Van Gogh's moeder begraven in Leiden
Graf dreigt te vervallen op begraafplaats Groenesteeg
KIJK-UIT
Exposities
Concerten
Den Haag
Amsterdam
Treurdichten
Prinsengrachtconcert
Raad voor de kunst overbelast
VRIJDAG 28 JULI 1989
KUNST
PAGINA
Leiden
Koninklijk Penningkabinet - Rapenburg 28,
dubbelexpositie: 'Revolutionair geld' en
'Schepen met gëld', tot 1/10; di. za. 10-17
uur, zon- en feestd. 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steen
straat, 'Turkana, de herders van Noordwest
Kenia', t/m 27/8; 'Afghanistan, een nieuw
begin', t/m 29/10; 'De kunst van'het versie
ren' t/m 30/7; di t/m za 10-17 uur, zo 14-17
Rijksmuseum van Oudheden - Rapenburg,
'Egypte hertekend', t/m 13/8kdi t/mza 10-17
uur, zo 12-17 uur.
Stedelijk Museum De Lakenhal - Oude Sin
gel 28-32, 'De automatische verbeelding,
Nederlandse surrealisten', t/m 10/9; di t/m
za 10-17 uur, zo 13-17 uur.
Pieterskerk - Pieterskerkplein, een selectie
van foto's van een bezoek aan Tsjecho-Slo-
wakije door leden L.A.F.V., t/m 10/8; dag.
13.30-16 uur.
't Huys Benee - Nieuwe Rijn 3, permanente
tentoonstelling van werk Leny Noyen, vr.
14-16 uur en za. en zo. van 12-16 uur.
Het Achterhuis - Nieuwe Rijn 38, permanen
te expositie; Vijf eeuwen mode in miniatuur,
di. t/mza. 10-16 uur.
Nutsspaarbanken - Doezastraat 35/37 en
Oude Rijn 56, exposities van leden van de
Grafiekwinkel Inkt, o.a. etsen, litho's en
houtsnedes.
Signaal, Studio voor vormgeving -
Groenesteeg 10, ontwerpers en vormge
vers tonen diverse ontwerpen, tevens pre
sentatiemappen, do, 12-21 uur, vr. 12-18
Stichting Beeld en Grafiek - Stationsweg
243, werk van Feng, Erik-Jan Kuiper en
Cees van den Oever, nadere informatie tel:
146024.
Sociëteit Quintus - Korte Mare 34, tentoon
stelling van leden van Quintus in de vorm
van schilderij, druk, foto, tekening of beeld.
Galerie Time is Art' - Nieuwstraat 10, Hen-
nie van Ulden, werken op papier en Yvonne
Kleinveld, keramiek, t/m 30/7.
Expositieruimte Caecilia - Caeciliastraat 18,
linosneden van Coccie van Duyn, tekenin
gen van Marjolein Groustra, poëtische land
schapscollages van Arna Loonstra en teke
ningen en olieverfschilderijen van Alex Ver-
duyn, t/m 5/8.
Holiday Inn - Haagse Schouwweg 10, in de
Blauwe gang: Paul Leur, glas-in-lood spie
gels en aquarellen van Anne-Marie van den
Brink-Dekkers, t/m 31/7; Hans Mannee,
landschapschilder, van 1/8 t/m 31/8.
Praktijk Bos - Morsweg 18, Coby Wieringa-
Bus met gemengde technieken op papier,
tot eind juli; ma 15-17 uur, ma en wo avond
19.30-22 uur.
Fotogalerie 'De Kleine Klup' - Nieuwe Rijn 1
'Erfgoed' portretten van de Leidse fotograaf
Mare de Haant/m 3/8; ma t/m za 10-22 uur,
zo 12-22 uur.
AZL Galerie - Rijnsburgerweg (gebouw 1),
'Kunst voor het AZL', recente aankopen, t/m
31/8; dag. 10-17 uur.
Atelier Jeanmarie Mersman - Oude Rijn 89,
Frank Borst, Robin Akkerman en Jean Ma
rie Mersmans, verschillende technieken, el
ke eerste zondag van de maand open.
Antiquariaat L. van Paddenburgh Dief-
steeg 14, Joke Dallinga met zeefdrukken en
tekeningen, t/m 31/7; woe t/m vr 13-18 uur,
do 19-21 uur. za 12-17 uur.
Blijenberg lijsten - Breestraat 113, Bernie
Autsema met olieverfschilderijen, t/m 5/8; di
t/mza9-18uur, do 18-21 uur.
Galerie Stelling Burgsteeg 14, tentoonstel
ling1 The Ultimate View', door diverse kun
stenaars, t/m 3p/7.
Hazerswoude/Rijndijk
'leerlingen' van Margreet Holtkamp, t/m
30/7; dag. (beh. zo) 9-12.30 uur. 13.30-17
uur, 20-23 uur.
Leiderdorp
Gemeentehuis - Statendaalder, aquarellen
van Ger van der Ende, t/m 10/8; ma t/m vr 8-
17 uur.
Hollandsche Tuyn - Hoofdstraat, Frida
Kerckhaert-de Bakker met tekeningen, tot
eind juli; wo t/m ma vanaf 12 uur.
Openbare Bibliotheek - Cor Gordijnsingel,
Tekenen en schilderen als hobby', werk
van tekenares/ontwerpster Marija Gasile en
enkele schilderijen van mevr. Koops en de
heer van den Oever (uit Leiderdorp), tot eind
aug.
Elisabeth Ziekenhuis (restaurant) - Simon
Smitweg, pentekeningen en olieverfschilde
rijen van Dick Bakhuizen van den Brink, t/m
11/9.
Verpleeghuis 'Leythenrode' - Hoogmadese-
weg 55, aquarellen van Herman van Reijn,
tot 30/8, dag. 10-20 uur.
Lisse
Hotel De Nachtegaal van Lisse - Heerewèg
10, J.J. Mooijman met strand en zeegezich
ten, Henk Roosink met houtsnij- en beeld
houwwerk, tot eind augustus; dag. 9-23 uur.
Rijnsburg
Genootschap Oud Rijnsburg - Oude Vliet-
weg 6, permanente tentoonstelling 'De an
dere Middeleeuwen'; thema tentoonstelling:
'Nederland in Bedrijf - Handel in Rijnsburg',
vr. 19-21 uur, za. 10-16 uur.
Vogelenzang
De Tiltenberg - Zilkerduinweg 375, - fototen
toonstelling over Boeddhisme en Christen
dom, t/m 8/10; dag 9-12 uur en 14-17 uur.
Voorschoten
Ambachts- en baljuwhuis - Voorstraat 12,
'Poor- en Door Modern', expositie van glas
van bekende kunstenaars uit Leerdam en
Maastricht, tot 4/9; dag 14-17 uur.
Warmond
Vereniging Het Oude Raadhuis - Dorps
straat 36, Ivet Thunnissen met keramiek en
Ella Schimmel met gemengde technieken,
t/m 17/8; di 19-21 uur, wo, do, zo 14-16, za
11-16 uur.
Galerie De Pomp - Dorpsstraat, Gerda Wij
mans met keramiek en Ted Kistemaker-
Teroo met aquarellen, t/m 17/8; di 19*21wo
10-12, wo. do. za. zo 14-16 uur; tot eind
sept. kleur in de werkkamer: zwart/wit, .met
vele kunstenaars.
Boerderij Meerrust - Dorpsstraat 5, foto-ex
positie 'De Bruine Vloot', cibachromes van
Hans Westerweel, t/m 8/8; dag. 11-16 uur.
Wassenaar
Hotel Wassenaar - Katwijkseweg 33, Da-
niëlle Orelio met aquarellen en gemengde
technieken, t/m 30/9; 9-21 uur.
Raadhuis De Paauw - Raadhuislaan 22,
werk van Theo de Boon, landschappen van
kleurig ritme, t/m 27/8; in het park rond het
raadhuis de tentoonstelling van ruimtelijk
werk: 'Paradise Lost', tot 1/10.
Galerie Bianca - Gravestraat 1tentoonstel
ling ,Zwart-Wit' van Theo de Haan tekenin
gen en schilderingen, Arnold Hoogendorp
foto's, t/m 20/8, do, vr en zo van 14-17 uur,
za van 12-17 uur, vr koopavond.
Klassiek
Nico de Raad verzorgt vanavond het vijfde
concert van de K&O-orgelserie in de Pieter
skerk. De Katwijkse organist zal werken ver
tolken van Franck, Andriessen, Aiain,
Brahms, Reger en J.S. Bach. Het program
ma vóór de pauze is derhalve voor een groot
deel gewijd aan romantische orgelwerken
en daarna aan composities van Johann Se
bastian Bach. Aanvang 20.15 uur.
De Franse meester-organist Jean Guillou
bespeelt vanavond het orgel van de Nieuwe
Kerk in Katwijk aan Zee. Hij brengt o.m. een
eigen bewerking ten gehore van Mouss-
orgski's 'Schilderijen van een tentoonstel
ling'. Guillou zal ook werken van Handel er)
Brahms tot klinken brengen. Aanvang 20.15
Het orgel van de Hooglandse kerk wordt za
terdagmiddag bespeeld door Theo Visser.
Aanvang 13.30 uur.
Pop
Vanavond in het LVC de laatste swingavond
van het seizoen. In het zoldercafé zal de
zelfde avond de Leidse band Black Outs op
treden. Aanvang 23.30, Breestraat 66, Lei
den. (in verband met de verbouwing is het
LVC dit seizoen gesloten van 29 juli tot 12
oktober.
Zaterdagavond heeft de Droomfabriek een
optreden van de Kimbara Brothers georga
niseerd met jazz uit de jaren '30 en '40.
Twee gitaren en een bas begeleiden de
stem van Clair Chaventre bij de speciale Hot
Club de France Muziek. Aanvang 21.30 uur,
Oude Singel 56. Leiden.
Circustheater
vr 28, za 29, zo 30, 20.15 uur; The Rocky
Horror Show', met o.a. Jonathan Kiley.
di 1, wo 2, 20.15 uur; Broadway Produktie:
musical 'A Chorus Line'.
Carré
dag. (beh. ma.) 20.30 uur; spectaculaire
dansshow: Tango Argentino'.
Concertgebouw
vr 28, 20.15 uur; concert Nieuw Sinfonietta
Amsterdam: werk van o.a. Mendelssohn.
Muziektheater
di 1wo 2, do 3, 21.00 uur; Peter Zegveld:
'Pas de deux'.
Nieuwe de la Martheater
di 1. wo 2, do 3, 21.00 uur; De Nieuwe
Snaar: 'La La'.
RAI
vr 28. za 29. zo 30.20.15 uur; musical: 'Har
lem Swing'.
za 29, 21.00 uur; Peter Zegveld: 'Pas de
deux'.
Stadsschouwburg
zo 30. 20.15 uur; Groep Seksi Belanda:
■Wolken'.
LEIDEN - De moeder van Vin
cent van Gogh, Anna Cornelia
Van Gogh-Carbentus (1819-
1907), stierf in Leiden en is daar
ter aarde besteld op de begraaf
plaats Groenesteeg. Onder een
door onkruid overwoekerde,
nauwelijks meer leesbare,
steen. In een graf 2e klasse. Dat
zij in Leiden begraven ligt, is
een feit dat tot nu toe nog nooit
is belicht.
In 1990 wordt de dood van
Vincent van Gogh wereldwijd
herdacht. Elke lap waaraan de
schilder zijn penseel heeft afge
veegd, zal, bij wijze van spre
ken, worden gekoesterd als een
relikwie. Misschien dat de stad
Leiden in die herdenking nog
wel eens een rol zou kunnen
gaan spelen.
door
Cees van Hoore
Dat Vincent van Gogh banden met
Leiden had, was bekend. In het
gasthuis alhier, nu het Academisch
Ziekenhuis Leiden, is Christien
Hoornik, de Haagse vrouw met wie
hij een korte tijd een verhouding
heeft gehad, bevallen van een zoon.
Vincent leerde 'Sien', zoals hij haar
noemde, kennen in Den Haag. Ze
was verlaten door een man die haar
zwanger had gemaakt en verdiende
de kost als prostituee.
De verhouding met Sien stuitte
bij de familie van Vincent op veel
weerstanden. Zijn broer Theo was
aanvankelijk van mening dat Vin
cent door haar werd 'verneukt'.
Maar de schilder bleef Sien onder
houden van zijn krappe financiële
middelen. Hij schreef aan Theo: 'Zij
en ik zijn twee ongelukkigen, die el
kaar gezelschap houden en een last
samen dragen, en juist daardoor
wordt het ongeluk in geluk veran
derd, en wordt het ondragelijke dra
gelijk'.
Er mogen niet veel gelukkige mo
menten in het leven van Vincent
van Gogh zijn geweest, in Leiden
heeft hij minstens één zo'n moment
beleefd. Op 2 juli 1882 schrijft hij
aan zijn broer Theo: 'Zoals ik u gis
teren schreef, ben ik naar Leiden
geweest. Sien is gisterennacht be
vallen, heeft een zeer moeilijke ver
lossing gehad, maar is er goddank
evenwel levend afgekomen, en een
bijzonder aardig klein jongetje ook.
Haar moeder en kindje en ik waren
samen ernaartoe gegaan, gij kunt
denken dat wij in grote spanning
waren, niet wetende wat wij horen
zouden, toen wij in het gasthuis aan
de oppasseres naar haar vroegen.
En ontzettend blijde waren, toen
wij hoorden: 'Vannacht bevallen-
,4.maar gij moogt niet veel met haar
spreken. Ik zal 'ge moogt niet veel
met haar spreken' niet licht verge-
ten, want dat was 'gij kunt nog met
haar spreken'. Theo, ik was zo ge
lukkig toen ik haar weer zag, en zij
lag vlak bij 't raam, dat op de tuin
vol groen en zon uitzag, en in een
Soort dommeling van uitputting
tussen slapen en wakker zijn in, en
Grafsteen van Anna Cornelia Van Gogh-Carbentusde moeder v
graafplaats Groenesteeg.
zo'n zestien jaar overleefd - stierf ze
in het huis aan de Zoeterwoudsesin-
gel. Ze werd ter aarde besteld op de
begraafplaats Groenesteeg.
De begraafplaats Groenesteeg
maakt een vervallen indruk. Sinds
het complex in 1978 op de monu
mentenlijst is geplaatst, is er nog
niet veel aan gebeurd. Er moest vol
gens wettelijke bepalingen eerst
tien jaar worden gewacht, voor men
iets mocht doen. Het lijkt erop alsof
hier een geest met een moker heeft
rondgewaard: de meeste grafstenen
zijn gebroken.
Op het spoor gezet door de toe-
zichthoudster van de begraafplaats,
mevrouw N. van Hooven, ('De moe
der van Vincent van Gogh moet hier
nog liggen'), kunnen wij in een
jungle van onkruid met veel moeite
het graf van de moeder van Vincent
ontdekken. Het ligt aan de oostelij
ke zijde van de begraafplaats. Nog
flauwtjes zijn de naam en de jaartal
len te lezen op de kleine steen: Anna
LEIDEN - In het artikel over
treurdichten op Leidse begraaf
plaatsen, dat eergisteren in deze
krant verscheen, is een fout ge
slopen. De Frans Coenen, die op
het kerkhof aan de Groenesteeg
ligt begraven, is niet de schrijver
Frans Coenen, maar diens va
der, die musicus was. Al op zijn
twaalfde jaar genoot hij bekend
heid als violist. Tussen 1848 en
1854 ging hij op tournee door
Amerika, waar hij enorme suc
cessen oogstte. Hij leefde van
1826 tot 1904 en sleet zijn laatste
levensjaren in Leiden, in een
huis aan de Plantage.
toen keek zij op, en zag ons allen.
Ah, kerel, zij keek zo en zij was zo
blij ons te zien'.
Moeder
In 1988 schreef P.J.M. de Baar, me
dewerker van het Gemeente-archief
Leiden, in de Leidenaar een artikel,
waarin hij Vincents connecties met
de stad Leiden op een rijtje zette.
Hij concentreerde zich in dat stuk
op het feit dat de moeder van de
schilder, Anna Cornelia Carbentus-
Van Gogh, een tijd in Leiden heeft
gewoond, ja, er zelfs is gestorven.
Maar dat zij hier ook begraven ligt,
en wel op de begraafplaats
Groenesteeg, vermeldde dat artikel
niet. De Baar: "Ik wist dat niet en
verder ging mijn belangstelling, op
dat moment althans, niet. Ik heb
nog wel iets uit de rouwadvertentie
geciteerd. Daar stond onder andere
in: 'Bezoeken kunnen niet worden
afgewacht'. De begrafenis heeft dus
kennelijk met niet al te veel tamtam
plaatsgevonden. De moeder van
Vincent heeft van 1889 tot 1893 ge
woond aan de Herengracht 100. Sa
men met haar twee dochters. Een
van die dochters, Anna Cornélia, is
toen getrouwd met Joan Marius van
Houten, een lid van de firma Van
Houten en Ledeboer, een kalkbran-,
derij. Ze woonden in Leiderdorp. Of'
Vincent zijn moeder op de Heren
gracht wel eens heeft opgezocht,
ben ik niet te weten gekomen".
Vincents moeder verhuisde in
1889 van Breda naar Leiden. Ze be
trok, inderdaad, het pand aan de
Herengracht 100. In 1893 verhuisde
ze naar Den Haag. Maar Leiden
bleef haar trekken. In de maand mei
van het jaar 1905 komt ze weer naar
deze stad terug en betrekt ze er een
huisje aan de Zouterwoudsesingel
46b.
"Misschien", zo zegt P.J.M. de
Baar, "is die terugkeer naar Leiden
niet zo vreemd. Haar dochter Anna
Cornelia woonde immers dicht bij
Leiden in de buurt, in Leiderdorp,
en bovendien had ze nauwe relaties
met de familie Borger, die in Leiden
een grofsmederij bezat. Theo was
met een dochter uit dit gezin ge
trouwd".
Twee jaar later, in 1907 - ze was Herengracht 100. In dit pand heeft moeder Van Gogh gewoond van 1889-
toen 88 jaar oud en had haar beide 1893. Nu Jan La Grand, die het Van Gogh-menu al in zijn gedachten heeft.
zoons Theo en Vincent inmiddels (foto Henk Bouwman)
Leiden, "u heeft gelijk, als die jaar
tallen en die naam kloppen (en die
kloppen -red.), ligt daar inderdaad
de moeder van Vincent. Ik zie hier
in de grafboeken dat haar graf het
nummer 754 gekregen. Het is een
tweede klas graf'.
C. Jochemsen (afdeling Groen
van de Gemeente Leiden) is ervan
op de hoogte dat er nogal wat 'be
roemde' namen liggen op de be
graafplaats Groenesteeg, maar dat
de moeder van Vincent van Gogh
daarbij is, is hem niet bekend. "We
zijn al wel bezig, maar we moeten
nog serieus gaan inventariseren. We
gaan er zeker iets aan doen, aan De
Groenesteeg, het is nu tenslotte een
monument. Maar hoe we een en an
der zullen aanpakken, is nog niet
helemaal duidelijk. Met het op
knappen van de graven zou je kun
nen denken aan een meerjarenplan.
Overigens, denk ik niet dat we al
leen maar de graven met 'beroem
de' namen zullen nemen, het graf
van een gewone man kan natuurlijk
ook erg interessant zijn, het ligt er
maar aan hoe het er uitziet. Het zal
nog een 'heidense' klus worden, als
ik het eens oneerbiedig mag uit
drukken. En we moeten met beleid
te werk gaan, zorgen dat het monu
ment straks niet onbeheersbaar
wordt. Maar toegegeven, het is op
zijn minst curieus dat de moeder
van Vincent van Gogh daar ligt".
Ook voor Cees Hugens directeur
van de VW in Leiden is het een ver
rassing dat moeder van Gogh hier
begraven ligt. "We zullen daar vol
gend jaar zeker aandacht aan beste
den. Leiden wordt steeds 'beroem
der'. Na Bush nu ook Van Gogh.
Schitterend".
r moeder van Gogh vanaf 1905 tot aan haar
Menu
Jan La Grand van het gelijknamige
restaurant aan de Herengracht 100,
destijds het pand waar Anna Corne
lia Van Gogh-Carbentus een tijd
heeft gewoond, is verrast door de
mededeling dat de moeder van de
grote schilder op een steenworp af
stand begraven ligt. "Nee", zegt hij,
"dat wist ik niet. Ik wist wel dat ze
hier, in het pand waar wij nu zitten,
heeft gewoond. Mijn plan is om, met
het oog op het herdenkingsjaar, een
plaquette met wat gegevens over
haar op de gevel te laten aanbren
gen. En ik heb al een speciaal Vin-
cent-van-Gogh-menu gepland voor
die tijd. Het lijkt me zeker aardig als
de VVV er melding van zou maken
dat Vincents moeder hier heeft ge
woond en dat zij op het kerkhof
Groenesteeg begraven ligt".
Hij betreurt het dat hij niet een
paar doeken van Vincent op de zol
der van zijn pand heeft gevonden.
Dat de schilder inderdaad wel eens
wat werk naar de Herengracht 100
heeft gestuurd, is hem niet bekend.
Een en ander blijkt uit een brief van
Vincent aan Theo, een brief met de
datum: 25 oktober 1889. Daarin
schrijft de schilder: 'Thuis zullen ze
verhuisd zijn (van Breda naar Lei
den - red.); ik zal aan de volgende
zending zes doeken voor hen toe
voegen. Is het nodig ze te laten in
lijsten? Misschien niet, want het is
niet de moeite waard'.
Het is weer het oude liedje: uit
zo'n opmerking komt weer eens
naar voren dat de schilder in de ver
ste verte niet heeft kunnen denken
dat zijn schilderijen op de kunstvei
lingen nog eens zulke astronomi
sche bedragen zouden opbrengen.
Maar goed, terug naar het graf van
Vincents moeder. Voordat, door de
wind, ook nog haar steen is begra
ven, is het, met het oog op het Van
Goghjaar in 1990, misschien niet
zo'n gek idee als er eens wordt ge
dacht aan restauratie. Leiden mag
best trots zijn op Anna Cornelia Van
Gogh-Carbentus. Zij schonk het le
ven aan een van de grootste schil
ders van deze eeuw.
AMSTERDAM (ANP) - Het 'Prin
sengrachtconcert' wordt dit jaar op
25 augustus gehouden. Dit open
luchtoptreden is deze keer gewijd
aan het 'belcanto'. Solisten zijn on
der anderen de sopraan Eva Lind,
de bas Harry Peeters en de tenor
Luca Canonici, die werken ten ge
hore zullen brengen van Verdi, Mo
zart en Rossini. Zij worden door Ro
nald Schneider aan de piano bege
leid. Zoals gebruikelijk wordt het
podium ingericht op een aantal ty
pisch Amsterdamse dekschuiten,
die zijn afgemeerd ter hoogte van de
Prinsengracht 315-331. Aanvang
20.30 uur. Het evenement trekt elk
jaar duizenden muziekliefhebbers.
De twaalfde Amsterdamse Uit
markt vindt dit jaar tussen 25 en 27
augustus plaats. Tijdens dit groot
scheepse evenement kan het pu
bliek genieten van voorproefjes van
het komende culturele seizoen.
Twaalf podia in de openlucht en in
theaters rond de Dam, Damrak, Ro-
kin en in de Nes bieden ruimte aan
duizenden artiesten die daar optre
den met een deel van hun nieuwe
repertoire. Vorig jaar trok de mani
festatie ruim een half miljoen be
zoekers.
DEN HAAG (GPD) - De Raad voor
de Kunst komt niet voldoende toe
aan beleidsadvisering, omdat hij
zich teveel met ad hoe subsidieaan
vragen moet bezighouden. De over
belasting moet worden opgelost
door uitbreiding en versterking van
het secretariaat. Afstoting van ta
ken moet worden voorkomen.
Dit blijkt uit een rapport van on
derzoeksbureau Berenschot over
het adviesorgaan van minister
Brinkman van WVC. Het bureau
heeft onderzoek verricht naar de
positie van de Raad ten opzichte
van het departement, de taakstel
ling, en de organisatie van het secre
tariaat.
Vooral de nieuwe werkwijze van
beleidsvoering op het ministerie
van WVC, via vierjaarlijks op te stel
len Kunstenplannen, heeft de werk
druk doen toenemen. "Een gezag
hebbende Raad voor de Kunst is
een noodzakelijke voorwaarde voor
een goed kunst- en cultuurbeleid in
ons land, maar deze zal aan gezag in
boeten als de werkwijze niet wordt
aangepast", stellen de onderzoe
kers.
Als remedie tegen de overbelas
ting wordt aanbevolep het secreta
riaat uit te breiden. Overheveling
van advisering over subsidie-aan
vragen naar aparte fondsen wordt
onraden. De herkenbaarheid voor
en de bekendheid met het gehele
kunstenveld moet bewaard blijven.
Ook een verbetering van de com
municatie tussen de Raad en het de
partement wordt van fundamenteel
belang geacht. Nu laat de effectivi
teit van die samenwerking nogal
Om de kwaliteit van de adviezen
te verbeteren, zou de Raad een gro
tere invloed moeten krijgen op de
eigen samenstelling, door de bena
dering van 'uiterst gekwalificeerde
personen'. De Raad zou daartoe een
bindende voordracht moeten kun
nen doen voor een derde deel van
het aantal te benoemen leden. Nu
selècteert een aparte adviescom
missie de kandidaten.
De Kernraad, het bestuur van de
Raad waarin de voorzitters van de
verschillende afdelingen zitting
hebben, is tevreden over de aanbe
velingen en heeft gepleit voor een
snel besluit van minister Brinkman,
omdat verder tijdverlies zou de vier
jarige kunstenplanprocedure in ge
vaar te brengen.
De nieuwe manier van werken
die het ministeriële plan voor het
kunstbeleid 1988-1992 van de Raad
eiste, had eigenlijk al per 1 septem
ber moeten worden ingevoerd.
Maar dit bleek niet mogelijk zonder
een grondig onderzoek naar de in
terne organisatie en het functione
ren van de Raad.
