India eist ontkenning Sri Lanka China geeft toeristen forse korting Hervormers in Oostduitsland houden zich nog muisstil Inzake dreigement geweld MILITAIR VERTOON IN PARIJS Immigrantenstroom groeit Duitsers boven het hoofd 'In Sovjetunie minstens 20 miljoen bijbels nodig' ZATERDAG 15 JULI 1989 BUITENLAND PAGINA 5 NEW DELHI (IPS) - India eist een officiële ontkenning van de Srilankaanse regering dat Colombo van plan is geweld te gebruiken als de Indische soldaten niet snel het eiland ver laten. De Srilankaanse kranten tekenden dit dreigement donderdag op uit de mond van minister van buitenlandse zaken Wijeratne. Als het bericht waar is, zal dit ernstige ge volgen hebben voor de besprekingen tussen Colombo en New Delhi, verklaarde een woordvoerder van de Indische regering gisteren. BONN (DPA) - De Westduitse rege ring ondervindt steeds meer proble men als gevolg van de niet aflatende stroom van immigranten uit Oost- Europa. Bij honderdduizenden ko men zij de Bondsrepubliek binnen. In de steden ontstaat krapte aan huisvesting, de toenemende con currentie om banen wekt afgunst bij autochtone Westduitsers en de overheid raakt krap bij kas. Dagelijks melden zich bijna 1.000 immigranten uit Oost-Europa en de DDR in opvangkampen in de Bondsrepubliek om zich als West duitser te laten registreren. Bonn rekent dit jaar op ongeveer 400.000 immigranten van Duitsen bloede, wat bijna het dubbele is van 1988 er vier keer zo veel als in 1987. De toename van het aantal immi granten vloeit rechtstreeks voort uit de liberalisering in Oost-Europa. Gedurende een reeks van jaren was een belangrijke doelstelling van de Westduitse 'Ost-Politik' de emigra tie van mensen met Duitse wortels te vergemakkelijken. Zelfs de DDR, die erg gereserveerd staat tegen de hervormingspolitiek in de Sovjetu nie, laat meer inwoners vertrekken dan ooit tevoren. In de eerste helft 1989 waren het er meer dan In poging vele annuleringen tegen te gaan "Omdat de pers in Sri Lanka onder de Singalese meerderheid, dat censuur staat, vatten de lezers wat dicus tegen elke consessie aa er verschijnt in de kranten op als de Tijgers is. officiële zienswijze van de i Srilankaanse regering", aldus de woordvoerder. Desgevraagd ont kende Wijeratne een aantal van de citaten, maar New Delhi wil de ont kenning op schrift. Het incident is het zoveelste dieptepunt in de snel verslechterende verhouding tussen de twee landen in de afgelopen an derhalve maand. Wijeratne's vermeende dreige- ment viel samen met het bezoek aan PEKING (DPA/AP) - Buitenlandse ratuur tegen te gaan, zo meldde het PARIJS - Helikopters vliegen over de Franse hoofdstad Parijs tijdens de grote militaire show die gisteren werd opgevoerd tijdens de festiviteiten rond de herdenking van 200 jaar Franse Revolutie. Behalve 120 helikopters vlo- 44.Ö0Ó. gen ook Mirage-2000 dieptebommenwerpers en Mirage-4 gevechtsvliegtuigen boven Parijs terwijl Alpha-toestel- or- len banen van blauwe, rode en witte rook boven de Are de Triomphe trokken. Behalve in de lucht werd ook op de In 1988 heeft bondskanselier Ko- de grond een gigantische militaire parade opgevoerd die volgens de politie door ongeveer 800.000 mensen werd gade- hl de opname van deze landverhui- geslagen. (Foto epai zers, die overeenkomstig de West- duitse wet recht kunnen doen gel- den op een paspoort van de Bonds republiek, tot een 'nationale opga ve' verklaard. De Bondsrepubliek, waarvan het aantal inwoners jaar lijks met 100.000 daalt en die langza merhand dreigt te vergrijzen, zou ei genlijk blij moeten zijn want met de immigranten verandert de tegenna tuurlijke leeftijdsopbouw. Maar de Colombo van een afgezant van de toeristen, die in groepsverband Chi- officiële dagblad Renmin Ribao. Indische premier Rajiv Gandhi, na bezoeken, krijgen met onmiddel- Volgens de krant hebben uitgevers Desmukh. Desmukh sprak naar alle Hike ingang 20 procent korting op de afgelopen jaren de boekenmarkt waarschijnlijkjheid over het sche ma voor terugtrekking van de 45.000 Indische soldaten uit Sri Lanka. Hoge Indische ambtenaren onderstrepen dat het overleg slechts "een onderzoekend karak ter" had. De Srilankaanse president Pre- madasa oefent druk uit op New Del hi om de soldaten voor het eind van de maand weg te halen. Dit moet een akkoord met de guerrillabewe ging Tamil Tijgers mogelijk maken. India wil de terugtrekking echter uitsmeren tot het einde van het jaar, zoals eerder was overeengekomen. Bovendien wantrouwt New Delhi digd tegen 'contra-revolutionaire hun reis-en verblijfskosten. Met de- overspoeld met materiaal van laag ze maatregel wil de Volksrepubliek allooi en vulgaire geschriften waar- het toerisme stimuleren, zo meldde het persbureau Xinhua gisteren. 1 gewelddadige moorden en obsce ne pornografie staan beschreven 4. j j die de zielen van de mensen hebben tegen de demo- bezoedeld. 0ok boeken en tijd- cr^iseringsbeweging in Peking be- - - -- - gin juni zijn vrijwel alle groepsrei- de lange baan geschoven. Uit officiële Chinese statistieken blijkt dat de inkomsten uit het toe risme in de afgelopen twee maan den gehalveerd zijn. de Tijgers. Die argwaan werd nog gevoed door de moord op twee gematige Tamilleiders, donderdagavond in Colombo. Twee van de drie moor denaars zijn geidentificeerd als lei ders van de Tijgers, bekend onder hun schuilnamen 'Vishnu' en 'Aloy- sius'. Beiden maakten deel uit van de afvaardiging van de Tijgers' die ding met Premadasa onderhandelde. De moord maakt de situatie nog inge wikkelder voor Premadasa dan hij al was. De Tamil-gebieden, staan nu on der bestuur van de gematigde Ta- mil-partij, het Revolutionaire Volksbevrijdingsfront van Eelam (EPRLF), dat door India wordt ge steund. Gandhi vreest dat dit be wind kind van de rekening wordt als Colombo het op een akkoordje gooit met de Tijgers. Deze achtergrond stelt de politie ke moorden van donderdag in een vreemd daglicht. Als de Tijgers in derdaad de daders zijn, versterkt de aanslag het Indische argument dat de Tamil Tijgers niet te vertrouwen zijn. En het is ook koren op de mo len van het linkse verzet (JVP) van hC»='nnLKw"ieerd °f °P 6a"da' bevatten zijn uit den boze. Functionarissen van het ministe rie van cultuur hebben al invallen gedaan bij particuliere boekwinkels om oplages in beslag te nemen boeken van intellectuelen die door de autoriteiten gezocht v den omdat zij hebben gepleit v democratische hervormingen, ue had gekregen 6mda"t hij geruchten overheid heeft gewaarschuwd dat zou hebben verspreid ^ëeen inter. elke boekverkoper of uitgever die vlew met de Amerikaanse televisie- de officiële regels overtreedt een omroep ABC boete zal krijgen van met minder jn het mterview zie de 42-jarige dan vijf maal de winst die hij heeft Xia0 Bin tegen ABC dat 20.000 men- gemaakt. sen waren gedood bij de geweldda- Het Dagblad van Peking citeerde ^ige ontruiming door het leger van gisteren Li Qiyan, de vice-partijleM het Tiananmen-plein in het een- de Chinese hoofdstad, die trum rebellie voorvluchtig zijn en dat het van vitaal belang voor het voortbe staan van de partij, de stabiliteit van de maatschappij en de fundamente le belangen van het volk is dat deze mensen gepakt worden. Li stelde dat "de contra-revolutionairen zo arrogant zijn dat zij ook nu nog con tra-revolutionaire geruchten ver spreiden, hun toevlucht zoeken in demagogie en ijdel verzet bieden". Vermoed wordt dat de arrestaties van dissidenten in China nog altijd voortgaan, maar de staatsmedia ma ken daar nog zelden melding van. uitzondering vormde het avondjournaal donderdag op de Chinese staatstelevisie. Daarin wer- or" den beelden getoond van een amb- tenaar die tien jaar gevangenisstraf pornografische publicaties'. Onder tussen werd melding gemaakt van nieuwe doodvonnissen en lange ge vangenisstraffen voor dissidenten. De Chinese media meldden dat acti visten 'zonder genade' vervolgd zul len worden. De staatsdienst voor pers en pu blicaties heeft besloten tot nieuwe harde maatregelen om de versprei- zogeheten ongezonde lite- Buitenland kort Proceskosten De Griekse regering heeft bekend gemaakt dat zij niet langer de kos ten zal betalen van het proces dat de voormalige premier Andreas Pa- pandreou heeft aangespannen te gen het Amerikaanse weekblad Ti me. Papandreou had het proces we gens smaad aangespannen, nadat Time een interview had gepubli ceerd met een voormalige Griekse bankdirecteur die had gezegd dat Papandreou miljoenen had opge streken in ruil voor politieke gun sten. Avondklok In Somalië is gisteren een avond klok ingesteld na massale rellen in de hoofdstad Mogadisju waarbij 8 doden en 24 gewonden zijn geval len. Volgens een verklaring van het Somalische ministerie van binnen landse zaken werden de rellen ver oorzaakt door een aantal oproer kraaiers bij een moskee in het wes ten van de hoofdstad, waar het Of ferfeest, de belangrijkste islami tische feestdag, werd gevierd. F-16 neergestort Bij het Belgische plaatsje Saint-Hu- bert, 130 kilometer ten zuidwesten van Brussel, is gisteren een F-16 ge vechtsvliegtuig neergestort. De twee piloten wisten zich met hun schietstoel te redden. Het toestel kwam in een bos langs de weg neer, op ongeveer 800 meter van het cen trum van het plaatsje. De koepel van de cockpit kwam neer in het dorp, tussen het kerkhof en het poli tiebureau, maar veroorzaakte ook geen gewonden. Voedselhulp De Europese Gemeenschap zal Ar gentinië voor bijna een miljoen gul den aan voedselpakketten schen ken. De EG doet dat op verzoek van het Internationale Rode Kruis. Ar gentinië heeft te maken met een enorme economische crisis. De in- «n Peking in de nacht v „w verklaarde dat nog steeds organisa- op 4 juni. De ongemonteerde opna- toren van de contra-revolutionaire rne van het interview werd blijk baar door de Chinese televisie on derschept toen zij door ABC per sa telliet werd overgeseind naar de Verenigde Staten. READING (ANP) - De leiding van de Wereldbond van Bijbel- genootschappoen beraadt zich op dit moment over de vraag, hoe zij tegemoet kan komen aan de sterke behoefte aan bijbels in de Sovjetunie. Leiders van de Russisch-Orthodoxe Kerk heb ben onlangs in een gesprek met de Wereldbond gezegd dat de behoefte aan bijbels pas zal af nemen, als de Russische christe nen over minstens 20 miljoen bijbels kunnen beschikken. De Wereldbond, die de leve ring van zoveel bijbels als de grootste uitdaging sinds zijn op richting in 1946 beschouwt, be studeert op dit moment moge lijkheden om een drukpers en een distributiecentrum in de Sovjetunie te vestigen. Metropoliet Vladimir, plaats vervangend hoofd van het bu reau voor externe betrekkingen van het patriarchaat van Mos kou, heeft de Wereldbond verze kerd dat er geen problemen zul len zijn bij de import van bijbels in de Sovjetunie. Hij zegde toe dat de bijbels eerlijk onder de mensen zullen worden ver deeld. Vladimir wees er voorts op dat ook onder niet-gelovigen de belangstelling voor bijbels groot is. "Ik heb nog geen onge lovige in dit land gezien die geen bijbel wilde hebben", aldus Vla dimir. Het persbureau Tass citeerde onlangs het atheïstische hoofd van een school die ervan over tuigd zei te zijn dat de bijbel, als monument van menselijk den ken, moet worden bestudeerd. "Verscheidene generaties zijn opgegroeid zonder te weten dat schilders, schrijvers en dichters door bijbelse onderwerpen zijn geïnspireerd om grote kunst werken voort te brengen", aldus het schoolhoofd. Scherpe kritiek op chef van KGB MOSKOU (Rtr/DPA) - Het Sovjet- parlement heeft gisteren na een be wogen hoorzitting ingestemd met de benoeming van Vladimir Kr- joetsjkov tot chef van de staatsvei ligheidsdienst KGB. Volgens het nieuwsagentschap Tass stemden slechts zes afgevaardigden tegen Krjoetsjkov. De 65-jarige Krjoetsjkov kreeg een spervuur van vragen over zich heen op de hoorzitting. Het was voor het eerst dat het hoofd van de KGB verantwoording moest afleg gen tegenover het parlement. Vol gens Krjoetsjkovis de KGB niet meer de duistere organisatie die zij onder Stalin was en loopt zij volle dig in de pas met het hervormings beleid van Sovjetpresident en par tijleider Michail Gorbatsjov. De KGB-chef zei dat er zo'n 200.000 mensen bij de KGB werken, inclu sief de grenstroepen. NAIROBI - Een gewapende Keniase militair houdt de wacht bij e de overheid in beslag genomen hoeveelheid ivoren slagtanden, terwijl e ambtenaar een en ander noteert en controleert. Volgende week yordt in hoofdstad Nairobi maar liefst 12 ton aan in beslag genomen ivoor ver brand in een poging van de autoriteiten om de handel in ivoor te ontmoedi gen. De olifantenstand in Kenia dreigt namelijk in snel tempo te worden terrein af. Het omstreden klooster gedecimeerd door de hoge prijzen die voor ivoor op de wereldmarkt zijn te werd in 1984 gevestigd in een bedingen. Inmiddels is al een export-verbod voor ivoor ingesteld. U*oto EPA) praktische problemen groeien Bonn boven het hoofd. De regering trapt op de noodrem en ze onder neemt voorzichtige pogingen om de mensen er toe te brengen in het land te blijven waar zij wonen. Sinds kort beschouwt de rege- ring-Kohl het als haar voornaamste doel de leefomstandigheden voor Duitse minderheden in Oost-Euro pa zodanig te verbeteren, dat zij daar blijven. Begin juli heeft staats secretaris van binnenlandse zaken Waffenschmidt met de leiding van de Sovjetunie gesproken over de mogelijkheid, de ooit door Duitsers bewoonde Volga-republiek 'uit de mottenballen te halen'. Russische tsaren haalden deze kolonisten in de 18e eeuw hun land in. Stalin liet de Volga-republiek in 1941 opheffen waarna de bewoners ervan als collaborateurs van Hitier gedeporteerd werden, tot in Sibe rië. Waffenschmidt stelde zijn ge sprekspartners in Moskou er van in kennis dat de Bondsrepubliek ge neigd is bij te dragen aan het opbou wen van de nieuwe Volga-repu bliek. Sovjetburgers van Duitse afstam ming waren in 1988 met 48.000 men sen de op ëën na grootste groep on der de immigranten, na de 140.000 personen die uit de 'oostprovincies' kwamen die sinds de Tweede We reldoorlog behoren tot het grondge bied van Polen. Duitse minderhe den wonen verder in Roemenië, Tsjechoslowakije, Hongarije en Joegoslavië. De Westduitse regering schat hun aantal in geheel Oost-Europa op 3,5 miljoen. Ze meent dat veel mensen met Duitse wortels zouden beslui ten in hun huidige woonomgeving te blijven als het hun economisch beter ging en ze meer culturele rechten kregen. Veel immigranten spreken onvoldoende of helemaal geen Duits, omdat deze taal in hun vaderland niet wordt onderwezen. Dit werkt bedrog in de hand: Po len, Russen of Roemenen beroepen zich zogenaamd op Duitse voorou ders, maar ze beschikken over geen of valse papieren en onttrekken zich zo aan controle door de overhe den. Veel Westduitsers worden nar rig over de voorrechten van hun nieuwe landgenoten: gewennings- geld, hogere sociale uitkeringen of een voorkeursbehandeling bij het uitdelen van opdrachten door de overheid. "De Russki's en Polak ken pikken onze banen en huizen in", valt herhaaldelijk te vernemen. Medewerkers van de sociale dienst nemen jaloezie en openlijke vijan digheid waar. De Westduitse overheid geeft in 1989 meer dan drie miljard gulden uit voor de integratie van immigran ten en de bouw van woningen. Het is nu al duidelijk, dat dit bedrag in 1990 niet toereikend zal zijn. Joodse betogers bij Auschwitz weggeslagen OSWIECIM (AP) - Poolse arbeiders hebben gisteren met harde hand een groep betogers, onder wie een Amerikaanse rabbijn, verwijderd van het terrein van het nonnen klooster, aan de rand van het voor malige concentratiekamp Auschwitz. De rabbijn en zes stu denten hadden eerder geprobeerd het klooster te bezetten en geeist dat de 14 nonnen die het bewonen zouden vertrekken. De demon stranten vinden dat het klooster de nagedachtenis ontheiligt van de zes miljoen joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi's zijn vermoord. Rabbijn Avraham Weiss van het Hebrew Institute in New York en de zes studenten klommen eerder gis- door teren over het zeven meter hoge •en ijzeren hek rond het klooster en de zongen religieuze liederen. Vervol- er- gens kwamen arbeiders in actie en sloegen de demonstranten van het malige opslagplaats van de SS aan de rand van het concentratiekamp. BONN - De plotselinge ziekte van de Oostduitse president en partijlei der Erich Honecker heeft een stroom van speculaties op gang ge bracht over diens opvolging. Wie zal de plaats van Honecker innemen, wanneer deze zijn functies neerlegt of zijn ogen voorgoed sluit? En gaat er na het vertrek van de bejaarde communist ook in Oost-Berlijn een frisse wind i door Terrence Petty/AP Op 8 juli moest de nu 76 jaar oude Honecker in aller ijl de bijeenkomst van de leiders van het Warschau pact in de Roemeense hoofdstad Bukarest verlaten, wegens een acu te aandoening aan de galblaas. Na een aanvankelijk stilzwijgen meld de het Oostduitse persbureau ADN drie dagen later dat Honecker uit het ziekenhuis in Oost-Berlijn was ontslagen en met vakantie was ge gaan. Hij was behandeld in verband met een galsteen, aldus ADN. Vol gens deskundigen is hiermee het einde van het tijdperk-Honecker toch ingeluid. Honecker, die in 1961 als secreta ris voor staatsveiligheid van het Centraal Comitee van de Oostduits communistische partij (SED) ver antwoordelijk was voor de bouw der. In 1976 werd hij tevens be noemd tot voorzitter van de staats raad, hetgeen het presidentschap van de DDR betekende. Onder lei ding van Honecker groeide de DDR uit tot de economisch sterkste staat in Oost-Europa. De laatste jaren krijgt de Oost duitse economie het echter steeds moeilijker en de jarenlange econo mische groei lijkt te stagneren. Niettemin heeft Honecker tot nu toe geweigerd ook maar te denken aan economische hervormingen, zoals die in socialistische broeder landen als de Sovjetunie, Polen en Hongarije worden doorgevoerd, om over politieke hervormingen nog maar te zwijgen. De ontwikkeling naar een meer pluriforme samenleving in deze lan den wordt door de SED-leiding met argusogen gevolgd. De tijden van de leuze 'Von der Sowjetunion ler- nen heisst Siegen lernen' (van de Sovjetunie leren betekent leren overwinnen) zijn voorbij. Honecker probeert met alle mogelijke moeite de perestrojka (herstructurering) en de glasnost (openheid) van Sovjet president Gorbatsjov buiten de Oostduitse deur te houden. Het eco nomische systeem in de DDR deugt en behoeft geen herziening, zo laat Honecker de wereld telkens weer weten, en verder kent het land een ware socialistische democratie. Punt uit. Erich Honecker economische hervorming steeds luider. Het afgelopen anderhalfjaar h'ebben in Oostduitse steden als Leipzig, Dresden en Oost-Berlijn demonstraties plaatsgehad die wat dat betreft aan duidelijkheid niets te wensen overlaten. Toch menen waarnemers dat in de DDR alles voorlopig nog wel even bij het oude zal blijven. Deskundigen gaan ervan uit dat, zodra Honecker de teugels niet lan ger in handen heeft, er zich in de DDR een machtsstrijd zal ontwik kelen tussen de verschillende mag komen, hij zal zich voorlopig onthouden van welke diepgaande hervormingen dan ook, aldus de ex perts. "Geen enkel volwaardig lid van het Politburo heeft enig begrip voor de noodzaak van politieke verande ringen in de DDR", zo zegt Eber- hard Schneider, een DDR-specialist van het Bondsinstituut voor Oost- europese en Internationale Studies in Keulen. "Zij hebben er geen be grip voor en dat willen zij ook niet hebben", meent hij. Zowel Schneider als andere DDR-specialisten zijn er echter van overtuigd dat de Oostduitse leiding vroeg of laat moet gaan hervormen. Het is een kwestie van tijd, menen zij. De DDR zal alleen al veranderin gen moeten doorvoeren, wil dat land het straks op kunnen nemen tegen Hongarije en Polen, landen die waarschijnlijk veel westerse in vesteerders zullen aantrekken. "De Oosteuropese landen die her vormingen doorvoeren zullen bete re partners zijn. Het is simpelweg veel eenvoudiger om samen te wer ken met meer open samenlevin gen", aldus Peter Danylow, een Oosteuropa-expert van de Duitse Stichting voor de Bestudering der Buitenlandse Politiek in Bonn. "Dat. is een gegeven dat de DDR ook zou moeten erkennen". De directe opvolgers van Honec ker mogen zich wellicht nog niet op zal de kansen voor een opmars van hervormingsgezinde communisten binnen de SED toch aanzienlijk ver groten, aldus de DDR-experts. De vraag wie het roer van Honec ker zal overnemen, wanneer deze mocht aftreden of komen te overlij den, is niet met zekerheid te beant woorden. Er is een aantal serieuze kandidaten. De man die over het algemeen wordt beschouwd als Honeckers 'kroonprins' is Egon Krenz. Krenz, 52 jaar oud, is lid van het Politburo van de SED en - eveyials Honecker in zijn vroegere jaren - secretaris voor staatsveiligheid van het Cen traal Comité. "Krenz heeft Honec ker al een aantal maal vervangen tij dens staatsbezoeken. Dat is een aanwijzing dat hij hoog aangeschre ven staat", aldus Schneider. Een tweede gegadigde voor het leiderschap van de SED is Günter Schabowsky, de 60 jaar oude partij leider van Oost-Berlijn. "Volgens mij zou er onder Krenz niets van be lang gebeuren. Maar wellicht heeft Schabowsky iets meer begrip voor hetgeen gedaan moet worden", zo zegt Schneider. Het Westduitse boulevardblad Bild noemde on langs nog een derde troonpreten dent, en wel de 59-jarige partijchef van Karl-Marx-Stadt, Siegfried Lo- renz. Geen van de hierboven genoem de kandidaten staat echter te boek SED hervormers bevinden, zijn zij op hun hoede. Het Politburo heeft zich immers onlangs nog op niet mis te verstane wijze tegen de her vormers in de SED gekeerd. Hans Modrow, de partijleider van Dres den, werd bij deze gelegenheid tot zondebok gemaakt voor alle meer kritische partijfunctionarissen. Modrow, die naar verluidt de her vormingspolitiek van Gorbatsjov een warm hart toedraagt, werd door het Politburo beschuldigd "ineffec tief te zijn bij het controleren van vijandige bourgeois-activiteiten". Hiermee doelde men op het relatief milde beleid van de Dresdener par tijleiding jegens demonstranten en andersdenkenden. Volgens Schneider zou het ver trek van Honecker een bijzonder gunstige invloed kunnen hebben op de carrières van hervormingsge zinde functionarissen als Modrow. Bovendien bevindt zich onder het middenkader van de SED een grote groep jonge functionarissen, die nu weliswaar nog geen macht van bete kenis heeft, maar wel een goede

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5