TAD LEIDEN
Verkoop van placenta's
alleen na toestemming
Instemming met plan dure
appartementen Morsweg
Onderwijs in Leiden eist
intrekking bezuinigingen
Weer poging wereldrecord
stenen-breken te verbeteren
Zeventiende-eeuws Nederland
in trek bij Engelse toeristen
s
LEIDSCH
DAGBLAD
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1989
PvdA over handel in Leidse regio
PRIJSWINNAARS FOTOWEDSTRIJD
DEN HAAG/LEIDEN - De
PvdA wil dat staatssecreta
ris Dees van volksgezond
heid ziekenhuizen dwin
gend voorschrijft dat voor
elk gebruik van menselijk
weefsel uitdrukkelijk toe
stemming nodig is.
In schriftelijke vragen aan de be
windsman wijzen de Tweede-Ka-
merleden Van Otterloo en Haas-
Berger erop dat placenta's nog
steeds onzorgvuldig worden ver
handeld. Zij willen van Dees weten
in hoeverre invulling is gegeven aan
de toezegging van zijn voorganger
Van der Reijden om met de Zieken
huisraad tot afspraken te komen
over de verkoop van placenta's.
Aanleiding tot deze stap was des
tijds de verkoop van placenta's aan
de cosmetische industrie zonder
dat kraamvrouwen daarvan afwis
ten.
Tevens willen de vragenstellers
van de bewindsman weten of er in
middels deugdelijke overeenkom-
LEIDEN - Leidse scholen voor
openbaar en bijzonder basis- en
speciaalonderwijs hebben in een
open brief aan de Tweede Kamer en
het toekomstig kabinet geëist dat
een aantal bezuinigingsmaatrege
len in het onderwijs ongedaan
wordt gemaakt. De brief is onderte
kend door ouderraden, teams en
Wesp oorzaak
van ongeval
LEIDEN Een wesp is gister
middag de oorzaak geweest van
een ongeval op de Willem de
Zwijgerlaan. Een 27-jarige auto
mobilist uit Rotterdam werd ge
stoken door het insect. Hij zag
niet dat een vrachtwagen op het
kruispunt met de Kooilaan voor
het verkeerslicht stond te wach
ten en botste daar achterop.
De bestuurder en zijn 25-jari-
ge passagier liepen verwondin
gen op aan hoofd en knie en
werden overgebracht naar het
Academisch Ziekenhuis. De be
stuurder van de vrachtwagen,
een 31-jarige man uit Lisser-
broek, bleef ongedeerd bij de
aanrijding.
medezeggenschapsraden van 26 ba
sisscholen en 10 scholen voor spe
ciaal onderwijs.
De scholen willen dat de zoge
naamde vierjarigen-maatrege
wordt ingetrokken en dat de groe
pen tot een 'aanvaardbare omvang
ofwel maximaal 30 kinderen
den teruggebracht. Verder moeten
invalkrachten in plaats van 90, 100
procent salaris krijgen. De scholen
noemen de geldende 90 procent-
maatregel "des te schandelijker
juist gezien de zwaarte van inval-
_werk". Aan invalkrachten is vanwe
ge de slechte arbeidsvoorwaarden
een groot tekort, wat ertoe leidt dat
bij ziekte van vaste leerkrachten
klassen naar huis worden gestuurd
of opgesplitst. Dit laatste leidt weer
tot onaanvaardbaar grote groepen,
aldus de scholen.
De scholen eisen verder meer
geld om leerlingen de individuele
aandacht te kunnen geven die ze no
dig hebben. Meer geld is ook nodig
voor materiële zaken, stellen de
scholen. De huidige bedragen zijn
dermate krap dat er problemen ont
staan met onder meer het schoon
maken van de schoolgebouwen.
Van nieuwe bezuinigingen in het
speciaal onderwijs en nieuwe maat
regelen om (kleine) scholen te slui
ten, willen de Leidse scholen abso
luut niet weten.
sten bestaan tussen ziekenhuizen
en de industrie over de verkoop van
placenta's, en of daarbij onder
scheid wordt gemaakt tussen far
maceutische en cosmetische toe
passingen.
Vorige week berichtte deze krant
dat het Belgisch bedrijf Instituut
Merieux al jaren placenta's koopt
van ziekenhuizen in de Leidse regio
om deze te verwerken tot grondstof
fen voor de medische en cosmeti
sche industrie. Daarvoor zou nooit
toestemming van de patiënten wor
den gevraagd, wat in strijd is met de
richtlijnen van de Inspectie voor de
Volksgezondheid. Hoewel woord
voerders van het AZL en het Diaco-
nessenhuis deze gang van zaken
ontkenden, garandeerden zij even
min dat in alle gevallen toestem
ming aan de patiënten wordt ge
vraagd. Het Elisabethziekenhuis er
kende dat ouders zelden of nooit om
toesteming van verkoop van de pla
centa wordt gevraagd.
De inspecteur van de regionale
Inspectie voor de Volksgezondheid
heeft naar aanleiding van deze be
richten een onderzoek aangekon
digd naar de handelwijze van de
drie ziekenhuizen. Hoewel inspec
teur mevrouw F. Schicht verwacht
dat het niet zover zal komen, kan zij
de minister van WVC adviseren om
de erkenning van de ziekenhuizen
niet te verlengen als zij in de toe
komst evenmin de juiste procedure
volgen.
LEIDEN Burgemeester Goekoop heeft gisteren in
de Pieterskerk de prijzen uitgereikt aan de winnaars
van de fotowedstrijd 'Leiden Leest', georganiseerd
door de jubilerende bibliotheek. De eerste prijs, 500
gulden aan geschenkbonnen, ging naar de 27-jarige
Erna Langeler (zie foto) uit Leiden. Zij fotografeerde
het beeld van de Leidse visboer met in zijn mand een
krant.
Tweede en derde werden respectievelijk Arnoud
Wijkmans en Jan Bersen, de vierde en vijfde prijs gin
gen naar Christine den Hartogh en A.C. Boon. Henk
Schrader kreeg een eervolle vermelding voor wat Goe
koop een eerbetoon aan krantenbezorgend Leiden
noemde: een foto van een bezorgertje dat alvorens met
zijn lading op de fiets te stappen, zelf een blik in de
krant werpt.
Aan de wedstrijd hebben vijftig mensen meegedaan.
Zij zonden gezamenlijk 90 foto's in, waarvan er 50 tot
en met zaterdag in de Pieterskerk zijn te zien. In de
kerk is voorts de manifestatie 'Van Boom tot Boek inge
richt, die onder meer de expositie 'Papier, over papier
en kunst', de tentoonstelling 'Het boek, van inspiratie
tot lezer' en een collectie boekzegels omvat. De manifes
tatie is tot en met zaterdag te bezoeken van 11.00 tot
17.00 uur.
Vanwege het 80-jarig jubileum van de bibliotheek is
daar een tentoonstelling van het Leids Fotocollectief te
zien over 'Vluchtelingen in Leiden en omstreken'. Ver
der wordt morgen in de Pieterskerk een boekenmarkt
gehouden, die om 11.00 uur begint en tot 17.00 uur
duurt.
Geen bezwaar
tegen komst
brasserieboot
LEIDEN - De raadscommssies voor
grondzaken en ruimtelijke orde
ning hebben in principe geen be
zwaar tegen de komst van een ter
rasboot bij de Prinsessekade. Voor
waarde is wel dat er goede afspra
ken worden gemaakt met de buurt
over het voorkomen van overlast.
De terrasboot is een initiatief van
de Leidse ondernemers J. Veringa
en H. van der Klip. Op de boot
wordt een lunchroom annex brasse
rie gevestigd, bedoeld voor winke
lend publiek, toeristen en water
sporters. Een extra attractie van de
ze horeca-gelegenheid zal het fraaie
uitzicht op het Galgewater en de
historische haven zijn.
De commissieleden gaven giste
ren unaniem het groene licht voor
dit voornemen. Gezien alle protes
ten en bezwaren die eerder vanuit
de buurt tegen de historische haven
werden geuit, willen ze echter wel
dat er, voordat de plannen vastere
vormen aannemen, eerst goed over
leg met omwonenden plaats heeft.
Voorts zou de gemeente 'heldere af
spraken' moeten maken over onder
meer de naleving van de sluitings
tijden.
Jongen (17) gewond
LEIDEN - Bij een ongeval op de
Veerpolderweg (het fietspad tussen
de Merenwijk en Warmond) is een
17-jarige Lissenaar gewond geraakt.
Hij botste op zijn bromfiets op een
tegenligger, toen hij een fietser in
haalde.
De jongen werd met een gebro
ken arm overgebracht naar het zie
kenhuis. De tegenligger, een 16-jari-
ge bromfietser uit Hazerswoude,
liep geen letsel op.
LEIDEN - Opnieuw wordt in Leiden een poging gedaan het wereldrecord
stenen-breken te verbeteren. Nadat Aad van der Luit vorige week tijdens
de Leidato het record evenaarde (met één vuistslag sloeg hij negen durox-
stenen door), doet Ben Heetveld zondagmiddag om 15.30 uur in het buurt
huis Mirt-Honken aan de Driftstraat een poging tien stenen door te slaan.
De 36-jarige Heetveld ziet de poging met vertrouwen tegemoet. Afgelo
pen weekeinde is het hem in hetzelfde clubhuis reeds gelukt 10 stenen
door te slaan. Hij is trouwens een ander soort sportman dan Van der Luit.
Heetveld zit op fitness en boksen, terwijl Van der Luit een getraind sport
schoolhouder (leraar teakwondo) is. Heetveld kondigt aan dat als hij tien
stenen doorslaat, hij 'ook een poging zal doen er nog meer stuk te slaan.
Overigens gaat het niet om een officiële recordpoging. Daartoe zou onder
anderen een notaris moeten worden ingeschakeld en niemand heeft tot
nog toe het geld daarvoor op tafel gelegd.
LEIDEN - De gemeente kan door
gaan met de voorbereidingen voor
de bouw van 19 luxe appartemen
ten aan de Morsweg. De raadscom
missies voor volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening gaven het col
lége gisteren het groene licht voor
dit plan. De gemeente wil de verde
re ontwikkeling in handen geven
van een bouwbedrijf. Als alles mee
zit wordt mogelijk in februari of
maart volgend jaar begonnen met
de bouw.
Het appartementengebouw krijgt
een, ih elk geval voor Leidse begrip
pen, opmerkelijk uiterlijk. Het plan
is ontworpen door het architecten
bureau A. Alberts en M. van Huut,
dat ook het hoofdkantoor van de
NMB in Amsterdam op zijn naam
heeft staan. Het pand verrijst op de
plek van de voormalige school De
Rijnoever. De 19 appartementen,
die vooral zijn bestemd voor 55-
plussers, moeten weg voor prijzen
rond de 315.000 gulden.
Wethouder Tesselaar van volks
huisvesting stelde gisteren tijdens
de commissievergadering dat het,
wat de gemeente betreft, geen ge
woonte wordt om dergelijke dure
woningen te bouwen. "Maar geble
ken is dat aan huizen in deze prijs
klasse in Leiden grote behoefte is.
Voor deze keer heeft het college
daarom ingestemd met dit plan".
De meerderheid van de beide
raadscommissies steunde het colle
ge. Alleen het raadslid Vergeer (So-
cialistiese Partij) stemde tegen. Hij
vindt dat de grond moest worden
bestemd voor sociale woningbouw,
of er in Leiden nu wel of niet grote
behoefte is aan dure woningen.
Een woordvoerder van de roei
vereniging Njord, die pal naast het
toekomstige appartementenge
bouw is gevestigd, waarschuwde de
gemeente gisteren alvast voor de
overlast die de bewoners mogelijk
gaan ondervinden van de sporters.
Volgens de Njord-man trekken de
roeiers er soms al om zes uur 's och
tends op uit waarbij, zo bleek uit
zijn woorden, vanaf de kant luid
keels toejuichingen en aanwijzin
gen worden geschreeuwd. Hij ver
moedde dat de bewoners dit niet al
tijd op prijs zullen stellen.
Voorts maakte hij bezwaar tegen
de aanleg van een steiger bij het ge
bouw. Gezien de draagkracht die de
bewoners moeten bezitten, is het
volgens hem niet uitgesloten dat er
een flink aantal bootjes bij die stei
ger zouden worden aangelegd.
"Daar gaan ze natuurlijk mee heen
en weer varen, en daar kunnen lelij
ke botsingen met onze roeiboten uit
voortkomen", aldus de woordvoer
der van Njord. Wethouder Tesselaar
verzekerde hem dat in de woningen
voldoende geluidsisolatie zal wor
den aangebracht. Aan het probleem
met de 'particuliere' bootjes bleek
hij niet zo zwaar te tillen.
JD, JS en JOVD Leiden:
'Machtpositie
CDA inperken'
LEIDEN - De afdelingen Leiden
van de Jonge Democraten, de Jon
ge Socialisten en de Jongeren Orga
nisatie Vrijheid en Democratie heb
ben een oproep gedaan aan hun
'grote broers' D66, PvdA en WD
om zo snel mogelijk te beginnen
met coalitieonderhandelingen. Zij
willen het CDA niet in de nieuwe re
gering om "de machtspositie van
het CDA in te perken tot gezonde
democratische proporties".
De algemene vergadering van de
Jonge Democraten heeft dit stand
punt gisteren ingenomen, welke vi
sie is overgenomen door de JS en de
JOVD. De Jonge Democraten teke
nen bovendien protest aan tegen
het feit dat "zaken van leven en
dood zoals euthanasie onderwerp
worden van partijpolitiek-gekon-
kel".
Bezoekers stadhuis voortaan
gewezen op 9televisie-grappen
LEIDEN - Als ruimten in het
stadhuis worden verhuurd voor
foto- of filmsessies, zullen bezoe
kers op de consequenties daarvan
worden gewezen. B en W hebben
dit besloten naar aanleiding van
opnames die TV Véronique on
langs in het stadhuis maakte voor
een verborgen camera-program
ma. Daarbij liepen mensen bij de
draaideur van het stadhuis tegen
een glazen plaat aan. raadslid Ber
nard Stöxen van Leiden Weer Ge
zellig heeft daarover schriftelijke
vragen gesteld aan het college.
In hun antwoord schrijven B en
W dat zij niet precies op de hoogte
waren van de opnames. "Wij stre
ven naar een organisatiecultuur
waarin niet alles aan het college
behoeft te worden voorgelegd,
maar ambtenaren binnen een
ruim mandaat zelf beslissingen
kunnen nemen". Het geld dat Vé
ronique voor de opnames op tafel
moest leggen, komt anders dan
Stöxen veronderstelt niet het col
lege zelf maar de gemeente ten
goede. Het wordt besteed aan de
aankleding van het gebouw.
Stöxen wilde het aanwenden om
de toegankelijkheid van gemeen
telijke openbare gebouwen voor
gehandicapten te vergroten.
Op vragen van het LWG-raads-
lid of de Leidse burgers nog meer
boobytraps kunnen verwachten
bij hun bezoek aan het stadhuis,
of het college denkt dat dit het
imago van Leiden ten goede komt
en of het bereid is publiekelijk
zijn excuses aan te bieden, gaan B
en W niet in. Wel schrijven zij,
kennelijk als reactie op Stöxens
vraag of het college de opnames
'leuk' vond: "Overigens achten
wij de opnames qua humor te ver
gelijken met eerder dit jaar door
Leiden Weer Gezellig gestelde ra
gen inzake de urbokoe".
Informatie over
plan Slaaghwijk
LEIDEN - Bewoners en bedrijven
van de Slaaghwijk en van de omge
ving van De Kopermolen kunnen
woensdag 27 september informatie
krijgen over het verbeteringsplan
voor de Slaaghwijk. De architect en
vertegenwoordigers van de ge
meente lichten de plannen die dag
om 16.00 en om 20.00 uur toe in ker
kelijk centrum De Regenboog aan
de Watermolen 1.
Het plan is vanaf 28 september ge
durende zes weken in te zien in de
grote zaal van buurthuis Op Eigen
Wieken en in kamer 210 van het
Stadsbouwhuis. in die zes weken
kunnen bewoners hun reacties
schriftelijk indienen. Meer informa
tie over de avond is te krijgen bij
mevrouw J..C. van Schie, telefoon
254492.
Onderzoek
kwaliteit
grond van
volkstuinen
LEIDEN - Volkstuinders kunnen
op 7 oktober de kwaliteit van hun
grond laten onderzoeken door des
kundigen van het Algemeen Ver
bond van Volkstuinders Verenigin
gen. Deze verstrekken na het
grondonderzoek adviezen over be
mesting en de hoeveelheid die no
dig is om de grond in optimale con
ditie te brengen. Zo wordt bij voor
beeld de zuurtegraad van de grond
gewijzigd door kalk aan de grond
toe te voegen. Een verkeerde sa
menstelling van de grond kan ertoe
leiden dat de planten in slechte
staat verkeren en weinig vruchten
afleveren.
Wie zijn grond wil onderzoeken
kan tussen 10.00 en 16.00 uur te
recht in het gebouw van de volks
tuinvereniging Cronesteijn aan de'
Vrouwenweg. Het grondmonster
dat wordt ingeleverd moet bestaan
uit verschillende monsters die zijn
verzameld op 20 cm. diepte (voor
gazon 5 cm diepte). De kosten van
het grondonderzoek bedragen 30
gulden.
LEIDEN - WereldkampioenK&Gisgisteren
een rondgang door de binnenstad kregen de wii
de werd gehouden, van burgemeester Goekoop ei
zitter Willem Lugthart van K&G een schilderij
Waard in ontvangst nemen.
t gemeentebestuur. Na
i het Wereld Muziek Concours, dat op 23 juli in Kerkra-
nveloppe met 1000 gulden overhandigd. Voorts ontving voor-
e clubhuis in het Muziékverzamélgebouw op de
(foto Jan Holvast)
Promotie van leraar C. van Strien
LEIDEN - Engelse toeristen die
in de 17e eeuwNederland bezoch
ten, vulden hun reisverslagen
voor de familie thuis vooral met
beschrijvingen van het Hollandse
leven die rechtstreeks werden
overgeschreven uit populaire
reisgidsen in die tijd. Eigen erva
ringen komen er nauwelijks in
voor. "De jonge reiziger wilde
waarschijnlijk voorkomen dat
zijn ouders de indruk kregen dat
er niet genoeg werd gewerkt tij
dens de reis die bedoeld was voor
studie".
Dat is de conclusie is van C. van
Strien (45) die gisteren in Amter-
dam promoveerde op het onder
werp 'Britse reizigers in Holland
in de 17e eeuw'. Van Strien is als
leraar Engels verbonden aan de
scholengemeenschap De Vliet-
schans. Wat als hobby van start
ging, leidde tot een proefschrift
waarvoor hij de reisverslagen van
zo'n 200 Engelsen bestudeerde en
analiseerde.
De meeste reizigers waren
tussen de 18 en 30 jaar
oud, die Nederland bezochten als
onderdeel van een grote reis door
onder meer Frankrijk, Duitsland
en Italië. Na de overtocht, die in
Rotterdam of Hellevoetsluis ein
digde, werd de reis per trekschuit
voortgezet. "De reizende gentle
man waardeerde de stipte dienst
regeling van de trekschuit en nam
het gedwongen samenzijn met de
overige reizigers op de koop toe",
schrijft Van Strien. Een zes-week-
se reis kostte een heer in 1600 on
geveer 100 gulden en een eeuw la
ter 200 gulden. Ter vergelijking:
een student kon in die tijd met
een bedrag van 1000 gulden per
jaar goed rondkomen.
Trekpleisters waren de openba
re gebouwen, musea en kerken.
Vaak werd als eerste de kerktoren
in een stad beklommen om een
globaal beeld te krijgen van de
plaats. Daarna trok men onder lei
ding van een gids de stad in. Het
theater, dat in Amsterdam het
enige amusement van niveau
was, vond men maar
dige vertoning maar in Den Haag
kon er 's avonds gedanst en ge
gokt worden. Hier voelde de En
gelse toerist zich nog het meest
thuis.
"Voor de Britse toerist was Hol
land zeker niet de grootste open
baring of de gezelligste verblijf
plaats maar wel een gebied waar
met een minimum aan tijdverlies
en ongemak gereisd kon worden.
De trekschuit verplaatste zich in
een tijdsbestek van acht uur van
Leiden naar Amsterdam en in
twee of drie dagen van Amster
dam naar Antwerpen", aldus Van
Strien.
Nederland bood de toerist alles
wat hij nodig had voor een vlotte
en gerieflijke reis. Bijna ideale
verbindingen, een keur aan her
bergen, rondleidingen in alle gro
te steden en een overvloed aan ge
drukte reisgidsen in het Latijn,
Frans en tegen het einde van de
eeuw ook in het Engels. En die
reisgidsen werden dus driftig
overgeschreven.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
