Eerherstel kwam op tijd
Strijder Joris Ivens was Nederlands befaamdste cineast
Geen rode cijfers Holland Festival
Gaudeamus redt Wereldmuziekdagen ISCM
KIJK-UIT
'Geschiedenis van de Wind'
is dan toch de definitieve af-
scheidsfilm geworden van
Joris Ivens, de 90 jaar gele
den in Nijmegen geboren ci
neast die gisteren in Parijs
overleed (Frankrijk was zijn
tweede vaderland). Met wijs
heid, mildheid en poëzie had
Ivens in 'Geschiedenis van
de Wind' teruggekeken op
zijn eigen leven en carrière.
De film begon met een shot
van een klein jongetje in een
zelfgebouwd houten vlieg
tuigje. Er bestaat een jeugd
foto, daterend van 1911,
waarop een dromerige Joris
poseert in precies zo'n vlieg
tuigje. Uiteindelijk zou hij
wereldwijd fameus worden
als "De Vliegende Hollan
der".
door
Pieter van Lierop
Joris Ivens: politiek engagement en grote sociale bewogenheid, (foto
DEN HAAG (ANP) Het Ne-
derlands Filmmuseum heeft in
verband met het overlijden
van Ivens zijn programma
voor de komende dagen aange
past. In plaats van de geplande
voorstellingen wordt nu van 29
juni tot en met 3 juli een selec
tie vertoond uit het oeuvre van
deze bijzondere cineast. Bij
een aantal voorstellingen zal
een kort herdenkingswoord
worden gesproken.
AMSTERDAM (GPD) - Ondanks
een tegenvallende publieksop-
komst eindigt het Holland Festival
dit jaar niet in de rode cijfers. Dat
zegt zakelijk directeur Geert Dales.
"Maar we hebben van tevoren ook
I zodanige voorzieningen getroffen
dat het eenvoudig niet mis kon
gaan. Dat is gewoon een kwestie
van verantwoord bedrijfsvoeren.
Een nieuw tekort zou afbreuk doen
aan onze onderhandelingspositie
ten opzichte van de drie grote subsi-
f diënten en daar is niemand by ge-
baat".
Dales omschrijft de exploitatie
over 1989 als 'vrij goed'. "Ik heb het
gevoel dat het reuze zal meevallen.
Dit seizoen valt zeker niet in de ca
tegorie 'catastrofe". De definitieve
bezoekerscijfërs waren gisteren nog
niet bekend, maar Dales verwacht
dat de bezettingsgraad niet lager zal
J zijn dan vorig jaar. Die bedroeg toen
I vijfenzeventig procent.
Dat men er Bij diverse voorstellin
gen pas na intensief kunst- en vlieg
werk in slaagde de zaal redelijk ge
vuld te krijgen, vindt Dales geen
I probleem. "Wat moet je anders als
je met een paar honderd lege stoe
len blijft zitten? Dan kun je die
plaatsen toch beter tegen sterk ge
reduceerde prijzen aan geselecteer
de groepen aanbieden?" Met name
de belangstelling voor de concerten
van het Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest en het Radio Kameror
kest en het Groot Omroepkoor was
zo gering - een bezettingsgraad van
f amper tien procent - dat men die
'zonder aanvullend publiek had
moeten afgelasten.
Op de vraag of de tegenvallende
bezoekerscijfers het gevolg zijn van
de hoge toegangsprijzen schudt Da-
les zijn hoofd. "Dat denk ik niet,
nee. Dure dingen deden het goed in
de voorverkoop. Bovendien hadden
we allerlei mogelijkheden gescha
pen om er toch voor een lagere prijs
in te komen. En ook bij goedkope
voorstellingen viel de opkomst
soms tegen". Dales voorspelt dat de
prijsstelling voor volgend jaar zeker
niet drastisch veranderd zal wor
den. "Misschien zullen we nog meer
moeten differentiëren, maar ik ge
loof niet dat ons prijsbeleid fout is".
Volgens Dales zijn er diverse ver
klaringen mogelijk voor de tegen
vallende opkomst. "Allereerst heeft
het goede weer ons parten gespeeld.
Op warme dagen worden telefo
nische reserveringen veel minder
afgehaald. Dan blijven de mensen
blijkbaar liever op het strand lig
gen. Verder hebben wij te lijden on
der het imago dat het Holland Festi
val zich uitsluitend bezig zou hou
den met avantgarde. Maar ik denk
ook dat we onze marketing moeten
verbeteren, want daar heeft het wel
aan geschord".
Over de financiële toekomst van
het Holland Festival is Dales opti
mistisch gestemd. Hoewel ook het
half miljoen aan sponsorinkomsten
dit jaar lager was dan verwacht, zal
men 'een aanzienlijk bedrag' op de
schuld kunnen inlopen. Hoe groot
die schuld is, wil Dales niet zeggen.
Aangenomen mag worden dat die
inclusief de door de gemeente Am
sterdam verstrekte lening van een
miljoen gulden echter nog altijd cir
ca vier miljoen gulden bedraagt.
Een bedrag dat bijna overeenkomt
met de totale begroting van 4,5 mil
joen. Dales: "We zijn de afgelopen
tijd door een diep dal gegaan, maar
ik ben er van overtuigd dat we nu op
de goede weg zijn".
Het kernbestuur onder aanvoe
ring van interim-manager Arie van
der Zwan zal pas ditjiajaar een ver
slag presenteren, waarin de toe
komstplannen op financieel en ar
tistiek gebied uit de doeken worden
gedaan. Pas dan zullen de ministe
ries van WVC en Economische Za
ken en de gemeente Amsterdam be
slissen of ze bereid zijn elk een aan
vullende subsidie van zeven ton per
jaar te verstrekken.
Volgens ingewijden zijn Van der
Zwan c.s. niet van plan de omstre
den festivaldirecteur Ad 's Gra-
vesande te laten vallen. "Hij ver
dient het om nog een kans te krij
gen. Het zou wel heel onverstandig
zijn om in dit stadium het gezicht
van het Holland Festival nog verder
te beschadigen". Dat Van der Zwan
echter achter de schermen de touw
tjes stevig in handen heeft, is een
publiek geheim. Dales glimla
chend: "Hij is niet het type dat zijn
zaakjes laat versloffen. Je kunt wel
zeggen dat hij zeer betrokken is bij
de gang van zaken".
de belangrijkste documentaristen
uit de filmgeschiedenis en de enige
befaamde cineast die Nederland
heeft voortgebracht. De laatste keer
dat we iets van Joris Ivens verna
men was twee weken geleden toen
hij via de pers fel protesteerde tegen
de bloedige wijze waarop in de
Volksrepubliek China de studen
tenrevolte was gesmoord. In China
ook was Ivens' laatste film gesitu
eerd geweest (China was zijn derde
vaderland, Ivens had vele vaderlan
den).
De laatste 35 jaar van zijn leven
werd de filmer in het buitenland
meer geëerd dan bij ons, sinds hij
het in 1946 bestaan had met zijn film
'Indonesia calling' de gedachte uit
te dragen dat men in 'ons Indië'
groot gelijk had zich te willen los
maken van het kolonialistisch Ne
derland. Ivens' eerlijkheid kwam
hem te staan op het verlies van zijn
paspoort. Zeven jaar lang moest hij
het zonder doen en de enige landen
waar hij toen welkom was, lagen in
Oost-Europa.
In 1985 heeft men de kans gegre
pen om het weer goed te maken tus
sen Nederland en Joris Ivens. Het
bestuur van de Nederlandse Film
dagen te Utrecht had de bejaarde ci
neast een Gouden Kalf toegekend
als de Cultuurprijs, voor algemene
verdiensten. En WVC-minister
Brinkman kon de grootmoedigheid
opbrengen speciaal naar Parijs te
reizen om daar in het Institut Neer
landais de onderscheiding te over
handigen. De minister prees Ivens
voor zijn "politieke engagement en
grote sociale bewogenheid, die hem
in staat stelden soms ver voor ande
ren uit de historische betekenis van
politieke en maatschappelijke ont
wikkelingen te herkennen en op
film vast te leggen".
Brinkman als vertegenwoordiger
van dezelfde Nederlandse overheid
die Ivens het leven sinds 1946 zuur
had gemaakt, ging zo ver de consta
tering uit te spreken dat "de ge
schiedenis u meer gelijk heeft gege
ven dan uw toenmalige opponen
ten".
De dankbaarheid waarmee Joris
Ivens reageerde op de Nederlandse
onderscheiding en de door minister
Brinkman gesprokén woorden, wa
ren ongeveinsd. Hetzelfde gold
voor de ontroering waarmee hij zich
oktober 1988 in zijn geboortestad
Nijmegen officieel liet huldigen, om
zich vervolgens in rolstoel over de
lokale kerinis te doen vervoeren. En
pas echt kwam alles goed in januari
van dit jaar toen koningin Beatrix
hem persoonlijk in Rotterdam een
onderscheiding opspeldde en met
haar aanwezigheid bijzondere luis
ter bijzette aan de Nederlandse pre
mière van 'Geschiedenis van de
Wind'.
Flying Dutchman
Tijdens de laatste keren dat ik Ivens
sprak (in-Sorrento, in Venetië, in Ri
mini en nogmaals in Venetië; Italië
was zijn vierde vaderland) was zijn
gefrustreerde verhouding met het
vaderland een onderwerp dat hij
telkens zelf ter sprake bracht. Hij
was zich altijd Hollander blijven
voelen en betoonde zich een en
thousiast bewonderaar van kwali
teiten die hij typisch Nederlands
noemde: de ondernemingszin bij
voorbeeld en de mentaliteit die de
Nederlanders altijd over de wereld
zeeën gestuurd had en die Rotter
dam gemaakt had tot de grootste
haven ter wereld. In 1966 heeft hij
die bewondering uitgedragen in
'Rotterdam-Europoort', zijn enige
in Nederland opgenomen naoorlog
se film.
Over de mentaliteit van de Hol
lander had hij nog een grote speel
film in gedachten, die hij - vanzelf
sprekend - The Flying Dutchman
had willen noemen, maar waarvan
hij niet meer dacht hem zelf nog te
kunnen regisseren, want een realist
is hij altijd gebleven. Als 'Geschie
denis van de Wind' voltooid kon
worden, was het mooi genoeg ge
weest. Met zijn concept voor The
Flying Dutchman (een vierluik dat
zich in verschillende eeuwen moest
afspelen) konden andere Neder
landse regisseurs aan de slag.
Ivens leed onder de Nederlandse
verguizing die op Indonesia Calling
gevolgd was. "Natuurlijk had de re
gering het recht om terug te slaan,
maar dat het zo hard en meedogen
loos zou gebeuren, dat had ik niet
verwacht. Om één voorbeeld te noe
men: ik verbleef in Polen toen mijn
moeder overleed en hoewel de Ne
derlandse ambassade precies wist
waar ik verblijf hield, heeft men mij
te laat gewaarschuwd, zodat men
ook niet een speciale regeling hoef
de te treffen en daardoor ben ik niet
in staat geweest bijtijds naar Neder
land terug te keren om de begrafe
nis bij te wonen. Zoiets zal ik moei
lijk kunnen vergeven".
Eerbied
Een troost heeft Joris Ivens al die
tijd gehad aan de bijzondere waar
dering en eerbied waarmee men
hem in andere landen placht te om
ringen. Italië onderscheidde de Ne
derlander met de Vittorio de Sica-
prijs, waaraan vorig jaar nog een
Gouden Leeuw van Venetië werd
toegevoegd. Frankrijk schonk hem
het Légion d'Honneur, Finland de
Wereldvrede-prijs, Engeland en
Oost-Duitsland vergulden hem met
eredoctoraten. Rusland schonk
hem de Leninprijs, maar nadat
Ivens zich distantieerde van de Rus
sische optredens in Tsjechoslowa-
kije en Polen, is de waardering in
Oost-Europa voor de Nederlandse
documentarist aanmerkelijk be
koeld.
Tijdens zijn laatste levensjaren
was de voormalige communist een
politiek ontgoocheld mens, die zelfs
zijn films over Laos en Vietnam des
noods wel propaganda wilde noe
men. Een paar jaar geleden zei hij in
een interview zelfs dat je beter een
"ziek kapitalisme" kunt hebben
dan het „zogenaamde socialisme
dat in de Sovjetunie heerst". En hij
adviseerde om zonder dralen de
kruisraketten in Nederland te plaat-
Zijn beste films maakte Joris
Ivens in een tijd toen voor een idea
list als hij de wereld iets overzichte
lijker in elkaar leek te zitten dan te
genwoordig. De in 1898 in Nijme
gen geboren Ivens maakte zijn bes
te werk in de periode tussen de twee
wereldoorlógen. Als zoon van de
grondvester van het foto- en filmbe
drijf Capi was hij als het ware tus
sen de camera's opgegroeid.
Hij maakte zijn eerste film (een
'western') toen hij dertien jaar was.
Hij studeerde economie in Rotter
dam, diende tegen het eind van de
mobilisatie 1914-'18 als luitenant bij
de artillerie. In 1922 vertrok hij naar
Berlijn om aan de universiteit van
Charlottenburg fotochemie te stu
deren en liep stage bij de camera-fa-
brieken van Dresden en Jena
(Zeiss) waar hij betroken raakte bij
acties van voor betere werkomstan
digheden ijverende arbeiders.
Die periode is van doorslaggeven
de betekenis geweest voor zijn poli
tisering. In 1926 kwam hij terug
naar Nederland, feitelijk om het be
drijf van zijn familie over te nemen,
maar allengs ging zijn interesse
meer uit naar artistieke dan zakelij
ke bezigheden. Hij was mede-op
richter van de legendarische Filmli
ga. In 1928 en 1929 maakte hij zijn
eerste 'filmgedichten': De brug en
Regen. In 1933 volgde Zuiderzee.
Maar het engagement stak pas een
jaar later de kop op. In Nieuwe
Gronden werd de heroïsche strijd
waarin de Hollander het water had
weten te bedwingen, gerelativeerd
door beelden van voedselvernieti-
ging in de crisisjaren, omdat de
winstmarges te laag zouden zijn.
Mensonwaardig
In Borinage (gemaakt met de Belg
Henri Storck als co-regisseur) stel
de hij de mensonwaardige levens-
en werkomstandigheden aan de
kaak van de Waalse mijnwerkers.
Zijn meest indrukwekkende docu
mentaire werd in 1937 'Spaanse aar
de', een frontverslag uit de Burger
oorlog, gemaakt in samenwerking
met John Fernhout (zijn vaste ca
meraman) en Ernest Hemingway.
Aan de kant van de Republikeinen
filmde Ivens de bombardementen
van het dorp Fuentedue en het be
leg van Madrid.
'Spaanse aarde' werd de voorlo
per van wat men jaren later de "ge
tuigende cinema" is gaan noemen.
Ook het in 1939 opgenomen De 400
miljoen (over het verweer van de
Chinezen tegen Japan) is daar een
voorbeeld van. Daar heeft hij toen
niet alleen zijn sympathie voor de
Chinese vrijheidsstrijders aan over
gehouden, maar vooral ook zijn lief
de voor de Chinese cultuur.
Na zijn omzwervingen in Oost-
Europa gedurende de jaren vijftig
en tussen zijn filmische ontdek
kingsreizen door die voerden naar
Italië, Mali, Chili, Cuba, Frankrijk,
Vietnam en Laos, was China toch
het land waar hij telkens terugkeer
de. In 1976 maakte hij er, samen met
Marceline Loridon die tevens zijn
levensgezellin gebleven is, de elf
delige monsterdocumentaire Hoe
Yu-Kong de bergen verzette.
AMSTERDAM (ANP) - De Wereldmuziekdagen van
de internationale vereniging voor hedendaagse mu
ziek ISCM kunnen wegens geldgebrek dit jaar niet in
Frankrijk worden gehouden. Door een snelle actie van
het Nederlandse centrum voor hedendaagse muziek
Gaudeamus gaat dit belangrijke festival, inclusief de
algemene vergadering, nu wel door in Amsterdam,
van 4 tot 11 september.
Het festival vindt sinds 1923 jaarlijks plaats, steeds
in een ander land. Het biedt een overzicht van de he
dendaagse muziek op dit moment en is een ontmoe
tingsplaats voor iedereen uit de gehele wereld die zich
met deze muziek bezig houdt.
Op het programma staan thans zestien concerten.
Daarin zijn werken opgenomen van componisten uit
27 landen, niet alleen Europese, maar ook uit Argenti
nië, Hong Kong, IJsland, Japan, Venezuela en Vere
nigde Staten.
De concerten worden gegeven door onder meer Ra
dio Philarmonisch Orkest, Radio Symphonie Orkest,
Omroepkoor, Arditi Quartet, Het Trio, Lucia Meeuw-
sen, Taco Kooistra, Fpdor Quintet, Amsterdams Bla
zers Collectief, Francès-Marie Uitti en John Edward
Kelly.
Classical Players
Opname anders
dan live
Concert door Melvyn Tan (fortepiano),
The London Classical Players o.l.v. Roger
Norrington met werken van Schubert,
Chopin en Mendelssohn. Gehoord in het
Concertgebouw op 29 juni. Herhaling op
30 juni in het Muziekcentrum te Den Haag.
AMSTERDAM - Zelden heb ik
zo sterk ervaren hoe verteke
nend plaat en cd kunnen wer
ken. Via een inmiddels indruk
wekkende reeks opnamen heb
ben Roger Norrington en zijn
London Classical Players zich
in de afgelopen jaren gepresen
teerd als een van de vooraan
staande ensembles op het punt
van "authentieke" uitvoerin
gen. Hun speelstijl daarbij was
alert, levendig en vol spanning,
en in de klankverzorging be
reikten zij meer dan eens een ni
veau dat vergelijkbaar was met
dat van menig modern symfo
nieorkest.
Hun optreden in het Concert
gebouw was zeker niet ge
speend van charme en straalde
daarbij ook ontegenzeglijk en
thousiasme uit. Als inspireren
de motor fungeerde overduide
lijk dirigent Roger Norrington,
die wijselijk geen gebruik
maakte van het traditionele ver-
hoginkje. Met een ontembare
motoriek, die hem na het eerste
deel van Mendelssohns Italiaan
se Symfonie zelfs een spontaan
applaus bezorgde, zorgde hij
voor een visuele levendigheid
die minstens zo groot was als
wat zijn musici te horen brach
ten.
Dat enthousiasme leidde ech
ter ook tot een samenspel waar
bij de losse eindjes er soms bij
bleven hangen en vooral in de
tutti veroorzaakte dat meer dan
eens een grijze klankmassa het
minder nuances dan wenselijk
was. Bovendien demonstreerde
dit live-optreden, hoe moeilijk
het is met een authentiek instru
mentarium een goede balans te
bereiken, vooral tussen blazers
en strijkers. In de opnamestudio
is dat allemaal veel makkelijker
en wat de musici niet lukt, kan
uiteindelijk wel bereikt worden
door de man achter de knoppen.
Daarnaast bleek in de Vierde
Symfonie van Mendelssohn,
meer dan in de Zauberharfe en
drie fragmenten uit Rosamunde
van Schubert, dat het met een
authentiek instrumentarium
moeilijk is het flitsende, puntige
effect te bereiken, dat we van
een modern orkest gewend zijn.
Zonder meteen het streven naar
authenticiteit te willen onder
graven, kunnen we rustig stel
len, dat veel muziek juist bij de
technische verbetering van de
muziekinstrumenten gewonnen
heeft.
Datzelfde gevoel bekroop mij
eveneens tijdens het Melvyn
Tan op een originele Pleyel ge
speelde Tweede Pianoconcert
van Chopin. Afgezien van het
feit dat de klank van deze forte
piano menigeen toch te dof in de
oren zal klinken, leek de muziek
aan expressiviteit te hebben in
geboet. De uitvoering zelf dreef
op de verfijnde lyriek van het
larghetto, maar in de beide
hoekdelen zou iets meer preci
sie, ook in het samenspel, niet
onwelkom geweest zijn. Onwen
nigheid met het instrument kan
Tan echter parten gespeeld heb
ben en in dat geval zal het con
cert van hedenavond (met na de
pauze de Derde Symfonie van
Mendelssohn) een beter resul
taat opleveren.
PAUL KORENHOF
Exposities
Leiden
Koninklijk Penningkabinet - Rapenburg 28,
dubbelexpositie: 'Revolutionair geld' en
'Schepen met geld', tot 1/10; di. za. 10-17
uur, zon- en feestd. 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steen
straat, Turkana, de herders van Noordwest
Kenia', t/m 27/8; 'Afghanistan, een nieuw
begin', t/m 29/10; 'De kunst van het versie
ren' t/m 30/7; di t/m za 10-17 uur, zo 14-17
Stedelijk Museum De Lakenhal Oude Sin
gel 28-32, 'De automatische verbeelding,
Nederlandse surrealisten', van 24/6 t/m
10/9; di t/m za 10-17 uur, zo 13-17 uur.
Hooglandse Kerk - Hooglandse Kerkgracht
62, 'Leiden 400 jaar stad van vluchtelngen'
en Vluchten uit Vlaanderen', t/m 1/7; ma 13-
15.30 uur. di t/m vr 11-15.30 uur. za 11-16
't Huys Benee Nieuwe Rijn 3, permanente
tentoonstelling van werk Leny Noyen, vr.
14-16 uur en za. en zo. van 12-16 uur.
Het Achterhuis Nieuwe Rijn 38, permanen
te expositie; Vijf eeuwen mode in miniatuur,
di. t/mza. 10-16 uur.
Nutsspaarbanken - Doezastraat 35/37 en
Oude Rijn 56, exposities van leden van de
Grafiekwinkel Inkt, o.a. etsen, litho's en
houtênedes.
Signaal, Studio voor vormgeving -
Groenesteeg 10, ontwerpers en vormge
vers tonen diverse ontwerpen, tevens pre
sentatiemappen, do. 12-21 uur, vr. 12-18
uur, za. 12-17 uur.
Stichting Beeld en Grafiek - Stationsweg
243, werk van Feng, Erik-Jan Kuiper en
Cees van den Oever, nadere informatie tel:
146024.
Sociëteit Quintus - Korte Mare 34, tentoon
stelling van leden van Quintus in de vorm
van schilderij, druk, foto, tekening of beeld.
Galerie Time is Art' - Nieuwstraat 10, Hen-
nie van Ulden, schilderijen, acryl op linnen.
Expositieruimte Caecilia - Caeciliastraat 18,
linosneden van Coccie van Duyn, tekenin
gen van Marjolein Groustra, poëtische land-
ningen en olieverfschilderijen van Alex Ver-
duyn, t/m 5/8.
Holiday Inn - Haagse Schouwweg 10, in de
Blauwe gang: Paul Leur, glas-in-lood spie
gels, t/m 31/7.
Intermezzo - Haarlemmerstraat 226, Stich
ting De Idee met natuurfoto's uit de directe
omgeving van Leiden, tot 1/7; ma 13-18 uur,
di t/m vr 11-18 uur, za 11-17 uur.
Praktijk Bos - Morsweg 18, Coby Wieringa-
Bus met gemengde technieken op papier,
tot eind juli; ma 15-17 uur, ma en wo avond
19.30-22 uur.
Fotogalerie 'De Kleine Klup' - Nieuwe Rijn 1
'Erfgoed' portretten 'van de Leidse fotograaf
Mare de Haan van 24/6 t/m 3/8; ma t/m za
10-22 uur. zo 12-22 uur.
Pieterskerk - Pieterskerkhof, foto's van de
werkgroep architectuur, t/m 1/7; dag 13.30-
16 uur.
'Piggelmee' Jan Vossensteeg 59, tekenin
gen en schilderijen van de Israëlische kun
stenaar Sem Da Costa, t/m 7/7.
Openbare Bibliotheek (Heerenlogement)
Nieuwstraat, pentekeningen en olieverf
schilderijen van Dick Bakhuizen van den
Brink, t/m 30/6.
AZL Galerie - Rijnsburgerweg (gebouw 1),
'Kunst voor het AZL', recente aankopen, t/m
31/8; dag. 10-17 uur.
Atelier Jeanmarie Mersman - Oude Rijn 89,
Frank Borst en Robin Akkerman, verschil
lende technieken, elke eerste'zondag van
de maand open.
Antiquariaat L. van Paddenburgh - Dief-
steeg 14, Joke Dallinga met zeefdrukken en
tekeningen, t/m 31/7, woe t/m vr 13-18 uur,
do 19-21 uur, za 12-17 uur.
Blijenberg lijsten Breestraat 113, Bernie
Autsema met olieverfschilderijen, t/m 5/8, di
t/m za 09-00-18.00 uur, do 18-21 uur.
Hillegom
Kunstgalerij 'Catharina' - Meerstraatprome
nade 12b, expositie van stockwerk: Nic
Jonk, Bernard Larcher, Jas en Ans Wortel,
t/m juni; di t/m vr 9-18 uur, za 10-17 uur, zo
9/4 14-16 uur.
Leiderdorp
Verpleeghuis 'Leythenrode' - Hoogmadese-
weg, diverse technieken door Riek Gerrit-
zen - van Rossum, t/m 20/7; dag 10-20 uur.
Hollandsche Tuyn - Hoofdstraat, Frida
Kerckhaert-de Bakker met tekeningen, tot
eind juli; wo t/m ma vanaf 12 uur.
Hazerswoude Het Anker, expositie leerlin
gen Margreet Holtkamp.
Lisse
Hotel De Nachtegaal van Lisse - Heereweg
10, J.J. Mooijman met strand en zeegezich
ten, Henk Roosink houtsnij- en beeldhouw
werk, dag. 09-00 tot 23.00 uur.
Noordwijkerhout
Openbare bibliotheek, Eve van Gennep-
Pourquié met aquarel en grafiek, Hen en
Felix van den Broek met grafisch literaire
keramiek, tot 3/7; te bezichtigen tijdens ope
ningsuren.
Rijnsburg
Genootschap Oud Rijnsburg - Oude Vliet-
weg 6, permanente tentoonstelling 'De an
dere Middeleeuwen'; thema tentoonstelling:
'Nederland in Bedrijf - Handel in Rijnsburg',
vr. 19-21 uur, za. 10-16 uur.
Vogelenzang
De Tiltenberg - Zilkerduinweg 375, fototen
toonstelling over Boeddhisme en Christen
dom, t/m 8/10, dag 9-12 uur en 14-17 uur.
Warmond
Galerie De Pomp - Dorpsstraat, tekeningen,
skutpturen en ceramiek van Thomas Nix,
Frank Nix en Jet Nix-Hooij, t/m 19/7; di 19-
21 uur, wo, do 14-16 uur, za 11 -16 uur en zo
14-16 uur.
Boerderij Meerrust - Dorpsstraat 5, foto-ex
positie 'De Bruine Vloot', cibachromes van
Hans Westerweel, t/m 8/8; dag. 11-16 uur.
Wassenaar
Hotel Wassenaar - Katwijkseweg 33, Da-
niëlle Orelio met aquarellen en gemengde
technieken, t/m 30/9; 9-21 uur.
Raadhuis De Paauw Raadhuislaan 22,
'Haagse School', werken van o.a. Arts,
Blommers, Israëls, Roelofs, Sadeé, Mes
dag e.a. t/m 2/7; ma t/m vr 10-16 uur, zo 13-
Galerie Bianca - Gravestraat 1, tentoonstel
ling ,Zwart-Wit' van Theo de Haan tekenin
gen en schilderingen, Arnold Hoogendorp
foto's, 1/7 t/m 20/8, do, vr en zo van 14-17
uur, za van 12-17 uur, vr koopavond.
Concerten
Klassiek
Hans van Nieuwkoop verzorgt vanavond in
de Hooglandse kerk het derde concert uit de
K&O-serie zomer-orgelconcerten. Het pro
gramma vermeldt composities van o.a.
Scheidemann, Scheidt, Reincken, Kellner
en Bach. Aanvang 20.15 uur.
Het wekelijkse zaterdagmiddagconcert in
de Hooglandse kerk wordt ditmaal verzorgd
door het Leiderdorps Kamerkoor. Aanvang
13.30 uur.
Het Toonkunst Orkest Leiden geeft zondag
middag een concert in de Lokhorstkerk. Uit
gevoerd zullen worden Jeux d'enfants van
Bizet, Hoornconcert nr. 1 van Strauss en
Serenade nr. 1 van Brahms. Als solist werkt
mee Jaap Prinsen, hoornist bij het Concert
gebouworkest. De uitvoering wordt geleid
door Bas Prinsen. Aanvang 15.00 uur.
Het studentenmuziekgezelschap Sempre
Crescendo treedt vrijdagavond 7 juli in de
Lakenhal op. Op het programma staan com
posities van George Gershwin (Porgy and
Bess), Alexander Voormolen (Sinfonia) en
Prokovjev (Peter en de Wolf, met als vertel
ler Luc Lutz). Het eerste (koor)werk wordt
geleid door Herman Kofflard, de laatste
twee composities door Ernst van Thiel. Aan
vang 20.15 uur.
Pop
In het zoldercafé van het LVC speelt van
avond in kader van de vluchtelingenweek -
de Latijns Amerikaanse formatie Harrida
Quiteros. Deze in Amsterdam woonachtige
formatie maakt muziek met Latijnse invloe
den als samba en cha-cha. Aanvang 23.30
uur, Breestraat 66, Leiden.
De Senegalese Senemali geeft, ook vanwe
ge de Leidse vluchtelingenweek, zaterdag
avond een concert in het LVC. Deze meest
populaire band van Senegal is beinvloed
door de stijlen Mbalax, de Ndanga en de Si-
ned. Eind vorig jaar hebben ze hun eerste
elpee in het westen uitgebracht getiteld: 'Af
rica I'. Aanvang 23.00 uur, Breestraat 66,
Lelden.
In de Droomfabriek valt zaterdagavond ont
spannen te swingen met Finishing Touch.
Eeen melange van Braziliaanse ritmes, jazz
en tango. Aanvang 21.30 uur, Oude Singel
56. Leiden.
Het Breehuys heeft voor zaterdagavond de
groep Thanatos uitgenodigd. De Rotter
damse formatie speelt trash metal. Aanvang
21.00 uur, Breestraat, Leiden.
Theater
Leiden
Leidse Schouwburg
woe 5, 20.15 uur: 'Guys and dolls' van de
Leidse Studentenvereniging Minerva.
Den Haag
Circustheater
vr 30. za 120.15 uur; A night at the Cotton-
club, met o.a. Madeline bell, Ruth Jacott.
Muziektheater
vr 30, 20.15 uur; The London Classical
Players olv Roger Norington mmv Malvyn
Tan (fortepiano) werken van Schubert, Cho
pin en Mendelssohn.
za 1, 20.15 uur; Residentie Orkest olv Jac.
v.d. steen, mmv Frances-Marie Uitti (cello),
werken van Verbey, Berg, Wagemans en
Berio.
zo 2,14.15 uur; Eindexamen Orkestdirigent:
Loes Visser mmv VU-orkest met werk van
Mahler.
Congresgebouw
vr 30,20.15 uur; Koninklijk Ballet van Vlaan
deren met de musical 'Evita*.
Amsterdam
Concertgebouw
za 116.00 uur; HF Radio Filharmonisch Or
kest, Groot Omroepkoor, Koor van de Ne
derlandse Opera olv Edo de Waart mmv
William Johns tenor, Henk Smit en Roland
Hermann bariton. Kathryn Bouleyn, Diana
Lane, Jeannine Altmeyer sopraan, Cornelia
Wulkopf Yvonne Schiffeters mezzo so
praan, Janice Taylor alt, Wagner- Götter-
dammerung.
Muziektheater
vr 30,20.00 uur; Holland Festival, Agrippina
Vaganova Academie met 'Chopimana', Fo-
kine, Vaganova, Sergejev/Chopin, 'Grand
pas uit 'Paquita' Pepita/Munkus; School of
American Ballet "Waltz fantasy', Balanchi-
ne/Bizet.
Stadsschouwburg
vr 30, 20.15 uur; HF Mickery-squat Theatre
'L Train to Eldorado,.
Rotterdam
De Doelen
vr 30, 20.15 uur; Muziekgala 1989, door het
Rotterdams Conservatorium.