'Er kan veel minder worden gestraald' Sanering bars en dancings bepleit Duinbeheer en kustverdediging hand in hand Romeinse soldaten in Alphen 'Taluds van vuilstort afdekken en draineren' Katwijker betaalt minste belasting aan gemeente, Leiden het duurste PAGINA 18 WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1989 Leidse Stichting Duinbehoud in themanummer kustbeheer LEIDEN Duinbeheer en kustverdediging kunnen hand in hand gaan. Het werkt niet al leen kostenbesparend, boven dien wordt een natuurgebied beschermd dat uniek in de we reld is Die mening verkondigt de Leidse Stichting Duinbehoud in een the manummer dat geheel aan kustbe heer is gewijd. Een hoge vooroever, op slechts enkele honderden me ters van de kustlijn, speelt daarin de voornaamste rol. Die hoge vooroe ver is vooral van belang bij storm als het zeewater wordt opgestuwd. Want dan worden de golven ont kracht alvorens ze een 'hap' kunnen nemen uit de duinen. Albert Salman van de stichting voegt er echter onmiddellijk aan toe dat het om de vijfjaar nodig zal zijn om de vooroevers op bepaalde plaatsen op te hogen. Het zand dat hiervoor nodig is moet uit de diepe re delen van de zee worden gehaald. Hoewel Salman niet precies kan aangeven hoeveel goedkoper het is om de vooroevers te benutten voor de kustverdediging, beweert hij toch dat deze manier enkele tiental len procenten goedkoper is dan de wijze waarop de kust nu tegen de zee in bescherming wordt geno men. Volgens hem vergt het onder houd van een klinkerdam zeker niet minder dan het op peil houden van een zanddam. Zelfs als de zeespie gel hoger wordt (men hoopt de'ko- mende jaren op een stijging met twintig centimeter, maar men ver wacht zestig centimeter), dan biedt het verhogen van de vooroever vrij wel voldoende bescherming. Helm Het themanummer van de Stich ting Duinbehoud is niet uitsluitend een reactie op de nota kunstverde diging van het ministerie van water staat. De stichting geeft tevens aan dat duinbehoud en kustverdedi ging in de praktijk goed te combine ren zijn. Salman: "De afgelopen eeuwen zijn de duinen onder een mat van helm bedolven. Op smalle duinen móet helm worden geplant, op bredere is de noodzaak niet aan wezig. Maar de helm staat er wel. Gevolg hiervan is dat de verstuiving geen kans krijgt. En dat heeft een nadelige invloed op de natuur. Zou je op die brede duinen de verstui ving een kans geven, dan komen be paalde planten en vogels vanzelf weer terug". Als voorbeeld noemt Salman de blauwe zeedistel die in korte tijd met dertig procent is afgenomen. Zeldzame vogelsoorten als de stern en de pluvier houden zich nu op an dere plekken op. Vogels die terug komen als men de natuurlijke duin- vormihg en het ontstaan van vallei en een kans geeft. Nu, zegt Salman, wordt er direct helm geplant als er een kuiltje ontstaat. De technische adviescommissie voor de waterkering heeft het mi nisterie geadviseerd om de duinen- kust op het huidige niveau te hand haven. Met deze maatregel is een bedrag van 60 miljoen gulden per jaar gemoeid. Handhaving van de duinenkust is één van de vier alternatieven die worden genoemd in de discussieno ta 'Kustverdediging na 1990', die minister Smit-Kroes in mei presen teerde. Door aanhoudende erosie gaat bijna de helft van de kust lang zaam maar zeker achteruit, aldus deze nota. problemen die door een snellere stijging van de zeespiegel nog worden vergroot. Volgens de nota moet er worden gekozen tus sen terugtrekken (alleen ingrijpen als de Deltaveiligheid wordt be dreigd), selectief handhaven (ingrij pen als grote belangen in de duinen in gevaar komen), handhaven of de zee tegemoet treden door land in zee uit te bouwen. De kosten van deze maatregelen varïeren van 35 tot 80 miljoen gulden per jaar. In de discussienota wordt nog geen keu ze gemaakt, maar aangekondigd dat eerst advies zal worden gevraagd aan belanghebbende instanties. De technische adviescommissie voor de waterkering wijst er in haar advies op dat nu accepteren van de kustachteruitgang onomkeerbare gevolgen heeft voor de situatie van de kust op langere termijn. TNO over jaarlijks 100 slachtoffers door röntgenstraling RIJSWIJK - TNO-stra- lingsdeskundige H.B. Kal, werkzaam bij het radio-bio logisch instituut, bevestigt dat ziekenhuizen best wat zuiniger kunnen omsprin gen met röntgenstralen. Want ook dan kunnen er dui delijke foto's worden ge maakt. Kal zegt dit naar aanleiding van het Consumentenbond-onderzoek waarin wordt beweerd, dat de hoe veelheid röntgenstraling met 40 procent omlaag kan. Dat zou per jaar ongeveer 100 kankerslachtof fers schelen. De stralingsdeskundige zegt er dit over: "Als je naar 10 ziekenhui zen kijkt, dan zie je best verschillen. Of de straling met 40 procent kan worden teruggebracht, weet ik niet. Je moet daarvoor en inventarisatie over het hele land doen. Maar ik ver moed dat de dosis wel met enkele tientallen procenten naar beneden kan. Daarom durf ik best te stellen dat er zuiniger kan worden ge straald". Over het aantal kankergevallen dat op deze manier kan worden te ruggedrongen zegt Kal: "Dat is een schatting. Ik heb over dit onder werp zelf ook wel eens wat geschre ven. Als gevolg van natuurlijke stra ling krijgen 100 tot 200 mensen kan ker. En aan die straling kunnen we niets doen. De bijdrage van de rönt- gendiagnostiek is ongeveer een kwart van de natuurlijke straling. Dan kom je niet uit op honderd kan kergevallen, maar op een getal dat tussen de 25 en 50 ligt". Dubbelop Een verwijt van de Consumenten bond is dat foto's vaak dubbelop ALPHEN AAN DEN RIJN - De meest aantrekkelijke beheersmaat regel van de voormalige vuilstort in de Alphense Coupépolder, gezien de risico's voor de bevolking en de kosten, is het afdekken van de ta luds van de voormalige vuilstort, het leggen van een ringdrain om de hele sloot en het afpompen van de geulafzettingen door middel van winputten. Het risico van de ver spreiding van het gif via het grond water zou door deze maatregel mi nimaal zijn. Deze maatregel, 'vari ant 3', kost in totaal ongeveer 15,1 miljoen gulden. Dit staat in een deze maand verschenen rapport van Iwaco, Adviesbureau voor Water en Milieu, die in opdracht van de Pro vincie Zuid-Holland is gemaakt. De notitie Beheersmaatregelen Vuilstort Coupépolder is een ver volgonderzoek naar de mogelijke maatregelen om de bodem van de vuilstort te saneren. In het onder zoek worden de mogelijke beheers maatregelen geevalueerd op basis van de vermindering van de risico's en de totale kosten van de maatre gelen. In totaal worden 21 beheers maatregelen voorgesteld die in acht varianten worden gecombineerd. Alleen de technische en financieel haalbare maatregelen zijn onder zocht. De beste maatregel is het to taal afgraven van de gifstort. Deze maatregel blijft buiten beschou wing omdat de kosten, totaal zo'n 480 miljoen gulden, veel te hoog zouden zijn. De TNO-deskundige: "Als de straling met enkele tientallen pro centen omlaag moet, dan moet het gebruik van die oudere apparaten worden teruggedrongen. Zijn de stralingsdosis, film en ontwikkelaar optimaal op elkaar afgestemd, dan kun je zo patiëntvriendelijk moge lijk werken". Kal vertelt dat het ministerie van WVC ook bezig is om de stralingbe lasting te drukken. Dit jaar zijn hier toe daadwerkelijke initiatieven ge- NOORDWIJK - Het aantal bars en nomen. Het verwijt van de Consu- dancings in Noordwijk is te groot en mentenbond luidt anders: 'veel te m0et worden teruggedrongen. Dat slap en vrijblijvend'. vinden de PvdA, Progressief Ak- Het aantal bars en dancings in Noordwijk, onder andere aan De Grent, wordt te groot gevonden. (foto iienk Bouwman) Strenger optreden politie in Noordwijk verlangd ALPHEN - Iedereen weet dat Alphen in de nabije toe komst naar alle wcarschijnlijk- heid een archeo logisch thema park krijgt dat zijn weerga niet kent. Archeon heet het opzien barende initia tief van een groepje mensen dat de gemeente wil opzadelen met een prehis torisch pret park van onge kende omvang. Het komt er on geveer op neer dat bezoekers via een tijdma chine terug kun nen naar de oudheid. Op die manier kan men de wereld van gisteren vandaag bele ven. men dan terecht komt is de Ro meinse tijd. Het is de bedoeling dat midden in het park een castellum wordt gereconstrueerd op ware grootte. De bouw van deze Romeinse vesting wordt op -zichzelf al een attractie want de tim merlui en metse laars zullen in traditionele kle dij en op authentieke wijze het castel lum tot stand moeten bren gen. Hoe het pre cies met die tijd machine zit is nog onbekend, ken doet dat ding in elk ge val niet. Want hoe valt het te verklaren dat er vorige week plotseling twee Romeinen rond liepen in Alp hense centrum. Veel te vroeg na tuurlijk en nog op de verkeerde plaats ook. Verdwaasd keken ze om zich heen, want zij hadden uiter aard een wat andere omge ving verwacht. Naarstig gin gen zij op zoek naar een voor hen vertrouwde omgeving en die vonden zij in de Julianastraat. Daar zijn ar cheologen im mers al weken bezig met op gravingen op het terrein waar het oude pand van Couvée heeft gestaan. Enigszins tot be daren gebracht door de brok stukken van vroeger en be- hulpzame bo- demwroeters vleiden zij zich hier neer. "Nee, wij zijn hier niet om ste nen te sjouwen voor het castel lum. U kunt toch zien dat wij sol daten zijn", antwoordde een van de Romei nen veront waardigdter wijl hij schild en spies hief. "We leven toch zeker in de we reld van van daag hè, we zijn niet van giste- koord Noordwijk (PAN) en Noord- wijks Belang (NB). In hun algeme ne beschouwingen over de gemeen telijke begroting voor 1990 beplei ten de partijen een actief sanerings- beleid. De VVD laat zich niet over het terugdringen van dergelijke ge legenheden uit. De bestrijding van de overlast van avondtoeristen in Noordwijk blijft de gemoederen bezighouden. Alle politieke partijen merken in dit verband op dat de inkrimping van het politiekorps, opgelegd door de rijksoverheid, volstrekt onaccepta bel is. De VVD plaatst vraagtekens bij de uitspraak van het college dat de overlast aardig beteugeld lijkt te zijn. De PvdA haalt opnieuw een oud voorstel uit de kast. De socialis ten willen een uur voor de sluitings tijd van de bars en dancings geen nieuwe bezoekers meer toelaten. Dat zou een spreiding van het ver trek van de avondtoeristen en daar mee vermindering van de overlast tot gevolg hebben. De socialisten zijn, als de 'uur-maatregel' wordt in gevoerd, zelfs bereid de slui tingsuren van de bars te verschui- Ook een intensievere controle op het rijden onder invloed zou vol gens de PvdA verbetering kunnen brengen. De socialisten verwachten dat streng politie-optreden een ver mindering tot gevolg zal hebben van het aantal mensen dat in de weekeinden Noordwijk bezoekt. Overigens maakt de PvdA zich grote zorgen óver de verkoop van de dancing Duna Deli aan De Raad bouwbedrijf. Dit bouwbedrijf wil de disco slopen en een enorm hotel bouwen. De socialisten vragen zich af of'de ongetwijfeld buitensporige concessies die op ruimtelijke orde- ningsgebied zullen moeten worden gedaan, wel opwegen tegen het voordeel van sloop van een dergelij ke disco'. Ook Noordwijks Belang denkt dat strengere controles van de poli tie de. overlast kan beperken. NB bepleit het inzetten van extra poli- tie-agenten in de woonwijken op het moment dat de barbezoekers hun auto's daar weer komen opha len. In tegenstelling tot de socialis ten is deze partij van mening dat spreiding van de sluitingstijden, de overlast zal verminderen. DEN HAAG/STREEK - De ge meente Katwijk blijft met ruime voorsprong de voordeligste ge meente voor de inwoners. Het ge middelde bedrag dat de Katwijker jaarlijks betaalt aan onroerend- goedbelasting, reinigings- en riool rechten stijgt dit jaar tot iets boven de honderd gulden (104 gulden). Vorig jaar lag dat er met 97 gulden nog net onder. De belastingdruk in Katwijk valt helemaal gunstig uit ten opzichte van andere grote gemeenten in de regio. Leidenaars zijn het duurste uit (gemiddeld 345 gulden), Alphen staat voorlaatste met een bedrag van bijna 300 gulden. Dat blijkt uit een overzicht van de provincie Zuid-Holland over de be lastingdruk in gemeenten. Daaruit blijkt dat die ten opzichte van vorig jaar met ruim zes procent is geste gen, van gemiddeld 306 naar 320 gulden. Leiden uitgezonderd, blij ven alle gemeenten in de regio Lei den en in de Rijnstreek onder dat gemiddelde. De toename van de belastingdruk wordt door de provincie vooral toe geschreven aan de vermindering van inkomsten van gemeenten door de lagere uitekringen uit het ge meentefonds. Ook staan tegenover het overhevelen van taken van het rijk naar de gemeenten onvoldoen de middelen om die taken te kun nen uitvoeren. De ogb steeg dit jaar in de 101 Zuiodhollandse gemeenten met bij na drie procent, de reinigingsrech ten met ruim tien en het rioolrecht met. elf procent. De stijging van de reinigingsrechten wordt veroor zaakt door de toename van de hoe veelheid huisafval, maar ook door de hogere kosten van afvoer en ver werking. Het rioolrecht is zoveel duurder geworden, voornamelijk door de invoering van een nieuwe heffing door het Rijk en door het feit dat veel gemeenten zijn begon nen met een projectmatige aanpak van het onderhoud en d( wing van het rioolstelsel. Rijn- 1988 - 1989 Katwijk 97,71 104,34 Rijnsaterwoude 186,85 171,56 Hazerswoude 164,75 177,06 Noordwijk 179,28 181,18 Noord wij kerhout 174,97 181,19 Nieuwkoop 175,16 185,41 Ter Aar 170,46 185,46 Woubrugge 181,44 185,72 Leimuiden 181,49 192,80 Voorhout 196,14 207,12 Koudekerk 194,54 213,60 Lisse 215,09 227,97 Sassenheim 229,08 238,82 Alkemade 228,34 239,93 Voorschoten 236,31 246,74 Zoeterwoude 242,69 257,84 Wassenaar 257,71 260,23 Leiderdorp 258,64 260,72 Hillegom 252,67 262,83 Boskoop 262,72 272,85 Oegstgeest 253.69 275,38 Alphen 298,16 297,91 Leiden 329,59 345,84 Provincie 306,38 320,28 worden gemaakt of routinematig. Kal: "Het komt inderdaad voor dat de röntgenlaborant bepaalt of een foto opnieuw moet worden ge maakt. Wellicht had de medicus toch wel de juiste informatie kun nen halen uit die wat te donkere fo to. Ik ben zelf betrokken bij het schrijven van cursussen voor rónt- genlaboranten. In elke les drukken wij de studenten op het hart dat ze niet voorzichtig genoeg kunnen zijn met maken van foto's". Kal stelt dat één van de uitgangs punten altijd is, dat er een zorgvul dige afweging wordt gemaakt. Met andere woorden: alleen een rönt genfoto maken als daar zekerheid tegenover moet staan. "Een simpel voorbeeld is een gebroken arm. Dan wordt er een foto gemaakt omdat de chirurg wil zien hoe de botten zit ten. Maar het komt zelfs wel eens voor dat het publiek zelf vraagt of er niet een foto kan worden gemaakt". Een wettelijke beperking van de hoeveelheid straling per patiënt ontbreekt nog steeds. Het gebruik van röntgenapparatuur is aan een vergunningenstelsel gebonden. De Consumentenbond beweert dat er nauwelijks wordt gecontroleerd. Kal: "De stralingsfysicus is belast met het onderhoud en de goede werking van de apparatuur. Hij is degeen die beoordeelt of aan alle voorwaarden is voldaan. Pas als de stralingsdeskundige zegt dat alles in orde is wordt er een vergunning afgegeven. Dat gebeurt per appa raat". Oude apparaten De klacht dat er nog veel oude appa raten met een hoge straling worden gebruikt, klinkt Kal niet vreemd in de oren. "Ik denk dat dat een bron van zorg is. Je kunt je afvragen of dat moet. Maar aan de andere kant rijden er ook auto's van 20 jaar oud die nog door de beugel kunnen. Wanneer de apparatuur goed wordt onderhouden is dat geen punt. Dan kan er mee worden gewerkt. Je Kunt er wel je bedenkingen over hebben". siastraat 2a, 20.00 u Praten over cultuurverandering? Dan ook over het homo-emanci- paliebeleid'. aanvang 17.00 uur in Het Gulden Vlies. informatiepunt gemeenschap- pel^ wonen, van 20.00 tot 21.00 voorstelling: 'Kouwe Drukte' van Brigitte Kaandorp, aanvang 20.15 uur in de Leidse Schouw burg. dansvoorstelling: 'Concerto', door Foltz Compagnie, aanvang 20.30 uur in het LAK-theater, Cle- veringaplaats. DONDERDAG 28 SEPTEMBER Alphen voorstelling: 'Coctailuur', met Mary Dresselhuys en Ton Len- sink, aanvang 20.30 uur in het Parktheater. Centrum Niet- Westerse Studies, aanvang 15.15 uur in het Centraal Faciliteitenge bouw, Cleveringaplaats. spreekuur Hulp- en Informatie dienst SP. van 19.00 tot 20.00 uur in het pand Groenesteeg 33. lezing prof. dr. Van der Hulst (Sterrenkunde), over de ontwikke lingen op zijn vakgebied en zijn bijdrage daaraan, aanvang 20.00 uur in het Centaal Faciliteitenge bouw, Cleveringaplaats. voorstelling' 'Kouwe Drukte' van Brigitte Kaandorp, aanvang 20.15 uur in de Leidse Schouw burg.' dansvoorstelling: 'Concerto', door Foltz Compagnie, aanvang 20.30 uur in het LAK-theater. Cle veringaplaats. Leiderdorp bewegingsgym (Mensendieck) voor dames, van 12.30 tot 13.15 uur en van 13.30 tot 14.15 uur in Sjelter, Heemraadlaan open huis Squaredanceclub, van 20.00 tot 22.30 uur in Sjelter. ontmoetingsavond Gastouder project met informatie en uitwisse len van ervaringen, aanvang 20.00 uur in Peuterspeelzaal Dui melot, Dennenschans. klavegas- en sjoelavond Con Bravura, aanvang 20 00 uur club gebouw Beukenschans. klaverjassen bij De Buitenge wonen, aanvang 20.00 uur in Fre- rikshof. CARA olv een fysiotherapeute, van 13.30 tot 14.15 uur en van 14.15 tot 15.00 uur in zwembad Poelmeer. Voorschoten concert Han de Vries (hobo) en Boris Zarankin (piano), aanvang VRIJDAG 29 SEPTEMBER Katwijk Nederlands Artiestengala, aan vang 20.15 in de Groentenveiling, Leiden algemene ledenvergadering PvdA, thema 'werkgelegenheid', sprekers: Jan v.d. Sluis en Frans Leynse, aanvang 20.00 uur, buurthuis Aktief, Berlagestraat klaverjassen in De Linde, He renstraat 64, aanvang 20.00 uur. voorstelling Brigitte Kaandorp 20.15 uur in de Leidse Schouw^ Leiderdorp klaverjassen Supportersvere niging RCL, aanvang 20.00 uur in het clubgebouw in-De Bloemerd. ZATERDAG 30 SEPTEMBER Leiden prestatieloop NZH over diverse afstanden door de Leidse Hout, start om 13.30 uur bij NZH-gara- ge, Rijnsburgerweg, aanmelden tel'220995 of 01718-71419. voorstelling Brigitte Kaandorp met 'Kouwe Drukte', 20.15 uur in de Leidse Schouwburg. optreden 'Lethal Gospel', mmv Moengo Tapo, aanvang 21.00 uur in 't Breehuys, Breestraat 19.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 18