als je ééntiende seconde te
laat kijkt, dan is het wëg.' Of je het
nu schrijft of speelt, komedie stelt
technisch heel hoge eisen. Kijk al
leen maar naar de weergaloze preci
sie en timing van John Cleese".
"Theater is een product en dat is
eigenlijk het aardige ervan. Het is
heel bevredigend om te zien hoe 300
Baarnse bejaarden een plezierige
avond hebben. Hoewel ze een keer
tje gaan verzitten als het woord
'geneukt' valt. Uit mijn Purper-tijd
herinner ik mij het uiterst plezierige
gevoel dat we hadden na een
schnabbel voor een bedrijf of zoiets.
Dan wisten we: we hebben nu ons
eigen geld verdiend, zonder ook
maar één cent subsidie."
AMSTERDAM -
Flitslampjes suggereren
glamour in de broeihitte van
een septemberzomeravond
in het koninklijke Carré te
Amsterdam. De musical
'Cabaret' is afgelopen. Vips
en quasi-vips spreken
elkaar, men werpt zich in de
glazen en in de
belangstelling. Een
ontmoeting. Twee
excellente heren. De ene is
excellentie Brinkman, nog
steeds minister. De ander al
ruim vijfentwintig jaar
cabaretier. Dialoog. Seth
Gaaikema: "Meneer
Brinkman, u zit er in. Voör
de eerste keer heb ik een
heel nummer aan u gewijd".
Brinkman met een blik naar
zijn echtgenqte: "Dat is
interessant. We moeten uw
programma gauw komen
zien".
in mij is ontwaakt. Ik ben zeker niet
milder of relativerender geworden.
Ik "heb de behoefte ballonnen door
te prikken. Het strijdlustige komt
boven. Er komt meer los. Nogal laat,
misschien... Ik vind het heerlijk om
Janmaat in mijn conférence te laten
zeggen: 'En alle Surinamers moeten
terug naar Turkije".
Jaren en jaren stond Seth Gaaike
ma niet echt bekend als cabaretier.
Meer bekend als virtuoos woord- en
taalkunstenaar. Wat is er gebeurd?
Gaaikema: "Een hele tijd heb ik me
afgevraagd of mijn mening wel be
langrijk was. Ik ben vrij uitgespro
ken in mijn denkbeelden en ik houd
ervan in de confrontatie zaken meer
zwart-wit voor te stellen. Het is ver
frissend een standpunt te horen,
ook als je het er niet mee eens bent.
Door de over-informatiebrij zijn we
bijna verlamd. Met controversione-
le, uitdagende, uitspraken breek ik
door de brij heen. Ik moet erbij zeg
gen dat er zich in de show iets won
derlijks afspeelt: met drie songs en
drie gedichten is de sfeer geduren
de twaalf minuten volledig verstild.
door
Jacques J. d'Ancona
Omdat ik weet dat die twaalf minu
ten verstilling komen, durf ik op an
dere momenten scherper, sarcasti
scher en harder te zijn. Die felheid
kan, omdat die omarming van het
publiek komt. Deze twee kanten wil
ik laten zien. Ik breek niet af om af
te breken, maar omdat het bevrij-
Seth Gaaikema, enkele dagen na- dend werkt. De waarheid kun je
dien: "Over de kwestie van de eicel zeggen als je weet dat er vriend-
doe ik een tekst. Het is een heel fel schap is. Die vriendschap en mijn
nummer geworden. Het gaat over liefde raak ik kwijt aan het publiek
Brinkman, maar vooral over de be- in mijn liedjes. Geestelijk gespro-
moeizucht van het CDA met zoiets ken kan ik zaken doen",
persoonlijks als kunstmatige be
vruchting. Moet een man dat uitma
ken voor een vrouw?'.'
"Ik vraag me wel eens af: wordt
de tijd kleuriger, of zie ik het op
mijn vijftigste helderder? Er zijn zo
ontzettend veel onderwerpen waar
over ik een mening heb. Dat niet al
leen omdat het kabinet is gevallen,
of omdat het oostblok sterk in de
belangstelling staat. De cabaretier
i ga zeggen. Soms open
algemeen, al naar
i voel. De grote woede
fect.' In de kwestie-Van Aardenne
maakte Seth het voor de tweede
keer mee dat de cabaretier invloed
de pauze,
Seth Gaaikema: "Ik durf nu in mijn hemd te gaan staan".
In de overtrokken situatie 1
actualiteit interesseert me de psy
che. De cabaretier kan een ondoor-
bange, overmoedige. Wat ook
sterker wordt: ik durf in mijn hemd
te gaan staan. Het duurt heel erg
De -politieke situatie is eten en
drinken voor je...?
"Ja, daar ben ik eerlijk in. Het is
een schaakspel met de macht, het
stripverhaal van politiek Den Haag
waarin ik Voorhoeve als de risé ink-
leur. De WD krijgt straf voor libe
raal beleid en Lubbers 'gaat ermee
strijken. Mijn punt is echter altijd:
wat voor soort man of vrouw is het?
Je volgt de gebeurtenissen
zichtige situatie kantelen, zodat je lang voor je dat bereikt. Om het
goed te doen moet je alles in je leven
één keer fout hebben gedaan.
Steeds meer zie ik het belang in van
de emotie van 't lachen. Dat houdt
ook in dat ik elke avond anders het
toneel op ga. De volgorde van het
programma is zes keer gewijzigd.
Elke dag verandert de situatie. Ik- Het is volslagen nieuw. Door de
zelf ook. Stemmingen geven mijn troonrede is iets anders gesneu-
karakter weer. Ze zien me kwaad, veld",
vrolijk, sarcastisch, smekend
melancholiek. Dat is het aardige
Woede
i personality show. Er zijn Hoe zit de show globaal in elkaar
nten in me en hele gevoeli- "Als ik opkom, weet ik niet wat ik
kleine woede na de pauze. Dat
niet vastgelegd, omdat ik in mijn
soort werk een schetser ben en geen
observator. Snelheid is de charme
van mijn optreden. Je moet ruiken
waarom een nummer geschreven is,
waarom ik 't doe en waarom ik boos
ben of voor iets pleit. Als ik dat ge
voel niet heb, neem ik de tijd om er
weer bij terecht te komen. Gladheid
en routine zijn de grootste vijanden.
Humor gebruik ik niet om lol te
trappen, maar om verslag te doen
van een stuk leven. Elke woordspe
ling die niet functioneel is gaat er
uit".
"Het zou kunnen. Dat is moeilijk
te beoordelen. Welke rol speel je in
het grote spel? Dat weetje niet van
jezelf. Politiek cabaret wordt nu
door mij bedreven, maar het is niet
zo dat er een stoel vrij kwam en dat
ik die overgenomen heb. Zo voel ik
het niet. Als 't zo is, is het een groei
proces waarvan ik me niet bewust
ben".
Twintig jaar is het geleden dat
Gaaikema voor 't eerst in het Con
certgebouw stond met zijn Oude-
jaarsconférence. De tijd van domi
nee Buskes en woelingen met hip
pies en agenten op de Dam. Handig
verenigde hij de Politiekapel en de
groep van de musical 'Hair' in de fi
nale. Op 30 december is Seth op
nieuw in het Concertgebouw en live
op de televisie om te vertellen dat
we nog één dag hebben om alles
goed te maken voordat we aan 1990
beginnen. Daarna pakt hij een paar
maanden rust, reist naar New York
en schrijft een nieuw programma.
De opdracht maakt hem niet onrus
tig. In januari '86 analyseerde Mau
rice de Hond een landelijk stem
mingsbeeld als het 'Gaaikema-ef-
komt de scheen te hebben op de politiek.
Zijn ambitie? "Voor de grand
Lia Dorana, de vrouw voor wie Lk
het meeste geschreven heb, de mu
sical 'Hello Dolly' te mogen bewer
ken".
Concert van 'Wassenaar Vocahter' o.l.v. Ad
de Groot, m.m.v. Elma van den Dool - so
praan, Ellen Buyser - sopraan, Marten Sme
ding - tenor en het Randstedelijk Begelei-
dmgsorkest. Gehoord 26 september in de
Dorpskerk in Wassenaar
WASSENAAR - Luigi Cherubi-
ne (1760-1842), zoon van een thea
termusicus in Florence, kwam tij
dens zijn verbli jf in Wenen in con
tact met Van Beethoven, die hem
als de grootste levende opera
componist beschouwde. Als di
recteur van het Parijse conserva
torium leidde Cherubini tal van
beroemd geworden Franse com
ponisten op.
Hoewel Cherubini een meester
was in de contrapuntische stijl,
wat met name te horen is in het
plyfone 'Recordare, Jesu pie' met
zijn mooie canons, blijft dit werk
onder de maat. 't Getuigt van wei
nig zeggingskracht en is een bra
ve aaneenschakeling van vaste
onderdelen in een requiem. En
wat er nu eenmaal niet in zit, kan
nóch een dirigent, nóch een or
kest, nóch een koor er ook uitha
len al doet iedereen nóg zo zijn
best.
Zo lag ook gisteravond in de
dorpskerk te Wassenaar ongeveer
de situatie. Een goedwillend koor
'Wassenaar Vocaliter' met een fel
le en nadrukkelijk aangevende
dirigent, die niet altijd koor en or
kest naar zijn hand kneedde, ook
al volgden de concertmeester
Pleun van der Linde met zijn
Randstedelijk Begeleidingsor
kest gewetensvol en alert zijn
aanwijzingen. In het 'Hostias et
preces tibi' en zeker in het 'Sanc-
tus' sloeg even de insp rerende
vonk over tussen koor, orkest en
dirigent, maar de echte inspiratie,
helderheid en zangvreugde wa
ren voor het laatst bewaard: na de
pauze weerklonk Psalm 95 van
Mendelssohn als een frisse wind
door de voordien wat matte musi-
De tenor Marten Smeding had
hierin het leeuwedeel: drie grote
tenorsoli met koor, waarvan de
laatste solo 'Heute, so ihr seine
Stimme höret' het meest gloedvol
en intens werd gezongen, met een
uitstekende dictie. In het duet
voor twee sopranen 'Denn in sei
ner Hand ist' viel Elma van den
Dool het meest op door haar vita
le manier van optreden, haar
techniek en haar volume, maar
Ellen Buyser door haar warmere,
wat meer ingetogen klankkleur.
LIDY VAN DER SPEK
Holland Dance Festival. Fondation Jean-Pier-
re Perreault met 'Joe'. Choreografie: Jean-
Pierre Perreault. Gezien op 26 september in
het A T T danstheater in Den Haag alwaar
DEN HAAG Uit het programma
boekje: 'JOE moet voor iedereen
die een slechte dag op kantoor ach
ter de rug heeft, lijken op een nacht
merrie die tot leven is gekomen'.
Naar de lauwe reacties van het pu
bliek te meten, is er na dit derde
Holland Dance Festival programma
geen enkele nachtmerrie tot leven
gekomen. JOE van de Canadese
choreograaf Jean-Pierre Perreault
ca na. De laarzen van de dansers reikt Perreault de beoogde 'big bro-
schuiven, piepen en stampen als rit- ther is watching you'-sfeer niet om-
mische muzikale begeleiding. De dat er niets met deze machinemen
sen gebeurt. Hoe kun je in 's he
melsnaam iets als beklemmend er
varen als er geen menselijk slacht
offer is waarmee je je kunt identifi-
maatschappelijke
de ontmenselijking
is mooi vormgegeven in de kos
tuums en een nachtelijk duistere
belichting. Dertig synchroon bewe
gende dansers willen ook nog wel
indruk maken, maar van emotie
vele volgende ontbreekt elk spoor. Dat was na-
nog tuurlijk ook Perreaults bedoeling,
nachtmerries horen i
terneergeslagen mannen lopen
masse tegen een schuine helling in
het sombere decor op tot er een of
twee letterlijk uit de groep vallen.
De uitvallers veroorzaken een ket- ceren
tingreactie en om de beurt herhalen Perreaults
de anderen het uitstap-ritueel. Tot schrikbeeld
ze weer een eenheid vormen en het
spel in een andere bewegingsvorm
en op een andere plek weer kan be
ginnen.
Na twee keer heb je het mechanis
me door; de derde
keren weet je dat
negentwintig dansers zullen vol
gen. De verveling slaat toe omdat maal emoties thuis. Ook in het be-
lijkt eerder te vallen onder de zoge- JOE ondanks de wisselende ritmes wegingstheater.
t emoties ontbreekt elk spoor.
In 1984 zette Jean-Pierre Per
reault zijn eigen gezelschap in Mon
treal op nadat hij tien jaar lang ad
junct artistiek leider was geweest
van de Groupe de la Place Royale
en een aantal studiereizen had ge
maakt. Kenmerkend voor zijn werk
is de 'inbedding van de dans in een
scènisch geheel' en dit niet vanuit
emoties maar vanuit een puur for
mele mise-en-place. J,OE is een
goed voorbeeld van deze ruimtelij-
en emotieloze aanpak.
Dei tig identiek geklede mannen
ren Humphrey Bogart-regenjas
i gleufhoed marcheren door de
mi mie. Muziek ontbreekt, op af en
ine een voorzichtige mondharmoni-
De gevorderde amateur Pieter
Pim Jacobs en Pieter van Vollenhove
vleugel. Gehoord op 26 september in
Leidse Schouwburg.
LEIDEN Meester Pieter van
Vollenhoven is een moedig man
om een trio te durven vormen met
twee muzikale persoonlijkheden
als Pim Jacobs en Louis van Dijk.
Je zou kunnen zeggen dat hij zich
ten volle heeft ingezet ten bate
van het 'Nationaal Fonds Slacht
offerhulp'. De schouwburg was
niet meteen wat je noemt 'af
geladen'
dit evenement,
n keurig ogend
het goede doel
het theater aan
plezierige, licht-
publiek vulde v
een goed deel v
de Oude Vest.
Het werd eei
voetige, avond rondom compo
nist en pianist George Gershwin.
Van Vollenhoven trad op als een
soort gastheer en entertainer.
Zijn onderhoudende, ietwat ca
baretachtige onderricht over deze
Amerikaans geworden joodse
Rus vormde de omlijsting van tel
kens een aantal muzikale num
mers. De keus van Gershwins
muziek was goed gedaan. Omdat
hier vele facetten aanzitten: de
muziek is meeslepend, licht ver
teerbaar, opwindend en ontwape
nend. Bovendien kan zowel een
'grootmeester' als Louis van Dijk
met zijn helder prikkelende spel
evenals een gevorderd amateur
als Pieter van Vollenhoven er zijn
talenten op botvieren.
In de arrangementen voor drie
vleugels waren de verschillende
partijen hecht aan- en ineenge-
smeed tot één pianoklank. Als
beide jazzpianisten er alleen op
losgelaten worden, sloegen ze on
middellijk op hol in een krankzin
nig tempo en met veel (schijn)
vertoon van opluchting. Zo werd
de tegenstelling beroeps-/ama-
teurmuzikant als vrolijke theater-
act opgevoerd zowel in de babbel
van Van Vollenhoven ('mijn leer
ling Van Dijk kan het maar niet
onder de knie krijgen') als in het
karakter van het pianospel (Van
Vollenhoven heeft de goede blad
muziek nog niet voor zijn neus
staan en de 'profs' beginnen al
vast.).
Behalve aangename muziek en
komisch gedoe viel er qua instru
mentaal spel ook nog het een en
ander te genieten en te bekijken.
Pim Jacobs met zijn losse, ge
vleugelde, voeten die tijdens het
spel een eigen leven lijken te lei
den. De enorme muzikale intensi
teit die het compacte lichaam van
Louis van Dijk uitstraalt. Van
Dijk die er tijdens het spel als in
trance uit kan zien maar wiens
spel werkelijk van de engelen is.
Schouwburgdirecteur Frans Boe
len kwam halverwege de avond
de eerstverdiende gelden voor de
Hulp aan Verkeersslachtoffers
aanbieden.
MONICA SCHIKS
DEN HAAG (GPD)- De program
mering van het Holland Festival
moet een veel avontuurlijker karak
ter krijgen. Er moeten gedurfde
evenementen worden georgani
seerd die het publiek aanspreken.
Bovendien zal het HF veel meer dan
tot nu toe internationale allure moe
ten krijgen. Daartoe zijn reeds con
tacten gelegd met de organisaties
van vooraanstaande cultuurevene-
njenten in het buitenland zoals in
Berlijn, Wenen, Antwerpen, Brus
sel, Londen en Bologna.
Dit staat in een beleidsnota van
het Holland Holland Festival, waar
in het beleid voor de jaren negentig
wordt beschreven. Bestuur en di
rectie van het HF leggen er in de no
ta de nadruk op dat het festival het»
komende decennium dient te wor
den verbreed. Dat wil zeggen dat de
mogelijkheden van het festival
sterk moeten worden vergroot, er
meer geld beschikbaar moet wor
den gesteld en dat de diverse pro
gramma's een grotere spreiding
over het land dienen te krijgen.
Daarbij komen opnieuw - naast
''centrum' Amsterdam - Den Haag
en Rotterdam in beeld. Er wordt in
de nota op gewezen dat bijvoor
beeld de belangrijkste musea in de
drie grote steden speciale tentoon
stellingen in de maand juni zouden
moeten houden die verwantschap
hebben met het karakter van het lo
pende Holland Festival. Met name
worden het Stedelijk Museum in
Amsterdam, het Gemeentemuseum
in Den Haag en Boymans-van Beu-
ningen in Rotterdam genoemd.
De HF-leiding is van plan
voortaan van de zogenaamde 'lan-
denthema's' af te zien en veel meer
uit te gaan van louter artistieke
maatstaven waarbij een kunstenaar
of een bepaalde stijl de hoofdrol tij
dens een bepaalde HF-aflevering
speelt. Daarmee wil het HF zich
sterker richting-buitenland profile
ren.
Om het jaarlijkse evenement
spectaculairder te laten verlopen en
daardoor een groter publiek aan
zich te binden, willen bestuur en di
rectie - aldus de nota - een aantal on
alledaagse hoogtepunten in het pro
gramma opnemen. Gedacht wordt
aan omvangrijke concerten en an
dere uitvoeringen (jazz, pop, film) in
de openlucht (Museumplein Am
sterdam, Lange Voorhout en Zui
derpark in Den Haag). Ook zouden
er cultureel-interessante tochten
langs bijvoorbeeld interessante
bouwwerken moeten worden 'on
dernomen. In elk geval moet op een
of andere manier de belangstelling
voor het HF krachtig worden aange
wakkerd.
Het budget waarover het Holland
Festival thans beschikt (3,5 miljoen)
zou gefaseerd moeten groeien tot 8
miljoen gulden in het jaar 1994.
Er wordt tenslotte op gewezen
dat de 'concurrentie' met het steeds
toenemende kunstaanbod in ons
land voortdurend groter wordt en
dat het HF zich moet verbreden, wil
het aan deze concurrentie het hoofd
kunnen blijven bieden.
