TRIJFEL
57
DONDERDAG 7 SEPTEMBER 1989
Menu
Het weer
NICO SCHEEPMAKER
Hebt u naar de documentaire
'Het begin van het einde' geke
ken, over de elf dagen die vooraf
gingen aan het uitbreken van de
oorlog op 1 september 1939? Zo
ja, bent u dan ook, net als ik,
toen overmeesterd door, door, ja
door wat eigenlijk? 'Een gevoel
van ontroeringgaat bepaald te
ver. Ik raak niet ontroerd door
de aanblik van Hitier. Laat ik
het 'fascinatie' noemen. Niet
vanwege de beelden van Adolf
Hitler in die documentaire,
want ik heb hem al zo vaak ge
zien, al moet ik toegeven dat ik,
sinds ik 'Het keerpunt' van
Klaus Mann las, met andere
ogen naar hem kijk. Mann zat
ooit een half uur lang in de Carl-
ton-theesalon in Muenchen aan
het tafeltje naast Hitier, kon hem
zodoende goed bekijken en
spreekt van Hitiers „neus, die
vlezige, gemene, ja obscene neus,
die mij meteen getroffen had als
het afschuwelijkste en meest ka
rakteristieke detail van de fysio
nomie van Hitier".
Die neus was mij, om de waar
heid te zeggen, nooit zo opgeval
len. Achteraf kun je je afvragen
of Hitler, die door de caricatu-
risten simpelweg kon worden
aangeduid met zijn vierkante
snorretje en de haarlok over zijn
voorhoofd, die twee karakteris
tieken niet expres heeft aange
bracht om de aandacht van zijn
neus af te leiden. Hij had name
lijk een grote 'gok', als je goed
kijkt, die als een houten recht
hoekige driehoek tegen zijn ge
zicht zit geplakt. Een te grote
neus voor dat gezicht, maar zon
der een sierlijke joodse welving
Maar ook die neus veroor
zaakte mijn fascinatie niet,
want die kwam voort uit dekle
uren, waarin men hem, temid
den van vrienden, vriendinnen
en partijgenoten, op het terras
van de Berghof boven Berchtes-
gaden, heen en weer zag bewe
gen.
Ik kan mij niet eens herinne
ren ooit een kleurenfoto van Hit-
Ier gezien te hebben, laat staan
een kleurenfilm!
Mijn eerste, wantrouwige ge
dachte was dan ook, dat we hier
te doen hadden met het nieuwe
procédé om oude zwart-wit-
speelfilms met behulp van een
slimme computer in te kleuren.
Bestond de kleurenfilm al wel
in 1939?
Een blik in Leslie Halliwell's
'The Filmgoer's Companion'
leerde mij al snel dat Cecil B. de
Mille al in 1923 een fragment in
'The Ten Commandments' in
kleur heeft ingelast. De eerste
speelfilm geheel in kleur, 'Bec-
key Sharp', dateert van 1935. Zo
bijzonder waren deze filmbeel
den in kleur uit 1939 dus nu ook
weer niet. Je verkijkt je trou
wens toch gauw op de geboorte
datum van 'nieuwe dingen'. In
de Daily Mirror van 4 september
1939 trof ik deze vraag aan van
een lezer uit Wales:
„Is het waar dat er een soort
nieuwe ooglenzen bestaan in de
vorm van dunne glasschelpjes
die, onder de oogleden, nauw
over de oogbal aansluiten en
zelfs bij nauwkeurig onderzoek
niet te zien zijn?"
ANTWOORD: „Zij zijn op het
ogenblik alleen nog maar in
New York te krijgen (geen idee
waar), en zij kosten 20 pond per
paar".
Wees eerlijk: had u ooit ge
dacht dat de ooglens al vijftig
jaar oud was? Ik bij lange na
niet!
Mijn fascinatie voor Hitler in
kleur (inclusief vleeskleurige
neus!), zal nog geholpen zijn
door het feit dat ik net bezig was
het boek 'Twaalf jaar bij Hitier',
confidenties van een particulier
secretaresse, te lezen. Uitgegeven
in 1950. De Berghof, waar de
kleurenfilm werd opgenomen,
wordt er meermalen in ge
noemd. Zelfs de kleurenfoto
komt ter sprake:
„Hitier had een geweldig pro
gramma ontworpen voor de wè-
deropbouw van de tijdens de
oorlog verwoeste steden en mo
numenten. Hij beroemde er zich
op, dat hij bevel had gegeven,
dat van ieder historisch monu
ment van binnen en van buiten
kleurenopnamen zouden wor
den gemaakt, opdat zij, zodra
het vrede was geworden, ge
trouw konden worden gerepro
duceerd. Hij wilde dat de uitin
gen van het culturele leven van
vroeger eeuwen in al hun in
drukwekkende schoonheid uit
hun ruines zouden herrijzen.
Hitler was ervan overtuigd, dat
de kleurenfoto's de architecten
in staat zouden stellen, dit ide
aal te verwezenlijken".
O.K., kleurenfoto's, geen kleu
renfilm, maar ook uit deze mede
deling mogen we toch opmaken
dat het in die TV-documentaire
niet om ingekleurde zwart-beel-
den ging, maar om een echte,
vroege kleurenfilm. Je zag ook
alleen maar buitenopnamen op
het terras,- ik dacht ook met Eva
Braun in badpak, maar dat
werd er niet bij verteld. En wie
weet was een van de meisjes wel
die particuliere secretaresse, die
in het boek ongenoemd blijft.
Zo'n kleurenfilm moet in 1939
nog veel licht nodig hebben ge
had, daarom moet het een heel
zonnige dag zijn geweest, want
ik lees dat Hitier de schurft had
aan zon (Eva Braun mocht ook
nopit zonnebaden, Hitier hield
niet van een gebruinde huid), en
de Berghof had aangekocht om
dat deze op de noordelijke hel
ling van de Obersalzberg stond,
waardoor het huis het grootste
deel van de dag in de schaduw
lag...
GEVULDE PITABROODJES
8 halve broodjes
Een supersnel lunch- of snackgerecht zijn deze gehalveerde pitabroodjes
uit de magnetron. Maar ook na inspannende sportbeoefening zullen deze
'gezonde' broodjes een welkome hongerstiller zijn.
Vier pitabroodjes, 100 gram geraspte kaas, 200 gram hamblokjes, 1 vleesto
maat, 1 klein blikje tomatenpuree, kleingeknipte bieslook.
Halveer de broodjes en snijd de helften als 'zakjes' open. Meng de geraspte
kaas met de hamblokjes. Ontvel de tomaat (even in heet water leggen dan
laat het velletje snel los) en snijd de tomaat in kleine stukjes. Meng de stuk
jes tomaat, de inhoud van het blikje tomatenpuree en de kleingeknipte bie
slook met de geraspte kaas en hamblokjes. Vul de halve pitabroodjes met
ham-kaasvulling. Bekleed een ondiepe schaal met absorberend keukenpa
pier en zet de helft van de pitabroodjes (4 stuks) rechtop tegen de rand.
Schakel de magnetron ongeveer 2 minuten en 30 seconden in op de hoog
ste stand (max.). Serveer de gevulde broodjes en plaats ondertussen de
overige halve broodjes ook voor 2 minuten en 30 seconden in de magne
tron.
JANNY VAN DER LEE
Horizontaal: 1 lichaamsdeel, 4 ver
drag, 8 bloeiwijze, 10 spoedig, 11
maangestalte (afk.), 12 gedwee,
mak, 14 geboorteplaats van
Abraham, 15 kleur, 17 lofdicht, 19
uitroep, 21 teer, mager, 22 Zweedse
munt, 23 blad papier, 25 speeltuin
toestel, 27 uniform, 30 voorzetsel, 32
gymnastiektoestel, 33 muzieknoot,
34 plechtige verklaring, 36 metalen
staaf, 37 beugeltje met pin, 38 vis.
Verticaal: 1 groet, 2 vaartuig, 3
nummer (afk.), 5 ten bedrage van, 6
ruw, grof (van taal), 7 handelskor
ting, 9 fijngesneden rooktabak, 12 te
weten (afk.), 13 titel (afk.), 15 vis, 16
voedingsgewas, 18 aanwijzend
vnw., 20 gewas, 23 tegenstelling van
laat, 24 oorsieraad, 26 puntig werk
tuig, 28 laagtij, 29 dreumes, 31 ho-
(afk.), 36 dwarshout
i mast. Caïssa.
Bioscopen
14.15,18.45 en 21.15
'K-9', al.
'Lethal weapon II', dag. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, al.
'Wilde harten', dag. 19.00 en 21.15 uur, al.
•Beaches', dag. 18.45 en 21.15 uur, al.
'Platvoet en zijn vriendjes', dag. 14.45
uur. al.
lichtheid van het bestaan', dag. 20.00 uur.
'De Beer', za., zo. en woe. 15.00 uur, al.
REX (125414): 'Come with me my love',
dag. 14.30 uur, dag. 19.00 en 21.15 uur, 16
jr.
KIJKHUIS.
'Dangerous liaisons', vr. t/m do. 19.30 en
21.45 uur.
'A fish called Wanda' vr. t/m zo. 20.00 en
22.15 uur.
'Drowning by numbers', ma 20.00 en
22.15 uur.
'El verano de la Sendra Forbes', di 20.00
en 22.15 uur.
'Jour de fete', woe. 20.00 en 22.15 uur.
Bagdad Cafe', do. 20.00 en 22.15 uur./
uur, al.
'Leviathan', dag. 18.45 en 21.15 uur; zo.
ook 16.15 uur, a.l.
'Lethal weapon II', dag. 13.45, 18.45 en
21.30 uur, zo. ook 16.15 uur, a.l.
'Road house', dag. 13.45, 18.30 en 21.15
uur, zo. ook 16.15 uur.
'Platvoet en zijn vriendjes', vr. t/m zo. en
woe. 14.00 uur, al.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: 'The accused', dag. 20.45
uur, 12 jr.
'Rain man', vr. t/m zo. 21.15 uur, ma. t/m
do. 20.15 uur, a.l.
'The three fugitives', vr. t/m zo. 15.45 en
19.00 uur, woe. 15.45 uur, a.l.
•Karate Kid III', vr. t/m zo. 14.00,15.45 en
19.00 uur, woe. 14.00 en 15.45 uur, 12 jr.
Kindervoorstellingen: 'Frank en Frey',
t/m z
14.00 u
City I: 'Karate kid III', dag. 19.00 uur, a.l.
City I: 'Roof Tops', dag. 21.15 uur, za., zo.
en woe. ook 14.45 uur.
City II:'The New Cannonball Fever', dag.
19.00 en 21.15 uur zo. ook 14.45 uur.
City II: Kindervoorstelling: 'De nieuwe
avonturen van Pippi Langkous', za. en
woe. 14.45 uur.
VERWACHTE WEERSITUATIE VÖOR:~8 SEPTEMBER OM 13.00 UUR
zonnig mist
opklaringen hagel
'«s«"
Z-5 on»*, -♦
temperatuien WW luchtdruk in rmllibarei
warmtefront H hoge-drukgebied
kou-front L lage-drukgebied
windrichting verplaatsingsrichting
Temperaturen
aangenaam hoog
i verwijdert zich in de richting1
Rusland. Gelijktijdig breidt een boven
Spanje aanwezig lagedrukgebied,
waarin onweersbuien voorkomen,
zich naar Frankrijk uit. Ons land blijft
tot de avond juist buiten het bereik
van de met deze storing samenhangen
de bewolking.
In de avonduren is een enkele bui in
onze zuidelijke provincies echter niet
uitgesloten. De boven beschreven
drukverdeling geeft in ons land de ko
mende 24 uur aanleiding tot een stro
ming uit zuidoost tot oost. Daarmee
wordt voor de tijd van het jaar warme
lucht aangevoerd, waarin in grote de
len van het land maxima van rond 25
graden kunnen worden gehaald.
Ook de minima blijven met zo'n graad
of 12 aan de hoge kant. Tijdens het
weekeinde komt de Spaanse depressie
nog v at dichterbij en verplaatst zich
later mogelijk naar Duitsland. Wan
neer dit laatste het geval zal zijn is nog
onzeker. Tijdens het weekeinde neemt
de bewolking daardoor toe, valt moge
lijk hier en daar een bui en wordt het
wat koeler.
Weer in Europa
Frankrijk: Zonnig en zomers. In zuid
west-Frankrijk en bij de Pyreneeën
echter meer bewolking en mogelijk
een regen- of onweersbui. Dit weer
breidt zich morgen naar het oosten in
de richting van de Franse Alpen en de
Middellandse zeekust uit.
Spanje en Portugal: Vooral in oost-
Portugal en het midden en noordoos
ten van Spanje van tijd tot tijd regen-
of onweersbuien, vooral langs de zuid
westkust echter ook zon. De onweers
activiteit verplaatst zich naar het oos
ten, tertvijl het meer zonnig weertype
mist
23
9
0
mist
23
9
0
grondmist
22
9
0
mist
21
8
0
mist
23
9
0
mist
21
10
0
mist
22
8
0
mist
21
8
0
onbewolkt
22
17
0
grondmist
22
10
0
zwaar bew.
21
9
0
onbewolkt
30
20
0
onbewolkt
25
18
0
regen
22
16
0.1
zwaar bew.
21
14
0
onbewolkt
28
11
0
onbewolkt
22
12
0
half bew.
30
21
0
regen
20
14
0.2
onbewolkt
21
7
0
onbewolkt
21
7
0
licht bew.
18
9
0
licht bew.
20
6
0
half bew.
27
17
0
zwaar bew.
19
10
0
zwaar bew.
19
13
0
zwaar bew.
27
19
0
zwaar bew.
21
18
0
zwaar bew.
23
13
0
onbewolkt
26
13
0
onbewolkt
20
10
0
zwaar bew.
21
13
0.1
onweer
26
19
21
licht bew.
25
22
4
zwaar bew.
27
24
0
onbewolkt
15
5
0
grondmist
18
4
0
onbewolkt
24
17
0
half bew.
25
11
0
onbewolkt
23
10
0
licht bew.
18
8
0
zwaar bew.
26
17
0.6
zwaar bew.
24
16
0
half bew.
21
13
0
half bew.
18
6
0
onbewolkt
20
7
0
onbewolkt
19
8
0
zwaar bew.
33
26
0
licht bew.
26
20
0
onbewolkt
0
licht bew.
23
17
130
onbewolkt
23
15
0
onbewolkt
32
25
0
licht bew.
32
25
0
zwaar bew.
0
onbewolkt
15
5
0
onbewolkt
19
0.8
zwaar bew.
22
10
0
half bew.
24
12
0.1
half bew.
29
19
0
zwaar bew.
25
0
licht bew.
29
24
0
regenbui
29
24
0.5
zwaar bew.
30
26
0.8
zuiawest-öpanje
en
net
1 van Portugal u
litbreidt.
ieratuur mee
;st tussen 21
(Diaconessenhuis) en
huis Rijnoord elke dag geopend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):.
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
KinderaMeüngf10.30-19.00 uur en na
overleg.
Jongerenafdeling: 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis (tel.
071-454545): volwassenen
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Klasse afd. 11.15-12.00 uur,
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur, al
leen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Ziekenhuizen
Afdeling CCU (hartbewaking):
14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur.
Intensieve verpleging: 14.00-14.30'
uur en 19.00-19.30 uur.
Sportblessures: maandag 19.30-20.30
Academisch Ziekenhuis (tel.
071-269111): alle patiènten (behalve
kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskun
de 19.30-21.00 uur. (Uitsluitend voor
Partners/echtgenoten.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag
van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend
voor partners/echtgenoten en eigen
kinderen.
Prematurenafdeling in overleg doorlo
pend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver
strekt.
bezoek mogelijkheid in overleg met de
hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
heelkunde 14.15-15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
or peuters,
kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxenaf
deling: volgens afspraak met de hoofd
verpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
VERKLARING DER TEKENS
Noteringen van donderdag 7 september 1989 (tot 12:30 uur)
AANDELEN Ku* II oo II oo
binnenland lurnessc 140.50 139 50l ver.glasnb
meest aktiel sa-a*s?»
binnenland overige
aafeens 57.50 58
ad hokte 4800 1
ahrendflfc 28800 287
caive 6p»
eah»6pfc
Beursoverzicht
Ier Dougla
ƒ1 15,80 e
Minimale verschuivingen Damrak
AMSTERDAM (TD) De Amsterdamse effec
tenbeurs liet donderdagmorgen minimale ver
schuivingen zien. Kennelijk overheerste de
onzekerheid over de formatie van een nieuw
Woensdag were
t voor het CDA, i
VVD gezamenlijk een krappe meerderheid
hebben behaald, waarvan de VVD de grootste
klappen kreeg, is nog niet duidelijk-welke poli
tieke richting wordt ingeslagen.
Ook Wall Street drukte een stempel op de Eu
ropese effectenbeurzen met een verlies van
bijna 25 punten op 2719.79
De koers van de Amerikaanse dollar lag don
derdagochtend op de Westeuropesè wissel
markten op een hoger peil. Op de wisselmarkt
van Amsterdam noteerde de dollar rond 11.00
uur 2,2410 na een slotkoers van 2,2275 op
woensdag.
Bij de hoofdfondsen was weinig activiteit. De
internationale waarden lieten koersstijgingen
van enkele dubbeltjes zien. Hunter Douc
won 1,30 op een biedkoere
KNP trok met zeven dubbeltjes
55,90. Bols verloor een gulden op 151,50.
In aandelen en obligaties van Gist-brocades
en ACF Holding mocht niet worden gehandeld
tot vrijdag 8 september om 10.00 uur. ACF
maakte bekend dat zij het volledige belang in
Brocacef Holding heeft verworven. De onder
neming had reeds een belang van vijftig pro
cent in de farmaceutische groothandel. Te
vens maakte ACF bekend dat in de eerste zes
maanden van dit jaar een verlies is geleden
van 10,4 miljoen, tegen een winst van 9,8
miljoen in de vergelijkbare periode van het vo
rige jaar.
Elders in de markt noteerde Vereenigde Glas
vijf gulden minder op 349. Het bedrijf heeft in
het eerste halfjaar de nettowinst zien stijgen
tot 13,2 miljoen (vorig jaar: 11,9 miljoen).
Wegener Tijl lag een gulden hoger op 195,
na de bekendmaking van ,een hogere halfjaar
winst van ƒ9,1 miljoen vorig jaar naar 10,5
miljoen dit jaar. Ook Neways, Gamma, Fur-
ness en Orthocenter maakten resultaten be
kend over het eerste halfjaar 1989. Rond
11.00 uur was echter nog geen notering opge
maakt in deze fondsen.
Wegener Tijl
Het uitgeversconcern Wegener Tijl heeft over
de eerste zes maanden van dit jaar een netto
winst geboekt die 16 procent hoger was dan
die over dezelfde periode van verleden jaar.
De winst steeg van 9.1 miljoen tot 10,5 miljoen
gulden. In de eerste zes maanden nam de om
zet met 4 procent toe van 217,7 miljoen tot
220,7 miljoen gulden. Bij de dagbladen (onder
andere Nieuwe Apeldoornse Courant en Zwol
se Courant) heeft het advertentievolunme een
lichte stijging ondergaan en bij de huis-aan-
huis-bladen heeft het enigszins onder druk ge
staan. De betaalde oplage van de dag- en
1 het concern is niet veran-
ringsmarkt ter wereld, heeft in 1986 ruim drie
maal zoveel winst geboekt als in 1985. Giste
ren werd bekend dat de winst voor belastingen
is uitgekomen op 649,46 miljoen pond sterling
(tegen de huidige koers 2,24 miljard gulden).
Lloyd's maakt altijd 'zijn resultaten drie jaar na
dato bekend omdat er in veel gevallen geruime
tijd overheen gaat bij de afwikkeling van scha
declaims. De verzekeringen in de luchtvaart le
verden Lloyd's in 1986 een recordwinst op van
266 miljoen pond (919 miljoen gulden). In 1987
zal dat heel anders zijn, want toen stortten er
23 vliegtuigen neer.
Interventies
De centrale banken in de Verenigde Staten
hebben in de maanden mei, juni en juli op de
wisselmarkten in totaal 11,9 miljard dollar ver
kocht om de stijging van de dollarkoers tegen
te houden. Het is het grootste bedrag dat de
VS ooit in een periode van drie maanden heb
ben besteed aan interventies, zo heeft de cen
trale bank van New Vork bekendgemaakt.
Nieuw Rotterdam
Verzekeraar Nieuw Rotterdam Beheer heeft in
de eerste helft van dit jaar de nettowinst ten op
zichte van dezelfde periode van 1988 zien toe
nemen van 3 miljoen tot 10,2 miljoen. De direc
tie denkt dat ook de resultaten van het tweede
halfjaar een bevredigend beeld te zien zullen
geven, zodat over heel heel 1989 een netto-
groepswinst verwacht mag worden die ruim
boven het niveau zal liggen van die van 988.
Toen werd 6,6 miljoen gulden verdiend.
Furness
Het havenbedrijf Furness heeft de winst over
het eerste halfjaar van 1989 meer dan verdub
beld tot 13,9 miljoen gulden (eerste helft 1988
6,3 miljoen). In de winst is wel een eenmalige
meevaller van 6,4 miljoen opgenomen als ge
volg van boekwinsten op de verkoop van een
schip en een belang in de onderneming Ghant
Grain terminal. De winst uit gewone bedrijfsuit
oefening na belasing steeg met 12,5 procent
van 6,8 miljoen naar 7,6 miljoen.
Neways
De nettowinst van het automatiseringsbedrijf
Neways is in de eerste helft van het jaar in ver
gelijking met het eerste halfjaar van 1988 met
20 procent gestegen van 1 miljoen tot 1,2 mil
joen gulden. De omzet steeg met 50 procent
van ruim 20 miljoen naar 30,7 miljoen. Deze
omzetstijging was het gevolg van de bestaan
de activiteiten (19 procent), maar ook van de
overneming van de bedrijven Connection
Technology en Ramaer.
Gamma
De textielonderneming Gamma heeft de netto
winst in de eerste helft van het jaar met 23 pro
cent opgevoerd van 23.3 miljoen gulden (eer
ste helft 1988) tot 28,6 miljoen. De omzet steeg
zeer licht van tot f 376 miljoen. Volgens de di
rectie is de winststijging vooral te danken aan
de goede gang van zaken in de exotische stof
fen en aan de groeiende vraag naar bedrukte
gordijnstoffen.
Vereenigde Glas
Vereenigde Glasfabrieken heeft ii
helft v
1 tot
Lloyd's
Lloyd's verzekeringen, de grootste verzeke-
13,2 miljoen gulden. Dat is 10,9 procent meer
dan de 11,9 miljoen gulden winst in de over
eenkomstige periode van 1988. De directie
verwacht dat de winst over het hele jaar min
stens zoveel zal zijn als in 1988. Toen verdien
de Vereenigde Glas netto 25,9 miljoen.
