EIDEN
Leidsch Dagblad tegen
bedrijfsplan Damiate
Stichting SHWJ wil zelfstandigheid
Het Leids postkantoor in opspraak
LEIDSCH
DAGBLAD
Nieuwe school aan Wassenaarseweg
Expositie over
beleg van Leiden
Plan voor uitbreiding
van Regeer Meubel
VERENIGING OUD-LEIDEN
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1989
Personeel komt met alternatieve plannen
LEIDEN Het personeel
van het Leidsch/Alphens
Dagblad heeft gistermiddag
tijdens een bijeenkomst het
bedrijfsplan voor het Damia-
te-concern, waarvan deze
krant deel uitmaakt, afgewe
zen. In een telegram aan hol
ding-directeur J. de Vries
pleiten de werknemers en de
vakbonden CNV, FNV en
NVJ voor handhaving van
het Leidsch/Alphens Dag
blad als zelfstandig bedrijf.
Volgens het concept-bedrijfsplan
wordt de krant voor een groot ge
deelte ontmanteld. De grafische en
administratieve tak van het bedrijf
wordt overgeheveld naar Haarlem.
De directie van Damiate Holding
wil ook de binnen- en buitenlandre
dacties van het Haarlems Dagblad
en het Leidsch/Alphens Dagblad
samenvoegen. Dat zou betekenen
dat in Leiden alleen de regionale re
dacties en een gekortwiekte admi
nistratieve afdeling worden gehuis
vest.
De operatie kost het gehele con
cern (vier dagbladen) circa 100 ar
beidsplaatsen. Er vallen vermoede
lijk geen gedwongen ontslagen. Bij
Damiate werken momenteel 760
Een van de onderdelen van het
concept-bedrijfsplan is verder de
sluiting van de drukkerij aan de
Witte Singel. De krant zou dan bij
Damiate in Haarlem of een andere
bedrijf worden vervaardigd.
Het afstoten van de drukpers in
Leiden is volgens de concern-direc
tie noodzakelijk omdat de pers vol
gens een verouderd procédé werkt.
Om bij voorbeeld de mogelijkheden
voor kleurendruk te vergroten zou
het Leidsch/Alphens Dagblad flink
in de buidel moeten tasten. Zo'n in
vestering van miljoenen guldens in
een vernieuwing of vervanging van
de huidige pers, is echter naar de
mening van de directie niet renda
bel. Sluiting van de drukfabriek be
tekent ook dat het bedrijf een ge
deelte van het complex aan de Witte
Singel vrijkomt.
Rendement
De directie van het Damiate-con-
cern is met een bedrijfsplan geko
men om het rendement van het be
drijf te verbeteren. De resultaten
van de vier kranten die Damiate uit
geeft - Haarlems Dagblad, Leids
ch/Alphens Dagblad, De Typhoon
(Zaandam) en de Nieuwe Noordhol
landse Courant (Purmerend) -, lie
pen de laatste jaren terug. Het con
cern maakt overigens nog altijd
winst, maar die is naar inzicht van
de directie afgezet tegen de omzet te
gering.
Tijdens de personeelsbijeen
komst gistermiddag noemde de
voorzitter van de ondernemings
raad, H. van der Post, het concept
bedrijfsplan wel erg defensief. "In
het plan worden er alleen maar din
gen geschrapt". Van der Post vindt
dat de Damiate-directie ook moet
onderzoeken hoe de inkomsten van
het concern kunnen worden ver
groot. "In een goed plan moeten er
ook positieve doelen worden ge
steld".
De directeur van het Leidsch
Dagblad, G.P. Arnold, vindt het
concept-bedrijfsplan op een aantal
punten onduidelijk. Zo komt vol
gens hem niet naar voren of en hoe
veel het bedrijf bespaart, wanneer
de drukkerij aan de Witte Singel
wordt gesloten. Wel noemde hij
aanschaf van een nieuwe drukpers
voor het Leidsch/Alphens Dagblad
"niet realistisch".
Arnold zei gisteren ook van me
ning te zijn dat het Leidsch/Alphens
Dagblad de redactionele zelfstan
digheid moet behouden, als dat fi
nancieel mogelijk is. Waarnemend
hoofdredacteur R. Paauw is overi
gens weinig optimistisch over de
kans dat de krant de redactionele
zelfstandigheid behoudt. Hij denkt
dat samenwerking tussen de redac
ties van het Haarlems en Leids
ch/Alphens Dagblad in de toekomst
onvermijdelijk is. Dat standpunt
wordt overigens door de overgrote
meerderheid van zijn redactie niet
gedeeld. Die vindt dat de krant
moet vasthouden aan een zelfstan
dig voortbestaan.
Het ontwerp voor de nieuwbouw van De Brug en het Pedologisch Instituut.
Ontslagen
LEIDEN - Over enkele maanden
begint waarschijnlijk de nieuw
bouw voor de school voor speciaal
onderwijs De Brug en het daaraan
verbonden Pedologisch Instituut
(PI). De beide instellingen zitten nu
nog in een gebouw aan de Bloem
fonteinstraat. Dit pand is, vooral
door de forse groei van De Brug,
veel te klein geworden.
Het nieuwe gebouw komt te staan
aan de Wassenaarseweg. Het pand
zal ongeveer drie miljoen gulden
kosten. Een deel van dit geld, onge
veer zeven ton, wordt betaald door
de gemeente Leiden. Het ministerie
van onderwijs neemt het resterende
deel van de kosten voor zijn reke
ning.
Het architectenbureau Mecanoo
presenteerde gisteren in de raads
commissie voor onderwijs het
bouwplan voor De Brug en het PI.
Het plan voorziet in een gebouw
van twee verdiepingen waarin in to
taal negen klaslokalen worden on
dergebracht en een aantal observa
tie-, behandel- en therapieruimten.
Bijzonder is de plaats van het gym
nastieklokaal. Dat komt, als het aan
Mecanoo ligt, op de eerste verdie
ping.
De leden van de raadscommissie
voor onderwijs toonden gisteren
enthousiast over het bouwplan. Het
architectenbureau stelde tijdens de
commissievergadering nog voor om
de oude kastanjeboom die nu voor
De Brug staat, straks te laten 'mee
verhuizen' naar de Wassenaarse
weg. Wethouder Van Dongen vond
het een aardige suggestie, maar
vroeg zich of zo'n verplaatsing wel
betaalbaar was.
LEIDEN Wethouder M. van der
Nat opent zaterdag 16 september
om 11.00 uur bij V&D een expositie
over het beleg van Leiden, die is op
gesteld in samenwerking met De
Lakenhal. Te zien zijn onder meer
wapentuig uit deze periode van de
Leidse geschiedenis ene een dia
voorstelling. V&D is van plan om in
de toekomst, als daarvoor ruimte is,
meer exposities gaan houden. De
tentoonstelling is te zien tot en met
30 september.
Open dag van
afdelingen
fysiotherapie
LEIDEN De afdelingen fysiothe
rapie van het AZL, het Diacones-
senhuis en het Elisabethziekenhuis
houden op 23 september open dag.
De dag duurt van 12.00 tot 16.00 uur,
maar de afdeling van het Diacones-
senhuis is vanaf 10.00 uur te gast bij
het AZL. Een aantal particuliere
praktijken verleent medewerking.
Tijdens de open dag worden de
monstraties gegeven van verschil
lende behandelmethoden en be
paalde oefeningen met de daarbij
behorende hulpmiddelen getoond.
Verder is een brochure verkrijgbaar
en kunnen belangstellenden kijken
naar video- en diapresentaties. De
open dag is landelijk georganiseerd
vanwege het 100-jarig bestaan van
het Koninklijk Nederlands Genoot
schap voor Fysiotherapie.
LEIDEN Regeer Meubel bv wil
door nieuwbouw het winkelpand
aan de Hoge Rijndijk met tussen de jets absoluut niet kan'
3.000 en 4.000 vierkante meter uit
breiden. Hiervoor moet een deel
van de bestaande bebouwing ge
sloopt worden. De nieuwbouw
krijgt twee lagen. Regeer wil de
nieuwbouw binnen 2,5 jaar klaar
hebben. Om het parkeerterrein
goed te ontsluiten moet bovendien
aan de zijde van de Hoge Rijndijk
enkele woningen tegen de grond.
De eigenaar van Regeer Meubel,
Wim Regeer, presenteerde gisteren
zijn plannen aan buurtbewoners in
de zogenaamde projectgroep-verga
dering. Hierin praten wijkvertegen-
woordigers met ambtenaren over
de invulling van het bestemmings
plan voor het gebied rond de Hoge
Rijndijk. In dit bestemmingsplan
valt ook de uitbreiding van het meu
belbedrijf dat de laatste jaren sterk
is gegroeid. Regeer Meubel heeft 35
mensen in dienst en vormt met nog
enkele andere bedrijven het Woon-
centrum.
Regeer leidde gisteren de bewo
ners en ambtenaren rond in zijn be
staande pand dat 5.000 vierkante
meter telt. Vervolgens liet de onder
nemer buiten zien wat-hij in de na
bije toekomst van plan is. Tenslotte
liet hij een maquette zien zoals het
er straks ongeveer moet komen uit
te zien. Regeer benadrukte daarbij
dat het ging om voorlopige ideeén
en dat aanvullingen en veranderin
gen nog altijd mogelijk zijn.
Het is niet gebruikelijk dat onder
nemers zijn buurtbewoners zo di
rect laat zien welke bouwplannen
hij heeft. Volgens Regeer heeft hij
dat gedaan om alles in goede banen
te leiden. Hij heeft de indruk dat
wanneer bewoners spreken over in
vulling van een bestemmingsplan,
zij niet helemaal goed beseffen
waarover ze spreken. "Ik wil de
mensen nu met hun eigen ogen la
ten zien wat er aan de hand is en
waar we hier mee bezig zijn. Een ge
tal zoals 5.000 vierkante meter zegt
immers zo weinig als je het niet met
eigen ogen hebt gezien. Ik hoop
hiermee ook onrust en onjuisthe
den te voorkomen", aldus Regeer.
De Leidse ondernemer zegt deze
plannen al gehad te hebben toen hij
vier jaar geleden naar het huidige
pand verhuisde. Twee jaar geleden
heeft hij de plannen ook naar de ge
meente gestuurd, maar heeft daar
op nog weinig reactie gekregen.
"Tot dan toe werkte de gemeente al
tijd goed mee. Ik vrees dat ze zijn
geschrokken van de snelheid, zodat
ze met dit plan kennelijk geen raad
weten. Maar mocht ik hierover met
de gemeente niet tot een vergelijk
komen, dan pakt Wim Regeer ge
woon zijn biezen. Nee, dat is geen
dreigement, maar realiteit. Dit-pand
is nu te klein geworden", aldus Re
geer.
Tijdens de rondleiding zei Regeer
naar een klein, vervallen pandje wij
zend: "Dit wilde u onlangs tot
woonruimte bestemmen. Toen ik
Tijdens de bijeenkomst met de bon
den benadrukte directeur Arnold
nog eens dat hij zich bij het moge
lijk overhevelen van een deel van
het grafisch en administratief per
soneel naar Haarlem sterk maakt
voor het behoud van werkgelegen
heid.
De vertegenwoordiger van de
vakbond voor journalisten (NVJ),
H. Verploeg, adviseerde de werkne
mers van het Leidsch/Alphens Dag
blad zich nog niet te concentreren
op het behoud van arbeidsplaatsen.
"Bekijk eerst de mogelijkheden die
er zijn om het bedrijf in Leiden
overeind te houden, draag alterna
tieve plannen aan".
Hij wees op het niet doorgaan van
de fusie tussen De Limburger en
het Dagblad voor Noord-Limburg.
Het samengaan was volgens Ver-
ploeg afgeketst omdat het Dagblad
voor Noord-Limburg een goed al
ternatiefbedrijfsplan had aangedra
gen.
LEIDEN - "De Stichting Huis
vesting Werkende Jongeren
(SHWJ) wil als zelfstandige or
ganisatie blijven voortbestaan.
We zullen daarom ook binnen
kort een aanvraag indienen bij
het ministerie van volkshuis
vesting om als 'toegelaten in
stelling' te worden erkend. Krij
gen we die erkenning niet, dan
zien we wel weer verder. Maar
er is vooralsnog geen sprake
van een fusie met de Stichting
Leidse Studenten Huisvesting
of een van de Leidse woning
bouwverenigingen".
Voorzitter R. Lever van de SHWJ
ziet de toekomst van zijn stichting
met vertrouwen tegemoet. "We zijn
een financieel gezonde organisatie.
Weliswaar hebben we een betrekke
lijk klein woningbezit - zo'n 850 hui
zen - maar landelijk gezien zijn we
toch een van de grootste stichtingen
voor huisvesting van werkende jon
geren. De organisatie draait boven
dien heel efficiënt en juist omdat we
vrij klein zijn hebben we een goed
contact met de huurders. Als er er
gens iets mis is, is dat snel bij ons
bekend. En grote huurachterstan
den kom je bij ons niet tegen".
De gemeente Leiden denkt daar
wat anders over. Wat haar betreft
Leids Jaarboekje 1989 gepresenteerd
LEIDEN Loco-burgemeester
F. Kuijers nam gisteren het eerste
exemplaar van het Leids Jaar
boekje 1989 in ontvangst. Het
boekje werd hem overhandigd
door de voorzitter van de Vereni
ging Oud Leiden, prof. H.W. van
Soest. In het boek wordt in acht
artikelen aandacht besteed aan
de historie van Leiden.
In het eerste artikel in het boek
je gaat R. Ladan in op het brou
wen van bier in Leiden rond het
jaar 1500. De auteur stelt dat de
Leidse brouwers voornamelijk
voor de plaatselijke markt fabri
ceerden. In Gouda, Delft en Haar
lem ontwikkelde de brouwnijver-
heid zich juist tot een sterke ex
portindustrie.
De brouwerijen in Leiden lagen'
veelal aan het water om gemakke
lijk te kunnen beschikken over
die grondstof van bier. De meeste
brouwers waren rond 1500 geves
tigd aan de oostzijde van de stad,
de kant waar beide Rij nar men
binnenstromen. Aan die zijde was
het water nog betrekkelijk zuiver,
aan de andere kant van de stad
was het water sterk vervuild, on
der meer door de ververijen.
In Leiden werkten in de jaren
rond 1477 ten minste 23 brou
wers, in 1500 hoogstens 22 en in
1528 nog 12 tot 16. De teruggang is
te verklaren door de neergaande
economische bedrijvigheid in die
tijd. In vergelijking met Gouda en
Haarlem was het aantal Leidse
brouwers gering. Zo waren er in
Gouda rond 1500 156 brouwerijen
gevestigd.
Antoinette Krikke-Frijns be
steedt in het Jaarboekje aandacht
aan de 18e eeuwse Leidse schil
der Hieronymus van der Mij.
Werk van deze schilder is te vin
den in de Lakenhal en de senaats
kamer van de Leidse universiteit.
Volgens de auteur heeft deze
schilder het culturele klimaat in
de eerste helft van de 18e eeuw
bepaald.
Opspraak
'Het Leids postkantoor in ops
praak' is de titel van een artikel
van G.J. Hooykaas. Op 14 februa
ri 1839 berichtte de Arnhemse
Courant dat "het schijnt te blij
ken dat de brieven op het post
kantoor te Leiden soms worden
geopend. Men verzoeke de redac
tie, gelijk der andere dagbladen,
dit ter algemeene kennis te willen
brengen; tot waarschuwing van
ieder die brieven naar of te Lei
den in te zenden heeft". De redac
tie van de krant zette boven het
artikel dat het hen 'van zeer goede
hand' werd toegezonden.
Dat het ingezonden stuk juist
naar de Arnhemse Courant werd
gezonden, is niet verwonderlijk.
Het blad had zich in die tijd ont
wikkeld tot een opinieblad van
landelijk belang, terwijl de plaat
selijke Leydsche Courant als
kleurloos bekend stond.
In zijn artikel gaat Hooykaas in
op de vraag wie de bron van het
artikel zou kunnen zijn. De schrij
ver concludeert dat dat na ander
halve eeuw nog altijd een raadsel
is.
De directeur van het postkan
toor liet het bij die aantijgingen
overigens niet zitten. Zijn klacht
leidde tot een proces. Eigenaar
Thieme van de Arnhemse Cou
rant werd schuldig verklaard aan
laster en veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van een maand en
een boete van 25 gulden. Boven
dien moest het vonnis worden
aangeplakt in Arnhem en Leiden.
Uiteindelijk boog zelfs de Hoge
Raad zich over de kwestie. De
raadsman van Thieme besloot
zijn pleidooi met de - later veel
geciteerde - woorden: "De druk
pers is de koningin der aarde; wie
harer scepter wil verbreken, zal
door haar verbroken worden; zij
alleen heeft het licht in de duister
nis voor allen ontstoken en zal
ook de nevelen, welke het aard
rijk nog dekken, verdrijven". Het
pleidooi had succes en Thieme
werd ontslagen van rechtsvervol-
ging_.
De kwestie speelde in een tijd dat
Leiden een niet al te beste reputa-
i de voorzitter v
tie genoot. In oktober 1838 was
bekend geworden dat de stedelijk
secretaris P.A. de Pui met mede
plichtigheid van twee klerken
een omvangrijke fraude had ge
pleegd. In dezelfde maand maak
te de politie een einde aan een
godsdienstoefening van Afge
scheidenen. Volgens sommige
berichten hadden daarbij wanor
delijkheden plaatsgevonden, die
niet direct bedwongen konden
worden. De inwoners van Leiden
konden hierover weinig in hun
krant lezen. De Leydsche Cou
rant was een voorzichtige stads
krant, die zich verre hield van
controversieel nieuws.
Verder wordt in het Jaarboekje
aandacht besteed aan de vernieu
wing van de gevel van het stads
huis tussen 1593 en 1598, Vitesse,
de eerste korfbalclub in Leiden,
de wilde staking bij de meelfa
briek in 1947 en het eerste lecto
raat in de journalistiek in Leiden.
zou de SHWJ beter kunnen samen
gaan met de Stichting Leidse Stu
denten Huisvesting of een van de
bestaande corporaties. Op die ma
nier zou het werk van de stichting
doelmatiger en professioneler kun
nen worden opgezet.
De gemeente heeft deze ideeën
naar voren gebracht op een motnent
dat er een en ander staat te verande
ren in de positie van de SHWJ. De
stichting is nu een zogeheten 'niet-
winstbeogende instelling' (NWI).
Ze heeft op dit moment nog een be
trekkelijke vrijheid, maar staatsse
cretaris Heerma wil daar een einde
aan maken. Lever: "Na een aantal
problemen met NWI's wil hij dat al
dit soort instellingen worden omge
vormd tot zogeheten toegelaten in
stellingen. Ze zouden daarmee een
zelfde positie krijgen als bij voor
beeld woningbouwverenigingen.
Dat houdt in dat het rijk hun aan
een strengere financiële controle
kan onderwerpen".
"Met die controle hebben wij
geen enkel probleem", gaat Lever
verder. "Een punt is echter wel dat
het rijk, voordat ze een NWI erkent
als toegelaten instelling, goed kijkt
naar de adviezen van bij voorbeeld
het betrokken gemeentebestuur.
En de gemeente Leiden, zoals ge
zegd, ziet de SHWJ liever samen
gaan met andere instellingen".
Geen subsidie
Stichting Huisvesting Werkende
Jongeren wil echter hoe dan ook
een aanvraag indienen voor erken
ning als 'toegelaten instelling'. "En
we gaan er voorlopig van uit dat we
die erkenning ook inderdaad krij
gen. Komt die echter niet af, dan is
er voorlopig niet veel aan de hand.
Het enige wat er dan voor ons ver
andert, is dat we geen subsidie meer
zullen krijgen voor nieuwbouw- of
renovatieprojecten. Dat is echter
niet zö'n probleem", meent Lever.
"Kijk, wij zijn nooit een club ge
weest die fors heeft willen uitbrei
den. We kunnen redelijk toe met het
woningbezit dat we nu hebben.
Kleinere uitbreidingen zijn trou
wens ook zonder erkenning moge
lijk. We kunnen bijvoorbeeld sa
menwerken met de Stichting Leid
se Studenten Huisvesting. Zij laten
een pand neerzetten, krijgen dat in
eigendom, waarna wij een gedeelte
huren. Een dergelijke samenwer
king heeft in het verleden al ver
schillende keren plaats gehad".
Dat de stichting geen renovatie
projecten kan uitvoeren wanneer ze
niet wordt erkend als 'toegelaten in
stelling', hoeft volgens Lever ook
geen problemen op te leveren. "De
woningen die voor een opknap
beurt in aanmerking kwamen, heb
ben we al laten renoveren".
Overigens sluit Lever niet uit dat
de stichting op de lange termijn zou
kunnen samengaan met een andere
volkshuisvestings-instelling. "We
zijn rond 1970 opgericht omdat het
toen echt noodzakelijk was dat de
jongerenhuisvesting goed werd
aangepakt. Wij hebben een voor
beeld gesteld, we zijn een voortrek
ker geweest, en inmiddels is er op
dat gebied een en ander verbeterd.
De situatie is echter nog steeds niet
zoals die hoort te zijn. Woning
bouwverenigingen bouwen meer
voor jongeren, maar niet voldoen
de".
"Dat is voor een deel ook wel te
begrijpen. De corporaties krijgen
maar een beperkt aantal nieuw
bouwhuizen toegewezen per jaar.
Daarbij maakt het niet uit of ze een
drie-kamerwoning of een twee-ka
merwoning neerzetten. Die tellen
beide gewoon als één woning. Ge
zien de woningnood is het voor hen
natuurlijk aantrekkelijker om een
drie-kamerwoning te bouwen. Voor
jongeren zijn dat soort huizen ech
ter veel te duur. Bovendien komen
ze er, als ze jonger zijn dan 27, niet
eens voor in aanmerking".
Lever vindt dat voor zijn stichting
een taak is weggelegd zo lang deze
situatie niet is veranderd. Tegen sa
menwerkingsverbanden heeft hij
geen bezwaar. "Maar een samen
voeging met bijvoorbeeld de Stich
ting Leidse Studenten Huisvesting
lijkt me niet verstandig. De cultuur
bij studentenhuisvesting is heel an
ders dan bij ons. Het zou kunnen
gaan botsen. En bovendien, waar
om zou je het doen zo lang de SHWJ
efficiënt draait en financieel gezond
Weer gesprek over
volwassenen-educatie
LEIDEN - Wethouder Van Dongen
(onderwijs) wil opnieuw met de ge
meente Leiderdorp praten over een
regeling voor mensen uit deze
plaats die deelnemen aan cursussen
van het Leidse Studiehuis. De ge
meente Leiderdorp wil zelf haar
volwasseneneducatie op poten zet
ten. Ze betaalt daarom niet mee aan
de kosten voor het Studiehuis, zoals
enkele andere plaatsen in de regio
wel doen. Desondanks doet elk jaar
weer een flink aantal mensen uit
Leiderdorp een beroep op het Stu
diehuis.
Wethouder Van Dongen laat de
Leiderdorpers die nu cursussen
volgen bij het Leidse centrum onge
moeid. Voor volgend jaar moet er
echter een goede regeling zijn met
het Leiderdorpse gemeentebe
stuur. Is die er niet, dan zal Leiden
zich aanmerkelijk 'harder' opstel
len, aldus Van Dongen.
ADVERTENTIE
Heeft u belangstelling voor de geschiedenis en de
monumenten van Leiden en omgeving wordt dan lid van de
Lidmaatschap 27,50 p.j. (jeugdleden tot 25 jaar 20,-)
giro 175228, waarvoor u het JAARBOEKJE en gratis toegang
tot de lezingen ontvangt.
Bovendien kunt u deelnemen aan excursies.
Adres: Postbus 917, 2300 AX Leiden tel. 891043.
STAD LEIDEN STAD LEIDE
STAD LEIDE
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
