LEIDSCH
DAGBLAD
Tekort aan drinkwater dreigt
F X TJLA
AUTO
LEITHON
LEIDSCH DAGBLAD
WIO tracht overleg met
blokkade te verhinderen
Met credit-card telefoneren naar buitenland
Waterleiduigljeflrij ven eisen extra milieumaatregelen
Unita en regering sluiten
wapenstilstand in Angola
Kwart miljoen Turken wil weg
Verkeerschaos bij Brienenoord verwacht
VRIJDAG 23 JUNI 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38966 Prijs fl. 1,25
UTRECHT (ANP) De actiegroep
Verplegenden en Verzorgenden In
Opstand (WIO) heeft vanochtend
de ingang van het gebouw van de
Nationale Ziekenhuis Raad (NZR)
in Utrecht enkele uren geblok
keerd. De WIO wilde de hernieuw
de onderhandelingen daar voor een
nieuwe cao ziekenhuiswezen ver
hinderen uit angst voor een com
promis tussen de partijen.
De WIO eist vijf procent loons
verhoging, maar de bonden hebben
al laten doorschemeren dat dat
waarschijnlijk niet haalbaar is. Pas
na bemiddeling van de politie wa
ren de WIO-aanhangers bereid de
onderhandelaars van de NZR en
vakbonden door te laten.
De onderhandelingen verlopen
tot nu toe uiterst moeizaam. Van
middag werd het overleg voor de zo
veelste maal geschorst. De ver
wachting is dat de vergadering tot
vanavond laat zal duren.
Het overleg werd mogelijk nadat
gisteren de kaderleden van de vak
organisaties CFO en AbvaKabo be
sloten hun onderhandelaars verder
te laten praten over een nieuwe cao.
De CFO vindt de drie procent loons
verhoging die het kabinet, het pen
sioenfonds PGGM en de zieken
huisraad bieden, eigenlijk te wei
nig: "Maar gezien de demissionaire
status van het kabinet zit er niet
De Ziekenfondsraad vindt dat het
conflict in het ziekenhuiswezen
moet worden opgelost en dat de
premie daar enige ruimte voor
biedt. Door meevallers zou de zie
kenfondspremie volgens bereke
ningen van de raad omlaag kunnen
van 8,1 naar 7,8 procent. Dat kan
doordat de totale loonsom in het be
drijfsleven sneller is gestegen dan
de loonsom in de gezondheidszorg.
ROTTERDAM (GPD) Hol*?
Hola Panama, aqui Holanda,
su mama en Rotterdam. Doli-
tica Linarez, die op uitnodi
ging van de gemeente Rotter
dam deelneemt aan de han
delsbeurs Eurolatina, luistert
nog wat ongelovig naar de
stem aan de andere kant in
Midden-Amerika, maar vindt
het wat leuk om naar haar kin
deren thuis te bellen, ergens
op de San Blas-eilanden.
Vanuit een speciale tele
fooncel in het Rotterdamse
Ahoy'-complex had Dolitica
Linarez daarvoor niet meer
nodig dan een credit-card, om
contact met haar familie te
krijgen. Dat gebeurde overi
gens op kosten van het Zweed
se computerbedrijf Kinnevik
Group, dat de Comvik Card
Call heeft ontwikkeld. Het
systeem van de krediettele
foon is nieuw voor Europa bui
ten Zweden en Noorwegen.
Deze week werd het betaal
systeem voor internationaal
telefoonverkeer in Rotterdam
geïntroduceerd.
Het telefoonkrediet is voor
al ontwikkeld voor mensen die
veel reizen en in het buiten
land moeten telefoneren,
meldt een woordvoerder van
Convik, vanuit de Nederlandse
vestiging in Gouda, van waar
uit het bedrijf Europa denkt te
gaan
Het betaalsysteem werkt
simpel. Door een credit-card
in een afleesapparaat te ste
ken, registreert de computer
de gemaakte gesprekskosten.
Die worden vervolgens bere
kend op het maandoverzicht
van de kaarthouder. Convik is
in onderhandeling met het cir
cuit waarin de internationale
zakenman zich pleegt te be
wegen, zoals viersterrén-res-
taurants en hotels, luchtha
vens, congresgebouwen en
handelscentra.
Convik maakt voor dit sys
teem gebruik van het PTT-te-
lefoonnet. Het bedrijf huurt
een lijn, waarna het de tele-
foonapparatuur in bruikleen
geeft aan de afnemer. Een in
Luxemburg opgestelde com
puter registreert vervolgens
de kosten en houdt bij welke
credit-cards worden gebruikt.
Wereldburgers kunnen met de
vier bekende kredietkaartjes
terecht: Visa, American Ex
press, Diner en Eurocard. Het
moet de service aan de han
delsreizigers vergroten.
Helemaal nieuw is betalen
zonder geld op zak overigens
niet. PTT-telecom heeft al ge
ruime tijd een soortgelijk sys
teem in gebruik voor gesprek
ken via openbare telefoontoe
stellen. Met dien verstande,
dat vooraf een soort 'strippen
kaart' moet worden gekocht,
waarna via een laseroog de ge
sprekskosten worden geregi
streerd op de kaart, tot die
niets meer waard is.
Een woordvoerder van PTT-
Teleeom zegt dat de PTT een
systeem in ontwikkeling heeft,
waarmee ook met een giropas
kan worden afgerekend. Maar
wanneer dat zal worden geïn
troduceerd is nog niet bekend.
Ad van Emmenes
overleden
VOORSCHOTEN (GPD) - Naai- nu
bekend is geworden, is afgelopen
maandag ingenieur Ad van Emme
nes overleden. Van Emmenes, die
bekend stond als de nestor van de
Nederlandse sportjournalistiek, is
91 jaar geworden. Op verzoek van
zijn familie is zijn overlijden geheim
gehouden. Gisteren is Van Emme
nes in stilte gecremeerd. Van Em
menes bracht de laatste jaren van
zijn leven door in een verzorgings
flat in Voorschoten.
De van oorsprong scheikundig
ingenieur werd in Nederland alge
meen erkend als 'voetbalprofessor'.
Hij vierde in 1974 zijn gouden jubi
leum als journalist. Van Emmenes
begon zijn loopbaan in 1924 bij het
officiële orgaan van de KNVB, toen
nog Sportkroniek geheten. Ruim
twintig jaar later stapte hij over naai
het blad Sport en Sportwereld.
DEN HAAG (ANP) - Er zijn snel maatregelen nodig om in
de groeiende behoefte aan drinkwater te kunnen voorzien.
De voorstellen in het Nationaal Milieubeleidsplan (NMPJ
om de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater op peil te
houden, zijn onvoldoende.
Die noodkreet slaakt de Vereniging
van Exploitanten van Waterleiding
bedrijven in Nederland (Vewin) in
een Tienjarenplan, dat vandaag
werd besproken door de tachtig
aangesloten waterleidingbedrijven.
Zowel het oppervlakte- als het
pompstations zal moeten sluiten.
De verwachte groei van 20 pro
cent tot 2000 verklaren de waterlei
dingsbedrijven door de toename
van de Nederlandse bevolking met
ongeveer 0,7 miljoen inwoners en
door wat zij noemen de "toenemen-
grondwater zijn volgens de Vewin de waterbeschaving", hetgeen neer-
zo vervuild, dat de drinkwatervoor- komt op een verbruik van drinkwa-
ziening op termijn in gevaar dreigt ter voor meer doeleinden. Van de
te komen. stijging - van 1159 miljoen kubieke
De waterleidingbedrijvën schat- meter naar 1364 miljoen kubieke
ten dat de behoefte aan drinkwater meter - zullen de huishoudens zo'n
de komende tien jaar zo'n 20 pro- 55 procent voor hun rekening ne-
cent stijgen. Op dit moment komt men.
tweederde van het drinkwater uit Volgens de Stichting Natuur en
het grondwater, de rest uit het op- Milieu (SNM) is een groei van 20
pervlaktewater. De Vewin wil deze procent in het verbruik van drink-
verdeling de komende jaren hand- water onnodig en onwenselijk. Een
haven, omdat de overheid geen uit- 'besparingsbeleid' - 25 procent min-
zicht biedt op een voldoende verbe- der verbruik in 2000 is volgens de
tering van het oppervlaktewater. SNM mogelijk - acht de milieuorga-
Na 14 jaar strijd sinds onafhankelijkheid
DEN HAAG - De 31ste Pasar Malam Besar opent vandaag in Den Haag haar deuren. In zes tenten op het Malie
veld is tot en met 2 juli de tentoonstelling 'Van Sabang tot Merauke' te zien. Dertig exposanten kwamen speciaal
daarvoor over uit Indonesië. Ook deze twee mannequins vlogen mee naar Nederland (foto gpi»
De vereniging heeft bij het opstel
len van het NMP adviezen gegeven
voor een betere aanpak van deze
drinkwatervoorziening. In de uit
eindelijke versie van het milieuplan
nisatie veel beter. Volgens de stich
ting zal de groei van het waterver
bruik grote schade toebrengen aan
natuur en milieu en staat het haaks
op het ook politiek aanvaarde uit-
Massale exodus uit Bulgarije
zijn deze adviezen niet volledig gangspunt van "duurzaam gebruik
overgenomen. De waterleiding-be- van natuurlijke hulpbronnen",
drijfstak beschouwt de verslechte
rende kwaliteit van het grondwater
als een "zwaard van Damokles". In
dien niet op korte termijn maatrege
len worden getroffen, vreest de ver
eniging dat een "beperkt aantal"
SOFIA (AP) Ongeveer 250.000 et
nische Turken hebben volgens de
Bulgaarse autoriteiten paspoorten
aangevraagd om naar Turkije te
emigreren. Zo'n 150.000 hebben de
nodige reisdocumenten al ontvan
gen en ruim 50.000 zijn de Turkse
grens al overgestoken.
Dat zei de Bulgaarse onderminis
ter van buitenlandse zaken Ganev
gisteren op een persconferentie in
Sofia. Naar officieel Bulgaars ge
bruik sprak hij niet van etnische
Turken, maar van 'Bulgaarse mos
lims'. De naar schatting 1 miljoen
etnische Turken in Bulgarije, onge
veer een negende deel van de bevol
king, moeten sinds eind 1984 Slavi
sche namen aannemen, terwijl ze in
het openbaar geen Turks mogen
spreken en sommige islamitische
gebruiken moeten nalaten.
Een Turkse diplomaat in Sofia zei
dat al 60.000 mensen uit Bulgarije
zijn gevlucht, sinds daar vorige
maand bij onlusten doden waren
gevallen onder de etnische Turken.
De massale exodus, die volgens
een westerse diplomaat 'bijbelse
proporties' heeft aangenomen, be
gon nadat de Bulgaarse president
Todor Zjivkov op 29 mei bekend
maakte dat iedere Bulgaarse burger
het land mocht verlaten.
Het was duidelijk dat hij daarmee
de Bulgaarse Turken bedoelde, die
paspoorten ontvingen nadat het
parlement in mei een nieuwe wet
had aanvaard, die pas op 1 septem-
Wolkenvelden
Wolkenvelden, ook af en toe zon. Over
wegend droog. Minimumtemperatuur
ongeveer 14 graden. Middagtempera-
tuur omstreeks 19 graden. Matige
noordwesten wind.
De vooruitzichten voor zondag tot en
met woensdag: Perioden met zon en
droog. Middagtcmpcratuur eerst rond
25 graden, vanaf dinsdag enkele graden
lager.
Zaterdag 24 juni
zon op: 05.20 uur, zon onder: 22.04 uur;
maan op: 00.41 uur, maan onder: 11.19
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 07.24 en 19.58 uur; laag wa
ter: 03.22 en 15.36 uur.
28 PAGINA'S
ber van kracht wordt. Een functio
naris in Haskovo in het zuidoosten
van Bulgarije waar veel Turken wo
nen verklaarde dat zijn bureau
sinds 4 juni zo'n 2000 paspoorten
per dag had verstrekt.
De Turken die weg gaan zijn voor
namelijk boeren en bouwvakkers.
Op de persconferentie in Sofia lie
ten regeringsfunctionarissen door
schemeren dat de massale emigra
tie nu al enorme problemen in de
landbouw en de industrie veroor
zaakt. Een econoom zei dat de Bul
gaarse economie er zeker twee tot
drie jaar door achterop zou raken.
Intussen heeft de Bulgaarse rege
ring een plan van acht punten opge
steld, dat het plotselinge verlies aan
arbeidskrachten moet helpen on
dervangen. Zo zullen mogelijk lan
gere werktijden worden ingevoerd,
arbeiders uit ontvolkte gebieden el
ders te werk worden gesteld, kan
toorpersoneel machines moeten be
dienen, zomervakanties worden ge
wijzigd en een versneld scholings
program worden doorgevoerd.
Daarnaast zullen arbeiders van
'niet-kritieke' naar 'kritieke' gebie
den of bedrijven worden overge
plaatst, zei Ganev.
jTüflslï
Chinees-lndisch-
Specialiteiten Restaurant
PEARL CITY NEW PEARL CITY
Heeft de beste chinese kok
van Leiden die ook de:
specialiteiten van de:
Kan tong keuken, Peking
keuken, Shanghai keuken
Si Chun keuken beheerst.
Iran: Nederlandse
media 'lasterlijk'
DEN HAAG (ANP) - De bericht
geving in de Nederlandse media
over Khomeiny is Iran in het
verkeerde keelgat geschoten.
De Iraanse ambassade consta
teert in een persbericht dat de
Nederlandse media "leugens en
laster" verspreiden over de aya
tollah Khomeiny, "onze grote
leider en stichter van de islami
tische republiek". De ambassa
de vraagt zich af waarom de Ne
derlandse media zo'n man,
"naar wiens begrafenis miljoe
nen mensen uit de hele wereld
kwamen om met geheel hun
hart uiting te geven aan hun
rouw", door het slijk halen en
"hatelijke en wraakzuchtige ar-
tikejen" over hem schrijven.
ROTTERDAM (GPD) - Zaterdag
ochtend in alle vroegte zal het pro
ject Van Brienenoordbrug zijn de-
fintief beslag krijgen met het neer
laten van de basculebrug. Het
laatste onderdeel van de tweede
Van Brienenoordbrug-overspan-
ning wordt door drie drijvende bok
ken op z'n plaats getild.
Het gevaarte dat qua constructie
aan de grens van de technische mo
gelijkheden van dit decennium ligt,
is reusachtig van afmetingen. Het is
27 meter breed, 85 meter lang, maxi
maal acht meter hoog, weegt twaalf
honderd ton en moet, eenmaal in
functie, beurtelings het auto- en het
grotere scheepvaartverkeer door
gang verlenen. Totale bouwkosten:
circa 30 miljoen gulden. Technisch
hoogstandje: de brugklep telt maar
liefst zes rijstroken. Het is een hoge
school staalconstructie van het mo
menteel in opspraak zijnde Hollan-
dia Kloos, het familiebedrijf van de
familie Lubbers. In anderhalf jaar
tijd is daar de enorme brug gecon
strueerd.
Opnieuw is precisiewerk vereist,
net als bij het vervoer van de brug
door Rotterdam. "Het probleem ligt
hierin dat de bokken van Smit Tak
de kolos gedrieeën moeten tillen en
weer laten zakken. Millimeterwerk.
Zeker bij de laatste fase als de klep
precies op het fundament terecht
moet komen. Eén van de grote geva
ren is dat de staaldraden waarin de
staalconstructie hangt, onder de
grote druk zullen springen. Daarom
zal een strook van 200 meter aan de
Schaardijk strikt verboden zijn
voor het publiek. We willen geen en
kel risico", aldus voorlichter De
Muijnck van Rijkswaterstaat.
Met het verschepen van de bascu
lebrug wordt vanavond om zes uur
begonnen. Het gevaarte dat 36 uur
eerder bij Hollandia-Kloos op een
gereedliggend transportponton is
gereden, gaat direct via de Nieuwe
Maas naar de Van Brienenoord
brug, een tocht van vier uur. Vervol
gens worden ponton-en-bascule-
brug 'ingedraaid' tot voor de pijlers
van de tweede Van Brienenoord
brug (zijde Kralingen). Daarna va
ren de drie bokken in en wordt ge
start met de laatste voorbereidende
werkzaamheden.
Als vannacht, precies om half vijf,
alle verkeer over de Van Brie
nenoordbrug is stilgelegd, valt het
startsein voor het feitelijke karwei,
het ophijsen en plaatsen van de bas
culebrug.
Op de vraag waarom niet in de
nachtelijke uren wordt gewerkt, net
als bij het invaren van de tweede
Van Brienenoordbrug in februari,
antwoordt De Muijnck: "Dat is een
beslissing geweest van Smit Tak en
Hollandia. Kunstlicht kan een bron
van vergissingen zijn. Bijvoorbeeld
door schaduwwerking. De veilig
heid gebiedt daarom daglicht. Dat
krijgen we dus om vijf uur in de
ochtend en daar maken we opti
maal gebruik van."
Nadat de Van Brienenoordbrug
weer is opengesteld, blijft er één
bok bij de basculebrug liggen. Want
zowel zaterdag als zondag wordt
doorgewerkt, respectievelijk aan
het bewegingsmechanisme van de
brugklep als het aanleggen van het
dak over de zg. ballastkelder (het
dak vormt tegelijkertijd het wegdek
waarover het verkeer per 1 mei vol
gend jaar zal rijden).
In de loop van volgende week
Off. Peugeot dealer voor Leiden e.o.
TftlBOT
Maredijk 175, 2316 VZ Leiden, telefoon 071-212911 t.o.a. het nieuwe
postkantoor zie Peugeot advertentie elders in dit blad.
wordt tevens het ballastgedeelte
van de brugklep, een holle ruimte
van 1 bij 1 bij 20 meter, volgestort
met 530 ton ballastbeton. Vervol
gens sluiten technici het elektro-
mechanische gedeelte aan en wordt
het nieuwe brugdeel volgende
week donderdag in gebruik geno
men. De Muijnck: „Vanaf volgende
week donderdag kan dan ook de
grotere scheepvaart de Van Brie
nenoordbrug weer passeren. Tot
dat tijdstip hebben de automobilis
ten een aardige meevaller. Vanaf
morgen tot donderdag zijn er geen
brugopeningen dat betekent
geen extra files buiten de ochtend
en avondspits om."
Verkeerschaos
Over de mogelijke verkeerschaos
van morgenochtend, licht hij toe.
"Op een zaterdag rijden er normaal
honderdduizend voertuigen over de
Van Brienenoordbrug, in beide
richtingen. We proberen dat aanbod
via Ster-spotjes, advertenties in
kranten en radio met ruim een der
de terug te brengen. Maar zelfs als
er morgen maar zo'n vijftigduizend
voertuigen door de Benelux-tunnel,
dé aangewezen omleidingsroute
voor het doorgaande verkeer, gaan,
zal het veel heisa geven."
En dan, terloops: "Het wordt ner
gens gezegd, maar het is duidelijk
dat de mensen uit de regio rond
Rotterdam niet de Benelux-tunnel
zullen nemen maar de Maastunnel
en de Maasbruggen. Ja, het zal ver
keerstechnisch allemaal kantje-
boord worden".
JOHANNESBURG (GPD) - De
Angolese president Dos Santos en
de leider van de opstandige Unita
beweging, Savimbi, hebben van
nacht een wapenstilstand gesloten.
Het staakt-het-vuren kan de eerste
stap naar vrede worden in het land
dat sinds zijn onafhankelijkheid in
1975 door een burgeroorlog wordt
verscheurd. De wapenstilstand gaat
morgen in.
Het akkoord dat in het buitenver
blijf van de Zaïrese president Mo
butu werd gesloten volgde na een
onverwachte ontmoeting tussen
beide Angolese leiders. President
Kaunda van Zambia noemde het
akkoord tussen Dos Santos en Sa
vimbi een "groot moment voor Afri
ka".
Savimbi was gisteren alsnog naar
Zaïre vertrokken, waar staatshoof
den van 18 Afrikaanse landen bij
een waren op een top-conferentie
om de strijdende partijen tot een
vreedzaam einde aan de burgeroor
log te bewegen.
Aanvankelijk maakte Savimbi
geen deel uit van de Unita-delegatie
die met de Angolese regeringsaf
vaardiging zou onderhandelen over
een oplossing van het conflict. Dos
Santos weigerde tot gisteren perti
nent zijn rivaal te ontmoeten. Maar
na bemiddeling door president Mo
butu en het hoofd van de Organisa
tie van Afrikaanse Eenheid, presi
dent Moussa Traoré van Mali, ging
Savimbi alsnog overstag.
Als gebaar van verzoening had
Dos Santos 700 Unita-strijders vrij
gelaten en 50 ter dood veroordeelde
aanhangers van Savimbi gratie ge
schonken. De vraag is nu of het
staakt-het-vuren gevolgd wordt
door serieuze vredesonderhande
lingen.
De standpunten tussen beide par
tijen laten zich moeilijk verzoenen.
De regering in Luanda houdt tot
nog toe onwrikbaar vast aan een
eenpartij staat, terwijl de Unita een
overgangsregering tussen beide
partijen heeft voorgesteld, die bin
nen twee jaar vrije verkiezingen
moet uitschrijven.
Ook is nog allerminst duidelijk
wat de positie van Savimbi is. Gaat
hij in ballingschap, zoals Zuidafri-
ka, die met de VS de Unita heeft ge
financierd, wil, of blijft hij op de
achtergrond in Angola? Gisteren
verklaarde hij voorlopig genoegen
te willen nemen met een niet zo pro
minente rol op het Angolese toneel.
Het staakt-het-vuren moet wor
den beschouwd als een groot succes
voor president Mobutu.
Politie China houdt
grootscheepse razzia
PEKING (UPI/Rtr/AFP) - De Chi-
nese politie heeft vandaag razzia's
uitgevoerd in enkele universiteiten
in Peking. Daarbij zijn minstens 17
docenten en studenten gearres
teerd, zo is uit Chinese bron verno
men. Zeker 17 studenten ontspron
gen de dans, omdat zij er niet waren
toen de politie zich meldde.
De razzia's houden verband met
de landelijke klopjacht op voort
vluchtige Chinezen die betrokken
waren bij de begin juni met bruut
geweld onderdrukte democratische
beweging. Die beweging had haar
hoofdkwartier op universiteiten in
Peking. De klopjacht heeft al tot
ruim 2000 arrestaties geleid, hoewel
de officiële cijfers veel hoger liggen.
Pagina 5; China veroordeelt bemoei
enis van het Westen
TBC OP SCHOLEN - In Utrecht
wordt volgende week op drie scho
len voor voortgezet onderwijs con-
tactonderzoek naar tuberculose uit
gevoerd. Dat gebeurt via de zoge
noemde Mantouxprik. Bij drie leer
lingen van de verschillende scholen
is tuberculose geconstateerd. Het
bureau gaat op zoek naar de be
smettingsbronnen.
JLjË ZATERDAG-BIJLAGE VAN HET LEIDSCH
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
Morgen: Italiaans ijs: geschept met een glimlach
Kleine talen in Europa worden bedreigd
Hamburger en pizza bestaan honderd jaar
DAM JA'IK WIL EEN ABONNEMENT OP DE KRANT VOOR M'N EIGEN STUK
DUIl VAN NEDERLAND
Ik neem het Leidsch Dagblad 7 weken op proet voor maar 26,50
Noteer mij voor een kwartaalabonnement 72,40
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis!
(Aankruisen wat van toepassing is)
Naam:
Adres:
Postcode: Plaats:
Telefoon:
Opsturen in envelop (zonder postzegel) naar
Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050, 2300 VB Lelden