TRIJFEL
I 1
u
H
PAGINA 6
DONDERDAG 8 JUNI 1989
Menu
Het weer
NICO SCHEEPMAKER
Het bloedbad op het Plein van de
Helse Moordzucht (vroeger be
kend als het Plein van de Hemeise
Vrede) doet nog het meeste denken
aan de Bloedige zondag' op 9 ja
nuari 1905 in Petersburg, - het la
tere Leningrad. Aan de hand van
'In de schaduw van het Winterpa
leis' van Edward Crankshaw,
'Een geschiedenis van Rusland'
van J.W. Bezemer en de 'Kroniek
van de 20ste eeuw', zal ik deze ge
beurtenis in kort bestek schilde-
Op die zondag, de 9de januari
1905 trokken arbeiders, studen ten
en andere ontevreden inwoners
van Petersburg naar het Winter
paleis om een petitie aan te bie
den aan Tsaar Nicolaas II. Orga
nisator van deze demonstratie
was de priester en gewezen poli
tieman en gevangenispredikant
Grigori Gapon, die met zijn 'Vere
niging van Russische fabrieksar
beiders' probeerde monarchis
tisch en godsdienstig gekleurd
welzijnswerk te verenigen met de
belangen van de arbeiders. De de
monstratie was een uitvloeisel
van een staking bij de Poetilov-fa-
briek en was niet tegen de Tsaar
gericht, - in de stoet werden por
tretten van Nicolaas II meegedra
gen. Men geloofde eigenlijk dat de
Tsaar door zijn ministers onwe
tend werd gehouden van de noden
van de bevolking en dat hij de ar
beiders wel zou kunnen en willen
beschermen tegen de corrupte
ambtenaren en de hebzuchtige fa
briekseigenaars. De petitie ving
als volgt aan:
"Sire, we zijn hier met vele dui
zenden; ogenschijnlijk zijn wij
mensen, maar in werkelijkheid
kunnen wij en de rest van het Rus
sische volk op geen enkel mensen
recht aanspraak maken - zelfs
niet op het recht van spreken, tot
denken, tot vergaderen, tot het be
spreken van onze noden of tot het
ondernemen van stappen om ver
betering te brengen in onze situa
tie... Sire. is dit in overeenstem
ming met Gods wetten bij wiens
gratie U regeert?"
Gapon was afgaand op foto's
een betrekkelijk kleine, knappe
man met een zwart baardje en een
snor. Hij was een meeslepend
spreker met een magnetische per
soonlijkheid. De petitie was bijna
kruiperig in haar bewoordingen,
maar bevatte wel een aantal radi
cale sociale en politieke eisen:
volksvertegenwoordiging, vrij
heid van meningsuiting, en het
recht vakverenigingen te vormen.
Gapon wist wel dat de mars on
wettig was, maar niemand hield
hem tegen, ook niet nadat )üj de
dag tevoren de regering van de
aard, de tijd en de route van de
mars op de hoogte had gesteld. De
regering en het stadsbestuur rea
geerden als verlamd, en toen ein
delijk toch het bevel werd gegeven
Gapon en een twaalftal van zijn
assistenten te arresteren, werd dit
door de prefect van politie gene
geerd.
Tsaar Nicolaas vertrok intus
sen heimelijk naar zijn gezin in
Tsarskoje Selo, zonder zich de
ernst van de situatie te realiseren.
De autoriteiten wisten, dankzij
Gapon. dat de betogers het Win
terpaleis langs vijf verschillende
'marsroutes' zouden naderen. De
140.000 tot 200.000 demonstran ten
(de cijfers lopen uiteen) konden
achter de zingende priesters die
banieren, heilige ikonen en por
tretten van de Tsaar omhoog hiel
den. ongehinderd door de politie
en de opgetrommelde troepen het
plein bereiken. De politie hield
zelfs het verkeer tegen en de weg
voor hen vrij. Eenmaal bij het
Winterpaleis aangekomen, stuit
ten de demonstranten echter op
een cordon van politie en militai
ren. Zij kregen het bevel halt te
houden, maar in de euforie van
het vreedzame samenzijn liepen
zij door. De voorste rijen werden
door een charge van de cavalerie
uiteengejaagd, maar de mensen
hergroepeerden zich en liepen al
zingend opnieuw door, - ook na
dat het bevel tot vuren al was ge
geven...
Officieel werd later gesproken
van 96 doden en 333 gewonden,
van wie er nog 34 aan hun ver
wondingen overleden, maar op
het ministerie van binnenlandse
zaken lag een lijst met 4600 doden
en gewonden. Een deel van de do
den viel nog later op de dag. toen
20.000 man reservetroepen die
achter de hand waren gehouden
begonnen te schieten op nieuws
gierigen die naar het Winterpa
leis liepen om te zien wat er aan
de hand was. Tot op het Nevski
Prospekt vielen nog doden...
"Een droeve dag." schreef Nico
laas II 's avonds in zijn dagboek.
"Ernstige ordeverstoringen von
den er in St.-Petersburg plaats
toen de arbeiders naar het Winter
paleis probeerden te gaan. In vele
delen van de stad waren de troe
pen genoodzaakt te schieten: er
waren veel doden en gewonden.
God, wat droevig en pijnlijk."
"Bloedige zondag" werd ge
volgd door een golf van stakingen
in het hele land waarbij een half
miljoen arbeiders betrokken was.
De'studenten sloten zich bij hen
aan. vakverenigingen werden op
gericht hoewel de wet dat ver
bood, en de Club van Kooplieden
sloot voortaan zijn deuren voor de
gardeofficieren wegens hun rol in
het bloedbad. Het keizerrijk liep
langzaam maar onherroepelijk
op zijn eind...
AARDAPPELSOEP MET SESAMCROUTONS
4 personen
Gelukkig krijgt de aardappel meer en meer de erkenning die hy verdient,
want werd de aardappel vaak als dikmaker beschouwd, langzamerhand
dringt het besef door, dat de aardappel niet uitsluitend uit dikmakend zet
meel bestaat. Vooral in de zomer (of liever gezegd in nieuwe aardappelen)
is de aardappel een van de grote vitamine C-leveranciers en dekt 250 gram
aardappelen ongeveer 80 procent van onze dagelijkse vitamine C-behoef-
te. In de winter loopt dit terug tot 45-50 procent en aan het eind van het
voorjaar tot een procent of 16-17.
Voor de soep: 600 gram aardappelen. 1 prei, 1 liter bouillon, scheutje koffie
room, klon tje boter, peper en zout. Voor de sesamcroutons: 3 sneden brood, 1
klein losgeklopt ei, peper en zout, 2 eetlepels sesamzaadjes
Schil de aardappelen, snijd ze m blokjes en breng ze samen met de gewas
sen en in stukken gesneden prei in de bouillon aan de kook. Draai het vuur
laag en leg een deksel op de pan. Kook de blokjes aardappel gaar en pureer
de blokjes en de stukken prei aansluitend met een deel van de bouillon in
een blender of keukenmachine of wrijf het geheel door een groentemolen.
Verwarm de soep zachtjes en breng haar op smaak met peper, zout, koffie
room en boter. Snijd de korstjes van de boterhammen. Snijd elke boter
ham in 4 vierkantjes en elk vierkantje in 2 driehoeken. Wentel de driehoek
jes brood door een met peper en zout op smaak gekruid losgeklopt ei. Druk
de driehoekjes brood aansluitend met beide zijden in de sesamzaadjes.
Bak de sesambroodcroutons in een koekepan met niet te weinig olie kro-
•kant. Neem ze uit de pan en laat ze op een vel keukenpapier uitlekken. Ver
deel de croutons over de in borden of kommen geschepte soep.
JANNY VAN DER LEE
Puzzel
Horizontaal: 1 de lichtste der drie
hoofdstraffen uit onze wetgeving; 4
2
Jl
3
welpenleidster; 8 heilig boek; 9
slaginstrument; 11 dierenverblijf;
13 voegwoord; 14 bijwoord; 15 be
roep; 17 vlug van begrip; 19 vertrou
welijk; 21 uniform; 22 zoete lekker
nij.
Verticaal: 1 corpulent; 2 plomp
dier; 3 niet samengesteld; 4 zeer ver
giftige plant; 5 gewrichtsholte; 6 in
4
5
6
7
8
9
10
Tï~~
12
13
H
14
gezet stuk; 7 tastspriet v.e. insekt;
10 belemmering (fig.); 12 bontge
kleurde papegaai; 15 schaduw
beeld; 16 aanwijzend vnw.; 17 bil-
jartstok; 18 land in Europa; 20 wild
zoogdier.
OPLOSSING 7-6
1 poel; 2 otter; 3 etiket; 4 lekkers; 5
reekalf; 6 tralie: 7 slier: 8 ferm.
15
3
LI
17
18
19
20
I
fï
z
z=]
22~
1 1
f I I
Leiden
LUXOR (121239): The naked gun', dag.
19.00 en 21.15 uur, za., zo. en woe. 14.30
uur. al.
LIDO 1. 2. 3. 4. en STUDIO
(124130/133210): 'Her alibi', a.l
'My stepmother is an alien', al.
Tequila sunrise', dag 14.30,19.00 en 2115
uur. a I
'Dangerous liaisons', dag. 19.00 en 21.15
uur, do., vr., ma. en di. ook 14.15 uur, a.l.
'Rain man', dag. 14.15,18.45 en 21,15 uur.
TRIANON (123875): 'The bear', dag. 19.00
uur. za zo. en woe. ook 14.30 uur, a.l.
'91/; weeks', dag. 21.15 uur. 16 jr.
REX (125414): 'Meisjes die overal voor
klaarstaan', dag. 14.30,19.00 en 21.15 uur.
16 jr.
KIJKHUIS (142895): Bird', do. t/m woe.
beh zo. en ma. 20.00 uur.
'Andrei Roeblov', do. t/m woe. beh. zo. en
ma. 20.30 uur.
(voor reserveringen 01720-20800).
EURO 1, 2, 3. 4: 'My stepmother is an
alien', dag. 18.45 en 21.30 uur, za. en woe.
ook 13.45 uur, zo. ook 13.45 en 16.15 uur.
'The accused', dag. 18.30 en 21.15 uur, z;
en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 13.30 e
16.00 uur
'The naked gun', dag. 18.30 en 21.00 uu
za. en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 13.30 e
16.00 uur.
'Lady en de Vagebond', za., zo. en woi
14.00 uur, al.
'Gorillas in the mist', do. t/m zo. 19.00 uu
vr. en za. 19.00 en 21.15 uur. ma. t/m wc
20.15 uur. za. zo. en woe. ook 15.45 uur
'White mischief, do., en zo. t/m wc
20.45 uur.
'Mijn vader woont in Rio', za., zo. en wc
14.00 uur.
Kindervoorstelling. 'Jungle book', z;
zo en woe. 14.00 uur
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
City I: 'Twins', dag. 19.00 en 21.15 uur, z
ook 14.45 uur.
City II 'Things Change', dag. 19.00
VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR: 9 JUNI OM 13.00 UUR
BRON; KNMI/ANP
Meer zon en
iets wanner
Het lagedrukgebied dat de afgelo
pen dagen voor koel en nat weer
zorgde gaat nu toch zijn invloed
op ons weer verliezen. Vannacht
passeert nog een laatste buienge-
bied en daalt de temperatuur tot
ongeveer 9 graden. Morgenover-
dag krijgt een rug van hogedruk
het meer voor het zeggen, wat be
tekent dat er meer zon is.
Wel kunnen er stapelwolken
ontstaan maar die doen niet veel
aan het zonnige karakter van het
weer af. De middagtemperatuur
komt ook wat hoger en bereikt
een waarde rond de 18 graden. De
wind waait uit het zuidwesten en
is zwak. Het ziet er nu naar uit dat
de temperaturen weer naar nor
male waarden gaan stijgen, dat
wil zeggen 20 graden en zelfs ho-
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Budapest
Dublin
Frankfurt
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
Munchen
Stockholm
Warschau
Wenen
half bew. 14 8
zwaar bew. 12 7
zwaar bew. 15 7
licht bew. 13 9
zwaar bew. 14 8
regen 13 7
onbewolkt 26 19
motregen 22 15
onbewolkt 19 8
tnbewolkt 21 9
half bew. 16 8
onbewolkt 32 21
half bew
r bew
14
zwaar bew. 18 10 0
half bew. 25 19 0
licht bew. 21 14 0
onbewolkt 19 7 7
zwaar bew. 17 8 0.3
zwaar bew. 11 8 6
licht bew. 26 11 0
licht bew. 27 15 0
onbewolkt 25 14 0
onbewolkt 24 16 0
onbewolkt
r bew. 21
r bew. 19 9 0.1
r bew. 15 10
licht bew. 17 6 0.9
ger.
di-
Weersvooruitzichten
verse Europese landen, medege
deeld door het KNMI, geldig voor
vrijdag en zaterdag:
Westduitsland: Eerst nog veel
bewolking en perioden met re
gen. Vrijdag vanuit het westen
opklaringen. Middagtempera
tuur omstreeks 16 graden, vrijdag
oplopend tot ongeveer 20 graden.
België en Luxemburg: Afne
mende buiigheid en meer zon.
Middagtemperatuur oplopend tot
omstreeks 18. graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Veel bewolking en regen of bui
en. mogelijk met onweer. Vrijdag
opklaringen. Middagtempera
tuur in de dalen en het Laagland
van 16 tot 20 graden maar vrijdag
enkele graden hoger.
Italië: In het noorden nog een
enkele bui. in het midden en zui
den perioden met zon. Middag
temperatuur van 23 graden in het
noorden tot 26 graden in het zui
den.
Joegoslavië en Griekenland:
V^ij zonnig. Maar landinwaarts in
de middag en avond kans op een
regen- of onweersbui. Middag
temperatuur rond 25 graden.
dag. 20.30 c
Ongevallendicnst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13 00 uur (Diaconessenhuis) en van
rijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 i
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en na
overleg.
Jongerenafdeling: 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis (tel.
071-454545): volwassenen
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Klasse afd. 11.15-12.00 uur,
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Kraarhafdeling gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 u
leen voor vaders bovendien
19.30-21.00 uur.
Ziekenhuizen
Afdeling CCU (hartbewaking):
14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur.
Intensieve verpleging: 14.00-14.30
uur en 19.00-19.30 uur.
Sportblessures: maandag 19.30-20.30
(tel.
kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskun-
Voor zwangeren: zaterdag en zondag
van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend
voor partners/echtgenoten en eigen
kinderen.
Prematurenafdeling in overleg doorlo
pend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun-
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met de
hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
heelkunde 14.15-15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxenaf
deling; volgens afspraak met de hoofd
verpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
VERKLARING DER TEKENS
Noteringen van donderdag 8 juni 1989 (tot 12:30 uur)
AANDELEN H
binnenland ckk 11550 11700 n
meest aktief daimindoc 361.00 361.00
binnenland overige
460 00 455 OOC
455.00 451 OOL
3200 OöB 3200.00B
900.00 904 00
900.00 904 00
5025.00 5025 00
1720 00
46000
37
"too S4?3o beleggingsinst.
72000 725 00B
wol» tOOOOB 100 01
niet off. toegelaten
c.b.s.-koersindex
Goud en zilver
Goud 26.600-27 100, vorige 26.050-
26 550.
Zilver 350-420, vonge 340-410
Buitenlands geld
Can. dollar 1J9 i^l
Duilse mark(100) 110,50 114,50
87 3,12
62 1,74
50 157,50
Jap yen (10000)
Hal. lire. (10.000)
Belg. frank (100)
Pon esc (100)
SR'iSr
srwp
SEfa' iii:s
Joeg dinar (100) 0,01 0,0:
Beursoverzicht
•/groot
uitgifte
Beurs begint optimistisch
AMSTERDAM (TD) - De handel op de Am
sterdamse effectenbeurs begon donderdag
vrij optimistisch. Veel noteringen trokken ver
der aan. De obligatiemarkt opende verdeeld.
Aan de andere kant van de oceaan herstelde
de Newyorkse effectenbeurs woensdag ver
der van de forse koersverliezen op maandag.
De Dow Jones-index steeg met zestien pun
ten tot 2512,32. De aandelen trokken aan
door een betere stemming op de obligatie-
markt in de VS. De obligaties lagen hoger door
de daling van de olieprijzen. De OPEC besloot
- op de halfjaarlijkse vergadering - om haar
olieproduktie te vergroten met een miljoen va
ten tot 19.5 miljoen vaten per dag. De richtprijs
van achttien dollar per vat wordt gehandhaafd,
zo werd meegedeeld door c'
munteenheid in Amsterdam ruim een halve
cent hoger op 2,2225 tegen een slot van
2,2165 aan het slot op woensdag.
Op de effectenbeurs in Amsterdam noteerde
Nedlloyd ƒ463 (inclusief ƒ15 dividend over
1988). Het concern gaat opnieuw vergaderen Z66l3nd
over het voorstel de aandelen te splitsen. De
helft van het aandelenkapitaal moest verte
genwoordigd zijn tijdens de jaarvergadering
op woensdag, maar aanwezig was nog niet
van 500.000 c
aandeelhouder W.A. Ebb.nk plus c
van 129.000 nieuwe certificaten. De prijs van
de stukken is 65 gulden. Flexovit gulden heeft
grote toekomstplannen. Nadat vorig jaar de
omzet steeg van 80 miljoen naar bijna 100 mil
joen gulden, denkt het bedrijf dit jaar op f 115
miljoen uit te komen.
Warner
Het Amerikaanse mediaconcern Warner Com
munications heeft Citibank aangeklaagd we
gens de toegezegde steun aan rivaal Para
mount Communications bij diens poging Time
over te nemen. Citibank is leider van het ban-
kensyndicaat dat helpt bij het bod van Para
mount De zaak zal dienen voor het Hoogge
rechtshof in New York. Citibank heeft toege
zegd 1 miljard dollar op tafel te leggen ter finan
ciering van de schuld die ontstaat wanneer Pa
ramount Time werkelijk gaat overnemen. Para
mount heeft woensdag een ongewenst bod
van 10.7 miljard dollar op Time uitgebracht. De
bieding van Paramount dreigt de eerdere fu
sie-overeenkomst tussen Warner en Time van
begin maart te ondermijnen. Warner eist een
schadevergoeding van ongeveer één miljard
dollar en een uitspraak dat Citibank geen steun
mag verlenen aan het vijandige bod van Para-
procent. Borsumij trok na de stijging c
woensdag verder aan met 3,50 tot 148,50
Elsevier lag bijna een gulden hoger op
73,30, Hemeken trok een gulden aan tot
107 en Philips steeg acht dubbeltjes tot
38,80.
Elders in de markt won Goudsmit bijna tien
gulden op 322. boekte Polynorm bijna vier
gulden winst op 104,50 en trok Union verder
aan met drie kwartjes op 17,30.
De handel op de parallelmarkt was niet zo ac
tief als de dag ervoor. Weweler viel op door
een koersstijging van ruim drie gulden op
Suiker Unie
De coöperatieve vereniging Suiker Unie heeft
vorig jaar een resultaat van 38,8 miljoen gul
den geboekt. Dat is 45 procent meer dan het
jaar ervoor, zo blijkt uit het jaarverslag over
1988, De geconsolideerde omzet van de Sui
ker Unie bedroeg vorig jaar 1,61 miljard, een
lichte daling ten opzichte van 1987. Voor het
suikerbedrijf van de Suiker Unie was 1988 een
goed jaar. De suikerproduktie steeg met
10.000 ton tot 617.000 ton. Dit ondanks een te
ruggang van het landelijk bietenareaal met 3.4
procent tot ruim 123.000 hectare.
Flexovit
Op dinsdag 20 |um betreedt een ambitieuze
Flexovit de Amsterdamse effectenbeurs. De
beursgang van Flexovit, die zich vooral bezig
houdt met de produktie van gespecialiseerde
slijpschijven, vindt plaats via een herplaatsing
Het bestuur van de Stoomvaartmaatschappij
Zeeland, die sinds enige tijd de naam Crown
Line voert, had het gisteren niet moeilijk bij de
verdediging van het bod dat de Zweedse Stena
Line heeft uitgebracht op de onderneming.
Zeeland onderhoudt samen met de Britse part
ner Sealmk de veerdienst Hoek van Holland-
Harwich. Stena biedt 6775 gulden per aandeel.
Het bestuur hoefde niet veel anders te doen
dan achteroverleunend de loftuitingen van de
aandeelhouders over zich heen te laten gaan.
Navobi
De Navobi Ekro Groep (kalfsvlees) heeft de
omzet vorig jaar zien dalen van 797 miljoen
gulden tot 775 miljoen en de nettowinst van 4
miljoen tol 3 miljoen. Toch is de directie niet on
tevreden. De winstdaling ging gepaard met
een stijging van het bedrijfsresultaat van 94
miljoen gulden tot 106 miljoen. De winst over
1987 werd positief beïnvloed door de verkoop
van belangen in Italië. Volgens de directie van
de ongeveer 500 werknemers tellende onder
neming zijn de resultaten over de eerste vijf
maanden van dit jaar aanzienlijk beter geweest
dan over dezelfde periode van vorig jaar. maar
gezien de aard van de bedrijfstak waagt zij zich
met aan een voorspelling voor het hele jaar.
Hagemeyer
Het handelsconcern Hagemeyer gaat een con
verteerbare achtergestelde obligatielening uit
geven van 60 miljoen gulden. In totaal denkt
het bedrijf voor de voortzetting van zijn expan
sieve beleid 100 gulden miljoen op de kapitaal
markt te moeten opnemen. Voor het deel waar
mee dit bedrag niet wordt gedekt door de con
verteerbare lening wil men later dit jaar nieuwe
aandelen uitgeven. Hagemeyer verwacht me
de gezien het bevredigende resultaat tot nu toe
dit jaar voor 1989, dat de winst per aandeel on
danks de later in het jaar uit te te geven nieuwe
aandelen zal uitkomen boven die van 1988.