Ve rp a kkings concert 1
dupe van vrije markt
De fiets van LeMond mag wel wat kosten
Bouwstaalfabrikanten beboet
Schuld meubelfabriek
beloopt dertien miljoen
Kruisvereniging en bonden willen
NMV niet toelaten tot cao-overleg
Zaterdag geen werkdag
Nederlanders kopen niet alleen meer maar ook duurdere fietsen
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1989
PAGINA 7
Amerikaanse eigenaar trekt zich weinig aan van bonden
DEVENTER (GPD) Het verpakkingsconcern Thomassen Drijver-Verblifa dreigt het
eerste slachtoffer van de Europese vrije markt te worden. Dat vreest districtsbestuurder R.
van Baaien van de bond van hoger personeel MHP- metalektro naar aanleiding van de
voorgenomen reorganisatie van het bedrijf.
OISTERWIJK (ANP) - De schuld
van de failliet verklaarde Meubel
fabriek Oisterwijk bedraagt der
tien miljoen gulden. De grootste
schuldeiser is de bank Credit
Lyonnais, die nog 2.8 miljoen van
het meubelbedrijf moet ontvan
gen. Dat heeft de waarnemend
curator in het faillissement, de
Tilburgse advocaat mr. G. Man-
naerts, gisteren meegedeeld.
Naast de bank heeft ook de fis
cus nog ruim één miljoen tegoed
en zijn er nog tientallen toeleve
ranciers, dienstverleners en geld
schieters waarbij de meubelfa
briek in het krijt staat.
Op vrijdag 28 juli vroeg de meu
belfabriek faillissement aan bij de
rechtbank in Breda. Door het
bankroet gingen 85 arbeidsplaat
sen verloren. Volgens Mannaerts
hebben zich nog geen serieuze ge
gadigden voor overname van de
meübelfabriek gemeld. Ook over
het toekomstig lot van de 85 ont
slagen werknemers zegt hij voor
alsnog geen concrete uitspraken
te kunnen doen.
De curator en ex-werknemers
komen dinsdag waarschijnlijk
voor het laatst bijeen. "We hopen
dat zigh voor die tijd
koper meldt die de hele boel, in
clusief de werknemers, wil over
nemen. Zoals het er nu voorstaat
heb ik wenig hoop", aldus
Manaerts.
Ook de Bouw- en Houtbond
FNV heeft weinig vertrouwen in
een volledige overname van meu
belfabriek Oisterwijk. Bij monde
van bestuurder L. Smulders ver
klaarde de bond vrijdag massaal
ontslag niet te kunnen voorko
men. "Dat is erg jammer", aldus
Smulders, "vooral omdat ik er
overtuigd ben dat voor de nieuwe
lijn meubelen van het bedrijf wel
degelijk een markt is".
Bij die reorganisatie dreigen de vak
bonden buiten spel gezet en de
werknemers vogelvrij verklaard te
worden, doordat alle plannen bui
ten het Nederlandse onderneming
om worden opgesteld. "Als straks
TDV vanuit Brussel of Hannover
bestuurd wordt, weet ik niet meer
waar ik moet aankloppen als zich
opnieuw een reorganisatie voor
doet", aldus Van Baaien.
door Arnold Cornelisse
Ook de centrale ondernemings
raad van Thomassen Drijver-Ver-
bliva voelt zich buiten spel gezet, nu
het moederbedrijf Continental Can
Compagny (CCC) uitsluitend in ei
gen gelederen overleg voert over de
reorganisatie van het verpakkings
concern. "Wij hebben een bijzonder
nare smaak in de mond gekregen",
aldus B. Keizer van de COR.
Madagascar
'verkoopt' schuld
aan Natuurfonds
ANTANANRIVO (RTR/ANP) -
Madagascar heeft als eerste Afri
kaanse land een schuldenregeling
getroffen met het Wereldnatuur-
fonds. Het fonds koopt drie miljoen
dollar aan Madagaskische schuld
op in ruil voor het opzetten van een
natuurproject, soortgelijk als eerder
met Bolivia, Ecuador en Costa Rica
is overeengekomen.
Het fonds koopt op de schulden-
markt bij de internationale banken
drie miljoen dollar aan dollarschul
den van het land op met een korting
van 45 procent, waarna de regering
van Madagascar het door het fonds
betaalde bedrag vergoedt in Mada
gaskische franken. Vervolgens be
taalt het natuurfonds met dit geld
400 man personeel voor het onder
houd van bossen op Madagascar ge
durende de komende drie jaar. Op
het Afrikaanse eiland heeft ernstige
ontbossing plaatsgevonden.
De overeenkomst heeft voor Ma
dagascar het voordeel dat het land
geen buitenlandse valuta's hoeft uit
te geven om zijn schuld te zien
krimpen. De regeling tussen beide
partijen is de zesde in haar soort. De
eerste overeenkomst kwam tot
stand met Bolivia in 1987. Toen
kocht de Amerikaanse milieji-orga-
nisatie Conservation International
650.000 dollar aan Bolivaanse
schuld. In ruil daarvoor beloofde
Bolivia 1,5 miljoen hectare tropisch
regenwoud in natuurreservaat om
te zetten.
Ecuador- sloot een soortgelijke
transactie voor tien miljoen dollar
schuld en Costa Rica voor 12 mil
joen dollar. Het Wereldnatuurfonds
heeft ook zaken gedaan met de Fili-
pijnen. Daarbij ging het om het op
kopen van een schuld van twee mil
joen dollar.
Goudsmit neemt
snoepwinkelketen
'Sweetheart' over
DE BILT (ANP) - De detailhan
delsonderneming Goudsmit
(o.m. Xenos) staat op het punt
Sweetheart Candy Shops Be
heer over te nemen. Sweetheart
heeft 16 vestigingen en is een
vier jaar jonge, snel uitbreiden
de keten van candy shops m de
grote stedelijke centra. Ook in
Leiden is een filiaal gevestigd;
in de Donkersteeg.
Volgens Goudsmit maakt de
overneming deel uit van een
verdere uitbreiding van het con
cern. De overneming heeft voor
alsnog geen gevolgen voor de
winst per aandeel van Gouds
mit. De winkels van Sweetheart
stralen kleur en vrolijkheid uit.
Het zijn snoepwinkels die het
publiek uitnodigen geschenken
te kopen. In de winkels worden
ook onverpakte suikerwerken
aangeboden. Sweetheart zal
zelfstandig en onafhankelijk
van Jamin blijven functioneren,
waarin Goudsmit een belang
van 45 procent heeft.
Economie kort
Pensioenregeling
Het wetsvoorstel voor een nieuw
pensioensysteem voor de ambtena
ren is voor advies naar de Raad van
State gestuurd. Ook de Verzeke
ringskamer en het centraal georga
niseerd overleg van ambteharen
hebben het stuk voor advies gekre
gen. In het regeerakkoord van 1986
is afgesproken dat de pensioenpre
mie voor ambtenaren moet worden
vastgesteld aan de hand van de be
leggingsresultaten van het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds.
Volgens het nieuwe systeem kan de
pensioenpremie voortaan stijgen en
dalen.
Achtergrond van de voorgeno
men reorganisatie is het creéren van
een nieuwe structuur voor de CCC-
bedrijven. CCC wil de Europese
dochterondernemingen mogelijk
gaan besturen vanuit Hannover of
Brussel. Ook wordt gedacht aan een
bundeling van produktielijnen van
de verschillende bedrijven in Ne
derland, Engeland en Duitsland.
Het Amerikaanse concern heeft een
meerderheidsbelang in het West-
duitse SLW in Hannover en het
Britse Continantal Can. CCC is voor
bijna 100 procent eigenaar van
TDV, dat naast de vestigingen in
Deventer, Doesburg, Hoogeveen,
Leeuwarden en Oss, ook een pro-
duktiebedrijf in België bezit. In to
taal werken bij de onderneming on
geveer 4000 r
Geen inspraak
Doordat de reorganisatieplannen
worden besproken zonder verte
genwoordigers van de Nederlandse
directie van TDV, heeft de onderne
mingsraad straks geen enkele in
spraak. "Zo wordt het bedrijf achter
de rug van de OR om ontmanteld",
meent Van Baaien. De bestuurder
stelt dat CCC vorig jaar al in Duits
land bij het zusterbedrijf van TDV,
Schmalbach Lubeca AG een derge
lijke reorganisatie wilde doorvoe
ren. Door de scherpere Duitse wet
geving zou dat zijn mislukt.
Van Baaien heeft de indruk dat
CCC nu met haar Nederlandse be
drijf de "Europeanisering" van haar
bedrijven wil doorvoeren: "De een
wording van Europa heeft zeker
zijn nut. Maar voor de vakbewegin
gen is er nog te weinig geregeld. Wat
ontbreekt is een Sociaal Handvest
waardoor vakbonden ook bij Euro
pees bestuurde bedrijven invloed
houden".
De directeur van TDV T.J. Kie-
wik, wilde geen reactie geven op de
uitlatingen van Van Baaien. Vol
gens hem zoekt CCC naar een reor
ganisatieplan waarmee de belangen
van TDV het beste worden gediend.
"In de Raad van Commissarissen
is ook een vertegenwoordiger
CCC. Deze heeft de wettelijke taak
de belangen van TDV zo goed mo
gelijk te^ behartigen. En hij zal dat
ook zeker doen", aldus Kiewik. De
directeur wil zich ook niet uitlaten
over een eventueel verlies van ar
beidsplaatsen. "Dat is nog helemaal
niet ter sprake", aldus Kiewik. Vol
gens de MHP en de Industriebond
FNV direct al 180 banen in het ge
ding bij de verplaatsing van het
hoofdkantoor van TDV.
Kritisch
TDV heeft net een ingrijpende reor
ganisatie achter de rug die 1500 ba
nen kostte. Het verpakkingscon
cern in nu weer redelijk winstge
vend. "Om te voorkomen dat er
weer moeilijkheden komen, is het
zaak dat er kritisch naar de organi
satie gekeken wordt", zo verklaart
directeur Kiewik de reorganisatie
plannen.
"Met het kritisch in de gaten hou
den van de organisatie hadden wij
ook geen moeite", zo vertelt COR-
lid Keizer. "De ondernemingsraad
heeft daarom positief geadviseerd
over dat onderzoek. Maar we wisten
niet dat CCC een reorganisatie voor
ogen had met zulke verstrekkende
gevolgen voor Deventer en de ande
re vestigingen.
UTRECHT- De futuristische
tercity Experimental (ICE) uit
Bondsrepubliek trok gisteren in
Utrecht veel bekijks. Dagjesmensen
bezichtigden het interieur van de
treindie vorig jaar met een snel
heid van 406,2 kilometer per uur
over de rails radsde. En passant
werd de 500.000ste bezoeker van de
NS-manifestatie 'Treinen door de
Tijd' verwelkomd. (foto anp>-
Europese Commissie keurt kartelvorming af
UTRECHT (ANP) - De Nationale wijten de NMV in de aanloop naar
Kruisvereniging en de vakbonden de cao-onderhandelingen geheime
in het kruiswerk overwegen de Na- cijfers over de loonachterstand in
tionale Maatschappij voor Ver- het kruiswerk aan de openbaarheid
pleegkunde (NMV) uit het arbeids- prijs te hebben gegeve
BRUSSEL (RTR/DPA) - De Eu
ropese Commissie heeft veertien
producenten van bouwstaal
waaronder drie Nederlandse be
boet met in totaal 9,5 miljoen ecu
(ruim 22 miljoen gulden) wegens
kartelvorming.
Zij hebben zich vanaf 1981 tot ten
minste november 1985 schuldig ge
maakt aan marktverdeling, prijsaf
spraken en exportbeperking, zo
heeft de commissie gisteren meege
deeld.
De Nederlandse bedrijven zijn
Thibo Draad (een dochter van
Hoogovens), Van Merksteijn en
ZND Bouwstaal. De drie moeten
Werkloosheid in VS iets gedaald
WASHINGTON(AP) - De werkloos
heid in de Verenigde Staten is in juli
met 0,1 procent gedaald tot 5,2 pro
cent van de beroepsbevolking. On
danks de mindere economische
groei kwamen er toch nog 169.000
banen bij. Dat heeft het Amerikaan
se ministerie van arbeid gisteren be
kendgemaakt.
De werkloosheid onder blanke
mannen steeg in juli iets: tot 3,8 pro
cent. Voor zwarte
cijfer 9,3 procent. Het werkloos
heidscijfer onder blanke vrouwen
bedroeg 4,3 procent en onder zwar
te vrouwen 9,9 procent.
De koers van de dollar is gisteren
fors gestegen op de Europese valu
tamarkten. Dat was vooral toe te
schrijven aan de Amerikaanse
werkloosheidscijfers over juli. Op
de wisselmarkt in Amsterdam lag
de koers bij het slot van de handel
op 2,1410 gulden.
boetes betalen van respectievelijk
420.000 ecu (980.000 gulden),
375.000 ecu (875.000 gulden) en
42.000 ecu (100.000 gulden).
De andere bedrijven zijn geves
tigd in de Bondsrepubliek, Frank
rijk, België, Luxemburg en Italië.
Verreweg de hoogste boete gaat
naar de Westduitse onderneming
Baustahl-Gewebe. Die moet 4,5 mil
joen ecu (10,5 miljoen gulden) beta
len.
Volgens de Europese Commissie
waren de afspraken bedoeld om na
tionale markten te beschermen te
gen concurrentie van buiten. Hoe
wel het gewoonlijk slechts ging om
een bepaald deel van de Europese
Gemeenschap, zoals Frankrijk, de
Bondsrepubliek of de Benelux, was
er steeds sprake van verstoring van
de internationale handel, zo heeft
de commissie vastgesteld. De veer
tien beboete bedrijven hadden in
1985 een aandeel van 47 procent in
de EG-produktie.
vaardenoverleg in het kruis
werk te weren. Zowel de werkgever
als de werknemersorganisaties ver-
onderzoek in 1985 v
bleken dat verplegenden en
genden in het kruiswerk te la
s ge-
Bouwbond haalt gelijk in drie gedingen
UTRECHT (ANP) - De Bouw- en
houtbond FNV heeft drie kort ge
dingen gewonnen die de bond had
aangespannen tegen drie beton-
mortelbedrijven die hun personeel
op zaterdag laten werken. Volgens
de betonmortel-cao (waaronder
10.000 mensen vallen) mag dat niet.
De rechtbank in Roermond deed
donderdag in één zaak uitspraak en
de rechtbank in Den Bosch volgde
gistereng met de andere twee uit
spraken. In alle zaken geldt een
dwangsom van 10.000 gulden per
overtreding.
Districtsbestuurder Th. van Kam
pen van de FNV-bond toonde zich
uiterst tevreden dat de rechtbanken
de cao volgen over het werken op
zaterdag (en zondag). "Eigenlijk is
het vreemd dat wij moeten procede
ren. Het gaat om een cao en dat is
een afspraak tussen werkgevers en
werknemers. Die moeten zich daar
aan houden. De meesten doen dat
wel, maar sommigen zeggen: "Ver
rek maar" en laten hun mensen rus
tig in het weekeinde werken".
De gedingen waren aangespan
nen tegen de Rosmalense Mortel
centrale in Rosmalen, Megamix in
Cuijk en Heymix in Gennip.
AMSTERDAM (GPD) - De belang
stelling voor de fiets stijgt weer. Vo
rig jaar werden er in ons land een
miljoen nieuwe fietsen verkocht,
een kwart meer dan het jaar daar
voor. Een mooi cijfer, maar nog
geen record: in 1982 werden in ons
land 1,3 miljoen nieuwe fietsen aan
geschaft. Wel veel hoger dan in
1987, toen slechts 844.000 nieuwe
fietsen werden gesleten.
De fabrikanten produceerden
desondanks zo'n 60.000 fietsen min
der dan het jaar ervoor: de winke
liers verkochten vooral uit eigen
voorraad. De handel is dus wel te
vreden, maar de fabrikanten aan
zienlijk minder.
door
Theo Haerkens
Opvallend is dat de fiets - toch bij
uitstek een goedkoop vervoermid
del - tegenwoordig wat mag kosten,
gemiddeld dik 600 gulden. Alle
waar is naar zijn geld en de goedko
pe 'Taiwan-fietsen', die een paar
jaar lang de onderkant van de markt
uitmaakten, zijn vrijwel verdwe
nen. De 'fun van 't bezit' laat dat toe.
Vormgeving, kleur en technische
snufjes geven de moderne fiets
meer status. Niet voor niets vlogen
vorige maand de triathlon- of spag-
hettisturen de winkels uit toen Greg
LeMond daarmee furore maakte in
de tijdritten van de Tour de France.
Toch is de handel niet helemaal
tevreden. Nog teveel tweedehands
fietsen veranderen buiten haar om
van eigenaar. Secretaris F. Wijkhui
zen van de Rijwielhandelarenbond:
"Wij adviseren onze leden een twee
dehands hoekje in te richten. Dat is
niet te vies voor ons", aldus Wijk
huizen.
Overigens bestaat die markt niet
alleen uit roestige afdankertjes, die
alleen in studentensteden nog van
de hand gaan. Wielrenners en ande
re hobbyisten ruilen vaak heel goed
materiaal in voor iets nog begeerlij-
kers. Maar er zijn ook ouderen voor
wie de sportfiets met tien versnel
lingen wat tegenvalt en die terug
grijpen naar de klassieke 'stads-
fiets'.
Stadsfiets
Veelal is die fiets van Nederlands fa
brikaat en voorzien van de karakte
ristieke gesloten kettingkast, de jas-
beschermer en de spatlap. De acces
soires maken onze fiets wat degelij
ker, een woord waaraan de handel
de voorkeur geeft, omdat 'zwaarder'
zo ouderwets klinkt. Verder is er
ook nog steeds een bescheiden
markt voor de 'opoefiets' - in het be
gin van de jaren zeventig grenzeloos
populair - en de zware transport
fiets. waarmee slagersjongens zich
indertijd zingend naar hun klanten
repten.
Over de levensduur van de mo
derne fiets bestaat verschil van me
ning. F. Wijkhuizen - "De kwaliteit
wordt steeds beter" - meent dat die
gemiddeld zeven jaar is, maar S.
Stock van de Rai houdt het op zo'n
jaar of tien, twaalf.
Hoe het ook zij. er zijn in ons land
maar weinig mensen die geen fiets
hebben. En dat betekent dat met
veertien miljoen tweewielers de
markt is verzadigd, want zuigelin
gen en hoog-bejaarden fietsen niet.
"En er is op dit moment geen spra
ke van een geboortegolf', stelt P.
ten Hove, directeur van de Sparta-
fabrieken nuchter vast.
Voor uitbreiding van hun omzet
richten de fabrikanten zich dus op
het buitenland. Ten Hove meent dat
daarvoor in Duitsland, België en
Noordfrankrijk voldoende vlakke
streken zijn. Dat het rijwiel van Ne
derlandse makelij wat zwaarder is
dan de fiets die ter plaatse wordt ge
produceerd, acht hij geen pro
bleem. "Maar verder denken we ei
genlijk niet. Voor landen buiten Eu-
om de exportcijfers te verfraaien
door lichtere fietsen te bouwen,
spreekt Ten Hove niet aan. ",Je
moet geen dingen doen die vreemd
zijn aan je bedrijf, want dan verlies
je je geloofwaardigheid".
Underdog
ropa wordt het vervoer al snel te veertig procent van zijn produktie
duur". in het buitenland, twee keer zo veel
Sparta verkoopt op dit moment als vijf jaar geleden. De gedachte
De Echte Nederlandse Fietsers
bond (Enfb) is er ook van overtuigd
dat de fiets helemaal terug is van
weggeweest. De bond die nu ruim
16.500 leden telt zegt: "De nieuwste
verkoopcijfers zijn het einde van de
'underdogpositie' van de fietser".
Wie fietst telt tegenwoordig hele
maal mee. Dat is ook geen wonder,
want in de stad is de fiets het ver
voermiddel bij uitstek en die regen
bui neemt een bewuste fietser op de
koop toe.
Wijkhuizen ziet de groeiende be
langstelling voor het milieu en de ei
gen gezondheid als een belangrijke
drijfveer voor de aanschaf van een
nieuwe fiets. Dat neemt echter niet
weg dat elke jongere van zestien - de
populariteit van Greenpeace ten
spijt - nog steeds een brommer wil
en droomt van een auto. De Jong is
er echter van overtuigd dat de
grootscheepse campagne die de
overheid op de agenda heeft staan
om het gebruik van de fiets te be
vorderen, ook hen op den duur zal
overtuigen.
Aanzienlijk minder tevreden
toont de Enfb zich over het gedrag
van de Nederlandse Spoorwegen,
die onlangs ruim dertig niet-renda-
bele fietsenstallingen sloot. Kort
zichtig, vinden de bewuste fietsers
dat, want de meeste mensen die met
de trein reizen, gaan met de fiets
naar het station. Als mensen hun
karretje daar niet meer veilig kwijt
kunnen, kunnen ze trein wel eens
de rug toekeren, meent De Jong. En
dat geldt zeker voor de 'trendy' fiet
ser die zich voor veel geld het jong
ste modelletje heeft aangeschaft
ren ingeschaald vergeleken met col
lega's in andere sectoren. Destijds
werd besloten tot een gefaseerde in
haalmanoeuvre. omdat er geen geld
was om de achterstand in éen keer
in te lopen. Over de technische re
sultaten van het onderzoek zou
niets worden meegedeeld, spraken
de partijen, inclusief de NMV, toen
af.
De NMV kwam onlangs toch met
de gegevens naar buiten, waarmee
zij hun partners uit het arbeidsvoor
waarden tegen zich in het harnas
joegen. De Nationale Kruisvereni
ging en de vakbonden AbvaKabo,
CFO en de organisatie van Landelij
ke Artsen in Dienstverband hebben
de NMV gisteren in een brief laten
weten verontwaardigd te zijn over
de handelwijze van de categorale
bond.
"Als een van de partijen zich niet
houdt aan de afspraak om vertrou
welijke informatie vertrouwelijk te
houden, dan is het de vraag of we
die partij nog wel informatie moe
ten verstrekken", aldus een woord
voerder van de Nationale Kruisver
eniging.
Volgens directeur J. Storm van
de NMV is die reactie, met name
van de# werknemersorganisaties,
een gevolg van de eigenzinnige op
stelling van de NMV in de onder
handelingen over de cao-zieken
huiswezen. De maatschappij be
pleitte toen samen met de VVIO een
aparte behandeling van verplegen
den en verzorgenden. "Dat kan ken
nelijk niet in cao-land", aldus
Storm. De NMV heeft de geheime
cijfers volgens haar gepubliceerd
omdat er vanuit de praktijk veel
vragen zijn gekomen over de ver
schillen in beloning tussen het
kruiswerk en het ziekenhuiswezen
en andere sectoren.
Forse winstdaling
bij Staal Bankiers
DEN HAAG (ANP) - Staal Bankiers
heeft in de eerste helft van dit jaar
een winst behaald van f6,9 miljoen,
aanzienlijk minderr dan de bijna f
15 miljoen van de eerste helft vorig
jaar. De belangrijkste oorzaken van
deze winstval zijn volgens de direc
tie f 4,4 miljoen lagere rente-op
brengsten en f 12,4 miljoen lagere
"andere baten".
De provisie-opbrengsten namen
daarentegen met f 1,4 miljoen toe
tot f 10,7 miljoen. De dotatie aan de
voorzieningen kon worden terugge
bracht naar een niveau van f2 mil
joen. De buitengewone lasten ste
gen met f 0.7 miljoen tot f 1,2 mil
joen.
Mede door de volledige consoli
datie van Poolgarant waarin in de
loop van het jaar een meerderheids
belang werd verworven, steeg hetr
balanstotaal met 9 procent tot f 2.2
miljard.
Investeerder daagt
Amerikaans bedrijf
WASHINGTON (RTR) - De Neder
landse Avacus Partners heeft het
Amerikaanse bedrijf Infotechno
logy voor de rechter gedaagd. De za
kenlieden Hans Nijks en Jan Kuij-
ten beschuldigen het bedrijf ervan
de belangen van de aandeelhouders
te hebben geschaad door de overne
ming van Infotechnology te verhin
deren. De Nederlanders klagen niet
alleen het bedrijf aan. maar ook de
vijf directeuren persoonlijk.
Infotechnology meent dat de aan
klacht nergens op berust.
