'Ad van Emmenes een unieke man
W aterpoloteam:
weg is nog lang
Breu zet in Züiich kroon op ronde
Amerikanen fluiten
voor een zakcentje
Favorieten
DeMunnik
sparen zich
Lange nasleep huldiging Oranje'
ZATERDAG 24 JUNI 1989
Sport
PAGINA 17
DEN HAAG (GPD) - Van
Emmenes overleden! Hij
zou in augustus aanstaan
de 92 zijn geworden en
mocht, sinds hij zijn laatste
jaren met zijn vrouw sleet
in een verzorgingsflat in
Voorschoten, terugzien op
een enorm arbeidzaam le
ven, gewijd aan de sport en
heel speciaal aan de voet
ballerij. Een encyclopedie
schreef 12 jaar geleden
over hem: „Wordt alge
meen erkend als voetbal
professor, wandelende en
cyclopedie en nestor van
de Nederlandse voetbal-
journalistiek. Vierde in
1974 gouden jubileum als
journalist".
Daar is geen woord verkeerd bij.
Van Emmenes was een unieke
man. Qua fanatieke belangstel
ling voor de voetballerij en alles
wat daarmee te maken had. Qua
uithoudingsvermogen: in 1968,
toen hij 71 was, versloeg hij in So
fia de interland Bulgarije-Neder-
land in z'n eentje voor de radio,
marcheerde vervolgens naar zijn
hotel (hij was een verwoed wan
delaar) en zat urenlang persklare
kopij te produceren voor de bla
den 'Sport en Sportwereld' en
'Sportief, waaraan hij verbonden
was. Vervolgens belde hij al die
regels per dictafoon door naar het
vaderland.
Hoewel opgeleid voor schei
kundig ingenieur en afgestu
deerd in Delft, kwam hij na een
paar jaar in dienst van de Ar
beidsinspectie te zijn geweest, in
de barre crisistijd van de jaren '20
op straat te staan. 'Vader' Drees
heeft er nog voor gezorgd dat hij
met zijn gezin een uitkering
kreeg. Wat later kwam hij in de
journalistiek terecht, namelijk bij
'De Sportkroniek', het officiële
orgaan van de KNVB (toen nog
NVB). Zijn vader was een promi
nent en militant socialist, die
doorkneed was in vakbondswerk
en veel artikelen schreef en rede
voeringen afstak zij het nooit
over sport. Van Emmenes schreef
zijn eerste verslagen over de
thuiswedstrijden van HBS en
Quick en kreeg daarvoor drie cent
per regel uitbetaald. Eind 1924
werd hij redacteur van 'De Sport
kroniek' en hij is dat 21 jaar geble
ven, tot Kick Geudeker, promi
nent Amsterdams journalist, hem
wegkocht naar het weekblad
'Sport', dat later 'Sport en Sport
wereld' ging heten. Van Emme
nes was geen wegloper: ook in die
functie werkte hij lange tijd, na
melijk tot 1970, toen het blad ter
ziele ging. Op wat bij anderen de
'oude dag' heet, werd ir. Ad nog
redacteur van 'Neerlands Voet
bal', een KNVB-blad dat de plaats
van De Sportkroniek had overge
nomen.
Spelkenner
Ad van Emmenes was in de voet
ballerij zeer allround. Behalve
journalist en boekenschrijver
was hij een kwart eeuw lang do
cent op trainerscursussen, waar
hij spelregelkennis en speltech
niek doceerde aan bekende en on
bekende vakmensen, tot aan Ri-
nus Michels toe. Het orthodoxe
systeem met twee backs, drie
halfspelers en vijf aanvallers ken
de voor Van Emmenes geen ge
heimen en hetzelfde gold voor de
Zwitserse 'grendel', het 4-3-3, het
4-2-4 en niet te vergeten de stop-
per-spil, het SSS. Hij was een van
de eersten in ons land die inzag
dat onze voetballers in tactisch
opzicht achterliepen toen men de
stopper-spil en het bijbehorende
'magisch vierkant' bleef mijden.
In ontelbare schrifturen bepleitte
de grote spelkenner omschake
ling naar de moderne speeltrant
en het was een grote voldoening
voor hem toen het Nederlands elf
tal met de Enschedeër Henny
Möhring de eerste stopper-spil in
Oranje introduceerde.
Hij was ook een man waarmee
vruchtbaar kon worden gediscus
sieerd. Geen betweter, kon hij
zeer nuchter voor- en nadelen te
gen elkaar afwegen, om uiteinde
lijk tot een redelijk afgewogen
oordeel te komen. Hij heeft mij
wel eens verteld dat hij destijds
voortdurend in briefwisseling
stond met zijn geduchte collega
Joris van den Bergh, wiens pen
scherper en ook ludieker was,
maar die er op grond van kennis
van voetbalzaken niet vaak in
slaagde Van Emmenes van diens
ongelijk te overtuigen. „Telkens
lag er weer een brief van Joris op
de mat", vertelde Van Emmenes
mij eens. „Maar al waren we het
lang niet altijd met elkaar eens,
we bleven op vriendschappelijke
voet met elkaar staan". Dat was
typerend voor hem: hij was in we
zen een vriendelijk man, die zel
den in woede ontstak en het met
heel veel mensen goed kon vin
den, omdat hij ieder in zijn waar
de liet. Hij leefde sober, was ge
heelonthouder en niet-roker.
Hoewel van nature een voorzich
tig formuleerder, werd hij een
veel-gevraagd spreker op avon
den van voetbalclubs en dergelij
ke. Hij heeft niet minder dan 350
lezingen gegeven, die alle de voet
ballerij tot onderwerp hadden.
Zijn publiek was daarbij zeer ge
varieerd. Soms bestond zijn ge
hoor uit knoestige landarbeiders
uit de Noordoostpolder; soms wa
ren het gestraften uit de Scheve-
ningse gevangenis. De spreker
straalde onveranderlijk enthou
siasme en deskundigheid uit,
zonder ooit in bla-bla-gepraat te
vervallen, want aan gezwets had
de Haagse ingenieur een hekel.
Wat mij altijd heeft verbaasd, is
het feit dat hij diverse jongens
boeken op zijn naam heeft staan,
meestal in samenwerking met
Ton van Beers geschreven. De ti
tel 'Nou wij boys' zou vandaag
niet meer gekozen worden, maar
de boeken waren aardig, al komt
er voor mij na de onvergetelijke
'AFC'ers' van J.B. Schuil een tijd
je niets meer. Kennelijk wist Van
Emmenes de juiste toon voor op
groeiend jong volk aan te slaan.
Wat heeft hij in de sport NiET
gedaan? Bijna 25 jaren lang is hij
hoofdredacteur van het blad 'De
Scheidsrechter' geweest. Hij ont
wikkelde trouwens een aanzien
lijk begrip voor het lastige vak
van arbiter. Er waren collega's die
vonden dat Van Emmenes de he
ren in het zwart wat al te nadruk
kelijk de hand boven het hoofd
hield. Hij was geen man die met
de vuist op tafel sloeg. De beheer
ste overreding was hem liever.
Bovendien had hij groot respect
voor allen die zich aan arbitrage
waagden. De enige keer dat hij
even van zijn geloof in deze afviel,
was in 1966, toen Johan Cruijff
door de DDR-scheidsrechter
Glóckner tijdens de interland Ne-
derland-Tsjechoslowakije uit het
veld werd gestuurd en Van Em
menes (die het radioverslag deed)
op ontzette toon uitriep: „Maar
wat heeft die jongen nou hele
maal misdaan?"
Luchtsprong
Van radio gesproken: Van Em
menes creëerde ook op dat gebied
een zekere faam voor zichzelf.
Halverwege de jaren dertig was
Han Hollander de ongekroonde
Koning op dit moeilijke terrein.
Hollander had flair, routine plus
een uitmuntende microfoonstem.
Maar toen hij een keer wegens fa
milieomstandigheden was ver
hinderd, verving Van Emmenes
hem. Die was zo verstandig er
geen Hollander-imitatie van te
maken, maar aan zijn eigen stijl
vast te houden. Die had een dege
lijke ondergrond. Kennis van za
ken en eerlijke geestdrift. De
sportjournalist die ik was en is.
een nogal kritisch wereldje, waar
in sommigen met ironie begon
nen, maar gaandeweg naar sar
casme overhelden. Dat was niks
voor Van Emmenes. Hij was de
enige vaderlandse sportjournalist
die bij een doelpunt van het Ne
derlands elftal een luchtsprong
maakte. In hem hebben de lief
hebber en de beschouwende ver
slaggever altijd hand-in-hand ge
staan.
Als tv-commentator behoorde
hij tot de pioniers, want samen
met Jan Cottaar en Aad van Leeu
wen werkte hij in 1951 mee aan
experimentele uitzendingen uit
Brabant, waar Philips in actie
kwam met uitzendingen van PSV
thuiswedstrijden die in een
straal van 60 kilometer rond Eind
hoven ontvangen konden worden
en waarbij de verslaggevers
vanuit een vrachtwagen achter
het doel moesten werken. Ook
voor dit aparte vak schrok Van
Emmenes niet terug, al heeft hij
ooit gezegd toch liever radio te
doen. „Dan kun je lekker door
praten". Aan dat doorpraten en
aan dat lange leven is nu een ein
de gekomen. Hij leefde de laatste
jaren teruggetrokken in Voor
schoten, maar tot voor kort be
zocht hij daar nog amateurwed
strijden, al gingen zijn ogen sterk
achteruit, zodat hij geen kranten
meer kon lezen. Zijn liefde voor
voetbal is hij trouw gebleven.
Toen iemand hem vorig jaar
vroeg welke geheimzinnige
macht hem altijd weer naar de
voetballerij trok, antwoordde hij:
„Het is een ziekte". Ik ken geen
voetbalschrijver die zó positief
was ingesteld als deze vriendelij
ke man, de vroegere linksbuiten
van de Duinoordse Voetbalvere
niging.
HERMAN KUIPHOF
KATWIJK - Op de schouders van Rob Schouten rust een
zware taak. De Zoeterwoudenaar heeft de opdracht meege
kregen het Nederlands waterpolo in 1992 af te leveren bij de
Olympische Spelen in Barcelona. Een ambitieus vierjaren
plan. dat begin dit jaar op tafel werd geworpen, maakt dui
delijk dat de route naar Spanje is uitgestippeld. Nu de pres
taties nog.
Het zeslandentoernooi in Katwijk
leert dat de nationale polo-elite nog
een lange weg naar de Catalaanse
hoofdstad heeft te gaan. Gister
avond werd er weliswaar in het ma
tige bezette Aquamar met 10-9 ge
wonnen van Australië, de wijze
waarop die nipte zege tot stand
kwam sprak niet bepaald tot de ver
beelding.
Allereerst behoort Australië niet
tot de wereldtop, evenals Neder
land trouwens. Maar een ploeg die
zichzelf goed genoeg acht voor deel-
LEIDERDORP - De favorieten
spaarden zich op de tennisbanen
van De Munnik. Daardoor beleefde
het toernooi gisteren een uitermate
rustige dag. Het koppel Bionda
Zonderop/Kees-Jan Schuilenburg
versloeg in de halve finale van het
gemengd-dubbel B het duo Moni
que Langelaan/Marcel Lolling ge
heel volgens verwachting (6-4, 6-3).
In de beginfase leek er geen vuil
tje aan de lucht voor het favoriete
duo. Binnen de kortste keren stond
het 3-0. Wie toen al dacht aan een
slachtpartij kwam echter bedrogen
uit. Eerst verloor Zonderop haar op
slag en nadat Lolling de zijne had
behouden was het de beurt aan
Schuilenburg om de fout in te gaan:
3-3.
Het duo schakelde prompt, zon
der echt tot op de bodem te hoeven
gaan. een tandje hoger en pakte de
partij vervolgens nog vrij eenvou
dig.
De als tweede geplaatste Amy
van der Linden had in de kwartfina
le van het vrouwen-enkel BI haar
handen vol aan Nathalie van der
Voort. Aanvankelijk zag het er zelfs
naar uit dat de speelster van De Me-
renwijk voor een verrassing zou
gaan zorgen. Met bijna speels ge
mak besliste zij de eerste set met 6-2
in haar voordeel. In de tweede
kwam Van der Linden wat beter in
haar ritme, maar er was toch een tie
break voor nodig om die binnen te
halen (7-6). Hierna was het gedaan
met de tegenstand van. Van der
Voort, die met 6-3 in de beslissende
set het hoofd moest buigen.
Henk Janssen (De Munnik) liet in
zijn duel tegen Bart Krans zien dat
zijn sterke partij van donderdag te
gen Kees-Jan Schuilenburg geen
toevalstreffer was. Met duidelijke
cijfers beslechtte hij de partij in zijn
voordeel (6-2, 6-2).
HERMAN JOUSTRA
Verlies Schapers
BRISTOL Michiel Schapers is er
niet in geslaagd de eindstrijd van
het tennistoernooi irt Bristol te be
reiken. De Rotterdammer verloor
gisteren in de halve finales van de
Westduitser Eric Jelen. Beiden
wonnen een set met 6-3, Schapers
de eerste. In de derde set bleef het
tot 11-11 gelijk opgaan.
name aan de Spelen, moet overtui
gender te werk gaan dan Oranje gis
teravond deed.
Nederland wisselde goede mo
menten te vaak met slechte momen
ten af. De start van het duel was al
leszins aanvaardbaar. Halverwege
de tweede periode keek de equipe
van Schouten zelfs tegen een 5-2
voorsprong aan, maar die weelde
kon de jonge ploeg niet verdragen.
Een tempoversnelling en een dosis
lichamelijk geweld van de 'Aussies'
brachten de spanning terug in de
technisch niet op hoog peil staande
confrontatie.
Verdrinkingsdood
In de derde periode achterhaalde
Australië het met zichzelf worste
lende Oranje, dat de verdrinkings
dood nabij was. De schreeuwende
bondscoach kon aan de rand van
het bassin niet voorkomen dat zijn
formatie de verdedigingsfouten op
stapelde en aan aanvallen nauwe
lijks toekwam.
Leidenaar Mark van Belkum tekent voor het derde doelpunt van Nederland in de oefeninterland tegen Austra
lië. De Australiërs komen handen tekort om de hal tegen te houden.
In het laatste kwart hervond Ne
derland zichzelf weer, maar het had
alle krachten nodig om de fysiek
sterke Australiërs (10 persoonlijke
fouten) van zich af te schudden.
Tien seconden voor het slotsignaal
viel de beslissing in het voordeel
van de Schouten-brigade, die dank
baar profiteerde van een Australi
sche misrekening. Inplaats van een
tegentreffer incasseerde Nederland
de overwinning omdat doelman
Postuma een inzet van Mayders pa
reerde en zijn ploeg in de gelegen
heid stelde (Jan Wagenaar) om de
winnende treffer te laten afroepen:
10-9.
Eerder op de avond stuurden
Westduitsland en Spanje aan op een
8-8 gelijkspel. Griekenland versloeg
Frankrijk met 9-8 en gaat samen aan
de leiding met Nederland. Oranje
speelt vandaag tegen Westduitsland
en Griekenland. Morgen zijn Span
je en Frankrijk de opponenten.
Nederland-Australie 10-9 (3-2, 2-1,
1-4, 4-2)
Scores Nederland: John Scher-
renburg 3, Mark van Belkum 3,
John Jansen, Remco Pielstroom,
Arnold Nonnekes en Jan Wagenaar.
Australië: Stockwell 3, Mayders
2, Callaghan, Gooby en Asher.
ROB ONDERWATER
ZÜRICH/ROTTERDAM
(AFP/GPD) Beat Breu heeft acht
jaar na zijn eerste succes in de Ron
de van Zwitserland voor een herha
ling gezorgd. Omdat hij sterk was in
de bergen, de belangrijkste ont
snapping in het begin van de ronde
niet miste, maar vooral omdat Pe
dro Delgado, Steven Rooks en nog
een handvol anderen de Zwitserse
Ronde als niets anders zien dan
voorbereiding op de Tour de Fran-
De laatste etappe van de ronde
was, zoals gebruikelijk, voor Urs
Freuler. Het was zijn vijfde over
winning in de slotrit sinds 1983. Het
peloton meldde zich vrijwel mas
saal op de baan van Oerlikon bij Zü-
rich, na de rit over 160 km, begon
nen in Brugg.
Breu, die de laatste jaren voorna
melijk in het veldrijden had gepres
teerd, heeft een goed stuk werk af
geleverd in Zwitserland. Voor zich
zelf, maar zeker ook voor de ploeg
van Walter Godefroot, die ondanks
ruime investeringen tot nu toe
slechts kleine prijsjes had behaald.
Breu in 1982 winnaar van twee
bergtappes in de Ronde van Frank
rijk (Pla d'Adet en Alpe d'Huez)
heeft de op de tweede dag verover
de positie in de bergetappes ver
sterkt.
Tussen Brugg en Zürich, onder
voortdurende regen, heeft Breu
niets aan het toeval overgelaten. Hij
deed mee bij de enige ontsnap
pingspoging uit de etappe en ver
dween daarna ook nimmer uit de
eerste rijen van het peloton.
Hartklachten
Er dreigt een plotseling einde te ko
men aan de wielercarriere van Hans
Daams, de 27-jarige prof uit de
PDM-ploeg. Daams is deze week
met ernstige hartklachten terugge
keerd uit de Ronde van Zweden,
waar hij vorige week vrijdag nog
een etappe had gewonnen. Donder
dag kreeg hij tijdens de training in
Nederland opnieuw last van zijn
hart, waarna hij in allerijl werd op
genomen in het St. Jozefziekenhuis
in Eindhoven.
Daams, eerder dit jaar winnaar
van drie etappes en het eindklasse
ment in de Ronde van de twee Ame-
rika's, blijkt in februari en april ook
al last te hebben gehad van zijn hart.
Er is nu een verkramping van de
kransslagader geconstateerd.
Daams ligt op de afdeling hartbewa-'
king. Hij was eerste reserve in de
Tourploeg van PDM, zou de moge
lijke vervanger zijn van Gert-Jan
Theunisse. De Tour is nu definitief
onmogelijk voor hem geworden; de
kans is zelfs groot dat de Brabander
helemaal met wielrennen moet
stoppen.
Johan Lammerts heeft de laatste
rit van de vierdaagse van de Mijn-
valleien in Baskenland gewonnen.
De Nederlander nam in de plaatse
lijke omlopen te Mieres, waar nog
een dikke dertig kilometer moest
worden gereden, afstand van zijn
drie Spaanse vluchtmakkers, die
AMSTERDAM (GPD) - Juni
1988. Het Nederlands elftal, zo
juist in München Europees voet
balkampioen geworden, wordt
uitbundig ingehaald in Amster
dam. Bij de grachtentocht wor
den woonboten letterlijk bedol
ven onder enthousiaste Oranje
supporters. De woonboten dei
nen alsof het windkracht 10 is. De
boot gaat scheef, het dak kraakt,
barst.
Een jaar later doet Arko Oder-
wald, bewoner van één van de ge
havende arken aan de Amstel,
moeizame pogingen meer te krij
gen dan de door de gemeente Am
sterdam verstrekte vergoeding
van 5000 gulden. Het dak van zijn
woonboot moet vernieuwd wor
den. Kosten: 10.000 gulden. Vol
gens de gemeente mag hij blij zijn
dat hij de helft vergoed heeft ge
kregen.
Noortje van Oostveen, woord
voerster van de gemeente,
spreekt van een billijke tegemoet
koming. Zij beklemtoont dat er
geen sprake is van het erkennen
van een schadeclaim. „Dan zou
den we een precedent scheppen".
De acht anderen die tijdens de tri
omfale intocht van Oranje schade
opliepen ontvingen geen cent.
Aan boord van de woonark
denken ze anders over de goed
geefsheid van de gemeente. Ze re
deneren daar dat de gemeente de 1
inhuldiging heeft georganiseerd
en voor 'orde en veiligheid' moest
zorgen. De gemeente erkent die
verplichting, maar niet tot in het
absurde. „We hebben gedaan wat
menselijkerwijs van ons ver
wacht kon worden".
Oderwald heeft in z'n verzeke
ringspolis 'de kleine lettertjes' ge
lezen. Wat hij ervan begreep was
dat het 'door derden door zijn dak
gaan' niet was gedekt. Hij heeft
nu een driemaal duurdere verze
kering die tevens genoemd onge
rief omvat.
Mevrouw Van Leeuwen,
woordvoerster van het Verbond
van Verzekeraars in Nederland,
vindt dat in het Amsterdamse ge
val niet van vandalisme kan wor
den gesproken omdat de opzet
niet aanwezig was. „Je kunt niet
zeggen dat die mensen er op uit
waren het dak te vernielen. Ze
wilden alleen een goed uitzicht".
Woordvoerder Helenius van de
Vereniging van Nederlandse Ge
meenten (VNG) vindt niet dat 're
delijkerwijs' van de Amsterdam
se overheid kan worden verlangd
dat ze voorkomt dat feestvierders
het dak opgaan. „Dat hoort er nou
eenmaal bij. Dan moet je niet in
Amsterdam gaan wonen".
ZAGREB 'De beste part-time job in de United States',
wordt hier in Europa slechts gezien als een hobby waar
hooguit een onkostennota aan vastzit. In Zagreb tijdens het
EK-basketbal krijgen David Dodge en Mickey Crowley, de
twee Amerikaanse scheidsrechters die door de organisatie
zijn ingehuurd omwille van de objectiviteit .derhalve niet
meer dan een zakcentje. Daarentegen kunnen ze wel reke
nen op een heuse VIP-behandeling. En dat weer zijn ze in
eigen land totaal niet gewend.
hem op de streep bijna nog hadden
teruggepakt. De Spanjaard Cubino
werd eerste in het eindklassement.
Succes Olyslager
PARIJS (RTR/AFP) - Marjan Oly
slager heeft gisteren bij internatio
nale wedstrijden in St. Denis, een
voorstad van Parijs, de 100 meter
horden gewonnen. De Nederlandse
kampioene zegevierde in 12,93 se
conden waarmee zij slechts een-
tiende van een seconde verwijderd
bleef van haar nationale record.
Op de 1500 meter zorgde de Ke-
niaan Cheruyiot met de winnende
tijd van 3.34,44 voor de beste we-
reldseizoensprestatie.
Op de 4x200 meter deden Carl Le-
wis, Joe DeLoach, Leroy Burnell en
Floyd Heard een vergeefse poging
het wereldrecord te breken. Zij ble
ven met 1.20,33 slechts 0,07 seconde
verwijderd van de beste wereld-
prestatie.
De Oostduitse atletes like Wylud-
da (discus 72,72 meter) en Sigrun
Wodars (800m in 1.56.82) kwamen ir.
Neubrandenburg tot seizoentop
pers.
Vierhonderd vijftig dollar per wed
strijd, exclusief de reis- en verblijf
kosten, is het vaste honorarium
voor het tweetal, dat respectievelijk
afkomstig is uit New York (Crow
ley) en Columbia, South Carolina
(Dodge). Tijdens het seizoen, dat
loopt van oktober tot maart, fluiten
ze gemiddeld vijf wedstrijden per
week, dus tel uitje winst. Beiden ar-
bitreren ze op het hoogste college-
niveau, de onderlinge competitie
tussen universiteiten. De oostkust
van de States is hun werkterrein.
Wat ruim geschat is dat bijna zo om
vangrijk als Westeuropa.
Bijbaantjes zijn het, want de 44-
jarige Dodge is in het dagelijks le
ven directeur van een ziekenhuis en
zijn tien jaar oudere collega is in za
ken. Op grond van hun ervaring -
Crowley doet dit al 36 jaar en is
voorlopig niet van plan zijn lucratie
ve bijverdienste op te geven - zijn ze
voor dit EK geinviteerd. Een uitno
diging waaraan ze maar al te graag
gehoor gaven.
Want ook al levert het dus niks
op, de schat van ervaring die ze hier
opdoen, zouden ze voor geen goud
willen missen. „En wat worden we
hier in de watten gelegd", glundert
Dave Dodge, wiens moeder trou
wens van Hollandse afkomst is.
„Zoiets heb ik nog nooit meege
maakt. Is ook ondenkbaar in de Sta
tes. Daar krijg je een lijstje waar je
de komende week moet zijn en voor
de rest zoek je het maar uit. Je bent
altijd op jezelf aangewezen, nie
mand bekommert zich om je. Hier
wordt de hele dag voor me gezorgd.
En hoe".
Bakermat
Niet dat in Amerika, per slot van re
kening de bakermat van het basket
bal, de scheidsrechters als paria's
worden gezien. Hun vorstelijke ver
goeding geeft al aan dat dat zeker
niet het geval is. „Bij ons is deze
sport big bussiness. Er gaan miljoe
nen dollars in om, ook in de NCAA,
de bond die de belangen van de uni
versiteiten behartigt. Alles wordt li
ve op TV uitgezonden, de rechten
die daarvoor worden betaald zijn gi
gantisch. De referees zijn een we
zenlijk onderdeel van het circus,
daar is iedereen gelukkig wel van
doordrongen. Ze laten je alleen
links liggen. Uit oogpunt van onpar
tijdigheid, inderdaad".
Daartoe ook zijn ze speciaal naar
Zagreb gehaald. Elk deelne/nend
land levert een arbiter - voor Neder
land is Groninger Henk Kleersnij-
der van de partij - en verder zijn er
vier neutrale fluitisten. De twee
Yanks worden, uiteraard vanwege
hun achtergrond, hoog ingeschat.
Ze krijgen uitsluitend de partijen la
ter op de avond, wanneer de toppers
elkaar ontmoeten. Joegoslavië -
Griekenland eerder in de week was
bijvoorbeeld voor Dodge. Die buur
landen verhouden zich als Neder
land tot Westduitsland en dus
moest er iemand opdraven die abso
luut geen weet had van wat voor po
litieke of sportieve achtergronden
dan ook. Dodge sloeg zich er, zoals
verwacht mocht worden, prima
doorheen.
Dat gold minder voor de 56-jarige
Crowley, die bij Griekenland -
Frankrijk zichtbaar moeite had het
hoge tempo van deze wedstrijd te
volgen. Een beetje verklaarbaar, en
dat niet alleen vanwege de leeftijd
van de New Yorker. „Al tien jaar
lang", onderkent hij zelf ook het eu
vel, „fluiten wij in de States met
drie man. Twee daarvan letten op de
bewegingen rond de bal, de derde
houdt de rest van de spelers in de
gaten. Dat werkt prima, het college
basketbal is sinds die maatregel be
hoorlijk 'clean' geworden. Met twee
man moet je èn nog beter opletten
èn nog harder lopen".
„Daarbij komt nog", neemt Dod
ge over, „dat het niveau hier in Eü-
ropa de laatste jaren opmerkelijk
omhoog is gegaan. Dat ontstijgt
zelfs de college's. Er lopen hier spe
lers rond die zo bij de profs van de
NBA kunnen meedoen. Wie De
Russische spelverdeler Marchu-
lenis met name. En Petrovic, de
Joegoslaaf. Nog wel een paar, al
moet ik eerlijk zeggen dat ik daar ei
genlijk niet echt op let. Ik ben hier
vooral met mijn eigen spel bezig en
daar heb ik mijn handen vol aan".
De NBA kent, zoals elke profes
sionele sport (honkbal, football, ijs
hockey) in de VS arbiters die full-ti
me in dienst zijn. „Daar heb ik nooit
wat voor gevoeld", zegt Dave Dod
ge. Natuurlijk, het minimum salaris
van 80.000 dollar is niet slecht. Maar
het is een onzeker bestaan. Eenmaal
afgestudeerd aan de speciale
school, krijgen die jongens telkens
een contract voor ëèn jaar. En zoals
bij ons voor de hele maatschappij
geldt, is het ook hier zo, dat wie niet
voldoet, meteen kan opdonderen.
Nee, ik blijf liever amateur. Nou ja.
betaalde amateur dan".
ADVERTENTIE