LEIDSCH
DAGBLAD
Botha weg na nederlaag
tegen aartsrivaal De Klerk
Kans op regering
Solidariteit stijgt
LEIDSCH DAGBLAD
Minister geeft subsidie voor herstel kerken
Zuidafrikaanse president houdt verbitterde tv- rede
'lichte kinderarbeid is
aanvaard verschijnsel'
Fortuna-FC Utrecht verboden
Steeds meer dure woningen
in wijk Stevenshof
DINSDAG 15 AUGUSTUS 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39011 Prijs fl. 1,25
Bloedig einde
aan gijzeling
op Filipijnen
DAVAO-STAD (RTR/AFP) - Bij
een vuurgevecht dat een einde
maakte aan een gijzelingsdrama in
de militaire gevangenis van Davao-
stad op de Filipijnen, zijn vanmor
gen zeker twintig mensen om het le
ven gekomen. Onder hen waren een
Australische zendelinge en een ne
genjarig jongetje.
Volgens militairen zijn alle 15 ge
vangenen die een vluchtpoging on
dernamen, gedood toen het leger de
gevangenis bestormde. De gedeti
neerden, allen zware criminelen,
gijzelden zondag 15 mensen die een
mis in de gevangenis hadden bijge
woond.
Vanmorgen trachtten ze te ont
snappen door de gijzelaars als
schild te gebruiken. Daarbij kwam
de Australische Jackie Hamill (36)
om het leven. De poging mislukte,
waarna het leger het gebouw be
stormde en de muiters doodschoot.
DEN HAAG (GPD) - Demis
sionair minister Brinkman
(WVC) heeft voor een periode
van vijf jaar 130 miljoen gul
den uitgetrokken voor het her
stel van kerkgebouwen in ons
land. Dit heeft de bewindsman
vanmiddag bekend gemaakt
bij de heropening van een on
langs gerestaureerd kerkge
bouw in Urk.
Gp de lijst van kerken, die
mogelijk voor subsidie in aan
merking komen, staan de her
vormde kerk van Rijnsater-
woude, de rk-kerk in Leimui-
den en de hervormde kerk in
Hazerswoude-dorp.
Een groot aantal beschermde
historische kerkgebouwen
verkeert in slechte staat. De
maatregel van de minister
komt de kerk- en gemeentebe
sturen dan ook goed uit.
De financiële injectie is bij
na net zo veel als de Rijks
dienst Monumentenzorg in één
jaar uitgeeft (135 miljoen) aan
onder meer restauratie-subsi
dies en stadsvernieuwingspro
jecten. De gebouwen die de
Kerken in Rijnsaterwoude, Leimuiden en Hazerswoude op de lijst
minister op het oog heeft, zijn
gebouwd in de late middel
eeuwen en de tweede helft van
de negentiende eeuw.
Om in aanmerking te voor de
subsidie moet een pand voor
komen op de Monumenten
lijst. Momenteel staan er bijna
2000 kerken op deze lijst. Er
zal hieruit een selectie worden
gemaakt door de Rijksdienst
voor Monumentenzorg op ba
sis van gemeentelijke meerja
renprogramma's. Dit gebeurt
in overleg met de Vereniging
van Beheerders van Monu
mentale kerkgebouwen en het
Interkerkelijk Contact in
Overheidszaken (CIOK).
Het geld moet worden be
steed aan 'constructief her
stel', dat betekent het wind
en waterdicht maken, het ver
nieuwen van daken of rotten
de balken. Een medewerker
van Monumentenzorg: "Het is
beter om de gebouwen in één
keer grondig te herstellen en
vervolgens goed te onderhou
den, dan ze eens in de zoveel
tijd te restaureren en er ver
der niet meer naar om te kij
ken".
Niet iedereen bij de rijks
dienst Monumentenzorg ziet
het gulle gebaar van de minis
ter als een definitieve oplos
sing. Een medewerker: "Het
gevaar bestaat dat de gemeen
schap het onderhoud van ker
ken nu helemaal aan de over
heid overlaat. Daarom moeten
er snel andere oplossingen
worden gezocht".
Bij de betrokken gemeenten
heerst wel grote tevredenheid
over de maatregel van de mi
nister. Een woordvoerder van
de gemeente Leimuiden: "We
proberen al jaren geld los te
krijgen bij de rijksoverheid.
Elke keer worden we afge
scheept met vage beloftes als
'de zaak wordt in overweging
genomen'. Het budget dat we
ter beschikking hebben voor
onderhoud van de zeven mo
numenten in ons dorp (60.000
gulden jaarlijks) is lang niet
toereikend om de kerken te
restaureren. Die staan dus al
jaren te verkommeren. Daar
om is het enorm goed nieuws
dat de rk-kerk in Leimuiden
en de hervormde kerk in
Rijnsaterwoude op de lijst van
potentiële renovatie-objecten
staan".
Ook in Hazerswoude is men
opgetogen: "Er is al opdracht
verleend aan een aannemer de
hervormde kerk te restaure
ren. Wanneer er geld komt uit
Den Haag, betekent dat dat
meteen na de bouwvakvakan-
tic met de renovatie kan wor
den begonnen. Overigens heb
ben we de opdracht aan de
aannemer pas verleend nadat
Rijksmonumentenzorg ons
meldde dat er een aparte pot
zou komen voor dergelijke
restauraties. Die instelling
was blijkbaar al langer op de
hoogte van het
de minister".
TOKYO Keizer Akihito en zijn echtgenote Michiko bidden tijdens een
herdenkingsdienst voor de zielerust van de omgekomen Japanners in de
Tweede Oorlog. Het is voor Japan vandaag 44 jaar geleden, dat er een ein
de aan de oorlog kwam. Er namen 7800 mensen aan de herdenkingsdienst
deel, onder wie premier Kaifu en familieleden van oorlogsslachtoffers.
(foto AFP)
DEN HAAG - Het is een maat
schappelijk aanvaard verschijnsel
dat kinderen tussen 12 en 15 jaar in
hun vakantie lichte werkzaamhe
den in de landbouw verrichten.
Dit antwoordt minister De Ko
ning (sociale zaken) op vragen van
het Tweede-Kamerlid Nypels (D66).
Volgens de Democraat verrichten
jonge kinderen met name in de kop
van Noord-Holland werkzaamhe
den in kwekerijen. Nypels zegt dat
dit in strijd is met de wet.
De Koning geeft dat toe, maar
stelt tevens dat de wet het toestaat
dat kinderen vanaf 13 jaar in het
landbouwbedrijf of winkel van hun
ouders werken als bedrijf en woon
huis één geheel vormen.
Het kamerlid constateert dat de
arbeidsinspectie niet over voldoen
de mankracht beschikt om controle
te verrichten op de naleving van het
verbod op kinderarbeid.
De arbeidsinspectie controleert
het verbod steekproefgewijs, aldus
De Koning. Per district worden van
tevoren geselecteerde bedrijven
waarin veel vakantiewerk wordt
verricht, gecontroleerd. Daarnaast
wordt opgetreden indien er indivi
duele klachten worden ingediend.
Door de beperkte mankracht wordt
als uitgangspunt gehanteerd dat in
de eerste plaats moet worden opge-,
treden tegen werk dat schadelijk is
voor de veiligheid, gezondheid en
ontwikkeling van het kind.
Dit jaar wordt in de vakantie door
het hele land aandacht besteed aan
kinderarbeid in industriële secto
ren. Over het algemeen is licht werk
maatschappelijk aanvaard. De wet,
aldus de minister, loopt in dit op
zicht achter bij de ontwikkelingen.
De Koning vindt dan ook dat het be
leid met betrekking tot kinderar
beid moet worden aangepast.
Staatssecretaris De Graaf (sociale
zaken) kondigde een dergelijke
maatregel al aan toen hij het rapport
'Kinderarbeid in Nederland' aan de
Tweede Kamer zond.
De Koning zegt inmiddels voor
stellen te hebben gedaan aan de So
ciaal Economische Raad (SER) over
ar beidstij denwet.
JOHANNESBURG (GPD/-
Rtr) De Zuidafrikaanse
president Botha is afgetre
den. In een televisietoe
spraak tot het Zuidafrikaan
se volk verklaarde een zicht
baar verbitterde Botha gis
teravond dat elke basis voor
hem ontbrak om de samen
werking met de ministers in
zijn kabinet voort te zetten.
Hij zag derhalve geen andere
mogelijkheid dan om met in
gang van vandaag zijn ont
slag in te dienen. De leider
van de Nationale Partij en
Botha's grote tegenstander
F.W. de Klerk is vanmiddag
beëdigd als waarnemende
president in het bijzijn van
de ministers die hem in zijn
conflict met Botha steun
den.
In zijn rede ging Botha uitvoerig in
op de kabinetsvergadering waar
gisterochtend de confrontatie met
De Klerk tot uitbarsting kwam. Bo
tha zei dat de ministers hem hadden
voorgesteld op te stappen en tot de
verkiezingen van zes september een
waarnemend president te benoe
men. Als reden zou hij zijn zwakke
gezondheid kunnen opgeven.
"Hierop heb ik geantwoord dat ik
niet bereid ben op grond van een
leugen te vertrekken en dat ik be
sloten had met ingang van 15 augus
tus mijn ontslag in te dienen. Het is
duidelijk dat ik na al mijn inspan
ningen voor de Nationale Partij en
de regering van dit land door mijn
ministers in de steek ben gelaten",
aldus Botha.
Nieuwe poging
0111 Hippareos
in juiste baan
te krijgen
(Van een onzer verslaggevers)
NOORDWIJK Technici van de
European Space Agency (ESA)
doen donderdagmiddag om twee
uur een nieuwe poging om de moto
ren van de wetenschappelijke satel
liet Hippareos te ontsteken. De sa
telliet werd 9 augustus gelanceerd
en zit nog steeds niet in de juiste
baan. De motoren die de satelliet
moeten sturen, werken niet.
Het is nog niet duidelijk of de
technici die vanuit Darmstadt
(Duitsland) werken, na de poging
van donderdag nog andere moge
lijkheden hebben om de missie niet
voor een groot deel te laten misluk
ken.
Hippareos, in de ontwikkeling
waarvan ook Nederland een belang
rijk aandeel heeft, is in de nacht van
dinsdag 8 op woensdag 9 augustus
vanaf de Europese lanceerbasis bij
Kourou in Frans Guyana gelan
ceerd. Ook dit ging niet geheel vlek
keloos. De Ariane-4 raket, die Hip
pareos tegelijk met de Westduitse
communicatiesatelliet TVSAT 2 in
de ruimte moest brengen, kwam
niet uit zijn lanceerinstallaties. Bij
de tweede poging de raket omhoog
te krijgen verliep de vlucht zonder
problemen.
Als de satelliet niet in de juiste
baan kan worden gebracht, kan hij
slechts zeer ten dele zijn werk doen.
Het was de bedoeling dat Hippareos
gedurende ruim twee jaar in de
ruimte sterren zou bestuderen. De
ontwikkeling en bouw van Hippar
eos hebben 800 miljoen gulden ge
kost.
Kiszczak geeft formatie-opdracht terug
President Botha, verbitterd, opgestapt.
WARSCHAU (AP/DPA/Rtr) - De
Poolse premier Kiszczak heeft be
sloten zijn formatie-opdracht terug
te geven aan president Jaruzelski.
Kiszczack wil dat de leider van de
Boerenpartij Malinowski gaat pro
beren om een regering te vormen
'waarvan alle in het parlement ver
tegenwoordigde krachten deel uit
maken'. Solidariteit ziet daar niets
in. Woordvoerder Wujec sprak in
een eerste reactie van een 'idiote
zet'.
De aankondiging komt een week
nadat leider Lech Walesa van Soli
dariteit verklaarde dat hij een door
Kiszczak gevormde regering niet
zou steunen en dat hij zou aan
sturen op een regering van Solidari
teit, de Boerenpartij (ZSL) en de
Democratische Partij (SD). Hij zou
daarvan zelf eventueel premier
kunnen worden.
Volgens Kiszczak doorkruiste
Walesa met dat plan zijn formatie-
pogingen. Toch denkt hij dat het
plan aangeeft dat Solidariteit min
der afwijzend staat tegen een 'grote
coalitie' van alle partijen, die hijzelf
en de communistische partij al lan
ger voorstaan. Malinowski beschikt
volgens Kiszczak over de beste pa
pieren om een dergelijke coalitie te
Van Dijk zet burgemeesters onder druk
Mogelijk onweer
Veel bewolking en mogelijk enkele re-
gen- of onweersbuien. In de loop van
de dag van het westen uit opklaringen.
Minimumtemperatuur omstreeks 17
graden, midagtemperatuur ongeveer
24 graden. Zwakke tot matige wind,
rond kracht 3, uit uiteenlopende rich-
De vooruitzichten voor donderdag
tot en met zondag: Perioden met zon en
nu en dan een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur geleidelijk weer
oplopend naar 24 graden in het week-
Woensdag 16 augustus
zon op: 06.25 uur, zon onder: 21.02 uur:
maan op: 20.52 uur, maan onder: 05.07
Wereldrecord zwemmen
voor Adrian Moorhouse
BONN (Rtr) - Adrian Moorhouse
heeft bij de wedstrijden om de Eu
ropese kampioenschappen zwem
men in Bonn een wereldrecord ge
vestigd op de 100 meter schoolslag.
De Brit kwam tot een tijd van
1.01,49 minuten.
Het oude record stond op naam
van de Amerikaan Steve Lun-
dquist, die in 1984 1.01,65 zwom.
SITTARD (GPD) Burgemeester
Tonnaer van Sittard heeft de voet
balwedstrijd Fortuna Sittard-FC
Utrecht, die morgenavond zou wor
den gespeeld, verboden. Dat is ge-
Het ontslag van Botha betekent beurd na overleg met het ministerie
het einde van een politieke crisis die v^n binnenlandse zaken en het be-
Zuidafrika sinds vrijdag in haar stuur van Fortuna Sittard.
greep hield. Aanleiding was het be- De Sittardse politie verwachtte
zoek op 28 augustus van De Klerk zo'n zeshonderd Utrechtse aanhan-
en minister van buitenlandse zaken gers zonder clubpas en vreesde dat
Pik Botha aan president Kaunda dezelfde taferelen zich zouden voor
van Zambia. Vrijdagochtend liet de d°en als afgelopen zondag voor de
president in een korte verklaring loketten van stadion Galgenwaard
weten dat hij formeel niet op de inUtrecht, vooraf aan de wedstrijd
hoogte was gebracht. Pogingen van
De Klerk om het conflict in de kiem
te smoren, werden door de presi
dent genegeerd. Zaterdag voerde
De Klerk overleg met zijn collega
ministers en de top van de Nationa
le Partij. Besloten werd de hand
schoen op te nemen en de president
op de knieën te dwingen.
In zijn tv-rede herhaalde Botha
dat hij niet volgens de regels inge
licht was over het bezoek aan Kaun
da. Daaraan knoopte hij de beschul
diging vast dat Kaunda onderdak
en hulp biedt aan het ANC, volgens
hem een terroristische beweging.
Het bezoek aan Kaunda kon hij om
die reden niet goedkeuren, zo zei
hij. Botha en De Klerk stonden op
zeer slechte voet met elkaar sinds
de laatste in februari tot partijleider
en presidentskandidaat werd geko-
van een pas waren. In Utrecht werd
vlak voor het begin van de wed
strijd besloten de hekken te openen
voor supporters zonder voetbalpas.
Van Dijk zei dat moeilijk te kunnen
begrijpen: "Het bevreemdt mij dat
een politiemacht van 400 man niet
in staat was de supporters in be
dwang te houden".
De inzet van extra politie bij voet
balwedstrijden en andere (sport
evenementen zal in de toekomst
overigens gedeeltelijk op rekening
komen van de clubs of organisato
ren. Een door Binnenlandse Zaken
Justitie ingestelde
Vissers vangen
te veel haring
DEN HAAG Vissers hebben vo
rig jaar in de Noordzee, Skagerak en
Kattegat 300.000 ton haring meer
gevangen dan was toegestaan. De
overschrijding bestond voor het
grootste deel uit jonge haring, die
werd gevangen voor industriële
verwerking. Dit antwoordt minister
Braks (landbouw en visserij) op vra
gen van het CDA-kamerlid Evers-
dijk. De minister bevestigt niet het
vermoeden van Eversdijk dat Deen
se vissers vorig jaar 400.000 ton ha
ring te veel hebben gevangen. De
nemarken ontkent een overschrij
ding van deze omvang.
klaarde commissaris Necoll dat er
een verbod is afgevaardigd omdat
op de wedstrijd "een buiten propor
tionele druk" is gelegd door het ex
periment met de voetbalpas.
"Wij voelen er niets voor als test
case te dienen voor de clubs uit de
grote steden die, zoals zondag
bleek, zelf de pasjesregeling in ei
gen huis ook niet op de juiste wijze
toepassen. Bovendien hadden we
van diverse kanten begrepen dat
supportersgroepen uit het hele land
de wedstrijd zouden aangrijpen om
te protesteren tegen de pasjesrege
ling," aldus Necoll.
Minister Van Dijk (binnenlandse die de mogelijkheden bestudeerd
zaken) probeert nieuwe toezeggin- en m september rapport zal uitbren-
gen van burgemeesters los te krij
gen om mee te werken aan de invoe
ring van de voetbalpas, nadat zon
dag in Utrecht en Den Haag suppor
ters zonder pas toch het stadion
inkwamen. Hij verklaarde gisteren
na afloop van besprekingen met het
KNVB-bestuur dat "alle partijen
achter de zaak moeten staan. Is dat
niet het geval, dan is de pasjesrege
ling een doodgeboren kind".
Van Dijk waarschuwde dat zon
der medewerking wat hem betreft
"de grenzen voor het inzetten van
een massale politiemacht zijn be
reikt". Hij verweet de gemeente
Den Haag zondag niet te hebben in
gegrepen toen al voor het afgelopen
voetbalweekeinde duidelijk werd
dat Haagse supporters in Amster
dam kaartjes zouden verkopen aan
Ajax-supporters die niet in het bezit
Fractiesecretaris van Solidariteit
Wujec sprak echter onmiddellijk
van een idiote zet. "Malinowski
maakt absoluut geen kans en ik ben
er zeker van dat Walesa ook met
hem niet zal instemmen". Fractie
voorzitter Geremek zei geen com
mentaar te hebben. Walesa zelf was
niet bereikbaar voor commentaar.
Boerenpartij-fractievoorzitter
Bentkowski was al evenmin en
thousiast. Volgens hem is het voor
stel van Walesa om een coalitie te
vormen onder leiding van Solidari
teit het beste. Hijv zei er niet zeker
van te zijn of Malinowski een benoe
ming tot formateur zou aanvaarden,
gezien de kleine kans dat Solidari
teit diens leiderschap zal accepte
ren. Malinowski heeft de Boeren
partij vanaf 1981 geleid maar ver
loor zijn parlementszetel bij de ver
kiezingen van juni.
Een factor van belang is de hou
ding van de Sovjetunie. De partij-
krant Pravda schreef gisteren dat
Walesa de pogingen dwarsboomt
om de politieke spanning in Polen
weg te nemen en voorspelde dat het
optreden van de vakbondsleider
zou kunnen leiden tot een 'langduri
ge regeringscrisis'.
11.50 en 23.50 u
18 PAGINA'S
NEWPORT (AP) In het half
jaar dat George Bush president,
is van de Verenigde Staten is,,
hebben de meeste mensen een
gunstige indruk van hem. Be
halve de tekenaars van spot
prenten. Die kijken met nostal
gie terug op de jaren met
Reagan, zo bleek op een congres
van Amerikaanse spotprentte
kenaars.
"Reagan was zó'n karakter",
aldus tekenaar Walter Handels-
Bush ramp voor makers spotprent
de Scranton Times i
Pennsylvania spijtig. "Ik heb nu
lang niet zoveel pret. Ik doe veel
meer plaatselijke dingen".
Al valt met Bush niet zoveel
te beginnen, des te meer moge
lijkheden biedt vice-president
Dan Quayle. "Ik ben dol op
Quayle", zei Signe Wilkinson
van de Philadelphia Daily
News. "Hij is de Republikeinse
man voor positieve discrimina
tie. Positieve discriminatie voor
domme, rijke, blanke kinde
ren". Maar hoewel ook anderen
hun hoop hebben gevestigd op
Quayle ('Hij is fantastisch; hij is
zo stom'), stelt hij de tekenaars
ook voor problemen, omdat hij
zulke regelmatige gelaatstrek
ken heeft.
Andere problemen zijn er
voor conservatieve tekenaars,
die het lastig vinden een spot
prent te maken van een presi
dent die ze graag in het Witte
Huis zien. "Ik heb acht ellendi
ge jaren achter de rug als teke
naar. Maar daarvoor had ik vier
fantastische jaren met Jimmy
Carter. Het enige dat hij maar
hoefde te doen was 's ochtends
op te staan", zei Dick Wright van
de Providence Journal.
(uit het Leidsch Dagblad van gisteren)
JE HAD HET KUNNEN LEZEN IN DE KRANT
VOOR JE EIGEN STUK VAN NEDERLAND
[VU JA, IK W|L EEN ABONNEMENT OP DE KRANT VOOR M'N EIGEN STUK
DUIM VAN NEDERLAND
Q Ik neem het Leidsch Dagblad 7 weken op proef voor maar 26,50
0 Noteer mij voor een kwartaalabonnement 72,40
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis!
(Aankruisen wat van toepassing is)
Naam:
Adres:
Postcode
Telefoon
Plaats
