Badpak mag ook in de
stad worden gezien
Het water in met
pofbroek en tuniek
DIEFSTAL VAN GEESTELIJK EIGENDOM
BlIIECTJf
SPORTIEF ALS EEN SURFER OF ROMANTISCH IN STIJL VAN DE JAREN VIJFTIG
Badpakken en bikini's
kunnen, door combinatie
met bermuda's of wielren-
broeken ook in de stad ge
dragen worden, (foto caa>
De rozen bloeien
volop op badpakken
en bikini's. Hier een
model uit de collectie
van Beach life. <roto pd
Er was eens...een badpak.
En dat badpak zag alleen
het daglicht op het
strand, in het zwembad
of op een zonnig plekje in
de tuin. Aan dit droevige
sprookje komt deze
zomer definitief een
einde. Dan is het badpak
niet langer alleen
'zwempak', maar wordt
het gepromoveerd tot een
vrij belangrijk onderdeel
van de daagse
zomergarderobe.
Het super-elastische badpak
met z'n sportieve ronde
halsuitsnijding, brede schou
derbanden en z'n 'racerback'
zal namelijk ook in de stad
zijn entree maken, bij voor
keur gedragen onder een snel
wielrenners-broekje van
stretch-stof. Maar een badpak
met een fraai dessin kan ook
prima met een bijpassende
rok en blouse worden gecom
bineerd tot een sexy outfit
voor een avondje naar een ca
sino of discotheek.
Opvallen doet de draagster
er van ongetwijfeld. Ook als
het badpak alleen maar wordt
gebruikt voor een paar uurtjes
zonnebaden op het strand.
Het aanbod van badkleding
voor Romende zomer is name
lijk zeer groot en gevarieerd.
Komen we enerzijds veel
exemplaren tegen, die herin
neren aan de badmode uit de
jaren vijftig en zestig met ro
mantische stroken, strikjes en
draperieën, vooral op bikini's,
anderzijds zijn er ook tal van
wat futuristisch aandoende
modellen. Pakken die doen
denken aan de uitrusting van
surfers en duikers, gemaakt
van voornamelijk zwart
stretch-materiaal, soms hoog
gesloten en met contrasteren
de biezen afgezet, soms met
kleine pijpjes of juist piet ho
ge beenuitsnijdingen en op
vallende details, zoals ritsjes.
Bij de bikini's zijn het ener
zijds de zeer minieme exem
plaren met hoog opgesneden
broekjes en kleine bovenstuk-
jes, anderzijds de royale mo
dellen met broekjes (soms
met ruches) die zelfs de heup
en bedekken en corseletachti
ge bovenstukjes, welke de ui
tersten
Bont
En tussen deze twee stijlen
bevindt zich een scala van mo
dellen in soorten en kleuren,
die wel het meest in het oog
springen door de dessins.
Voor komende zomer is na
melijk gekozen voor een bon
te mengeling van motieven.
Strepen en stippen, bloemen
en grafische prints, wilde die
ren en junglemotieven; ze
gaan broederlijk op één kle
dingstuk samen. Overigens
zijn het ditmaal vooral de ro
zen, die op de badpakken en
bikini's weelderig bloeien.
Toch ligt het niet alleen aan
de combinatie van dessins,
dat de badkleding er zo speels
uitziet. Ook allerlei materia
len worden samen verwerkt
tot één kledingstuk. Matte en
glanzende, op plastic lijkende
stoffen, gladde en reliëfmate
rialen, zoals geribbelde tricot
en seersucker leveren grappi
ge contrasten op.
De kleuren dragen er nog
eens toe bij dat het geheel
extra bont wordt. De felle
(neon)kleuren petrol, paars en
fuchsia stralen binnenkort
onder de zomerzon. Daar
naast zijn vooral olijfgroen en
aquablauw favoriet, hoewel
deze het nog moeten afleggen
tegen de zwart-wit-combina-
ties. Alleen de wat chiquere
modellen zijn rustiger van
tint, ook al omdat de dessins
veelal ton-sur-ton zijn uitge
voerd.
De rug
Blijft de voorzijde van de bad
pakken vrij eenvoudig van be
lijning - de meeste modellen
zijn voorzien van een sportie
ve ronde halsuitsnijding en
vrij brede schouderbanden -
de rug vraagt nu alle aan
dacht. Deze zal na het zonne
bad ongetwijfeld een boeiend
bruin-wit lijnenspel te zien ge
ven, dank zij de gekruiste bre
tels of in elkaar gevlochten
spaghetti-bandjes.
Wie een egaal bruine rug wil
kan dus beter kiezen uit het -
overigens grote - aanbod van
badpakken met een laag rug
decolleté.
De man zal van deze banden
op de rug geen last hebben.
Voor hem zijn er allerlei soor
ten zwembroeken, zowel in
het boxer-short-model als
kleinere en strak aansluitende
Hoe belangrijk de rug is
in de nieuwe badmode, is
duidelijk te zien bij dit
badpak van crinkle lycra
uit de collectie van Ma-
rielle Bolier. (foto pr>
variaties. Heel actueel voor de
man zijn de strakke zwem
broeken met pijpjes in de stijl
van een snel wielrenners
broekje. Voor hem blijven de
dessins hoofdzakelijk beperkt
tot een kleurig lijnen- en vlak-
kenspel in felle, meestal pri
maire tinten.
De strand-outfit is komen
de zomer pas echt compleet
als bij het badpak of de bikini
ook nog allerlei accessoires in
dezelfde kleuren worden ge
dragen, zoals een badmuts,
een duikersbrilletje en een
waterdicht horloge.
Vlaggen
Een hele dag vlaggen.
Over de hele wereld.
Ach, waarom hebben we dat
nou niet gedaan, een paar jaar
geleden, toen bekend werd ge
maakt dat de pokken waren uit
gebannen. Dat de laatste
haard was gedoofd, en de ver
wekker alleen nog in een labo
ratorium bewaard werd.
We hadden toen meteen de
kans moeten grijpen en los
moeten barsten; je kunt voor
minder feesten.
Dat het toen niet is gebeurd, is
denk ik omdat de meeste men
sen van nu niet meer weten
wat pokken eigenlijk waren,
wat ze voor verschrikkelijks
hebben aangericht, eeuwen
lang. tot in een tijd die nog vlak
bij ons ligt.
Daarom is er denk ik zo weinig
aandacht aan geschonken.
Niet gefeest. Omdat die ziek
ten. pokken, cholera, de pest
niet meer in het geheugen van
de mens leven. Die mens
denkt nü in een gevaarlijke tijd
te leven, een ongezonde tijd.
In 1883 waren er in Leiden al
leen al 85 doden per dag; wij
gaan al van een ramp spreken
als er acht doden per jaar val
len. En in mijn jonge jaren lag
je als moeder panisch wakker
als er weer een difteriegolf
was; honderden kinderen stier
ven daaraan, in Nederland al
leen al. Om over de angst voor
polio maar te zwijgen. En dat
was allemaal echt niet in de
grijze oudheid, nee, dat was né
de Tweede wereldoorlog, zo
kort geleden nog maar.
Maar de pokken hoorden daar
toen niet meer bij. bij die angst
Die waren in Nederland toen al
verdwenen; daar werd je al
leen nog tegen ingeënt. En de
mens vergat de angst daar
voor; dat een vrouw vroeger al
als mooi gold als ze niet door
de pokken was geschonden
want daar waren er niet zo veel
van.
Een wijdverbreide volksziekte
Awas het die elke keer weer als
een gesel gods terug kwam. tot
ze werd uitgebannen. Na
enorm veel inspanning. Eerst
in Europa en later over de hele
wereld, tot aan de laatste
haard toe, eeniiental jaren ge
leden.
Waar we toen voor hadden
moeten feesten. Overal had
den moeten vlaggen. Dat wa
ren we aan ons voorgeslacht
en vooral aan de bestrijders er
van eigenlijk wel verplicht ge
weest.
Denk ik achteraf.
INA DE RUYTER
Metaaleffecten op een
badpak van Triumph In
ternational. <(0*0 pr)
De diefstal van geestelijk eigendom be
gint al op de lagere school. Met afkijken.
Opeens zie je dat iemand loert naar wat
je schrijft in je opstel Of je eigen blik
dwaalt plotseling naar het schrift van je
buurmeisje. Je voelt dat hier iets niet in
de haak is. Dat het beter is ten onder te
gaan in je eigen geestelijke armoede van
dat moment dan straks de schande te
moeten dragen dat je wordt betrapt.
Sommigen pakken het handig aan. Die
zeggen: 'Als ik bij jou mag afkijken, krijg
jij die mooie knikker van me'. Het is gek
hoe op zulke momenten belhamels ineens
een pact sluiten met de braafste jongetjes
van de klas.
Ik moest hieraan denken toen ik las
over de ruzie tussen de schrijfsters Char
lotte Mutsaers en Fritzi ten Harmsen van
Beek. Fritzi heeft aan columniste Renate
Rubinstein verteld dat Mutsaers' boek
'De Markiezin' voor het grootste gedeelte
jatwerk is. Charlotte heeft alles wat Frit
zi haar door de telefoon heeft verteld
doodgewoon opgenomen in dat boek.
Laten we één ding voorop stellen:
schrijven is een kwestie van keuzen ma
ken, van selecteren. De schrijver die in
het leven zijn oor te luisteren legt, hoort
de mensen soms verbluffend mooie of ra
ke dingen zeggen. Hij herkent de schoon
heid van hun uitspraken, hij ziet de
waarde ervan. Net zoals iemand bij de
antiquair een stoffig vaasje ziet staan en
dan meteen weet: hé, dat is Saksisch por
selein, zo heeft een schrijver oog en oor
voor het mooie of treffende in de gesprek
ken van alledag. Dat is één van zijn ta
lenten. Een Engelse dichter heeft eens ge
zegd: er lopen honderden dichters rond
die nog nimmer een gedicht hebben ge
schreven. Met andere woorden: mensen
herkennen hun eigen verbale rijkdom
vaak niet. Een schrijver heeft daar een
antenne voor.
Maar of die schrijver die antenne ook
heeft voor zijn eigen woorden, voor wat
hijzelf zegt, dat weet ik niet Ik betwijfel
of je tegelijk 'zender' en 'ontvanger' kunt
zijn. Wel kan het gebeuren dat een schrij
ver iets zegt, dat hij daarvoor al lang
heeft bedacht en overdacht. Ik weet niet
of u die vier uitzendingen van de VPRO
heeft gezien, maar de literatuurcriticus
en denker George Steiner was daar een
mooi voorbeeld van. Hij praatte 'pers
klaar'. Maar ook zonder dat de camera
op hem gericht is, kan een schrijver op die
manier wat 'keukengeheimen' aanroe
ren. Misschien om eens te toetsen wat an
deren van zijn gedachten vinden.
Of er iets dergelijks aan de hand is met
Fritzi en Charlotte, ik weet het niet. Voor
lopig is de ruzie tussen deze twee voorma
lige boezemvriendinnen ontaard in een
welles-nietes-spelletje. Maar als het is ge
gaan zoals Fritzi beweert, dan kun je
Mutsaers alleen verwijten dat ze niet
heeft gezegd: tjezus, wat mooi meid, wat
je me daar door de telefoon vertelt, dat
moet je opschrijven! Dat was niet zo gek
geweest want Fritzi heeft al een héle tijd
niets meer gepubliceerd. Maar aan de
andere kant kun je Fritzi ook weer ver
wijten dat ze de schoonheid van haar ei
gen woorden niet heeft herkend. Of heeft
ze tijdens dat gesprek gezegd: met wat ik
je nu vertel, ga ik later nog iets doen?
Het' is natuurlijk onverkwikkelijk om
ineens je eigen woorden in andermans
boek te zien staan. Je hebt het al als je ie
mand jouw woorden hóórt gebruiken. U
kent dat gevoel vast wel. Je vertelt ie
mand iets, je geeft iemand je mening over
een bepaalde zaak en een uurtje later
hoor je hem die mening als die van hem
zelf verkondigen. Of je geeft iemand een
aanwijzing voor een verhaal, een ander,
treffender woord, en later zegt hij tegen je
met een trots gezicht: goed hè? Dat laatste
soort mensen neemt het niet erg nauw met
het geestelijk mijn en dijn. Het is eigen
lijk alleen maar jammer voor henzelf. Ze
denken schrijver te zijn maar beseffen
niet dat een echte schrijver nooit vrede
kan hebben met zo'n vondst van een an
der. Want het bedenken van die 'vondst'
(ja, ook vondsten worden bedacht, heb ik
me laten vertellen) geeft veel meer vreug
de dan de lof die je ervoor oogst. Om die
vreugde schrijft men.
Maar ernstig is zo'n diefstal i
telijk eigendom wel. Gedachten zijn vaak
het enige dat arme mensen hebben en het
toeval wil dat schrijvers maar al te vaak
arme mensen zijn. Daarom snijdt zo'n
diefstal ook zo diep. Het hangt er daarbij
natuurlijk wel van af wie er pikt. Of de
dief of dievegge al een zekere naam heeft
of niet. Kijk, iemand die totaal onbekend
is, als die wat van de kruimels meesnoept
die op de werktafel van een schrijver zijn
blijven liggen, is dat niet echt erg. Dan
denkt die schrijver: die zullen ze wel her
kennen als epigoon, en hij voelt zich zelfs
nog een beetje gevleid. Maar is de ditf ie
mand die bekend is bij het publiek, dan
wordt het angstiger.
Overigens verbaas ik me in deze hele
kwestie rond Mutsaers en Harmsen ten
Beek wel over Piet Grijs. Hij heeft na le
zing van een boek van Charlotte eens ver
klaard dat hij verliefd op haar was ge
worden. Nu hij de mogelijkheid heeft om
de drakendoder uit te hangen, zie je hem
nergens. Wat zijn Nederlandse 1
toch weinig hartstochtelijk.
Angela Pinneberg
De onthullende ontwikkeling van de zwemkleding
Wie kijkt er
tegenwoordig nog op van
een zwemster in
monokini. Laat staan van
eentje in bikini of
badpak. Naakt is aan de
stranden tegenwoordig
helemaal geaccepteerd.
Voor onze voorouders lag dat
wel even anders. Een eeuw ge
leden was het heel wat minder
gemakkelijk om de uv-stralen
op het velletje te laten vallen.
Bij een verfrissende duik in
de golven ging je passend ge
kleed in een broek tot op de
kuiten of enkels, als een pof
broek dichtgebonden, met
daarop een tuniek met riem
en... niet te vergeten, daaron
der een corset.
Van een lekker soepel stofje
was in die tijd ook geen spra
ke. Zwarte wollen keper; dat
was het materiaal, waarvan
zo'n 'badpak' was gemaakt.
Daar werden dan ook nog
eens zwarte wollen kousen bij
gedragen en canvas bad-
schoenen met gespen en
kruisbanden. De zolen van de
ze schoenen waren van gaten
voorzien, zodat het water eruit
kon lopen. En de bekroning
van het kostuum bestond uit
een grote bolstaande muts
van rubber.
Overigens was baden in het
openbaar in die tijd nog zeer
uitzonderlijk. Het kwam ei
genlijk pas 'in de mode', nadat
enige koninklijke hoogheden,
onder wie de hertogin van
Berry, die altijd gebrand was
op nieuwigheden, het genot
van een verfrissend zeebad
hadden ontdekt. Voor die tijd
bestond het strandvermaak
uit weinig meer dan een wan
deling over de boulevard en
het van een afstandje gade
slaan van de kinderen, die
zich samen met 'het meisje' in
het zand vermaakten.
Toen de eerste durf-als zich
echter op de stranden van Ca-
bourg, Deauville en Oostende
waagden, gebeurde dit niet
zonder de nodige voorzorgs
maatregelen. Immers het zou
toch al te ongepast zijn, wan
neer een ieder een blik kon
werpen op de baadster in haar
„onfatsoenlijke" zwemkos-
tuum. Met paard en wagen
werden de dames dan ook tot
aan de waterlijn gebracht,
waar zij samen met andere da
mes het zilte nat ingingen.
De heren werden daarbij op
een afstandje gehouden. Ge
mengd baden was er in die
tijd zeker niet bij. Overigens
gingen deze heren, die veelal
in het leger zwemmen hadden
geleerd, te water in een voor
geschreven „zwemuniform".
Aantrekkelijk
Het zou na de ontdekking van
het strandvermaak niet lang
meer duren, voor ook de bad
kleding een stuk aantrekkelij
ker werd. In de jaren tachtig
van de vorige eeuw werd het
zwarte keper vervangen door
kleurige katoen en flanel. En
in 1887 en 1888 verschenen er
op de kostuums grote ma
trozenkragen en ankergarne
ringen. Het enorme volume
van de pofbroeken, die vaak
nog met stroken waren ver
sierd, nam wat af en de pijpen
reikten al snel niet verder dan
de knieën. In 1891 reeds waag
de men het de armen te ont
bloten en direct na de eeuw
wisseling werd de broek ver
borgen onder een kort jurkje.
En ondanks de protesten
van de 'fatsoenlijke heren' uit
die tijd was de opmars van het
badpak niet meer te stuiten.
In 1905 zorgde de Australi
sche Miss Kellerman voor een
sensatie door in de Seine heel
Parijs door te zwemmen. Be
halve om haar prestatie werd
zij tevens hevig bewonderd
vanwege haar zwempak: een
mouwloos gebreid topje met
decolleté en een eveneens ge
breid broekje.
Intussen verschenen op de
stranden van St. Tropez ook
dames, die zich met blote voe
ten, zonder hoed en zonder
corset het strand op begaven.
In 1911 sloeg evenwel pas echt
vorige eeuw nog niet.
het uur voor het badpak. In
dat jaar veroverde het eendeli
ge katoenen tricotmodel,
mouwloos, licht gedecolle
teerd en met een lengte tot op
de knie de internationale bad
plaatsen. Overigens waren de
ze er niet alleen voor de vrou
wen. Ook de heren droegen
ze: bij voorkeur gestreepte
uitvoeringen in blauw-wit of
rood-wit.
in de tweede helft van de
(Foto pil
Zoals het aantal plaatsen,
waar (halfinaakt zwemmen is
toegestaan, thans nog steeds
uitbreidt, zo was ook in die
tijd zwemmen in een ééndelig
badpak niet overal mogelijk.
In sommige plaatsen moesten
de vrouwen dit badpak nog
onder een rok verstoppen. Er
waren ook badplaatsen, waar
een paar zich pas na het tonen
van de touwringen, kon over
geven aan de nieuwe mode in
het water.
In de loop der jaren werd de
rok steeds korter en verander
de de kniebroek in shorts.
Halverwege de jaren twintig
kwam men tevens tot het in
zicht, dat zwemmen aanmer
kelijk gemakkelijker ging in
materialen, die daarvoor ge
schikt waren. Ze moesten
lucht doorlaten, vorm- en
kleurvast zijn en vooral snel
drogen. Maar welk materiaal
men daarvoor ook koos, pas in
1959 werd datgene ontdekt
waar men al zo lang naar op
zoek was: lycra, een materiaal
dat door Du Pont op de markt
werd gebracht
De ontwikkeling van de
zwemkleding voltrok zich de
laatste tientallen jaren in ijl
tempo. Badpakken werden
steeds meer aansluitend en
lieten meer van het lichaam
zien, dank zij sexy uitsnijdin
gen. In de jaren vijftig waren
de kokette strokenrokjes, die
tot net op de bovenbenen
reikten zeer modieus, maar
ook deze verdwenen tenslotte
weer, waarna het zwempak al
snel de vorm kreeg, die het
ook nu nog heeft, zij het dan,
dat met name de beenuitsnij
dingen de laatste jaren aan
merkelijk hoger zijn gewor
den.
In de eerste helft van de ja
ren vijftig kreeg het badpak er
een concurrent bij: de bikini,
het tweedelige zwempak, dat
zijn naam ontleent aan het ei
land Bikini, waar de Verenig
de Staten atoomproeven na
men. Met name in de jaren
zestig begon het badpak het
steeds meer bij de bikini af te
door
Kitty van Gerven
leggen. En in de jaren zeven
tig was een badpak aan het
strand haast opzienbarend.
Maar de jaren tachtig brach
ten weer een herwaardering
van dit al ruim een eeuw oude
kledingstuk. Badpakken
keerden in de mode terug,
mooier en opvallender dan
ooit Met een fraaie belijning,
die het figuur van de draag
ster onderstrepen, dikwijls
voorzien van zeer opvallende
dessins en onverwachte uit
snijdingen. Het meest opval
lende is evenwel de vernieu
wing van de materialen, stof
fen, die er uitzien alsof ze
voortdurend nat zijn, zilver
en goudkleurige stoffen die in
de zon haast oogverblindend
worden of materialen met een
kreukeffect Alle bedoeld om
de draagster ervan tijdens
haar zonnebad te laten opval
len. En dat was nu juist, wat
de ontwerpers van de eerste
badmode probeerden te voor
komen.
