Unita zegt bestand met regering op K-9 Poolse regering wacht zware taak VS-vloot en Sovjet-kruiser in Libanese wateren gesignaleerd Brit houdt collecte voor nabestaanden scheepsramp Israëliër levert drugsmafia Colombia militaire adviseurs Rechterhand van Japanse premier neemt ontslag na seksschandaal De twee hardste smerissen van het politiecorps. De een is net effe goochemer dan de ander! JAMES BELUSHI VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1989 BUITENLAND PAGINA 5 De Klerk en Mobutu bespreken Angola-crisis GOMA/ZAÏRE Waarnemend president De Klerk van Zuidafrika en zijn Zaïrese collega Mobutu Sese Seko zullen vandaag proberen de crisis in het Angolese vredesproces te be zweren. LONDEN De burgemeester van de Londense deelgemeente Southwark, Tony Ritchie, is giste ren een nationale inzamelingsactie begonnen voor slachtoffers en na bestaanden van de Marchioness. Het passagiersschip ging zaterdag nacht na aanvaring met een bagger- schuit ten onder. door Lia van Bekhoven Patrouilleboten zoeken nog iedere dag 18 kilometer van de Thames af naar slachtoffers. Even voordat de collecte van start ging. haalde de Londense politie nog twee doden uit de Thames die deel hadden uit gemaakt van de feestvierende opva renden. Tot dusver zijn vijftig pas sagiers geborgen. De begrafenis van het eerste Marchioness-slacht- offer. de 21-jarige Vida Shamash vond eveneens gisteren plaats. Scotland Yard verwacht dat het totaal aantal slachtoffers zal oplo pen tot 56. Het aantal opvarenden dat het ongeluk overleefde wordt nu geraamd op 84. Onduidelijkheid bestaat over het aantal overleven den. omdat de gasten op de disco boot niet waren geregistreerd. Duikers vermoeden dat de nog vermiste passagiers zijn begraven onder de modder of op de bodem van de Thames worden 'vastgehou den' door allerhande puin dat zich doorgaans in de rivier bevindt. De Thames-rivierpolitie heeft goede hoop alle doden in het weekeinde te hebben geborgen. Iedere dag worden nieuwe over ledenen geïdentificeerd en iedere dag leggen nabestaanden kransen bloemen op Southwark Bridge. De vooroorlogse Marchioness werd gisteren in een drooghaven aan een eerste inspectie onderworpen. Het schip dat bij de aanvaring in twee stukken werd gesneden, is voor de schroothoop bestemd. Ter wijl de controverse over hoe de ple zierboot aan haar einde kwam voortduurt, zijn de zeven beman ningsleden van de Bowbelle-bag- gerschuit in Londen ondergedoken. Bowbelle-bootsman Douglas Henderson liet bij monde van een advocaat weten "zozeer van streek te zijn om wie dan ook te woord te staan". De eigenaars van de Bow- belle hebben de zeven opgedragen tot de opening van de officiële hoor zitting niemand te woord te staan. Het onderzoek moet uitwijzen waarom de baggerschuit de Mar chioness ramde. die. hoewel veel kleiner, "was verlicht als een kerst boom". De Klerk is vanochtend vroeg in de Zaïrese stad Goma gearriveerd voor een zogenaamd kennismakingsbe zoek aan Mobutu. Naar verwach ting zal het besluit van de opstandi ge Unita-beweging om de strijd te gen de Angolese regering te hervat ten, de hoofdmoot van het overleg zoening plaatsgevonden tussen de Angolese president Dos Santos en Unita-leider Savimbi. Beide partijen hebben elkaar ech ter van meet af aan beschuldigd dit staat-het-vuren te schenden. De on derhandelingen tussen Unita en de regering verliepen daardoor uiterst door Peter van Nuijsenburg Unita kondigde gisteren in de Por tugese hoofdstad Lissabon aan dat zij de wapens weer zou opnemen. Daarmee kwam formeel een einde aan de wapenstilstand die op 24 juni was ingegaan. Twee dagen eerder had in het buitenverblijf van presi dent Mobutu een 'historische' ver- De Unita-woordvoerder in Lissa bon zei, dat zijn beweging was ge dwongen om zich tegen aanvallen van het regeringsleger te verdedi gen. Het regeringsleger zou een of fensief tegen het hoofdkwartier van Unita in Jamba, in het zuiden van Angola, hebben ontketend. Deze week had de Organisatie van Afri kaanse Eenheid (OAS) Unita nog opgeroepen de strijd te staken en op te gaan in de marxistische rege ringspartij MPLA. Twee weken geleden dreigde het vredesproces al schipbreuk te lei den doordat Unita-leider Savimbi in botsing kwam met Mobutu. De Zuidafrikaanse minister van bui tenlandse zaken Pik Botha wist de ze breuk toen te helen. Unita en MPLA bestrijden elkaar sinds 1975 in een burgeroorlog, die aan ongeveer 200.000 mensen het le ven heeft gekost. Unita werd daar bij gesteund door de VS en Zuid afrika; de regering in Luanda vooral door een 50.000 man sterke Cu baanse legermacht. De laatste Cubaan moet in het ka der van het akkoord over Namibia Angola op 21 juli 1991 hebben verla ten. Zuidafrika verplichtte zich daarbij de hulp aan Unita te staken. Angola heeft inmiddels de interna tionale gemeenschap verzocht om 600 miljoen gulden aan noodhulp voor de 1,3 miljoen Angolezen. PARIJS (GPD/AP) - Terwijl de naar het oostelijk Middellandse Zee-bekken gezonden Franse vlooteenheden zich steeds verder van de Libanese kust verwijderen, is op 80 kilometer van de kust on verwacht de Amerikaanse kruiser 'Iowa' verschenen, geëscorteerd door 25 andere schepen van dë Amerikaanse Zesde Vloot. Tegelij- Het dreigement werd geuit door sjeik Abbas Mousawi, een leider van de doorlran gesteunde Hezbol lah of Partij van Allah, na een bij eenkomst van 150 leiders van de He zbollah en de pro-Syrische Amal- militie in de zuidelijke havenstad Tyrus. De bijeenkomst was belegd om de rijen te sluiten tegen wat- werd genoemd 'het Amerikaans-Is- kertijd is ook een Sovjet-kruiser raëlisch-Franse complot'. i het nieuwste type, de Kyrov, i de Libanese wateren gesignaleerd. Shi'ietische moslims dreigden gisteren "iedereen met afschuw te vervullen", wanneer Franse oor logsschepen de Libanese kust te lijke troepen van generaal Michael Aoun. Leger Panama in staat van paraatheid "Onze strijd zal iedereen met af schuw vervullen", zo zei Mousawi. "Wij kunnen dit complot slechts te gemoet treden wanneer wij onze rij en sluiten. Dit gevaar bedreigt ons allen. Wij worden geconfronteerd De leider van de door Syrië ge steunde shi'ietische Amal-militie, Nabih Berri, waarschuwde woens dag al dat hij de Franse oorlogssche pen zou beschieten, als ze de Liba nese kust te dicht zouden naderen. Volgens Parijs zijn de marine schepen alleen naar het gebied ge stuurd om in geval van nood de 7000 Fransen en Libanezen met een Frans paspoort te evacueren. De komst van de vloot heeft echter bij hunislamitische bondgenoten voor een heftige be- i het ernst wordt in Liba- Inmiddels-is een uit acht leden bestaande delegatie van de Europe se Gemeenschap gisteren uit Parijs vertrokken naar Libanon, om zich op de hoogtete stellen van de noden van de Libanese bevolking. De Franse ambassadeur in Bayrut, Ala, zal optreden als leider van de dele gatie, die bestaat uit vertegenwoor digers van Spanje, Italië, België, Griekenland, en de Europese Com missie, alsmede twee Franse des kundigen. MOERB1SCH - Provisorische bordjes wijzen Oostduïtse vluchtelingen de weg naar Oostenrijk in het grensgebied titssen beide landen. Oosten rijkers hingen de bordjes op nadat sommige vluchtelingen eerder moei te hadden gehad met het vinden van de juiste route. Oostduitsland ontkende gisteren trouwens in alle toonaarden dat het van plan zou zijn beperkingen op te leggen aan het reizen naar Honga rije, om daarmee de stroom vluchtelingen naar het westen de pas af te snijden. Berichten van die aard werden als 'regelrechte leugens' be stempeld. (foto AP) PANAMASTAD (Rtr./IPS) - Het Pa- namese leger is in "staat van paraat- ~e Syriërs heid" gebracht om het hoofd te kun- bondgenotei nen bieden aan een eventuele Ame- roering gezorgd, omdat zij vrezen rikaanse militaire interventie voor 1 Fransen de christelijke strijd- september. Dit heeft een woord- krachten in Libanon zullen onder- voerder van het Panamese leger gis- steunen, teren verklaard. ~e ^er Op 1 september moet de presi- bedoelini. dent, Manuel Solis Palma, volgens dent Mitterrand is de afgelopen da- de grondwet de macht overdragen 6en gestegen. Woensdag maakte de zijn opvolger. Aangezien de kiezingen van 7 mei door het be wind ongeldig werden verklaard, president zich nog boos c nen die zijn officiële versie weiger den te geloven dat het slechts om dit punt uitgegroeid tot het zwaarte- fen reddingsactie ging punt van de politieke crisis waarin leveren van humanitaire uuip Panama verkeert. Commentatoren menen dat presi- De Amerikaanse onderminister den* Mitterrand achter de scher- TOKYO De rechterhand van de nauwelijks twee weken geleden be noemde Japanse premier Kaifu is vanochtend in Tokyo afgetreden nadat hij gisteren op een persconfe rentie had beaamd, dat hij een bui tenechtelijke affaire had met een barmeisje. Minister Yamashita (69), chef van het kabinetssecretariaat en woord voerder van de premier, verklaarde tegenover journalisten, dat hij be sloten heeft om af te treden om pre mier Kaifu niet internationaal in verlegenheid te brengen. door Bob Mantiri van buitenlandse zaken Eaglebur ger haalde gisteren fel uit Panamese sterke n riega, die Panama anderd in een "vrijplaats drugsmokkelaars en van witwasoperaties" met de VS en de Sovjetunie d*e heeft samengespannen. Anderen generaal No- ze6êen weer dat Frankrijk met zijn- hebben ver- onderhandelingspogingen en zijn lts voor marine-vertoon nu wreed door de centrum VS en de Sovjetunie buiten spel is Kaifu brengt volgende week zijn eerste bezoek aan Washington, waar hij besprekingen zal voeren met president Bush. Hij zei verder, dat hij de partij en de regering in de problemen heeft gebracht en daar om heeft besloten af te treden. Pre mier Kaifu heeft mevrouw Majumi geschenken die zij in het verleden Moriama, directeur-generaal voor van hem heeft gekregen, terug. Het milieuzaken, tot opvolger van Ya- tijdschrift, Shukan Shincho, ont- mashita benoemd. hulde dat Yamashita vijf jaar gele- Het is het derde schandaal waar- den het meisje in zijn werkkamer mee de Japanse regering en de rege- had verkracht, na het zien van een rende Liberale Democratische par- pornografische videofilm. Het tij wordt geconfonteerd. Premier meisje was toen 21 jaar. Hij bood Takeshita moest in mei aftreden in zijn diepe verontschuldigingen aan verband met zijn aandeel in het om- voor wat hij noemde zijn "onbezon- vangrijke Recruit-omkoopschan- nen daad". daal. Zijn opvolger, Sosuke Uno, Yamashita behoort evenals Kaifo nam twee weken geleden zijn ont- tot de Komoto-groep, de kleinste slag nadat bekend was geworden fractie in de regerende Liberale De- dat hij buitenechtelijke affaires had mocratische Partij. Hij is de belang- met twee geisja's. rijkste politieke schakel van Kaifu Yamashita, getrouwd en vader in de relatie met de fractie van van vijf kinderen, gaf gisteren óp Takeshita, de grootste in de LDP. een persconferentie toe, dat details Kaifu heeft zijn benoeming tot pre- die een tijdschrift onthulde over mier aan Takeshita te danken, zijn affaire met het barmeisje 'accu- Het schandaal heeft het imago raat' waren. Maar hij ontkende, van het nieuwe kabinet geschaad, evenwel, dat hij de vrouw 20.000 maar het is onwaarschijnlijk dat het dollar hat^gegeven om haar zwijgen zal aftreden. Kaifu wordt be- af te kopen. Volgens Yamashita was schouwd als een tussenpaus, die de de vrouw in financiële moeilijkhe- klappen voor de partij moet opvan- den. gen tot de komende algemene ver- De vrouw, wier naam niet is ge- kiezingen, menen diplomatieke noemd, stuurde het geld en andere ment bezig om met illegale radio uitzendingen en het verspreiden van verhalen over de vermeende be trokkenheid van Panama bij de drugshandel, "een toestand van chaos te scheppen als voorbode op een gewapende actie". Lage straf Een militair tribunaal in Chili heeft gisteren kapitein Pedro Fernadez Ditto tot een minimum-celstraf van 300 dagen veroordeeld, omdat hij in juli 1986 tijdens een demonstratie tegen het bewind van generaal Pi nochet twee mensen in brand stak. Beschuldiging De regering van Zuidkorea heeft vandaag de leider van de grootste oppositiepartij, Kim Dae Jung, en twee parlementsleden in staat van beschuldiging gesteld, omdat ze zouden hebben nagelaten melding te maken van een illegale reis, die een lid van de Nationale Essemblee vorig jaar naar Noordkorea maakte. De drie zijn nog niet gearresteerd, maar volgens de openbare aankla ger zullen ze binnen een maand moeten voorkomen. Matiging In China heeft gisteren een invloed rijk lid van het Politburo, het be- leidslichaam van de communisti sche partij, geplèit voor een mati ging van de partijcampagne tegen wat genoemd wordt bourgeois libe ralisme, partijjargon voor westerse invloeden. Li Ruihan waarschuw de, dat de onvrede onder het volk zou toenemen wanneer al te streng daartegen wordt opgetreden. TEL AVIV In Israël heerst nog steeds grote beroering over een pu blicatie in het Israëlische dagblad Hadashot. In het artikel wordt be kend gemaakt dat adspirant-advi- seurs van de moordenaarsbenden voor de drugsmafia in Colombia door een Israëliër in Amsterdam worden gerecruteerd. De wapen handelaar zou hen werven en on derbrengen in bij een joods-Neder landse pensionhoudster in Amster dam. Het acht a tien kamers tellende pension houdt geen registratie bij van de Israëlische gasten. Na een eerste selectie in Amsterdam reizen de adviseurs van de 'Siccarios', de Colombiaanse moordenaarsbende die voor de drugkartels werkt, door naar een landgoed bij de Spaanse stad Valencia. Na een militaire trai ning daar van enkele weken vliegen ze door naar Colombia. De adviseurs, afkomstig uit Israë lische militaire elite-eenheden, wor den in Israël aangetrokken door de Israëlische firma Choed Hachaniet (Speerpunt), die onder leiding staat van de 46-jarige ex-kolonel Yair Klein. Klein verblijft op dit moment in Europa. Hij zou in het verleden zelf leden van de Colombiaanse Russen staken tegen taalwet in Moldavië MOSKOU (AP) - Bij ruim 90 fabrie ken in de Sovjet-republiek Molda vië zijn gisteren Russische werkne mers in staking gegaan uit protest tegen een wetsontwerp die de Mol- davische taal als enige officiële taal erkent. Etnische Russen vrezen dat de wet de weg vrij zal maken voor discriminatie, zo heeft de pers in de Sovjetunie gemeld. Aanstaande dinsdag zal de Op perste Sovjet van Moldavië, waar 4,2 miljoen mensen wonen, stem men over de nieuwe taalwet. De Moldavische Vereniging van Arbei ders, die zegt arbeiders van bijna 200 bedrijven in Moldavië te verte genwoordigen, eist dat er eerst een openbare discussie op gang komt voordat het parlement over de nieu we wet stemt. Wanneer de Moldavische taal de officiële taal van de republiek wordt, zal dit de eerste stap zijn naar discriminatie van Russen en andere migranten die zich in Moldavië heb ben gevestigd, vrezen de stakers. Het Kremlin heeft gisteren zijn her vormingsprogramma aanbevolen als een alternatief voor de onafhan- kelijkheidseis van honderdduizen den Balten die woensdag een 600- kilometer lange menselijke keten hadden gevormd als een symbool van hun verlangen naar volledige autonomie. De partijkrant Pravda stelde voor als alternatief voor 'de afscheidingsdrang' in de Baltische republieken 'op scrupuleuze em vriendschappelijke wijze' toe te werken naar soevereiniteit voor Estland, letland en Litouwen bin nen de Sovjetunie. smokkelaarsbende hebben ge traind. Ook een ex-topfiguur uit de Israë lische inlichtingendienst Mossad, Mike Harari, zou bij het drugs schandaal in Colombia betrokken zijn. Harari, nu honorair-consul voor Israël in het Middenameri- kaanse Panama, is goed bevriend met de Panamese leider generaal Noriega. Ook Noriega zou zich in tensief met drugssmokkel bezig houden. Harari zou in Colombia moordenaarsbenden van de Colom biaanse smokkelaars hebben ge traind en uitgerust. De Israëlische huurlingen ver dienden tot nu toe in Colombia 6000 dollar per maand. Ieder half jaar kregen zij daar bovenop een uitke ring van 10.000 dollar en na 18 maanden steeg de toelage tot 20.000 dollar. Het geld werd overgemaakt op Zwitserse bankrekeningen. Israël levert behalve terreurken- nis ook grote hoeveelheden wapens en explosieven aan Colombia. De drugssmokkelaars in Colombia zijn uiterust met Israëlische wapens. Een Israëlische wapenleverancier, bijgenaamd de 'wapenhandelaar van het drugkartel', werd enkele maanden geleden gearresteerd, na dat in Florida een grote Israëlische wapenzending op weg naar Colom bia in beslag was genomen. De Israëlische regering heeft in middels de regering van Colombia 'alle mogelijke hulp' aangeboden in de strijd tegen de drugsmokkelaars. Het Israëlische ministerie van bui tenlandse zaken in Jeruzalem heeft Colombia om nadere inlichtingen over de affaire gevraagd. Het minis terie van defensie heeft inmiddels de vergunning van de firma Choed Hachaniet ingetrokken. 'Parasol tegen broeikaseffect' LONDEN (Rtr) - "Een ver ver wijderd, maar zeker uitvoerbaar idee" noemt hij zijn oplossing voor het broeikaseffect in het laatste nummer van het weten schappelijke tijdschrift 'Natu re'. De Zwitserse wetenschap per Seifritz heeft voorgesteld de aarde te laten afkoelen door een reusachtig zonnescherm te ont vouwen in de ruimte, ter grootte van de halve oppervlakte van de Verenigde Staten. Seifritz schrijft dat een satel liet met aluminium spiegels op zo'n anderhalf miljoen kilome ter van de aarde in de ruimte moet worden geplaatst, om te voorkomen dat de atmosfeer warmer wordt door op de aarde uitgestoten milieuvervuilende stoffen die de hitte van de zon vasthouden. Volgens hem bedragen de kosten voor de uitvoering van zijn plan twintig maal zes pro cent van het jaarlijkse bruto na tionaal produkt van de wereld. Dat is ongeveer evenveel als de totale som die alle landen elk jaar uitgeven aan wapens, voeg de hij toe. WARSCHAU Met een verrassand grote meerderheid is Tadeusz Ma- zowiecki gisteren gekozen tot de eerste niet-communistische rege ringsleider van de volksrepubliek Polen. Slechts vier van de 460 leden de Sejm, de Poolse Tweede Ka- r, stemden tegen de premier die namens Solidariteit nu een regering moet door Hans Geleijnse "Ik wil een premier voor alle Polen zijn, ongeacht hun politieke voor keur", sprak een duidelijk aangeda ne Mazowiecki. De 62-jarige hoofd redacteur van Tygodnik Solidar- nosc, het weekblad van Solidariteit, benadrukte na zijn verkiezing voor al de steun die hij uit de gehele maatschappij nodig zal hebben. "Daarmee staat of valt mijn rege ring", zo zei hij. De communistische fractie is met 173 leden de grootste in de Sejm. Er was hen echter geen stemdiscipline opgelegd. De meeste van de 41 ont houdingen kwamen uit de partijge lederen. Ook fractieleider Marian Orzechowski onthield zich van stemming. Volgens een afgevaar digde van Solidariteit had hij Mazo wiecki gezegd in zijn positie niet an ders te kunnen, maar desalniette min de premier te steunen. Mazowieki kreeg de steun van 378 van de 423 aanwezige afgevaardig den. Door de wijze van stemmen (handopsteken) was het precieze aantal communistische Sejm-leden dat voor de premier van Solidariteit Drie Poolse schoonmaaksters luisteren aandachtig naar de toespraak van de eerste niet-communistische premier bij de aanvaarding van zijn ambt in de Tweede Kamer. (toto ap» stemde niet duidelijk. Maar, omdat van de zes niet-communististhe fracties - goed voor 287 zetels - op één na alle leden hun stem op Mazo wiecki uitbrachten, heeft minstens een derde van de communistische fractie Mazowiecki het vertrouwen gegeven. Orzechowski sprak van een 'his torische gebeurtenis' nu niet langer "een vertegenwoordiger van de par tij van de arbeidersklasse" de rege ring leidt. Hij noemde Mazowiecki een "zeer ervaren katholiek politi cus". Daarmee ging hij iets minder ver dan president Jaruzelski die in zijn brief aan de Sejm, waarin Mazo wiecki werd voorgedragen als pre mier, de veteraan van de vijf maan den geleden nog verboden vakbe weging roemde vanwege zijn erva ring in Solidariteit en als naaste me dewerker van Lech Walesa. Mazowiecki zei later tijdens zijn eerste persconferentie als premier, dat zijn regering trouw zal blijven aan de militaire en economische or ganisaties van het socialistische kamp, Warschaupact en Comecon. Het eerste felicitatietelegram van bondgenootschappelijke zijde kwam uit de DDR, waar de partijlei ding niets moet hebben van de her vormingen die in Polen, Hongarije en de Sovjetunie gaande zijn. Mazowiecki liet overigens door schemeren dat de vorming van zijn kabinet mogelijk langer gaat duren. Over de drie meest heikele punten (de economische maatregelen, zeg genschap over de massa-media en de aanpak van de overheidsbureau- cratie) hield hij zich op de vlakte. Hij benadrukte geen 'heksen jacht' te openen op de partijbureau cratie. Maar hij zei ook dat van het overheidsapraraat loyaliteit aan de regering werd geëist. De nieuwe re gering zal in elk geval beproefde economische recepten aanwenden voor herstel van de doodzieke Pool se economie. Inflatiebestrijding (het percentage loopt tegen de 100 procent) gekoppeld aan forse bezui nigingen op overheidsuitgaven zul len in elk geval het economische programma van zyn regering ken merken. Mazowiecki zou overwegen een volksstemming te houden waarin de nieuwe regering de Polen de vraag voorlegt of zy bereid zijn nog langer de broekriem aan te halen. Uit de kring van Solidariteitsecono- men valt te vernemen dat Polen zo wel bij de Sovjetunie als bij de wes terse geldschieters gaat vragen om uitstel van aflossingen en rentebe talingen. Mazowiecki wil boven dien het IMF, dat begin september over Polen vergadert, om uitstel vragen voor een economisch her stelprogramma. met JERRY LEE als zichzelf NU IN LIDO

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5