Verschillen verzekeringen
vakanties onoverzichtelijk
O
Baar geld noodzakelijk
kwaad op vakantie
Groentax levert 6 miljard op
Broer van sultan Brunei
15 miljoen gulden armer
Belgen vinden grote partij hasj
in Nederlandse vrachtwagen
Uitrusting militairen 172 miljoen goedkoper
DINSDAG 11 JULI 1989
Verlies of diefstal van bagage,
ziekte of een ongeluk kunnen
de vakantieganger flink wat
narigheid bezorgen en handen
vol geld kosten. Bij forse pech
is een goede verzekering een
flinke pleister op de wonde.
Maar de vraag wat een goede
verzekering is, is niet
eenvoudig te beantwoorden.
Wie met zijn gezin een weekje
of wat door Nederland toert,
loopt immers andere risico's
dan het jonge stel dat een half
jaar op wereldreis gaat.
samenstelling
Raymond Peil
Het doel en de duur van de reis, de
waarde van de bagage, het beoefe
nen van gevaarlijke sporten en het
eigen risico dat de reiziger wil ne
men, beïnvloeden de hoogte van de
premie. Zelfs de leeftijd kan van be
lang zijn. Wie voordelig uit wil zijn,
zoekt de verzekering die het meest
past bij zijn omstandigheden en zijn
Probleem daarbij is, dat de verze
keringsmaatschappijen hun dien
sten aanbieden in onvergelijkbare
grootheden. De pakketten verschil
len haast even zeer als de prijzen en
het eigen risico. De maximale ver
goeding voor standaardbagage vari
eert van drie tot vierduizend gulden
en voor onvoorziene kosten van
50.000 tot 100.000 gulden. Boven
dien kan dat per persoon, per gezin
of per polis worden berekend.
De meeste maatschappijen bie
den hun pakket in twee of drie vari
anten aan van goedkoop naar duur
der. In de eerste is het eigen risico
doorgaans hoger, terwijl de verze
kerde bedragen lager zijn en de om
vang van de dekking geringer.
Ziektekosten
De situatie met de verzekering van
ziektekosten is niet minder inge
wikkeld. Meestal moeten zieken
fondsverzekerden die de grens over
gaan, zich aanvullend verzekeren
omdat de normale verzekering niet
geldt in Noorwegen, Cyprus, de
Oostbloklanden of landen buiten
Europa. Om in Canada of de VS een
rekening te kunnen betalen, zijn de
hier geldende uitkeringen te laag en
is een aanvullende verzekering op
zijn plaats. Fondsverzekerden kun
nen de rekening naar Nederland la
ten sturen, maar particulier verze
kerden moeten dat geld voorschie
ten. Ook daar moet rekening mee
worden gehouden.
De extra reis- en verblijfskosten
die gepaard gaan met ziekte, kun
nen niet bij de ziektekostenverzeke
raar worden gedeclareerd. Die val
len onder de reisverzekering, die
apart moet worden afgesloten. Een
aparte verzekering is ook nodig om
in geval van nood een beroep te
Wie tijdens de vakantie aan 'gevaarlijke' sporten wil doen, moet in veel
gevallen een speciale verzekering afsluiten.
kunnen doen op professionele hulp
bij het regelen van vervoer naar
huis, het terugbrengen van een ka
potte auto of het overmaken van
geld. ANWB-leden hebben automa
tisch recht op hulp via de alarmcen
trale van die organisatie. Maar extra
kosten een vliegtuigticket of een
treinkaart moeten altijd worden
gedeclareerd bij de reisverzekeraar.
De hulpverlening zelf is daarop dus
een aanvulling.
Dat de standaardpakketten nogal
veelomvattend zijn, lijkt gemakke
lijk, maar is in de praktijk bepaald
onhandig. Niet zelden is de reiziger
voor één risico twee keer verzekerd,
terwijl een ander risico over het
hoofd wordt gezien. Het ergste is
misschien wel dat dubbele verzeke
ring ook nog eens extra gezeur ople
vert als zich werkelijk problemen
voordoen.
Niet zelden blijkt achteraf dat wie
een beroep doet op de één, bij de an
dere verzekeraar beter af geweest
zou zijn. Om nog maar niet te spre
ken van verzekeraars die risico's op
elkaar proberen af te schuiven als
sprake is van dubbele verzekering.
Uitkleden
De Consumentenbond pleit ervoor
de opgetuigde verzekeringen volle
dig uit te kleden. De organisatie wil
een systeem "waarbij de consu
ment zelf kan kiezen hoe uitgebreid
hij zich wil verzekeren". Maar het is
zeer de vraag of dat er ooit van
komt. Het ontstaan van het huidige
systeem met alle uit reclame-oog
punt aangebrachte toeters en bellen
doet vermoeden dat de verzeke
raars daar weinig belang bij heb
ben.
De vakantieganger is onderweg
het meest gebaat met goed oppas
sen en voor het afsluiten van een
verzekering lijkt het al niet anders
te liggen. De modale toerist kan zich
beter niet spontaan overgeven aan
een middagje delta-vliegen of diep
zee-duiken, want de risico's die dat
met zich brengt, worden doorgaans
niet gedekt. Dat geldt voor meer ris
kante sporten, wat betekent dat de
onfortuinlijke vakantieganger zelf
de dokter of het ziekenhuis moet
betalen. Bij invaliditeit of overlij
den, geeft de maatschappij even
eens niet thuis.
Slechts bij een beperkt aantal
maatschappijen kan men zich aan
vullend verzekeren tegen de medi
sche kosten die een ongeluk bij het
parachutespringen, bergbeklim
men of paragliding met zich kun
nen brengen. Maar dan nog blijft
een uitkering uit bij overlijden of
blijvende invaliditeit. Slechts enke
le gespecialiseerde verzekeraars
zijn bereid, tegen forse betaling,
zo'n risico te dragen. De premies
zijn over het algemeen zo hoog dat
dat slechts 'loont' voor regelmatige
beoefenaren.
De gemiddelde reisverzekering
met Europa-dekking kost per dag
2,25 gulden. Voor wie zich kan per
mitteren vaker dan eens per jaar op
vakantie te gaan, kan het voordeli
ger zijn een verzekering met jaar
dekking af te sluiten. Dat geldt ze
ker voor mensen met een gezin. Een
solist moet wel erg veel reizen wil
hij die kosten eruit halen.
Een gemiddeld gezin met twee
kinderen is kwijt aan zo'n verze
kering, bij gemiddeld 2,25 gulden
per dag voor drie weken Spanje, 189
gulden. Dat wil zeggen als de kinde
ren ouder zijn dan vier jaar. Zijn ze
jonger, dan hoeft voor he., over het
algemeen geen premie te worden
betaald.
Overigens stelt de Consumenten
bond zich op het standpunt dat het
voor een bedrag van 1,50 gulden per
persoon per dag ook kan. "Door de
hoogste tarieven, schiet het gemid
delde flink omhoog", verklaart de
woordvoerster. In dat geval komt
het gezin uit het voorbeeld uit op
een bedrag van 126 gulden voor drie
weken.
Juist om te voorkomen dat ze on
nodig geld uitgeven, sluiten veel
mensen een annuleringsverzeke
ring af. Wie zijn been breekt hoeft
de skivakantie dan niet uit eigen
zak te betalen. Politieke onrust, ern
stige ziekte- en overlijdensgevallen
in de familie kunnen eveneens re
den zijn plotseling af te zien van een
trip. Een enkele maatschappij ver
zekert zelfs het risico van een her
examen. De premie is meestal drie
tot vier procent van de verzekerde
reissom ofwel 150 tot 200 gulden op
een bedrag van 5000 gulden.
Gisse vakantievierders sluiten
geen reis- en annuleringsverzeke
ring af bij het reisbureau waar zij
boeken, elders is het meestal voor
deliger. Wie met een groep gaat, kan
het beste een gezamenlijke annule
ringsverzekering afsluiten. Ook
hier weer adders onder het gras:
huisgenoten en ongehuwd samen
wonenden zijn niet overal gelijk aan
familie of gehuwden.
Geld of cheques mee op vakantie: het heeft allebei
Wie drie weken op vakantie gaat,
loopt al snel met enkele duizenden
guldens op zak. Dat is voor veel
mensen geen prettige gedachte, ze
ker niet voor degenen die normaal
gesproken nauwelijks geld in huis
hebben. In populaire vakantiege-
bieden is het oppassen geblazen
omdat dieven en zakkenrollers we
ten dat ze er relatief gemakkelijk
hun slag kunnen slaan.
Verstandig is het daarom niet al
het geld in contanten mee te nemen.
De vakantieganger doet er goed aan
een deel van het benodigde geld in
cheques en betaalkaarten om te zet
ten. Die zijn voor dieven minder
aantrekkelijk omdat ze niet zo ge
makkelijk kunnen worden besteed
als baar geld. Maar bovendien kan
de vakantieganger het risico terug
dringen door met zijn of haar com-
paan cheques en de bijbehorende
pasjes uit te wisselen.
Baar geld is natuurlijk het handigst:
met plaatselijke valuta kan overal
worden betaald. Maar Nederlands
geld kan over de hele wereld inge
wisseld worden, net als Amerikaan
se dollars. Een nadeel van echt geld
is dat de verzekering slechts tot een
bepaald maximum bereid is verlies
en diefstal te vergoeden.
Verder gelden voor veel landen
in- en uitvoerbeperkingen voor de
eigen valuta. Naar Griekenland
mag niet meer dan 25.000 drachme
worden meegenomen en naar Joe
goslavië niet meer dan 300.000 di
nar. Voor Spanje en Portugal gel
den geen invoerbeperkingen, maar
moeten bedragen boven de 100.000
escudo's of 100.000 peseta's worden
aangegeven bij de douane. Proble
men aan de Griekse grens kan men
voorkomen door al het geld dat de
waarde van 1000 dollar te boven
gaat bij aankomst aan te geven. Uit
voer van drachmen is streng verbo
den. Voor Spanje geldt dat al wat
meer waard is dan 500.000 peseta's,
bij aankomst moet worden aange
geven.
Eurocheques en girobetaalkaarten
missen het voordeel van contant
geld dat er overal mee kan worden
betaald, maar ze zijn beter verze
kerd tegen verlies en diefstal. Bo
vendien is de wisselkoers die wordt
gehanteerd gunstig.
Girobetaalkaarten kunnen in het
buitenland slechts bij het postkan
toor worden verzilverd. Euroche
ques kunnen bij de banken worden
ingewisseld en bovendien kan er
mee worden betaald in hotels, res
taurants en winkels die
zijn van een Euro-chequevignet.
Soms wordt bij het verzilveren van
de cheques in het buitenland ten
onrechte wisselprovisie in rekening
gebracht. Met het wisselbiljet kan
het te veel betaalde bij de bank
thuis worden teruggevraagd.
Reis- en travellercheques zijn een
uitkomst in landen waar Euroche
ques en girobetaalkaarten niet wor
den geaccepteerd. Ze zijn onbe
perkt geldig, maar wel duurder. Bij
aankoop wordt één procent provi
sie in rekening gebracht. Traveller
cheques zijn te koop bij bank. post
kantoor. reisbureau en de ANWB en
kunnen in het buitenland worden
ingewisseld bij de bank. De che
ques zijn te koop in een veelheid
aan valuta, maar het kan verstandig
zijn te kiezen voor een 'harde'
munteenheid zoals de Amerikaanse
dollar, de Duitse mark of de gulden.
Verder is er nog een keur aan credit
cards of plastic geld. Voor het ge
bruik van zo'n kaart rekent de be
trokken organisatie 35 tot 145 gul
den per jaar. In een aantal gevallen
wordt entreegeld geheven. Met de
kaarten kan alleen betaald worden
in bedrijven en winkels. Bij een be
perkt aantal banken is het mogelijk
tegen een hoge provisie geld op te
Groen Linies komt met financiering van wensen
DEN HAAG (GPD) De belasting die Groen Links wil invoeren op milieuvervuilende
produkten, de zogenoemde groentax, zal een kleine zes miljard gulden opleveren. Een zes
de deel daarvan wordt opgebracht door een heffing op benzine om het autogebruik te be
perken. Dit blijkt uit een financiële doorrekening van het verkiezingsprogramma van
Groen Links. De partij presenteerde haar wensenpakket eind mei zonder cijfermatige on
derbouwing. Dit leverde veel kritiek op van de vier grote partijen. Groen Links zal de cij
fers aanstaande donderdag officieel presenteren.
Het samenwerkingsverband van
klein links gaat er bij het verkie
zingsprogramma vanuit dat het fi
nancieringstekort van de overheid
de komende vier jaar met 2 procent
omlaag moet. Voorts houdt de partij
een economische groei van 2,5 pro
cent per jaar aan. Met de kosten ven
reeds overeengekomen beleid blijft
er zo de komende vier jaar 18,7 mil
jard gulden over om te besteden.
Groen Links weet de financiële
ruimte van 18,7 miljard gulden te
vergroten door behalve invoering
van de groentax (6 miljard) ook te
bezuinigen op defensie (3 miljard),
op de inkomens van medisch spe
cialisten en op geneesmiddelen (1
miljard). Samen met een koppeling
van huren aan inkomen (2,9 miljard)
en een zestal belastingmaatregelen
levert dat 14 miljard gulden op.
De zes belastingmaatregelen rijn:
hogere vennootschapsbelasting
voor bedrijven, hogere belasting
aanslag voor huiseigenaren (huur
waardeforfait), hogere inkomensbe
lasting via het deels terugdraaien
van de operatie-Oort, hogere winst
belasting voor oliemaatschappijen,
hogere vermogensbelasting en een
strakke aanpak van belastingfrau
de. Daarmee wordt de totale belas
ting- en premiedruk met drie pro
cent verhoogd.
Hogere inkomens
Die verhoging komt voor het me
rendeel ten laste van bedrijven en
hogere inkomens. Volgens Groen
Links is dat haalbaar door de sterk
gestegen bedrijfswinsten en de
gunstige koopkrachtontwikkeling
bij de hogere inkomens in de afgelo
pen jaren. Voor herstel van de kop
peling trekt Groen Links 12,6 mil
jard gulden uit. Tien miljard gulden
gaat naar de minima en wordt ge
bruikt om onder meer de wao- en
ww-uitkeringen naar 80 procent
van het laatste loon op te trekken en
de uitkeringen van 21- en 22-jarigen
tot die voor volwassenen te verho
gen. Daarmee gaan de minima er 15
procent in koopkracht op vooruit.
Naast herstel van de koppeling
wil Groen Links ook de salarissen
van ambtenaren en trendvolgers
optrekken met zes procent per jaar.
Dat kost 14 miljard gulden. Zo moet
de achterstand die deze groepen nu
hebben ten opzichte van het be
drijfsleven ongedaan worden ge-
maakt. Personeel in de zorgsector
krijgt er vijf procent bij en dat kost 1
miljard gulden.
Arbeidsduurverkorting bij de
overheid van 15 procent (32-urige
werkweek) moet 150.000 banen op
leveren. Er zullen 75.000 werklozen
door aan de slag komen. De operatie
verdient zichzelf via hogere belas
ting- en premieinkomsten van 7
miljard gulden.
Milieu
Aan milieumaatrelen wil Groen
Links 4 miljard uitgeven, aan open
baar vervoer 2,2 miljard. De opkrik
ken van onrwikkelingshulp tot 2
procent van het nationaal inkomen
vergt 2,4 miljard. Het opheffen van
knelpunten in het ondewijs en een
verhoging van de studiefinancie
ring vergen 3.1 miljard gulden.
Maatregelen in de volksgezondheid
kosten 0,8 miljard.
In de volkshuisveting wil Groen
Links hogere huursubsidies, geen
BTW op sociale woningbouw en
meer stadsvernieuwing. Kosten: 3,3
miljard gulden. Een nationale rege-
Dissidenten China geven interview
PARIJS/HAMBURG (AP) - De
naar Frankrijk gevluchte Chinese
dissidenten Yan Jiaqi en Wu'er
Kaixi hebben dezer dagen voor het
eerst een interview gegeven aan een
westerse krant. Het vraaggesprek
met het Franse dagblad Le Monde
werd gisteren gepubliceerd.
Volgens de hoogleraar Yan en de
studentenleider Wu'er 'was het op
treden van Deng Xiaoping tegen de-
democratiseringsbeweging in Chi
na veel bloediger dan dat van Mao
Zedong tijdens de Culturele Revo
lutie (1966-1976).
ling voor kinderopvang kost 0,r
jard. Aan cultuur geeft Groen L n*-ê
200 miljoen extra uit.
In het hele programma zit een re
serve van 4,2 miljard gulden. Deze
staat geboekt als lastenverlichting-
/sluitpost. In geval de economische
groei op 1 procent uitkomt (een se
lectieve groei, aldus Groen Links)
zal er 12,6 miljard gulden minder te
verdelen zijn. In dat geval vervalt de
hele 4,2 miljard financiële reserve.
De rest van het 'gat' wordt goedge
maakt door extra lasten voor werk
gevers en bedrijven alsmede extra
bezuinigingen bij de overheid.
"Toen werden de mensen er met
knuppels onder gehouden, terwijl
zij vandaag de dag tanks en gewe
ren inzetten om de menigten neer te
maaien", aldus Yan. Studenterflei-
der Wu'er noemde het aantal van
2000 doden een 'bescheiden getal'.
Wu'er beschreef de taferelen die
zich op het Tiananmen-plein had
den afgespeeld. "Ik zag dat het leger
gewapend met geweren aankwam
op het noordelijke deel van het
plein en rij voor rij de studenten de
cimeerde. Elke keer viel ongeveer
een dozijn studenten ter aarde", zo
vertelde hij Le Monde.
WHO: miljoenen
kankerpatiënten
lijden onnodig
GENÈVE (DPA) - Zeker vier
miljoen kankerpatiënen lijden
volgens schattingen van de We
reldgezondheidsorganisatie
WHO onnodig veel pijn, omdat
in de medische opleiding pijn
bestrijding veronachtzaamd
wordt.
Bovendien vrezen veel artsen
dat hun patiënten verslaafd ra
ken aan pijnstillende middelen
en daarom schrijven zij bijvoor
beeld morfine in te kleine hoe
veelheden voor. Dit bleek giste
ren op een bijeenkomst van des
kundigen in Genève, waar de
WHO zijn zetel heeft.
In een aantal landen is boven
dien vanwege wettelijke voor
schriften te weinig morfine
voorhanden. Uit onderzoek bij
2000 patiënen in Canada, Groot-
Britannië en de VS, kwam naar
voren dat bij 50 tot 80 procent
van de kankerpatiënten de pijn
onvoldoende werd verlicht.
Een experiment dat de Uni
versiteit van Keulen zes jaar
heeft uitgevoerd heeft in eerste
instantie aangetoond dat een
juiste behandeling de pijn van
kankerpatiënten aanzienlijk
kan verminderen.
De WHO schat dat op de hele
wereld ongeveer 14 miljoen
mensen kanker hebben. Jaar
lijks komen er zeven miljoen ge
vallen bij en ieder jaar sterven
vijf miljoen mensen aan kanker.
LONDEN Scotland Yard is een
massale klopjacht begonnen op de
inbrekers, die ondanks verdergaan
de veiligheidsmaatregelen toch
kans hebben gezien binnen te drin
gen in een van de Britse landhuizen
van de broer van de sultan van Bru
nei. Dagenlang heeft Scotland Yard
stilgehouden dat er in het grote bui
ten in de Londense buitenwijk East
Finchley is ingebroken, en voor
zo'n slordige 15 miljoen gulden aan
geld en sieraden is meegenomen.
Kennelijk omwille van mogelijke
tips van het publiek is nu een boek
je opengedaan over de spectaculai
re inbraak, die heeft plaatsgevon
den zonder dat de uitgebreide huis
houdelijke staf en speciale bewa
kers er ook maar iets van hebben
gemerkt.
Het huis van prins Jefri, en zijn
zuster prinses Norhayati, was bo
vendien beschermd door een uitge
breide alarminstallatie. Maar ook
die reageerde niet, toen de inbre
kers, die blijkbaar goed op de hoog
te waren van de plaatselijke situa
tie, toesloegen en via een raam op
de eerste verdieping de woning bin
nendrongen.
De enige fout die zij volgens Scot
land Yard hebben gemaakt, is het
verliezen van een gouden oorbel, ter
waarde van 10.000 gulden, die in de
oprijlaan van het huis werd aange
troffen. Een kleine, maar wellicht
toch veelbetekenende vergissing in
de overigens zorgvuldig geplande
operatie.
De woedende sultan is onmiddel
lijk een privé-onderzoek begonnen
naar de oorzaak van het falende vei
ligheidssysteem in en rondom het
buiten. De sultan van Brunei be
hoort tot een van de rijkste mannen
ter wereld. Zijn fortuin wordt ge
schat op 16 miljard pond.
HAMBURG De internationale milieuorganisatie Greenpeace heeft gis
teren een nieuw vlaggeschip met de naam Rainbow Warrior te water gela
ten. Het eerste schip van Greenpeace met dezelfde naam werd vier jaar ge
leden in Nieuwzeeland door de Franse geheime dienst tot zinken gebracht.
Greenpeace maakte bekend dat het nieuwe schip, een 32-jaar oude Schot
se treiler, dezelfde missie zal uitvoeren als de eerste Rainbow Warrior. Het
schip zet morgen koers naar de Stille Oceaan om daar te protesteren tegen
de Franse kernproeven in dit gebied.
De tewaterlating van het schip in de Westduitse havenstad Hamburg
werd voorafgegaan aan een minuut stilte voor de Portugese fotograaf Pe-
reira van Greenpeace, die bij de aanslag van de Franse geheime dienst om
het leven kwam. De operatie veroorzaakte destijds een groot schandaal in
Frankrijk en leidde tot het ontslag van de Franse minister van deferisie,
Hernu. (foto ap>
BRUSSEL (ANP) De Belgische
rijkswacht heeft in de nacht van
zondag op maandag vier ton hasj ge
vonden. Een nachtelijke rijks
wachtpatrouille trof de drugs aan in
een vrachtwagen met een Neder
landse nummerplaat op het strand
van Koksijde. Een Nederlander die
zich in de buurt van de vrachtwagen
ophield is aangehouden.
De vrachtwagen en de drugs zijn
door het gerecht in beslag geno
men. De aangehouden Nederlander
is al uitvoerig ondervraagd. Het ge
recht heeft het vermoeden dat deze
drugsoperatie vanuit Nederland
werd geleid. De waarde van de in
beslaggenomen drugs raamt men in
België op zo'n 3,25 miljoen gulden.
Enkele jaren geleden trof men op
het strand van Koksijde al eens zes
ton drugs aan. Ook toen ging het om
een smokkelzaak die opgezet was
door Nederlandse drugshandelaars,
die een villa hadden gehuurd als tij
delijke opslagplaats voor over zee
aangevoerde verdovende middelen.
De drugs die men in de afgelopen
nacht in beslag heeft genomen zijn
vermoedelijk met een snelle motor
boot aangevoerd van een vracht
schip voor de kust. De zaak ging
mis toen de vrachtwagen vast liep
in het mulle zand.
DEN HAAG (ANP) - De vervanging
van de persoonlijke standaarduit
rusting van de militairen van de Ne
derlandse landmacht gaat 172 mil
joen gulden minder kosten dan aan
vankelijk begroot. Staatssecretaris
Van Houwelingen van defensie
heeft dit vandaag in een brief aan de
Tweede Kamer gemeld.
De vermindering van de kosten is
mogelijk door onder meer een bij
stelling van de eisen waaraan ge-
vechtskleding aanvankelijk moest
voldoen. Zo zijn de normen voor be
scherming tegen vuur en hitte van
de kleding verlaagd. De oude nor
men bleken wel haalbaar, maar de
pakken gaven te weinig bewegings
vrijheid en sleten te snel.
Plannen voor vervanging van de
uitrusting dateren van 1985. Het
project omvat onder meer de invoe
ring van nieuwe gevechtskleding,
schoeisel, sokken, slaapzak, tent,
helmen. Van de vervanging van en
kele kleinere artikelen als draagtas
sen en zakmes is afgezien, zo
schrijft de staatssecretaris.
Defensie had in 1985 voor de hele
vervanginsoperatie 690 miljoen gul
den uitgetrokken. Door de bespa
ring van 172 miljoen en een afzon
derlijke planning van het gasmas
ker-project, waarmee 105 miljoen is
gemoeid, is dat bedrag nu op 413
miljoen gulden uitgekomen. Over
de stand van zaken rond de gasmas
kers wordt de Kamer in de loop van
dit jaar nog ingelicht.
De invoering van de nieuwe arti
kelen is nu verschoven naar de pe
riode 1990 tot 1996, laat Van Houwe
lingen weten. Hoge prioriteit is ge
geven aan de invoering van nieuw
schoeisel. Zoals bekend is daarvoor
onlangs de eerste order geplaatst.
Ook voorrang heeft de aankoop van
bepaalde koude-werende uitrusting
zoals een met bond gevoerde win-
terpet, gevoerde handschoenen en
isolerende inlegzolen.
De staatssecretaris meldt nog
eens dat internationale samenwer
king bij de vervanging van de uit
rusting niet mogelijk is. Wel wordt
veelvuldig informatie uitgewisseld
met andere landen, vooral met de
Bondsrepubliek Duitsland. De an
dere Nederlandse krijgsmachtde
len marine en luchtmacht houden
de vervanging bij de landmacht in
de gaten om zo nodig bij bestellin
gen van die kant te kunnen aanslui
ten.
