Lubbers zet D66
voor het blok
Pvc betekent eüende van de wieg tot het graf
Provincie geeft
voortaan altijd
smogalarm
de Bijenkorf
'Regeren met CDA/WD of oppositie'
Gemeenten moeten overhaast
extra asielzoekers opvangen
Actie milieu- en consumentenorganisaties tegen pvc-verpalddng
Nijpend personeelstekort
bij beveiliging koningshuis
WD'er Weisglas dreigt uit
boot te vallen voor Kamer
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1989
BINNENLAND
PAGINA 3
WD-fractievoorzitter Voorhoeve
meent dat de christendemocraten
bezig zijn met een 'Zwarte Pieten-
spel' en onduidelijk blijven. De
PvdA weigerde gisteravond te rea
geren op de opstelling van het CDA.
De socialisten hebben tot nu toe al
tijd het standpunt ingenomen dat
D66 in een centrum-links thuis
hoort, al zijn de Democraten niet
nodig om die coalitie aan een meer
derheid in het parlement te helpen.
PvdA-leider Kok staat nu voor de
keus aan dat standpunt vast te hou
den, of Van Mierlo te laten vallen.
Kok gaf er gisteravond de voorkeur
aan eerst de reactie van de D66-
voorman af te wachten.
Het CDA van Lubbers weigerde
vorige week na de verkiezingen als
enige partij een voorkeur uit te spre
ken voor de partners in het nieuwe
kabinet. PvdA en D66 kozen allebei
voor een regering met het CDA. De
WD sprak een voorkeur uit voor
herstel van de oude coalitie
CDA/WD. Die coalitie kan reke
nen op slechts 76 zetels, en moet
eventueel worden aangevuld met
D66, aldus Voorhoeve gisteravond.
CDA-leider Lubbers doorbrak
gisteren eindelijk zijn zwijgen,
maar de vraag wie met wie gaat re
geren blijft voorlopig onbeant
woord. Na afloop van zijn gesprek
met informateur De Koning zei
Lubbers 'een 'sur place' te willen
voorkomen'. De fractie van het
CDA heeft gisterochtend een eerste
keus uitgesproken voor een kabinet
van CDA, WD en D86, maar een
kabinet CDA-PvdA als tweede keus
op de lijst gezet.
Er bestaan met de WD en D66
weliswaar 'forse verschillen van op
vatting' over kwesties als de eutha
nasie, maar "van deelname van D66
aan een coalitie CDA-WD-D66
kunnen belangrijke impulsen tot
vernieuwing van het beleid uitgaan,
vooral op sociaal-economisch ter
rein", aldus Lubbers. Herstel van de
CDA/WD-coalitie is volgens Lub
bers 'niet voor de hand liggend' na
de verkiezingsnederlaag van de li
beralen.
Als D66 bij haar blokkade van een
coalitie met CDA en WD blijft, al-
Binnenland kort
Snelheid
Bij een snelheidscontrole op de A2
bij Weert bleek gisteren 60 procent
van de ruim 5000 gecontroleerde au
tomobilisten de maximumsnelheid
aan zijn laars te lappen. De politie
mat de snelheid op een plaats waar
wegens wegwerkzaamheden de
maximumsnelheid 70 kilometer
was. De snelste automobilist reed
138 kilometer. Ruim 1000 bestuur
ders reden zo hard dat zij niet ter
plekke mochten betalen. Het tegen
hen opgemaakte proces-verbaal
gaat direct naar de officier van justi
tie.
Klapband
Een Fokker F-27 van de NLM
(dochter van de KLM) is gisteren na
twee klapbanden naast de landings
baan terechtgekomen bij de lan
ding op de luchthaven van Düs-
seldorf. Het twee-motorige toestel
kwam uit Amsterdam en had 25
passagiers en vier bemanningsle
den aan boord, het toestel kwam op
zijn buik naast de landingsbaan te
recht en de inzittenden moesten het
vliegtuig verlaten via glijbanen. Er
vielen geen gewonden.
dus Lubbers, dan moeten de moge
lijkheden onderzocht worden van
een CDA-PvdA kabinet. De Demo
craten vallen daarbij zelf buiten de
boot, als het aan Lubbers ligt. De
demissionaire premier noemde vor
ming van een CDA-PvdA-regering
'niet eenvoudig', gezien de verschil
len op sociaal-economisch terrein.
"We moeten nagaan of het mogelijk
is de meningsverschillen te over
bruggen met behoud van structu
reel solide financiering. Het is beter
die gesprekken niet te belasten met
de aanwezigheid van D66".
De Democraten worden welis
waar niet definitief buitengesloten,
maar ze bemoeilijken de toch al
zware formatie van een centrum
links kabinet slechts met hun
standpunten over immateriële
kwesties als de euthanansie. Daar
naast ontstaan er, aldus Lubbers,
problemen met de zetelverdeling in
het kabinet. Gaan PvdA en CDA sa
men regeren, dan krijgen beide par
tijen zeven ministers. Maar als D66
ook mee doet, dan gaat er minstens
één ministersplek voor de socialis
ten verloren. Van Mierlo heeft in het
verleden al twee ministerszetels op
geëist, maar Lubbers maakte duide
lijk dat zijn CDA geen plaats zal af
staan aan D66.
In zijn eerste gesprek met De Ko
ning heeft Van Mierlo op de vraag of
hij bereid is een kabinet te vormen
met CDA en WD gezegd: "Jan, je
kent mijn mening". Een definitief ja
of nee liet Van Mierlo niet horen.
Ook Lubbers ging gisteren op deze
zaak in. "Van Mierlo heeft bij De
Koning niet gezegd: wij weigeren
een gesprek met CDA en WD". De
Koning wil zijn werk nog steeds
morgen, of zoveel eerder als moge
lijk, afronden.
DEN HAAG (ANP) De provincie
Zuid-Holland zal voortaan altijd
melding maken van de waarschu
wingsfase luchtverontreiniging, zo
heeft Commissaris van de koningin
Patijn gisteren toegezegd in een ge
sprek met de Astmapatiëntenvere
niging.
De vereniging had kritiek op het
feit dat de provincie Zuid-Holland
afgelopen donderdag en vrijdag
geen melding had gemaakt van de
waarschuwingsfase luchtverontrei
niging die van kracht was.
Ook de stichting Natuur en
Milieu leverde stevige kritiek op de
handelwijze van de provincie. De
provincie liet vorige week weten
geen ruchtbaarheid aan de waar
schuwingsfase te hebben gegeven
omdat die waarschijnlijk toch maar
kort zou duren. Bovendien wilde de
provincie geen onnodige paniek
Vanaf het moment dat de waar
schuwingsfase van kracht is moe
ten bedrijven maatregelen nemen
om de uitstoot van schadelijke stof
fen zoveel mogelijk te beperken en
wordt automobilisten gevraagd hun
auto zo mogelijk te laten staan. Voor
cara-patiënten is het van belang op
de hoogte te zijn van een waarschu
wingsfase. Zij kunnen op basis van
zo'n melding maatregelen nemen
om blootstelling aan de luchtver
ontreiniging te beperken.
DEN HAAG (GPD) CDA-leider Lubbers heeft een voorkeur voor een kabinet van CDA,
WD en D66. Omdat de Democraten hebben laten weten slechts in het uiterste geval zo'n
coalitie te overwegen, kiest Lubbers voorlopig voor onderhandelingen met de PvdA. Maar
dan zonder D66 erbij, zo heeft hij gisteren aan informateur De Koning laten weten.
DEN HAAG (GPD) - Zo veel mo-
gelijk gemeenten in Nederland
moeten versneld hun toegezegde
plaatsen voor asielzoekers inrich
ten. Daartoe heeft de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
(VNG) opgeroepen, nadat minister
Brinkman (WVC) erop heeft gewe
zen dat er een tekort dreigt van 4000
plaatsen.
Over dit aantal is twijfel ontstaan
na de mededeling van de directie
Vreemdelingenzaken van het mi
nisterie van justitie dat 12 procent
van de gevallen dubbele aanvragen
betreft. Zo zou het zelfs voorkomen
dat één man acht verschillende aan
vragen had ingediend onder ver
schillende namen en op diverse
plaatsen. "Dat zijn uitzonderingen,
maar het komt voor", bevestigt
hoofd Nawijn van de afdeling
Vreemdelingenzaken.
De directie kwam op het percen
tage uit nadat ze een groot aantal
vingerafdrukken met elkaar had
vergeleken. Twaalf procent daarvan
zat dubbel in het register. Toch wil
het niet zeggen dat het tekort van
4000 maar afgedaan moet worden
als een kwestie van dubbele aanvra
gen. "Het aantal asielzoekers is hoe
dan ook toegenomen. Iedere maand
komen er duizend asielzoekers bij.
Aan het eind van dit jaar zouden we
dan op twaalfduizend zitten. Omdat
we op negenduizend gerekend heb
ben, is er nog altijd een tekort van
drieduizend plaatsen", zo rekent
Nawijn voor.
De dubbelaanvragen hebben
overwegend betrekking op asiel
zoekers die zijn afgewezen, maar
nogmaals een poging doen asiel te
krijgen. In principe zijn ze uitgepro
cedeerd en moeten ze ons land ver
laten. De stichting Vluchtelingen
werk over die dubbelaanvragen:
"In elk systeem waar uitkeringen
bij betrokken zijn, komt fraude
voor. Dat zal hierbij ook wel het ge
val zijn".
Stijging
Feit is dat het aantal asielzoekers de
afgelopen maanden explosief is ge
stegen. Dit jaar kwamen er tot nu
toe al 7500 aanvragen binnen, 1500
hoger dan over dezelfde periode in
1988. Er kwamen vooral asielzoe
kers uit Somalië, Irak en de Oost
bloklanden naar ons land. Zoals af
gesproken in de regeling opvang
asielzoekers, verblijven zij maxi
maal negen weken in een opvang
centrum om vervolgens over het he
le land verspreid woonruimte aan
gewezen te krijgen. Hier kunnen ze
de hele tijd van de procedure ver
blijven. Die periode kan maximaal
oplopen tot twee jaar.
WVC zegt nog wel te kunnen vol
doen aan de negen-wekentermijn.
"Maar het wordt een knelpunt als
de gemeenten niet snel voor meer
huisvesting zorgen. De meesten
hebben dat ook al toegezegd. Die
toezeggingen moeten nu omgezet
worden in concrete plaatsen, in sa
menwerking met de woningbouw
verenigingen".
Voor die opvang is extra geld no
dig. De gemeenten kunnen niet
rondkomen met de bijdrage van 645
gulden per asielzoeker die het rijk
verstrekt. Minister Brinkman heeft
toegezegd dat bedrag met 75 gulden
te verhogen. Daarnaast wil het kabi
net volgend jaar 35,5 miljoen gulden
extra uittrekken voor de totale op
vang van asielzoekers.
Verkeersfonds
Het rijk moet het geld dat het via
verschillende ministeries uitgeeft
aan verkeer in één 'Infrafonds' stop
pen, stellen ambtenaren van Ver
keer en Waterstaat. Het voordeel
van zo'n fonds is dat de overheid
verbetering van de infrastructuur
samenhangend kan aanpakken.
CDA en PvdA hebben in hun ver
kiezingsprogramma's gepleit voor
zo'n fonds. Door de bezuinigingen
heeft Verkeer en Waterstaat onvol
doende geld voor het wegennet,
spoor- en vaarwegen.
Bankrovers
De politiekorpsen van de Noord
oostpolder, Amsterdam, Diemen en
Amstelveen hebben gisteren een
aantal leden van een bende bank
overvallers gearresteerd, die min
stens zes gewapende overvallen in
de Amsterdamse regio op zijn gewe
ten heeft. Bij de arrestatie van de
vier mannen en een vrouw tussen
de 25 en 44 jaar werden wapens, mu
nitie, handgranaten en een deel van
de buit van enkele tonnen terugge
vonden. De politie verwacht nog
meer arrestaties.
Afval
In Oirschot moet een grootschalig
afvalverwerkingsbedrijf komen
waar huishoudelijk afval kan wor
den gecomposteerd, verbrand en
gestort. Dat bedrijf moet uiterlijk in
1995 in bedrijf worden genomen en
kost 450 miljoen gulden, zo conclu
deert een stuurgroep van 33 Bra
bantse gemeenten. Die stollen het
huisvuil nu op een terrein op de
grens van Nuenen en Mierlo, maai
dat is in 1995 vol.
DEN HAAG Dat het plastic pvc
zowel bij de produktie als bij de af
valverwerking milieuproblemen
veroorzaakt, is al langer bekend.
Desondanks wordt pvc op steeds
grotere schaal toegepast. Niet al
leen bij de fabricage van allerlei ge
bruiksvoorwerpen en materialen
zoals autostoelbekleding, behang,
bouwprofielen, buizen, dakkleden,
emmers, films, goten, grammofoon-
door
Runa Hellinga
platen, kabelisolatie, schoenen,
mattekloppers, tuinstoelen en ta
pijt, maar ook als verpakkingsmate
riaal van allerlei levensmiddelen.
Dat laatste is volslagen onnodig vol
gens een achttal milieu- en consu
mentenorganisaties, die sinds giste
ren actie voeren tegen pvc als ver
pakkingsmateriaal.
Pvc kwam onlangs weer in ops
praak, omdat het vrijkomen van
dioxinen bij vuilverbrandingsin
stallaties voor een deel aan dit plas
tic wordt geweten. Maar volgens de
Consumentenbond veroorzaakt het
plastic milieuproblemen van de
wieg tot het graf. Tegen de produk
tie van het materiaal bestaan ernsti
Een medewerker van Milieudefensie ging gisteren bij V&D naar binnen
en voorzag daar de pvc-verpakkingen van een oranje sticker in de hoop dat
de consument het produkt zal boycotten totdat het pvc-vrij verpakt wordt.
ge bezwaren, omdat daarbij een vertragers. Bovendien wordt in pvc
aantal ernstige milieubelastende chloor gebruikt en het vervoer daar-
stoffen worden gebruikt en uitein- van per vrachtwagen of trein is be-
delijk gevaarlijk chemisch afval paald niet ongevaarlijk,
overblijft. Daarbij gaat het om zwa- De actievoerende organisaties,
re metalen, weekmakers en brand- waaronder Milieudefensie, Natuur
en Milieu, de Consumentenbond en
Konsumenten Kontakt, pleiten al
langer voor een verbod van pvc als
verpakkingsmateriaal. Omdat dat
tot nu toe geen succes heeft gehad,
hopen ze nu op een consumenten
boycot van het materiaal, vergelijk
baar met de boycot van cfk-houden-
de spuitbussen en kwikhoudende
batterijen.
Test
Consumenten zullen het er overi
gens nog moeilijk mee krijgen,
want op produkten staat niet ver
meld of de verpakking uit pvc be
staat. Uit een onderzoek van de
Consumentenbond eerder dit jaar
bleek dat pvc-verpakkingen op zeer
grote schaal voorkomen. De bond
kocht destijds 130 verpakte voe
dingsmiddelen, variërend van
koekjes en banket tot salades, mar
garines, vleeswaren, aardbeien,
bronwater, azijn, olie en siroop.
In 114 verpakkingen bleek pvc
voor te komen. Alle geteste banket
verpakkingen bestonden (ten dele)
uit de gewraakte kunststof, en dat
gold ook voor 21 van de 26 marga
rinekuipjes, de deksels van 6 van de
11 saladebakjes, alle plastic bron
waterflessen, 10 van de 14 oliefles-
sen en alle azijnflessen en een plas
tic fles voor limonadesiroop.
Als verpakkingsmateriaal voor le
vensmiddelen heeft pvc een voor
deel boven andere soorten plastic,
en dat is dat het gegarandeerd
luchtdicht afsluit. Om die reden zijn
vrijwel alle koekjes in pvc verpakt.
Het Zwitserse levensmiddelenbe-
drijf Migros, dat een paar jaar gele
den pvc uit de winkelschappen
weerde, heeft het materiaal om die
reden voor een deel van de produk
ten weer in huis gehaald.
Maar in veel gevallen is er geen
aanwijsbare reden om levensmid
delen in pvc te verpakken. Margari
ne kan bijvoorbeeld net zo goed in
een kuipje van ander materiaal wor
den verpakt, terwijl dranken vol
gens de consumenten- en milieuor
ganisaties beter in een glazen dan in
een plastic fles kunnen worden ver
kocht.
Met een simpele test kunnen con
sumenten volgens de Consumen
tenbond zelf nagaan of een verpak
kingsmateriaal van pvc is gemaakt.
Wie het zelf wil testen, moet met een
gloeiend stukje koperdraad (bij
voorbeeld een gestript stukje elek
triciteitsleiding) een stuk van de
verpakking afsmelten dat stukje
vervolgens in een (gas)vlam hou
den. Kleurt de vlam groen, dan zit er
chloor in het plastic en is er vrijwel
zeker sprake van pvc. Een waar
schuwing: adem de vrijkomende
dampen niet in.
De levensmiddelenhandel zelf zit
overigens ook niet stil als het gaat
om pvc-verpakkingen. Eerder dit
jaar liet Albert Heijn al weten dat
vanaf 1 januari volgend jaar zoveel
mogelijk pvc-verpakkingen uit de
winkel geweerd zullen worden. De
bij de Vendex-food Groep aangeslo-
ten supermarkten (Edah en Torro)
zijn inmiddels ook met hun leveran
ciers in bespreking over het bannen
van pvc-verpakkingen.
De nadruk ligt daarbij in de eerste
plaats op de eigen huismerken, om
dat de fabrikanten daarvan het
makkelijkst onder druk te zetten
zijn. "Grote bedrijven als Douwe
Egberts en Van den Bergh en Jur-
gens (Unilever) gaan voor een win
kelketen niet zo snel overstag. Maar
inmiddels is het Centraal Bureau
voor de Levensmiddelenhandel
(CBL) ook begonnen met bespre
kingen met de fabrikanten. En die
gezamenlijke druk lijkt wel succes
te hebben", aldus Torro-directeur
Van Bokhoven.
Op welke termijn supermarkten
'pvc-vrij' zullen zijn, kan hij niet
zeggen. Bij een aantal produkten is
de vervanging van pvc moeilijk.
Van Bokhoven noemt als voorbeeld
azijn: "Zure stoffen tasten andere
kunststoffen aan en je moet natuur
lijk wel zorgen dat levensmiddelen
veilig en gezond verpakt blijven".
DEN HAAG (GPD) De veiligheidsdienst van het Koninklijk Huis
kampt met een nijpend tekort aan personeel. Daardoor wordt het
steeds moeilijker de leden van het Koninklijk Huis goed te beveiligen.
Om de koninklijke lijfwacht optimaal te laten functioneren, zou de
dienst met de helft van de huidige honderd man rijkspolitie moeten
worden uitgebreid. Vooral het beveiligen van vijf studerende prinsen
betekent een flinke taakverzwaring voor de lijfwacht.
"De situatie baart mij steeds meer zorgen", zegt het hoofd van de vei
ligheidsdienst van het Koninklijk Huis Spierenburg in een interview
met NRC-Handelsblad. "De beveiliging van de prinsen die studeren in
Leiden, Delft en Groningen, geeft ons handenvol werk. De jeugdigen
storten zich begrijpelijkerwijs in het studentenleven. De meeste activi
teit komt echter pas op gang in de kleine nachtelijke uren en dat is een
enorme belasting voor mijn mannen, die round-the-clock bescherming
bieden".
De 60-jarige Spierenburg, die binnenkort met pensioen gaat, heeft er
een hard hoofd in dat tot uitbreiding van de lijfwacht zal worden beslo
ten. Zolang niemand hoort dat er iets fout gaat, zal alles wel bij het oude
blijven, redeneert hij. Toch zijn er volgens hem regelmatig situaties ge
weest waarbij de veiligheid van leden van het Koninklijk Huis in ge
vaar was. Behalve de 'geestelijk gestoorden' die de alertheid van de vei
ligheidsdienst op de proef stelden, heeft zich vier jaar geleden een 'ern
stig incident' voorgedaan, dat uit veiligheidsoverwegingen nooit naar
buiten is gebracht. Spierenburg wil daar geen verdere mededelingen
over doen.
Volgens het hoofd van de veiligheidsdienst zal het veel moeite kos
ten nieuwe krachten aan te trekken. "De belangstelling voor dit vak is
niet overweldigend, omdat veel agenten door het specialistische karak
ter van ons werk er eerder nadelen dan voordelen in zien voor hun ver
dere carrière. Daar komt nog de nodige psychische belasting bij omdat
dag en nacht een prins moet worden gevolgd en over het werk boven
dien absolute geheimhouding in acht moet worden gehouden".
Terwijl Lubbers op het Binnenhof
omstandig uitlegt dat hij het liefst
met VVD en D66 in zee wil maar
eventueel ook wel de PvdA als part
ner in zijn derde kabinet wil accep
teren, maken een jongen en een
meisje achter hem op een wat een
voudiger en duidelijker manier hun
keuze duidelijk.
(foto ANP)
Voorkeurstemmen haalden weinig uit
DEN HAAG (ANP) - Niemand van de kamerkandidaten die zelf een voor
keuractie was begonnen - de PvdA'er Hummel, de WD'er Van Rey en de
EVP'er Ofman (Groen Links) - heeft het uiteindelijk gered. De Limburger
Hummel behaalde slechts 7347 voorkeurstemmen, zijn liberale streekge
noot Van Rey 15.000 - waarvan een kleine 14.000 in Maastricht - en Ofman
kwam niet verder dan 7656.
Alleen de wegens de paspoortaffaire tot aftreden gedwongen voormali
ge-CDA-staatssecretaris van buitenlandse zaken René van der Linden,
voor wie een voorkeuractie werd gevoerd door zijn partijvrienden, had
succes. Hij werd met 34.794 voorkeurstemmen direct gekozen. Volgens de
tellingen hebben in totaal 8.893.302 Nederlanders afgelopen woensdag ge
stemd.
DEN HAAG (ANP) - Het woens
dag herkozen WD-kamerlid Weis
glas, vijftiende op de kandidaten
lijst van zijn partij, dreigt alsnog
plaats te moeten maken voor zijn
partijgenoot Van Erp, nummer 23
op de liberale lijst. In de definitieve
toewijzing van de kamerzetels gis
teren door het Centraal Stembu
reau, viel Weisglas door de gevolgde
plaatsingsprocedure uit de boot.
Het liberale kamerlid deed vol
gens de door de WD gehanteerde
verkiezingsprocedure alleen mee in
de zogenoemde zuidelijke combina
tie. De partijleiding had voor deze
combinatie gerekend op vier zetels,
maar dat werden er uiteindelijk
drie, waardoor Weisglas afviel.
Van Erp behoorde tot de zoge
noemde ijzeren ring, de kandidaten
die wel in alle kieskringen mogen
meedoen. Voor deze wat ingewik
kelde procedure werd door de WD
in '68 gekozen om te voorkomen dat
de partij slechts met het maximaal
toegestane aantal van 30 kandida
ten op het stembiljet zou kunnen
werken.
Het systeem heeft zich nu tegen
Weisglas gekeerd, maar volgens een
woordvoerder van de WD zal Van
Erp zich aan de landelijke volgorde
moeten houden en afstand moeten
doen van zijn zetel ten gunste van
Weisglas. Bij de WD wordt in te
genstelling tot bij voorbeeld het
CDA niet gewerkt met vooraf gete
kende afstandsverklaringen. Dat
leidde er in 1986 toe dat de op een
onverkiesbare plaats staande Joe-
kes door een voorkeurstemmenac-
Weisglas: niet in de Kamer on
danks hoge plaatsing. (foto anp>
tie zijn rentree maakte ten koste van
partijgenote Rempt.
Van Erp zelf zei in een eerste com
mentaar op zijn plaatsing in de Ka
mer eerst met de WD-leiding te
willen praten alvorens een beslis
sing te nemen. De WD is naarstig
op zoek naar een elegante oplossing
voor het probleem. WD-fractie
voorzitter Voorhoeve zei gister
avond dat de partijsecretaris 'bezig
is de zaak te regelen'.
Volgens Voorhoeve is het de be
doeling om Weisglas alsnog recht
streeks in de Kamer te krijgen.
KEUZE
Shirts met lange mouw, polyes
ter/katoen. Met of zonder but
ton down. In 5 streep- en 3
ruitdessins en 4 uni-kleuren.
37 t/m 43. Nu twee shirts
voor de verbijsterende pri|S van
2 voor
