Miamsteeg dealers
Volkswagen pompt miljarden in Seat
ÜUTOBEPRIJr HUIS
Witten zwart geld op renbaan al lang gebruik
Bagage op een imperiaal is duur
Off. Seat dealer voor Lelden e.o.
Levendaal 80
AIITADCADI IC LI II1 O
mi A LI D tf Leiden
IflHN K» Ir tel. 071-144345
Ladbroke eist verbod op 'lasterpraat' van voormalige Leidse medewerker
DONDERDAG 13 JULI 1989
iuio:
Uiteraard zoekt het gros van de au
tokopers naar een leuke, zuinige en
betaalbare wagen. Dat logische ge
geven bepaalt de taak van de auto-
iodustrie. Gelukkig voor die indus
trie zit er rek in de diverse begrip
pen, zodat er toch nog een rijk as
sortiment aan auto's kan worden
aangeboden.
Dat neemt niet weg dat er knappe
koppen worden aangetrokken, dure
windtunnels worden gebouwd, in
gewikkelde computerberekenin
gen worden gertiaakt en kapitalen
worden gestoken in de ontwikke
ling van lichte materialen om het
autorijden vooral zuiniger te ma
ken.
De cw-waarde (de luchtweer-
standswaarde als maatstaf voor de
aërodynamische vorm) is zelfs al tot
verkoopargument verheven en net
zo belangrijk geworden als het aan
tal pk's, het acceleratievermogen en
het gemiddeld verbruik.
Wie beseft hoeveel geld en manu
ren zijn geïnvesteerd in het berei
ken van een lage cw-waarde, kan
begrijpen dat autoconstructeurs
soms met de tranen in de ogen staan
als zij zien hoe diezelfde veeleisen
de automobilisten al de bereikte
zuinigheid weer teniet doen. Door
het monteren van een extra buiten
spiegel of een batterij vérstralers. Of
door het volladen van een imperiaal
die van de auto een pakezel maakt.
Wigvorm
De vorm beïnvloedt het brandstof
verbruik van een auto sterk. Daar
om hebben moderne wagens de
welbekende wigvorm, worden alle
oneffenheden aan de carrosserie in
windtunnels gladgestreken en wor
den de ruiten tegenwoordig strak
op de auto geplakt. Met de grootst
mogelijke nauwkeurigheid worden
dergelijke operaties uitgevoerd.
Maar dan breekt de vakantietijd
aan. Van alles en nog wat wordt op
het dak gehesen. De automobilist
beseft vaak niet hoe hij het werk
van de autoconstructeurs afbreekt.
Eenvoudige skidragers verhogen
de luchtweerstand al met 10 tot 44
procent. Zelfs moderne skiboxen
kunnen ondanks hun vermeende
stroomlijnvorm de toets der kritiek
niet doorstaan: afhankelijk van het
fabrikaat ontstaat hierdoor een ver
hoging van de luchtweerstand van
10 tot 27 procent. "En dan begrijpt
men vaak nog niet
to brandstof slurpt", merkt dr.
Buchheim, hoofd van de windtun
nels in de onderzoeksafdeling van
Volkswagen wat cynisch op.
Voor of achter
Hij begrijpt trouwens wel dat de rei
ziger soms niet zonder imperiaal
kan. Maar dan moet men ook besef
fen dat daardoor het brandstofver-
buik fiks toeneemt, zeker als men
hogere snelheden aanhoudt. Zelfs
de manier van beladen van een im
periaal telt mee. De koffers voor of
achter op de imperiaal kan flink ver
schil uitmaken.
In het algemeen kan worden ge
zegd dat de cijfers uitmaken dat de
plaats boven de cabine het minst ge
schikt is voor het vervoer van baga
ge en eigenlijk alleen moet worden
gebruikt als het beslist niet anders
kan. Wind en weer hebben er one
venredig grote invloed op.
Een grote kofferruimte als slokop
voor alle bagage is natuurlijk het
simpelste antwoord op''transport
problemen. Voor het vervoer van
ski's, gordijnrails en lange planken
zijn er nog de skizak en de deelbare
achterbankleuning in tal van mo
dellen, waarmee de automobilist bij
de aankoop al rekening kan hou
den. Want wat in het interieur van
de auto verdwijnt, rijdt goed en
voordelig mee. Bagage bovenop is
duur.
De imperiaal verhoogt de luchtweerstand en dus het brandstofverbruik. Een 20 procent hogere luchtweerstand
alleen door de imperiaal betekent ongeveer tien procent meer brandstof bij een snelheid van 120 km/uur.
De gunstigste plaats op de imperiaal is in het midden of achteraan. Dan nog wordt de luchtweerstand met circa
30 procent verhoogd, wat neerkomt op een verhoging van het brandstofverbruik met eenzesde deel.
De luchtwervelingen boven het front van de auto (zie foto) tonen het aan: hier aangebrachte lading kan leiden
tot een kwart meer brandstof. (foto pr)
Goedkope benzine
in Luxemburg
Dat er in de diverse vakantielanden
nogal grote prijsverschillen zijn aan
de pomp, zullen we zeker tot 1993
moeten ondergaan. Absolute top
per is Frankrijk waar men langs de
Autoroute voor een liter milieu
vriendelijke loodvrije benzine als
het ware gestraft wordt met een
prijs van bijna ƒ2,15. Vergeleken
met het tanken in Luxemburg
scheelt dat ruim een gulden per li
ter.
Nu is het Groot Hertogdom een
eldorado om te tanken, wat in de va
kantie dan ook blijkt uit de giganti
sche rijen bij de vele tankstations.
Diesel kost in Luxemburg drie
kwartjes en super ongeveer 1,20
per liter. Wie niet langs de snelweg
tankt kan in de meeste landen door
gaans veel voordeliger uit zijn.
Alleen in België. Luxemburg en
Frankrijk kan langs de snelweg
LPG getankt worden. In de overige
landen zult u op zoek moeten naar
lokale tankstations en die staan be
schreven in de elk jaar geactuali
seerde versie van de LPG-gids die
o.m. bij de ANWB en tankstations te
koop is. Reist u naar het zuiden dan
is te overwegen niet de Autoroute
de Péage te nemen. De route via
Luxemburg is niet alleen rustiger
maar het scheelt heen en terug sa
men ruim f 100,- aan tank- en tolkos-
ten.
nuchl A /r\ ni IIVI lort nril
ALPHEN A/D RIJN 01720-21521
HILLEGOM 02522-29423
KATWIJK 01718-15141
LEIDERDORP 071-899212
LISSE 02521-19131
OEGSTGEEST 071-173414
VOORSCHOTEN 071-769307
'Moeder' Volkswagen koestert kost
bare en ambitieuze plannen met
haar jongste dochter Seat. Zij is be
reid niet minder dan 8,5 miljard
Westduitse marken te spenderen
aan de Spaanse schoonheid waar
door die in staat wordt gesteld een
belangrijke rol te gaan vervullen op
het Europese autotoneel.
Zoals bekend behoort het Spaan
se automerk Seat sinds enkele jaren
tot het Volkswagen-concern. Met
Westduitse steun is het noodlijden
de bedrijf aan een opmerkelijk her
stel bezig. Vorig jaar werd na tien
tallen jaren van verlies eindelijk
weer eens winst gemaakt: 15,5 mil
joen dollar. Nog geen opzienbarend,
bedrag maar voldoende om de VW-
directie in Wolfsburg te stijven in
het besluit stevig in het Spaanse
merk te investeren.
Een flink deel van de uitgetrok
ken 8,5 miljard mark zal worden be
steed aan de modernisering van de
reeds bestaande Seat-fabrieken,
waardoor daarin niet alleen sneller
maar vooral kwalitatief beter kan
worden gewerkt. Een bedrag van
3,4 tot 4 miljard is echter bestemd
voor de bouw van een gloednieuwe
en uiteraard hyper-moderne fabriek
in het plaatsje Martorell nabij Bar
celona.
Het jaar 1992 zal derhalve uiterst
belangrijk voor Seat worden. Niet
alleen omdat dan in de woonplaats
van het merk - Barcelona - de Olym
pische Spelen zullen worden ge
houden (Seat zorgt voor het vervoer
en voor de ontvangst van belangrij
ke gasten) en omdat in dat jaar de
Europese binnengrenzen geslecht
moeten zijn, maar in datzelfde jaar
moet ook de nieuwe fabriek in Mar
torell operationeel zijn.
Op volle sterkte zullen daar 8500
man personeel 1500 Seats per dag
bouwen. Mede door die bijdrage zal
de produktie van Seat (nu nog zo'n
dikke 400.000 auto's per jaar) meer
dan verdubbeld zijn en in totaal te
gen de één miljoen eenheden bedra
gen. Waarbij 200.000 in Spanje te
bouwen Volkswagens Polo zijn
meegeteld.
Verbeteringen
Tegen die tijd zullen er ongetwijfeld
ook nieuwe modellen worden uitge
bracht. Maar zolang die nieuwe ge
neraties nog niet op de markt zijn
gezet zullen ze in Spanje blijven
dokteren aan de bestaande Seat-
modellen.
De Ibiza is daarvan veruit de be
langrijkste. Ongeveer een half jaar
geleden werden wat verbeteringen
in de Ibiza-serie doorgevoerd. Ge
zien de verwantschap tussen de Se
at Ibiza en de Malaga lag het voor de
hand dat die verbeteringen ook
voor de Malaga gevolgen zouden
hebben. Dat bleek dezer dagen bij
de presentatie van de nieuwste Ma
laga.
De verschillende nu ook in Mala
ga doorgevoerde verbeteringen zijn
stuk voor stuk op zichzelf weinig
weinig opzienbarend, maar bij el
kaar heeft de wagen vooral inwen
dig toch een leuke verlevendiging
ondergaan.
Aan de buitenkant verschenen
een andere grille met een groter Se-
at-embleem, een hoger geplaatste
stootrand, aantrekkelijker wieldop
pen, verbeterde ruitewissers en ook
aan de rechterkant een buitenspie
gel. In het interieur werden de stoe
len door betere vervangen, er werd
een ander stuurwiel in geplaatst,
het dashboard werd overzichtelij
ker en aantrekkelijker gemaakt en
de bedieningsknoppen op de stuur-
kolom werden op veelvuldig ver
zoek - vervangen door gewone goed
bruikbare hendels. Verder werden
ventilatie en verwarming verbeterd
en de versnellingsbak soepeler ge
maakt.
Motoren
Alle benzinemotoren zijn nu voor
zien van een drieweg-katalysator.
Standaard zit in de Malaga de an
derhalve liter Porsche-motor met 90
pk vermogen. Volgens de fabriek
zijn al die verbeteringen tot stand
gebracht zonder de prijs te verho
gen. Althans geen extra verhogin
gen. Maar dat wil niet zeggen dat de
'normale' prijsverhogingen van één
of twee procent deze zomer geen
doorgang zouden vinden. De goed
koopste Malaga is de Special i, die
voor 20 mille in de prijskrant staat.
Overigens heeft de 1714 cc 55
pk dieselmotor die zowel in de Ibiza
- als in de Malaga-serie wordt ge
bruikt ook een aantal verbeteringen
ondergaan. Zo is de voorgloeitijd te
ruggebracht tot zeven seconden.
Verder is er natuurlijk ook weer wat
gedaan aan het geluid. Een andere
eindreductie in de transmissie
drukt het toerental. Dat scheelt op
kruissnelheid zo'n 500 toeren per
minuut, hetgeen uiteraard geluid en
verbruik ten goede komt.
Marbella
Ook de kleine Seat Marbella en het
daarvan afgeleide Terra-bestelwa-
gentje zijn niet ontkomen aan de
Spaanse drift tot verbetering. Zo
zitten daar voortaan betere remmen
op en zorgen aangenamer stoelen
voor een wat groter comfort.
Tijdens de presentatie van de
hierboven genoemde gereviseerde
modellen werd ook een vijfdeurs
Ibiza getoond, maar importeur Pon
Car in Heemstede heeft nog geen
plannen deze uitvoering naar Ne
derland te halen. Hij komt wel in de
prijskrant, maar zal alleen op bestel
ling worden geleverd. Zelfs in de
showroom in Heemstede zal hij niet
te zien zijn.
UTRECHT/LEIDEN - Het kort ge
ding dat het gokbedrijf Ladbroke
tegen een voormalige Leidse mede
werker en diens advocaat heeft aan
gespannen, doet op het oog wat
overdreven aan. De ex-medewerker
en diens Utrechtse advocaat Faber
beschuldigen Ladbroke ervan be
hulpzaam te zijn bij het witten van
zwart geld. „We hebben dat gezegd
in een uitzending van Veronica's
Nieuwslijn", vertelt Faber. „Maar
dat was niks bijzonders. Die praktij
ken bestaan al jaren en iedereen
weet dat. Ik vind het nogal overdre
ven van Ladbroke om via de rechter
rectificatie te eisen. Het is een opge
klopte zaak". Het kort geding dient
maandag voor de president van de
Utrechtse rechtbank.
door
Jos Heymans
Volgens de Leidenaar komt hét re
gelmatig voor dat het gokcircuit op
de renbaan wordt gebruikt om
zwart geld te witten. Het systeem is
simpel. De winnaar van een prijs
krijgt by uitbetaling een op zyn
naam gesteld bewijs, dat de kans
spelbelasting over het gewonnen
bedrag is ingehouden. Mensen die
zwart geld willen witten, kopen de
winnende wedbifjetten op, innen
het bedrag en krijgen het op. naam
gestelde bewijs dat zij een prijs heb
ben gewonnen waarover belasting
is betaald.
Medewerkers van Ladbroke zou
den bemiddelen door de mensen
met zwart geld in contact te bren
gen met de prijswinnaars. Een win
naar wil zijn wedbiljet graag verko
pen, als hij er meer voor krijgt. Wie
een prijs van 2000 gulden wint, ont-
GIST-BROCADES - Het bio-
teehnologisch concern Gist-broca-
des staakt op 25 juli de produktie
van 7-ADCA, een tussenprodukt
voor antibiotica, in Freeport op de
Bahama's. Gist heeft meegedeeld
dat het bedrijf daar verlies lijdt
doordat de ontwikkeling van de
markt voor dat produkt sterk is ach
tergebleven bij de verwachtingen.
Verbetering in de situatie wordt
niet
vangt in werkelijkheid slechts 1500
gulden. De rest is belasting. Wie zijn
zwarte geld wil witten, is graag be
reid om 1600 gulden voor het win
nende biljet te betalen.
De methode wordt genoemd in
een vertrouwelijk rapport, aan de
hand waarvan de kantoorhouders
van Ladbroke worden opgeleid.
Volgens Ladbr.oke gaat het om een
artikel dat is overgenomen uit het
Algemeen Politieblad en slechts tot
doel heeft de kantoorhouders erop
te wijzen dat dit soort praktijken
voorkomen. Maar advocaat Faber
verwerpt dat argument. „Je kunt je
niet aan de indruk onttrekken, dat
het hier gaat om een richtlijn voor
bookmakers. Het is heel sugges
tief', meent de raadsman. „Dit is
geen informatie, maar een duidelij
ke instructie".
Onderzoek
Hoewel Ladbroke de beschuldigin
gen ontkent, heeft het gokbedrijf
aan het ministerie van landbouw
gevraagd een onderzoek in te stel
len naar de geruchten dat zwart geld
op de renbaan wordt gewit. Ook het
kamerlid Schutte (GPV) heeft om
dat onderzoek gevraagd, waarmee
de Algemene Inspectie Dienst
(AID) inmiddels is begonnen. Ook
dat lijkt wat overdreven, omdat de
inspecteurs van de AID al jaren
niets anders doen dan controleren
op de renbaan. „Maar dat is een
standaard-controle", legt een
woordvoerder van het ministerie
uit. „Ditmaal krijgt de controle óp
het witwassen van zwart geld extra
aandacht".
Geregelde bezoekers van de ren
baan verwachten weinig van het on
derzoek. Als het kwaad uit te ban
nen zou zijn, was dat allang ge
beurd, redeneren ze. „Het is onmo
gelijk om te bewijzen dat degene die
een prijs int niet de oorspronkelijke
eigenaar van het wedbiljet is", me
nen deskundigen. Schutte heeft mi- doelmatig een dergelijke registratie en de casino's kennen het verschijn-
nister Braks (landbouw) voorge- zou zijn, als de organisator niet be- sel. Er vindt namelijk geen registra-
steld om ook de koper van een wed- schikt over de bevoegdheid om van tie plaats van de winnaar van een
biljet te registreren. „Registratieeen wedder te eisen dat hij zich legi- staatslot en die van een prijs in het
vooraf van elke wedder zou tot on- timeert". casino. Enkele jaren terug versche-
overzienbare administratieve moei- Het witwassen van zwart geld nen verhalen over de ruiltruc met
'lijkheden leiden", meent de minis- komt overigens niet alleen op de staatsloten. Volgens de staatssecre-
ter. „Bovendien rijst de vraag hoe renbaan voor. Ook de Staatsloterij taris van financiën was daarvan by
de belastingdienst niets bekend.
Wel erkende hij het risico van een
eventuele handel in staatsloten. Om
dat te beperken wordt overwogen
om de termijn waarbinnen prijzen
worden uitgekeerd terug te bren
gen van een jaar tot drie maanden.
Gevoelsmatig
Om de fraude zoveel mogelijk tegen
te gaan, zal de winnaar tegenover de
belastingdienst aannemelijk moe
ten maken dat hij een grote prijs ge
wonnen heeft. Met staatsloten en
casinowinsten is dat uitermate
moeilijk, omdat er bij die kansspe
len geen 'briefje voor de belasting'
wordt afgegeven. De enige informa
tie die de belasting van het casino
kan krijgen, is de datum waarop de
betrokken speler in het speelhuis is
geweest. Bij de balie aan de ingang
van het casino wordt namelijk de
naam van iedere bezoeker in de
computer gestopt.
De belastingdienst zal gevoels
matig moeten vaststellen of iemand
werkelijk een grote prijs gewonnen
heeft. Dat probleem wordt uitvoe
rig besproken in het boek 'Kansspe
len': „Een woordvoerder van een
van de grootste belastinginspecties
zegt geen moeite te hebben met een
casinowinnaar die in loondienst is.
Anders wordt het als de prijswin
naar een eigen bedrijf heeft. In dat
geval zal om een bewijs worden ge
vraagd. Op de opmerking dat dat
bewijs toch nauwelijks meer kan
zijn dan 'mijn vriend wil het wel be
vestigen', antwoordt de betrokken
inspecteur: daarom ook zullen wij
bij dergelijke gevallen niet snel tot
acceptatie overgaan.".
Voor de witters van zwart geld is
het casino niet erg aantrekkelijk, de
renbaan des te meer omdat daar het
•bewijs van belastingbetaling wel
wordt afgegeven.
De Bruijne
woedend op
smog-actie
van collega's
ARNHEM (GPD) - Met het rap
port verkeersmaatregelen smog
hebben de commissarissen der
koningin hun eigen positie on
dermijnd. Zij hebben minister
Nij pels (milieu) een schriftelijke
'handreiking' gegeven om ver
keersmaatregelen bij smog-
alarm op te leggen. Deze kritiek
uit commissaris van de konin
gin in Gelderland M. de Bruijne
(WD) op zijn collega's Boertien
(Zeeland), Patijn (Zuid-Holland)
en Houben (Brabant), de leden
van de coördinatiegroep.
"Deze collega's brengen de
decentralisatie in gevaar. Ik heb
als commissaris nu nog de be
voegdheid om bij smog vrij te
handelen. Zoiets geef je toch
niet aan een minister? Die gaat
straks de wetgever voorstellen
om de wet zo te wijzigen, dat hij
de bevoegdheden krijgt om uit
te maken hoe bij smogvorming
moet worden gehandeld", aldus
De Bruijne.
De Bruijne kan ook niets ont
dekken in de handreiking die
onder meer adviseert om het-
verkeer in de alarmfase tussen
06.00 en 14.00 uur stil te leggen.
"Er staat toch niets nieuws in.
Elke provincie heeft sinds 1987
al een draaiboek van hoe te han
delen in de verschillende fases
van smog. Hebben ze die wel
kunnen terugvinden in hun pro
vinciehuizen?"
LPG Autogas is vandaag net
als benzine twee cent per liter
goedkoper geworden. Aan de mees
te pompen gaat een liter lpg dan
44,9 cent kosten. Deze prijsverla
ging is het gevolg van prijsdalingen
op de internationale produkten-
markt.
