i mi:
Salmonella- en listeriabacterie
voelt zich prettig in magnetron
Gebruik creditcard hier nog niet duurder
Verwarrende vredesdiscussie defensiespecialisten
Gemeentelijke woonlasten
lopen zeer sterk uiteen
Computer om
goedkoopste
autoverzekering
te vinden
Werking hersenen veel
complexer dan gedacht
Defensie bezuinigt: enkele
parate eenheden opgeheven
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1
Temperaturen bij verwarmen vaak niet hoog genoeg
In Groot-Brittanië hebben
verschillende mensen al een
voedselvergiftiging
opgelopen door het eten van
voedsel, dat in de magnetron
is opgewarmd. Het Britse
ministerie van landbouw
heeft dan ook een kritisch
onderzoek aangekondigd van
alle magnetrons.
samenstelling
Karei Berkhout
scheidene gevallen werden koude exemplaren onvoldoende werkt,
plekken geconstateerd, waar de Philips laat haar apparaten testen
De berichten uit Engeland zijn voor
Jansen, microbioloog van de Rijks
keuringsdienst van Waren in Den
Haag, reden om de magnetron
kwestie op de agenda te zetten voor
de Adviescommissie Warenwet.
Jansen: "Het opwarmen van voed
sel brengt altijd een zeker risico met
zich mee. De temperatuur waarop je
voedsel opeet is namelijk lang niet y^avo'ndèï
bacterie niet was vernietigd
Het is dus zaak het voedsel opti
maal te v<
ter, dan precies
doen. Boven de 70 graden celsius zit
men altijd goed. Dan zijn alle micro-
organismen gegarandeerd dood",
zegt Jansen.
Maar daar zit volgens de Consu
mentenbond de kern van het pro
bleem. De mensen zijn lang niet al
tijd in staat het apparaat goed in te
stellen. "Het is ook niet eenvoudig
om de juiste tijd te schatten voor
ontdooien en verwarmen. Vooral
voor grotere porties is het moeilijk
schatten. Bakken en braden is veili
ger dan de magnetron", legt een
woordvoerder uit.
Het Britse onderzoeksinstituut
bestempelde de gebruiksaanwijzin
gen van de apparaten dan ook als
ontoereikend. Woordvoerders van
Philips en Siemens Nederland wil
len hier niet van horen. De één le
vert een "zeer uitvoerig" kookboek
bij het apparaat, de ander onder-
ijst klanten
door het Rijkskwaliteitsinstituut
Land- en Tuinbouwproduk-
voordvoerster De
Eetgewoonten
De discussie over bacteriën in het
voedsel is eigenlijk een discussie
over de veranderde eetgewoonten
van de mensen. "Wij willen verse
produkten, die bovendien lang
goed blijven. Als die produkten niet
qptimaal zijn gesteriliseerd, krijgen
micro-organismen weer de kans
zich te herstellen. Zo wordt de liste
ria in haar groei niet gehinderd door
de relatief lage temperaturen van de
koelkast", legt Jansen uit. Met an
dere woorden: bacteriën overleven
niet alleen door te lage opwarmtem-
peraturen, maar ook door te hoge
veringstemperaturen.
i alle r
Problemen met het voedsel heb-
ben z'ch *n Nederland nog niet ge-
'kook-'demonstra- openbaard, al wijst de Consumen
tenbond op het groeiend aantal ge
vallen van voedselvergiftiging. Op
Volgens de Britten zouden niet al- zichzelf is dat opmerkelijk, want het
Zaanstad stuurt hoogste rekening
De tarieven die gemeenten hun in
woners in rekening brengen voor
het ophalen van huisvuil, riool- en
onroerend goedbelasting lopen
sterk uiteen. Een
omdat de kosten niet overal gelijk
zijn. Met het onderhoud van het lo
kale wegen- en fietspadennet is in
een uitgestrekte gemeente meer
geld gemoeid dan in een kleinere
jaarlijks gemiddeld gemeente. Ook het voorzieningen-
i kwijt
speelt daarbij een belangrij-
i het Veluwse Oldebroek niet ke rol. Het plaatselijke zwembad
Het apparaat, dat in ons land in
korte tijd ongekend populair is ge
worden, heeft specifieke eigen
schappen die het risico vergroten.
"Het voedsel wordt, anders dan bij echter uit dat geen
binnenuit verwarmd.
Ie magnetrons in staat zijn voedsel merendeel
de
"doet
Voedsel dat is opgewarmd in de magnetron vertoont vaak nog koude
plekken, daar zijn de bacteriën niet gedood. (archieffoto)
tot 70 graden celsius te
een voorwaarde om alle micro-orga-
te doden. Recent onderzoek wordt niet
de Consumentenbond wijst Richtlijn
de geteste waren en
voedselvergiftiging nog steeds af
zomergriepje". De huisarts
het gekoeld be-
opwarmen van voedsel
zijn in Nederland niet voor handen.
Er bestaan slechts codes voor ver
hitting van vlees- en vleeswaren en
voor sterilisatie van verpakte waar.
meer dan 197 gulden,
Dit blijkt uit een onderzoek van
de Consumentenbond. De onroe
rend goedaanslag (ogb) wordt bere
kend op basis van de waarde of de
oppervlakte van het huis. Bij zijn
onderzoek is de bond uitgegaan van
een huis ter waarde van een ton of
een oppervlakte van 140 vierkante
meter.
Na Zaanstad is Utrecht de duur
ste plaats. Gemiddeld brengen de
grote steden aan ogb, riool- en reini
gingsrecht 517 gulden per jaar in re
kening, alleen Eindhoven vormt
daarop een gunstige uitzondering
met 495 gulden.
Alkmaar, Enschede, Groningen.
Hilversum, Leeuwarden, Rotter
dam, Vlaardingen en Winschoten
komen boven de 700 gulden per jaar
uit en behoren daarmee ook tot de
duurste gemeenten.
Ook andere gemeentelijke tarie
ven, zoals hondenbelasting, begra
fenisrechten, parkeertarieven en de
kosten voor trouwerijen, varieren
sterk. Een hond houden kost niets
Apeldoorn, Schijndel rekent vijf
tig gulden en Nijmegen honderd,
gehan- Een Rotterdamse baas is het duurst
In de horeca wordt de
teerd dat alles beneden 7 graden uit met 129 gulden.
Celsius en boven 60 graden Celsius
moet worden bewaard.
ijsbaan, drijv
meentelijke kosten op.
De verschillen in premies voor au
toverzekeringen kunnen tot enige
honderden guldens oplopen. Maar
de opbouw van het te betalen be
drag is dermate ondoorzichtig, dat
een computer hulp moet bieden.
Die service biedt de Consumenten
bond. Met behulp van een pc kan
uit ongeveer honderd verschillende
polissen de voordeligste verzeke
ring voor elke auto en elke situatie
worden afgesloten.
De belangenvereniging waar
schuwt de automobilist zich niet te
laten (ver)leiden door speciale kor
tingen voor de regio, het beroep of
sekse. Uiteindelijk kan hij toch
duurder uit zijn, dan bij een verze
keraar met een lage basispremie. De
Consumentenbond rekent per ad
vies 25 gulden voor leden en 32,50
gulden voor niet-leden.
De meeste bacteriën bevinden zich ^.ls een Amerikaan
Neder-
de buitenkant van het voedsel, lands restaurant bij het afrekenen
Als het eten niet lang genoeg wordt zjjn portefeuille openvouwt worden
A'armd, blij-
ste delen koud,
de bacteriën", aldus de microbio-
Optimaal
Onderzoek door het Britse Camp-
den Food and Drink Research Asso
ciation bevestigt het beeld. Enkele
vooral de buiten- daarin tientallen gekleurde plastic
daar ^.®rleven kaartjes zichtbaar met uiteenlopen-
de namen als Diners Club, Visa en
American Express: de creditcard.
Hij voldoet de rekening door even-
voudig zo'n kaartje te tonen.
Deze creditcard is de beste illu
stratie van de mentaliteit 'live now,
pay later' (leef nu, betaal straks).
Het kaartje bewijst niet dat je het
Britse en Zuideuropese winkeliers hanteren twee prijslijsten
"In Zuideuropese landen komt
dat vaker voor", weet de marketing
manager van Diners Club in Am-
Nederland, evenals in Engeland, de
provisies die creditcard-bedrijven
de detailhandel berekenen vrij
sterdam. In Groot-Brittannië heeft hoog. Bovendien wordt de Engelse
kant-en-klaar-maaltijden werden verschuldigde geld nu hebt,
besmet met de listeria-bacterie.
Vervolgens werden ze in een aantal
magnetrons volgens de bijgelever
de instructies opgewarmd. In ver
kaartje toont. Die haalt het vervol
gens van de rekening van de consu
ment.
In Groot-Brittanië zijn al zo'n 26
miljoen creditcards in omloop.
Daar is het geven van korting bij
het met uw maaltijd is gesteld. Een contant in plaats van 'plastic' beta-
micorprocessor berekent dan de ling voor de winkelier aantrekke-
kooktijd die nodig is zodat u altijd lijk. Hij moet
adviescommissie van de rege
ring inmiddels zelfs gepleit voor de
wettelijke mogelijkheid voor de
winkelier twee prijzen te hanteren,
U111JU. een voor contante en een voor cre-
de consument het ditcard-betalingen.
dat je het ooit zult kunnen betalen.
De restauranthouder of winkelier
stuurt de rekening naar de organisa-
markt voor creditcards sterk be
heerst door de Visa-organisatie,
waar de Visa-, evenals de Eurocard
de gebruiker gratis
ditcard-organisatie hoeft te worden
afgedragen. In de horeca speelt dit
minder, omdat de creditcards hier
nog vaak voor zakelijke doeleinden
worden gebruikt.
hun hoge contributies te verlagen.
Beide organisaties willen een zeke
re exclusiviteit behouden en de le
den extra service blijven bieden
voor de duurdere kaart.
Wanneer de Engelse situatie - het
berekenen van twee prijzen - ook in
Frankrijk lager, omgerekend onge- Nederland de kop opsteekt, laten de
veer 100 gulden voor Diners Club en creditcard-organisaties dat niet
American Express en nog geen 50 over hun kant gaan. zo laat Diners
gulden voor de Visa-Eurocard. In Club doorschemeren. Hoe is niet
Engeland zijn de kaarten die vrij duidelijk, de winkeliers is het con-
Het aanbieden
MAGNETRON- De nieuwe Genius-
magnetronovens van Panasonic
zijn voorzien van een vochtigheids
die precies registreert hoe
Niet zo vaart
In Nederland is lange tijd raar aan
gekeken tegen de creditcard en ook
nu zijn er 500.000 creditcards in de
omloop. Voor de Nederlandse mid
denstand is dat nog nauwelijks aan
de orde. Een woordvoerder van de
Nederlandse Consumentenbond
verwacht dat een prijzenstrijd rond
de creditcard in ons land niet zo'n
vaart zal lopen. Weliswaar zijn in
door de detailhandel voor contante
betalers is in Nederland officieel
zelfs niet bekend. Niet bij de Consu
mentenbond, niet bij de creditcard
organisaties, niet bij een branche
organisatie als Horeca Nederland.
kortingen de jaarlijkse lidmaatschapskosten
de kaarthouder. Diners Club
rekent volgens de Consumenten
bond in Nederland tussen de 3,5 en
6 procent provisie, American Ex
press tussen 3 en 6 en Eurocard tus-
i 6 procent. Ter vergelijking
Dat wil overigens niet zeggen dat wordt door dezelfde organisaties i
de klant er om vraagt hier Frankrijk respectievelijk 2 a 4, 3,5 a
4,5 en 1 procent pfnvisie berekend.
De provisies in Engeland liggen
ken blijken in de praktijk gevoelig daar ergens tussenin.
10 en 15 Pond te zullen gaan vragen.
Andere banken en kaartorganisa-
ties hebben ook dergelijke plannen.
Onder druk
In Nederland heeft de introductie
door de gezamenlijke banken
tussen de die zo iets verbiedt, zo bevestigt het
vrij goedkope Eurocard de prij- helemaal ongegrond lijkt
onder druk gezet, zo bevestigt waarschuwing J~ Tr-
Diners Club-woordvoerder.
ministerie van economische zaken.
Wel heeft de Britse consumenten
organisatie al gewaarschuwd bij het
toestaan van prijsdiscriminatie
nauwlettend toe te zien dat de prij
zen voor contante betalers omlaag
gaat en niet die voor creditcard
houders omhoog. Een angst die niet
i de
i Ac-
Ook de jaarlijkse contributies Toch zijn Diners Club en American
de kaarthouders liggen in Express niet - of nog niet - van plan
de Visa-
i-organisatie in Engeland dat de
maatregel de inflatie aan zou kun
nen wakkeren.
BUITENLAND BINNENLAND ECONOMIE
AMSTERDAM (ANP) - Hersen
functies blijken veel ingewikkelder
dan in de wetenschappelijke wereld
ooit werd gedacht. Bij de activitei
ten zijn veel meer gebieden van de
hersenen betrokken dan aanvanke
lijk werd aangenomen. De simpele
schema's waarin de verschillende
gedragingen van de mens worden
toegeschreven aan specifieke on
derdelen van de hersenen, gaan niet
meer op.
Dit is de algemene opvatting van
de geleerden die deze week deelne
men aan een internationale confe
rentie over hersenonderzoek in Am
sterdam. De bijeenkomst werd ge
organiseerd door het Nederlands
Instituut voor Hersenonderzoek in
de hoofdstad onder auspiciën van
Unesco, de Koninklijke Nederland
se Academie voor Wetenschappen
en de Internationale Organisatie
voor Hersenonderzoek.
Dankzij allerlei nieuwe technie
ken, waarmee het functioneren van
de hersenen van de mens direct be
keken kan worden, krijgen onder
zoekers de laatste jaren steeds meer
inzicht in deze complexe "machine
rie". Naarmate het onderzoek vor
dert, wordt het volgens de congres
gangers steeds duidelijker dat de
processen in de hersenen veel inge
wikkelder verlopen dan men tot nu
toe had aangenomen.
Het voornaamste onderwerp op
de conferentie is de pre-frontale
schors, of wel de voorhoofdkwab.
Dit deel van de hersenen wordt ge
acht betrokken te zijn bij de hogere
mentale functies. Bij de mens is de
ze schors dan ook het hoogst ont
wikkeld. Hier komen heel veel
functies, zoals het gezicht, gehoor,
reuk, smaak, motoriek, de regeling
van de bloeddruk en de werking
van maag en darmen bij elkaar. De
voorhoofdkwab speelt volgens de
deskundigen ook een belangrijke
rol in processen als concentratie, le
ren, geheugen, agressie, emoties en
spanningen, maar ook bij aandoe
ningen als epilepsie, schyzofrenie,
dementie en de ziekte van Park-
De nieuwste wetenschappelijke
gegevens tonen aan dat, ofschoon
de pre-frontale schors een centrale
functie vervult bij hogere mentale
activiteiten, andere onderdelen van
de hersenen bij deze processen on
misbaar blijven. Hiermee wordt de
angst van sommige mensen, dat
hersendeskundigen op den duur in
staat zouden zijn door middel van
een ingreep bepaalde functies of ge
drag bij de mensen te veranderen,
volgens de onderzoekers weggeno-
Het hersenonderzoek kan naar de
mening van de congresgangers be
ter inzicht geven in het verloop van
allerlei geestesziekte en neurologi
sche aandoeningen zoals schyzofre
nie en de ziekte van Parkinson. Op
basis van de verkregen informatie
kunnen dan betere therapiën wor
den ontwikkeld en zelfs program
ma's worden opgesteld ter voorko
ming van deze afwijkingen.
Op het congres kon nog geen
doorbraak worden gemeld in het ja
renlange onderzoek naar de ziekte
van Alzheimer, de meest ernstige
vorm van dementie die door het
steeds ouder worden van de mens
een groot maatschappelijk pro
bleem aan het worden is. Vaststaat
dat het verschijnsel het gevolg is
van het afsterven van hersencellen,
maar een alles omvattend antwoord
op de vraag waardoor deze degene
ratie van de hersencellen optreedt,
kon op het congres nog niet worden
gegeven. Zowel erfelijke als omge
vingsfactoren kunnen een rol spe
len. Ook de voeding kan er iets mee
te maken hebben.
Uit onderzoek is wel gebleken dat
de geestelijke achteruitgang van
een mens kan worden vertraagd.
Afgestorven hersencellen kunnen
niet meer tot leven worden ge
bracht, maar de functies kunnen
wel door nevencellen worden over
genomen. Door deze cellen te acti
veren kan dementie weliswaar niet
worden genezen, maar toch afge
remd.
DEN HAAG (GPD) - Staatssecreta
ris Van Houwelingen (defensie) wil
enkele tientallen miljoenen guldens
bezuinigen door enkele parate een
heden van de landmacht nog dit
jaar op te heffen. Met de maatregel,
die in de komende begroting wordt
opgenomen, vervallen tenminste
400 arbeidsplaatsen bij de land
macht.
Van Houwelingen wenst ook bij
de andere krijgsmachtdelen te be
zuinigen door de exploitatiekosten
te drukken, maar nadere cijfers
daarvan zijn niet bekend gemaakt.
Bij de Landmacht gaat het gaat om
de 129 munitie-aanvullingscom
pagnie, de 110 middelzware trans
portcompagnie, de 146 werktroe-
pencompagnie. Ook de in West-
duitsland gelegerde 435 infantierie
beveiligingscompagnie wordt op
geheven. De Belgen nemen de be-
veiligingstaken van die compagnie
De compagnieën zullen mobilisa
bel worden gesteld en alleen in tijd
van oorlog of internationale span
ning worden opgeroepen. Voor de
beroepsmilitairen bij deze eenhe
den worden binnen de landmacht
andere arbeidsplaatsen gezocht. De
dienstplichtigen kunnen in een aan
tal gevallen de dienst voortijdig ver
laten.
Geen fusie Franse reisbureau s
BONN (AP) De Westduitse bondskanselier Helmut
Kohl (op de foto rechts naast de nieuwe secretaris-ge
neraal Riihe) zal waarschijnlijk opnieuw tot partijlei
der van de christen-democratische CDU worden geko
zen en daarmee mogelijk weer bondskanselier na de
verkiezingen van 1990 worden. Dit zei de minister-pre
sident van de deelstaat Rheinland Pfalz, Wagner, gis
teren na de partijvergadering van de CDU, die achter
gesloten deuren plaats had.
De steun van de partijleden van de CDU i
rKohl
van groot belang, omdat hij dit jaar veel aan popula
riteit heeft ingeboet. Voor veel kiezers zal de keuze van
de partijleiding een grote teleurstelling zijn, omdat zij
hoopten dat er met een nieuwe partijleider een frisse
wind door de partij zou kunnen waaien.
Uit een opinieonderzoek, dat door het onderzoeksin
stituut Emnid in Bielefeld werd uitgevoerd en gisteren
in het weekblad Der Spiegel werd gepubliceerd, bleek
dat 71 procent van de 1000 ondervraagde Westduitsers
een andere bondskanselier wil hebben. Van die 71 pro
cent zei 59 procent CDU-aanhanger te zijn. (foto anp>
PARIJS (DPA) - Club Mediterra-
nee en Nouvelles Frontieres, de
twee grootste toeristische organisa
ties in Frankrijk, hebben hun be
sprekingen over een samengaan af
gebroken, zo heeft Club Mediterra-
nee gisteren meegedeeld.
Als de fu
sie was geslaagd zou na de West
duitse TUI en de Britse Thomson de
grootste reisorganisatie ter wereld
zijn ontstaan.
Oorspronkelijk zou Club Mediter-
ranee een belang van 34 procent ne
men in Nouvelles Frontieres. Het
ging er vooral om de onderhande
lingspositie ten opzichte van de
luchtvaartmaatschappijen te ver
sterken. Het grote struikelblok bij
het overleg was de deelneming van
tien procent van de Franse staats
bank Caisse des Depots in Nouvel
les Frontieres.
Nouvelles Frontieres biedt goed
kope vluchten aan naar het Ca-
ribisch Gebied, Afrika en het Verre
Oosten, en exploiteert elf hotels.
Club Mediterranee, eigendom van
Franse en Belgische financiële in
stellingen, moet het vooral hebben
van vakantiedorpen op exotische
locaties.
Alarm voor gevangen kinderen
GENEVE (AFP) Een meisje van negen jaar zit op verdenking van drqgs-
smokkel vijf maanden geketend in een Pakistaanse gevangenis. Een acht
jarige zit al vanaf zijn geboorte met zijn moeder in een Etiopische gevange
nis en is geestelijk onderontwikkeld. Een 16-jarig meisje dat verkracht en
gemarteld is, zit eerst twee weken op een Turks politiebureau en gaat daar
na drie maanden de gevangenis in.
In een rapport aan de VN-mensenrechtencommissie slaan de hulporga
nisaties Terre des Hommes en Défense des Enfants Internationale (DEI)
alarm. Het probleem van kinderen in gevangenissen is 'universeel en seri
eus', zo stellen zij.
Over de hele wereld leven duizenden kinderen onder erbarmelijke om
standigheden in gevangenschap. De hulporganisaties vinden dat de inter
nationale gemeenschap moet eisen dat kinderen gescheiden van volwasse
nen gedetineerd worden gehouden.
DEN HAAG (GPD) - Defensiespe
cialisten uit de Tweede Kamer dis
cussieerden gisteren op uitnodiging
van het Inter Kerkelijk Vredesbe
raad. De oogst: IKV-secretaris Fa-
ber ('alle kernwapens de wereld
uit') is lid van de PvdA ('verminde
ren van de rol van kernwapens, ge
richt op afschaffing') en staat zelfs
op de lijst in Den Haag. De persoon
lijke mening van CDA-kamerlid De
Kok wijkt hier en daar fors af van
het verkiezingsprogram van zijn ei
gen partij. PvdA'er Van Traa vindt
opvattingen van Groen Links 'kul
koek'. En Weisglas (WD) is in geval
van oorlog bereid kernwapens in te
zetten.
door
Bart Jochems
eigenlijk al wist: de vredesbewe
ging is dood, tenzij een nieuwe, aan
sprekende doelstelling wordt ge
vonden. Naar boven afgerond wa
ren er vijftig toeschouwers te tellen,
merendeels pensioengerechtigde
IKV-leden. IKV-voorzitster Ien van
den Heuvel verzuchtte: "We krijgen
de mensen tegenwoordig niet meer
op de been".
Faber gaf de aanzet tot de discus
sie met een aantal opmerkingen
over de verschillende partijpro
gramma's. Die zijn volgens -hem
'klassiek' van aard. Niemand is uit
op integratie van Oost- en West-Eu
ropa. Het oostblok wordt misschien
niet meer als vijand, maar nog wel
als tegenstander gezien en de rol
van de kernwapens is bij WD,
CDA en D66 opgewaardeerd nu er
op conventioneel gebied ontwape
ning 'dreigt'.
Merkwaardig vond Faber het dat
vrede en veiligheid geen 'issue' is
tijdens de verkiezingscampagne. In
1986 werden daar nog robbertjes
over gevochten. CDA'er De Kok
diende hem van advies: "Kernwa
pens zijn uit de belangstelling ver
dwenen. Het IKV zou er goed aan
doen de discussie te verbreden".
Niet op die kernwapens blijven zit
ten, maar alle facetten in de Oost-
West-relatie meenemen. Nu is het te
veel een debat voor 'techneuten'.
Na een voorzet van Van Traa liet
de CDA'er zich ontvallen dat hij
persoonlijk voor bevriezing van de
defensie-uitgaven is, terwijl zijn
partijprogram over 0,6 procent
groei rept. De WD'er Weisglas
sprong daar met graagte op in. Hij
hield De Kok voor dat deze bijeen
komst in het kader van de komende
verkiezingen was georganiseerd.
De Kok diende derhalve het CDA-
standpunt uit te dragen. "U zit hier
toch niet omdat de organisatie in
het telefoonboek bij de 'K' in Ab
coude ene De Kok tegenkwam? U
zit hier voor het CDA. Het interes
seert de mensen ook geen zier wat
Weisglas persoonlijk ervan vindt,
het gaat om de partij".
Smalend gelach en hoge wenk
brauwen vielen De Kok ten deel
toen hij verklaarde dat handhaven
van de huidige 0,6 procent groei het
zelfde is als 'bevriezen'. "We hebben
het zakgeld aan de NAVO op 0,6
procent bevroren", aldus De Kok.
Met de anderen had Engwirda (D66)
een heel andere definitie van be
vriezing: nul procent groei.
Op een vraag uit de zaal verklaar
de De Kok verder kernwapens niet
te willen gebruiken in geval van
oorlog, want ze hebben dan al ge
faald in hun afschrikkende wer
king. Weisglas greep wederom de
microfoon om De Kok de les te le
zen, maar nu diende ook hij de
vraag te beantwoorden. "Uiteinde
lijk moetje bereid zijn kernwapens
in te zetten". In De Kok zag de W-
D'er de wederopstanding van
Scholten en Dijkman (de CDA-dis-
sidenten die geen kernwapens
wensten en uit de partij verdwe
nen).
De opvattingen van Van Es
(Groen Links) vielen bij Van Traa
niet in goede aarde. Van Es betoog
de dat de tweedeling van Europa
versterkt wordt door het opzetten
van een Europese defensie. Neder
land moet uit de NAVO en een 'ac
tieve ontwapeningspolitiek' is al
leen met neutrale landen te voeren.
Van Traa omschreef dat als 'kul
koek'. De discussie 'Nederland uit
de NAVO' is gepasseerd, aldus de
PvdA'er.
Nog één hamvraag kwam er uit
het publiek. Moet het Westen een
zijdig ontwapenen om Gorbatsjov
binnenslands een kans te geven en
voort te gaan met de internationale
ontspanning? De Kok: "Politiek
werkt niet op sympathieke maatre
gelen". Van Traa: "Nou, het hélpt
wel".