Politie arresteert
prominent activist
Praag wil geen herdenking van inval Sovjettroepen
MHTBcwrt
Polen kan niet meer zonder Walesa
Mazowiecld nieuwe premier Polen
Eerste directe
besprekingen
Londen en
Buenos Aires
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1989
BUITENLAND
PAGINA 5
Verband tussen aanhouding en actie Zuidafrika
JOHANNESBURG (GPD/AP) De Zuidafrikaanse politie heeft gistermiddag de promi
nente anti-apartheidsactivist Mohammed Valli Moosa gearresteerd. Moosa is waarne
mend secretaris-generaal van het aan banden gelegde Verenigd Democratisch Front
(UDF) en een van de drijvende krachten achter de Brede Democratische Beweging (BDB).
De BDB. een bundeling van zwarte
oppositiegroepen, heeft voor mor
gen een grootscheepse protestactie
tegen de noodtoestand op stapel
staan. Zwarten zullen daarbij mas
saal de bepalingen van de noodtoe
stand aan hun laars lappen. De ar
restatie van Moosa wordt regelrecht
in verband gebracht met deze actie
die de grootste uitdaging aan het
adres van Zuidafrikaanse regering
sinds jaren moet worden.
De actie maakt deel uit van een
campagne van burgelijke onge
hoorzaamheid waarmee de bewe
ging ageert tegen het uitsluiten van
de zwarte meerderheid van de par
lementsverkiezingen op zes sep
tember.
De politie in Kaapstad arresteer
de donderdag vier activisten en ver
bood gisteren alle protestmanifesta
ties die voor morgen zijn georgani
seerd. Naar verwachting zullen de
autoriteiten de in Johannesburg be
legde bijeenkomst eveneens verbie
den.
Moosa maakte een jaar geleden
wereldnieuws toen hij met twee an
dere tegenstanders van de apart
heid zijn toevlucht zocht in het
Amerikaanse consulaat in Johanne
sburg. Pas nadat de Zuidafrikaanse
regering de VS had verzekerd dat ze
vrij uit konden gaan, verliet het
drietal het consulaat.
Een ander lid van dit trio i
eens een leider van de BDB, Murp
hy Morobe, was aanwezig bij
Moosa's arrestatie. Tot zijn verba
zing werd hij ongemoeid gelaten.
De Zuidafrikaanse politie heeft
gisteren ook op zwarte arbeiders ge
schoten die voor een pasteifabriek
in een buitenwijk van Johannes
burg een protestbijeenkomst hiel
den. Dit hebben functionarissen
van de voedingsbond FAWU ge
zegd. Volgens de functionarissen
raakten zeker 15 arbeiders bij het in
grijpen gewond, sommigen ernstig.
Ook werd er een onbekend aantal
arrestaties verricht, aldus de woord
voerders.
De arbeiders hadden zich voor de
fabriek verzameld om te proteste
ren tegen een beslissing van de di
rectie om hen niet meer binnen te
laten. Het bestuur nam dat besluit
donderdag na een vier weken du
rend loongeschil. Volgens de vak
bondswoordvoerders schoot de po
litie met scherp en gebruikte ze
zwepen om de arbeiders uiteen te
drijven. Een politiewoordvoerder
zei dat er pas werd geschoten toen
vluchtende arbeiders met stenen
begonnen te gooien. Hij zei dat nie
mand bij het ingrijpen was gearres
teerd.
ETA De Baskische afschei
dingsbeweging ETA heeft gisteren
erkend verantwoordelijk te zijn ge
weest voor de verzending van een
pakketbom, waardoor op 11 augus
tus de moeder van een gevangenbe
waarder werd gedood. In een ver
klaring aan de Baskische krant
Egin zei de ETA de dood van de
vrouw te betreuren, maar tegelij
kertijd waarschuwde de beweging
het publiek om geen pakjes te ope
nen die aan anderen zijn gericht.
Een lachende Mazowiecki (links) tezamen met Solidariteitsafgevaardigde Geremek (rechts). (toto epa>
WARSCHAU (Rtr/AFP) - De Pool
se president Jaruzelski benoemde
gisteren de 62-jarige Mazowiecki tot
premier. Mazowiecki, hoofdredac
teur van het weekblad Tygodnik
Solidarnosc, heeft de taak een nieu
we regering te vormen waarin verte
genwoordigers van Solidariteit, de
Verenigde Boerenpartij en de De
mocratische Partij zitting moeten
Na een vijf uur durend gesprek
met Jaruzelski, waaraan ook de par
tijsecretaris Rakowski en andere re
geringsfunctionarissen deelnamen,
sprak Mazowiecki met het hoofd
van de Poolse katholieke kerk, kar
dinaal Jozef Glemp,
regering zal bestaan
uit afgevaardigden van het vakver
bond Solidariteit, de Verenigde
Boerenpartij en de Democratische
Partij. Samen hebben ze 264 zetels
in het 460 zetels tellende parlement
en daarmee de meerderheid.
Ook zullen enkele hervormings
gezinde communisten deelnemen
aan het nieuwe kabinet. Zij krijgen
vrijwel zeker de ministeries van
binnenlandse zaken en defensie.
Ook verzekerde Walesa dat de nieu
we Poolse regering van plan is zich
aan alle afspraken met het War
schaupact te houden en ook lid te
zullen blijven van dit militaire ver
bond.
Als dit kabinet inderdaad wordt
geformeerd, zal het de meest ingrij
pende wijziging zijn in de Poolse
politiek sinds Josef Stalin de Sov
jet-overheersing aan Polen oplegde
en in 1948 alle onafhankelijke oppo
sitiepartijen in dit land verbood.
Mazowiecki, een jurist, was in
1957 een van de oprichters van de in
Warschau gevestigde Club van Ka
tholieke Intelligentsia, in het Pools
afgekort als KIK. Dit invloedrijke
forum gold als een bolwerk van ka
tholieke oppositie tegen de officiële
WAARSCHUWING - Tsjechoslo-
wakije heeft buitenlandse toeristen
en journalisten in Praag gisteren ge
waarschuwd zich ver van illegale
demonstraties te houden dit week
end. Dan is het 21 jaar geleden dat
troepen van het Warschaupact het
land binnen vielen om een eind te
maken aan de Praagse lente. Het
Tsjechoslowaakse parlement is gis
teren fel uitgevallen tegen de ver
oordeling van de inval door het
Poolse parlement.
Een van de zwarte fabrieksarbeidsters die gewond raakte tijdens een ac
tie tegen een al vier weken voortslepend loonconflict met de directie uan een
pasteifabriek. De Zuidafrikaanse politie trad hardhandig op tegen arbei
ders en schoot met scherp op de demonstranten. (foto ap>
Zoon Tutu moet
de gevangenis in
JOHANNESBURG (Rtr) - Trevor
Tutu, zoon van de Zuidafrikaanse
Anglicaanse aartsbisschop Des-
mond Tutu, is gisteren tot 18 maan
den gevangenisstraf veroordeeld
wegens een valse bommelding op
het vliegveld van Johannesburg.
De 33-jarige Tutu is tevens ver
oordeeld tot een boete van 1100
1000 gulden). Hij
had vorig jaar december tijdens een
ruzie tegen veiligheidsagenten op
het vliegveld van Johannesburg ge
zegd dat er een bom was geplaatst.
Zelf zei hij dat het om een grap ging
en dat hij met de bommelding wilde
aantonen dat het slecht is gesteld
Kolonel
De voormalige Argentijnse kolonel
Aldo Rico, één van de leiders van
een groep rebellerende officieren, is
gefotografeerd in een café in
Buenos Aires, hoewel hij officieel
nog in de gevangenis hoort te zitten.
De foto van de ex-kolonel en zijn
drie metgezellen werd gisteren
groot afgedrukt door het linkse dag- £a"Ld ^°.ngev
blad 'Sur'. Rico was de leider van
twee militaire opstanden.
Gevechtskracht
Een delegatie van Amerikaanse
parlementariërs heeft gisteren
bezoek aan Russische troepen met de veiligheid op het vliegveld
Oosteuropa gezegd niet veel wij
zer te zijn geworden over het effect
van de huidige troepenterugtrek
king op de algemene gevechts
kracht van de Warschaupact-troe-
pen.
Hongerstaker
Stanislav Devaty, in 1988 één van de
woordvoerders van de Tsjechoslo
waakse mensenrechtenbeweging
Charta '77, is woensdag uit de ge
vangenis ontslagen en opgenomen
in een burgerziekenhuis om bij te
komen van een hongerstaking. De
activiste Dana Nemcova heeft dat
gisteren in Praag bekend gemaakt.
Bomaanslag
Minstens 15 mensen zijn gisteren
om het leven gekomen en 25 ge
wond geraakt door een bomontplof
fing aan boord van een autobus in
de noordelijke Indiase deelstaat Hi-
machal Pradesh. Vermoed wordt
dat de aanslag het werk is van extre
mistische Sikhs, aldus het Indiase
persbureau UNI.
Aquino
De Filipijnse president Aquino
heeft gisteren gedreigd haar minis
ter van justitie en andere politieke
topfunctionarissen van dat departe
ment te ontslaan als zij er tegen het
einde van dit jaar niet in slagen om
corrupt overheidspersoneel, belas
tingsontduikers en ander 'groot
wild' achter slot en grendel te krij
gen.
Mozambique
De Mogambiquaanse verzetsbewe
ging Renamo heeft gisteren haar
plan om een eind te maken aan de
burgeroorlog in Mozambique ver
duidelijkt. De vertegenwoordiger
van Renamo in Lissabon, Frank,
heeft uitgelegd dat het plan voorziet
in verkiezingen waaraan meer par
tijen moeten deelnemen.
EXXON Twee Amerikaanse
milieu-organisaties zijn naar de
rechter gestapt, omdat ze willen dat
de oliemaatschappij Exxon aan
sprakelijk wordt gesteld voor de to
tale schade die aan het milieu is aan
gericht door het verlies van miljoe
nen liters olie op 24 maart door de
supertanker Exxon Valdez.
WARSCHAU - "Dit is niet mijn
laatste beslissing. Die valt pas
als ze mijn kist dichtspijkeren",
antwoordde Lech Walesa deze
week toen verslaggevers hem
vroegen of zijn weigering pre
mier van Polen te worden defe-
nitief is. De recht-voor-z'n-raap-
uitspraak tekent de elektricien
uit Gdansk. Walesa blijft de spil
van de politieke draaimolen in
Polen.
door
Onno Havermans
Walesa kan bij zijn landgenoten
niet meer stuk. Hoewel hij de
massa perfect kan bespelen, is
hij niet de gladde politicus.
Weliswaar is hij zijn simpele
komaf verre ontstegen, maar hij
is onloochenbaar een typische
Pool gebleven.
De eerlijkheid gebiedt te zeg
gen dat Walesa altijd een duide
lijk psychologisch voordeel
heeft gehad ten opzichte van
zijn gedoodverfde tegenstander,
generaal Jaruzelski. Alleen, om
dat Walesa besloot dat het direct
na de spectaculaire verkiezings
overwinning van Solidariteit in
juni nog te vroeg was om zich
kandidaat te stellen, kreeg Jaru
zelski een nieuwe ambtstermijn.
En zelfs zonder tegenkandidaat
werd hij op het nippertje tot pre-
sident-nieuwe-stijl gekozen.
Maar Jaruzelski is dan ook
geen man van het volk. De vor
melijke generaal met zijn zonne
bril heeft zich bij weinig mensen
geliefd gemaakt sinds hij in 1981
als legeraanvoerder de macht
naar zich toe trok, om de sociale
onrust die het communistische
regime deed wankelen, met har
de hand de kop in te drukken.
Solidariteit werd verboden en
de leiders draaiden de bak in.
Walesa kreeg een vorm van
huisarrest. Jaruzelski durfde
het niet aan de leider van Solida
riteit zonder pardon in het ca
chot te stoppen. Hij was immers
al een internationale bekend
heid. In 1980 werd hij door di
verse westerse bladen uitgeroe
pen tot man van het jaar.
Precies negen jaar geleden
oogstte Walesa in krap drie we
ken tijd de roem die hem de be
kendste vakbondsleider ter we
reld maakte. Als de arbeiders
van de Leninwerf in Gdansk, de
Poolse havenstad aan de Oost
zee, op 14 augustus 1980 het
werk neerleggen uit protest te
gen het ontslag van kraandrijf-
ster Anna Walentinowicz, ont
popt de kleine elektricien zich
tot een ware stakingsleider.
Eén van de eerste eisen van de
stakers is dat naast Walentino
wicz ook 'Leszek' zijn baan op
de werf terugkrijgt. Walesa is
namelijk in 1976 ontslagen tij
dens protesten tegen voorge
stelde prijsverhogingen. Partij
en werfdirectie, die hoopten van
een lastpak verlost te zijn,
zwichten na 19 dagen voor de ei
sen. De staking is dan inmiddels
overgeslagen naar heel Polen.
De autoriteiten moeten meer
toestaan dan ze ooit voor moge
lijk hebben gehouden: de eerste
legale vrije vakbond. Op 31 au
gustus 1981 tekenen Walesa en
vice-premier Jagielski de ak
koorden van Gdansk, waarbij
het recht op vrije vakbonden
wordt erkend. Twee maanden
later krijgt Solidariteit een wet
telijke status. De bond telt dan
al 10 miljoen leden.
In december 1981, grijpt gene
raal Jaruzelski in. Hij is pas twee
maanden partijleider. Velen ver
moeden dat zijn voorganger,
Kania, op last van Moskou aan
de kant is gezet. Nog hangt de
dreiging van een Russische in
vasie in de lucht. Walesa bekent
aan verslaggevers dat hij af en
toe denkt aan zijn dood.
Nadat het Poolse parlement
eind 1982 alle vakbonden offi
cieel heeft verboden, komt
Walesa vrij. Het Noorse Nobel-
comité beloont hem in oktober
1983 met de Nobelprijs voor de
Vrede.
De economische malaise is
vervolgens in het voordeel van
Solidariteit. Polen vraagt het
Westen (vooral de Verenigde
Staten en Westduitsland) om
steun bij het saneren van de
schulden. In ruil daar-
r eist de Amerikaanse presi
dent Reagan sociale en politieke
hervormingen.
Walesa kondigt in september
1986 de oprichting aan van de
Voorlopige Raad van Solidari
teit. Ondanks het verbod op
vakbondswerk is Solidariteit
daarna openlijk actief op bedrij
ven. In de zomer van 1988 bre
ken voor het eerst sinds acht
jaar weer overal in Polen stakin
gen uit. Betogers eisen de erken
ning van Solidariteit.
De regering stelt een ronde-ta
felconferentie voor, op voor
waarde dat de stakers weer aan
het werk gaan. Walesa moet pra
ten als Brugman, maar het lukt.
Mokkend hervatten de stakers
hun werk. Het resultaat van de
besprekingen is toch nog een
verrassing: Solidariteit wordt
opnieuw legaal en in juni mogen
de Polen naar de stembus voor
min of meer vrije verkiezingen.
Vrijwel alle kandidaten van
Solidariteit worden in juni ge
kozen en de bond is opeens bij
na de grootste politieke partij
van Polen. Michnik, adviseur
van Walesa, parlementslid na
mens Solidariteit en hoofdre
dacteur van de vakbondskrant
Gazeta Wyborcza, stelt voor dat
Solidariteit een regering vormt.
Maar Walesa neemt het voorstel
over. Om Polen uit de economi
sche en sociale problemen te ha
len moet het roer volledig om,
vindt hij. De communisten moe
ten de macht afstaan.
partij-ideologie. In het parlement
had hij zitting als lid van de ZNAK,
een groep katholieken die ijverde
voor de herleving van de katholieke
waarden in de Poolse samenleving.
Mazowiecki was tijdens de sta
kingen in Gdansk in 1980 voorzitter
van het comité van deskundigen
dat de stakers op de Leninwerf ad
viseerde. Tijdens de staat van beleg
werd Mazowiecki geïnterneerd en
werd na zijn vrijlating vrij snel een
naaste medewerker van Walesa. Die
rol bleef hij vervullen in de jaren dat
Solidariteit officieel was verboden.
In de Verenigde Staten werd in
regeringskringen verheugd gerea
geerd op de politieke omwenteling
in Polen, maar president Bush wil
de nog geen commentaar op de ge
beurtenissen geven. Volgens zijn
woordvoerder Fitzwater overweegt
Bush in ieder geval niet de econo
mische hulp van 119 miljoen dollar,
die hij bij zijn bezoek aan Polen aan
kondigde, uit te breiden.
Bij een ontmoeting met Bush in
Polen had Lech Walesa financiële
hulp ter waarde van 10 miljard dol
lar gevraagd om de Poolse econo
mie weer op de been te helpen. De
totale buitenlandse schuld van Po
len bedraagt 39 miljard dollar.
LONDEN (GPD) Na wekenlange
geruchten en twee dagen van gehei
me besprekingen zijn gisteren de
eerste afspraken gemaakt voor het
normaliseren van de betrekkingen
tussen Argentinië en het Verenigd
Koninkrijk. Na het Falklands-con-
flict van L982 leefden de twee lan
den theoretisch op voet van oorlog
met elkaar.
Gisteren produceerden vertegen
woordigers van Argentir
Verenigd Koninkrijk ee
voor "substantiële onderhandelin
gen", die op 17 en 18 oktober in Ma
drid zullen worden gehouden. De
agenda kwam tot stand na een ge
heim overleg in New York.
Over de Falkland-eilanden zal
niet worden gesproken. De bereid
willigheid van de Argentijnen om -
zoals zij de eilanden noemen - de
Malvina's buiten beschouwing te la
ten, maakte het eerste rechtstreekse
contact tussen de twee landen mo
gelijk. Londen hoopt dat de discus
sies in het najaar zullen uitlopen op
wederzijdse uitwisseling van diplo
maten.
De Britse regering verwacht dat
Argentinië zijn economische boy
cot zal intrekken en het onderlinge
luchtverkeer zal herstellen. Argen
tinië wil dat Groot-Brittannië de 150
mijl beschermingszone rond de
Falklands opheft. De zone maakt
het voor Argentijns militair en bur
gerverkeer onmogelijk van de wate
ren en het luchtruim rondom de ei
landen gebruik te maken.
Achter het diplomatiek optimis
me gaat een stevige dosis achter
docht schuil. De grote afwezige op
de agenda, de Falklands-eilanden-
groep, blijft immers als een scha
duw boven de gezamenlijke com-
muniqué's hangen. Ondanks ont
kenningen in Londen menen de ei
landbewoners dat de besprekingen
de eerste ronde inluiden voor het
openbreken van de souvereiniteits-
kwestie.
Robin Lee van de wetgevende
Falklands-bestuursraad waar
schuwde de eilandbewoners dat de
op handen zijn de nieuwe betrek
kingen niet betekenen dat Argenti
nië zijn claim op de eilanden opge
eft. Falklanders die menen dat
Buenos Aires het Britse recht er
kent op de eilanden, houden zich
zelf voor de gek, aldus Lee. Tony
Blake, een ander lid van de be
stuursraad, zei desgevraagd dat de
eilandbewoners per sé onder Brits
bestuur willen blijven.
Syrische troepen
beschieten veer
in Libanon
BAYRUT (AP) Syrische troepen
hebben gisteren ongeveer 120 ra
ketten afgeschoten naar het enige
passagiersschip dat de verbinding
onderhoudt tussen de belegerde
christelijke enclave in Libanon en
de buitenwereld. Bij sporadische
artilleriebeschietingen elders in het
land vielen volgens de Libanese po
litie drie doden en 25 gewonden.
Op de kade van de haven van Jou-
nieh ten noorden van Bayrut raak
ten zeven mensen gewond die ston
den te wachten om aan boord van
de Santa Maria te stappen.
In Israel hebben officiële functio
narissen bevestigd dat de door een
Israëlische commando-eenheid
ontvoerde Libanese geestelijke
sjeik Obeid tijdens verhoor heeft
verklaard ervan overtuigd te zijn
dat de twee Israëlische soldaten, die
al lange tijd in Libanon worden ver
mist, niet meer leven.
De Londonse Sunday Times be
richtte afgelopen zondag al dat de
twee Israëlische soldaten zeer waar
schijnlijk dood zijn. De twee wer
den in februari 1986 ontvoerd door
radicale shi'ieten in Libanon. Vol
gens Obeid zijn zij kort na hun ont
voering al door hun gijzelhouders
omgebracht.
PRAAG "De situatie in Tsjechos- einde maakten aan de hervormin-
lowakije is op een fantastische ma- gen van de Praagse Lente, heeft Jiri
verbeterd!", roept Jiri Dienst- Dienstbier zijn koffers gepakt.
Hij staat op het punt om met zijn
gezin naar zijn buitenhuisje te ver
trekken. Voor een vakantie, zegt hij,
maar er is wel enige druk van de au
toriteiten aan voorafgegaan. "Ik
yan de politie het advies gekre-
om in de week vóór de 21e de
te verlaten. Ze hebben me ge
waarschuwd dat ik zou worden ge
arresteerd als ik de wet zou breken,
dus als ik de herdenking van maan
dag zou meeorganiseren.
De druk op de Praagse oppositie
is flink opgevoerd. In de pers woed
de een felle campagne en het regen
de waarschuwingen tegen 'oproer
kraaiers'. Er is een gespannen sfeer
gekweekt. Het Tsjechoslowaakse
regime, dat in 1968 als zetbaas van
Sovjetleider Brezjnjev werd aange-
ïuw gedreven.
bier, een van de oprichters
Charta '77, uit en begint aan een cy
nische uitleg van zijn - voor een ver
volgde dissident - onvermoede en
thousiasme. "Als ik in de jaren vijf
tig had gedaan wat ik nu allemaal heb
doe, dan was ik zeker opgehangen, gen
Begin '70 zou ik zo'n tien jaar gevan- stad
genisstraf krijgen en in 1979 kreeg
ik er drie".
door
Jacques Schmitz
"Nu haal ik er tien keer zoveel uit er
toch zit ik hier op een warme augus-
tusavond bij het open raam een in
terview weg te geven. Zo is dat, het steld, lijkt
is altijd beter om in een gevangenis
te zitten waar je mag zingen, dan
i de Praagse Lente richtten het
r belachelijk. Er zijn geen echte
Democratisch Socialistische hervormers in de communistische
Obroda (wedergeboorte) op. Die partij van Tsjechoslowakije, het
groepen bestaan voornamelijk uit
mensen die al jaren
rechtenbeweging Charta '77 actief
waren, maar inmiddels
de buitenstaanders zich.
In juni Schreef een aantal dissi
denten een petitie onder de beschei- als
den titel 'Een paar regels'. Die op
roep tot meer vrijheden en vrijla
ting van politieke gevangenen
middels door
sen uit cultuur en wetenschap
dertekend. "Daar zitten heel
een soort vakbond van macht
hebbers.
Toch schuift er binnen de macht-
ook selite het een en ander. Er worden
economische hervormingen door
gevoerd. Weliswaar niet zo radicaal
geen sprake zijn van echte hervor
mingen".
Is er van de communistische par
tij, die in 1968 juist een aanvoerder
was van de vernieuwingsbeweging,
dan helemaal, niets meer te ver
wachten? Verrassend genoeg geeft
de cynisch-kritische Dienstbier
daar een positief antwoord op. "De
Hongarije en Polen, maar tóch huidige partijleiding heeft geen
is er ook in de westerse zak
reld waardering voor de eerst
pen op die weg. Het banksysteem slechts een paar duizend appa-
dan 15.000 men- wordt hervormd, de prijzen
deel vrijgelaten, sommige sub
sidies afgeschaft, een grotere zelf-
i bij die 12 jaar geleden nog standigheid van de bedrijven gega-
Adamec.
Jiri Dienstbier, die tijdens de
eentje waar je je mond moet hou- Praagse Lente journalist was en nu
den". Maar voor Dienstbier staat zijn beroep alleen nog in de illegale
vast: achter het fleurige bloemetjes- 'Samizdat' kan uitoefenen, heeft
behang van de Tsjechoslowaakse daar lang op moeten wachten. "De
hervormingen stuit je nog altijd op optimisten dachten dat het nog wel
de muren van diezefde gevangenis. 30, 40 jaar z
Hij is niet in de boeien geslagen, zelfs wel ee
maar toch heeft Dienstbiers bewe- hier iets kon veranderen. Maar de
gingsvrijheid zo zijn beperkingen, machthebbers worden in de steek
Enkele dagen vóór de herdenking gelaten door Moskou, dat hen in '68
van de inval van de Warschaupact- met tankgeweld in het zadel hielp,
troepen, die in augustus 1968 een Uit de ontwikkelingen in de Sov
jetunie, Polen en Hongarije put de
bevolking een nieuw optimisme".
De eerste tekenen daarvan kwa
men een jaar geleden toen enkele
duizenden jongeren op 21 augustus
een spontane demonstratie hielden.
Daarna is het rap gegaan. Er werden
demonstraties gehouden,
zoals in januari, met harde
i duren, of misschien hand door de politie werden bestre-
hun handtekening hebben gezet c
der de anti-Charta-verklaring, waar
in wij door de overheid werden ver
oordeeld", herinnert Jiri Dienstbier
zich, "en nu tekenen ze documen
ten van de oppositie".
"Die mensen hebben wat te ver
liezen en toch komen ze nu openlijk
hun democratische mening
uit. Dat is zo belangrijk omdat er die vernieuwingen onvoldoende.
randeerd en de openlijke kritiek op
de verslechterende economie
neemt toe.
Zo presenteerde premier Adamec
onlangs in het parlement een alar
merend verslag over de economie,
die tot dan altijd alleen maar door
triomfantelijk hoorngeschal werd kader heerst ontevredenheid, want
begeleid. Voor Jiri Dienstbier zijn
den. Er ontstonden
ke oppositiegroepen va
beraal.
Christendemocraten
ook sterren uit de muziekwereld c
der zitten". Onder de druk van de
omstandigheden moeten de autori
teiten zich aanpassen, maar dat le
vert volgens Dienstbier een bespot
telijk tafereel op.
"Als de partijleiding nu de ideeën
van Gorbatsjov moet napraten, ter
wijl ze de mensen voor zulke opvat-
"Wat is dat
"Vooral onder het jongere partij-
hun politieke carrière nu
gevaar komen. Ze zijn op hun pos-
i verbetering als ten terechtgekomen juist, omdat z
Adamec nu de halve waarheid
de economie mag verkopen, terwijl zichzelf zullen
daar vroeger maar een tiende
aan het licht kwam?"
"Dat rapport van de premier
oorspronkelijk veel alarmerender.
géén vechtersbaasjes zijn, dus uit
niet revolteren.
Maar zodra er in Tsjechoslowakije
in beweging komt, dan zullen
apparatsjiks op de treeplank
de trein proberen te springen.
In opdracht van het Politburo heeft Als ze voelen dat hun bazen door de
/erenigden zich in het Democra- tingen 15 jaac lang hebben
tisch Initiatief en de oudgedienden volgd, dan maakt ze zich alleen
hij het notabene twee keer
wat optimistischer toon moeten
herschrijven. In zo'n situatie kan er
hoogste chefs in Moskou in de steek
worden gelaten, dan zouden ze w
eens in opstand kunnen komen".
