'Dansen is een soort verliefdheid'
DE POPULAIRSTE KLASSIEKEN
EMMY VERHEY ELENA VINKI rj r%Ti li
Rabobank Q
Nils Christe wil choreografisch talent in Scapino ruimte geven
Verkoop kinderboek stijgt
Veendamse theatervandalen
Prom Concert
Nederlandse Filmdagen naderen
LMNüDAÜ 11! ÜKPTEMBKK lööy
PAGINA 25
16 september
Stadsgehoorzaal
Leiden
Aanvang 20.15 uur
Zaal open 19.30 uur
Kaartverkoop bij de
Rabobank
en K O Uitburo
Toegangsprijs f 12,50
per persoon
waarvan f 2,50 bestemd is
voor het Rode Kruis
Promconcerten, mogelijk
gemaakt door
Meer bank voor je geld
v,0°l coloratuur-sopraan I M i L J I I
Zilveren Harp voor
Ruth Jacott, Lois
Laneen
Tambourine
HILVERSUM (ANP) - De Stich
ting Conamus heeft de Zilveren
Harpen 1989 toegekend aan Ruth
Jacott, Lois Lane en Tambourine.
De jury bestond uit Margriet Es-
huys, Hans van Hemert, Hans
Vermeulen, Dick van der Zeeuw en
Ad Visser. De Zilveren Harp is een
aanmoedigingsprijs voor jongere
scheppende en/of uitvoerende kun
stenaars die „op bijzondere wijze"
hebben bijgedragen aan de promo
tie van muziek en teksten van Ne
derlandse componisten en tekst
dichters.
De exportprijs 1988 van Conamus
is toegekend aan-het duo Bolland en
Bolland. De prijsuitreiking is op 25
september in Theater Gooiland in
Hilversum.
Filmer Louis van Gasteren maakte documentaire over de Nederlandse
waterhuishouding. "Het resultaat was verbijsterend. Ik raad de Nederlan
ders aan te emigreren". (loto anp>
dat vereist. Het moet mogelijk blij
ven om te klooien. Zo ontstaan ook
de mooiste werken. Zijn in het ver
leden ook de mooiste werken ont
staan".
Geld
Terwijl het Scapino Ballet, een ge
zelschap met veel jonge, ambitieuze
dansers, steeds heftiger verlangde
naar 'volwassenheid', naar een ei
gen 'volwassen' publiek, behandel
de Amsterdam de groep volgens
Christe steeds meer als een "onder
geschoven kindje, omdat al het geld
naar Het Nationale Ballet gaat".
Scapina was toe aan een eigen
stad. Nils Christe is in Rotterdam
geboren. Ed Wubbe woont er. WVC
stelde voor: Rotterdam? Rotter
dam, gepolst, was meteen enthou
siast, wilde wel een eigen, nationaal
meetellend dansgezelschap.
Christe: "Het is natuurlijk heer
lijk te weten dat een stad je wil,
maar het is schrijnend dat er zo wei
nig subsidie^s. We hebben het aan
tal dansers al teruggebracht van 40
naar 32. We zouden, als het geld er
was, véél meer produkties kunnen
maken, want Wubbe en Christe zijn
héél ambitieuze jongens! Maar je
moet ons natuurlijk niet vergelijken
met Het Nationale Ballet of het Ne
derlands Dans Theater. Scapino
krijgt jaarlijks 484.000 gulden voor
het uitbrengen van produkties en
Het Nationale Ballet kan alleen al
voor de publiciteit over 1,5 miljoen
kan beschikken".
"Waar nog bij komt, dat wij door
WVC zijn aangewezen als touring
company, omdat Het Nationale Bal
let en het Danstheater, nu ze in zul
ke prachtige paleizen zitten, minder
de provincie in gaan. Dat betekent
wel dat je problemen krijgt met het
formaat. Als je een première brengt
op het grote toneel van de Stads
schouwburg in Rotterdam, kom je
onherroepelijk voor problemen te
staan in de kleine theaters in de pro
vincie. Je moet dus op groot en op
klein formaat kunnen spelen. Dat
betekent bij voorbeeld grote en
kleine decors. Maar daar is geen
geld voor".
Cinderella
"Nog een voorbeeld. In Cinderella
dragen de danseressen zwarte spit
zen. Een paar zwarte spitzen kost
250 gulden. Dus zijn wij gewone
spitzen zwart gaan verfen. Een heel
gedoe en bovendien blijkt de verf
door gebruik te gaan bladderen. Ik
heb Het Nationale Ballet gebeld om
te vragen hoe zij dat oplossen. Ant
woord: "Wij bestellen gewoon zwar
te spitzen!" Dat is heel frustrerend.
En zo ploeteren we voort".
Nils Christe danste al voor hij ge
boren was. "Mijn ouders waren en
thousiaste volksdansers. Op zesjari
ge leeftijd stuurden ze me naar de
Rotterdamse Dansschool, de latere
Dansacademie. En sindsdien weet
ik niet beter. Ik denk dat dansen
e^n soort verliefdheid is".
Cinderella (Assepoester), het eer
ste avondvullende ballet van Nils
Christe, is zijn 37ste ballet. Eerst
wilde hij een Alice in Wonderland
maken. Maar daar heeft hij meer tijd
voor nodig. Toen viel zijn oog op de
Cinderella in de choreografie van
Maguy Marin. Christe: "Maar die
bleek technisch onhaalbaar om mee
te reizen. Bovendien 'danst' het niet
genoeg. En ik wil geen gefrustreerd
gezelschap. Marin heeft een prach
tige choreografie gemaakt, een cho
reografie die ik nooit had kunnen
bedenken, maar ik heb nu eenmaal,
een dansgezelschap".
Dus maakte hij zijn eigen Cinde
rella. Volgens zijn zeggen geken
merkt door muzikaliteit, humor,
drie stiefzusters in plaats van twee,
een stiefmoeder gedanst door een
man en een Cinderella die danst op
klompen. "Het is een zeer dansante
produktie. Alle bewegingen die ik
in de vorige 37 balletten heb be
dacht zitten er zo'n beetje in".
Voor de rol van Cinderella koos
hij Mariëtte Redel, een van de jong
ste danseressen van de groep.
Christe: "Omdat Cinderella heel
puur is, heel lief, maagdelijk, vol
verwachting r.aar de toekomst. De
meeste gezelschappen kiezen voor
de hoofdrol hun prima ballerina. Ik
heb véél respect voor Alexandra
Radius, maar ik zie haar niet als een
Cinderella van 17 jaar".
Paul Biegel presenteerde het kinderboekenweekgeschenk 'Het eiland
daarginds'. (foto anpi
Gouden Griffel voor Hofman
VEENDAM (GPD) - Veendamse
scholieren die speciale voorstellin
gen in het plaatselijke theater Veen-
lust bezoeken, gaan daar de laatste
jaren zo te keer dat zij net als voet
balsupporters in vakken moeten
worden geplaatst om de allerbalda-
digsten in de gaten te kunnen hou
den. De schoolhoofden hebben ge
zamenlijk een aantal strenge regels
opgesteld. Die moeten voorkomen
dat er tijdens de voorstellingen met
deuren wordt gesmeten, ge
schreeuwd, gesnoept, gefloten en
met eieren en tomaten naar de ac
teurs wordt gegooid.
"Dat gedrag is gênant voor de
groepen die optreden en voor de
kinderen die wel hun best doen",
zei een schoolhoofd dat de gemeen
telijke culturele commissie kwam
uitleggen waarom de maat vol was.
"Je ziet vaak aan de instelling.van
de jongeren dat ze niet voor het the
ater komen, maar voor iets anders.
En ze kunnen zich in het theater nu
eenmaal niet zo gedragen als in het
speelkwartier", aldus Kammenga.
De gemeente Veendam, die
12.000 gulden per jaar uittrekt voor
de schoolvoorstellingen, plaatst
vraagtekens bij het nut van deze
vorm van cultuur indien het gedrag
van de schooljeugd niet verandert.
"Dit schooljaar zullen we er nog
mee doorgaan. Maar als het op deze
manier moet, vraag ik me af of het
nog zin heeft", zei PvdA-wethouder
F. Molema.
Om te voorkomen dat de jeugd
zich tijdens de voorstellingen ver
veelt en daardoor baldadig wordt,
heeft de directie van Veenlust be
sloten theaterstukken met meer
spektakel te brengen.
AMSTERDAM (GPD) - Na de dra-
matische terugval in het begin van
de jaren tachtig lijkt het weer de
goede kant op te gaan met het Ne
derlandse kinderboek. In het
laatste halfjaar van 1988 zijn meer
kinderboeken verkocht dan in 1987
en de gemiddelde prijs voor een
aangeschaft boek steeg van twaalf
naar vijftien gulden.
Volgens directeur Henk Kraima
van de stichting Collectieve Propa
ganda van het Nederlandse Boek
(CPNB) is er geen andere conclusie
mogelijk dan dat 'ouders en kinde
ren het bezit van een boek zijn gaan
waarderen. Het kinderboek is niet
langer een meeneemartikel, maar
een heus cadeau'. Kraima zei dit op
een persconferentie in Amsterdam
ter gelegenheid van de Kinderboe
kenweek, die dit jaar van 4 tot 14 ok
tober wordt gehouden.
Onder het motto 'Kijk verder dan
je neus lang is' wordt dit jaar aan
dacht besteed aan uitvindingen en
ontdekkingen. Voor het eerst sinds
vijftien jaar verschijnt er weer een
echt Kinderboekenweekgeschenk:
'Het eiland daarginds', geschreven
door Paul Biegel. Het boek - ge
drukt in een oplage van 158.000
exemplaren - is tijdens de Kinder
boekenweek gratis verkrijgbaar bij
aanschaf van tenminste f 19,50 aan
kinderboeken. Voor de jongsten
maakten Ingrid en Dieter Schubert
het boekje 'De uitvinder'. Deze uit
gave kost f 3,95.
Op dinsdagavond 3 oktober wor
den in het Academiegebouw van de
Rijksuniversiteit Utrecht de Gou
den en ZilvererUGriffels en Pense
len uitgereikt. Wim Hofman krijgt
de Gouden Griffel voor 'Het vlot',
Alphons van Heusden het Gouden
Penseel voor het boek 'Dat rijmt',
dat hij samen met Ivo de Wijs maak
te. De officiële opening van de Kin
derboekenweek vindt plaats op
woensdagmiddag 4 oktober in de
Janskerk in Utrecht. Daar is voor
kinderen een uitvindersmarkt inge
richt. De VARA verzorgt een tv-re-
gistratie. PTT Post, sponsor van de
Kinderboekenweek, heeft net als
vorig jaar rond het thema een wed
strijd georganiseerd. Bedoeling is
dat kinderen in een brief aan Paul
Biegel een originele uitvinding be
schrijven. Elke inzender krijgt een
antwoord, waarbij hij tevens drie
adressen van andere inzenders
krijgt zodat tussen de deelnemers
onderling een correspondentie kan
ontstaan.
Coloratuur sopraan Elena Vink.
LEIDEN - Leiden krijgt een Prom
Concert. Samen met het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest geven
violiste Emmy Verhey en de colora
tuur sopraan Elena Vink op zater
dag 16 september een concert in de
Stadsgehoorzaal. Op het program
ma staat populaire klassieke mu
ziek. Gespeeld worden werken van
Aubert, Massenet, Winiawsky, Lis
zt, De Sarasate en Gounod. Voor de
Weense sfeer zorgen de composities
van de koning van de wals, Johan
Strauss. Dirigent is Heinz Friesen.
Van de opbrengst uit de kaartver
koop van dit populaire concert zal
twintig procent ten goede komen
aan de plaatselijke afdelingen van
het Rode Kruis. Het concert is geor
ganiseerd door de Rabobank.
door
Joost van den Hooff
Van Gasteren maakt schokkende documentaire over ons land
Nils Christe streeft naar een veelzij
dig repertoire, waarbij de accenten
zullen liggen op nieuw werk van
vooral Nederlandse makelij. Er zal
weinig werk van buitenlanders
worden aangekocht. "We zullen
veel met Nederlandse ontwerpers
gaan werken en misschien ook met
Nederlandse componisten, hoewel
dat wat stroef lijkt te gaan".
Christe vergelijkt het Scapino
Ballet van vandaag het liefst met
het Nederlands Dans Theater van
twintig jaar geleden, waarbij hij
toen danste.
Christe: "Toen hadden we zes
huischoreografen. Fascinerend, al
die verschillende stijlen. Ik ben ook
bij het Danstheater weggegaan,
toen we alleen nog maar Kylian
dansten. Niets ten nadele van de
kwaliteiten van Kylian, maar het
was te eenzijdig".
De kracht van Scapino ligt vol
gens hem in "de flexibiliteit waar
binnen produkties kunnen ont
staan. Zo van: we komen er wel uit.
En dat lukt ook. We nemen ruim de
tijd om tot mooie stukken te komen.
Waarom is Hans van Manen on
der meer bij Het Nationale Ballet
weggegaan? Ik moet zes maanden
kunnen klooien aan een avondvul
lend ballet als Cinderella. En liever
nóg langer. Ik zou niet kunnen cho
reograferen met het oog op de klok,
omdat de Mastodont aan de Amstel
AMSTERDAM (ANP) - Tijdens de
negende editie van de Nederlandse
Filmdagen in Utrecht zal de "laatste
documentaire" van Louis van Gas
teren in première gaan. "Ik heb
daarmee de rekening willen opma
ken van het landje waar ik woon",
zo vertelde de 66-jarige filmer giste
ren tijdens een bijeenkomst in het
Amsterdamse Filmmuseum. "Het
resultaat was verbijsterend. Ik raad
de inwoners aan te emigreren".
De documentaire die hem tot de
ze "therapie" inspireerde gaat "Een
zaak van niveau" heten en behan
delt de Nederlandse waterhuishou
ding. Aan de rpaker (sinds 1952) van
films als 'Het huis', 'Begrijp je nu
waarom ik huil?' en 'Hans, het leven
voor de dood' wordt tijdens de Ne
derlandse Filmdagen een retrospec
tief gewijd. Het festival wordt 20 tot
en met 27 september op diverse lo-
katies in Utrecht gehouden.
Het hoofdprogramma van de
Filmdagen bestaat uit ongeveer 125
speelfilms, korte films en documen
taires van Nederlandse makelij die
in de afgelopen twaalf maanden ge
reed zijn gekomên.
Een onafhankelijke jury onder
voorzitterschap van J.F. Glastra
van Loon zal op 27 september negen
'Grote Prijzen van de Nederlandse
Film 1989' toekennen. Verder zitten
in de jury voor deze zogenoemde
Gouden Kalveren H. Stapel, M.
Saks, G. Sluizer, H. Vrienten, R.
Bloem en M. Wolff. Er wordt ook
een prijs toegekend aan de beste
Vlaamse speelfilm.
Volgens W. Verstappen, voorzit
ter van de Stichting Nederlandse
Filmdagen, zijn de filmdagen een
"uiting van de eigenaardigheden
van de Nederlandse filmwereld".
De produktie is ruwweg in te delen
in twee catgorieën: de school-Rade-
makers volgt nauwgezet het scena
rio, de school-De la Parra gaat "los
ser" te werk. "In beide categorieën
zijn prachtige films gemaakt", al
dus Verstappen.
De Grote Prijs voor de Neder
landse Film in het onderdeel vak
prijs wordt dit jaar uitgereikt aan de
beste Nederlandse scenarioschrij
ver van de afgelopen vijf jaar. Als
belangrijk onderdeel van de Film
dagen is daarom een scenario-vier
daagse opgenomen op 21, 22, 25 en
26 september.
Per dag wordt aan de hand van
één specifieke film de totstandko
ming van het scenario geanaly
seerd. Uitgenodigd zijn Gerard Soe-
teman ('Flesh and Blood'), Ger Thijs
en Frans Weisz ('Havinck'), Jean
van Velde en Pieter Verhoeff ('Van
Geluk Gesproken') en Chiem van
Houweninge (een nog niet uitge
zonden aflevering van 'Tatort' en
een episode uit 'Zwaarmoedige ver
halen voor bij de centrale verwar
ming').
De zogenoemde Cinema Militans
Lezing wordt dit jaar uitgesproken
door' de Joegoslavische cineast
Dusan Makavejev. Zijn onderwerp
is 'De levensvatbaarheid van de ci
nema in het huidige tijdsgewricht'.
Makavejev maakte in de jaren ze
ventig anarchistische en controver
siële films waarin hij zijn opvattin
gen over het verband tussen poli
tiek en seksualiteit gestalte gaf.
De (nieuwe) algemeen directeur
Johan Schulmaijer deelde gisteren
mee dat de begroting van het film
festival rond is met subsidies van
onder meer het ministerie van
WVC, de provincie en gemeente
Utrecht, sponsors en donaties.
W. Verstappen wilde niet bevesti
gen dat drie stafleden van de stich
ting per 1 oktober opstappen omdat
zij het niet eens zouden zijn met het
beleid van Schulmaijer. "Wij wer
ken altijd met tijdelijke krachten en
hun contract loopt gewoon af per 1
oktober. Ik ben er overigens hele
maal niet van overtuigd dat zij in
derdaad weggaan. Het maken van
een festival is nu eenmaal zenuwen-
werk en dan gebeuren er wel eens
ongelukjes", was het enige dat de
bestuursvoorzitter kwijt wilde.
De Filmdagen openen op 20 sep
tember met de Vlaamse film
'Blueberry Hill* van Robbe de
Herts.
ROTTERDAM - Over de
Scapino-filosofie, de artistie
ke ambities van het Scapino
Ballet, zegt Nils Christe, ar
tistiek leider en choreograaf:
"We zitten in een overgangs
fase. De verandering van
oud naar nieuw is pas volle
dig als we in Rotterdam kun
nen beginnen. We zullen dan
bijna geen kindervoorstel
lingen meer geven, maar zo
goed als alleen avondvoor
stellingen. Ik neem de artis
tieke leiding over. De rugge-
graat van Scapino Nieuwe
Stijl zal dan worden ge
vormd door het werk van Ed
Wubbe en mij. Daarnaast zal
ruime kans worden gegeven
aan het choreografische ta
lent in de groep. En dat is er!
