Vakantiewerk vrij van sociale premies Saw Wasserij wil hitte- en waterbestendige chip Beurs vreest socialisten niet meer Problemen voor luchtvaart door tekort verkeerleiders Verplegers niet tevreden met cao Moeizame automatisering in ondoorzichtige branche WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1989 ECOM3MIE PAGINA 7 Afschaffing voorgesteld voor land- en tuinbouw DEN HAAG (ANP) Vakantie werkers in de land- en tuinbouw hoeven straks geen socia le premies meer te betalen. De stichting Agrarische Sociale Fondsen heeft een regeling ontworpen voor 'gelegenheidsarbeid' in de agrarische sector, zoals pellen van bloembol len. het steken van asperges en het plukken van fruit. Per 1 januari 1990 zouden de premies voor kort durend vakantiewerk dan worden afgeschaft. Voor het voorstel van de Agrarische Fondsen die onder meer zijn be last met de inning van de premies is goedkeuring van de staatssecre taris van sociale zaken en werkgele genheid nodig. De stichting ASF heeft deze inmiddels aangevraagd. Probleem bij gelegenheidsarbeid is de vraag of er wel of niet sprake is van verzekeringsplicht en of er pre mies voor de sociale verzekerings wetten moeten worden betaald. Het ASF is zelf niet in staat om de 200.000 arbeidsverhoudingen (lees: vakantiebaantjes en seizoenarbeid) waar het jaarlijks om gaat in de agrarische sector hierop te onder zoeken. Het voorstel van het ASF komt neer op de mogelijkheid van gele genheidsarbeid zonder verzeke ringsplicht gedurende maximaal zeven volle weken na 15 juni en de week waarin de herfstvakantie valt. De 'gelegenheidsarbeider' in veel gevallen de vakantiewerker mag over een vol kalenderjaar dan niet meer verdienen dan 1050 gulden bruto. Blijkt dat er meer is verdiend dan moet over het volledige bedrag pre mie worden betaald. Voor de asper geteelt zou het moeten gaan om maximaal acht aangesloten weken tussen 29 april en 23 juni. Voor de fruitteelt om acht weken vanaf de laatste zondag in augustus. SCHIPHOL (GPD) - Een acuut personeelstekort bij de Luchtver keersbeveiliging (LVB) op Schip hol dreigt het luchtverkeer te be moeilijken. Ten gevolge daarvan kunnen periodiek beperkingen worden gesteld aan het luchtver keer naar Schiphol. Het Gilde van Luchtverkeersleiders dringt aan op een structurele oplossing van het personeelstekort. De afgelopen zomer hebben de verkeersleiders dankzij het inleve ren van 24 vrije dagen het luchtver keer in goede banen kunnen leiden. Voor die ingeleverde vrije dagen kregen zi.j een zeer behoorlijke ver goeding. "De bodem van het vat met in te leveren vrije dagen is ech ter nu in zicht", zo stelt het bestuur van het Gilde in zijn maandblad. Op korte termijn lijkt de enige op lossing voor het personeelstekort het opnieuw afkopen van verlofd agen. Maar de luchtverkeersleiders voelen hier weinig voor wanneer niet meteen een blijvende oplossing voor het probleem wordt gevonden. Binnenkort vindt overleg hier over plaats tussen de desbetreffen de bonden en het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Daar zal ook de voorgenomen verzelfstandiging van de LVB aan de orde komen. In gewijden denken echter dat dit pro ces langer gaat duren dan aanvan kelijk gedacht. Er dreigen overigens ook 'proble men te onstaan bij de algemene ver keersleiding op Schiphol. De zes in gehuurde Engelse verkeersleiders zijn vertrokken en dat leidt tot een versneld gebruik van de ingelever de vrije dagen. Als er zich bij ziekte van verkeers leiders problemen mochten voor doen dan zullen de dienstroosters dusdanig worden aangepast dat tussen 19.00 en 22.30 uur beperkin- Arme landen De Wereldbank is van plan voor 100 miljoen dollar aan schenkingen te geven aan enkele van.de armste lan den om hen te helpen hun schulden bij commerciële banken af te beta len. Verwacht wordt dat de landen de schulden bij de commerciële banken in sommige gevallen tegen grote korting kunnen afkopen. Bo livia, dat voor het nieuwe project in aanmerking komt, heeft enkele schulden al afgekocht voor 10 of 11 procent van de oorspronkelijke waarde. Handeloverleg De eerste twee dagen van een han delsoverleg tussen de Verenigde Staten en Japan zijn zonder resul taat afgesloten. Japanse delega tie had onder meer kritiek op het spaargedrag in de VS, de investerin gen van bedrijven, het exportstimu- leringsbeleid en de opleiding van werknemers. De besprekingen wor den op 6 en 7 november voortgezet in Washington. Elke twee maanden zullen de delegaties om de tafel gaan zitten. Schuldenlast De zware schuldenlast van de ont wikkelingslanden is een overheer send onderwerp geworden op de conferentie van de niet.-gebonden landen in Belgrado, zonder dat er onder de lidstaten eenstemmigheid bestaat over de oplossing van het probleem. Leiders van niet-gebon- den landen die op de tweede dag van de conferentie, waaraan 102 lan den deelnemen, het woord voerden, klaagden over de zware schulden last die momenteel ^320 miljard dol lar zou bedragen. Antivakbonds-wet De 78 vakbonden verenigd in het Britse TUC hebben zich unaniem achter de oproep aan de regering ge steld om de .vetten in te trekken waarmee vakbonden door werkge vers via de rechter gedwongen kun nen worden om de schade te beta len die door stakingen ontstaat. In een motie veroordeelde het Trade Unions Congress ook de wetten waarmee via de rechter op voor hand stakingen kunnen worden verboden. gen gelden voor het binnenkomend luchtverkeer. In de praktijk beteke nen dit dat per uur slechts vijftien vliegtuigen kunnen worden afge handeld. Dat leidt tot vertragingen van hooguit vijf tot tien minuten voor de resterende vluchten, aldus Vorhauer. Gemeente Aken neemt belang in vliegveld Beek BEEK (ANP) Als eerste bui tenlandse stad heeft Aken defi nitief besloten om de luchtha ven Zuid-Limburg in het nabije Beek financiële steun te verle nen. Via zijn openbare vervo bedrijf, de autobussenonderne- ming ASEAG, koopt de West- duitse grenstad voor een mil joen gulden aandelen van vliegveld. Dit heeft oberburger- meister Malangré van Aken gis teren bekendgemaakt. Malangré wil dat zijn stad ook het vliegveld in het buurland nog verder gaat promoten met een plan om het Akense busbe drijf een regelmatige dienst op Beek te laten onderhouden. Maastricht zoekt steun uit het buitenland voor het vliegveld omdat de grootste aandeelhou der van het vliegveld, het mi terie van verkeer en waterstaat, niet bereid bleek om het aande lenkapitaal te verhogen van tien tot twintig miljoen gulden uitbreiding te financieren. VLAARDINGEN Als gevolg van een ontsteking in haar linkervoet be woog de detnissionaire minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) zich gisteren wat moeilijk voort. Strompelend op krukken verrichtte zij deson danks de opening van de nieuwe fabriek van Windmill Holland in Vlaar- dingen. «foto anp) ROTTERDAM (QPD) - Zuidkorea heeft gisteren in Eotterdam zijn eer ste handels- en rjistributiecentrum in Europa geopend. Zeven Ko reaanse bedrijve» maken gebruik van het Korean T-ade and Distribu tion Center, maardat aantal zal bin nen korte tijd meltientallen moeten groeien. Met de opening van het centrum kan Rotterdam zch sinds gisteren het bruggehoofd van middelgrote en kleine Koreaaise ondernemin gen in Europa roemen. Naast de distributie van ui' het Verre Oosten aangevoerde g>ederen wordt vanuit Rotterdamook de marketing ter hand genomer, waarvoor de Ko- reanen de sameiwerking met de Anthony Veder-groep hebben ge zocht. Deze groei stond ook borg voor de financiering en de bouw van het centrum.dat in nauw over leg met het Rotte damse gemeente bestuur tot stand kwam. Drie keer Rotterdam heeft bruggehoofd voor bedrijven Korea is burgemeester Peper in Korea op bezoek geweest en vorig jaar april werd in principe tot de bouw van het centrum besloten. "Rotterdam is niet alleen de poort van Europa, maar is ook het groot ste scheepvaartcentrum ter wereld en het commerciële zenuwcentrum van Nederland. Koreaanse zaken lieden kunnen zich in Rotterdam goed thuisvoelen." zo luidde giste ren de lof van de Koreaanse minis ter van Handel en Industrie H.E. Seung-Soo Han van Zuidkorea, die samen met burgemeester Peper, staatssecretaris Van Rooy (buiten landse handel) en directeur W.G. Schot van de Anthony Vedergroep de'openingshandeling verrichtte. Seung Soo-Han zei bij de opening dat Korea ook elders in Europa der gelijke centra wil neerzetten, maar dat daarvoor geen onmiddelijke plannen bestaan. Het baarde hem zorgen dat de Europese eenwording in 1992 een opkomst van het protec tionism^ tot gevolg zal hebben, maar werd gerustgesteld door Van Rooy. die zei dat het nieuwe cen trum een van de elementen voor het Koreaanse bedrijfsleven is om van de Europese markt na 1992 te profi teren. Korea staat inmiddels nummer tien op de lijst van handelsnaties in de wereld. Volgens directeur Schot van de Anthony Veder-groep komt de helft van de export vanuit Korea naar Europa in Rotterdam aan land. De import groeide in het vorige jaar met 14 percent en de export naar Korea groeide spectaculair: met 71 percent. DEN HAAG (GID) Er bestaat nog steeds grote on tevredenheid bij de werknemers in de gezondheids zorg. Ook het befin deze zomer bereikte cao-akkoord met een loonsveihoging van 3 procent heeft daar niets aan veranderd. Gsteren bood de aktiegroep Verpleeg kundigen en Veizorgenden in Opstand (VVIO) daar om een petitie a«n aan tweede kamerlid Lansink om vlak voor de verkezingen nog eens de aandacht te ves tigen op de grot< problemen in de gezondheidszorg. De organisatie v»rwijt de politici korte termijn den ken. In de petitie wirdt ingegaan op de hoge werkdruk en de lage lonen n vergelijking met het bedrijfsleven. De VVIO-ers wijsen op de frustratie die ontstaan is door de bezuinifingen in de gezondheidszorg. Het aantal verpleegkundigen is de laatste jaren verminde ren en daardoor kunnen ze noodgedwongen minder aandacht kunnen geven aan hun patiënten. Veel ver pleegkundigen stoppen daarom na zo'n jaar of vijf met werken. Dat betekent voor de ziekenhuizen een extra verlies, omdat het drie jaar kost om een verpleegster volledig op te leiden. Het telkens inwerken van nieu we mensen verzwaart het werk nog eens. Het behou den van kwaliteit en ervaring kan volgens de WIO al leen maar als de lonen omhoog gaan. Volgens Lansink moeten de verpleegkundigen niet op twee paarden wedden. "Er is niet genoeg geld om zowel nieuwe banen in de gezondheids zorg te creëren als wel een hoger salaris uit te betalen. Wij vinden dat het verlichten van de werkdruk belangrijker is". Unctad: frontale aanval nodig op schuldenlast GENÈVE (IPS) Een frontale aan val op de schuldenlast en gelijkere inkomensverdeling zijn de enige oplossingen voor de economische crisis die de Derde Wereld in zijn greep heeft. Dat schrijft de VN-con- ferentie voor Handel en Ontwikke ling (Unctad) in haar nieuwe jaar rapport dat vandaag verschijnt. Unctad stelt dat schuldverminde ring direct nodig is. "Groei kan niet wachten op stabiliteit", aldus het rapport. De VN-organisatie neemt tevens stelling tegen standaardop lossingen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Ze wil dat de internationale instellingen meer re kening houden met specifieke ken merken van ieder ontwikkelings land. Het huidige rapport noemt de nieuwe strategie van de Amerikaan se minister van financien. Nicholas Brady, om de schuldenlast te ver minderen 'van belang'. Maar vol gens Unctad is de 30 miljard dollar die beschikbaar is gesteld door het IMF, de Wereldbank en de Japanse regering voor de schuldverminde ring, onvoldoende. Unctad stelt dat deze fondsen de rentelasten van de landen met de hoogste schulden hooguit met vijftien procent kan verminderen, terwijl de aflossings betalingen met twintig procent worden teruggebracht. "Dat is de helft van wat minimaal nodig is", al dus Unctad. FNV-acties bij TDV opgeschort DEVENTER (ANP) - Het verpak kingsconcern Thomassen Drijver Verblifa (TDV) heeft besloten niet in te gaan op de adviezen van het bureau Coopers en Lybrand voor de reorganisatie van het bedrijf. De raad van commissarissen en de raad van bestuur van TDV hebben dit gisteren bekendgemaakt. De wijziging in de opstelling van de bedrijfsleiding is voor de Indus triebonden FNV en CNV reden de acties, die voor eind deze week en volgende week waren gepland, op te schorten. Dit houdt in dat er voor 26 september, wanneer de bonden met de directie van TDV praten, niet wordt gestaakt of bezet, zo heeft de FNV meegedeeld. Met het besluit het reorganisatie rapport te negeren komt de be drijfsleiding tegemoet aan een eis van de vakbonden. Het bureau Co opers en Lybrand kwam tot de slot som dat in het kader van de reorga nisatie van Europese CC-bedrijven bij het hoofdkantoor van TDV 180 van de 250 arbeidsplaatsen zouden moeten verdwijnen. De vakbonden beschouwden dit als de ontmante ling van het Nederlandse verpak kingsconcern en vreesden ook ver lies van werkgelegenheid bij de pro- duktiebedrijven van TDV. AMSTERDAM (CPD) In afwach ting van de verciezingsuitslagen, waarbij het steecs duidelijker om een nek-aan-nek-*ace tussen CDA en PvdA bleek tegaan, is de beurs index in enkele veken met zo'n 6 tot 7 procent gediald. Bij de effec tenkantoren in Ansterdam leeft de opvatting dat dairmee al een be hoorlijk voorschct is genomen op een mogelijk steke positie van de PvdA in een komende kabinetsfor matie. Na enkele welen gestaag dalen van de stemmingindex op de Am sterdamse Effechnbeurs en een ui terst slappe hancbl in de laatste da gen voor de verkezingen, stegen de meeste hoofdfomsen gistermiddag echter weer met dubbeltjes, soms met guldens teglijk. IJet NIPO- verkiezingsonder.oek van maan dagavond, waarbj CDA en WD toch weer op eentiiniscule Kamer meerderheid zouien kunnen reke nen, werd door de handelaren als oorzaak aangewezen. Maar ook de invloed van stijgende dollarkoers en 'himmelhoch jauchzen' op de Westduitse aandelenmarkten zorg den weer vobr opmerkelijke stijgin gen. Valt de verkiezingsuitslag erg mee voor het CDA, dan zal de daling van de afgelopen weken snel weer voor de helft zijn goed gemaakt. Wordt de PvdA de grootste dan zal er mogelijk nog een procent of 2 tot 3 vanaf brokkelen, zo verwacht T. Muller van Strating Effecten. Door dat de kansen van de twee grote partijen zo dicht bijeen liggen, is een verrassingseffect als na de ver kiezingen van 1986 niet te verwach ten. Toen was de algemene ver wachting dat de PvdA enorm zou scoren, maar viel de uitslag voor de sociaal-democraten bitter tegen. Zowel verwachtingen als uitslag le verden forse uitschieters op aan het Damrak. Ook het buitenland hield zich de afgelopen weken massaal weg van de Amsterdamse beurs. Vooral in de sector staatsobligaties hebben buitenlandse beleggers een aandeel van tussen de 20 en 30 procent. Daar zit de angst voor 'socialisten in de regering' er nog steviger in. Een ge brek aan belangstelling voor obliga ties kan op den duur de rente enig zins opdrijven en werkt dus ook on gunstig op aandelenkoersen. Hoewel in Nederland bij voorbaat het effect lijkt weg te ebben, blijft de traditionele angst voor rege ringsdeelname van socialisten er bij speculanten en beurshandelaren ïn- zittèn. Zelfs een dreigende overwin ning van de toch allerminst socialis tische Democratische Partij in de VS is altijd weer goed voor een mi neurstemming op Wall Street en an dere effectenbeurzen. GORINCHEM/GRQENLO - Eén kamer in een Gorkurris bedrijfsver zamelgebouw vormt de complete behuizing van de piepjonge onder neming Textiel Service 2000. Er zit ook maar één man: directeur én loopjongen ir. Rens Plandsoen (36). Outillage en personeelsbestand mo gen dan uiterst bescheiden zijn, de doelstelling van de vennootschap is er niet minder ambitieus om: in het jaar 2000 moet de hele bedrijfstak textielverzorging verregaand zijn geautomatiseerd. door Frits Koffijberg De eerste stap in dat proces is de ontwikkeling van een kleding-iden- tificatie-systeem, waarbij Nedap in Groenlo de wasserijwereld moet helpen aan een elektronisch label. Textielverzorging omvat het verhu ren, bezorgen en ophalen, reinigen, repareren en zonodig aanpassen (aan specifieke beroepseisen) van bedrijfskleding en van platgoed, zoals lakens, slopen en handdoe ken. De ontwikkeling blijft voors hands beperkt tot werkkleding (die wordt gedragen in de gezondheids zorg, het bedrijfsleven en de hore ca). In totaal gaat het daarbij in ons land om 4 tot 5 miljoen stuks die tij dens hun levensduur van in door snee anderhalf tot twee jaar gemid deld 50 tot 75 keer worden ge reinigd. Er zijn ongeveer 7000 men sen werkzaam in de wasserij- en lin nenverhuurbranche die een jaarom zet heeft van ongeveer 600 miljoen gulden. Arbeidsintensief De bedrijfstak wordt gedomineerd door zes ondernemingen die samen ruim tweederde van de markt in handen hebben: Hokatex, Lips Textielservice, Nedlin Groep, Nep- roma, Rentex Nederland en Wilhel- mina Textielreinigmg. Daarnaast zijn er tientallen kleinere wasserij- Wat volgens Plandsoen wel uniek mag worden genoemd, is het feit dat in dit automatiseringsproject alle textielverzorgingsbednjven, groot en klein, ondanks een gezonde con currentie broederlijk samenwer ken. De problemen zijn dan ook ge meenschappelijk: men heeft nau welijks enig idee wat de 'inzet' \s van de kleding die men verhuurt en men kan heel moeilijk aan perso neel komen. Het is een bijzonder arbeidsinten sieve branche, want zowel voor als na het reinigen moet het goed met de hand worden gesorteerd. De ar beidsomstandigheden zijn onaan genaam, vertelt Plandsoen. De werken in een vochtige, e, lawaaiige omgeving. Vooral het sortffen van het vuile goed kan een vie.' karwei zijn. "Je weet nooit waar jemet je handen in grijpt. Denk ma;r eens aan be bloede operatiekeding". Volgens hem moet er rekeiing mee worden gehouden, dat er binnenkort een verbod komt op iet met de hand sorteren van vuil goed in verband met het risico op adsbesmetting. In Duitsland bestaat al een dergelijk verbod. Het probeem is daar pro visorisch onderv.ngen door een soort voorwassen. Juist omdat de hedrijfstak nu nog zo arbeidsintensie" is, kan automa tisering er ook tol belangrijke kos tenbesparingen laden. Maar dan zal er allereerst eei elektronisch la bel moeten korren, met behulp waarvan kleding op beslissende momenten in het sorteer- en reini gingsproces kan vorden 'herkend'. Uitdaging Twee jaar geleder al klopte men bij de Nederlandscie Apparatenfa- briek Nedap aan net de vraag of het Groenlose bedrijfzo'n wasserijchip kon ontwikkelen Het heeft trou wens wel even geduurd voordat Nedap besloot deuitdaging te aan vaarden, zegt Plindsoen. Hij be grijpt dat ook wel "Zo'n label moet zo klein mogelijk vorden en toch af leesbaar zijn op z) groot mogelijke afstand. Dat zijn tvee tegenstrijdige eisen. Het moet bestand zijn tegen temperaturen tot 134 graden Celsi- "Eind volgend jaar willen we ee us, veel water, chemicaliën en een verkoopbaar produkt hebben dat i druk van 30 bar". de praktijk voldoende is getest". Voorlopig wordt er alleen nog ge sproken over een label voor werk kleding. Daar is ook de meeste vraag naar omdat het gaat om per soonsgebonden artikelen, aldus Plandsoen. Moeilijker ligt het toe passen van chips bij platgoed "om dat dit 'door gigantische mangels gaat wat voor elektronica erg verve lend is". Daarom prijst Westendorp zich ook gelukkig met de nauwe samen werking met de klanten zoals die op 1 augustus vorm heeft gekregen in Textiel Service 2000. Zowel de be drijfstak textielverzorging als Nedap heeft een belang van 31 pro cent in de nieuwe vennootschap. Eveneens 31 procent is in het bezit van Plandsoen Beheer (bestierd door Plandsoen senior), een houd stermaatschappij van drie bedrij ven op het gebied van wasserijtech niek, waaronder Laundry Compu ter Technics (LCT). Robotisering Rens Plandsoen van huis uit in genieur in de lucht- en ruimtevaart, maar al tien jaar werkzaam in de au tomatisering rekent er op dat er midden volgend jaar 'een demon- strabel produkt' is dat kan worden getoond op de internationale wasse rij-tentoonstelling in Frankfort. Hij ziet het kleding-identificatie- systeem als een opstap naar verdere automatisering. "Op het moment dat je artikelen kunt herkennen, zijn andere processen ook te auto matiseren, zoals het sorteren van wasgoed op materiaal en kleur. We moeten dan ook denken aan roboti sering. Verder kunnen we dan gaan bekijken, in hoeverre het voor be drijfskleding ontwikkelde systeem geschikt kan worden gemaakt voor platgoed". Heeft men eind volgend jaar een goed functionerend systeem in huis, dan zal daarvoor ook in het buitenland heel veel belangstelling bestaan, aldus Plandsoen, "want in alle wasserijen spelen soortgelijke problemen". Tegen die tijd zal Tex tiel Service 2000 wel wat meer men sen in dienst hebben om de verkoop in het buitenland te ondersteunen, veronderstelt hij. "Maar een bedrijf van honderd man wordt dit nooit". Gunstige fiscale maatregelen voor bedrijven zouden kunnen wor den gereduceerd, hogere belastin gen zouden kunnen worden opge legd aan hoge inkomens. "De angst vooraf blijkt echter altijd groter dan de werkelijkheid", aldus een andere handelaar, die zich voor de zeker heid toch maar met diverse opties tegen koersschommelingen van morgen heeft ingedekt. Opgaande lijn half jaarwinst Aliold en Stork ZAANDAM/NAARDEN (ANP) - De halfjaarwinsten van het detail handelsconcern Ahold en metaalgi gant Stork zijn behoorlijk gegroeid. In het eerste halfjaar 1989 (28 we ken) boekte Ahold 89,4 miljoen gul den winst tegen 68,4 miljoen in de zelfde periode van vorig jaar. Bij het Stork-concern kwam de nettowinst over de eerste 24 weken van dit jaar uit op 27,9 miljoen, 31 procent meer dan in dezelfde periode van 1988. Ahold verwacht op basis van de behaalde resultaten tot en met het tweede kwartaal verwacht dat de omzetten in heel 1989 zowel in Ne derland als in de VS verder zullen stijgen. Ahold handhaaft verder de verwachting, dat het resultaat na belastingen ruim boven het peil van 1988 zal liggen. De omzet in Neder land steeg van 4416 miljoen gulden naar 4800 miljoen en die in de VS van 1809 miljoen naar 2139 miljoen dollar. Daarmee kwam de totale omzet in guldens op 9363 miljoen te gen 7875 miljoen in 1988. Er werken zo'n 80.000 werknemers. Het bestuur van Stork denkt dat het stijgingspercentage van het re sultaat over de eerste helft van 1989 ook in het hele jaar zal worden ge haald. Dit zonder de invloed van en kele overnemingen in Nederland en Australië. De omzet van Stork nam in het eerste halfjaar toe van 811 tot 940 miljoen. In de eerste 32 weken van 1989 is voor 1811 miljoen aan op drachten ontvangen. Het aantal per soneelsleden was op 17 juni 11.917, van wie 7637 in Nederland. ADVERTENTIE Volg onze BELEGGINGSCURSUS, voordat u effecten koopt' Aanvang eind september, prijs 160 - Faber, Houtkamp Kaptein, leraren Tel. 079-212781 na 18.00 uur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 7