LEIDSCH
DAGBLAD
Betogers dringen basis binnen
WDALEN
LEIDSCH DAGBLAD
Hoogleraar windt zich op over 'onzinnige enquêtes'
Weer actie op Valkenburg vanwege rechtszaak Orion-vemieler Koning
Lisses laboratorium doelwit
Van Dalen kinderschoenen
nu aan de Haarlemmerstraat!
'Leidse Gouwe' en schutterij
nieuw in 3-oktoberoptocht
Amsterdamse postkantoren bewaakt
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39023 Priisfl. 1,25
'Je kunt ook vragen of men op de koningin stemt, als ze CDA-lij sttrekker zou zijn'
AMSTERDAM (GPD) - "Het is
schandalig dat een opiniepeiler
cijfers publiceert over de zetel
winst voor de VVD als Hans Wie
gel terugkeert als lijsttrekker. Het
heeft niets met de realiteit te ma
ken. Het is gewoon kletskoek".
De Leidse politicoloog prof.dr.
Irwin windt zich op over de jong
ste ontwikkelingen in de verkie
zingscampagne. Volgens enquê
tes van het bureau Interview en
de Vara zou Wiegel als lijsttrekker
bij de komende verkiezingen tien
zetels meer binnenhalen dan de
huidige eerste man Voorhoeve.
Irwin vindt dergelijke opiniepei
lingen volkomen verkeerd.
"Wiegel is geen kandidaat en
daarom mag je de vraag niet stel
len. Anders kun je ook vragen:
wat stemt u als Drees herboren
wordt. Of: wat doet u als de ko
ningin lijsttrekker van het CDA
wordt. Als dit. als dat. Zo kan je
eindeloos doorgaan".
Irwin ergert zich er aan dat het
bureau Interview van Maurice de
Hond zich nu al voor de tweede
keer tijdens verkiezingscampag
nes mengt in interne partijpoli
tiek. Bij de vorige verkiezingen
onderzocht hij het stemgedrag als
niet J oop den Uyl, maar Wim Kok
lijsttrekker van de PvdA was ge
weest.
"Het is niet de taak van de jour
nalistiek en de opiniepeilers om
zelf issues te maken. Zo proberen
ze zaken te sturen. Dat is onaan
vaardbaar. Het is niet hun zaak of
Wiegel al dan niet terugkomt. Bo
vendien zorgt het voor een hoop
verwarring".
'Met Wiegel als
lijsttrekker
10 zetels meer'
Omdat Irwin het nut niet be
grijpt van dergelijke opiniepeilin
gen, wil hij verder geen commen
taar geven op de uitslag ervan.
Prof M. Brouwer, hoogleraar
massacommunicatie te Amster
dam, is daartoe wel bereid. Hij
denkt dat de campagneleiding
van de WD van plan is flinke
munt te slaan uit het naar voren
schuiven van de populaire Wie
gel. "Hij zit er serieus aan te ko-
De enquête komt voor de WD
waarschijnlijk net iets te vroeg
om nog effect te hebben in de
stemhokjes, zegt Brouwer.
"Daarom moeten ze net voor de
verkiezingen met een verrassing
toeslaan. Wiegel komt dan met
een duidelijke verklaring, waarin
hij zegt bereid te zijn terug te ke
ren en hoe hij dat wil doen. Dat
kan een heel interessant effect op
leveren".
Brouwer gelooft niet, zoals de
enquête aangeeft, dat Wiegel voor
de WD tien zetels meer in de
wacht kan slepen als niet Voor
hoeve maar de ex-minister de
lijsttrekker zou zijn. "Een ant
woord op een enquêtevraag is
heel vrijblijvend. Als het geen
verplichtingen geeft, kun je, ze
ker vanwege het verrassingsele
ment, emotioneler reageren: stel
je voor, Wiegel terug. Prachtig,
kunnen we WD stemmen. Maar
daarna wordt het toch wat min
der, want de mensen denken dan:
Wiegel verandert niets".
De hoogleraar erkent echter het
onmiskenbare bestaan van een
Wiegel-effect. Hij schat het in op
vijf zetels. Brouwer denkt dat de
commissaris van de koningin in
Friesland veel afgedwaalde WD-
stemmers weer bij de partij terug
brengt.
Brouwer vermoedt dat veel
mensen Hans Wiegel zien als de
man die de stammenstrijd binnen
de WD kan beslechten. "Hij
heeft part noch deel gehad aan de
kabinetscrisis. Hij stond als het
ware boven de partijen. Dat kon
hij als commissaris van de konin
gin ook gemakkelijk doen".
"Zo heeft", vervolgt Brouwer,
de aantrekkelijkheid van Wiegel
twee kanten, "zijn mooie positie
nu en zijn persoonlijke uitstraling
van een doener. Hij straalt uit dat
hij wat gaat regelen. Hij kent geen
twijfel. Dat heeft effect op de kie-
de enquête-uitslag van Maurice
De Hond zullen kijken. "Er is nog
maar kort tijd om het beeld van
Wiegel te ondergraven. Ik denk
dat Van Mierlo van D66 er wel in
zal slagen. Hij heeft hetzelfde cha
risma als Wiegel. Van Mierlo was
ook de man die in zijn eentje D66
weer uit het slop trok".
Brouwer constateert dat CDA-
lijsttrekker Lubbers al een mees
terzet heeft geplaatst. Toen de ge
ruchten over Wiegel de ronde be
gonnen te doen, kwam hij plotse
ling met het voorstel om de
milieuvervuiling te verminderen
door een belasting op het energie
verbruik.
"Daarmee onderstreepte hij de
verdeeldheid binnen de WD
over het milieu. Minister Nijpels
kon maar heel voorzichtig reage
ren met een slag om de arm dat hij
Voorhoeve niet had geraad
pleegd. Dat was een noodsprong.
De WD in verlegenheid. Zeer
knap gedaan van Lubbers".
De Leidse hoogleraar Irwin:
"Een dergelijke enquête is gewoon
kletskoek". (foto Jan Holvast)
Goed reageren op het boven de
kiezersmarkt hangen van Wiegel
is voor de Partij van de Arbeid erg
moelijk, zegt Brouwer. "Ik denk
dat de campagne van de PvdA
wat dat betreft niet veel kan ople
veren. Ze moeten het hebben van
de opkomst en zorgen dat het
spannend lijkt. Als er een Ajax
PSV-stemming komt, gaan er
meer mensen naar de stembus.
Dat is altijd gunstig geweest voor
de PvdA".
VALKENBURG Op het marinevliegkamp Valkenburg
zijn gistermiddag negen vredesactivisten aangehouden. Zij
waren de basis binnengedrongen om op die wijze steun te
betuigen aan Kees Koning, die vanmiddag voor de Haagse
rechtbank zou verschijnen. Koning had eerder op Valken
burg de banden van daar gestationeerde Orion-vliegtuigen
willen lek steken en voor die actie moest hij zich voor de
rechtbank verantwoorden.
Een groep van 18 aanhangers van de
North Atlantic De-Fence Move-
ment trok gistermiddag naar de ma
rinebasis Valkenburg. Ter hoogte
van de startbaan naast de Achter
weg vond men een geschikte plek
voor het binnendringen van de ba
sis. Binnen de minuut hadden ne
gen actievoerders een gat in het hek
geknipt en begonnen zij het veld om
te spitten om groente en bloemen te
planten. De andere negen actievoer
ders bleven buiten het hek om te
voorkomen dat zij later ook zouden
worden aangehouden.
Een patrouilleauto was snel ter
plaatse, maar de bewakers deden
niet meer dan het incident melden
en doorrijden, daarna verscheen
een busje met twee marechaussees,
die zich beperkten tot het bewaken
van het gat in het hek om te voorko
men dat de actievoerders er weer
vandoor zouden gaan.
De actievoerders konden onge
hinderd de meegebrachte prei,
veldsla en andijvie planten en ze
konden de jonge aanplant zelfs wa
ter geven. Pas nadat een tweede
busje met versterking kwam, wer
den de actievoerders afgevoerd. Dit
ging zonder problemen, al moest
één persoon worden achterhaald
die al honderd meter verder de ba
sis was opgelopen. Gisteravond zijn
de negen personen weer vrijgelaten
nadat tegen hen proces-verbaal was
opgemaakt.
Buiten het hek ontspon zich een
discussie tussen achtergebleven ac
tievoerders en buurtbewoners die
het tafereel gadesloegen. "Een we
reld zonder defensie is nog niet
denkbaar" en "Dit vliegveld heeft
alleen een kernwapentaak, maar die
atoomdieptebommen liggen niet op
Valkenburg maar in Schotland"
werd door omstanders opgemerkt.
De actievoerders behoren tot de in
ternationale 'ploegscharenbewe
ging' die militaire middelen wil om
zetten in vreedzame doeleinden.
Vandaar dat op Valkenburg groente
werd geplant. Met het oog op de ko
mende Tweede Kamerverkiezingen
bepleiten zij afschaffing van de
atoomtaak van de Orions.
De actie van gisteren was in het
bijzonder gericht als protest tegen
het proces tegen Kees Koning (58)
die vanmiddag moest voorkomen
voor de Haagse rechtbank. Voorma
lig legerpredikant Koning werd op
16 juli op de basis Valkenburg aan
gehouden samen met zeven andere
actievoerders die ook toen al groen
te gingen planten. Koning had te
vergeefs geprobeerd de banden van
de Orion-vliegtuigen lek te steken.
Om die reden zit hij nog altijd vast,
terwijl de anderen nog dezelfde dag
waren vrijgelaten. Voorafgaande
aan de rechtszaak is vanmiddag een
demonstratie in Den Haag gehou
den die eindigde bij de rechtbank.
Voorhoeve haalt
fel uit naar D66
HOOGEVEEN (ANP/GPD) -
WD-lij sttrekker Voorhoeve
heeft gisteren in Hoogeveen fel
uitgehaald naar zijn D66-rivaal
Van Mierlo. De kritiek van Van
Mierlo dat de WD "het oude ka
non Wiegel" inzet bij de eind
spurt naar de verkiezingen van 6
september, is bij Voorhoeve ge
heel verkeerd gevallen.
Voorhoeve omschreef het in
zetten van de liberale zwaarge
wichten Wiegel, Vonhoff en
Winsemius juist als een teken
van kracht. "We hebben vele
stukken zwaar geschut, die we
in stelling kunnen brengen". En
met een sneer richting Van
Mierlo: "D66 heeft maar één
oud-kanon, met de initialen
H.A.F.M.O. erop, dat nooit iets
anders dan losse flodders met
veel rook en gesputter heeft af
geschoten".
Voorhoeve voorspelde ook
dat binnen een coalitie van CDA
en PvdA al snel ruzie zal uitbre
ken. "Zo'n kabinet wordt een
kast met loszittende poten".
Dierenbevrijdingsfront dreigt met biologische oorlog
Actievoerders
hebben van
nacht 79 konij
nen uit het Lis-
sese laboratori
um wegge
haald.
LISSE Het Dierenbevrijdings
front dreigt met eén 'biologische
oorlog' als het laboratorium voor
bloembollenonderzoek in Lisse niet
onmiddellijk stopt met het gebruik
van proefkonijnen. Bloed van de
dieren wordt gebruikt voor het aan
tonen van voor planten schadelijke
stoffen in bloembollen.
De actievoerders die vannacht 79
konijnen weghaalden bij het labora
torium, dreigen de voor de bollen-
cultuur zeer schadelijke woeker
plant knolcyperus te verspreiden
als< de proeven niet onmiddellijk
worden stopgezet. De knoloyperus
is in de bollenwereld een berucht
onkruid.
Volgens het dierenbevrijdings
front zitten de konijnen "die als het
ware als een reageerbuis" worden
gebruikt, vol gezwellen. De beesten
zijn naar opvangadressen overge
bracht.
goed behandeld worden. Weliswaar
worden ze ingespoten met 'gezui
verde plantenvirussen' maar daar
van zouden ze niet ziek worden. Wel
wordt geregeld bloed afgetapt. Vol
gens het laboratorium is er nog
voorraad, zodat deze activiteit niet
onmiddellijk gestopt hoeft te wor
den.
F. Zandbergen, algemeen secreta
ris van de Koninklijke Algemene
Vereniging voor Bloembollencul
tuur neemt het dreigement van het
Dierenbevrijdingsfront serieus.
Maar hij gelooft niet dat versprei
ding van de knolcyperus een ramp
zou zijn voor de branche. "We heb
ben de bestrijding van het onkruid
dat zo'n jaar of acht geleden uit
Zuidamerika in ons land terecht is
gekomen, redelijk onder de knie".
Volgens Zandbergen is de actie van
het dierenbevrijdingsfront reden
serieus te onderzoeken of het ge
bruik van konijnen 'per se noodza
kelijk is'.
Gaswolk ontdekt waaruit nieuw
sterrenstelsel kan ontstaan
WASHINGTON (AP) Twee
Amerikaanse astronomen heb
ben bij toeval een enorme wa
terstofwolk ontdekt, waaruit
zou kunnen blijken dat in het
heelal nog steeds sterrenstel
sels worden gevormd. De gas
wolk bevindt zich betrekkelijk
dicht bij ons Melkwegstelsel, op
65 miljoen lichtjaren, en staat
geheel op zichzelf.
Aangenomen wordt dat ster
renstelsels ontstaan door de
condensatie van waterstof, dat
met slechts één proton en één
elektron het simpelste element
is. Eerdere pogingen om derge
lijke gaswolken te vinden, wa
ren steeds mislukt, hoewel er
wel sterke aanwijzingen voor
het bestaan van dergelijke 'pro-
tostelsels' waren.
Zo ontbreekt in het licht van
quasars (zeer heldere objecten
op ongeveer 10 miljard lichtja
ren van ons melkwegstelsel)
soms de frequentie die door
gaans door waterstof wordt ge
absorbeerd.
De Amerikaanse Nationale
Stichting voor Wetenschappen
maakte gisteren bekend dat
Giovanelli van de Cornell Uni
versiteit, die een radio-astrono-
miscb team leidt in Arecibo,
Puerfo Rico, en zijn medewerk
ster Haynes, de wolk bij toeval
ontdekten, toen zij bezig waren
een radiotelescoop bij te stel
len.
De nu gevonden gaswolk is
tien keer zo groot als de Melk
weg maar heeft slechts een
tiende van de massa. Het is dan
ook nog onduidelijk of de gas
wolk inderdaad zal veranderen
in een sterrenstelsel. De wolk
bevindt zich ten zuiden van het
sterrenstelsel Maagd-
Haarlemmerstraat 128, Leiden
£>laxks renata elefonten BUNNIES
(uit het Leidsch Dagblad van gisteren)
JE HAD HET KUNNEN LEZEN IN DE KRANT
VOOR JE EIGEN STUK VAN NEDERLAND
DAM JA, IK WIL EEN ABONNEMENT OP DE KRANT VOOR MN EIGEN STUK
DUIM VAN NEDERLAND
Q Ik neem het Leidsch Dagblad 7 weken op proef voor maar 26,50
Q Noteer mij voor een kwartaalabonnement 72,40
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis!
(Aankruisen wat van toepassing is)
Postcode
Telefoon
AMSTERDAM (GPD) - Vrijwel alle
postkantoren en postagentschap
pen in Amsterdam worden sinds
het begin van deze maand-bewaakt
door een particuliere beveiligings
dienst. De PTT wil zo proberen een
halt toe te roepen aan het toene
mend aantal overvallen in de hoofd
stad. Zeven van de tien overvallen
op postkantoren vinden plaats in
Amsterdam. Als het experiment
overweegt de PTT om de particulie
re bewaking bij postkantoren ook
in de rest-van het land door te voe-
Door het stijgend aantal overval
len en het geweld dat daarmee ge
paard gaat, is grote onrust ontstaan
onder het PTT-personeel. Met deze
maatregel hoopt de PTT dat de me
dewerkers zich weer veiliger zullen
voelen. "De rust moet weerkeren op
onze kantoren", aldus een PTT-
woordvoerder. Volgens de woord
voerder gaat het niet om permanen- mede door de positieve reacties van
te bewaking. De rol van het beveili- de medewerkers. Sinds het instel-
gingsbedrijf blijft beperkt tot sur- len van de particuliere beveiliging
veillance. zijn er nog wel twee overvalpógin-
Tot nu toe is de PTT tevreden met gen geweest op Amsterdamse post-
het resultaat van de proefneming, kantoren, maar zonder resultaat.
Peru sluit grens voor drugsmaffia
BOGOTA (GPD) De regering in
Peru heeft maatregelerl genomen
om de honderden vluchtende leden
van de Colombiaanse drugsmaffia
tegen te houden. De bevelhebber
van de Peruaanse politie, Reyes,
maakte bekend dat de grens met
Colombia is gesloten. Zwaarbewa
pende patrouilles, die door helikop
ters en verkenningsvliegtuigen
worden gesteund, bewaken de
grensovergangen tussen Colombia
en Peru.
De meeste drugsmafiosi probeer
den tot nu toe illegaal Peru of Brazi
lië binnen te dringen. Pablo Esco
bar, de allerhoogste baas van de Co
lombiaanse drugsmaffia, bevindt
zich volgens sommige versies in het
Panama van generaal Manuel Anto
nio Noriega.
De grens tussen Colombia en
Peru bevindt zich middenin het
moeilijk begaanbare Amazone-oer
woud.
j gistermiddag de vliegbasis
FEYENOORD AFGELAST - Uit
angst voor supportersrellen heeft
Feyenoord de uitwedstrijd tegen
Borussia Mönchengladbach, die
morgenavond in de beloftencompe-
titie zou worden gespeeld, afge
zegd. Drie jaar geleden braken bij
het UEFA Cup-duel tussen Borus
sia en Feyenoord ernstige ongereld-
heden uit.
Droog weer
Perioden met zon maar in het noorden
van het land ook enkele wolkenvelden.
Droog weer. Minimumtemperatuur
ongeveer 11 graden. Middagtcmpcra-
tuur omstreeks 23 graden. Matige zui
den wind.
De vooruitzichten voor donderdag
tot en met zondag: Perioden met zon
maar ook wolkenvelden. Vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur rond
22 graden, tijdens het weekeinde iets
lager.
Woensdag 30 augustus
zon op: 06.48 uur. zon onder: 20.32 uur:
maan op: 05.43 uur, maan onder: 20.12
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 03.59 en 16.09 uur: laag wa
ter: 13.27 uur.
20 PAGINA'S
i' H iTllllVll
De toekomstige president De Klerk van Zuidafrika (links) heeft een ge
sprek gevoerd met de Zambiaanse leider Kaunda. De foto werd gemaakt
toen het tweetal een uitstapje naar de Victoria watervallen maakte.
Voor een verslag zie pagina 5.
