Babbelen en zorgen
dat ze 'n bed nemen'
'Vuile lucht, hard werk
en niets in de winkels'
Een dagje meedraaien als ober in een strandtent
'Met Gods hulp en glasnost verdtvijnen de problemen
PAGINA 2
VRIJDAG 28 JULI 1989
SCHEVENINGEN - Het lijkt een
veelbelovende dag te worden. Al
om acht uur die ochtend geeft de
thermometer op de Pier 21 graden
aan. De lucht is strak blauw en er
waait een verkoelend windje. Dat
laatste doet Peter, de eigenaar van
het Scheveningse strandpaviljoen,
veel deugd. Hij verwacht die dag
een behoorlijke omzet in de ver
huur van windschermen. Mijn col
lega's-van-die-dag, Ed, Jeffrey en
Jeroen, zijn al bezig met 'het strand
uitzetten', zoals dat in het jargon
heet.
door
Jos Heymans
Het is de vervelendste klus, waar
mee ik die dag word opgezadeld.
Twee aan twee moeten de bedden
en stoelen over een breed stuk
strand worden uitgezet. Niet al te
ver van elkaar, want hoe meer meu
bilair hoe meer omzet. Een bed le
vert zeven gulden 50 op; een stoel
en een windscherm elk vijf gulden.
Jeroen en ik beperken ons tot de
bedden, want met de stoelen kun
nen we absoluut niet overweg. Als
in een slapstick neemt de stoel aller
lei vormen aan, behalve de juiste.
Jeroen studeert aan de middelba
re hotelschool in Den Haag en ziet
zijn werk op het strand als een leuke
stage in het kader van zijn oplei
ding. Hij zit in het laatste jaar en
hoopt daarna een baan te vinden.
Doorstuderen aan de hogere hotel
school ziet-ie niet zitten. "Dan ben
ik 28, voordat ik echt aan de slag
kan. Dat is veel te oud. zeker in dit
vak. ik heb dan nog geen enkele er
varing opgedaan".
Lanterfanten
Ons gesprek wordt onderbroken
door een schreeuw van Peter, die in
de loop van de dag steeds vaker laat
blijken dat zijn personeel voortdu
rend attent moet zijn op nieuwe
badgasten. Lanterfanten is er niet
bij. "Zodra de mensen van de boule
vard de trap afkomen, ga je op ze af.
Meteen gaan babbelen en zorgen
dat ze een ligbed nemen. Als je niet
snel bent, lopen ze door en dat kost
ons zeven-en-een-halve gulden".
Ed, een ervaren rot in de begelei
ding van de badgasten, geeft me en
kele tips. "Je moet hier op het plan
kier gaan staan. Dan kunnen ze niet
langs je heen en gaan automatisch
het strand op. En dan meelopen en
zorgen dat ze een bed nemen".
Ik ben er niet goed in. De toon
slaat klaarblijkelijk niet aan, want
Honderden jongens en meis
jes werken in de zomer
maanden in een strandtent
om hun vakantiegeld te ver
dienen. Ze staan achter de
bar, bedienen op de terras
sen en het strand en verhu
ren bedden, ligstoelen en
windschermen. Werken op
het strand heeft iets avon-
de meeste gasten lopen voorbij zon
der me een blik waardig te keuren.
Mensen die in noordelijke richting
willen doorlopen, moet ik zien te
stoppen. Het is daar kouder, is me
gezegd. Sommige gasten zien de hu
mor van de grap niet in. Maar de
meesten luisteren niet eens geluis
terd naar wat ik zeg. Pas na het mid
daguur lukt het me om twee stellen
naar een bed te praten. Een gevoel
van trots welt in me op.
De bediening gaat me heel wat
beter af. "Als iemand een kopje kof
fie bestelt, moetje meteen vragen of
die appeltaart wil. En het liefst met
slagroom", heeft Peter me inge
prent. Dat blijkt in de meeste geval
len wonderwel te lukken. Ook de
truc met het bier gaat op. Het be
drijf waarvoor ik werk, verkoopt al
leen normale glazen en halve liters.
Er is me gezegd dat ik altijd moet
vragen of iemand een klein of een
groot biertje wil. De meeste mensen
denken dat een kleintje ook echt
klein is en kiezen voor een grote. De
drie Duitse toeristen die om tien uur
om bier vragen, hebben geen moei
te met de halve liters.
Fooien
Het is zaak om de klanten zo snel
mogelijk aan te schieten, voordat
een collega je voor is. Het loon be
draagt zeven procent van de omzet
die je maakt, plus de fooien. Dat
lijkt niet veel, maar volgens mijn
doorgewinterde collega's is het per
centage bij alle strandtenten onge
veer gelijk. "Het varieert van zeven
tot tien procent", zegt Jeroen. "De
genen die wat meer betalen, hebben
meestal een kleiner terras, dus min-
tuurlijks, en als het meezit
soms zelfs iets romantisch.
De bruingebrande jonge
ober met de vlotte babbel
heeft al gauw succes bij de
tienertoer-meisjes, die een
dagje zon komen doen. Va
kantieliefdes bloeien op en
sterven weer af. Het lijkt
voor velen de ideale manier
om je geld te verdienen, ook
al heb je geen idee van de in
komsten die je die dag te
wachten staan.
Onze ver
slaggever meldde zich bij de
eigenaar van een strandtent
in Scheveningen en werkte
een dagje mee.
der gasten. Het blijft dus allemaal
hetzelfde".
Om twee uur 's middags heb ik
nog geen tweehonderd gulden om
gezet, dus nog geen veertien gulden
verdiend. "Maar dat wordt straks
wel beter", troost Jeroen me. "Da
delijk komen de eters en dan haal je
gauw veertig tot vijftig gulden om
zet per klant. Bovendien zijn de
fooien dan veel groter".
Even later is het geluk met me.
Twee Franstalige badgasten vragen
om mineraalwater en om de kaart.
Ze bestellen sate van de grill en een
fles huiswijn. Mijn omzet stijgt zo
waar met 52 gulden. Ik verheug me
al op de fooi bij het afrekenen. Dat is
toch gauw tien procent. Maar de
Fransman legt een briefje van vijf
tig, een gulden en vier kwartjes
neer, dankt me uitermate hartelijk
voor de uitstekende maaltijd en ver
laat met metgezel het terras, nage
staard door de verbijsterde ober.
Yoghurt
Duitse meisjes - een bed raak
ik niet aan ze kwijt maar ik heb ze
wel op het terras - vragen om de
meest exotische vruchtensapjes. Ik
voorzie een interessante omzet (die
drankjes zullen wel duur zijn), maar
helaas, we hebben ze niet. Ik pro
beer yoghurt met vruchten aan ze te
slijten, maar ze willen eerst zien hoe
dat eruit ziet. Het wordt een bijna
tien minuten durende excursie
langs de koelkasten achter de bar,
terwijl ondertussen nieuwe klanten
aan mijn neus voorbijgaan. Uitein
delijk kiezen de meiden voor mine
raalwater (mit Sprudel, bitte!); om
zet vijf gulden en geen fooi.
Van de fooien moet ik het niet
hebben. Om een of andere reden
weigeren de klanten mij hun gul
heid te tonen. Af en toe schuift een
klant een kwartje af, maar de mees
ten zien geen reden om meer te be
talen dan het bedrag van de kassa
bon. Alleen een collega van de
krant, die niet de kans voorbij wil
laten gaan om één keer door mij te
worden bediend en zich daarvoor
naar het Scheveningse strand heeft
gespoed, legt met een groots gebaar
twee gulden 25 aan fooi op tafel. Ik
neem mij voor drastisch te bezuini
gen op mijn eigen fooienbeleid.
Mijn collega-obers boeren heel
wat beter. Marco, een twintigjarige
avonturier van Amerikaanse af
komst die enkele maanden lang met
veel succes zomerhuisjes heeft ver
huurd in El Salvador ("Ik ging daar
weg omdat de strijd tussen leger en
rebellen steeds dichter m de buurt
kwam"), babbelt de fooien moeite
loos uit de zakken van de toeristen.
"Hij heeft flair", weet eigenaar Pe
ter. "Je moet voortdurend aandacht
geven aan je klanten, in de buurt
blijven, vragen of alles naar wens
Baas
Ik houd het er maar op dat ik bedui
dend ouder ben dan alle andere
obers en dat de klanten mij daarom
vermoedelijk aanzien voor de eige
naar van het bedrijf. En aan de baas
geef je geen tip. Aan het einde van
de dag, na elf arbeidzame uren, heb
ik moeizaam 28 gulden fooi bijeen
gezwoegd. Ze steken schril af bij de
125 gulden, die Marco (pas 's mid
dags begonnen!) heeft gekregen.
Mijnwerkers in Sovjetunie zijn het zat
ROTTERDAM - Toezeggingen
tussen de 3 tot 5,5 miljard roebel
(9,5 miljard tot 18 miljard gulden)
heeft de regering in Moskou moe
ten doen, om aan de eerste eisen
van stakende mijnwerkers tege
moet te komen en daarmee hun
acties deels te breken.
door
Aly Knol
Nog niet eerder zijn er in de ge
schiedenis van de Sovjetunie der
gelijke massale werkonderbre
kingen geweest als de afgelopen
tijd. President en partijleider Mi-
chail Gorbatsjov sprak over "de
grootste test tot nu toe voor het
vier jaar oude perestrojka-be-
leid". Hij zei dat de bezem door de
plaatselijke besturen gehaald
moet worden,' omdat die er vaak
schuldig aan waren dat het her
vormingsproces stagneerde.
De stakingen hebben de econo
mie een zware slag toegebracht,
maar "de economische hervor
mingen zullen resultaten te zien
geven". In de Sovjet- en de inter
nationale pers zijn in loop van d
afgelopen weken talloze mijnwer
kers en andere betrokkenen aan
het woord geweest. Wat zij te zeg
gen hadden, vertelt veel over het
in de praktijk gebrachte socialis
me anno 1989.
Alexander Nazarov, docent aan
het Instituut voor Metallurgie in
de mijnstad Novokuznetsk gaf als
verklaring voor de stakingen: "Er
kwamen drie dingen bij elkaar.
De lucht is vuil, het werk is zwaar
en nu is er ook niks in de winkels.
De mijnwerkers verwachten een
betere beloning voor hun werk in
Siberië".
Vladimir Gvosdev, voorman in
een mijn in Mezjdoeretsjensk en
parlementariër, stelde op 7 juni in
de vergadering van het Congres
van Volksafgevaardigden: "De le
vensstandaard van de mijnwer
kers wordt steeds lager. Zelfs aan
de eenvoudigste dingen, zoals
kleding en schoenen is gebrek. In
de mijnsteden is zelfs het water
gerantsoeneerd. Sommige le
vensmiddelen zijn helemaal niet
meer te krijgen. Zo leeft men niet
alleen in de Koezbass, zo leeft
men in heel ons rijke Siberië. De
ministeries spugen op de sociale
nood van de Siberiërs. De diagno
se is nu gesteld, de skalpel moet
ter hand worden genomen en de
operatie moet beginnen. We heb
ben geen tijd te verliezen als wij
willen overleven".
In maart wass premier Nikolaj
Ryzjkov op bezoek in Novokuz
netsk. Emilia Kalasjnikova, plaat
selijk correspondent voor radio
en tv: "Hij begreep dat er enorme
problemen waren, vooral met het
milieu. Hij hoorde en zag het uit
de eerste hand. Dat was in maart.
De mensen verwachtten dat er
concrete beslissingen zouden
worden genomen. Maar er ge
beurde niets".
"Toen begon het Congres van
Volksafgevaardigden. De arbei
ders verwachtten dat er iets con
creets zou worden besloten. Wij
waren al dat wachten op iets be
langrijks moe. Iedere dag keken
de mensen naar de televisie. Zij
zagen hoe er gepraat werd en ge
praat werd en dat er geen beslis
singen vielen. Ze hadden er ge
noeg van".
Alexander Polvetko, 35, mijn
werker beschreef zijn onvrede als
volgt: "Het leven is slechter en
slechter geworden. Je werkt de
hele dag, 500 meter onder de
grond, je longen komen vol te zit
ten met rotzooi, er zit vuil in iede
re huidplooi en dan kom je zeven
uur later naar boven en kun je
niet eens een stuk zeep krijgen
om je te wassen. Ik weet niet hoe
ik moet zeggen hoe vernederend
dit allemaal is".
Emilia Kalasjnikova: "De helft
van de mensen leeft in bouwvalli
ge gebouwen. Wij noemen ze ba
rakken. Ze werden in de jaren
dertig als tijdelijk onderkomen
gebouwd en ze worden vandaag
de dag nóg gebruikt".
Een kompel uit Prokopjevsk:
"k werk sinds twintig jaar onder
de grond en ik woon nog altijd in
een barak, waarvan het dak ieder
moment kan instorten. Iedere
dag riskeer ik mijn leven bij het
werk in de Bchacht. Het ontbreekt
er nog maar aan dat ik straks in
mijn eigen huis de boel op mijn
kop krijg".
Zakken
Een andere mijnwerker uit Pro
kopjevsk beklaagde zich over de
afwezigheid van zelfs maar het
eenvoudigste lineoleum voor op
de vloer. Een winkeljuffrouw
raadde zijn vrouw onlangs seri
eus aan: "Leg zakken op de vloer,
die kan je man wel stelen op het
bedrijf van je man. Of neem Af
ghaanse tapijten, die zijn er op het
ogenblik toevallig wél". Voor de
prijs van vier maandlonen.
De mijnwerkers hebben zich
ook zeer kritisch uitgelaten over
de bureaucratie. Alexander
Kusaimov, mijnwerker in de Be-
lovo-mijn in Kemerovo, Oekrai-
ne: "Uiteindelijk is voor ons de
tijd gekomen om met de bureau
craten in de slag te gaan. In de
mijnen zijn bureaucraten nutte
loos. Het enige dat ze doen. is ne-»
men, nemen, nemen. En wij wer
ken tot wij er dood bij neervallen
en waarvoor? We horen iedere
dag over hervormingen in Mos
kou, maar in Kemerovo merken
wij er niets van. Alles is op de bon.
Je kunt niet eens een verdomde
lucifer krijgen om je sigaret aan te
steken. Als je al sigaretten hebt
kunnen vinden".
Joeri Yesterov, 43, mijnwerker
in Kemerovo: "Wij strijden tegen
het bureaucratische apparaat dat
ons op de nek zit; tegen de men
sen die niet werken en beter leven
dan alle anderen".
Valeri Sjerbakov, een invalide
mijnwerker in het stakingscomi
té in de Koezbass: "Wij willen het
mes zetten in de bureaucratie,
vanaf de mijnen hier tot'in de top
van de ministeries. Die hele ket
ting moet doorbroken worden.
De schakels in de ketting zijn
overbodig. Dat is waar het ieder
een in de kolenmijnen om gaat".
Georgi Safroniev, mijnwerker
in de Donbass: "Momenteel
wordt alles in Moskou gepland.
Zij vertellen ons wat we moeten
doen. Maar wij weten wat wij
kunnen doen^ Als het plan niet
wordt gehaald, vervalt onze bo
nus. Wat wij ze proberen duide
lijk te maken, is dat wij mensen
zijn. Zij zien ons alleen maar als
een middel om het plan te uitge
voerd te krijgen".
Huiveren
Anatoli Rybakov. schrijver van
de bestseller 'Kinderen van de Ar-
bat': "Onze arbeidersklasse laat
zien dat zij een werkelijke macht
op het politieke toneel is. Deze
ontwikkeling kan de bureaucra
ten alleen maar doen huiveren".
De eerste secretaris van de
Communistische Partij in de
mijnstad Kisseljov, Siberië: "Al
les leek zo normaal en nu plotse
ling deze uitbarsting. Het lijkt wel
een natuurramp".
De staking heeft verder de on
werkbaarheid van de officiële
vakbonden aangetoond. Een lo-
kaal-tv programma in Tsjervono-
grad: "De staking heeft de totale
Incompetentie en de onverschil
ligheid van de vele vakbonds
functionarissen laten zien. De
voorzitter van het lokale vakver
bond kwam helemaal niet opda
gen. Hij was met vakantie in een
kuuroord en bleef daar tijdens de
hele staking".
Georgi Safroniev: "Wat de di
rectie beslist, is wat de vakbon
den zeggen. Dat is al 70 jaar zo. De
top van de vakbond is voorname
lijk gekozen door de bazen. Onze
vakbonds vertegen woord iger
stond niet eens achter deze sta
king. Wij willen hem kwijt".
Vakbondsvoorman Stepan
Sjalajev: "Het officiële vakbonds
wezen in de Sovjetunie is mede
verantwoordelijk voor de ar
beidsonrust. De vakcentrale
heeft de gerechtvaardigde verlan
gens van de arbeiders niet op tijd
onderkend en daar geen oplos
sing voor geboden. Wij moeten
lessen trekken uit de stakingen".
Joeri Rudolf, vice-voorzitter
van een regionaal stakingscomité
in de Koezbass: "Wij willen niet
als de oude vakbonden zijn. Onze
vakbonden zijn een macht van de
traagheid geweest".
Hoewel de stakers zeer tevre
den zijn over het bereikte ak
koord, zijn zij toch somber ge
stemd over de toekomst. Pjotr
Menayev uit Prokopjevsk: "Het is
een overwinning op het systeem
dat we in de laatste 70 jaar in de
Sovjetunie hadden. Een systeem,
waarin we hard werkten maar
heel weinig terug kregen".
Dena Shelobodin, mijnwerker:
"Ik zie het probleem. Gorbatsjov
wil aan onze eisen voldoen, maar
waar moet het geld vandaan ko
men? De economie is een rotzooi
tje, voor iedereen. Als ze ons
loonsverhogingen geven, zal dan
niet iedereen hetzelfde willen?
Uiteindelijk moet de perestrojka
algehele welvaart voor iedereen
brengen, zodat we allemaal beter
kunnen leven. Zonder dat zullen
we er allemaal heel slecht aan toe
zijn".
Valeri Dimidov, 34, stakingslei
der in Novokuznetsk: "We heb
ben besloten de staking tijdelijk
op te schorten, maar we zullen
hem hervatten als dat nodig is; als
onze eisen niet volledig worden
vervuld, zoals is beloofd".
•Stakende mijnwerkers in de Sovjetunie: nog niet eerder zulke massale
werkonderbrekingen. (foto ap)
"Een leven zonder problemen
is geen leven. Met Gods hulp,
perestrojka en glasnost zullen
we al onze problemen kunnen
oplossen". Rabbijn A. S. Saje-
vitsj van de grootste van de
twee Moskouse synagogen be
hoort evenals de meeste reli
gieuze leiders in zijn land tot de
aanhangers van de grotere
openheid. "Voor het joodse ge
meenteleven is het veel beter
geworden".
Volgens Sjajevitsj zijn er meer
internationale contacten moge
lijk, waar de gemeenschap die ja
ren in het isolement heeft geleefd,
grote behoefte aan had. Verder
kan de gemeente nu ongehinderd
religieuze literatuur en kosjer
voedsel ontvangen. Er zijn plan
nen voor diaconaal werk onder de
vele bejaarden. Er komt een
Joods Historisch Museum waarin
zeer belangrijke manuscripten
uit de Sovjetunie worden ten
toongesteld.
Ook mogen de (buitenlandse)
joden voor het eerst de graven be
zoeken van hun voorouders die
twee tot drie eeuwen geleden
werden begraven in de verafgele
gen dorpjes waarheen ze als joden
varen verbannen.
Sjajevitsj verheugt zich over de
rpimere uitreismogelijkheden
>r Sovjet-joden, maar be
schouwt de problemen van de jo
den die willen emigreren, niet als
zijn taak. Emigratie valt onder het
overheidsbeleid, waarin hij zich
zelf hulpeloos noemt.
Hij beschouwt het als 'niet rea
listisch' dat alle Sovjetjoden het
land willen verlaten. Zelfs als zou
de helft van de naar zijn schatting
1.8 miljoen joden in de Sovjetunie
weg willen, dan blijven er nog bij
na een miljoen joden over. "Die
hebben een rabbijn, een sjocheet
(kosjer slachter) en chazzan (voor
zanger) nodig. Daar zie ik mijn
taak".
De Russische joden hebben ze
ventig jaar in een atheïstisch land
geleefd. Als gevolg daarvan is een
groot gedeelte van de joden dan
ook a-religieus. Sjajevitsj gelooft
niet dat zelfs als de aangekondig
de vrijheid van godsdienst werke
lijkheid wordt, velen naar de'sy-
nagoge zullen terugkeren.
Doordat de jongeren zo weinig
van het religieuze leven afweten,
beseffen ze niet waarom er be
paalde regels zijn, zoals het dra
gen van een keppeltje.
Van groot belang vindt hij dat
er een half jaar geleden onder
auspiciën van de Academie van
Wetenschappen een faculteit
voor Judaica is geopend, die on
der leiding van rabbijn A. Rab-
binovitsj staat.
Document Seoul
De Wereldraad van Kerken
heeft alle 306 lidkerken gevraagd
commentaar te geven op een do
cument dat de basis moet vormen
voor de wereldwijde bijeenkomst
over gerechtigheid, vrede en be
houd van de schepping, volgend
jaar maart in Seoul. In het 29-pa-
gina's tellende rapport worden de
problemen van de wereld breed
uitgemeten.
De kerken zouden zich geza
menlijk moeten afwenden van de
'machten van de dood', zo staat in
het document wkarop de kerken
tot 15 oktober kunnen reageren.
De wereld wordt bedreigd door
schending van de mensenrech
ten, de 'zonde van het seksime',
de 'hardnekkigheid van het racis
me', oorlog en bewapening,
milieuvervuiling en de 'verwron
gen waarden van de media', aldus
de verklaring. Kerken en christe
nen worden opgeroepen berouw
te tonen over hun medeplichtig
heid.
Het document voor het voorlo
pige sluitstuk van het zogenoem
de conciliaire proces biedt vol
gens Wereldraad-functionaris
Preman Niles geen 'systematisch
theologische benadering' van de
wereldproblemen. Wel wordt de
kerken een uitgebalanceerde
'theologie van het engagement'
aangereikt, waarmee ze aan de
slag kunnen.
Het is de bedoeling dat de ker
ken zich in Seoul bereid verkla
ren op een aantal fronten actie te
ondernemen. Het centrale comité
(bestuur) van de Werelraad van
Kerken besloot afgelopen week
in Moskou dat het schulden-
vraagstuk, het militarisme en het
broeikas-effect prioriteit zullen
hebben.
Graham
Billy Graham verblijft momen
teel in Hongarije, waar hij morgen
in Budapest een evangelisatie
campagne zal leiden. In het sport-
stadium in de Hongaarse hoofd
stad wordt gerekend op zo'n hon
derdduizend belangstellenden.
Daarmee zou dat volgens mede
werkers van Graham de grootste
evangelisatie-meeting zijn die
ooit in Oost-Europa is gehouden.
Er wordt gefluisterd dat dit
wellicht de laatste campagne zal
zijn, die de inmiddels 70-jarige
Graham zal leiden. Deze maand
zag hij er wegens gezondheidsre
denen van af om een bezoek te
brengen aan het evangelicale we-
reldzendingscongres in Manila
van het Lausanne Comité, waar
voor hij indertijd het voortouw
had genomen.
Graham, die in de tijd van de
'Koude Oorlog' zich een echte
'communistenvreter' toonde, er
kende bij zijn aankomst in Bud
apest dat hij een paar jaar geleden
niet had durven dromen dat hij in
Hongarije zou kunnen voorgaan.
Ook de grote medewerking van
de Hongaarse kerken had hem
verrast. De dienst zal rechtstreeks
worden uitgezonden op de radio.
Overigens is er met name onder
de Hongaarse gereformeerden,
die zich sterk maken voor de Roe
meense vluchtelingen, nog steeds
grote ergernis over Grahams uit
lating in 1985 in Roemenië, dat
volgens hem het probleem van de
vrijheid van de minderheden was
opgelost. Graham wuift deze be-
i weg. Achter gesloten deu
ren heb ik toen ook de nodige din
gen gezegd, aldus de opwek
kingsprediker.
Zuidafrika
De rooms-katholieke bisschop
pen in Zuidafrika zien de toe
komst van hun land hoopvol tege
moet. In een pastorale brief over
de verkiezingen van 6 september
spreken zij wel van 'grote span
ningen', maar ook van 'tekenen
van verandering, tekenen van
hoop'.
De brief contrasteert met het
protest dat anti-apartheidsorgani
saties woensdag hebben laten ho
ren tegen de aanstaande verkie
zingen. De bisschoppen schrijven
dat zij niet zullen oproepen tot
een boycot van de verkiezingen,
waarvan de zwarte bevolking is
uitgesloten. "Het is niet aan ons
bisschoppen om mensen met
stemrecht voor te houden of ze
wel moeten gaan stemmen".
De tekenen van hoop zien de
katholieke bisschoppen in het
groeiend aantal groeperingen dat
pleit voor een politieke oplossing
van Zuidafrika's problemen, in
het onafhankelijksproces in Na
mibia en in de vredesonderhan
delingen in Angola.
Tsjechoslowakijke. De paus
heeft vier nieuwe bisschoppen
voor Tsjechoslowakije benoemd.
De regering heeft met de benoe
mingen ingestemd. Daarmee
hebben na lange onderhandelin
gen tussen het Vaticaan en de
Tsjechoslowaakse regering zes
van de dertien bisdommen weer
een bisschop. In april liep het ge
sprek nog vast op de eis van de re
gering dat de nieuwe bisschop
pen lid zouden moeten zijn van de
regeringsgezinde, door het Vati
caan afgewezen, beweging Pa-
cem in Terris.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Middelharnis (toezegging) J. P.
Nap Huizen; tot predikant voor
bijzondere werkzaamheden R. L.
Algera kand. 's-Gravenhage; be
dankt voor Wouterswoude Tj. de
Jong Garderen.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Biddinghuizen-Swif-
terbant (herv.-geref.) drs. H. E.
van der Zwaag kand. Wapenveld.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Nunspeet voor mis
sionaire dienst in het Izi-gebied te
Nigeria G. J. Aalst Benthuizen.
