Duizenden mensen lop en mee m mars SieMatic Legaal protest in Kaapstad tegen apartheid Geheime dienst Sovjetunie doet aan imagoverbetering Hongarije wil grenzen nog niet sluiten Links verzet El Salvador presenteert vredesplan Partijleider in Polen: nieuwe linkse partij Namibia arresteert man na moord blanke Swapo-leider Bij SieMatic Keukencenter Leiderdorp is zelfs de maat niet standaard Israëlisch beraad over voorstel Mubarak voor vredesontmoeting Een SieMatic adviseur is echt adviseur. DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1989 BUITENLAND PAGINA 5 MOSKOU (AP) - Om duidelijk te maken dat ook bij de KGB open heid heerst en veranderingen gaan de zijn, nodigde de geheime dienst van de Sovjetunie een aantal bui tenlandse journalisten uit voor de première van een 55 minuten du rende film over de 'nieuwe' KGB. Maar op de persconferentie aan het ganisatie te geven", verklaarde Kr- eind van de film werd duidelijk dat joetsjkov. de openheid toch grenzen heeft. De film werd gemaakt door het In de 55 minuten durende film officiële persbureau Novosti, dat de 'De KGB Vandaag' filminterview met het hoofd KGB, generaal Vladimir Kijoetsjk- woordigers ov, werd een portret geschilderd dat zij meer van van wat Kijoetsjkov noemde "de kunnen maken, moderne Tsjekist". Een goed opge leide professional, wiens werkter- zich steeds vaker uitstrekt tot van de KGB. Enkele minuten in dë film gaan over Kim Philby, de offi cier van de Engelse geheime dienst de KGB spioneerde. Ook kort film als de eerste documentaire wordt de aanhouding getoond va de over de KGB aanprijst. Vertegen- een Amerikaanse diplomaat, die la- Novosti hoopten ter van spionage werd beschuldigd, zulke films zouden Kijoetsjkov, die vorig jaar Viktor dat de film ook Tsjebrikov opvolgde, heeft in zijn eerste jaar als KGB-chef al voor iets openheid bij de KGB gezorgd. KAAPSTAD (AP/IPS) Meer dan 20.000 mensen hebben gisteren een demonstratieve de bestrijding van de georganiseer- stemming mars door het centrum van Kaapstad gehouden om te protesteren tegen het gewelddadige politie-optreden op de avond van de verkiezingen van 6 september. Aan het hoofd van de stoet liepen de Anglicaanse aartsbisschop Tutu, dominee Boesak, en Oliver, de (blanke) burgemeester van Kaapstad. het buitenland te zien zou zijn. De filmmakers Jelena Kovalijeva Stanislav Beljaninov kregen toe- In i seerde misdaad, die in de Sovjetu nie welig tiert. Hij bevestigde nog eens zijn bereidheid om ook met an dere geheime diensten samen te werken in de strijd tegen terrorisme en drugs, die hij "een gesel vooT de mensheid" noemde. Krjoetsjkov en andere KGB-func- tionarissen erkennen dat de voorlo per van de KGB. de NKVD, schul dig was aan het schenden van wet ten gedurende de heerschappij van dictator Jozef Stalin in de jaren '30. '40 en '50. Zij ontkenden echter met klem dat de KGB in de jaren daar na, in de strijd tegen de dissidenten nog wetten heeft overtreden. Echter, bijna elke dissident die in de afgelopen 25 jaar actief i de vechtsporttrai- klaagde hij de drugs- ning en de schietinstructie van KG- mentaire controle i aantal interviews vorig jaar weest heeft wel verhalen de B'ers te filmen en ook een kijkje te mogelijke parle- praktijken van de KGB. Die v den van huiszoekingen en inbeslag- hij werd als eerste KGB-chef nemingen KGB'ers heten in de volksmond KGB leidde Tutu een i de St. George's kathedraal, toestand, waarvoor de regering toe- rond de 2000 mensen. Buiten ston- stemming had gegeven. Vooraf- den nog eens enkele duizenden. In de mars liepen veel jongeren mee die vrijheidsliederen zongen en spandoeken meedroegen met leuzen als 'Vrede in onze stad' en 'Stop mt het vermoorden van onze nog steeds Tsjekisten, naar de van de eerste Sovjet-geheime Noordoost-Moskou, dat zulke mensen nog be- dienst, Tsjeka. "Wij proberen in de 'mij niet tegen- Sovjetunie en daarbuiten met deze film een objectief beeld van onze or- het hoofdkwartier van de door het congres van volksafge- het Dzjerzjinski-plein en vaardigden in zijn functie herbe noemd. manuscripten tot de Lefortovo-gevangenis leen staan. Maar het houden, ik ben niet bang", aldus Rockman. De KGB-chef zei dat zijn organi- In de film wordt ook aandacht be- satie zich meer moet bezighouden zeggen dissidenten die steed aan de spionage-activiteiten met de bestrijding van de georgani- tief zijn. mishandelingen. Door de hervormingen van president Gor- batsjov zijn zulke intimidaties in aantal afgenomen, maar de dienst is nog altijd nadrukkelijk aanwezig, nog ac- BUDAPEST/BERLIJN (AP) - Hongarije heeft gisteren laten we ten dat het zijn grenzen voorlopig niet zal sluiten voor Oostduitsers die naar het Westen willen reizen. Voor het eerst sinds de exodus stel de een Oostduits blad dat de bevol king de discussie over de vraag waarom een 'minderheid' het land wil verlaten, niet uit de weg kan gaan. In Oostenrijk deelde het ministe rie van binnenlandse zaken mee dat 12.158 Oostduitsers door dat land r de Bondsrepubliek Na afloop van de mars werd halt gehouden bij het stadhuis, waar Tutu een toespraak hield. Binnen waren zeker 1800 mensen verza meld. Buiten, op de parkeerplaats stonden er nog eens zeker 2000. Tutu hield de menigte blanken, zwarten en kleurlingen voor: "Wij hebben een grote overwinning voor de rechtvaardigheid en de vrede ge boekt". Hij voegde daaraan toe dat waarnemend president De Klerk aanwezig had moeten zijn "om te zien wat dit land gaat worden. Een land in technicolor". Tutu en burgemeester Oliver kre gen staande ovaties van de menigte in het stadhuis. Zwarte jongeren zongen een loflied op Oliver, een eer die doorgaans alleen is weggelegd voor leiders van de in Zuidafrika reisd in de twee dagen sinds Honga- verboden anti-apartheidsorganisa- rije zijn grenzen open zette. De tweede man van het Hongaarse mi nisterie van buitenlandse zaken, Somogyi, zei dat dit beleid zal den voortgezet. Zolang land is dat bereid is vluchtelingen uit andere Oosteuropese staten op te i tie African National Congress. "Vandaag genieten wij allemaal de vrijheid van de stad", zei Oliver derde tegen de menigte. De prominente activist, dominee Chikane, stelde: 'Het is belangijk te weten dat wij vrij- zal Hongarije hen laten deze vreedzame r gaan, zei hij, "Er zijn overeenkomsten met an dere landen van het Warschaupact zoals de overeenkomst met Oost- duitsland die pas door Hongarije buiten werking is gesteld. Deze overeenkomsten stroken niet lan ger met de door Hongarije nieuw aangegane internationale verplich tingen, zoals de door kende Conventie van Genève," Somogy heid hebben kunnen houden. Nu vandaag eenmaal een begin is ge maakt, is er geen houden meer aan". Dinsdag nam de Zuidafrikaanse hoogst ongebruikelijk besluit door toestemming te geven voor de demonstratie van gisteren. Demonstraties en andere grote bij eenkomsten zijn verboden krach- onderte- tens de noodtoestand. Tutu en an dere organisatoren van de demon stratie hadden overigens geweigerd Het was het eerste legale protest sinds de afkondiging van de noodtoestand en zwart protesteren tegen het gewelddadige politieoptreden tijdens de verkiezingen vorige week. De betoging verliep rustig en was een van de massaalste ooit in Zuidafrika gehouden. Gevolgd door zo'n 20.000 blanken en zwarten beten aartsbisschop Tutu (midden) met sjeik Gabier (links) en de burgemeester van Kaapstad, Oliver (rechts) de spits af. SAN SALVADOR (IPS) - Het link se verzet van El Salvador heeft gis teren een plan gepresenteerd dat moet leiden tot beëindiging van de burgeroorlog in het land. Het Natio naal Bevrijdingsfront Farabundo Marti (FMLN) wil dat op 15 novem ber een wapenstilstand van kracht wordt. Als voorwaarde voor het neerleggen van de wapens eist het FMLN vervroegde verkiezingen, grondwettelijke hervormingen en zuivering van het leger. Het FMLN onderhandelde van daag en gisteren in Mexico-Stad met afgevaardigden van de Sal vadoraanse regering over een oplos sing voor de burgeroorlog in El Sal vador. In een verklaring die giste ren gelijktijdig in Mexico-Stad en San Salvador werd gepresenteerd, stelt het FMLN voor op 15 novem ber een staakt-het-vuren te laten in gaan. Tegen het eind van januari 1990 moeten onderhandelingen lei den tot definitieve beëindiging van Als aan deze voorwaarden wordt voldaan, is het verzet bereid op te gaan in een legale politieke partij en zijn de guerrillero's bereid het leger te erkennen. Het FMLN deed een oproep aan Washington om de hui dige militaire hulp die de afgelopen tien jaar 800 miljoen dollar bedroeg, om te zetten in sociale sche hulp. "Wij pogen die overeenkomsten toestemming te vragen voor de be- gyi doelde op de recente Vluchtelin- Conservatieve Partij, de grootste genconventie van de Verenigde Na- blanke parlementaire oppositie- ties, waar Hongarije als enige Oost- groep, weten de beslissmg van de europese land tot is toegetreden. regering te beschouwen als Nadat dinsdag plotseling 250 pitulatie jegens de radicalen". Oostduitse vluchtelingen de West- De. politiechef van Kaai duitse ambassade in Praag verlie- Foune, had eerder gezegd dat hij WARSCHAU (Rtr/AFP) - De Pool- se partijleider, Rakowski, heeft her vormingsgezinde communisten op geroepen een reformistische linkse partij te vormen. Hij zei dit gisteren in een rede voor de televisie. "Laten we beginnen met de op bouw van een grote linkse partij op radicaal verbrede grondslagen", zei Rakowski. De partij die hij voor ogen heeft "moet een tegenwicht zijn voor conservatieve, enge, natio nalistische tendenzen". Zijn oproep komt een dag nadat het Poolse parlement instemde met het kabinet van premier Mazo- wiecki, dat een eind maakte aan 45 Kaapstad, Jaar communistische heerschappij. links", ongeacht hun levensbe schouwing. "De oude rol van de partij zal niet meer terugkeren" nu zij zich sterk maakt voor democratisering, Zuidafrika. Gisteren mocht bla.nk de burgeroorlog. Mfii gmj| r>" Ignnr Het verzet wil dat de algemene verkiezingen, die nu op de rol staan voor 1991, worden vervroegd, om de AFP> geëiste grondwettelijke hervormin gen tijdig te kunnen doorvoeren. De Verenigde Naties en de Organisatie Amerikaanse Staten (OAS) de verkiezingen in juni is grote warring ontstaan binnen de c( munistische gelederen. Het afgelo- moeten gaan toezien op het vredes- pen half jaar hebben 35.000 leden proces, zo wil het verzet. In de over- bedankt. Evenals in Hongarije roe- gangsfase moeten speciale regio's pen hervormingsgezinde commu- worden aangewezen waar leden van nisten op tot afscheiding, hetgeen het verzat zich zonder gevaar kun- wellicht op een partijcongres later nen ophouden, dit jaar zal gebeuren. Aan de wapenstilstand stelt het Intussen werd in Polen bekend verzet verder als voorwaarde dat dat Roemeense grenswachten zon- het huidige hooggerechtshof en de der duidelijke aanleiding een groep procureur-generaal worden vervan- Poolse toeristen met traangas en ge- gen. Het nationale leger moet wor- weerkolven hadden aangevallen, den gezuiverd en de veiligheids- De 30 Polen waren per trein op weg troepen moeten worden ontbonden Bukarest naar Budapest. De en onder civiel bestuur worden ge- Rakowski. De partij zou echter niet toch al gespannen betrekkingen bracht. Het FMLN wil tenslotte dat ten, volgde gisteren, na onderhan- zlJn manschappen opdracht delingen met de Oost-Berlijnse ad vocaat Wolfgang Vogel, nog een groep van ongeveer 40 mensen. Op de betoging tegen te houden. De politie van Kaapstad ressorteert 6xVv>^ ,u.. v,*, onder de landelijke overheid. Bur- het ambassadeterrein bleven echter gemeester Oliver zei daarom De partijleider riep op tot steun nieuwe regering "alle krachten v toelaten dat haar leden tot twee derangsburgers worden gedegra- een verbond deerd. pragmatisch Na de triomf van Solidariteit bij tussen Polen en het orthodox-c munistische Roemenië lijken hier mee verder onder druk te komen staan. allen die betrokken zijn geweest bij. de moord op aartsbisschop Romero in 1980 worden opgespoord straft. Mexico verkoopt tienduizenden kinderen aan VS MEXICO-STAD (IPS) - Jaar lijks worden 20.000 Mexicaanse kinderen illegaal naar de Vere nigde Staten gesmokkeld. In de Verenigde Staten worden de kinderen voor veel geld ver kocht aan kinderloze ouders, in gezet in de seksindustrie, ge bruikt als goedkope arbeids krachten of dienen als onvrijwil lige donor voor het afstaan van organen voor rijke Amerikaanse kinderen. Dat zegt de jurist Carlos Gar cia, hoogleraar recht aan de au tonome universiteit van Mexico. Volgens Garcia bestaan er 'maf fia's' van malafide advocaten en kerkelijke hulpverleners die be last zijn met de zorg over wezen. Dezen spannen samen met kin derhandelaren in de Verenigde Staten. Het merendeel van de kinde ren is 'ongewenst', afkomstig uit arme gezinnen, of van alleen staande ouders. Veel kinderen zijn volgens de hoogleraar met name afkomstig uit het grensge bied met de VS, waar honder den autoassemblagebedrijven zijn gevestigd. ongeveer 150 mensen achter, die niets voor voelden naar huis terug te keren. Volgens goed ingelichte - bronnen zou Vogel zijn pogingen verklaard zelf vooraan mee tegullen hebben opgegeven en Praag heb- lopen met de betogers, evenals libe- roep op de regering te hebben ge daan en toestemming te hebben ge kregen voor de mars. Oliver had al ben verlaten. Intussen heeft de officiële televi sie in Polen gemeld, dat ongeveer 50 Oostduitsers hun toevlucht hebben gezocht in de Westduitse ambassa de in Warschau. Suriname Preside ai Shankar heeft gisteren zijn misnoegen geuit over de ma nier waarop de Amazone-indianen aandacht vragen voor de proble men van de indiaanse gemeen schap. De regering verwacht dat "op zeer korte termijn" het door de indianen gekaapte vliegtuig, een veerboot en voertuigen, zwaar ma terieel en bezittingen van bedrijven en particulieren, worden teruggege- Wapenhandel De Italiaanse politie is een omvang rijke wapenhandel op het spoor ge komen tussen leden van een Pales tijnse terreurgroep en de 'Ndrang- heta, de georganiseerde misdaad in Calabrië in het zuiden van Italië. rale gemeenteraadsleden. ADVERTENTIE Lister, redactrice van de krant 'The Namibian', heeft verklaard dat zij twee keer is opgebeld door een ;i dat de 'Witte Wolven' de WINDHOEK (AFP/UPI/ANP) De AK-47 machinegeweer. Gisteren Intussen werd bekend dat de Namibische politie heeft gister- eiste de extreem-rechtse blanke or- Zuidafrikaanse politieagent, luite- avond in Windhoek een Ier gearres- ganisatie 'De Witte Wolven' de ver- nant Rockman met de dood is be- teerd die zij verdenkt van de moord antwoordelijkheid op voor de dreigd. Rockman kwam vorige op Anton Lubowski, één van de lei- moord, week uitgebreid in het nieuws toen ders van de Nambische bevrijdings hij het gewelddadige optreden van beweging Swapo, eerder deze zijn collega's tijdens de verkie- week. Dat heeft een politiewoord- zingsprotesten aan de kaak stelde, voerder vandaag meegedeeld. Rockman, een kleurling naar Inspecteur Kierie Du Rand ver- Zuidafrikaanse maatstaven, zei klaarde dat de man, wiens identiteit aanslag hadden gepleegd. "Lub- dinsdag dat hij op zijn werk in de niet bekend werd gemaakt, 50 jaar owski was nummer twee, jij bent township Mitchell's Plain een oud is en dat hij Zuidelijk Afrika via dreigtelefoontje heeft ontvangen. Kaapstad (Zuidafrika) is binnenge- Een man met een duidelijk Afrik- komen. "Hij zwijgt als het graf al- aander accent liet Rockman weten dus Du Rand, die ook vertelde dat dat hij voor zijn huis zou worden 'af- de politie geen tip heeft gekregen schap najr Namibia zou terugke- geslacht'. over de dader. De politie had een ren, nummer één staat op de lijst. Vorige week woensdag zei Rock- beloning uitgeloofd voor inlichtin- Lister zei dat Lubowski, advocaat man tegen de media dat hij getuige gen die konden leiden tot de arres- Dave Smuts en zij de afgelopen was geweest van onnnodig geweld tatie van de dader(s). van zijn collega's tegen anti-apart- heidsactivisten. De politieagent toonde zich niet geïntimideerd door werd dinsdag voor zijn huis gedood de dreiging. "Ik schaam me er al- door ten minste acht kogels uit c drie", Afrikaans. Algemeen wordt aange- n dat Swapo-leider Sam Nujo- a, die vandaag na 30 jaar balling twee weken vaker telefonisch Lubowski, een 37-jarige advocaat den bedreigd. Vorig jaar werd n de enige»blanke in de Swapo-top, brand gesticht bij 'The Namibian', - - waarvoor de Witte Wolven de ver antwoordelijkheid opeisten. Nicaragua tiek niveau met elkaar gepraat. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken bekend ge maakt. Afghanistan De bekendste Afghaanse guerrilla leider, Ahmad Shah Masood, is een lang verwacht offensief begonnen tegen het regeringsleger. De strijd speelt zich af over een 50 kilometer breed front. Kolenmijnexplosie Door de explos in een kolenmijn in het westen Kentucky (VS) zijn gisteren 10 Egyptisch voorstel tot een Israë- lisch-Palestijnse vredesontmoeting in Cairo. Na een gisteren met grote geheimzinnigheid omringd top- overleg in Jeruzalem zullen premier Shamir, vice-premier Peres en de ministers van defensie en buiten landse zaken, Arens en Rabin, mor gen opnieuw bijeen komen. Terwijl premier Shamir opval lend zweeg over het Egyptische voorstel, zei Rabin gisteren dat het gaat om "substantiële zaken, waar over ik geen inlichtingen kan ver methaangas strekken". Zelfs de overige leden het kabinet zijn niet ingelicht. In het koortsachtige overleg ach- nijnwerkers om het leven geko- ter de schermen probeert Egypte De ontploffing deed zich in een schacht op zo'n 300 meter der de grond. Op het moment de explosie waren daar pels aan het werk. Armenië De zuidelijke Sovjetrepubliek Ar- stemmen menië zit met een enorm tekort aar brandstof door stakingen in het na burige Azerbajdzjan. Daardoor is het transport in Armenië bijna ge- heel stil komen liggen en dreigt het recte vredesonderhandelingen vliegveld van hoofdstad Jerevan te der daartoe eerst verkiezingen worden gesloten. bezette gebieden te houden. kant PLO-leider Arafat te overreden een Palestijnse delega tie samen te stellen uit hoofdzake- 'n 15 kom- lijk vertegenwoordigers uit de be zette gebieden, en aan de andere kant Israël ertoe te brengen op zijn minst met zo'n ontmoeting in te Volgens de nauw in contact met Cairo staande Israëlische minister Shahal (energie) zou er onder ande- gepraat moeten worden Intussen maakte het uitvoerend comité van de Palestijnse Bevrij dingsorganisatie PLO bekend niets te zien in het vredesplan van presi dent Mubarak van Egypte. Naar uit PLO-kring in Tunis verluidt wilde het comité, dat dinsdag vergaderde onder voorzitterschap van Arafat, het plan niet categorisch verwer pen, omdat de Egyptische presi dent dit als een belediging zou kun- Siemotic Keukencenter Leiderdorp heeft keukens geleverd voor premiewoningen, moor ook voor kapitale villa's. Keukens van niveau! Het ontwerpen van keukens is ons dagelijks werk. Daarbij is de beschikbare ruimte slechts één van de variabelen waarmee rekening wordt gehouden. Siematic Keukencenter Leiderdorp levert maatwerk. Geen confectie Maar Siematic Keukencenter Leiderdorp gaat na het afleveren van een keuken nóg verder! - zij doen zonodig sloopwerk en andere voor bereidende werkzoamheden (verwijderen uw oude keuken) - zij doen het loodgieterswerk - zij doen het elektriciteitswerk - zij doen het metselwerk -zij doen het tegelwerk - zij ruimen de boel op en zorgen dat afval, puin etc. afgevoerd worden. Dankzij onze kookklaar-service kunt u zon der organisatorische problemen genieten van uw nieuwe keuken. Keukencenter Leiderdorp Mubarak. Volgens de PLO is het vredesplan van Mubarak een verslechtering in vergelijking met het vredesinitiatief voor Palestina dat in mei in Casab lanca van de grond kwam op de Arabische Topconferentie, omdat het niet rept van zelfbeschikking voor het Palestijnse volk. Met zijn vredesplan, dat uit 10 punten bestaat en als belangrijke elementen bevat dat de Palestijnen Oost-Jeruzalem aan verkiezingen mogen meedoen, dat Israël op- In Cairo wordt ervan uitgegaan dat Arafat, ondanks verzet van ex- mʧL.. treme fracties binnen zijn organisa- houdt met het stichten i tie. het Egyptische vredesvoorstel joodse nederzettingen in bezet Ara- zal aanvaarden. Jeruzalem, dat zich bisch gebied en dat Israël het begin- bewust is van de Amerikaanse sel aanvaardt dat een ruil mogelijk steun aan het Egyptische voorstel, is tussen bezet gebied en duurzame moet nu beslissen over een moge- vrede, wil Mubarak een doorbraak lijkheid het vastgelopen vredespro- tot stand brengen in het stagneren- het Midden-Oosten weer op de vredesproces in het Midden-Oos- gang te brengen. ten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5