Woonfonds Rotterdam geschrapt Diergedrag leert de mens ook iets over zichzelf Discodansers vechtend tegen slaap op weg naar nieuw wereldrecord Zieke planten opsporen vanuit ruimte 'Oostenrijk boycotten wegens neo-nazisme' Schoonmaak Oostzee in Delfzijl Bejaarden Centraal mikt ook. op oudere jongeren Sociaal gedrag van dieren centraal op congres sociobiologen DINSDAG 8 AUGUSTUS 1989 BINNENLAND PAGINA 3 'Gemeente voert eigen inkomensbeleid' ROTTERDAM (ANP) Het woonlastenfonds voor minima van de gemeente Rotterdam is door de Raad van State met onmiddellijke ingang geschorst. De staatssecretarissen van volkshuisvesting, sociale zaken en binnenlandse zaken hadden daarom gevraagd omdat ze vinden dat de gemeente op deze manier een eigen inkomensbeleid voert dat niet strookt met het kabinetsbeleid. De gemeente Rotterdam zal tegen de uitspraak beroep aantekenen. PUTTERSHOEK (GPD) - In dis- cotheek Alcazar in Puttershoek is het ongewoon warm. De bezwete gezichten en zeer luchtige kleding van het publiek roepen de associa tie op met een Zuideuropese disco theek. Maar dat de jonge aanwezi gen zich voor hele andere dingen in teresseren, wordt al gauw duidelijk. Ditmaal staat niet de versiersport op het programma, maar moet een staaltje 'topsport' worden geleverd. Tot en met vrijdagavond staan de achttien jongens en meisjes 103 uur non-stop op de dansvloer. Het team hoopt daarmee zijn wereldrecord opnieuw te verbreken. Na het aftel len van tien tot nul springt het uit gelaten team maandagmiddag vol enthousiasme de lichtgevende dansvloer op. Een uitgebalanceerd dieet moet er voor zorgen dat deelnemers aan de Disco Dance Marathon in Put tershoek op de been blijven. Ze worden vier dagen door een profes sioneel hulpteam in de gaten gehou den. Veel drinken, moeten ze. Thee, bouillon, vruchtensap en drinkyo- ghurt. Zeker geen koolzuurhouden de drank en weinig koffie, 's Avonds spaghetti of rijst voor de noodzakelijke koolhydraten. Ver zorger Bart van der Jagt: "De eerste jaren gaven we de deelnemers nog gewoon witte broodjes met boter. Nu is het allemaal bruin met een blaadje sla". De dansers staat continu een mas sageteam ter beschikking. Geen overbodige luxe gezien de zware be lasting van kuit- en bovenbeenspie ren. Vaste teamarts Benno Pennock schat ondanks de goede verzorging, het percentage uitvallers van dit jaar op veertig. "Oorzaken kunnen variëren van een ontstoken mugge- beet op de enkel tot een rugblessu re. We houden ze goed in de gaten. Als het slecht gaat, adviseren we meteen te Stoppen". Op de dansvloer wordt in kalm tempo op de diepe acid-dreun heen en weer gedeind. "Ik begin rustig. Lekker ontspannen", lacht Simone Vermeer (20) uit Strijen. De sfeer onderling bepaalt volgens haar het succes van het totale evenement. "Na twee maanden training zijn we een hecht team geworden", licht ze toe. "Heel close met elkaar. Maar dat heb je nodig als je 103 uur lang zo dicht opeen zit". Marcel Baanen (20) uit Alblasser- dam: "Doorzettingsvermogen is hier nog belangrijker dan conditie. Als iemand het moeilijk krijgt, zet ten we 'm met z'n allen op het podi um. Zo moet je elkaar door dat die pe dal trekken". De vuurproef komt op donderdag wanneer de meeste deelnemers last van slaap krijgen, voor hen dansvijand nummer één. Hoewel bewegingen gewoon blij ven doorgaan, is de persoon niet bij. Hij slaapt. De verzorgers staan dan ogenblikkelijk klaar voor een op beurend gesprekje. "Een grapje of een vriendelijk woord kan ze over het ergste heen brengen. En aan dacht van het publiek is daarbij minstens zo belangrijk", aldus Van der Jagt. De laatste 43 uur krijgt het record- team gezelschap van een groot aan tal recreatieve dansers, die het res terende gedeelte mee uitdansen. Deze drukte moet voor de 103 uur- dansers een echte oppepper wor den. Marcel ziet het in elke geval he lemaal zitten: "Zoals ik het nu be kijk, haalt iedereen de finale". Rotterdam wilde met het fonds van af 1 juli minima helpen die in stads vernieuwingsgebieden op hoge woonlasten zitten, en heeft daar voor tot juni 1994 14,3 miljoen gul den uitgetrokken. De staatssecreta rissen stellen echter dat daar al indi viduele huursubsidie voor is. De ge meente Rotterdam lapt de daarin vastgelegde betaalbaarheidsnor men met dit fonds aan zijn laars, al dus de bewindslieden. Daar komt bij dat het woonlasten fonds strijdig is met het uitgangs punt dat inkomensbeleid rijksbe leid is. Volgens de minima-circulai re uit 1985 mogen uitkeringen uit gemeentelijke steunfondsen alleen op strikt individuele basis worden toegekend. Het Rotterdamse fonds gaat uit van algemeen geldende nor meringen, stellen de staatssecreta- Met de gemeente Rotterdam wordt op korte termijn overleg gevoerd. Een woordvoerder van de ge meente zei verwonderd te zijn over de uitspraak, omdat de regeling juist is gebaseerd op de i culaire uit 1985. Toekenning van subsidie uit het woonlastenfonds geschiedt strikt individueel, aldus de woordvoerder. Hij wees er ver der op dat de regeling alleen geldt voor bewoners van stadsvernieu wingsgebieden die in een gereno veerd pand wonen. "Van algemeen inkomensbeleid is geen sprake". De gemeente Rotterdam zal dan ook zeker verzet aantekenen tegen de schorsing. Het woonlastenfonds heeft sinds de inwerkingtreding op 1 juli al aanvragen in behandeling genomen, al kon de woordvoerder niet zeggen hoeveel. Mensen aan rissen. wie reeds toezeggingen zijn gedaan, De bewindslieden benadrukken krijgen in elk geval hun geld. dat het kabinet vwel degelijk oog - heeft voor de problemen bij de laag ste inkomens. Hun bezwaren rich ten zich niet tegen het feit dat Rot terdam een beleid ontwikkelt ter ondersteuning van bepaalde mini ma, maar alleen tegen de vorm die is gekozen. Het Rotterdamse besluit is ge schorst tot 1 februari. In die periode zal de Raad van State bekijken of het woonlastenfonds toch niet op een of andere manier kan doorgaan. DEN HAAG (GPD) - De Oosten rijkse ambassadeur in Nederland heeft gistermiddag uiterst fel gerea geerd op het bericht dat een Neder lands Oostenrijk-comité in oprich ting een toeristenboycot van zijn land nastreeft. Een woordvoerder van die actiegroep had gezegd dat Nederlanders Oostenrijk als vakan tieland moeten boycotten, omdat er zoveel neo-nazi's rondlopen. De re actie van de diplomaat Psuster- 'schmidt-Hartenstein luidde: "Men moet niet vergeten dat het Hitler-re gime in de late jaren dertig is begon nen Oostenrijk onder druk te zetten door een verbod op toerisme". Die uitspraak, gedaan voor Vero nica Nieuwsradio, wekte de woede van de Anna Frank Stichting. Oud voorzitter Houwaart is samen met voormalig WD-senator Van Bem- melen initiatiefnemer van het eind deze maand op te richten Oosten rijk-comité. Doel van de actiegroep is voorlichting te geven over de situ atie in deze Middeneuropese staat. Het baart Houwaart grote zorgen dat neo-nazi's hoge publieke func ties in Oostenrijk vervullen. Zo is de ere-beschermheer van oud-SS'ers Jörg Haider, de minister-president van Karinthië en leider van de Oos tenrijkse liberale partij. De WD heeft zich vergeefs ingespannen om de partij van Haider uit de Europese samenwerking van liberale partijen te zetten. "Haider noemt Oostenrijk een misgeboorte en bedoelt daar mee dat het land eigenlijk tot Duits land zou moeten toetreden", aldus Houwaart. Hij noemt het verder te kenend dat uit enquetes blijkt dat 45 procent van de Oostenrijkers an- ti-semitische opvattingen koestert. Nederlanders zouden volgens Houwaart Oostenrijk of ten minste Karinthië deze winter moeten mij den als een signaal van onvrede. "Dat treft het land in een gevoelige plek, de portemonnee". Ook de EG kan een rol vervullen in de verbete ring van de mentaliteit in het land. "Oostenrijk wil toetreden tot de EG. Dat is best, als tegen die tijd er geen neo-nazi's in de regering zitten en Waldheim niet langer president is", aldus Houwaart. Benzinestation dicht na lekkage HOORN (GPD) Een benzinesta tion in Hoorn is door het moederbe drijf Texaco gesloten. Reden is lek kage van van diesel en benzine. Voorlopige onderzoeken hebben uitgewezen dat de bodem rondom het station is verontreinigd, al moet de mate nog worden vastgesteld. Donderdag is er verder overleg tus sen de gemeente Hoorn, de provin cie en Texaco. Exploitant Stet constateerde be gin dit jaar dat er verschillen be stonden tussen de ingebrachte die selolie en de verkoopcijfers. Stet: "We misten steeds een beetje. Dan ga je de berekeningen nog eens nalopen, maar die bleken goed te zijn. Texaco heeft toen een bodem onderzoek laten uitvoeren, waaruit bleek dat de bodem verontreinigd is". Wat er precies aan de installatie mankeert, en wat de oorzaak van het mankement is, moet nog blij- 11980 WAGENINGEN (ANP) - De Land bouwuniversiteit in Wageningen werkt aan apparatuur om zieke ge wassen vanuit de ruimte op te spo ren. De nieuwe techniek, waarmee de kwaliteit van de begroeing op grote oppervlakken kan worden waargenomen, is volgens de univer siteit van groot belang voor het milieubeheer. Het is al enige tijd bekend dat planten voor het menselijke oog on zichtbaar licht uitzenden. Gewas sen die het moeilijk hebben, zenden meer licht uit dan gezonde planten omdat ze meer energie verliezen. Gewas dat in prima conditie ver keert, is in staat meer licht binnen te houden en om te zetten in energie. Het verschijnsel van het plante- licht, chlorofyl-fluorescentie ge noemd, kan steeds nauwkeuriger gemeten worden. Daardoor wordt het mogelijk deze metingen op gro te afstand, bijvoorbeeld vanuit vliegtuigen of met behulp van ruim tesatellieten te verrichten. De universiteit belegt van 14 tot 16 agustus in Wageningen een bij eenkomst van wetenschappelijk onderzoekers uit Europa, Amerika en Azië over deze nieuwste toepas sing van fluorescentiemeting bij het onderzoek naar de gevolgen van milieuverontreiniging op planten. DEN HAAG Het kantoor van het CDA in Den Haag is gistermiddag bezet geweest door enige tientallen Turkse Koerden, die zo een gesprek wildden afdwingen met de Nederlandse regering over de hongerstakingen in Turkse gevangenissen. De politie hield een 31-jarige Amsterdammer en een even oude Arnhemmer aan wegens huisvrede breuk. Uiteindelijk werd de bezetting na veel onderhandelen na een paar uur beëindigd, waarbij een van hen een agent een klap gaf. Toen de politie deze man wilde aanhouden, kwam de hele groep in het geweer en vielen er op nieuw klappen. Uiteindelijk werden toen nog eens zes mensen aangehouden, een wegens mishandeling van de agent, vijf wegens openlijke geweldpleging. Daarmee waren de problemen nog niet ten einde want de demonstranten besloten tot een sit-dowyistaking voor het partijgebouw aan de Dr. Kuiperstraat, zodat de tfolitie het verkeer moest omleiden. Nadat de politie voldoen de personeel op straat verzameld had, blies men de aftocht. (foto anp> EEMSHAVEN (GPD/ANP) - Het Nederlandse gifschip Oostzee kan naar de Eemshaven in Delfszijl ko men voor een grote schoonmaak beurt. Het schip ligt nu nog in de Duitse havenplaats Brunsbüttel, maar kan wat het Havenschap be treft in Delfzijl afmeren met de on beschadigde vaten epichloorhydri- ne. Het Havenschap heeft gisteren de gehele dag over het schip verga derd en besloot vanmorgen in be ginsel toestemming te geven. Het is de bedoeling dat de reste rende lading van de 3600 ton meten de vrachtvaarder in de Eemshaven van boord wordt gehaald. Ook de ruimen van het schip zullen door een gespecialiseerd bedrijf schoon gemaakt moeten worden. Volgens directeur Biemond van het Haven schap vindt momenteel intensief overleg plaats tussen alle betrokken instanties. Zo moet vooral duidelijk worden wat er met het spoelwater gebeurt waarmee het schip, de va ten en de overige lading wordt schoongemaakt. Volgens een woordvoerster van Rijkswaterstaat betekent de komst van het gifschip voor de haven een gecompliceerde operatie, waarbij grote zorgvuldigheid is geboden. Bij het overleg in Delfzijl was onder meer de provinciale milieudienst betrokken. De Duitse autoriteiten hebben toegezegd dat het schip in de Elbemonding gifvrij wordt ge maakt en dat de resterende lading zo goed wordt vastgezet dat de over tocht naar de Eemshaven geen pro blemen zal opleveren. Zoek Er zijn in Brunsbüttel duizenden li ters gif zoek. Afgelopen weekeinde is er 2200 liter epichloorhydrine uit het ruim weggepompt, terwijl er 38 vaten van 250 liter (totaal ruim 9000 liter) lek waren. Justitie heeft giste ren geen bewijs kunnen vinden voor de verdenking dat de beman ning van de Oostzee het merendeel van het gif al voor de bergingsope ratie in het geheim op zee heeft ge loosd. Er zijn door de waterpolitie geen sporen aangetroffen in de vas te boordpompen van het schip. Greenpeace zegt dat de Oostzee, waarvan de 14 bemanningsleden drie weken geleden met vergifti gingsverschijnselen van boord wer den gehaald, een nieuw slachtoffer heeft geëist. Na de bemanning, een Nederlandse berger en zeven ha venarbeiders zou nu ook de loods van een schip dat een paar dagen achter de Oostzee heeft gelegen, met vergiftigingsverschijnselen in een ziekenhuis zijn opgenomen. De autoriteiten ontkennen deze bewe ring. DEN HAAG (ANP) - De nieuwe partij 'Bejaarden Centraal' (lijst 15), die zich gisteren in Den Haag heeft gepresenteerd, wil vooral aandacht besteden aan kwesties die bejaar den aangaan. Dat geldt met name de problemen met de aow, pensioe nen, gezondheidszorg en verpleeg- en verzorgingstehuizen. Bij andere vraagstukken zal de partij een neu traal standpunt innemen, met ande re woorden blanco stemmen. Lijsttrekker Pullens, oorspronke lijk van CDA-huize en de afgelopen 12 jaar directeur van het Leidse be jaardencentrum Roomburgh, zei zich vooral te zullen richten tot de groep mensen boven de 55 jaar, mo menteel 3,2 miljoen mensen. Maar ook zal de partij zich sterk maken om mensen tussen de dertig en de vijftig jaar - de 'oudere jongeren' - warm te maken voor zijn partij. Pul lens rekent op 10 tot 12 zetels. Over euthanasie wordt in het ver kiezingsprogramma met geen woord gerept. Pullens zei wel dat ie der mens recht heeft op een mens waardige dood. De partij is dan ook voorstander van passieve euthana sie. Het verkiezingsprogramma laat ook de financiële paragraaf geheel open en spreekt over een simpele uitgavenverschuiving in de Mil joenennota. In een toelichting zei Pullens dat het geld, hij schat één miljard gulden, vrij moet komen uit verminderde defensielasten. Pullens had geen goed woord over voor de ANBO, de ouderen bond in Nederland, die zijn 175.000 leden heeft opgeroepen niet op be jaardenpartijen te stemmen. De ANBO vindt dat de politieke opvat tingen van ouderen teveel uiteenlo pen. Onzin, aldus Pullens. Bejaar den hebben veel gemeenschappelij ke belangen waar deze partij zegt juist pal voor te willen staan. Binnenland kort Kankeronderzoek Dankzij financiële meevallers over 1988 kan het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) in totaal 14 miljoen gulden extra steken in kankeron derzoek. Van dat bedrag gaat 8,5 miljoen naar het Nederlands Kan- kerinstuut en het Antoni van Leeu wenhoekhuis. De rest wordt gesto ken in onderzoek naar nieuwe be handelmethoden, vermindering van bijverschijnselen bij chemothe rapie en bestraling en verbetering van beenmergtransplantatie. Kamelenrace De kamelenrace van de Eindhoven horeca-ondernemers mag morgen doorgaan, zo heeft de Bossche rechtbank besloten in een kort ge ding dat de Dierenbescherming en het Jack London Verbond hadden aangespannen omdat de race scha delijk zou zijn voor het welzijn van de dieren. De kamelenrace wordt nu voor de vierde maal gehouden, met dezelfde vier kamelen als de vo rige jaren. Volgens de rechtbank is de race al een paar keer zonder pro blemen verlopen. Rechter Van Del den liet in het midden of de race van goede smaak getuigt. Junks Het wijkcentrum d'Oude Stadt in Amsterdam is bevreesd voor een es calatie in de Amsterdamse binnen stad als het dijkverbod niet meer mag worden toegepast, zo schrijft het aan de Raad van State die vorige week het dijkverbod voor een junk verbood. "Als het verbod niet meer mag, dan roept u krachten op die wij niet kunnen overzien". Het wijkcentrum noemt het dijkverbod een redelijk en beschaafd middel te gen de overlast in de Amsterdamse binnenstad. DEN HAAG Ondanks prachtige boeken en films over het leven van de dieren zijn veel vragen over hun gedrag nog onbeantwoord. Etholo gen, wetenschappers die-het gedrag van dieren proberen te doorgron den, begrijpen niet volledig hoe het karakter van dieren precies in el kaar steekt. door Weert Schenk Een belangrijk onderwerp binnen de ethologie is momenteel het soci ale gedrag en de sociale organisatie van dieren. De sociobiologie, zoals deze richting wordt genoemd, heeft al tot verhitte debatten geleid, ook buiten de kring van de gedragsbio logen. Kennis van het sociale ge drag en de sociale organisatie van dieren laten de opvattingen over het wezen van de mens niet ongemoeid. Het leidt tot andere inzichten over de factoren die het menselijke ge drag bepalen. "De mens is tenslotte ook een dier, zij het een heel bijzonder dier", zegt de Utrechtse hoogleraar verge lijkende fysiologie Van Hooff, ge specialiseerd in het onderzoek naar het sociale gedrag en de sociale or ganisatie bij apen en mensapen. Vanaf morgen is hij gastheer van 700 collega's uit alle delen van de wereld, die deelnemen aan de 21ste Internationale Ethologenconferen- tie. De sociobiologie is een van de thema's, waarover gediscussieerd zal worden. Op simpele wijze legt Vah Hooff uit waar het om gaat. Evolutie "Sommige dieren leven alleen, an dere in groepen. De groepen ken nen veel varianten. De ene groep is strakker georganiseerd dan de an dere. Er kan sprake zijn van een mannetje met een harem, maar ook van paren binnen de groep. Een van de vragen is waarom elke diersoort het op zijn eigen wijze regelt. Met andere woorden: wat is de druk van de evolutie geweest?". Ter verklaring neemt Van Hooff als voorbeeld twee dieren van de zelfde soort. De ene is is log, maar heeft een groot uithoudingsvermo gen. De ander heeft minder duur- vermogen, maar is rank en lenig. "De evolutie selecteert op dieren die de beste kans van overleven hebben. In een omgeving met snel jagende roofdieren heeft een ranke antilope meer overlevingskans en t de voedselbronnen is daaraan kan zich daardoor beter voortplan ten. Die eigenschap van rank en le nig krijgt dan geleidelijk de over hand binnen de soort". Zo wordt ook de vraag gesteld waartoe bepaalde sociale organisa ties dienen. Lange tijd werd aange nomen dat het groepsleven van de meeste apen te maken had met strijd om voedselbronnen. Een groep kon andere dieren van die bronnen weghouden. Deze veron derstelling is achterhaald, zegt Van Hooff. Volgens nieuwe inzichten is het gevoel van veiligheid de voornaam ste reden voor het groepsleven van apen. Een groep heeft meer ogen om vijanden te signaleren en biedt soms zelfs mogelijkheden om die roofdieren te weerstaan. Maar het groepsleven heeft ook nadelen. Het eten moet worden gedeeld. Kleine apen nemen dat voor net om zich veilig te voelen. Rangorde Van Hooff zegt dat de ethologen nu ook langzamerhand ontdekken en kunnen meten hoe het staat met de rangordes binnen een diergroep. Apesoorten verschillen in de mate waarin een sociale rangorde aanwe zig is. Onderzoek heeft uitgewezen dat dit samenhangt met de vraag of het voedsel kan worden verdedigd. Bij zebra's heerst geen sterke rangorde. Deze dieren opereren op grote grasvlakten. Het is niet nodig om te wedijveren om toegang te krijgen tot de voedselbron. Bij som mige apesoorten die fruit eten, is de concurrentie voor het voedsel veel heviger en is een veel strakkere rangorde. De sociale organisatie zit echter zo in elkaar dat de zwakkeren niet automatisch afvallen. Ook dieren van hogere rangorde beseffen ken nelijk dat dieren van lagere orde in de groep moeten blijven meedraai en. Dat verhoogt de veiligheid voor allemaal: "Ais een aap van lagere rang minder mogelijkheden krijgt en gedwongen wordt de groep te verlaten, is dat in het nadeel van de hogere rang. Dat leidt automatisch tot een balans van geven en nemen. De hogere rang moet er voor zorgen dat het voor de lagere rang voldoen de leuk blijft om aan het groepsver- keer deel te nemen". De fundamentele kennis is ook van belang om inzicht te krijgen in het functioneren van de mens. Van Hooff vindt niet dat al te gemakke lijk vergelijkingen voor waar mo gen worden aangenomen. De men selijke samenleving is immers vele malen complexer dan de meest in gewikkelde dierensamenleving. Van Hooff: "Uit vergelijkingen met dieren kunnen bepaalde situa ties bij mensen worden goed ge praat. Dat hoeft natuurlijk niet. Als je bijvoorbeeld ziet hoe bepaalde hiërachische verschijnselen zich ontwikkelen, hoeft dat niet te bete kenen datje ze bij ons accepteert en handhaaft. Wij kunnen onze sociale organisatie in overeenstemming brengen met ideologische opvattin gen". Met behulp van apenkolonies, zoals die ook op de universiteit van Utrecht aanwezig zijn, kunnen de ethologen bijvoorbeeld uitzoeken hoe homoseksualiteit tot ontwikke ling komt. Van Hooff: "Welke erva ringen in welke fase van zijn leven moet een organisme ondergaan om zich zo te gaan gedragen. Daar is weinig over bekend. Het zal nooit zijn van: als je dit doet, gebeurt er dat. Maar je kan factoren ontdekken die het een en ander bevorderen. Dat geldt voor veel meer eigen schappen, denk aan agressiviteit". Van Hooff onderstreept dat het manipuleren van apen zuiver we tenschappelijk onderzoek betreft. "Wij stellen niet de ethische vraag: willen we homoseksualiteit beheer sen. We willen alleen alles weten van het hoe en waarom. Elke weten schap kan je ten goede en ten kwa de gebruiken. De samenleving moet dergelijke vragen steeds ge wetensvol beantwoorden".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 3