'Theaterbezoekers elite
van achtergeblevenen'
Een havenplaats aan de overkant
Adembenemende klankrijkdom
Verloren eer in kil beton
Zorgen over toekomst
schouwburg Amsterdam
HF-directie
schrapt
Pantagruel
WOENSDAG 7 JUNI 1989
Onderzoeker Knuist van Sociaal
en Cultureel Planbureau:
DEN HAAG (ANP) - Sinds de
opkomst van de televisie heeft
de geslonken groep bezoekers
van schouwburg, concertzaal
en bioscoop meer en meer het
karakter gekregen van een se
lect gezelschap uit de sociaal
hogere klassen. Deze elitevor
ming is ook waargenomen op
de lectuurmarkt.
Onderzoeker Wim Knuist van
het Sociaal en Cultureel Plan
bureau trekt deze conclusies in
zijn studie 'Van vaudeville tot
video'. Hij promoveert er vrij
dag op in Utrecht bij prof. dr. R.
Wippler. Hij is nagegaan hoe in
dertig tot veertig jaar televisie
en video het schouwspel van
buitenshuis de huiskamer heeft
binnengeleid.
Hij richt zijn aandacht speciaal op
het uitgaan en het gebruik van me
dia voor vermaak als genoeglijke
belevenissen die men ondergaat als
cultuuriof als vertier. Vorig jaar stel
de Knuist in de deelstudie 'Van
woord naar beeld?' al verschuivin
gen vast onder lezers en dat ferven
te lezers in steeds exclusievere mate
hooggeschoolden zijn.
Hij bestrijdt de opvatting van he
dendaagse cultuurpessimisten die
in deze en vergelijkbare verschijn
selen een aanwijzing vinden voor
cultureel verval. De kwaliteit en
kwantiteit van cultuurprodukten
wordt niet in gevaar gebracht door
dat er mindere grote aantallen men
sen gebruik van maken. Er komt, al
dus Knuist, meer ruimte voor spe
cialisten en fijnproevers als cul
tuuruitingen in de luwte komen van
grote concurrentieslagen om de
gunst van de massa.
Dat culturele zaalprodukties nu
een veel selecter publiek trekken
dan toen de televisie begon met uit
zendingen, hoeft volgens de onder
zoeker ook niet negatief uit te wer
ken voor de cultuurproducenten.
De huidige cultuurbezoekers zijn
vooral alleenstaanden met een hoge
opleiding en hoog opgeleide paren
Ph. Orkest Leningrad
werken van Glinka, Prokovjev en Tsjaikovs-
ki. Solist: llya Grubert (viool). Gehoord in het
r op 6 juni.
AMSTERDAM Jansons en zijn
Leningraders komen om muziek
te maken en doen daar niet moei
lijk over. Er wordt niet gewacht
tot het een zaal belieft doodstil te
worden en er behoeft ook geen
aandacht van de orkestleden ge
vraagd te worden. Zodra Jansons
zijn stokje heft, weerklinkt er mu
ziek, alert, bezield en van een
soms adembenemende klankver
zorging.
Glinka's ouverture 'Roeslan en
Loedmilla' blijkt dan opeens
meer dan alleen maar een effec
tieve opening. Het wisselende
kleurenpalet wordt neergezet
met een kamermuzikale door
zichtigheid, ontdaan van elk
spoor van vettige romantiek, en
onevenwichtige trekjes worden
uitgebuit ter versterking van de
levendigheid van de uitvoering.
De soms verstilde lyriek van
Prokovjevs Eerste Vioolconcert,
dat in de plaats kwam van het der
de pianoconcert, wierp nog meer
licht op de discipline van het or
kest. Ilya Grubert koos voor een
lichtelijk onderkoelde benade
ring, gaf met zijn slanke streek de
technische hoogstandjes het vol
le pond, en ondertussen maakten
Jansons en zijn musici er een uit
gebalanceerd, homogeen geheel
De hoofdmoot werd echter ge
vormd door de Vierde Symfonie
van Tsjaikovski, die zelden zo fris
en met zoveel elan in het Concert-
gébouw weerklonken zal hebben.
De fanfare waarmee het noodlot
in de eerste maten aan de deur
klopt, klonk bijna brutaal, het
even later door de strijkers geïn
troduceerde walsthema leek uit
dagend en de hobosolo aan het
begin van het andantino was ont
daan van elke sentimentaliteit.
De verrassing kwam echter in
het scherzo, waar de opstelling
van de Leningraders met de celli
en bassen achter de eerste violen
haar vruchten afwierp in een gril
lig pizzicato, doorweven met bij
na humoristisch aandoende bla-
zerssoli. In de finale liet Jansons
horen dat hij met dit orkest kan
lezen en schrijven. De aanduiding
'allegro con fuoco' was niet aan
hem verspild en met een werve
lende gebarenstroom bouwde hij
een climax op die werkelijk pas in
de slotmaten zijn hoogtepunt be
reikte.
Daarna lijkt weinig mogelijk,
maar toegiften horen er bij en
Jansons zorgt voor een nieuwe
verrassing: het populaire menuet
van Boccherini in een versie voor
groot strijkorkest. Pure edel
kitsch, maar met een fijnzinnig
heid, een technische beheersing
en ook in het zachtste pianissimo
met een klankrijkdom die adem
benemend blijkt. Een tweede toe
gift uit de Arlésienne van Bizet
heeft meer van een uitsmijter,
maar verbaast eveneens door de
wijze waarop tot het laatste mo
ment de solistische trekjes ver
zorgd worden. (Het concert van
hedenavond, eveneens recht
streeks uitgezonden via Radio
Vier, vermeldt o.a. werken van
Prokovjev en Stravinsky).
PAUL KORENHOF
Schrijver Wim Hofman, (foto
zonder kinderen. Juist deze groe
pen zullen in de toekomst talrijker
zijn dan nu.
Uit het onderzoek, waarvoor de
gegevens tot in 1987 zijn verzameld,
komt naar voren, dat Nederlanders
wekelijks nog een even groot deel
van hun vrije tijd buitenshuis door
brengen als in de jaren vijftig. De
activiteiten waarvoor zij sindsdien
het huis uitgaan of juist thuis blij
ven, zijn in belangrijk mate veran
derd.
Thuis wordt veel meer gekeken
en geluisterd naar sport, theater en
muziek. Het gemak waarmee dit
kan, weegt niet op tegen de moeite
en kosten van bezoek aan bioscoop,
schouwburg, muziekzaal of voet
balstadion.
Het Nederlandse publiek heeft te
genwoordig meer geld en moeite
over voor een bezoek aan toeristi
sche attracties, aan musea en aan
restaurants, getuige het stijgend
aantal bezoekers aan deze instellin
gen. Voor deze uitgaangsgelegenhe-
den is thuis geen (eenvoudiger) al
ternatief beschikbaar. Thuis eten is
wel goedkoper, maar uit eten spaart
ook veel werk uit.
Wie een concert of theater be
zoekt, kiest daarmee bewust voor
de meerwaarde van een uitvoering
als aanvulling op de dagelijkse kost
van luidspreker en televisiescherm.
Uit de gevevens is afgeleid dat in
1962 ongeveer acht procent van de
frequente bezoekers van podium
kunsten tot de hoger opgeleiden be
hoorde. In 1987 maakte deze geroep
bijna tweederde uit van het bezoe-
kerstaantal. Hoe vaker men culture
le evenementen bezoekt, hoe min
der men uitgeeft aan tv- en videoap
paratuur en omgekeerd.
De bioscoop verdrong toneel en
variété als volksvermaak en is ver
volgens slachtoffer geworden van
televisie en video. Het groeiend
thuisvermaak met beeld en geluid
is volgens de onderzoeker ook te
zien is als een démassificering van
het openbare muziek- en theaterle
ven. De groepen die niet met de
massa zijn meegetrokken en ge
boeid bleven door zaaluitvoeringen
hebben het karakter gekregen van
een select gezelschap, een elite van
'achtergeblevenen', aldus de au
teur.
'Dolce di sposa', muziektheaterproduktie
van het LAK-theater. Muziek Warner van
Es. Libretto: Ad Boeren en Kees Epskamp.
Regie: Kees Epskamp. Gezien op 6 Juni in
de parkeergarage vóór de Universiteitsbi
bliotheek aan de Witte Singel. Aldaar nog
(behalve op zondag en maandag) tot en met
17 juni te zien. Aanvang: 21.00 uur.
LEIDEN Elke parkeergarage
ademt een sfeer alsof er zojuist
een moord is gepleegd. Het is er
altijd kil, luguber en troosteloos.
De muziektheaterproduktie 'Dol
ce di sposa' is in een parkeergara
ge (als locatie, niet als plaats van
handeling) gesitueerd, en gaat
'dus' over een moord. Het is de
moord op een man door een
vrouw die daarmee haar eer wil
redden. In de aankondigingen
wordt van 'beton-pastorale' ge
sproken: klinkt goed, maar bete
kent absoluut niets en doet voor
humbug vrezen. Die vrees blijkt
ongegrond. In 'Dolce di sposa'
wordt een eenvoudige verhaallijn
met nadruk op de vormgeving
in een heldere samenhang uit
gewerkt.
Men is op zoek gegaan naar de
esthetische kwaliteiten van deze
troosteloze omgeving teneinde
die ten dienste te stellen van het
verhaal. Dat het LAK ter gelegen
heid van het 40-jarig bestaan voor
een locatieproject heeft gekozen,
valt dan ook in dit geval te verde-
'Dolce di sposa' jubileumproduktie LAK
digen. Die keuze ligt overigens
niet zo maar voor de hand. De tij
den dat elk (zinvol of niet zinvol)
locatieproject per definitie op
sympathie van de alternatieve
theaterbezoeker kon rekenen,
zijn gelukkig voorbij. Wie nu per
se op een speciale locatie theater
wil maken, zal de artistieke nood
zaak daarvan tenminste geloof
waardig moeten maken'.
Desalniettemin ontleent elk lo
catieproject nog steeds in zekere
mate een intrinsieke waarde aan
het feit dat men al gauw geneigd
is het project als speciale attractie
te waarderen. Ook 'Dolce di spo
sa' ontkomt daar niet aan. Nog af
gezien van de vraag, of het LAK
er niet beter aan gedaan had om
juist bij gelegenheid van een jubi
leumproduktie nog ongekende
mogelijkheden van de eigen
(schitterende en goed geoutilleer
de) theaterruimte te verkennen.
Zo vaak doen zich zulke gelegen
heden immers niet voor. Maar die
vraag is nu niet meer aan de orde.
Een vrouw wordt verleid door
een man. Zij geeft zich aan hem
om haar liefde te bewijzen. Die
bereidwilligheid wordt tegen
haar gebruikt. Hoe kan zij hem
garanderen, dat zij andere man
nen niet op gelijke wijze zal bena
deren?! Van een huwelijk is geen
sprake meer, haar eer is geschon
den. In dit op vraaggesprekken
met Siciliaanse mannen en vrou
wen gebaseerde verhaal kan de
vrouw eerherstel verkrijgen door
haar ontrouwe minnaar te doden,
ook al zal ze er een paar jaar voor
moeten boeten.
i waardenpa
troon in deze leefgemeenschap
wordt vertolkt door een groot
koor van dames, een klein groep
je mannen op heuse scooters en
natuurlijk de hoofdrolvertolkers
Karin Jönsthövel en Klaas Visser.
Met uitzondering van de fraai
geënsceneerde moord is er nau
welijks van handeling sprake.
Voor het merendeel bestaat de
voorstelling uit het d.m.v. zang
tot uitdrukking brengen van de
hier heersende opvatting over
eerbesef. Daarvoor wordt alle tijd
genomen, het tempo van de voor-
Een scène uit de LAK-jubileum-
produktie 'Dolce di sposa'.
(foto
stelling ligt laag. Het is een gaan
en komen volgens licht gestileer
de bewegingspatronen op het uit
gestrekte speelvlak, waarvan het
lijnenspel door de belichting nog
eens extra wordt onderstreept.
Dit zou misschien op den duur
gaan vervelen, als de makers zich
niet 'meesters in de beperking'
hadden getoond: 'Dolce di sposa'
duurt nog geen uur.
Van wezenlijk belang is de spe
ciaal gecomponeerde muziek
(met onder meer elektronische
geluiden en effecten op marimba)
die in deze omgeving prima tot
haar recht komt en sterk sfeerbe
palend werkt. Van het koor en de
zangers wordt door de allesbehal
ve gemakkelijke structuur heel
wat gevergd, en in dat opzicht le
vert operazangeres Karin Jönst
hövel een opmerkelijke prestatie.
Emotioneel zal deze muziek
theaterproduktie je niet snel ra
ken; daarvoor is de opbouw van
het geheel te afstandelijk. Wel is
voor de troosteloze verlatenheid
van de hoofdrolspeelster een bij
zondere vormgeving gevonden,
waarvan de kilte in deze omge
ving letterlijk voelbaar is.
WIJNAND ZEILSTRA
Gouden Griffel
voor Wim Hofman
AMSTERDAM (ANP) - Het bestuur
van de Stichting Collectieve Propa
ganda van het Nederlandse Boek
(CPNB) heeft gisteren de Gouden
Griffel 1989 toegekend aan Wim
Hofman voor zijn boek 'Het vlot'.
Dat gebeurde op voordracht van
een onafhankelijke juryi De Gou
den Griffel is de jaarlijkse onder
scheiding voor het best geschreven
kinderboek.-
Alfons van Heusden kreeg het
Gouden Penseel voor zijn illustra
ties in 'Dat rijmt', geschreven door
Ivo de Wijs. De jury kende daar
naast negen Zilveren Griffels en
twee Zilveren Penselen toe. Negen
tien titels kregen een eervolle ver
melding, de zogenoemde Vlag en
Wimpel.
De Stichting CPNB heeft verder
bekendgemaakt dat de Kinderboe
kenweek dit jaar wordt gehouden
van 4 tot en met 14 oktober. Het
heeft als thema 'Kijk verder dan je
neus lang is. Over uitvindingen en
ontdekkingen".
Gutenbergprijs voor Hellinga-Querido
DEN HAAG (ANP) - De driejaarlijkse Gutenbergprijs van ongeveer 22.500
gulden is toegekend aan de Nederlandse dr. Lotte Hellinga-Querido, die al
dertien jaar aan de Britse Bibliotheek in Londen is verbonden. De prijs
van de stad Mainz (BRD) en de Internationale Gutenberg Vereniging,
wordt Hellinga op 24 juni in Mainz uitgereikt.
De prijs, vernoemd naar een van de uitvinders van de boekdrukkunst, is
Hellinga toegekend voor haar inspanningen waarmee zij in bijzondere ma
te het wetenschappelijk onderzoek naar vroege drukken wist te bespoedi
gen.
Hellinga studeerde Nederlandse letterkunde, geschiedenis van het boek
en taalwetenschap. Zij werd docente in Amsterdam, waar zij in 1974 pro
moveerde. In Londen werkt zij sedert 1976 aan de beroemde bibliotheek
met als hoofdtaak de uitgave te verzorgen van de band 'Engeland' in de
reeks catalogi van wiegedrukken. Dit zijn de oudste, met losse letters, ge
drukte boeken. Zij ontwikkelde een automatiseringssysteem voor de cata
logi. Het systeem wordt intussen ook in de Verenigde Staten, Nederland
en België gebruikt en wordt dit jaar in de Bondsrepubliek Duitsland inge
voerd.
'Limpets', twee meisjes van Whitby bij de zee, door Frank Meadow Sutcliff (1876).
Foto's van Frank Meadow Sutcliffe in Katwijks Museum
Fotograaf Frank Meadow Sutclif
fe gaf de vissers van het Engelse
havenplaatsje Whitby achteraf,
na hun dood, een bruin leven. Het
is die gedachte die zich bij mij op
dringt na het bekijken van zijn fo
to's, waarvan er tot en met 24 juni
vijftig worden tentoongesteld in
de filmzaal van het Katwijks Mu
seum. De platen zijn gemaakt te-
i gen het eind van de negentiende
eeuw, met behulp van glasnega
tieven. Dat procédé geeft de foto's
het voor die eeuw zo karakteris
tieke geelbruine patina, dat doet
denken aan tabakssap in een grij
ze baard.
Frank Meadow Sutcliffe werd
in 1853 geboren in Leeds, als zoon
van een kunstschilder die zich
vooral bezig hield met het maken
van aquarellen. Toen Frank geïn
teresseerd raakte in de fotografie,
spoorde zijn vader hem aan om
het zelf ook eens te gaan probe
ren. De jongen mocht een gedeel
te van de hooizolder inrichten als
donkere kamer en kreeg voor zijn
verjaardag een zware, mahonie
houten camera.
In die tijd was de plaats die de
fotografie innam nog niet geheel
duidelijk. Moest het fotograferen
als kunst worden gezien of was
het gewoon een beroep zoals alle
andere beroepen? De fotograaf
zelf beschouwde zich meer als
een scheikundige dan als een
kunstenaar. Maar Frank had al
vlug in de gaten dat je met foto
graferen ook je eigen, hoogstper
soonlijke, visie op de werkelijk
heid kon geven, dat het de allerin
dividueelste expressie van de al
lerindividueelste emotie kon zijn.
Met foto's kon je de i
Toen zijn vader in 1870 na een
hartaanval overleed, moest Frank
als oudste zoon de kost gaan ver
dienen voor het gezin, dat inmid
dels naar Whitby was verhuisd.
Hij begon in een klein en be
nauwd steegje een fotostudio,
waar hij zich bezig ging houden
met de portretfotografie. Zowel
de aartsbisschop als de baggeraar
lieten zich door hem vereeuwigen
in dit kleine winkeltje, waar het 's
zomers af en toe zo heet was, dat
de klanten er tijdens het poseren
flauw vielen.
Om wat bij te verdienen begon
Frank Meadow Sutcliffe in zijn
vrije tijd foto's te maken van de
bevolking, de schepen, de haven
en de schamele huizen van Whit
by. Daarmee legde hij een manier
van leven vast die was gedoemd
te verdwijnen.
Wie de foto's in het Katwijks
Museum bekijkt, krijgt de indruk
dat Frank Meadow Sutcliff een
voorschot heeft genomen op de
nostalgie waarmee we nu tegen
die verdwenen tijd aankijken. Hij
heeft de romantische kant van het
vissersleven vereeuwigd, maar
het is geen valse romantiek die hij
ons laat zien. Hij toont ons een ha
venplaats in de zeemist, mensen
die een karige boterham verdie
nen met zware arbeid, mannen
die met lieslaarzen aan diep in de
grauwe werkelijkheid staan. En
dat alles gezien door een liefdevol
oog. Geen zoetige tafereeltjes,
maar de grimmige werkelijkheid.
Mensen die zich schikken in een
hard bestaan. De zee maakt be
rustend.
De 'anonimiteit' was voor een
fotograaf destijds nog niet wegge
legd. Het statief moest worden ge
ïnstalleerd, de glasplaten moes
ten worden verwisseld, kortom:
men merkte hem op. Op sommige
foto's zie je dan ook duidelijk dat
er wordt geposeerd. Op een foto
van een markt kijken de klanten
en de kooplui recht in de lens. Dat
heeft een eigenaardig effect. De
omgeving wordt daardoor ineens
onecht, een toneeldecor. Maar
meestal 'staan de figuren die
Frank Meadow Sutcliffe heeft ge
fotografeerd er ongedwongen bij.
Alsof er een lotgenoot naar hen
kijkt, iemand die net zulke vieze
en gescheurde kleren draagt als
zijzelf, en niet iemand wiens faam
als fotograaf zich over de gehele
wereld zou verspreiden. Dat is op
merkelijk in een tijd waarin men
zich toch het liefst in zijn goeie
goed op de foto liet zetten.
Frank Meadow Sutcliffe heeft
naderhand vele prijzen gewon
nen met zijn werk. De prins van
Wales kocht zijn bekende foto
'Waterratten' voor het befaamde
Marlborough House. Toen de eer
ste fabrieken verrezen in de om
geving van Whitby en de zeilen
verdwenen aan de horizon, trok
hij er 's avonds op uit om lezingen
te geven waarin hij de bevolking
van Whitby waarschuwde tegen
de vooruitgang. Hij wilde het le
ven daar houden zoals het was.
CEES VAN HOORE
wordt dan gelijk aan die tussen het
theater en elk ander gezelschap:
zonder wederzijdse rechten en
plichten. In het andere geval krijgt
de Toneelgroep Amsterdam een be
palende stem, dan wel de eindver
antwoordelijkheid voor de pro
grammering.
AMSTERDAM (ANP) - De directie
van het Holland Festival heeft de
vier resterende voorstellingen van
de produktie .Pantagruel' van het
Griftheater van het programma ge
haald. Het is voor het eerst dat het
Holland Festival om kwaliteitsrede
nen een serie moet schrappen, al
dus een woordvoerster van het fes
tival. De voorstelling ging maan
dagavond in première in de Beurs
van Berlage.
„Hoewel het concept ons bijzon
der aanspreekt, kan geen andere
conclusie worden getrokken dan
dat het geheel nog te onvolgroeid is
om publieke uitvoering te recht
vaardigen. Dit is een riscico dat je
loopt met nieuwe produkties die
niet eerder gezien konden worden",
zo motiveerde directeur A. 's-Gra-
vesande dit besluit.
Geïnteresseerden kunnen op 6, 7,
8 en 9 juni in plaats daarvan in de
Beurs van Berlage openbare repeti
ties van .Pantagruel' bijwonen. De
voorstelling, waarvoor inspiratie is
gevonden in de kronieken .Gargan-
tua en Pantagruel' van de Franse
middeleeuwse schrijver en hu
manist Rabelais, gaat daarna nog op
tounee in het buitenland.
AMSTERDAM (ANP) - De Amster
damse Kunstraad adviseert het col
lege van B en W in de begroting van
volgend jaar de Stadsschouwburg
een programmeringsbudget toe te
kennen van 1,3 miljoen gulden. Te
gelijkertijd vreest de kunstraad dat
de Stadsschouwburg bij ongewij
zigd beleid in financiële problemen
komt. Dit staat in een gisteren be
kendgemaakte nota van de raad.
De kunstraad heeft de Theatere
valuatie 1988 als uitgangspunt ge
nomen, maar deelt mee dat de pro
blematiek rond het programme
ringsbudget opnieuw van alle kan
ten is bekeken. De kritische conclu
sies van de Theaterevaluatie zijn zo
doende getoetst, aldus de bekend
making.
Voor het goed funtioneren van de
Stadsschouwburg is een goede rela
tie tussen het theater en de Toneel
groep Amsterdam als vaste bespe
ler van groot belang, aldus de raad.
„We hebben moeten constateren
dat, hoewel wederzijdse publieke
verwijten vrijwel achterwege zijn
gebleven, de verstandhouding nau
welijks is verbeterd." Overigens er
kennen beide directies dat dit de
Stadsschouwburg niet ten goede
komt. „Tot een inhoudelijke dia
loog en samenwerking komt het
echter niet", zo constateert de raad.
De gemeente heeft hier een dui
delijke verantwoordelijkheid om
dat zij de directeur heeft benoemd
en heeft gekozen voor de Toneel
groep Amsterdam als huisgezel
schap. Op korte termijn zal in elk
geval gestreefd moeten worden
naar een grotere samenwerking tus
sen de staven van beide directies.
De raad wil een gezamenlijke visie
op het gebruik van het gebouw, al
dus de nota.
Als de directies daar niet in sla
gen, zijn er volgens de kunstraad
globaal twee alternatieven. In het
ene geval wordt de verbintenis tus
sen het huisgezelschap en de Stads
schouwburg verbroken. De relatie
Off Holland met dansprogramma
AMSTERDAM (GPD) Off Holland, vorig jaar begonnen als officieuze
'kweekvijver' voor het Holland Festival, heeft zich in rap tempo ontwik
keld tot uitstekend alternatief festival. Onlangs werd in Amsterdam het
dansprogramma bekend gemaakt en dat ziet er op papier minstens zo boei
end uit als het, overigesn geringe, dansaanbod van het Holland Festival.
Vooral het optreden van de Franse groep Roc in Lichen met het program
ma 'Rosaniline' belooft een regelrechte sensatie te worden. Op basis van
bergsporttechnieken hebben Bruno Dizien en Laura de Nercy een nieuwe,
verticale choreografie ontwikkeld die wordt uitgevoerd door dansers en
bergsporters.
Verder zullen in Off Holland drie danssolo's worden uitgevoerd van Pie-
ter de Ruiter, Donald Byrd en Krisztina de Chatel. De Ruiter schreef het
stuk 'Nataraja', dat zal worden uitgevoerd door Anne Affourtit. Het is geïn
spireerd op de Indiase dans en muziek en bestaat uit drie delen, bedoeld
als een confrontatie tussen het Westerse en het niet-Westerse dansidioom.
Byrd komt met het stuk 'Whoosh/Matts' en brengt een kleurrijke menge
ling van stijlvormen en invloeden. Op muziek van Andrew Poppy schreef
De Chatel 'Vortex', dat uit geldgebrek niet door een ensemble maar door
een danser zal worden uitgevoerd. De drie solo's zijn onder de noemer 'Off
On Solo* te zien in Den Haag (Korzotheater, 9 en 10 juni) en Amsterdam
(Bellevue, 12 en 13 juni).