Dualist en solist
Joekes (WD)
verlaat politiek
'Een arrestatieteam is geen
verzameling superagenten'
VS-ambassadeur 'een ongebruikelijke diplomaat'
Reportage
Gifaanslag op leden Zuidafrïkaanse Raad van Kerken
PAGINA 2
DINSDAG 27 JUNI 1989
De arrestatie van de Westduitse ontvoerder afgelopen donderdag oogstte kritiek in politiekringen. "Iedere
schiethandeling wordt nabesproken, de overwegingen, de reacties, de gevoelens". (foto gpd>
DEN HAAG (GPD) - In 1986 lukte het nog via een overvloed
aan voorkeurstemmen in de Kamer te komen. Maar nu de
WD drs. Th. H. Joekes wederom een onverkiesbare plaats
'toedacht' voor de verkiezingen in september, heeft hij de
pijp aan Maarten gegeven. Joekes belandde op de voorlopi
ge WD-lijst voor de Kamerverkiezingen op een onverkies
bare 33ste plek.
ROTTERDAM Arrestatie
teams, je ziet ze zelden en je
leest er weinig over, maar ze
staan 24 uur per dag paraat. Om
in kogelvrije vesten, met auto
matische vuurwapens en ge
bruikmakend van de modernste
communicatiemiddelen ge
vaarlijke criminelen te kunnen
arresteren. Zo nu en dan halen
deze speciaal opgeleide politie
mensen de publiciteit, en niet
altijd in gunstige zin.
door
René Sauveur
Zoals donderdag, bij de arresta
tie van een Westduitser, die in
Arnhem legerkolonel K.H.J. van
der Kieft had gegijzeld. De ont
voerder kon worden gearres
teerd, maar de kolonel werd ge
dood door een politiekogel. Beel
den van de arrestatie lieten bo
vendien zien hoe de Duitser werd
geschopt, terwijl hij al ontwa
pend was en op de grond lag. Dat
leverde kritiek op vanuit de poli
tie zelf. Leden van zo'n arrestatie
team, getraind op hun zelfbeheer
sing, mag zoiets eigenlijk niet ge
beuren.
Wat zijn dat eigenlijk voor poli
tiemensen, die zo'n arrestatie
team vormen. Een verzameling
snode dienders als Crocket en
Tubbs, Starsky en Hutch? Ijzer
vreters met stalen zenuwen en de
mentaliteit van een pitbull-ter
riër, gezegend met de charmes
van een playboy? Voor Eugéne in
het Vela, chef Bureau Recherche
Ondersteuning van de Rotter
damse politie, is zo'n beschrijving
niet nieuw. Hij klinkt dan ook ge
laten als we hem dit beeld voor
houden.
"Nee, het zijn geen superboys
die in een arrestatieteam zitten.
Het zijn in feite gewone agenten,
die een speciale training van acht
weken hebben gevolgd aan het
ME-opleidingsinstituut in Hoger-
heide (NB). De volledige oplei
ding voor een arrestatieteam
duurt een jaar en er worden hoge
eisen gesteld. Om tot de procedu
re te worden toegelaten, is de
kwaliteit en achtergrond van de
sollicitant belangrijk. Zaken als
stressbeheersing, schietvaardig
heid, mentale en fysieke training
krijgen daarna veel aandacht in
de opleiding", zegt hij.
Nederland kent circa twaalf ar
restatieteams, die voornamelijk
vanuit de grotere gemeenten ope
reren en een ondersteunende
functie hebben voor de kleinere
korpsen in de omgeving. In het
Veld: "Het criterium om zo'n een
heid in te schakelen, is dat er een
arrestatie moet worden verricht,
waarbij wordt aangenomen dat
de verdachte een vuurwapen zal
gebruiken. Leden van het arresta
tieteam dragen daarom kogel
vrije vesten en ze zijn uiterst pro
fessioneel. Zowel de verdachte,
een eventueel slachtoffer, politie
mensen en andere betrokken
moeten ervan uitgaan dat een
aanhoudingseenheid wordt inge
zet omwille van ieders veilig
heid".
Streng
Het Rotterdamse arrestatieteam,
dat ressorteert onder het Bureau
Opsporing en Aanhouding
(BOA), telt in totaal 17 .mensen,
die afwisselend bureau- en veld
dienst draaien. In het Veld: "De
animo om bij een arrestatieteam
te komen, is doorgaans groot. Er
komen veel aanvragen voor, maar
nooit van vrouwen. De selectie
criteria zijn heel streng. Landelijk
zijn daar richtlijnen voor, maar de
meeste korpsen geven daar hun
eigen invulling aan. Maar wel alle
maal met hetzelfde doel voor
ogen: een zo scherp en professio
neel opererende eenheid, die te
allen tijde kan worden ingezet".
Volgens In het Veld mag niet
de indruk ontstaan dat arrestatie
teams beter of spannender werk
doen dan andere politiemensen.
"Avonturiers sturen wij meteen
door naar park Hellendoorn, wie
daarvoor bij een arrestatie-een
heid solliciteert, heeft niet de juis
te mentaliteit. De inzet van zo'n
eenheid is een uiterst middel. Ge
wone agenten zijn er tenslotte
voor opgeleid om ook gewapende
verdachten aan te kunnen hou
den. In de meeste gevallen kun
nen die de situatie ook goed aan".
De saamhorigheid, de team
geest, het op scherp kunnen staan
en de professionaliteit, dat zijn
ongeveer de belangrijkste motie
ven voor agenten om bij een ar
restatie-eenheid te werken. "Zo'n
dienstverband duurt maximaal
zeven jaar", zegt In het Veld. Na
vijfjaar moeten leden van een ar
restatieteam uitkijken naar een
andere baan in het korps. Ze krij
gen geen voorkeursbehandeling
en geen automatische bevorde
ring. In de praktijk blijkt ook dat
ze na hun BOA-tijd overal te
rechtkomen, zowel bij de recher
che als bij de verkeers- of rivier
politie".
Nazorg
In het Veld noemt de nazorg van
teamleden bij incidenten, zoals
afgelopen donderdag in Arnhem,
een belangrijk punt dat met be
hulp van een gezonde teamgeest
kan worden geboden. "Iedere
schiethandeling wordt nabespro
ken, de overwegingen, de reac
ties, de gevoelens. Die jongens
moeten hun verhaal en hun emo
ties kwijt. Hoe dat in het geval
van Arnhem is gegaan, kan ik niet
beoordelen. Maar de politie be
schikt over goede contacten op
het punt van de geestelijke ge
zondheidszorg. En als er een goe
de samenwerking heerst in een
team hoeft een probleem geen
punt te zijn. In een arrestatieteam
waar strubbelingen zijn, kan het
fout gaan. Daarom worden pro
blemen altijd zo snel mogelijk on-
gelost".
door
Bart Jochems
Niet dat 'mijnheer Joekes' zich zon
der slag of stoot gewonnen heeft ge
geven. Naar verluidt is Joekes geca
pituleerd voor de druk van het
WD-hoofdbestuur. Hij had graag
nog een termijn als Kamerlid volge-
maakt, maar het hoofdbestuur wil
de 'nestor' niet meer in de fractie
opnemen.
De laatste maanden, met het na
derend onheil van een lage plek op
de lijst in zicht, deed Joekes er alles
aan de partijtop en de gewestelijke
voorzitters van zijn partij tot andere
gedachten te brengen. Hij voerde
enkele gesprekken, maar het mocht
niet baten; Joekes moet zich nu
maar full time gaan wijden aan het
schrijverschap.
Officieel zegt hij niet nog eens aan
het verzamelen van voorkeurstem
men te willen beginnen, omdat
daarmee de net herstelde eenheid
binnen de WD gevaar zou lopen.
Na het gekrakeel rond Smit-Kroes
en Nijpels "lijkt het mij onder de ge
geven omstandigheden, waarin ie
dere schijn van tweedracht in de li
berale gelederen moet worden ver
meden, beter een dergelijke cam
pagne niet te bevorderen. Dat is al
leen te bewerkstelligen door niet
langer kandidaat te zijn", schrijft
hij.
Straf
In zijn periode als ondervoorzitter
van de RSV-enquêtecommissie
schroomde de nestor van de WD
niet om de tegenstellingen binnen
zijn partij bloot te leggen. Als enige
VVD'er in de parlementaire com
missie wenste Joekes partijgenoot
en minister Van Aardenne niet te
dekken. Hij sloot zich aan bij het
oordeel van de meerderheid van de
commissie; Van Aardenne had de
Kamer bewust misleid. De twee an
dere WD'ers in de enquêtecom
missie, Rempt en Korthals, verde
digden de toenmalige minister van
economische zaken en vice-premier
in een minderheidsstandpunt.
Het kwam hem op een 'straf van
de WD te staan; een onverkiesbare
plaats voor de verkiezingen in 1986.
Daarop startte Joekes de campagne
'Kritiek op de WD?, stem op Joe
kes'. Vele WD-stemmers, die hun
afkeuring van de toenmalige frac
tievoorzitter Nijpels wilden laten
blijken, kozen Joekes. Het leverde
hem 284.989 stemmen op.
Joekes was tevoren ook niet be
vreesd geweest voor 'sancties' uit
zijn eigen WD; hij stond voor zijn
principes. En één van de belangrijk
ste daarvan was en is het dualisme;
regering en Staten-Generaal heb
ben hun eigen verantwoordelijk
heid.
Als voorzitter van de Kamercom
missie voor financiën trok Joekes
die lijn door. Allergisch was hij voor
vooraf gesloten 'deals' tussen kabi
net en Kamer. Partijpolitieke argu
menten sneden geen hout als het op
de controle op ministers en staats
secretarissen aankwam. Gevolg
was dat de Kamercommissie voor
financiën onder Joekes' voorzitter
schap volstrekt onafhankelijk kon
opereren. Door zijn collega-kamer
leden werd hij erom gewaardeerd.
Ouderwets
De laatste maanden, eigenlijk jaren,
was Joekes minder actief. De door
velen als 'één van de smaakmakers
in de Kamer' gekarakteriseerde
gentleman zakte in. Was hij altijd al
een solist, nu trok hij zich nog meer
terug uit het gekrakeel aan'het Bin
nenhof. Alleen de vergaderingen
van het presidium, het dagelijks be
stuur van de Tweede Kamer, be
zocht hij trouw.
Het was een logische lijn volgens
de opvattingen van Joekes; hij .hoef-
Joekes als scheidend Kamerlid.
(foto ANP)
de niet overal vooraan te staan,
zoals de 'jonge honden' in de Ka
mer. Joekes vulde zijn Kamerlid
maatschap liever op de 'ouderwet
se' manier in. Hij was niet alle dagen
van de week aanwezig, maar combi
neerde zijn werk met het schrijver
schap.
Maar zijn afwezigheid viel op. De
solist werd in de wandelgangen
steeds vaker als 'zonderling' om
schreven. Ruim 25 jaar werd hij met
'mijnheer Joekes' aangesproken,
ook door fractiegenoten. Nu werd
de afstand tot de fractie steeds gro
ter.
Bedachtzaam
Volgens eigen zeggen werd hij ech
ter nog steeds, ook door fractievoor
zitter Voorhoeve, regelmatig om ad
vies gevraagd, vooral vanwege zijn
lange staat van dienst. De bedacht
zame en relativerende Joekes was
niet uitgerangeerd, zo riep hij een
week geleden nog in een interview
uit.
Maar het hoofdbestuur, inclusief
Voorhoeve, liet hem uiteindelijk
vallen. Joekes streed en ging ten on
der. Hij zou er zelf, als kenner van
het werk van Shakespeare, mooie
zinnen voor kunnen bedenken. Mis
schien haalt hij binnenkort nog de
titel van een boek van eigen hand
aan: 'Moord op het Binnenhof.
WASHINGTON - Nederland heeft
begin mei al met de aanstaande
Amerikaanse ambassadeur in Den
Haag kennis kunnen maken, en wel
op een, op z'n zachtst gezegd, nogal
ongebruikelijke manier.
Dat is te danken aan de Britse om
roep BBC, die eerder die maand een
reportage had gemaakt in het Fede
ral Law Enforcement Training Cen
ter in Georgia. Daar kreeg een
groepje ambassadeurs-in-spé les in
zelfverdediging.
door
Henk Dam
Die lessen kregen de aanstaande di
plomaten zodat ze, eenmaal in den
vreemde verkerend, weten wat ze
moeten doen als zij het slachtoffer
zouden worden van een terroristi
sche aanval.
Een van degenen die vrolijk (en
goed) schietend werd aangetroffen,
was de 51-jarige zakenman C. How
ard Wilkins uit Wichita, Kansas. Dat
was, zo kreeg de Britse camera
ploeg te horen, de komende ambas
sadeur in Den Haag.
De BBC gaf daarom het beeldma
teriaal aan het NOS-journaal dat
het, zonder overigens te beseffen
een primeur in handen te hebben,
want niemand wist nog dat aan
Wilkins werd gedacht, keurig uit
zond. "Terroristen kunnen beter
uitkijken", aldus het NOS-com-
mentaar bij de beelden van een vu
rende Wilkins.
Op het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken was men
niet erg gelukkig met deze onthul
ling vóór sprake was geweest van
een officiële bekendmaking. Een
functionaris op het ministerie:
"Maar het was aan de andere kant
niet vreemd dat we al met de trai
ning waren begonnen voor de be
kendmaking. Want daarmee starten
we zo gauw mogelijk. Veel van deze
mannen hebben nog nooit een
vuurwapen in handen gehad, en we
moeten hen nu eenmaal deze trai
ning geven".
Hoe het ook zij, zó, knallend en wel,
zag Nederland voor het eerst de op
volger van John Shad, die al weer
enkele maanden geleden de Ameri
kaanse ambassade in Den Haag ver
liet. Ongebruikelijk inderdaad,
maar aan de andere kant: er is wel
meer ongebruikelijk aan Howard
Wilkins.
De Wichita Eagle Beacon, de lei
dende krant in zijn woonplaats,
meldt onder meer dat de nieuwe
ambassadeur (gescheiden, vier kin
deren) gaarne bij voorkeur gympjes
en truien draagt, en dat er in zijn
kantoor flipperkasten en elektri
sche treinstellen te vinden zijn. "Ik
heb nu eenmaal graag zoveel moge
lijk speelgoed om me heen", zo
wordt Wilkins geciteerd.
Dat kantoor is tevens het zenuw
centrum van de Maverick Restau
rant Corp., een groep van 20 restau
rants in het midden en zuiden van
Amerika. Die restaurants zijn aan
gesloten bij de keten van Grandy
restaurants, een groot soort snack
bars waar onder meer broodjes,
hamburgers en kippetjes worden
verkocht.
Wilkins is de oprichter van de Ma
verick (een woord dat, niet toeval
lig, 'non-conformist' betekent) res
taurants. Hij is ook de grote baas en
de eigenaar van 31 procent van de
4.970.000 aandelen. Dat is geen ge
ring bezit, want de restaurants had
den vorig jaar een totale omzet van
een kleine 30 miljoen gulden.
Wilkins is dan ook een rijk man,
en het is in de eerste plaats aan die
rijkdom te danken dat hij ambassa
deur wordt. Want Wilkins heeft zijn
aanzienlijke aardse bezittingen on-
was hij de financiële man van de
Nationale Republikeinse Senaats
commissie. In die kwaliteit wist hij
8,5 miljoen dollar los te peuteren,
een huzarenstukje dat als een van
de belangrijkste redenen wordt ge
zien waarom de Senaat in 1980 een
Republikeinse meerderheid kreeg.
Wilkins hielp ook Gerald Ford
aan fondsen toen deze in 1976 aan
de presidentsverkiezingen mee
deed. Hij steunde Reagan in 1980 en
1984. En bij de presidentsrace van
vorig jaar hielp Wilkins aanvanke
lijk senator Bob Dole (een oude
vriend die net als hij uit de oersaaie
landbouwstaat Kansas afkomstig
is), en toen deze ermee stopte Geor
ge Bush.
Bush was dus niet Wilkins' eerste
De nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Nederland, Howard Wilkins keus, maar hij deed, in financiële
(rechts), kwam het afgelopen weekeinde aan op Schiphol en werd verwei- termen, niettemin veel voor hem.
komd door ambassade-medewerker John Rous (links). Tweede van rechts Zoveel zelfs, dat Wilkins deel uit-
de secretaresse van Wilkins. (FotoANP) maakt van het zogenaamde'Team
100', een groep van 250 welgestel
der meer gebruikt om politieke niet mogelijk effectief campagne te den, onder wie Donald Trump, Da-
vrienden gekozen te krijgen. En po- voeren, en Wilkins is een van de vid Rockefeller en T. Boone Pic-
litieke vrienden wil in dit verband mensen die niet alleen geregeld zelf kens, die elk meer dan 100.000 dol-
zeggen: conservatieven, en, in bijna de portefeuille trekt, maar ook, als lar aan de campagne van Bush
alle gevallen, Republikeinen. fondsenwerver, anderen stimuleert schonken.
Politiek en geld horen in Amerika dollars te geven. Bush heeft dus goede redenen
bij elkaar. Zonder (veel) geld is het Van 1977 tot 1980 bijvoorbeeld Wilkins dankbaar te zijn en vandaar
dat deze, op voordracht overigens
van de twee senatoren van Kansas,
Dob Dole en Nancy Kassebaum, op
de groslijst van potentiële ambassa
deurs terecht kwam.
Aanvankelijk werd Wilkins'
naam genoemd voor Parijs, maar
voor die post werd hij gepasseerd,
ten gunste van de Newyorkse ban
kier - en ook weer financieel bnder-
steuner van Bush - J.P. Curley.
Niemand kan natuurlijk nog zeggen
wat voor soort ambassadeur
Wilkins zal zijn - zijn benoeming
moet overigens nog worden goed
gekeurd door de Senaat - maar ze
ker is al wel, dat dit een geheel
nieuw soort baan voor hem is.
Want niets in zijn leven tot nu toe
heeft ook maar iets te maken met de
diplomatieke dienst. Na een studie
aan de zeer prestigieuze Yale uni
versiteit kwam deze zoon van een
handelaar in aandelen in het restau
rantwezen terecht, en daar is hij al
tijd in gebleven ook.
Zo was hij van 1968 tot 1970 vice-
president van Pizza Hut, nu de
grootste keten pizza-restaurants in
Amerika. In 1970 stichtte hij Pizza
Corporation of America, een groep
restaurants die een franchise relatie
met Pizza Hut hadden, en vijf jaar
later de Maverick-restaurants.
De bezoekers van de jaarver
gadering van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken zijn aan een
gifaanslag ontsnapt. Onbeken
den hebben gif gestrooid op de
grond en op de stoelen in de ka
pel waar gisteravond de jaar
vergadering van de Zuidafri
kaanse Raad van Kerken zou
worden geopend. Het betrof een
"giftige en in hoge mate schade
lijke vloeistof".
Het betrof de kapel van het Sint
Barnabas-college in Bosmont, 15
kilometer ten westen van Johan
nesburg, aldus directeur Michael
Corke van de raad. De politie is
volgens Corke na een eerste on
derzoek tot de conclusie geko
men dat het gaat om een ïnsek-
tenverdelgingsmiddel op basis
van cyanide of een onkruidbe
strijdingsmiddel.
Een ontmoeting tussen de
Westduitse minister van arbeid,
Norbert Blüm, en vooraanstaan
de kerkelijke tegenstanders van
de apartheid, die gistermiddag in
de kapel zou plaatshebben, werd
verschoven naar een klaslokaal.
De Raad van Kerken zal volgens
een medewerker in de kapel bij
eenkomen, nadat ze is schoonge
maakt. Enkele schoonmakers
zijn voor onderzoek naar het zie
kenhuis overgebracht, nadat zij
met het gif in aanraking waren ge
komen.
Het incident volgt op het be
sluit van de Raad van Kerken een
onderzoek in te stellen naar de
pogingen om de secretaris van de
raad, dr. Frank Chikane, te vergif
tigen. Chikane maakte begin deze
maand zelf bekend dat onbeken
den hem hebben proberen te ver
giftigen. Op zijn kleren is na een
onderzoek gif gevonden dat in
pesticides en chrmische wapens
wordt gebruikt.
Kritiek op Thatcher
Het beleid van de regering-
Thatcher is volgens de voorzitter
van de methodistische synode,
dr. John Vincent, "immoreel en
een perversie van het christen
dom". "Ik verwerp als onchriste
lijk elke belastingmaatregel die
de rijkdom van de bezitters doet
toenemen en de armoede van hen
die geen bezit hebben, verergert",
aldus ds. Vincent in een rede tot
de synodeleden.
Methodistische partijgenoten
van Thatcher, die zelf een streng
methodistische opvoeding heeft
genoten, hebben woedend op de
rede gereageerd. Thatcher werd
door Vincent geprezen om haar
uitspraak dat 'Bemin uw naaste
als uzelf of 'Handel zo als u zelf
behandeld wilt worden' het hart
van het christendom zijn, maar
hij voegde eraan toe dat het haar
beleid hiermee in tegenspraak is.
Vincent, die al sinds 1970 als
predikant werkt in de binnenstad
van Sheffield, heeft naam ge
maakt als theoloog van de grote
steden. Hij hoopt volgend jaar
een boek te publiceren met als ti
tel 'Een Britse bevrijdingstheolo
gie'.
Hij beklemtoonde dat de ont
hechting die het christendom
predikt, niet in overeenstemming
is te brengen met winstbejag. "In
de wereld van nu zijn ongerichte
economische groei en streven
naar economisch voordeel immo
rele verwachtingen. Zij kunnen
alleen worden bereikt door mid
del van verdere uitbuiting van de
aarde en de Derde Wereld", aldus
Vincent.
Volgens Vincent gaat de priva
tisering van staatseigendommen,
waarvan Thatcher zo'n groot
voorstander is, in tegen het chris
telijk beginsel dat mensen zoveel
mogelijk gemeenschappelijk be
zitten. Thatchers befaamde uit
spraak dat "er geen samenleving
bestaat, maar alleen individuën
en gezinnen", noemde Vincent
"een travestie van het christen
dom".
Hij meende dat alle politieke
partijen in Groot-Britannnië zich
erop kunnen beroemen dat zij in
het recente verleden aan het alge
meen belang het grootste gewicht
toekenden. "Het huidig rege
ringsbeleid is een verraad van de
ze traditie", aldus Vincent. "Het
beleid gaat niet uit van de leer van
het christendom, maar is er een
perversie van", aldus de voorzit
ter van de methodistische syno
de.
China
De Nederlandse Missieraad en
de Nederlandse Zendingsraad
hebben bij de Chinese regering
geprotesteerd tegen de gevangen
neming van de leiders van het de
mocratisch protest en tegen de
executie van sommigen van hen.
Dit gebeurde op verzoek van Chi
nese relaties van de Zendings
raad en de Missieraad, waarin de
organisaties voor missie en zen
ding binnen de protestantse ker
ken en de RK Kerk samenwer
ken.
De beide organisaties zijn ge
schokt en verontwaardigd over
het neerslaan van het studenten
protest, de aanhouding en het
brute verhoor van studentenlei
ders en de executie van sommi
gen van hen. Zij vragen de Chine
se autoriteiten de gevangenen in
vrijheid te stellen en de gerechte
lijke processen en executies stop
te zetten. De autoriteiten moeten
zo spoedig mogelijk.aan de tafel
gaan zitten met alle organisaties
en gemeenschappen in China die
getoond hebben te willen mee
werken aan de opbouw van een
rechtvaardige samenleving voor
allen, aldus de Zendingsraad en
de Missieraad.
De Nederlandse kerken heb
ben geen zendingsprojecten in
China. Wel heeft Dienst over
Grenzen (DOG), waarin de Zen
dingsraad met de werelddiacona-
ten van de kerken samenwerkt,
drie docenten Engels naar China
uitgezonden. Twee van hen wer
ken aan een docentenopleiding in
Huaiying, de ander is docente aan
een HBO-opleiding in Nanjing.
De drie zijn op dit moment met
tussentijds verlof in Nederland
en hebben allen te kennen gege
ven dat zij hun werk in China wil
len voortzetten.
Volgende maand zal de con
tactgroep die de relatie met de
Chinese Raad van Kerken onder
houdt en waarin naast DOG on
der meer de organisaties voor
zending en werelddiaconaat van
de twee grote protestantse ker
ken in Nederland zitting hebben,
zich beraden over de situatie in
China. Zoals het er nu voorstaat,
gaan de drie Nederlanders in au
gustus naar China terug, aldus
Van Melle.
Russische kosters. Priesters
en diakens heeft de Russisch-Or-
thodoxe Kerk voldoende, maar
aan kosters, die de klokken kun
nen luiden, is een groot gebrek.
Daarom is de leiding van de kerk
begonnen met een cursus voor
gelovigen die koster willen wor
den. De afgelopen jaren hebben
de autoriteiten steeds meer ker
ken hun oude functie teruggege-'
ven. Het afgelopen jaar zijn meer
dan duizend kerken heropend.
Hervormde Kerk: beroepen te
Utrecht (toezegging) A. J. Zou
tendijk Groningen.
Gereformeerde Kerken: beroe
pen te Oosterhout (Noord-Bra
bant) drs. A. M. Los Pijnacker en
Nootdorp; aangenomen naar
Arnhem als geestelijk verzorger
van Het Dorp (part-time) drs. M.
H. Leistra te Exmorra en Allinga-
wier en Gaast en Ferwoude
(herv.-geref.).de Federatie), naar
Goes drs. F. A. Petter Luttelgeest.
Geref. Kerken vrijgemaakt: be
roepen te Den Helder P. F. Lame-
ris Vollenhove-Kadoelen, te Mus-
selkanaal-Valthermond drs. J. R.
Geersing kand. Kampen; aange
nomen naar Groningen-Noord J.
G. van der Hoeven Nieuwleusen.
Gereformeerde Gemeenten: be
roepen te Temeuzen G. M. de
Leeuw kand. Rotterdam, aange
nomen naar Nieuw-Beijerland P.
Melis kand. 's-Gravenzande die
bedankte voor Alblasserdam,
Apeldoorn, Capelle aan den IJs-
sel (wijk West), Drachten, Eind
hoven, 's-Gravenzande, Gorin-
chem, Haarlem, Hilversum,
Krimpen aan den IJssel, Lely
stad, Lisse, Naaldwijk, Nieuw-
dorp, Nijkerk, Oosterland (Zee
land), Oud-Beijerland, Poor-
tugaal, Puttershoek, Rilland-
Bath, Rotterdam-Alexanderpol-
der, Rotterdam-Centrum, Rotter
dam-West, Rotterdam-I Jssel-
monde, Scherpenzeel, Spijkenis-
se, Utrecht, Waarde, Westkapelle,
Woerden en voor Zoetermeer.
Joekes als beginnend Kamerlid.
(foto ANP)