Mescheten wellicht terug naar Georgië Sovjetpremier wil verzoek inwilligen Argentijnse presidentskandidaat aanvaardt toch eerder zijn taaie Lisbet Palme bereid onder voorwaarden te getuigen Doodseskaders in Guatemala zeer actief Bij Baalbergen's Meubelpromenade is het wonen een zaak voor het hele gezin, Politie China maakt jacht op 19 studentenleiders Ronde-tafelconferentie in Hongarije begonnen Geestelijke: gijzelaars in Libanon niet zomaar vrij WOENSDAG 14 JUNI 1989 BUITENLAND j PAGINA 5 MOSKOU (AP) Na tien dagen van etnisch geweld heeft Sovjetpremier Ryzjkov gisteren Turkstalige Mescheten toegezegd dat een commissie zich zal buigen over hun verzoek om na vier decennia van ballingschap in Oezbekistan te mogen terugkeren naar Georgië. Mescheten wachten in vluchtelingenkampen wat er verder met hen gaat gebeuren. (foto epa» Het officiële persbureau Tass meld de dat Ryzjkov een bezoek had ge bracht aan een vluchtelingenkamp buiten Fergana waar verscheidene duizenden Mescheten een wijk- Zwak De NAVO ziet zich bij een langduri ge grote aanval van het Oostblok met conventionele wapens in cen- traal-Europa voor de 'onaangena me' keuze geplaatst aanzienlijk Eu ropees terrein te verliezen of, als al ternatief, korte afstandskernraket- ten in te zetten. Dit staat in een gis teren openbaar gemaakte studie van het Pentagon en de Amerikaan se inlichtingendienst CIA. Palestijnen Het Israëlische leger overweegt de procedures te versnellen om Pales tijnse 'onruststokers' uit de bezette gebieden uit te wijzen. Dit heeft de Israëlische radio gisteren gemeld onder aanhaling van een verklaring van de Israëlische opperbevelheb ber, generaal Dan Shomron, voor een parlementaire commissie in Je ruzalem. Huwelijk Het parlement van Cyprus heeft een grondwetswijziging aanvaard, waardoor vanaf volgend jaar voor Cyprioten de mogelijkheid zal be staan om een burgerlijk huwelijk aan te gaan. Met de wijziging komt een einde aan het monopolie van de orthodoxe kerk op het sluiten en ontbinden van huwelijken. Pinochet De Chileense president Pinochet heeft in een interview te kennen ge geven dat hij na de machtsover dracht aan een burgerpresident na de verkiezingen van 14 december zal aanblijven als stafchef van het leger. Pinochet voegde hieraan toe dat hij als stafchef niet onderge schikt zal zijn aan een burgerpresi dent. Trotski Trotski's achterkleinzoon David Axelrod is maandag door de Israëli sche politie gearresteerd wegens rechts-extremistische activiteit. Axelrod zou onlangs irt de stad He- bron op de bezette Westelijke Jor- daanoever militairen hebben aange vallen, die wilden voorkomen dat joodse kolonisten een aanval zou den uitvoeren op Palestijnen. plaats vonden nadat bij ongeregeld heden minstens negentig Mesche ten waren gedood en bijna duizend waren verwond. Ryzjkov zei dat de commissie zal onderzoeken of tegemoet kan wor den gekomen aan de wens van de Mescheetse bevolking "voor terug keer naar haar historisch thuisland, van waar de Mescheetse minder heid naar Oezbekistan werd gede porteerd, zonder dat daar enige grond voor was, in de jaren van wil lekeur en wetteloosheid". Hij zei dat een speciale commissie zal worden gevormd door de Parle mentaire Raad van Nationaliteiten, die vorige week de partijleider van Oezbekistan, Nisjanov, als voorzit ter kreeg. Nisjanov bood gisteren eerder namens het Oezbeekse volk aan de Turkstalige Mescheten zijn verontschuldigingen aan voor de recente tragische gebeurtenissen, zo meldde Tass. Nisjanov vergezel de Ryzjkov, voormalig KGB-chef Tsjebrikov en minister van binnen landse zaken Bakatin naar het op vangkamp. Sinds begin mei hebben zich he vige etnische onlusten voorgedaan in het Oezbeekse Fergana-dal. In de meeste gevallen was het geweld ge richt tegen de Turkse minderheid. In een poging verder bloedvergie ten onder de Mescheten te voorko men is het merendeel van hen in middels in tijdelijke opvangkam pen ondergebracht. Premier Ryzjkov beloofde dat al les in het werk zal worden gesteld om een einde aan de etnische onlus ten te maken en dat degenen die zich tijdens de rellen schuldig heb ben gemaakt aan misdrijven zullen worden gestraft. Gisteren werd geen melding gemaakt van nieuwe incidenten. Wel was de situatie nog altijd gespannen. Het ministerie van binnenlandse zaken heeft meer dan 11.000 man troepen naar de regio gestuurd om te pogen de orde te herstellen. Het partijdagblad Pravda berichtte gis teren dat mobiele eenheden eventu eel paraat staan en dat ook legerhe- likopters zonodig kunnen worden ingezet. Volgens Gorbatsjov zijn de onlus ten niet zozeer het gevolg van etni sche spanningen, maar van 'een soort onbehouwen fundamentalis me'. Gorbatsjov zei dit in een onder houd met verslaggevers tijdens zijn bezoek aan de Bondsrepubliek. Hij maakte echter niet duidelijk of hij op islamitisch fundamentalisme doelde. PEKING (GPD/UPI) - Leger en politie in China maken jacht op nog 19 studenten, die door de conserva tieve regering worden beschouwd als de leiders van wat genoemd wordt de 'contra-revolutionaire op stand', die tien dagen geleden door het leger op het Plein van de Hemel se Vrede bloedig in de kiem werd gesmoord. De staatstelevisie liet portretten zien van de gezochte studenten, van wie Wang Dan, Wu'er Kaixi en Ma Chai Ling de belangrijkste zijn. Wang Dan en Wu'er Kaixi, van wie gezegd wordt dat hij de zoon is van een generaal, hebben op het hoogte punt van het volksprotest een tele visiedebat gehouden met premier Li Peng. De politie in alle provincies heeft opdracht gekregen om de 19 stu dentenleiders op te sporen en te ver- LA RIOJA (Rtr) De vorige maand gekozen president van Argentinië Carlos Menem heeft gisteren ge zegd dat hij bereid is zijn ambt te aanvaarden op 30 juni, de dag waar op president Raul Alfonsin heeft aangeboden af te treden. Eerder had Menem het aanbod van Alf onsin afgewezen en verklaard pas in augustus in functie te willen treden. "Wij zijn volledig bereid op die datum het leiderschap van de repu bliek te aanvaarden", zo verklaarde Menem op een persconferentie in La Rioja. Hij zei verrast te zijn door het aanbod van de president, omdat de onderhandelingen over een vroegtijdige machtsoverdracht nog niet waren afgerond. Volgens de grondwet kan Alfonsin tot 10 de cember aanblijven. President Alfonsin liet maandag avond weten dat hij op 30 juni zijn ontslag zou aanbieden aan het Con gres om "de vrede in het land te be houden". Hij boog daarmee voor druk die op hem was uitoefend om vervroegd af te treden. hinderen dat zij naar het buitenland vluchten. De staatstelevisie liet ook beelden zien, die een verborgen ca mera heeft opgenomen van Wu'er en zijn vriendin, terwijl zij in een duur hotel aan het eten waren. Een commentaarstem vertelde dat Wu'er zijn medehongerstakers in de steek liet, maar de beelden wa ren van eind mei, tien dagen na be ëindiging van de hongerstaking op het plein van de Hemelse Vrede. Radio Peking maakte vanoch tend de arrestatie bekend van 32 mensen, onder wie leiders van de verboden studenten- en arbeiders bonden. Zij werden opgepakt tij dens een politieactie op het centraal station van Peking. Volgens wester se correspondenten zijn tot dusver 800 personen gearresteerd. Eerst zochten de autoriteiten naar 21 studentenleiders, maar met de arrestatie van twee van hen, van- STOCKHOLM (Rtr/AFP) - De we duwe van de vermoorde Zweedse premier Palme wil in het proces te gen de vermeende moordenaar van haar man haar getuigeverklaring af leggen achter gesloten deuren. De rechter zal vandaag bepalen of hij haar verzoek al dan niet inwilligt. In een brief die gisteren in de rechtszaal werd voorgelezen, ver klaarde Lisbet Palme dat zij, on danks de moeite die het haar kost, bereid is te getuigen. Maar dan moe ten de verdachte en het publiek wel de rechtszaal verlaten, mogen er geen foto's of filmopnames worden gemaakt en mag de rechtbank haar verklaring niet op band opnemen. De openbare aanklager was be reid zoveel mogelijk rekening te houden met de wensen van me vrouw Palme, maar de advocaat van de verdachte vond dat inwilliging Alfonsin zei eerder te willen aftre den om Menem de gelegenheid te geven het hoofd te bieden aan de ernstige economische crisis waarin Argentinië zich bevindt. Menem verklaarde gisteren dat het economische plan van zijn rege ring op de dag van zijn ambtsaan vaarding zal worden bekendge maakt. Uit uitgelekte onderdelen van het programma blijkt dat de re- gering-Menem van plan is de sala rissen sterk te verhogen, de belas tingen en de publieke sector ingrij pend te hervormen en een nieuwe munt in te voeren. De nieuwe munt zou de zwaar be laste austral moeten vervangen. De Argentijnse munteenheid heeft af gelopen vier maanden 95 procent van zijn waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar verloren. De Peronist Menem versloeg tij dens de presidentsverkiezingen van 14 mei de Radicalen van Alfonsin. Sindsdien oefenen de Peronisten druk uit op Alfonsin vervroegd af te treden en liet Menem meermalen nacht, werd het aantal tot 19 terug gebracht. Een zus en zwager van een van de twee verraadden hen. Premier Li Peng deed gisteren een dringend beroep op topfunctio narissen van de partij, "om de orde te herstellen en de contra-revolutio naire rebellie meedogenloos te on derdrukken". De ontmoeting met de topfunctionarissen weed door de staatstelevisie uitgezonden. Li waarschuwde ook buitenland se regeringen om hun belangen in China niet in gevaar te brengen. De waarschuwing zou gelden voor de westerse landen die economische sancties overwegen tegen China als protest op het bloedige militaire in grijpen op het Plein van de Hemelse Vrede. De Verenigde Staten de mili taire wapenverkopen aan de Chine se Volksrepubliek inmiddels stop gezet. Voor de Amerikaanse ambassade van het verzoek het beginsel van openbaarheid van een rechtszaak zou aantasten. Hij vond dat me vrouw Palme geen speciale behan deling mag krijgen. Premier Palme werd in februari 1986 doodgeschoten toen hij met zijn vrouw uit een bisocoop kwam. De 42-jarige Christer Pettersson wordt verdacht van de moord, maar hij heeft altijd ontkend en hard be wijs tegen hem is er niet. De verkla ring van mevrouw Palme vormt een belangrijk element in de bewijsvoe ring. Zij herkende Pettersson toen weten dat hij klaar was om de macht over te nemen. Argentinië heeft een buitenland se schuld van 110 miljard gulden en wordt geteisterd door een enorme inflatie. Als gevolg van de torenho ge voedselprijzen braken eind mei in het gehele land voedselrellen uit waarbij supermarkten bestormd werden. In gevechten met de politie kwamen 15 mensen om het leven. RISICO'S Oud-president Reagan (VS) vindt dat het Westen met Sov jetleider Gorbatsjov risico's moet durven nemen, omdat hij "de beste en waarschijnlijk enige hoop van de Sovjets" is om orde op zaken te stel len. "Wij zijn niet degenen die verande ren moeten. Het zijn niet onze men sen die verstoken zijn van informa tie die hen creatief en produktief laat zijn. Maar juist als je sterk en op je gemak bent moetje bereid zijn ri- in Peking stonden vanochtend lan ge rijen mensen die een visum wil len. Ambassadefunctionarissen zeggen dat zij visa-aanvragen met 'soepelheid en mededogen' zullen behandelen. Er is extra-mankracht ingezet om de aanvragen zo snel mogelijk te behandelen. Een woordvoerder van de ambassade weigerde echter te zeggen of de 21 studentenleiders, die door de rege ring worden gezocht, zich bij het consulaat hebben gemeld. In de Amerikaanse ambassade houden zich nog altijd China's be kendste dissident Fang Lizhi en zijn Vrouw Li Shuxian schuil. Beiden zijn daags na de bloedige actie op het plein van de Hemelse Vrede naar de ambassade gevlucht, waar zij asiel hebben gekregen. De Chi nese regering heeft officieel om hun uitlevering gevraagd, maar de Ame rikaanse regering liikf niet van zins zij hem samen mét andere mannen met hetzelfde postuur op de video te zien kreeg. Een andere belangrijke getuige tegen Petterrsson. Ulf Spinnars, trok gisteren voor de rechtbank zijn belastende verklaring in. De politie had hem een beloning van 50 mil joen kroon (circa 15 miljoen gulden) beloofd als hij tegen Pettersson ge tuigde, zo verklaarde de man nu voor de rechter. De regering had dit bedrag uitge loofd voor aanwijzingen die leidden tot de arrestatie van de dader. Vol gens de openbare aanklager komt BUDAPEST (DPA/AFP/Rtr) - On der het toeziend oog van de televi siecamera's zijn gistermiddag in Hongarije de regerende communis tische partij (PSOH) en de oppositie aan een ronde-tafelconferentie be gonnen. De besprekingen zullen hoofdzakelijk gaan over de over gang naar een meerpartijenstelsel en de spelregels voor de parle mentsverkiezingen medio 1990. In totaal nemen 17 organisaties, verdeeld in drie kampen, aan de ronde tafel deel. De sterkste forma tie aan de ronde tafel is de PSOH. waarvan de delegatie geleid wordt door partijsecretaris Grosz. Tegenover de communisten zit een bundeling van negen oppositio nele groeperingen, waarvan het De mocratische Forum en de Sociaal- Democratische Partij de belangrijk ste zijn. Als derde partij nemen aan de PSOH verwante organisaties deel. De eerste zitting, onder leiding van de president van het parlement, Szürös, is rechtstreeks door radio en \elevisie uitgezonden. De partij en kwamen overeen dat zij een wetsontwerp over politieke partijen en een voorstel voor een nieuwe grondwet zullen bespreken. De de finitieve voorstellen worden de ko mende weken in werkgroepen voorbereid. "Het is onze bedoeling de laatste resten van het stalinistische model op te ruimen", zei Grosz gisteren. BAYRUT (Rtr) Sji'itische isla mieten in Libanon zullen geen wes terse gijzelaars vrijlaten. Dat heeft gisteren een hoge islamitische gees telijke verklaard, die banden met de pro-Iraanse Hezbollah (Partij van God) onderhoudt. De Hezbollah heeft bij herhaling ontkend betrokken te zijn bij het nemen van gijzelaars. In Libanon worden 17 westerlingen, onder wie negen Amerikanen, vermist. Men neemt aan dat zij zijn ontvoerd. De verklaring van de geestelijke sjeik Zuheir Kanj lijkt er echter op te duiden dat de Hezbollah toch bij de gijzelingszaken is betrokken. "Wij kondigen aan dat zelfs indien hieraan gevolg te geven. Amerikaanse diplomaten kregen gisteren een lijst uitgereikt met zo'n zestig populaire scheldwoorden. Nu de Chinese machthebbers ertoe zijn overgegaan het publiek op te zwepen tegen het Westen en met na me de VS, moeten de Amerikaanse diplomaten het op de ambassade ontgelden. Talloze 'verontruste' Chinese burgers bellen de centrale en geven blijk van hun ontstem ming. Dat gebeurt zeer vaak in dezelfde bewoordingen, waaruit kan worden opgemaakt dat de reacties met ge heel 'spontaan' zijn. De beantwoor- ders van de telefoon hebben op dracht gekregen beleefd te blijven. Populaire uitdrukkingen zijn dom kop, zoon van een ezel en waardelo ze stakker. De meeste hebben ech ter een obscene, seksuele of anato mische strekking. Lisbet Palme. (foto ap> op de bandopnames van Spinnars verhoor het woord 'beloning' niet De oppositie zei geen verantwoor delijkheid te willen dragen voor de huidige crisis in Hongarije, en kon digde aan dat zij na de verkiezingen volgend jaar een sterke oppositie' zal voeren. De conferentie in Budapest is geënt op de Poolse ronde-tafelbe- sprekingen van dit voorjaar, die de ze maand tot de vrijste verkiezingen in Polen sinds 1947 hebben geleid. Maar in tegenstelling tot Solidari teit in Polen ontbreekt het de Hon gaarse oppositie aan een charisma tische leider zoals Lech Walesa en een sterke organisatie. Aan de andere kant is ook de PSOH verdeeld. Secretaris-gene raal Grosz heeft onlangs erkend dat er binnen de partijleiding een strijd om de macht wordt gevoerd. Vol gens een opiniepeiling in april zou de oppositie bij verkiezingen een meerderheid kunnen behalen, ter wijl slechts 36 procent van de stem men naar de PSOH zou gaan. COCAÏNEVANGST - Een cocai- nefabriek met een wekelijkse pro- duktiecapaciteit van 2000 kilo in Bolivia is ontmanteld. Tijdens een routine-onderzoek van de Mobiele Plattelandseenheid kreeg de pa trouille, die met boten de Rio plan- co afzakte, lucht van de nederzet ting. Zaterdag werd het gebied waar de Itenez in de Rio Blanco stroomt, uitgekamd en werd de fabxiek ont dekt. de (Iraanse) tegoeden bij Ameri kaanse banken worden vrijgege ven, wij weigeren de gijzelaars vrij te laten. Kanj zei tegen verslaggevers in de zuidelijke havenstad Sidon dat "die gijzelaars spionnen zijn. Wij staan erop hen vast te houden, omdat dit de Verenigde Staten en president Bush zal vernederen". Kanj behoort tot een groep gees telijken in Sidon die trouw zijn aan Iran en heeft een grote invloed bin nen Hezbollah. Volgens een sji'iti sche waaremer weerspiegelen Kan- js uitspraken de standpunten van pro-Iraanse militanten die tegen concessies aan het Westen zijn. Zegslieden in Libanese veilig- heidskringen brachten de verkla ring van Kanj in verband met het aanbod vorige week van voorzitter van het Iraanse parlement, Rafsan- jani, om te helpen Amerikanen in Libanon vrij te krijgen. Hij verbond daaraan wel de voorwaarde dat de VS zouden helpen drie Iraniërs op te sporen die sinds 1982 in Libanon worden vermist. LONDEN (UPI) In Guatemala neemt sinds het aantreden van pre sident Cerezo, driejaar geleden, het aantal ontvoeringen, verdwijningen en buitengerechtelijke executies steeds meer toe. Dit staat in een rap port van de organisatie voor de mensenrechten Amnesty Interna tional dat in Londen is vrijgegeven. Amnesty zegt de afgelopen drie jaar 222 gevallen van onopgeloste 'verdwijningen', uitgevoerd door politiemannen en militairen, onder ogen te hebben gekregen. Ondanks een aanvankelijke verbeterde nale ving van mensenrechten na het aan treden van een burgerregering in ja nuari 1986 wordt Guatemala nu ge troffen door 'een gestage toename van schendingen van de mensen rechten'. Vooral vakbondsleden, studen ten, kerkelijke medewerkers en In diaanse boeren zijn het slachtoffer van verdwijningen. Volgens Am nesty wordt er in dergelijke geval len vaak gebruik gemaakt van witte 'bestelwagens van de dood'. De af gelopen jaren zijn er ook twee mas samoorden geweest en een campag ne tegen mensenrechtenactivisten. Met het aantreden van Cerezo, die zelf twee maal ternauwernood een aanslag overleefde en die nog altijd doodsbedreigingen ontvangt, kwam er een einde aan 31 jaar mili taire dictatuur. Volgens de president zijn de veiligheids diensten verantwoordelijk voor de ontvoeringen en moorden. AANSLAG ADVOCAAT - Een jood die de oorlog heeft overleefd, is vandaag tot drie jaar gevangenis straf veroordeeld omdat hij zuur in het gezicht had gegooid van een ad vocaat die belast was met de verde diging van kampbewaker John Demjanjuk. ADVERTENTIE inen«n,°'' Een gezin in de groei wil op maat wonen. Eik wil z'n eigen keuze kunnen maken. Van kleuter tot tiener, van pas-getrouwd tot 'weet-je-nog-wel- van-toen" Het gezin van vandaag kiest z'n meubels bij Baalbergen's Meubelpromenade. Op niet minder dan 7500 vierkante meters wordt het totale wonen gepresenteerd. De meest uiteenlopende woonstijlen krijgen royaal de ruimte. Van jong tot klassiek. Vanmodemtot coijch corn'" romantisch. Van rustiek tot avantgarde. En alle grote merken tonen hun GM*Rlt CLWR unieke gezicht in hun eigen studio's. .fcOPIN0 BOf2 .OWN'" .«IQW15 |f$jbRKEUR Bij Baal bergen maakt het hele gezin een eigen woon keuze in meubelen. Baal bergen heelt nu nóg meer hart voor uw huis. KATWIJK AMBACHTSWEG 11 TELEFOON 01718 - 28151 MEUBELPROMENADE KATWIJK Gouverneur in Brazilië deelt motorzagen uit SAO PAULO (Rtr/ANP) - De gouverneur van de Braziliaanse staat Amazonas wil een verkie zingsbelofte nakomen en gratis motorzagen uitdelen aan de boeren in zijn staat, zo heeft een woordvoerder gisteren bekend gemaakt. Milieubeschermers hebben woedend gereageerd omdat zij bang hierdoor het tro pisch nog sneller verdwijnt. "Dit moedigt de ontbossing gewoon aan. Het is duidelijk dat je wel onnozel moet zijn om te denken dat dit niet bijdraagt tot de verwoesting", aldus Philip Fearnside, medewerker van het Nationaal Onderzoeksintituut in het Amazohegebied. De grote Braziliaanse dagbla den meldden gisteren dat gou verneur Amazonino Mendes had besloten dat hij, zoals hij in zijn campagne had beloofd, mo torzagen zou geven aan de boe ren. Mendes' woordvoerder zei dat de gouverneur besloten had vóór 1990 vierduizend zagen uit te delen, nadat uit technische studies was gebleken dat die geen bedreiging zouden vormen voor het regenwoud. "Als ik deze beslissing niet had genomen, zou ik duizenden boeren in een ellendige situatie laten zitten. De motorzagen be tekenen het begin van de me chanisatie van de landbouw", aldus Mendes. Ecologen zeggen echter dat met deze zagen bomen tien keer sneller neergehaald kunnen worden dan met gewone bijlen en zeisen. Volgens Fearnside deelde Mendes vorig jaar al dui zend zagen uit, maar stopte hij daarmee toen bekend werd dat een aantal Amerikaanse senato ren begin dit jaar een onder- zoeksreis naar de Amazone zou maken. "Mendes wilde net doen of hij bezorgd was over het re genwoud", aldus Fearnside. Eenderde van het tropisch re genwoud op aarde groeit in Bra zilië. De vernietiging van de wouden, en de gevaren die dit oplevert voor de atmosfeer op aarde, hebben al vele malen tot internationale protesten geleid. Meer dan een kwart van het Bra ziliaanse regenwoud ligt in Amazonas, de grootste staat van het land.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5