Debat Kok
en Lubbers
gelijkspel
RIVM wil van bezuiniging af
CDA grootste partij, maar coalitie verliest meerderheid
Kwart van middelbare scholieren
verlaat voortijdig 'saai' onderwijs
Trimloop
verzekerd
tegen smog
Koelbloedige moord
Heerlen drugsafrekening
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1989
Terugdraaien lastenverlichting open vraag
DEN HAAG (GPD/ANP) - De Nederlandse kiezer vindt
dat het televisiedebat tussen CDA-lijsttrekker Lubbers en
PvdA-leider Kok zaterdagavond is geëindigd in een gelijk
spel. Volgens een peiling van het bureau Interview dacht 55
procent van de ongeveer 1000 ondervraagden vóóraf nog
dat Lubbers het duel zou winnen. Slechts 12 procent ver
wachtte winst voor Kok. Na afloop van het debat verklaar
de 30 procent Lubbers tot winnaar, Kok werd door 26 pro
cent als triomfator aangewezen. De grootste groep (44 pro
cent) meende dat geen van beiden het duel had gewonnen.
Het debat werd bekeken door 1,7 Lubbers zaterdag dat het verschil
DEN HAAG (GPD) - Een kwart
van de leerlingen tussen 12 en 18
jaar verlaat voortijdig de middelba
re school. Een groot deel van deze
vroege schoolverlaters maakt zich
schuldig aan kleine criminaliteit op
straat. Het blijkt dat de leerlingen
niet gemotiveerd zijn om de oplei
ding af te maken, omdat de lessen
oninteressant zijn. Dat concludeert
Huub Angenent, criminoloog aan
de universiteit in Groningen, die
onderzoek doet naar het verband Die zijn niet bij voorbaat
tussen scholieren en criminaliteit.
"Het gaat hier voornamelijk om
jongeren die niet goed functioneren
op school", aldus Angenent. Hij
vindt dat onderwijzers deze groep -u7
te weinig aandacht geven. "Leraren tratiestoornissen, zo blijkt uit de be- slag bij Nieuwpoort uit het hoofd le- Een grote groep krijgt op school school, wil hij of zij misschien ook
vindingen van de onderzoeker. Ze ren. Actuele onderwerpen, zoals niet voorgeschoteld wat ze wil we-
dagdromen of blijven niet - zoals het kernfusies en Europa 1992, vindt de ten en geeft er daarom vroegtijdig
lerintel- hoort - rechtop in de schoolbanken jeugd veel interessanter,
ligent, maar wel leergierig. Ze letten zitten. Aandacht bij de les houden is
goed op en stellen veel vragen". moeilijk, omdat 'het zo saai is'. An
genent: "Het onderwijs is conserva- ren ove
De helft van de jongeren tussen tief. De leerlingen moeten bijvoor- genent.
18 jaar lijdt echter aan concen- beeld alle details en feiten
de brui aan. Zonder een diploma is
het moeilqk om werk te vinden.
Kleine misdaden als winkel- en fiet
sendiefstallen zijn voor sommigen
voor de hand liggende uitvluchten.
Volgens Angenent kan deze klei
ne criminaliteit voorkomen wor
den. "Leerlingen die zich moeilijk
aanpassen aan het schoolsysteem,
moeten meer betrokken worden bij
andere activiteiten. Het blijkt dat
deze groep het wel leuk vindt om
Daar feesten en sportevenementen te or-
wordt op school weinig aandacht ganiseren. Onderwijzers moeten in-
aan besteed. Jongeren willen iets le- spelen op deze behoefte. Pas dan
ren over hun toekomst", aldus An- kunnen ze interesse kweken voor
hun lesprogramma's. Als de leer
ling zich eenmaal lekker voelt op
miljoen mensen, die het program
ma met een hoge 7,1 waardeerden.
Kok, geplaatst voor een rood decor,
werd door 73 procent van de onder
mening tussen CDA en PvdA
vooral bij de middeninkomens zit.
Kok, zo meende Lubbers, ziet een
netto inkomen van 2700 gulden per
vraagden gezien als degene die het maand als een hoger inkomen. Dat
grondje, vond met Kok na afloop dacht dat juist die groep te maken
i het vijftig minuten durende de- krijgt met de afschaffing
bat dat de tijd te kort
WD-lijsttrekker Voorhoeve
aantal aftrekposten, aldus Lubbers.
Kok wees de premier vervolgens
reactie dat Lubbers op de achteruitgang in inkomen die
'onvoldoende weerwerk bood
het kabinetsbeleid betekende a
de heer Kok en een aantal belangrij- 'de hoofdagent, de hoofdverpleeg-
ke punten weggafVoorhoeve kriti- kundige .en de hoofdonderwijzer',
seerde Lubbers' opmerking dat het "Dat zijn precies de groepen, mijn-
terugdraaien van de lastenverlich-
die uitspraak een obstakel uit de regaande achterstand hebt gezet",
weg wil ruimen voor een coalitie Was dat niet gebeurd, dan had Lub-
CDA-PvdA.
Lubbers zelf noemde dat x
gen op zijn beurt 'gewoon geklets'.
"Ik vind het niet fraai dat Voorhoe- groepen.
bers volgens Kok geen argumenten
gehad om te wijzen op de verminde- DEN HAAG (GPD) Extra
ring van de aftrekposten voor die teringen in het milieu-onderzoek
NIJMEGEN (ANP) - De organisa
tie van de Nijmeegse Zevenheuve-
lenloop heeft zich verzekerd tegen
een mogelijk afgelasting van de
jaarlijks terugkerende hardloop
wedstrijd wegens smog. De verze
keringsmaatschappij betaalt bij het
niet doorgaan van de wedstrijd we
gens smog de organisatiekosten
(10.000 gulden) uit. Het bestuur van
de organisatie overweegt de premie
voor de verzekering te presenteren
aan minister Nijpels (milieubeheer).
De organisatie kwam op het idee
van een smogverzekering nadat af
gelopen vooijaar in Gelderland
twee marathons werden gelopen
terwijl er sprake was van smog. Vol
gens woordvoerder Stevens is het
lopen van een wedstrijd in een pe
riode van verhoogde luchtveront
reiniging onverantwoord. Het kan
door de lichamelijke inspanning na
delige gevolgen voor de gezondheid
hebben. Volgens hem zal de wed-
De twee kandidaat-premiers met strijd geen doorgang vinden als er
elkaar in debat. Kok (l) deed het vol- sprake is van de zogenoemde voor-
pens het publiek onverwacht goed waarschuwingsfase of erger.
tegen Lubbers. Het merendeel
de kiezers had een nederlaag
de
kers slaagden"er vorig jaar als e
i tracht de interne problemen
van de WD op te lossen door ver
keerde verhalen rond te strooien
de operatie-Oort. Het
zijn onontkoombaar. Dat schrijft
Op de vraag of het terugdraaien het Rijksinstituut voor Volksge-
van de lastenverlichting onbe- zondheid en Milieuhygiëne (RIVM)
spreekbaar is, gaf Kok geen direct in haar jaarverslag over 1988. "Als
antwoord: "Het is voor mij onbe- we het personeelsbestand niet kun-
zwaktebod". Lubbers benadrukte spreekbaar dat de inkomensver- nen uitbreiden met 40 a 60 man
dat hij de vereenvoudiging van het schillen in 1990 verder zouden wor- moeten we opnieuw taken afsto-
belastingstelsel en de daaraan ge- den vergroot", aldus de PvdA-lijst- ten", aldps hoofddirecteur farmaco-
koppelde verlaging zeker niet ter trekker. Lubbers op dezelfde vraag: logie Sangster van het RIVM. Voor
discussie wil stellen.
Bespreekbaar
Op het pleidooi van Kok om de helft
van de lastenverlaging (twee mil
jard) terug te draaien, verklaarde
Binnenland kort
Werklozen
Bijna driekwart van de Nederland
se bevolking is voor een verplich
ting dat werkgevers minstens vijf
procent van nieuw personeel kiest
uit het bestand van langdurig werk- aandacht kreeg,
lozen, zo blijkt uit een Interview-en
quête. Minister De Koning (sociale
zaken) zei in een reactie dat werkge
vers niet alleen langdurig werklo
zen moeten aannemen, maar dezen
ook binnen het bedrijf moeten
scholen.
Gouden Koets
De Gouden Koets wordt dit jaar op
Prinsjesdag getrokken door acht
Friese paarden. De paarden, die toe
behoren aan het Koninklijke Stal
departement, lopen dan voor het
eerst in de geschiedenis vóór de
Gouden Koets in plaats van er ach
ter. Dat werd zaterdag bekend op de
viering van het 110-jarig bestaan
van de Koninklijke vereniging het
Friesche paard stamboek. De koets
werd tot nu toe getrokken door Bo
venlanders.
NS-uniform
Alle 3300 machinisten van de Ne
derlandse Spoorwegen kunnen de
ze maand stemmen over nieuwe
uniformen. Op modeshows kunnen
ze kiezen uit rode, blauwe of grijze
uniformen, zo meldt het personeels
blad van NS. De ontwerper is Cle
mens Rameckers. Eerder ontwierp
hij al de nieuwe uniformen van con
ducteurs en perronopzichters.
Daarvoor kreeg hij de Brunei
Award, een onderscheiding van de
Europese spoorwegmaatschappij
en. Van het gekozen uniform wordt
een proefserie gemaakt die twintig
machinisten van december tot juni
zullen dragen. Daar kunnen nog
suggesties voor verbeteringen uit
komen.
Brand
Een felle uitslaande brand op het in
dustrieterrein in IJmuiden heeft
gisteren een opslagloods van het su
permarktconcern Vomar volledig
verwoest. De brandweer van Velsen
houdt er nadrukkelijk rekening
mee dat het vuur is aangestoken.
Het duurde ongeveer drie uur voor
dat de brandweer het vuur meester
was. Volgens de politie is er sprake
van een forse schade. Een nog gro
tere loods van de Vomar, waarin
vooral voedsel lag opgeslagen, heeft
namelijk rookschade opgelopen.
Aids
Het plan om verslaafde aidspatiën-
ten op te vangen in het klooster van
de orde der Kapucijnen in de Am
sterdamse Jordaan, gaat niet door.
De stichting Regenboog en de
kloosterorde nebben hiertoe beslo
ten, nadat duidelijk geworden was
dat de buurt massaal in verzet zou
komen. Het klooster aan de Lijn
baansgracht staat nagenoeg leeg.
Naar schatting zyn er in Amster
dam ruim zestig junks die aan aids
lijden, van wie de Kapucijnen er
vier tot twaalf in het klooster wilden
"Nee, want ik spreek over argumen- al de voortgang van het kostbare steld,
ten, dus alles is bespreekbaar". dioxine-onderzoek zou dan op het schetst
spel komen te staan.
Bij de NCRV zijn zaterdagavond Het instituut wil dan ook de opge-
en gisteren zo'n honderd telefoon- legde afslanking met 115 arbeids-
tjes binnengekomen van boze kij- plaatsen tot 2000 ongedaan zien ge-
kers. Die vonden onder meer dat maakt. De opstellers noemen het
Lubbers het te zwaar te verduren' paradoxaal dat het onderzoeksinsti-
kreeg en dat hij ten onrechte niet in tuut moet inkrimpen, terwijl alom
bescherming werd genomen door het besef groeit dat het milieu- en
een van de twee interviewers Cees gezondheidsonderzoek van grote
Labeur, eindredacteur van NCRV's waarde is om verdere vervuiling te
Hier en Nu. Verder vond men dat voorkomen. Wanneer het RIVM
het publiek storend (vaak applaudi- geen uitbreiding krijgt, kan het in-
serend) aanwezig was, dat het affi- stituut geen tweejaarlijkse milieu-
che van de PvdA te vaak in beeld verkenningen opstellen,
was en dat de affaire Koeweit (waar- milieuminister Nijpêls wil.
bij Lubbers betrokken was) te veel Niettemin noemt het RIVM 1988
onvoldoende bescherming tegen lijkwaardig
sten in een verklaring te vinden besmetting met aids, aldus het jaar- premier.
de massale zeehondensterfte verslag.
De bezuinigingen bij het RIVM
noemt het insti- leidden vorig jaar tot het schrappen
tuut dat zelf. Verder publiceerde van de klinisch-chemische afdeling,
het RIVM vorig jaar onder de titel Deze leverde preparaten waarmee
'Zorgen voor morgen' zijn eerste ziekenhuislaboratoria konden con-
grootschalige milieuverkenning, troleren of hun apparatuur goed
Op basis van dit rapport is het Na- werkt. Deze controlepreparaten zijn
tionaal Milieubeleidsplan opge- veelal moeilijk verkrijgbaar.
"Om niet in een situatie terecht te
komen dat de wedstrijd door moet
PvdA-lijsttrekker verwacht, gaan om alleen uit de onkosten te
vond na afloop dat Kok ge- komen, zijn we op zoek gegaan naar
een verzekeringsmaatschappij die
het evenement tegen smog wilde
verzekeren", aldus Stevens.
de huidige
wordt ge-
de gevolgen van de
milieuvervuiling wat te verzachten,
Het NMP is een belangrijk onder
werp
strijd.
Ook dit jaar waarschuwt het RI
VM voor de gevolgen van de Eu-
HEERLEN (GPD/ANP) De koelbloedige moord op een 28-jarige Heer-
Ferdi E pist hphandplinff lense drugsdealer vrijdagavond voor een café in Heerlen is een afrekening
r ertu eisl oenanaeiing in het criminele milieu Zowel over de reden de daders ust het sinds
de huidige verkiezings- LEEUWARDEN (ANP) Ferdi. E., terdag ingestelde en 28 man sterke recherchebijstandsteam echter in het
ontvoerder en moordenaar van Ger- duister.
rit-Jan Heijn, krijgt jurische bij- Volgens de politie is de aanslag uiterst professioneel gepleegd. Direct na
stand om zijn tbr-behandeling te be- het dodelijke salvo van twintig mitrailleurschoten draaiden de daders het
ropese eenwording. De Europese spoedigen. Voor de behandeling be- raampje van hun auto weer dicht en wachtten vervolgens keurig totdat het
r ge- gint moet hij eerst een deel
kwaliteitseisen voor onder
neesmiddelen, voeding en medi- 20-jarige gevangenisstraf uitzitten,
sche hulpmiddelen versóhralen
verwateren, constateren de onder
zoekers. "De Europese toelatings- celstraf
eisen zijn altijd compromissen en dus
zoals dus minder streng dan onze Neder
landse regels", meent Sangster. De deld worden
zijn vlakbij staande verkeerslicht op groen sprong.
Nog voordat de dealer de lichten van zijn Mercedes had gedoofd om het
In "de 7egel gebeurt dat als maxi- café binnen te stappen, stopte naast hem een zwarte Ford Sierra met een
maal tweederde van de opgelegde Belgisch kenteken. De dealer werd in zijn rug en hoofd getroffen.
s uitgezeten, in dit geval Enkele maanden geleden werd er een granaat bij zijn videotheek naar
twaalf of dertien jaar. Hij binnen gegooid. Bij deze aanslag raakte hij alleen aan zijn arm gewond. Er
wil echter zo snel mogelijk behan- werd ook brand gesticht in zijn woning. Vooralsnog gelooft de politie niet
dat de afrekening een teken is van een mogelijke concurrentieslag binnen
i heeft e
i gespecia-
recente concept EG-richtlijn voor liseerde advocaat bereid gevonden de georganiseerde misdaad in Zuid-Limburg. De auto van de daders
een succesvol jaar. RIVM-onderzoe- bloedprodukten biedt bijvoorbeeld om hem bij te staan.
middels teruggevonden in Maastricht.
DEN HAAG (GPD) - Het CDA
heeft volgens de laatste opinie-
cijfers een voorsprong van drie
zetels op de PvdA. De combina
tie CDA/WD (de huidige rege
ringscoalitie) komt uit op 75 ze
tels, waarmee de coalitie zijn
huidige meerderheid van 81 ze
tels in de Tweede Kamer ver
liest. De aanhang van Groen
Links daalt, terwijl D66 in de lift
zit, zo blijkt uit een peiling van
het bureau Interview.
Waren er gisteren verkiezin
gen gehouden, dan zou het CDA
op 53 zetels zijn uitgekomen, 1
minder dan in 1986. De PvdA le
vert ten opzichte van 1986 drie
zetels in en komt op 49. Het
grootste verlies is voor de WD:
de liberalen verliezen vijf van de
huidige 27 zetels en komen op
22. Groen Links boekt een winst
van vijf zetels en komt op acht,
een kleinere winst dan eerdere
opiniepeilingen aangaven.
D66, dat de afgelopen weken
tussen de 9 en 11 zetels zweefde,
kan volgens Interview rekenen
op 12 zetels. Verder zouden SGP
op drie en RPF op één zetel blij
ven staan, maar het GPV wint
één zetel en komt op 2.
Voor de televisie presenteer
de onderzoeker Maurice de
Hond gisteravond ook zijn prog
nose voor de uitslag komende
woensdag. Volgens De Hond zal
het CDA tussen de 50 en 56 ze
tels halen, de PvdA 46 tot 52 en
de WD minimaal 19 en maxi
maal 24 zetels.
.D66 wint woensdag in elk ge
val, verwacht De Hond. De hui
dige negen zetels worden uitge
breid tot minimaal 10 en maxi
maal 14 zetels. De nieuwe com
binatie Groen Links mag reke
nen op 6 tot 10 zetels. De kleine
christelijke partijen blijven ge
lijk.
Groenlinks
compromisloos
op slot campagne
AMSTERDAM (ANP) - Groen
Links is de enige partij die zon
der compromissen alle hete
hangijzers in onze maatschappij
zal aanpakken. Die verzekering
Terwijl de lijsttrekkers van de politieke partijen, ministers en kamerleden zich wenden tot demensen in het
land', kunnen de 'mensen in het land' in de nu verder lege Tweede Kamer eens te gelegenheid te baat nemen om
in een kamerbankje zitting te nemen en zich voor een moment parlementariër te voelen. Wie er de komende vier
jaar écht zitting krijgen in de kamerbankjes en beslissen de 'mensen in het land' overmorgen. (foto anp)
gaf lijsttrekster Beckers giste
ren aan de achterban op de slot
manifestatie van de verkiezings
campagne in Amsterdam.
Tegen het decor van het Oos
terpark probeerden de eerste
vier van Groen Links duidelijk
te maken dat één van de belang
rijkste doelstellingen van de
partij het doorbreken is van de
hegemonie van CDA-WD.
Maar dat alleen is niet genoeg.
Het bondgenootshap dat Groen
Links met de PvdA heeft op be
paalde gebieden, mag niet door
Lubbers worden afgenomen, zo
riep Andrée van Es, nummer
twee op de lijst, uit.
"Er is geen enkele reden om
met die man compromissen te
sluiten op het gebied van gelijke
behandeling, euthanasie en het
immigratiebeleid", zo meende
Van Es. Zij beloofde voorts er
voor te zorgen dat er een kolen-
boycot komt tegen Zuidafrika.
Van Lubbers, die een voorstan
der is van samenwerking op het
gebied van kernenergie met
Zuidafrika, valt op dat gebied
weinig te verwachten, aldus
Van Es.
Ina Brouwer, de vroegere
lijsttrekker van de CPN, vond
dat de twee kabinetten-Lubbers
de bv Nederland niet zozeer uit
het moeras hebben getrokken
maar vooral de verlieslijdende
delen hebben afgestoten. Zij
doelde daarbij op het bejaarden
beleid, de uitkeringstrekkers en
het milieu.
Oud-vakbondsman Rosen-
möller tenslotte, ging verder in
op het milieu. Hij laakte het be
leid van Lubbers, de premier die
zich tot 'koning van groen Ne-
mogen WD-lijsttrekker Voor
hoeve dankbaar zijn, zo vervolg
de hij, dat hij een stokje voor de
arrogantie van Lubbers heeft
gestoken, aldus Rosenmöller.
Weinig invloed
partijleden op
programma
(van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Leden en afdelin
gen van een politieke partij heb
ben een maar zeer geringe in
vloed op de inhoud van verkie
zingsprogramma's. Die worden
i groot gedeelte door een
kleine elite binnen een partij
vastgesteld. Tot deze conclusie
komt de Leidse politicologe Zie-
lonka-Goei in haar proefschrift,
dat handelt over de totstandko
ming van de verkiezingspro
gramma's van PvdA, CDA,
WD en D66 in 1986.
De promovenda stelde vast
dat minder dan de helft van de
lokale afdelingen van WD en
CDA over het partijprogramma
vergaderde, van de PvdA was
dat 64 procent van de afdelin
gen. Elf tot twaalf procent van
de leden woonde een vergade
ring bij die over het verkiezings
programma ging. De indiening
van amendementen leidde vrij
wel nooit tot belangrijke wijzi
gingen. Wel werden er enkele
wijzigingen in het PvdA-pro-
gramma aangebracht door het
congres van de socialisten.
Uit een enquête onder 6000
partijleden blijkt verder dat de
partijleden zich er wel degelijk
van bewust zijn dat de besluit
vorming over het verkiezings
programma binnen hun partij
voornamelijk in de top van de
partij plaatsvindt en dat men dit
geen juiste gang van \saken
vindt. Toch stelden de meesten
van de ondervraagden teverden
te zijn met de wijze van totstand
koming van het programma als
over de inhoud daarvan.
De Koning:
werkloosheid te
weinig gedaald
DEN HAAG (GPD) - Het twee-
de kabinet-Lubbers is maar
voor de helftgeslaagd in de
doelstelling om de werkloos
heid jaarlijks met 50.000 mensen
te laten dalen, zo heeft minister
De Koning (sociale zaken) va-
middag toegegeven op een con
gres van de vereniging van we
genbouwers NVWB in Den
Haag.
Het kabinet wilde in vier jaar
de werkloosheid van 700.000
naar 500.000 terugdringen. Pre
mier Lubbers verbond daar
zelfs in 1986 zijn politieke lot
aan. Uit de uitlatingen van De
Koning bleek nu dat, uitgaande
van de in 1986 geldende defini-
ten.
Volgens De Koning blijft
'voortdurende inspanning van
overheid en sociale partners
vereist om vooral langdurig
werklozen opnieuw in het ar
beidsproces op te nemen'. Een
verdere verlaging van het finan
cieringstekort, een beheerste
ontwikkeling van overheidsuit
gaven en een gematige loonont
wikkeling moeten daarby, net
als bq het huidige beleid, het uit
gangspunt vormen.
Van Mierlo:
campagne teveel
op premier gericht
HILVERSUM (ANP) - Bü de
verkiezingen wordt ten onrech
te steeds meer de indruk gewekt
dat het er alleen maar om gaat
wie er minister-president wordt,
zo heeft D66-lijsttrekker Van
Mierlo gisteren voor de radio ge
zegd in een reactie op het debat
tussen Lubbers en Kok.
Volgens Van Mierlo wordt er
teveel geofferd voor het ver
schuiven van de aandacht naar
de kandidaten voor het premier
schap. Op die manier wordt ten
onrechte de indruk gewekt dat
de winnaar van de verkiezingen
de macht krijgt. "De verkiezin
gen zvjn aan het evolueren naar
een punt waarbij het om iets an
ders gaat dan het gaat. Het zijn
parlementsverkiezingen en
geen regeringsverkiezingen".
Van Mierlo vindt dat er in het
staatsrecht ruimte gemaakt
moet worden voor een gekozen
premier.