Koloss maakt omstreden laatste reis
Afrika heeft nooit om musea gevraagd9
Reportage
WÈ
Wijkgemeente De Samaritaan in grote moeilijkheden
PAGINA 2
MAANDAG 28 AUGUSTUS 1989
WËÈKBbêêëSêèê
Eens in de drie jaar komt de International Council of
Museums (ICOM) ergens in de wereld bij elkaar. Dit
keer is Nederland aan de beurt om zo'n 1500 buitenland
se museumdirecteuren, -conservatoren en -medewer
kers tijdelijk onderdak te verschaffen. In het Neder
lands Congresgebouw te Den Haag is gisteren het 15e
ICOM-Wereldcongres begonnen. De toegang bedraagt
550 gulden. Een bedrag dat de gemiddelde museum-di
recteur zo uit z'n zak schudt, maar dat voor de deelne
mers uit de ontwikkelingslanden, waar de musea met la
ge budgetten moeten werken, toch een fors uitgave is.
Daarom heeft de ICOM besloten hen gratis tot het con
gres toe te laten.
De ICOM, de enige algemene internationale vakorga
nisatie op museologisch terrein, maakt zich sterk voor
verbetering van de musea en het museumvak. De vereni
ging, die haar hoofdkwartier in Parijs heeft, verzorgt
daarnaast publicaties, adviseert de Unesco en beheert
het meest uitgebreide documentatiecentrum op museaal
gebied ter wereld. De ICOM bestaat sinds 1946 en telt
ongeveer achtduizend leden, die afkomstig zijn uit 120
landen.
Internationaal congres museumdirecteuren in Den Haag
seum gedwongen wordt bijna alles
op te stellen. De hele collectie stag#,
boven op elkaar. Dat is een hele al?-
dere gedachtengang dan die in Afri-
AMSTERDAM - In het Westen,
waar musea boven alles gezien wor
den als bewaarders en bewakers
van het cultureel erfgoed, staat het
belang van musea buiten kijf. Het
museumbesef, dat in Nederland
sterk leeft, heeft de laatste jaren een
snelle ontwikkeling doorgemaakt.
Nieuwe musea rijzen als paddestoe
len uit de grond, de museum-jaar-
kaart is populairder dan ooit en ie
dere zichzelf respecterende Neder
lander loopt zo nu en dan een muse
um binnen.
door
Lilian Peters
Dat enthousiasme is daarentegen
in de ontwikkelingslanden ver te
zoeken. Zo hebben veel Afrikaanse
landen ondanks hun enorme afme
tingen slechts één museum, dat hen
in de meeste gevallen aan de voor
avond van de onafhankelijkheid
door de voormalige koloniale over
heersers cadeau is gedaan.
"Er zijn landen waar op de dag voor
de onafhankelijkheid nog zo'n na
tionaal museum geopend werd", al
dus Harrie Leyten, conservator van
de Afrika-afdeling in het Tropen
museum te Amsterdam, die na
mens de internationale volkenkun
dige musea in de organisatie van het
congres zit. "De koloniale mogend
heden realiseerden zich dan op het
laatste moment dat ze niet genoeg
aandacht aan de kunst en cultuur
hadden besteed. Die musea, die
rond 1960 in Afrika zijn ontstaan,
zijn qua architectuur soms hele
mooie gebouwen, maar vaak sterk
verouderd en verwaarloosd. Een
verklaring daarvoor is dat de ont
wikkelingslanden hele andere prio
riteiten hebben in hun ontwikke
lingsbeleid dan het restaureren van
een museum, waar ze nooit om ge
vraagd hebben. Als je denkt aan ge
zondheidszorg, levensmiddelen
voorziening. de schuldenlast, we
gen, infrastruktuur. Daar is al geen
geld voor, laat staan voor dat ene ge
bouwtje waar 'Museum' op staat".
Het nationaal erfgoed, i
de Westerse wereld zoveel waarde
wordt gehecht, spreekt volgens
Leyten niet in ieder continent even
sterk tot de verbeelding. "Het idee
van een museum, zoals dat hier in
de 17e eeuw in West Europa onstaan
is, spreekt Afrikanen niet aan. Din
gen hebben voor hen waarde in een
bepaalde context. Wanneer een
beeld een rol speelt in een bepaalde
plechtigheid in een paleis of in een
tempel, hoort het daar thuis. Zolang
die tempel funcioneert heb je die
voorwerpen nodig, als die tempel in
verval raakt, verliezen de beelden
hun waarde. Die bewaarzucht zoals
wij die hebben, hebben de Afrika
nen ook maar dan in een ander op
zicht. Voor hen zijn niet-materiële
waarden belangrijk".
Wondertje
Ooit maakte Leyten, in zijn hoeda
nigheid als Afrika- en museumex
pert, voor de Unesco een reis naar
Sierra Leone. Een inwoner van dat
land, die 20 jaar in Canada had ge
woond, was op het idee gekomen
om in zijn dorp t
Europa heeft in tegenstelling tot veel ontwikkelingslandenden geld ge- midabele bedrag van 300 miljoen gulden gemoeid. Maar daarvoor heeft de
noeg (over) voor zijn musea. Een sprekend voorbeeld is het PartijseMusee Franse hoofdstad er wel een wereldattractie bij.
(foto GPD)
d'Orsay, gevestigd i
i voormalig station. Met de (ver) bouw was hetfor-
zetten en zo de voorouderlijke cul
tuur te redden. Een Amerikaanse
architect had vervolgens een acht
hoekig gebouw ontworpen met een
reusachtige overkapping van voor
gespannen beton, terwijl in het
dorp nog geen enkel stenen huis
stond.
"Ik zag de tekening en zei: prach
tig plan, maar als je er vanuit wilt
gaan dat dat museum echt van dat
dorp wordt, moetje het op de eerste
plaats laten bouwen door mensen
uit dat dorp. Dus moet het ook een
plan worden dat gebouwd kan wor
den door die mensen en geen archi
tectonisch wondertje".
Leyten riep vervolgens een verga
dering bijeen van dorpshoofden en
oudere dorpsbewoners. Anderhalf
uur lang hield hij een pleidooi voor
het bewaren van oude maskers en
beelden en het verzamelen ervan in
een museum: "Ze zeiden dat ze het
begrepen en dat ze er wel oren naar
hadden. Maar na afloop van de ver
gadering kwam er iemand naar me
toe. Hij zei, meneer ik hoor dat u van
een museum bent in Nederland, ik
heb nog wat prachtige oude mas
kers, die kunt u wel voor een zacht
prijsje overnemen. Ik ben toen zo
verschrikkelijk kwaad geworden.
Wat moetje daar nu met een muse-
Maar het feit ligt er dat Afrika een
aantal musea bezit, ook al heeft de
bevolking die nooit gewild. Het zijn
veelal prachtige gebouwen in de
hoofdstad van het land, waar de na
tionale kunstschatten zijn opgesla
gen. Volgens Leyten zijn die musea
voor een groot deel een overblijfsel
uit het koloniale verleden.
De regering is eigenlijk niet in het
museum geïnteresseerd want het
heeft een lage prioriteit in het ont
wikkelingplan. Daardoor is er ook
niet veel geld voor de salarissen be
schikbaar. Dus op den duur krijg je
de kneusjes die blijven hangen op
iets wat in wezen een prestige pro-
jekt is. Er is geen carrièreprikkel,
geen financiële prikkel om er iets
moois van te maken".
Budget
De situatie in Afrika is echter niet
representatief voor wat er in andere
Derde Wereldlanden gebeurt op
museaal gebied. In Indonesië bij
voorbeeld voert de centrale over
heid een actief beleid om tot een re
gionale spreiding van de musea te
komen. De bedoeling is om op alle
eilanden en in de provincies een
museum op te zetten, dat een afspie
geling is van de streek waarin het
staat.
"In Indonesië is de bevolking ook
veel meer geïnteresseerd in de ei
gen cultuur. In bepaalde streken
staan musea waar oudere mensen
hun spullen naartoe brengen. Die
worden daar dan opgeborgen zodat
de mensen ervan verzekerd zijn dat
ze intact blijven. En de mensen ko
men ook regelmatig kijken naar de
spullen van bijvoorbeeld hun groot
ouders. Het resultaat is dat zo'n mu-
Op een continent als Latijns-
Amerika is al een grotere traditie
van eigen bewustwording en eigen
heid. De musea die daar staan zijn
door die landen zelf gewild. Daar
zitten fantastische musea bij. Mexi
co heeft een ongelooflijk mooi mu
seum opgezet over de geschiedenis
en de ontwikkeling van z'n eigen
land en de tradities".
Teruggave
Veel kunstvoorwerpen uit de Derde
Wereld staat in in Europese of Ame
rikaanse musea. De discussie over
teruggave van gestolen goederen is
al heel oud. Het probleem kreeg een
nieuwe dimensie na de onafhanke
lijkheid van de Afrikaanse landen,
begin zestiger jaren. Die landen
kwamen toen tot de ontdekking dat
veel van hun kunstschatten elders
in'de wereld waren. Enkele landen
klopten aan bij de Verenigde Na
ties. Zij stonden erop hun schatten
terug te krijgen, omdat het in hun
ogen onvervangbaar cultureel erf
goed was.
In 1970 werd binnen de Unesco
een conventie aangenomen over de
teruggave van cultureel erfgoed.
Waar aangetoond kon worden dat
iets gestolen was werd dat geresti
tueerd. Maar er zatWn addertje on
der het gras. Om eindeloze juridi- 1
sche zaken te vermijden, werd toen
ook vastgesteld dat er voor 1970
geen sprake kon zijn van diefstal.
In Nederland zijn er tot nu toe al
leen claims gekomen uit Indonesië.
Het ging om de zogenaamde 'Lom-
bokschatten', een oorlogsbuit. De
Indonesche autoriteiten hebben
duidelijk kunnen maken dat de
schatten een wezenlijke, ceremo
niële en religieuze betekenis voor
het eiland hebben. Dat is geaccep
teerd door de Nederlandse overheid
en de musea die de schatten in hun
bezit hadden en die zijn dus naar
Indonesië teruggegaan. In Neder
land kun je in principe zeggen dat er
geen probleem gemaakt wordt van
teruggave. Over het algemeen is
men in Europa wel bereid om din
gen terug te geven".
"Een schip in zijn blote kont! Ik kan
wel huilen," zegt de kapitein op het
strand bij Camperduin. Hij is een
van de duizenden belangstellenden
die de gestrande Koloss als een
magneet aantrekt.
door
Theo van der Kaaij
De stranding van de kustvaarder
ruim een week geleden was geen
ongelukje. Opzettelijk werd het be
jaarde schip bij hoog tij de branding
in gestuurd om onwrikbaar vast te
lopen in het zand. Zeven dagen had
den de kunstenaars Hans Belleman
en Kees Bolten zichzelf gegeven om
met een team van zweters en zwoe
gers het schip in moten te snijden
en nog eens zeven dagen om het
schip naar Hoorn te vervoeren, de
brokken daar aaneen te lassen en
als compleet schip te water te laten
in het IJsselmeer.
De bevolking pijnigt zich intus
sen met de vraag naar de diepere zin
van dit theaterspektakel. Is een 39
meter lange kustvaarder van een
halve eeuw oud dan meer dan
60.000 kilo roestig ijzer? Nuchter
stelt de Nederlander zich meestal
twee vragen: wat is het nut en wat
kost het. Belleman en Bolten valt
niets te verwijten. Zij hadden al we
ken geleden duidelijk gezegd dat
hun project Koloss 'in zijn zinloos
heid pure geldverspilling is'.
De ongewone stranding verdeel
de het land in twee kampen. Je bent
voor Koloss of ertegen. Een mid
denweg bestaat niet. Zittend voor
de tv met beelden van de Koloss op
het strand is het negatieve oordeel
snel geveld. De zilte zeelucht en de
striemende wind ontbreken om Ko
loss met de zintuigen te ondergaan.
Zodra het foutieve subsidiebedrag
van drie ton werd genoemd begon
het
Drama
Ogenschijnlijk doodstil ligt op het
strand van Camperduin de Koloss,
hoofdrolspeelster in een veertien
dagen durend drama in de open
lucht. Op diverse plekken spuit er
vuur uit het schip op het zand. Snij
branders banen zich een weg door
de scheepshuid. De kunstenaars
stelden de vraag die nooit niemand
eerder heeft gesteld, houden de
Noordhollandse polders een kust
vaarder tegen op zijn laatste reis?
De eigenzinnige bemanning wilde
dwars door het land naar het IJssel
meer en versneed het goede schip
daartoe tot handzame brokken.
Officiële instanties en scheeps-
deskundigen noemden het plan
waanzinnig en onmogelijk. Toch
verlenen zij alle medewerking.
Scheepsbouwer Reinier Jumelet
uit lJmuiden bijvoorbeeld praat
met liefde over het vijftig jaar oude
schip dat onder het mes gaat. "Wat
heeft zo'n schip allemaal niet mee
gemaakt? Eerst moest er geld ko
men om het te kunnen bouwen.
Toen het staal van Hoogovens om
het in elkaar te zetten. Hoeveel gol
ven zouden er in die vijftig jaar
overheen zijn gegaan? Voel aan die
ruwe scheepshuid met al die aange
groeide algen. Geldverspilling?
Ach, er zullen altijd mensen zijn die
niet van toneel houden".
Hans Belleman uit Amsterdam
en Kees Bolten uit Alkmaar vormen
het kunstenaarsduo dat Koloss
heeft uitgedacht. Ze dragen net als
elke Koloss-werker een gele overall.
"Je kunt je afvragen of een geplan
de stranding van een schip nog wel
een stranding is", zegt Belleman. Er
zijn hier twee spanningsbogen, de
gewone realiteit van het schip dat in
stukken gezaagd wordt en de aan
dacht voor de omgeving. We heb
ben de omgeving hier met zorg op
gebouwd. Er is over nagedacht".
"Ik let doorlopend op of het beeld
goed is. Als ik dan weer eens zeg dat
er ergens iets weg moet, vinden ze
me soms een zeikerd. Jij bent nu in
de cirkel gekomen, daarom draag je
Een colonne vrachtwagens met de brokstukken van de Koloss op weg naar
Hoorn, waar het schip weer in elkaar wordt gezet. "Eerat Hoorbn zien en
dan vergaan". (foto anp)
net als wij een gele overall. Buiten van de lucht, het geel van het zand
de cirkel kan die overall weer uit. en het zWart van het schip".
Kijk naar de kleuren die we overal Het project heeft een vrij logische
in hebben doorgevoerd, het blauw voorgeschiedenis. De werkgroep
Toer-in van de Culturele Raad
Noord-Holland bedacht voor dit
jaar het thema 'Van kust tot kust'
voor de traditionele zomermanifes-
tatie. Gerrit Dijkstra van toneel
groep Hollandia bedacht dat er een
schip dwars door Noord-Holland
zou moeten varen, maar had daar
geen mogelijkheden voor. Belle
man en Bolten met hun stichting
Proj pakten dat idee op en maakten
er een stranding van.
Bedrijven
De kunstenaars zijn geen opdracht
gevers met een dikke portefeuille.
Ze vroegen dertien bedrijven om
medewerking. Daarbij legden ze de
nadruk op de esthetische kant van
een beroep als lasser, kraandrijver,
chauffeur of paardenmenner. Ze
maakten de directies attent op de
theaterkant die nu eenmaal bij hun
werk hoort. Waarom immers staren
mensen geboeid in een bouwput,
naar een hoogwerker of een schip
dat aanmeert?
Piet Vlaar, zakelijk begeleider
van Koloss, is afkomstig uit het be
drijfsleven en wist samen met de
kunstenaars de gevoelige snaar bij
de firma's te raken. Het resultaat
was dat de bedrijven niet alleen
meewerken, ze zijn bijzonder en
thousiast. "Samen de schouders er
onder", zegt Piet Vlaar. "Er moet
een klus geklaard worden, er ligt
een uitdaging, dat zijn hier de mo
tieven van de bedrijven om mee te
doen. Dit is veel meer dan sponso
ring. De bedrijven hebben er direct
belang bij de zaak zo goed mogelijk
aan te pakken. Het is geen opdracht
waar geld tegenover staat. Ze vin
den het een te gek idee en hebben
elkaar nodig om Koloss tot een goed
einde te brengen".
Meer dan Kees heeft Hans zorgen
over de golf van negatieve publici
teit, veroorzaakt door een foutief
subsidiebedrag dat iemand begin
deze week ergens liet vallen. Belle
man: "Ik voel me daardoor kwets
baar. Als kunstenaar moet je altijd
examen doen. Je moet met je werk
voor commissies verschijnen en als
je dat examen niet haalt, zit je zon
der werk. Je hebt altijd onzekerheid
over je financiële bronnen".
Kees Bolten maakt er minder
woorden aan vuil. "Wat willen de
mensen nou? Moet ik misschien
aan de schandpaal? We moeten
door. Er is geen weg meer terug.
Eerst Hoorn zien en dan vergaan".
Inmiddels is het schip aan stukken
gesneden. Gisteren werden de
wrakstukken naar Hoorn getrans
porteerd, waar de Koloss weer in el
kaar zal worden gezet. Op 2 septem
ber volgt dan de tewaterlating.
De Hervormde wijkgemeente
De Samaritaan in Rotterdam
komt per 1 oktober op straat te
staan als haar kerkgebouw Het
Trefpunt voor de sloop wordt ont
ruimd. Tot dusver is niet duide
lijk waar de kerkdiensten en an
dere activiteiten van deze ge
meente, die een Bondssignatuur
heeft, dan moeten plaatsvinden.
Ook de wijkgemeente De Kern
wordt door de sloop van Het Tref
punt getroffen. Woensdag zal de
ze gemeente op een wijkavond
bekijken of ze voorlopig zal ker
ken in de Laurenskerk, die mid
den in de wijk ligt, of in de zieken-
inrichting Ammanstichting. Vol
gens recente gegevens van het
Nieuw Rotterdams Kerkblad, dat
het laatste jaar herhaaldelijk over
de gedwongen sluiting van Het
Trefpunt heeft bericht, telt De Sa
maritaan 663 leden en zijn er in de
diensten gemiddeld 185 kerkgan
gers, terwijl De Kern (732 leden)
gemiddeld 47 kerkgangers heeft.
Zonder enig overleg met beide
wijkkerkeraden heeft het College
van Gecommitteerden tot de za
ken der Hervormde Gemeente te
Rotterdam, dat de functie van
kerkvoogdij vervult, enkele jaren
geleden een investeringsmaat
schappij een optie tot kóóp op
Het Trefpunt verleend. Deze wil
er een flatgebouw van 14 tot 17
verdiepingen neerzetten. Dit
werd eind vorig jaar op een cen
trale gemeenteavond na het nodi
ge aandringen medegedeeld. Het
college werkt nog met een regle
ment uit het jaar 1810 en meent
daarom dat het met wijkkerkera
den geen overleg hoeft te voeren.
Overigens draagt het college be
gin volgend jaar de financiële ver
antwoordelijkheid definitief aan
de Centrale Kerkeraad over.
De Hervormde Gemeente Rot
terdam kampt jaarlijks met een
tekort van ongeveer 400.000 gul
den. Door bezuinigingen op het
centrale bureau, op predikants
plaatsen en op kerkgebouwen
hoopt zij binnen enige jaren uit de
rode cijfers te zijn.
De betrokken wijkpredikan-
ten, ds. L.J. Geluk van De Sama
ritaan en ds. J.G. Kooren van De
Kern, zijn „ontstemd" over de
gang van zaken. Ds. Geluk, die bij
zijn intrede twee jaar geleden
niets over een eventuele verkoop
heeft gehoord, vreest dat door het
verdwijnen van Het Trefpunt het
hervormd kerkelijk leven aan de
Oostzijde van de stad nog sneller
zal afbrokkelen. Hij noemt de
Centrale Kerkeraad „te weinig ac
tief' bij het vinden van een pas
sende vervangende ruimte.
Volgens de huidige voorzitter
van de Centrale Kerkeraad, ds.
A.J. Lamping, „weten we al drie
jaar dat Het Trefpunt zou worden
verkocht. Dat was eigenlijk aan
iedereen bekend." In een vorige
maand bekend geworden notitie
van Lamping zegt hij dat voor Het
Trefpunt geen vervangende
ruimte nodig is. De kerkdiensten
van de Kern kunnen naar de Lau
renskerk of de Ammanstichting
en de twee Gereformeerde
Bondsdiensten per maand van
ds. Geluk kunnen naar de Waalse
Kerk.
In de notie spreekt ds. Lamping
niet over de doordeweekse activi
teiten. „Daar ligt juist onze groot
ste zorg," aldus ds. Geluk. „Met
het opheffen van Het Trefpunt is
er geen kerkelijke presentie meer
in deze buurt. Trouwe leden zul
len wel naar een andere wijk rei
zen. Van mensen die zich bij de
gemeente willen aansluiten (en
die zijn er gelukkig ook), hoef je
dat niet te verwachten."
Het meeste heeft hij te doen
met het kostersgezin van Het
Trefpunt (een echtpaar met twee
kinderen), dat per 1 oktober het
huis moet verlaten. Hoewel het
besluit tot verkoop al driekwart
jaar geleden wqrd bekend ge
maakt, is er nog steeds geen ver
vangende woonruimte voor het
kostersgezin.
Pastorale werkers
De goedkeuring van de bis
schoppen is voorwaarde om een
priester, diaken of pastoraal wer
ker in een instelling voor gezond
heidszorg of bejaardenzorg een rk
geestelijk verzorger te kunnen
noemen. Dit schrijven de bis
schoppen aan de besturen van de
algemene en psychiatrische zie
kenhuizen, verpleeghuizen, be
jaardenhuizen en instellingen
voor zwakzinnigenzorg in hun
bisdom.
Herhaaldelijk worden geestelij
ke verzorgers voor rooms-katho-
lieke patiënten aangesteld zonder
overleg met de plaatselijke bis
schop of zonder diens pastorale
opdracht. De bisschoppen noe
men dat een „ongewenste ont
wikkeling" omdat zij verantwoor
delijk zijn voor de pastorale zorg
voor de rk gelovigen in hun bis
dommen, „maar ook gezien de
noodzaak tot legitimatie van de
geestelijke verzorgers ten over
staan van de rooms-katholieken
van de betrokken instellingen".
Bij een vacature moet er in
overleg met de bisschoppen een
benoemingsprocedure plaats vin
den of moet de bisschop zelf een
priester, diaken of pastoraal wer
ker aanstellen.
WARC
Zonder spectaculaire uitspraken
zoals in Ottawa 1982 („apartheid
is zonde") is dit weekeinde in Se
oul de 22ste algemene vergade
ring van de Wereldbond van Her
vormde en Gereformeerde Ker
ken (WARC) beëindigd. In een
brief aan de kinderen en jongeren
drukt de WARC de zorg voor de
bedreigde schepping uit. In deze
brief wordt de huidige economi
sche orde „immoreel" genoemd
omdat hierdoor de scheiding tus
sen armen en rijken in stand
wordt gehouden. Een spoedige
oplossing van het schuldenvraag-
stuk is dringend nodig, aldus de
brief.
De WARC ondersteunt de strijd
tegen de apartheid door dr. Allan
Boesak opnieuw te benoemen als
voorzitter en door de schorsing te
bekrachtigen van de blanke Ne
derduitse Gereformeerde Kerk
uit Zuid-Afrika als lid van de
WARC. De NGK heeft zich onvol
doende ingezet voor de afschaf
fing van onrechtvaardige wetten,
voor de mensen die zonder aan
klacht gevangen zitten en voor
een gesprek met de zwarte ker
ken.
Burgerlijke ongehoorzaamheid
tegen de „kwaadaardige ideolo
gie van de apartheid" is „een
noodzakelijke vorm van verzet",
aldus de WARC. Daarom pleit de
ze organisatie, met lidkerken in
82 landen, voor meer economi
sche en politieke druk op Zuid-
Afrika.
Kardinaal Glemp, hoofd van
de Rooms-Katholieke Kerk in Po
len, heeft fel uitgehaald naar de
joden die hebben gedemon
streerd tegen het omstreden
klooster in Auschwitz. Het inci
dent op 14 juli, toen zeven joodse
demonstranten onder leiding van
de Amerikaanse rabbijn
Avraham Weiss over het hek van
het klooster klommen, heeft „de
gevoelens van alle Polen ge
kwetst," aldus Glemp.
„In naam van de menselijke so
lidariteit hebben de Karmelietes
sen het recht in Auschwitz te bid
den voor alle slachtoffers van de
Tweede Wereldoorlog, inclusief
de joden." Glemp liet zich niet uit
over de vraag of het klooster ver
plaatst moet worden.
Glemp gaf de joden, het advies
„niet tegen de Polen te spreken
uit de positie van een natie die bo
ven alle andere naties is verhe
ven". Ook moeten de joden „geen
voorwaarden stellen die niet ver
vuld kunnen worden".
Het departement Isère heeft
de moslims in Charvieu-Chavag-
neux in het oosten van Frankrijk
een loods beschikbaar gesteld die
dienst als gebedsruimte kan
doen. De geprefabriceerde loods
wordt zo snel mogelijk neergezet.
Dit heeft voorzitter Alain Carig-
non van de algemene raad van het
departement (provinciale staten)
besloten.
Een week geleden werd in in
Charvieu-Chavagneux op last
van de gaullistische burgemees
ter Dezempte een oude fabrieks
hal gesloopt die door de moslims
als moskee werd gebruikt. De
burgemeester, die tegen de mos
kee was, noemde de sloop een be
drijfsongeval van de slopers.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde
Kerk: Beroepen te Nieuw-
Weerdinge (toezegging): mevr.
M. A. de Jager kandidaat te Har-
denberg
Christelijke Gereformeerde
Kerken: Bedankt voor Naar-
den: W. van Sorge te Rijnsburg
Baptistengemeenten: Be
dankt voor Veendam: A. de
Vries te Emmen.
