Thuis eenvoudig
zelf verzilveren
Avontuur met ruim zeventig onderdelen
TOYOTA VERBERG
Zalm weer
terug in
de Rijn?
ZOEKT U WERK!!!!
TIMMERMAN
iemand voor de
algemene ruimte.
Ambulante
kamermeisjes
Goed
nieuws
over
kanker.
MEDEWERKERS M/V
DEALER OCCASIONS:
Ö'/V VEILIGE KEUS [G;
TOYOTA VIERT:
VOLVO
Occasions
WEEKAANBIEDING
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1989.
Tot aan het eind van de vorige eeuw
was de Rijn een van de beste zalmri
vieren ter wereld. Jaarlijks trokken
honderdduizenden volwassen
zalmen en zeeforellen vanuit de
Noordzee de rivier op om te paaien.
Dat beeld is inmiddels verleden
tijd. De zalmstand in de Rijn is zien
derogen afgenomen en sinds 1950
zelfs geheel verdwenen.
De Organisatie ter Verbetering
van de Binnenvisserij begint bin
nenkort met een project dat ertoe
moet bijdragen dat de zalm en de
zeeforel weer worden terugge
bracht in de Rijn.
Het project is mogelijk gemaakt
door het Sandoz Rijnfonds. Het
fonds financiert projecten op het
gebied van onderzoek naar en ver
betering van het Rijn-milieu. Het
fonds werd ingesteld door het che
mieconcern Sandoz dat enkele ja
ren geleden in opspraak kwam door
de lozing van gifstoffen waardoor
zich op de Rijn een massale vissterf
te voordeed.
Het fonds omvat een bedrag van
ruim 13 miljoen gulden en onder
steunde al meer dan 20 projecten in
Zwitserland, West—Duitsland,
Frankrijk en Nederland. Met de ka
nalisatie van de Rijn, de zand- en
grintwinning en de afvoer van grote
hoeveelheden afvalstoffen is het
een illusie te denken dat een herstel
van de vroegere zalmpopulatie mo
gelijk is. Wel wordt door een inter
nationale aanpak een gedeeltelijk
herstel mogelijk geacht.
Het project dat deze maand start
en een looptijd heeft van 3,5 jaar
omvat de volgende fasen. Eerst zal
in kaart worden gebracht wat de
milieueisen van de zalm en zeeforel
zijn. Daarna worden de knelpunten
in verschillende wateren die tot het
stroomgebied van de Rijn behoren
geanalyseerd en worden maatrege
len genomen die er toe moeten lei
den dat de vissen weer de paai - en
opgroeigebieden kunnen bereiken.
Bijvooreeld door de aanleg van spe
ciale vispassages en -trappen.
Na die voorbereiding zal er zalm
en zeeforel worden uitgezet. Hetef-
fect van die uitzettingen zal nauw
lettend worden gevolgd om te bekij
ken of dat in de toekomst moet wor
den herhaald en uitgebreid.
Verwacht wordt dat de jonge uit
gezette vissen na 1 of 2 jaar wegtrek
ken naar zee. Tegen het eind van het
project wordt verwacht dat een deel
ervan weer zal terugkeren naar de
beken waarin ze zijn uitgezet. Uit
eindelijk moeten die vissen door
Zelf een fiets bouwen (2)
de Rijn kunnen worden.
Frame, balhoofdstel,
crankstel, trapas, trappers,
toeclips, wielen,
binnenbanden, buitenbanden,
velglinten, freewheel,
ketting, stuur, stuurpen,
remmen, remgrepen,
commandeurs, derailleurs,
derailleurkabels, zadelpen en
zadel. De zelfbouwer die deze
componenten in huis heeft
kan aan de slag. Dat wordt een
avontuur met meer dan
zeventig onderdelen, want
veel materiaal moet in stukjes
en beetjes gemonteerd
Door
Theo van der Kaaij
een geslaagde natuurlijke voort
planting een bijdragen gaan leveren
aan de verdere ontwikkeling van de
salmonidestand in het stroomge
bied van de Rijn.
DOOR BRAM VAN LEEUWEN
Voor het project heeft de OVB sa
menwerking gezocht met de minis
teries van landbouw en visserij, ver
keer en waterstaat en volkshuisves
ting, ruimtelijke ordening en
milieubeheer. Daarna zal overleg
plaats hebben met de regionale en
landeljke visserijorganisaties, ter
wijl in internationaal verband sa
menwerking zal worden gezocht
met organisaties en instanties die
betrokken zijn bij het grote Rijn Ac
tie Plan.
Dit plan beoogt dat de Rijn in het
jaar 2000 weer een schone rivier is.
En als symbool voor die 'herboren'
Rijn werd de zalm gekozen.
Het afgelopen weekeinde werden
in het Bulgaarse Plovdiv de jaarlijk
se wereldkampioenschappen hen
gelen gehouden. De Nederlandse
ploeg bestaande uit coach Wiel
Rings, Jan van Schendel, Fried
Deelen, Piet Michielse, Rinus
Vermeulen en Jo Adriolo behaalde
een eervolle vierde plaats.
Afgetekend winnaar en wereld
kampioen werd de ploeg van Wales,
gevolgd door Italië en Engeland. In
totaal namen 25 landen deel aan het
WK en eindigde Amerika op de
laatste plaats. Door het uitvallen
van een van de teamleden was deze
ploeg zwaar gehandicapt.
Debutant Australië werd verras
send tiende, terwijl het organiseren
de land Bulgarije het thuisvoordeel
niet kon uitbuiten en teleurstellend
23ste werd. Frankrijk, dat vorig jaar
in België nog derde werd, moest nu
genoegen nemen met een 13de
plaats.
Bij de individuele titelstrijd werd
de Engelse 'ace' Tom Pickering we
reldkampioen. Hij ving 15.450 gram
karper en witvis en behaalde daar
mee 3 punten. Francesco Cassini uit
Italië kreeg eveneens 3 punten,
maar had een lager vangstgewicht,
namelijk 12805 gram.
Welshman Richard Benton verza
melde ook 3 wedstrijdpunten, maar
had een nog lager vangstgewicht:
10.605 gram. De Italiaan Jean Pirero
Barbetta werd 4de, terwijl de Rus
Timofeev een mijlpaal in de ge
schiedenis van de Russische sport-
visserij bereikte door op de 5de
plaats te eindigen.
De Nederlanders stelden wat te
leur. Jan van Schendel was met de
19de plaats de beste Nederlander op
de voet gevolgd door Piet Machiel-
se. Fried Deelen werd 23ste, Jo
Adriolo 33ste en Rinus Vermelen
door een zeer ongunstige vispleklo-
ting 58ste.
De Nederlandse Vereniging van
Sportvissersfederaties die het team
naar Bulgarije uitzond was bijzon
der tevreden over de organisatie.
Wellicht de beste ooit gehoden en
met uitstekende vangsten. De sfeer
onderling was optimaal. Super-
channel zal binnenkort beelden van
het WK-sportvissen uitzenden. Dat
gebeurt in de nacht van 16 op 17 of
17 op 18 september.
Het begint met het frame. Uiteraard
moet een frame, nieuw of gebruikt,
precies passen. Daarvoor dient de
pasfiets bij de fietsenhandelaar. De
ze wordt ingesteld op de lengte van
benen, armen en bovenlijf van de
berijder, waarmee de hoogte van
het frame bepaald wordt. Dat is de
lengte van de zitbuis (de framebuis
tussen zadel en trapas) vanaf de bo
venkant van de buis (dus zonder za
delpen) tot het hart van de trapas.
Op het frame, het baIhoofd en de wielen na zijn dit de meest essentiële on
derdelen van een fiets (foto gpo>
Dat cijfer ligt meestal tussen de 50 ke lengte op van de zitbuis tot en
en 65 centimeter. met het zadel. Ideaal is als de zadel-
Er bestaan diverse methodes om de pen acht tot tien centimeter uit het
framehoogte zelf na te meten. Een frame steekt. Moet hij verder uitste-
daarvan is de lengte van de binnen- ken om lekker te fietsen, dan is het
zijde van het been vanaf de blote frame te klein, moet hij minder uit-
voet tot aan het kruis te vermenig- steken, dan is het frame eigenlijk te
vuldigen met het getal 0,885. Dat le- groot.
vert bij benadering de noodzakelij- Veel fabrikanten leveren frames
af compleet met voorvork, maar
zonder balhoofdstel. Het monteren
van dit onderdeel is nu net het enige
dat de zelfbouwer beter aan de fiet
senmaker kan overlaten. Het bal
hoofdstel is een combinatie van vier
ringen en twee reeksen kogellagers,
die de voorvork draaiend aan het
frame bevestigen. Op zichzelf is het
aanbrengen van ringen en lagers
niet moeilijk, alleen moet de frame
buis op die plaats zowel onder als
boven volkomen vlak zijn. De ko
gellagers blijven anders speling ver
tonen, waardoor de fiets slecht
stuurt.
De fietsenmaker heeft de instru
menten in huis om de framebuis
precies vlak te maken. In tegenstel
ling tot kogellagers in wielnaven
draaien de kogels van het balhoofd-
lager nauwelijks. Bij rechtuit rijden
blijft het stuur in een stand, waar
door een kogel een putje drukt in de
lagerschaal. Een balhoofdstel van
rond de 25 gulden is van matige
kwaliteit en kan daardoor al na zo'n
10.0000 kilometer speling geven die
niet meer te verhelpen is.
De veel duurdere naaldlagers
(vanaf 50 gulden) gaan langer mee.
De kogels hebben hier de cylinder-
vorm, waardoor de druk beter ver
deeld wordt en slijtage nauwelijks
merkbaar is.
Volgende aflevering: Cranekstellen
zijn er te kust en te keur.
Al van oudsher is het verzilveren
van goedkoop metaal een manier
om voorwerpen toch dat 'rijke' en
warme uiterlijk van echt zilver te
geven. Dat bekleden met een laagje
zilver werd tot nu toe meestal door
een juwelier gedaan en is een vrij
duur en technisch nogal omslachtig
proces. Er is nu een produkt waar
mee u zelf thuis op een veilige en
eenvoudige manier bepaalde voor
werpen kunt verzilveren. Het (vloei
bare) middel heet The Silver Solu
tion en bevat puur zilver dat met
een zacht borsteltje moet worden
opgebracht. Door een chemische
reactie komt de verzilvering tot
stand.
Er zijn drie soorten Solution: de
normale in een grijze fles voor het
verzilveren van koper, nikkel,
brons, messing en alpaca, en de so
lution in een zwarte fles die ge
schikt is voor lood, tin en lood-tin
legeringen.
Solution werkt niet op chroom,
roestvrij staal, aluminium, üzer of
goud. Als u niet precies weet van
welk metaal een voorwerp is ge
maakt kunt u de vakman raadple
gen, of gewoon de Silver Solution
uitproberen: het kan absoluut geen
schade opleveren.
Naast de bovengenoemde twee
soorten voor het verzilveren zelf is
er ook nog Silver Maintenance So
lution in een blauwe fles. Dit is een
onderhoudsmiddel voor zilveren en
verzilverde voorwerpen, waarmee u
het zilver niet allen poetst maar er
tevens eer iets zilver opbrengt. Een
gewoon zilverpoetsmiddel haalt ei
genlijk steeds een heel dun laagje
weg! Overigens kunt u de beide an
dere soorten Solution ook als on
derhoudsmiddel gebruiken, maar
bij veelvuldig gebruik zal dat iets
duurder uitkomen.
De serie Silver Solution produk-
ten is in Engeland ontwikkeld en in
ons land te koop in de meeste juwe
lierszaken, bij antiquairs, alsmede
bij de drogisten en in luxe zaken
voor geschenkartikelen.
De Silver Solution heeft voor de
hobbyist verschillende toepassin
gen. Zo kunt u een 'normaal' meta
len voorwerp gemakkelijk zelf om
toveren tot een verzilverd exem
plaar. Dat geeft vooral bij een voor
werp met emotionele waarde iets
heel bijzonders, zoals bijvoorbeeld
een messing drinkbeker van uw
kind. Ook een kadootje wordt op
deze manier natuurlijk wel heel ex
clusief en wat te denken van bestek
dat u kunt verzilveren? De Silver
Solution is absoluut gifvrij en zelfs
wasmachine-bestendig, waardoor
het ook voor eet- en drinkgerei zeer
geschikt is.
Als u de Solution meerdere malen
opbrengt onstaat er een dikkere
iaag zilver, die daardoor ook 'voller'
van kleur en glans wordt.
Tifany-hobbyisten kunnen met
de Solution hun glas-in-loodwerk
een heel bijzonder effect geven door
de tin-loodverbindingen te verzilve
ren. Vooral de nu zo populaire siera
den worden daardoor extra mooi en
feestelijk.
Werkwijze
Het te verzilveren voorwerp moet
goed schoon zijn. Meestal is reini
gen met een normaal wasmiddel en
lauw water voldoende, maar soms
zult u grondig moeten reinigen met
bijvoorbeeld wat citroenzuur. Lak
verwijdert u met aceton of thinner.
Leg een krant of plastic op de ta
fel en bescherm uw handen met
plastic handschoenen. Schud de
Solution heel goed, want zilver is
zwaar en zakt naar de bodem. Ver
zilver stukje voor stukje en niet een
heel vlak tegelijk. Wrijf de vloeistof
in met een zacht borsteltje en reliëfs
of graveringen met een oude zachte
tandenborstel. Eerst ziet u een don
kere verkleuring optreden: gewoon
goed doorpoetsen en dan ziet u van
zelf het zilver opkomen. Wrijf de in
gesmeerde plek meteen glanzend
op met een zachte, droge doek.
Voor meer informatie kunt u bellen
naar Diva BV. 01645-3702.
Kunt u zelfstandig werken
Vindt u het leuk om iri de bouw te werken of werkt u er al
Heeft u rijbewijs B-E
Bent u niet tevreden over uw huidige werk
En bovenal, heeft u een goed humeur en houdt u van een
goede sfeer?
Kom dan eens langs bij
BARTHOLL of
HOLLAND BOOR B.V.
Bakkerskleding
Kokskleding
Stofjassen
Overalls
Witte jassen
VAKKLEDING
vrijetijdskleding
Haarlemmerstraat 203-205
Leiden tel. 121072
Ender servicebedrijf vraagt voor
hotel in Leiden:
voor hotels in Leiden en
Noordwijk.
Voor verdere inl. kunt u bellen
met Thea Caspers, tel. 01719-
19521, na 20.00 uur.
Voor de bezorging van het Leidsch Dagblad in
OEGSTGEEST en LISSE
kunnen wij voor diverse wijken plaatsen:
ENTHOUSIASTE
BEZORG(ST)ERS
Interesse??? Neem dan kontakt op met de afdeling be
zorging. Tel. 071-161400 (tijdens kantooruren) dan kun
je eventueel gelijk al aan de slag!
Bijvoorbeeld:
van kinderen
met leukemie
geneest nu
al zo'n 70%.
Blijf dus geven.
KANKERBESTRIJDING
071 - 125709
153627
St Aagtenstraat 10-14
s=-s. Leiden
SCHILDERWERK
Vraag vrijblijvend prijsop
gaaf. Voor al uw schilder
werk, ook witten, behangen
en grpnollen. Spachtel-
poets, mini graniet, enz.
Ook tegelwerk.
A.H. HUISMAN
Tel. 01719-19117, na 18.00 uur
Delicatessen Specialité's Wijnen
VREEKEN
Windlustweg 12, Wassenaar.
Tel. 01715-10700 of 10701
zoekt op korte termijn
voor diverse afdelingen
leeftijd tot 20 jaar
vragen naar dhr. Matthijsse of naar mev
Spierenberg.
Kom nü naar onze showroom.
Z0ETERW0UDSEWEG 23 - LEIDEN
TELEFOON 071-313141
TOYOTA COROLLA Sed. SXL wit 1987. elektr. schuifdak,
t.teller, 5 speed, stereo, radio, cass, alarminst16.350.-.
TOYOTA COROLLA 1.8 HB DSL wit 198611.250,-.
TOYOTA STARLET 1.0 XL wit I987. stereo,
radio, cassette13.750,-.
TOYOTA COROLLA LB 1.3 GL zilver met
1985 div. extra'sƒ11.500,-.
TOYOTA STARLET 1.0 nieuw overjarig model.
zilver metal!, ind. stereo, radio, cassette, etc.
Nu geheel rijklaarƒ16.500,-.
TOYOTA COROLLA 1.8 GL diesel I986 I. green
metall. innieuwstaatƒ15.750,-.
Ondernemers opgelet! Nu of nooit.
OPEL CORSA 1.2 S 2-drs, wit I986.
stereo, radio, enz13.750.-.
MAZDA 323 HB, Anth. metall. 1985, div. extra's9250,-.
OPEL KADETT HB 1.3 LS. L blauw, 1987.
div. extra's.ƒ15.750.-.
'WIJ WILLEN BESLIST
DE ZEKERHEID VAN
'N NIEUWE AUTO
MAAR NIET DE PRIJS'
Volvo 340 luxe automaat02-'83
Volvo 340 Winner automaat06-'84
Volvo 340 DL 1.403-'88
Volvo 340 DL 1 707-'86
Volvo 360 GL01-'86
Volvo 480 ES02-'87
Volvo 240 VAN benz01 -'87
Volvo 24010-'85
Volvo 740 GL05-'85
Volvo 740 GL Estate06-'86
Volvo GLE07-'85
Opel Kadett Automaat05-'86
Mitsubishi Lancer 1.2 GL08-'86
Direktie auto
Volvo 340 DL 1.4 5 speed04-'89
Volvo 440 GLT/F04-'89
Volvo 740 GL Blackline10-88 j
Volvo 740 GLE10-'87
Diverse goedkope auto's zonder garantie
BAARS PERSONENWAGENS LEIDEN B.V.,
RIETSCHANS 70,2352 BB LEIDERDORP. TEL.: 071-899307
VERBERG - LEIDEN
Zoeterwoudseweg 23
