Exploitanten sceptisch
over toename toerisme
DE TIJD,
VAN TOE Ni
Veronique vraagt Alphens kabelkanaal
Politie maakt
einde aan
rondvluchten
HET OUDST BEKENDE
LEIDSE PRIVILEGE
PAGINA 8
REGIO
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1981
Meer bezoekers Rijnstreek dit jaar door goede weer
Stedelijk Samenspel
Vanuit Haasdonk: 1-3-7 Anders-Straathof, 2
F. Sanders, 4. De Combinatie Gr., 5-6-8 G.
Verkerk en Zn., 9. C.A. Godhelp, 10. A. Mar-
APS 't Samenspel
Vanuit Haasdonk: 1-6-10 H.
Zn.. 2-3-9 H. Sassen en Zn..
5. J.G.den Hartog, 7. Gebr I
n Klaveren en
I. Hoogervorst,
nen, 8. N. Wijf-
ALPHEN AAN DEN RIJN/STREEK - Niet alleen het Alphense VW, maar ook het zus-
terkantoor in Oude Wetering en verschillende exploitanten van recreatiemogelijkheden in
de regio melden dit jaar een toenemend aantal bezoekers. Het merendeel schrijft dit echter
eerder aan de weersomstandigheden toe dan aan de aantrekkingskracht die de Rijnstreek
op toeristen zou hebben.
"We hebben behoorlijk vol geze
ten", meldt L. Lempers van hotel
pension Huis Ter Veen in Alkema
de. Preciese cijfers kan hij niet ge
ven, omdat hij invalt wegens vakan
tie van zijn broer, de eigenaar van
het pension. "Het is weliswaar niet
voorgekomen dat we nee moesten
verkopen, maar we hebben niets te
klagen. En dat heeft alles te maken
gehad met het weer".
Ook E. van den Hazel, VW-infor-
matrice in Oude Wetering, is tevre
den. "Onze piektijd is eigenlijk be
gin september wanneer de gondel
vaart plaats vindt. Dat evenement
trekt altijd veel publiek. Maar ik
kan nu al zeggen, dat we absoluut
meer toeristen dan vorig jaar heb
ben gehad. Cijfers heb ik niet, want
dat houden we niet bij. Waar die toe
name precies aan ligt, weet ik niet.
Het weer heeft er in ieder geval ze
ker mee te maken".
Kamping Ter Aar in de gelijkna
mige plaats houdt wel het aantal be
zoekers bij. "Tot nog toe hebben we
al duizend passanten gehad, zo'n
tweehonderd meer dan vorig jaar",
vertelt bestuurslid H. Ruijgrok. Hij
is het niet eens met het Alphense
VW dat beweert dat de Rijnstreek
als tqeristisch gebied aantrekt. "Ik
geloof daar niks van. Die toename is
voornamelijk te danken aan het
weer. De Rijnstreek is te weinig be
kend bij de toerist omdat we nauwe
lijks reclame maken. Daar wordt nu
gelukkig aan gewerkt door de ver
schillende gemeenten die in het
IGOR samenwerken".
De Nieuwkoopse botenverhuur
der L. Hoogerwerf staat daarente
gen niet te springen om meer activi
teiten om de regio te promoten.
"Welnee, dan krijg je van die herrie
makers op de plassen en dat is
slecht voor de visstand", aldus
Hoogerwerf, die tevens beroepsvis
ser is. Ook hij meldt dat het in te
genstelling tot vorig jaar 'effe beter'
is gegaan met de botenverhuur.
ter bekend raakt. De bezoekers die
ik hier krijg, zijn dagjesmensen of
mensen die hier al jaren komen en
hun stekkie hebben gevonden", ty
peert Hoogerwerf de huurders van
zijn roeiboten.
Ook P. van de Poel, adjunct-di
recteur van het pret- en vogelpark
Avifauna in Alphen, bespeurt geen
toename van het toerisme in de
streek. "Daar heb ik wat het aantal
bezoekers betreft weinig van ge
merkt. We hebben wat meer Duit
sers over de vloer gehad, dat wel.
Waar we dat aan te danken hebben,
weet ik niet, want wat onze promo
tie betreft richten we ons voorna
melijk op Zuid-Holland".
Op dit moment zijn er zo'n 200.000
mensen binnen de poorten van het
park geweest en daarmee zit
Avifauna op hetzelfde niveau als vo
rig jaar. In tegenstelling tot zijn col
lega-exploitanten heeft Van de Poel
weinig baat bij zomerse temperatu
ren. "Dit is veel te mooi. Het is
strandweer en geen parkweer".
Stedelijk Samenspel
Vanuit Etampes: 1-3-9. De Combinatie Gr.. 2.
Gebr. Heinen, 4. G. Verkerk en Zn., 5. T. La-
gerwey, 6-8 Anders-Straathof, 7. J van Rijn,
10. J. Heinen.
De Reisduif
Vanuit Etampes: 1-3-4-7. P. Mooten, 2-9. A
v.d. Dop en Zn, 5. W. Ouwersloot, 6. P. Kooij-
man. 8. J. Groenendijk, 10. N. de Groot en Zn
Vanuit Haasdonk: 1. D. Albers, 2-5-10. N. de
Groot en Zn, 3-6-8. P. Kooijman, 4. P. Mooten,
7. W. Kop, 9. W. Ouwersloot.
ALPHEN AAN DEN
RIJN - De gemeente Al
phen heeft een verzoek
ontvangen van de com
merciële zender Veroni
que om via de kabel te
gaan uitzenden. De direc
tie van de nieuwe omroep
heeft de gemeente een
standaardcontract ge
stuurd. Veronique wil in
oktober op de buis.
Het verzoek wordt in
september behandeld en
dan legt de gemeente Al
phen de aanvraag van Ve
ronique ook voor aan de
omliggende gemeenten,
die ook gebruik maken
van het Alphense kabel
systeem.
Gemeentesecretaris G.
de Graaff verwacht niet
dat erg veel haast wordt
gemaakt met de gemeen
telijke besluitvorming
over de commerciële tele
visie. "Het is nog ondui
delijk wat minister Brink
man van WVC ervan
vindt. Ik verwacht dat de
gemeenteraad eerst de
besluitvorming in Den
Haag wil afwachten".
L.P.C.
Vanuit Etampes: 1-8 J. Staffeleu ,2. A. Witte-
veen, 3-4-5-6-7 J. v.d. Hoogt, 9. Verhagen/Wit-
teveen, 10. W. Schouten.
Vanuit Haasdonk: 1-2-4-5-7-8 P. de Haas, 3. J.
Boelee, 6. A. Witteveen, 9. J. de Wolf, 10. P.
Schlagwein.
P.V. "De Rijnklievers"
Wedvlucht Haasdonk: 1. F. Kiel, 2. J. Kok, 3. B.
v. Mol. 4. J. v.d. Wal, 5. C. Kop. 6. Aad de Vries.
7. B. v. Mol, 8. J. Zevenhoven, 9. J. Kok, 10.
Aad de Vries.
Wedvlucht Etampes: 1.1. 2, 3 en 4. J. Zeven
hoven, 5. A. Honders, 6. J. Zevenhoven, 8. A.
Honders, 9 en 10. J. Kok.
NIEUWKOOP - Klachten over ge
luidsoverlast maakten zaterdag
avond een einde aan rondvluchten
per helikopter boven Nieuwkoop.
Het hefschroefvliegtuig, ingehuurd
door buurtvereniging De Brugge-
buurt, moest op last van de Nieuw
koopse politie om kwart over zeven
's avonds aan de grond blijven. De
helikopter had toen al twee uur lan
ger rondgevlogen dan volgens de
vergunning was toegestaan.
"Ik heb alle respect voor de beslis
sing van de politie en ik neem het ze
dan ook niet kwalijk", reageert C.
Aartman. De voorzitter van de vere
niging was niet op de hoogte van het
feit dat volgens de vergunning ae
vliegmaatschappij tot 17.00 uur
mocht opstijgen. "Ik vind het wel erg
jammer voor al die mensen die drie
uur hebben gewacht voordat ze de
lucht in mochten. Pertinent zijn alle
normen in acht genomen. We had
den ook alle benodigde vergunnin
gen".
"Tijdens de eerste t>lucht vloog lo
co-burgemeester A. van der Most-De
Ridder mee", vervolgt Aartman.
"Ze heeft uitgelegd waar de stiltege-
bieden in Nieuwkoop waren en
daar heeft de vliegmaatschappij
zich ook keurig aan gehouden. We
hadden ook niet verwacht dat er zo
veel belangstelling voor de vluchten
was. Mensen die om één uur een
kaartje kochten, konden pas tegen
vieren de lucht in. Als de piloot had
mogen doorvliegenwas hij tot 10.00
uur 's avonds bezig geweest. Dit zet
toch een domper op het feest".
(foto Ben de Bruyn)
Leidse Postduivenvereniging "De Vrien
denclub"
Wedvlucht Haasdonk: 1. Comb. Vinkensteijn-
de Roo, 2. Comb. Bodijn en zn., 3. W. v.d.
Kooy, 4. Comb. Bodijn en Zn., 5 en 6. W. v.d.
Kooy, 7. P.H.J. Bink, 8. W. v.d. Kooy. 9. E.
Wansink, 10. F.J. Compier.
Wedvlucht Etampes: 1. P.H.J. Bink, 2. R.P.C.
Heusden, 3. F. Ladan, 4. Comb. Bodijn en Zn.,
5. F. Ladan, 6. F.J. Compier, 7. W. Siera jr., 8.
JA/, v.d. Kooij, 9. R.P.C. Heusden, 10. Th. Don-
f>.V. De Zwaluw
Wedvlucht Etampes: 1. P. v. Leeuwen, 2 en 3.
P. v. Wissen, 4. F. v. Heusden. 5. J. Hooger
vorst. 6. K. Jansen, 7. K. de Graaf, 8. P. v.
Leeuwen, 9. Comb. Vlekke-de Water, 10. A.
Douwes.
PV De Blauwkras
Vanuit Etampe: 1-2-6-9 Comb. Nieuwendijk, 3.
Comb. Blom, 4-5-7 F. v/d Wetering, 8. H.
Koome, 10. J. Schouten.
Vanuit Haasdonk: 1 -7 R. v/d/ Geer, 2-4 A. Hou-
weling, 3-6-8 R. Verhoogt, 5. P. Landensber-
gen, 9. Comb. Blom, 10. Comb. Nieuwendijk.
Postduivenvereniging "Leiderdorp"
Vanaf Haasdonk: 1. M. Reijerse, 2-7-8 W. van
Oosten, 3. J. Knijnenburg, 4. G. Hendrikse, 5.
P. Sloos, 6. A. Petit, 9. Comb. B. en G., 10. J.
van Laar Zn.
Postduivenvereniging "Leiderdorp"
Vanuit Etampes: 1-2-4-5-6-7 W. van Oosten,
3. E. Broug. 8. J. Knijnenburg, 9. G. Hendrikse,
10. J. van Laar A Zn.
Hoewel het
gisteren door de
hitte geen uitge
sproken 'park-
weer' was, trok
Avifauna toch
weer veel bezoe
kers. De meesten
zochten verkoe
ling door een
rondvaarttocht
te maken.
LEIDSE
KRONIEK OVER
/MENSEN EN
GEDANE ZAKEN
Er zijn weinig onderwerpen zo
boeiend als de rechtspraak in
vroeger eeuwen. Via de recht
spraak word je geconfronteerd
met talloze aspecten van het le
ven in voorbije tijden en vooral
ook met het leven zoals dat zich in
de marge van de toenmalige
maatschappij afspeelde.
Bij de Germaanse volkeren
voor en in het begin van onze jaar
telling werd straf gezien als een
schadeloosstelling. Bij het plegen
van een strafbaar feit werden de
belangen van een familie ge
schaad en de geleden schade
moest op een of andere manier
worden vergoed. Het individu tel
de niet, het behoren tot een fami
lie bepaalde iemands waarde.
Een paar ernstige misdrijven
vielen buiten deze regeling.
Moord en landverraad werden
niet alleen gezien als inbreuken
op de rechten van een familie,
maar als bedreigingen van de hele
stam. Kon je bij de meeste over
tredingen volstaan met een finan
ciële genoegdoening, bij moord
en landverraad was de straf veel
zwaarder. Na het plegen van deze
misdrijven volgde een vogelvrij
verklaring. Het huis van de dader
werd verwoest en iedereen mocht
hem straffeloos doden.
In de loop van de middeleeu
wen veranderde geleidelijk het
karakter van de straffen.
Het principe dat bij een mis
drijf de dader de familie van het
slachtoffer schadeloos moest stel
len, werd steeds meer verlaten. In
de visie op het straffen werd de
gemeenschap steeds belangrij
ker. De gemeenschap werd door
een misdrijf onrecht aangedaan.
De straf diende om de gemeen
schap te beschermen. Het ele
ment van afschrikking werd
steeds belangrijker en afschrik
wekkend waren de middeleeuw
se straffen zeer zeker.
Naar ons idee waren veel von
nissen uiterst wreed. Op een
groot aantal overtredingen stond
de doodstraf. Je was redelijk goed
af als je alleen maar werd ont
hoofd. De rechters konden je ook
veroordelen tot wurgen, ophan
gen, vierendelen, levend begra
ven of in kokende olie laten
gooien.
Bij minder ernstige overtredin
gen was verminken in middel
eeuwse ogen een voor de hand
liggende straf. Bij een dief werd
bijvoorbeeld een hand of arm af
gehakt. Iemand die zich schuldig
had gemaakt aan godslastering
werd bedreigd met het afknippen
van zijn tong.
Voor de echt kleine overtredin
gen werd geseling veelvuldig ge
bruikt.
In later eeuwen werden bede
laars en landlopers vaak veroor
deeld tot de galeistraf! Deze straf
was vaak een doodvonnis op ter
mijn. Het leven aan boord van een
door galei-gestraften voortge-
roeid schip was zo zwaar, dat de
meeste veroordeelden na een
paar jaar bezweken.
Als je de galeistraf analyseert
moet je tot de conclusie komen
dat deze straf in feite een combi
natie was van vrijheidsstraf, ver
banning en dwangarbeid.
Vrijheidsberoving, in onze
rechtspraak veelvuldig toege
past, kende men in de middeleeu
wen niet. Iemand opsluiten ge
beurde natuurlijk wel, maar dan
alleen in de vorm van voorlopige
hechtenis.
Iemand werd vastgehouden tot
zijn veroordeling. De periode van
de voorlopige hechtenis werd
vaak opgevrolijkt door de pijn
bank. Geen straf, maar een mid
del om een verdachte tot een be
kentenis te dwingen.
Om enig inzicht te krijgen in de
vraag wat in Leiden wel of niet
was toegestaan en welke straffen
voor welke overtredingen in de
middeleeuwen in het vooruit
zicht werden gesteld, kunnen we
te rade gaan bij een privilege van
Floris V.
Dit privilege stamt uit 1266.
Ook de voorvaderen van graaf
Floris V zullen privileges aan Lei
den hebben verleend, maar deze
privilege kennen we niet, ze zijn
verloren gegaan. Ook de oor
spronkelijke versie van het privi
lege van 1266 is onvindbaar.
We moeten ons dus behelpen
met afschriften en hopen dat bij
het maken van deze afschriften
bewust of onbewust geen fouten
zijn gemaakt.
Dat er ook oudere stukken
moeten hebben bestaan dan het
privilege van 1266 is waarschijn
lijk. In het privilege van 1266
wordt gesproken over oude vrij
heden die worden vernieuwd en
bevestigd. In een moderne verta
ling begint het privileg van 1266
met de volgende woorden:
"Ik, Florens, graaf van Hol
land, maak bekend aan allen, die
deze letteren zullen lezen, dat ik
mijn geliefde en getrouwe stede
lingen in Leyden, bewaarders
van deze akte, onder mijn specia
le bescherming neem, waarbij ik
hun oude vrijheden, door mijn
voorvaderen aan hen toegestaan,
hernieuw en bevestig en, na raad
pleging van mijn edelen en diena
ren, uit eigen vrije wil daaraan
enige speciale voorrechten toe
voeg wegens hun uitstekende ver
diensten".
"Indien ik, daartoe opgeroe
pen, naar het hof van de keizer zal
gaan; indien ikzelf, mijn zoon of
mijn broeder het ridderzwaard
aangegord zullen krijgen; indien
ikzelf, mijn zoon of mijn broeder
in het huwelijk zullen treden; in
dien ik mijn dochter of mijn zus
ter ten huwelijk zal geven; in elk
van deze gevallen zullen zij ge
houden zijn aan mij 10 hollands
(te betalen)".
Ten aanzien van de strafbepa
lingen blijkt het idee van de scha
deloosstelling nog niet geheel
verlaten te zijn.
"Wie een ander een zodanige
verwonding toebrengt, die men
gemeenlijk een "matewonde"
noemt, wordt gestraft met afkap
ping van de hand, als hij op heter
daad betrapt is; anders wordt hij
beboet met 2 2 schellingen en
moet hij de gewonde 20 schellin
gen schadevergoeding betalen of
hij moet zich op die manier, welke
'civiskure' genoemd wordt op wet
tige wijze ten overstaan van de
schout rechtvaardigen; indien de
wond echter groter is, dan moet
Daarna volgt een bonte opsom
ming van aan Leiden verleende
rechten en strafbepalingen.
Wat dit privilege van 1266 voor
ons moderne lezers extra interes
sant maakt, zijn de vele fiscale be
palingen die dit stuk ook bevat.
In fiscaal opzicht werd Leiden
uiterst plezierig behandeld.
"De stedelingen in Leyden zul
len geen enkele talgia, tribuut of
heffingen, onder welke benaming
ook geheven, aan mij of een ander
betalen dan alleen de tweejaar
lijkse belasting, die bekend staat
onder de naam "bottinge", die de
3 5 schellingen niet te boven
gaat".
In een aantal gevallen werden
hij gestraft worden naar gelang
de rechtvaardigheid eist".
Het privilege eindigt met de
woorden.
"Dit is vastgesteld op Teylingen
op de eerste zondag na St. Lucia,
op raad en aansporing van edele
mannen, namelijk heer Symon
van Herlem, heer Dirck van Tey
lingen, heer Gijsbert van Aemstel,
in tegenwoordigheid van Wouter
van Egmond en Willem van Ben-
them, ridders, terwijl Willem van
Egmond als schoonvader van de
burggraaf van Leyden in diens
plaats toestemming verleende.
Ook waren aanwezig heer Gerard
van Weteringhen, Albert van Vel-
sen, Willem van Herlem, Wouter
V 4 v&xi&tc A,HrrfTK? 4; «r» ov&ij W
If "F*" V V»*»
1 <v*»v' f p Ah*!V? 'tt" Bnö
0/L-i pb-iS- i&io-nr,
ia-% ij<|>evn ■'"i'Y- l> i (r"v»i5 j *»JT.
broeder van Willem van Egmond
en vele anderen in het jaar onzes
heren MCCLX sexto".
Opvallend is dat Floris V zich
kennelijk uitvoerig heeft laten ad-
door een aantal edelen.
Bij dit, op het kasteel Teylingen
bij Sassenheim opgestelde privi
lege, speelde o.a. Gijsbrecht van
Aemstel een rol. Deze edelman
stelde zich in 1274 aan het hoofd
van een boeren-opstand tegen
Floris V. De Hollandse graaf werd
tijdens deze opstand vermoord.
BRAM VERHOOG
MAANDAG 22 AUGUSTUS
Katwijk
openbare vergadering
1 roeiwedslrijd i
tart 19.30 u
1 klaverjas-jokerwedstrijd ir
"De Roskam" Turf-
ditatie in hotel Nieuw Minerva a
de Boommarkt, aanvang 20.00
Leiderdorp
zomerdrive-crash, Bernhard-
straat 3, inschrijven van 19.00 tot
19.30 uur.
Nieuwkoop
creatieve middag tot 16.00 uur,
Open Huis.
Oegstgeest
American Eagles, 15.30 en 16.30
DINSDAG 23 AUGUSTUS
Alphen
croquetmiddag in Diensten-
Katwijk
openbare vergadering van
de raadscommissie voor Vorming,
recreatie en ontmoeting in 'het
coricert door Jaap Kroonen-
berg op het Batzorgel van de Vre-
deskerk aan de Voorstraat, aan
vang 20.15 uur.
drive-in-bioscoop op het terrein
van de Groenteveiling, aanvang
22.00 uur.
volleybal toernooi op het speel
terrein aan het einde van de
Noordwijkerweg, aanvang 19.30
bingo in Partycentrum "De
Roskam", Turfmarkt, aanvang
20.00 uur.
13.30 e
15.30 u
Leiden
Rijksmuseum Volkenkunde,
film 'Mazar-I-Sharif' Afghaans
Nieuwjaar, aanvang 15.00 uur.
oecumenisch avondgebed in
de Oud-Katholieke Kerk aan de
Zoeterwoudse Singel, van 19.00
tot 19.30 uur.
Leiderdorp
themaweek-lndianen, van
10.00 tot 14.00 uur in Sjelter.
Nieuwkoop
kindervakantiespelen met c
che, wandelpuzzèltocht en fie
Noordwijk
vuurwerk op de Kon. Wilhelmi-
na Boulevard, aanvang 22.30 uur.
strandloop, start bij de Politie
post om 19.30 uur.
Doeweek, JOIN-Centrum, aan
vang 11.00 tot 15.00 uur.
Nationale Tenniskampioen
schappen voor senioren, Casino
tennisbanen, aanvang 11.00 uur.
Oegstgeest-
lezing over transcedente Medi
tatie in het gemeentecentrum aan
de Lijtweg, aanvang 20.00 uur.
Voorschoten
Kasteel Duivenvoorde, rondlei
dingen om 14.00 en 15.30 uur.
WOENSDAG 23 AUGUSTUS
Katwijk
woensdagavondzang in de Ou
de kerk mmv Kamerkoor Vocalis,
aanvang 20.00 uur.
straattekenwedstrijd voor kin
deren vanaf 3 jaar op het plein W.
van Veenschool, aanvang 15.00
water-lopen voor jongeren I
de Turfmarkt, aanvang 19.30 ui
duinwandeling olv een bo
