Afscheid van een uniek sportman PAPIEREN TIJGER APOTHEKERS VE 3EUKERIN KNALFUIF ZATERDAG 3 JUNI 1989 EXTRA PAGINA 29 'Center for the Los Angeles Lakers...with number thirty-three...Kareem Abdul Jabbar'. Het zal voor de speakers in de basketbalarena's van de Verenigde Staten even wennen zijn om die naam straks, bij een wedstrijd van de Lakers, niet meer op hun lijstje aan te treffen. Maar uiterlijk op 20 juni is het dan toch zo ver. Dan staat de laatste van maximaal zeven duels in de NBA-finale op het programma en neemt Kareem definitief afscheid. Bij zijn officiële vaarwel, vlak voor de slotwedstrijd van het reguliere seizoen (je weet tenslotte nooit hoe ver een team in de play-offs zal komen), kreeg hij van zijn teamgenoten een passend afscheidscadeau. Kareem Abdul Jabbar (42), die door velen wordt beschouwd als de allerbeste, mag zich sinds eind april eigenaar noemen van een...Rolce Royce. En dat is natuurlijk weer eens iets anders dan een gouden horloge met inscriptie. Kareem Abdul Jabbar: een lange, levende legende Kareem Abdul Jabbar in een karakteristieke pose. Op het parket maakte hij zijn tegenstanders gek. (,otó gpdi Kareem Abdul Jabbar neemt af scheid met een wagonlading re cords achter zijn naam. Dat kan ook bijna niet anders wanneer je, zoals hij, twintig seizoenen hebt meege draaid op het allerhoogste niveau. Op 16 april is hij 42 jaar geworden en er zal met een lampje gezocht moeten wor den naar een tweede sportman die het zo lang heeft volgehouden in een tak van sport en een competitie die zo veeleisend is als het basketbal in de Amerikaanse profleague. Records zijn de 2.18 meter lange Jab bar op het lijf geschreven. Het eerste boekte hij, zonder daar overigens zelf weet van te hebben, toen hij op 16 april 1947 werd geboren als Ferdinand Lewis Alcindor. Hij was de langste baby die ooit ter wereld kwam in het Newyorkse Sydenham Hospital. Nu er een einde is gekomen aan het tijdperk Jabbar in de National Basket ball Association is hij in het bezit van een hele rits records. Hij speelde meer wed strijden dan wie ook (1560 plus ruim 230 play-off-duels), scoorde de meeste pun ten (ruim 38.000 in het normale seizoen en dik 5700 in de play-offs), blokte de meeste schoten (bij elkaar ruim 3600) en maakte meer persoonlijke fouten dan wie ook, hoewel hij slechts 55 keer (één maal op elke 32.5 duels) met het maxima le aantal van zes fouten naar de kant moest. Uniek Met Kareem Abdul Jabbar verdwijnt een uniek sportman van het toneel. "Hij is de grootste in de geschiedenis van de sport", zegt zijn huidige coach en ex- teamgenoot Pat Riley. "Zoals hij zal er nooit meer een komen. Hij speelde met zijn hart". Kareem Abdul Jabbar heeft, volgens velen, als persoon nog meer waarde ge had dan als basketballer. "We zullen hem vooral als mens missen", erkent Earvin 'Magie' Johnson, de huidige ster van de Los Angeles Lakers. "Hij is de grootste die ooit dit spelletje heeft gespeeld", zegt Mychal Thompson, zijn opvolger in de startende vijf van de Lakers. "Het is als de Niagara waterval len. Je verwacht gewoon dat ze er zijn. Stel je eens voor dat die zouden opdro gen. Nou, zo ongeveer zie ik het vertrek van Kareem. Als het verlies van een na tionale schat". Zonder Kareem Abdul Jabbar zal het toch allemaal een beetje anders zijn op de velden van de NBA. Vooral zijn spe ciale schot, de skyhook, bracht honderd duizenden in vervoering. Tientallen heb ben geprobeerd dat soepele schot, dat bord noch ring raakt en slechts door het netje suist, te imiteren of'minimaal te verdedigen. Het een noch het ander luk te. De skyhook is voor eens en altijd ver bonden aan de naam van Jabbar. Hoe veel punten hij zo heeft gescoord is nooit bijgehouden, maar tegenstanders zijn er volkomen gek van geworden, omdat ie dere keer de bal over hun hoofd vloog voor twee feilloze punten. "Ik vergeet nooit de eerste keer dat ik tegen hem speelde", zegt Wayne 'Tree' Rollins, nu center van de Cleveland Ca- veliers. "Ik was een typische nieuweling. Als iedereen wilde ik die skyhook blok ken. En ja hoor. Ik blokte de skyhook. Vervolgens kreeg ik er zeven op rij langs m'n oren. Ik heb het nooit meer gepro beerd". Talent In 1966 arriveerde Alcindor op de cam pus van UCLA, maar er was voor hem nog geen plaats in het topteam. Voor ie dereen was het echter duidelijk dat hij een enorm talent was, zeker nadat hij met de eerstejaarsploeg in een onderlin ge wedstrijd het A-team had verslagen. Het was in die tijd niet ongebruikelijk dat eerstejaars studenten (freshmen) toe keken bij de topploegen. John Wooden maakte voor Lew Alcindor geen uitzon dering, en dat kostte hem misschien wel de NCAA-titel in 1966. Maar niemand maalt daar nu nog om. Alcindor leidde de ploeg van UCLA in de drie jaren daarna even zo vaak naar het nationale kampioenschap. In die drie seizoenen werden slechts twee van de negentig wedstrijden verloren door de ploeg, die de bijnaam LewCLA kreeg. Geen wonder dus dat Lew Alcindor zo ongeveer bij alle profclubs bovenaan het verlanglijstje stond. De NBA kent echter een heel speciaal selectiesysteem. In die zogenaamde draft mogen de zwakste ploegen van het voorafgaande seizoen het eerst kiezen, waardoor automatisch de bestaande verschillen wat worden ge nivelleerd. Waar nu alle ploegen, die de play-offs niet halen, loten om de eerste keuze, werd toen getost tussen de slecht ste ploeg uit de Eastern Conference (Mil waukee) en de minst succesvolle club uit de Western Conference (Phoenix). door Jan van der Nat Als het aan Lew Alcindor zelf had gele gen, had hij ongetwijfeld gekozen voor de Phoenix Suns, omdat hij in zijn jaren op UCLA het klimaat in Amerika's zuid westen zeer had leren waarderen. Maar het pakte anders uit. Milwaukee won de toss en Alcindor kon een woning gaan zoeken in de staat Wisconsin. Turbulent In zijn biografie 'Giant Steps' schrijft hij: "Ik wist van Milwaukee helemaal niets af. Eigenlijk alleen maar dat de Mil waukee Braves dat jaar de New York Yankees in de World Series hadden ver slagen en dat deed mij, als fan van de Los Angeles Dodgers, deugd. Ze waren in Milwaukee blij met mij. Maar dat was niet wederzijds. Toen ik daar pas kwam was het nog vrij warm als gevolg van de Indian Summer, maar tegen oktober kreeg ik het idee dat iemand de deur van de vrieskast achter me had dichtgesla gen. Meer nog dan dat onaanvaardbare weer, was Milwaukee voor mij geen ech te stad. Niet zo gek natuurlijk, want ik had pas in twee steden gewoond: New York en Los Angeles". In beide wereldsteden was het leven van Lew Alcindor tamelijk turbulent ge weest. Racisme vierde hoogtij in de jaren dat hij opgroeide in de straten van Har lem, waar zijn vader, een uitstekend jazz muzikant, geen kans kreeg om in een band te spelen omdat hij zwart was. Dat en de dagelijkse praktijk maakte Lew Al cindor bewust van de misstanden. Hij adoreerde negerleiders als Malcolm X en Martin Luther King en besloot zelf in 1968 een daad te stellen. Hij weigerde te spelen voor de nationale ploeg op de Olympische Spelen van Mexico. Islam Later werd hem in een televisieprogram ma, waarin hij om heel andere reden zat, verteld dat het toch zijn plicht was ge weest om voor zijn land uit te komen. Het antwoord van Alcindor was klip en klaar: "Ja, ik woon hier, maar het is niet echt mijn land". Dat ene zinnetje zou voor Lew Alcindor een ommekeer in zijn leven betekenen. De volgende dag werd hij gebeld door Ernest McGee, een Britten zijn lui. Denen heerszuchtig, Ita lianen onkreukbaar, Duitsers gemak zuchtig, Fransen bescheiden, Ieren zui nig, Belgen wellustig, Grieken rechtlij nig, Spanjaarden dom, Nederlanders ruimdenkend. Uit het feit dat u er anders over denkt blijkt dat u bevooroordeeld bent. En dat niet grenzen, maar senti menten Europa verdelen. Het ene volk is nog eigenwijzer dan het andere. Nederlanders zijn bereid de schoenen van de Duitsers te poetsen zo lang ze er aan verdienen, maar het ge beurt met de minachting van een kok die een blikje soep moet opentrekken. De uit spattingen na een eenvoudig wedstrijdje voetbal tonen pas de ware gevoelens. Europa in 92 zonder grenzen? Mooie flauwekul dus. Geloof maar niet dat de Britten die halfzachte continentalen zo maar over de vloer willen hebben, met huisdieren, ziekten en al. Zit Duitsland te wachten op import van de Franse slag of de Griekse inflatie? Ze willen daar het Nederlandse bier al niet hebben. Ik zie Mitterrand trouwens ook nog geen econo mische dictaten van Thatcher of Kohl aanvaarden. Eenheid in Europa ontstaat pas bij een gemeenschappelijke vijand. De commu nistische dreiging valt nog niet half weg of je ziet de NAVO wankelen. Bonn lonkt weer over de Muur naar het oosten en wil liever vandaag dan morgen van de kern wapens af. Iedereen is plotseling op zijn hoede. Hoe groot is de Duitse gedachte nog? Europa heeft nog wel een economische vijand. Het opheffen van grenzen in 1992 is geïnspireerd door angst voor (met na me) Japan, dat de wereld overspoelt met auto's en elektronica. En het gekke is: al leen het dreigen met één Europa is al vol doende afschrikwekkend. Want terwijl hier wordt gedacht aan het openen van grenzen, zijn Japan en de Verenigde Staten juist als de dood voor een Europees 'fort' waar ze niet m,eer in komen. Vooral de Amerikanen zijn als een gek aan het investeren in Europa, om straks de boot maar niet te missen. Ze durven de EG ineens niet. eens meer op een zwarte lijst te zetten van landen die hun eigen industrie bevoordelen. De wereld beeft voor het gebrul van een papieren tijger. Europa '92 is de recla mestunt van de eeuw. WIM FORTUYN vriend van zijn vader die moslim was ge worden en nu Hamaas Abdul Khaalis heette. Een paar dagen later volgde een ontmoeting. "Zeg alsjeblieft nooit meer dat dit jouw land niet is", viel Hamaas met de deur in huis. "Jouw voorouders leefden en stierven in dit land. Dit is wel degelijk jouw land. Ik heb begrepen dat je inte resse hebt in de islam. Voel je je mos lim?". Alcindor antwoordde bevestigend zonder direct te weten wat dat inhield. Hamaas wijdde hem in in de geheimen van de islam, en in 1971 besloot Lew Al cindor zijn naam te veranderen in Ka reem Abdul Jabbar, edelmoedige krach tige dienaar van Allah. Zijn bekering tot de islam is hem niet door iedereen in dank afgenomen. Zijn ouders hadden er bijvoorbeeld zeer veel moeite mee. Niet in de laatste plaats door zijn huwelijk met Janice Brown. Ook zij veranderde haar naam (in Habiba) en het huwelijk werd geheel in islamitische stijl voltrokken en was daarom verboden ter rein voor niet-moslims en dus voor Al en Cora Alcindor. Kareems vader ver scheen nog wel even op de receptie, die voor een ieder toegankelijk was, maar zijn moeder kon dat niet opbrengen. Pelgrimage De geestelijke scheiding van zijn fami lie heeft Kareem Abdul Jabbar overi gens nooit aan het twijfelen gebracht. In tegendeel. Zijn huwelijksreis voerde hem door Afrika en werd gevolgd door een pelgrimage naar Mekka. In 1972 volgde hij een zomerstudie Arabisch aan de beroemde Harvard University. Een niet meer dan logische stap vanwege zijn levensovertuiging, die er ook al de oor zaak van was geweest dat hij op UCLA zijn hoofdstudie Engels omzette in (ge loofsgeschiedenis van India, China, Afrika en het Midden-Oosten. Toch zijn er momenten geweest dat Jab bar twijfelde. Want zijn professionele le ven mocht dan op rolletjes lopen, per soonlijk moest hij door zeer diepe dalen. Zijn huwelijk liep op de klippen nadat hij lange tijd pogingen had gedaan het te redden, en zijn geestelijke vader Hamaas Die apothekers toch. Tientallen jaren hebben ze zich in de slipstream van medi sche specialisten en andere gezondheids mandarijnen gekoesterd in de bijna sa crale hoogachting die het publiek hun toedichtte: weldoeners van de mensheid. Dat soort mensen moest toch eigenlijk in alle rust en waardigheid kunnen werken aan hun prachtige taak en buiten banale discussies blijven over niets ontziend winstbejag en soortgelijke hartstochten die elders in de wereld van Mercurius zo vaak ons aller misnoegen opwekken. Hun mooie, ethisch gekleurde verhalen wezen immers op een totaab andere in borst. Jaja. Wie het wereldje iets beter kende wist wel beter. Het gewone voetvolk in de apo theek, de assistenten, is er al zo lang als het vak bestaat van doordrongen dat achter dat fraaie imago van de apothe ker maar al te vaak een spijkerharde za kenlieden-mentaliteit schuilgaat. De as sistenten merken dat o.a. maandelijks aan hun uiterst sobere salaris. kwam in de gevangenis terecht nadat hij - als reactie op de laffe moord op zijn vrouw en kinderen - met een aantal ge loofsgenoten openbare gebouwen had bezet en mensen in gijzeling had geno men. De grootste klap in het leven van Jab bar was het afbranden van zijn kapitale huis in Bel Air, Californië. Zijn kostbare verzameling oosterse tapijten, vier on vervangbare, middeleeuwse exemplaren Het recente fraude-onderzoek van de Economische Controle Dienst bij het apo- thekersgilde heeft haarscherp aange toond wat voor fantastische netwerken en constructies de heren en dames er op na houden om hun zakken gevidd te hou den. Goed, men mag niet alle apothekers over één kam scheren, maar het gros lijkt er niet voor terug te schrikken om de con sument gewoon te tillen. Dat is wel heel grof gezegd. Kan dat nou niet wat sjieker onder woorden wor den gebracht? Zeker. Daarvoor moeten we natuurlijk zijn bij de organisatie van apothekers (KNMP) die in haar verweer op de aantijgingen beweert dat de Econo mische Controle Dienst "buiten de reali teit van de marktwerking staat". Prach tig. Magnifiek. Je ziet zo maar weer eens het grote voordeel van een universitaire opleiding. Iets anders dan 'Moeten we soms een dief van onze eigen portemon nee zijn?' staat er natuurlijk niet. De moraal: apothekers zijn als andere zakenlieden, niet beter, niet slechter. Niets menselijks is hun vreemd. We moe ten ze daarom gewoon scherp in de gaten houden. RUUD PAAUW van de koran, meer dan 3000 jazz-platen en al zijn basketbaltrofeeën gingen daar bij verloren. Zijn vriendin Cheryl, hun zoon Amir en een paar vrienden konden echter het als een lier brandende huis veilig verlaten. "Vergeleken bij het leven zijn bezittingen - hoe kostbaar ze ook mo gen lijken - niets waard", zei Jabbar, die twee dagen later een vrachtwagen vol jazzplaten kreeg aangeboden van een ra diostation. De gemeente Leiden kampt met grote fi nanciële problemen, maar zij blijkt toch nog in staat te zijn om bijna vier ton neer te leggen voor wat deftig wordt genoemd "een cultuurverandering" in het stad huis. Die cultuurverandering moet ertoe lei den dat de wethouders en de ambtenaren beter met elkaar gaan samen werken. Dat is vooral nodig omdat er al geruime tijd een felle strijd is ttissen de verschillende gemeentelijke diensten bij de verdeling van de steeds schaarser worden financië le middelen, aldus wethouder Bordewijk van financiën, personeel en organisatie in de krant van woensdag. Dat het in werkelijkheid om wat meer en ook om wat anders gaat, bleek twee dagen later toen in het L.D. gewag werd gemaakt van een vertrouwelijk rapport waarin ambtenaren en politici hun gal spuwden over de gang van zaken ten stadhuize. Het is er weinig minder dan een zootje. De ellende moet ook wel heel groot zijn, laten we wel wezen, want an ders haal je het als B en W niet in je hoofd zoveel van die schaarse centen neer te tel len voor een grootscheeps onderzoek en haal je er ook niet een adviesbureau met de veelzeggende naam De Beuk bij om de zaak te klaren. Het is wel handig van de wethouders deze manoeuvre. Via die 'cul tuurverandering' spelen zij het balletje in feite terug naar de ambtenaren. "Want", zo zegt die schat van een Borde wijk heel duidelijk "de ambtenaren zul len het uiteindelijk moeten doen" Zo blijf je lekker bezig. Het wordt natuurlijk helemaal niks. Zolang de PvdA, met haar enorme machtspositie, Leiden blijft regeren via intern fractieberaad, zal en kan er niets veranderen. De zaken blijven dan ver stopt. Voor alles zou de cultuurbij die partij moeten veranderen en daar is geen kijk op. En als er een tekort aan geld is (Borde- wijks verklaring voor de troebelen), zal te allen tijde heftig worden gestreden om wat er dan nog wel te verdelen ligt. Dat brengt nooit het beste in mensen (en amb tenaren, wethouders en raadsleden zijn ook maar mensen, helaas) naar boven. Al propageer je tot je laatste snik een cul tuurverandering en al gooi je De Beuk er in, dat verander je niet. Het waren zaken die aan de Ameri kaanse sportliefhebbers voorbij gingen. Kareem Abdul Jabbar was voor hen de super-basketballer en voor velen al snel één van de grootsten die ooit op het par ket hadden rondgestapt. Zijn grote klas se etaleerde hij al direct in Milwaukee. Wereldfaam zou hij echter opbouwen in Los Angeles, nadat de Bucks hem in 1975 samen met Walt Wesley ruilden te gen Elmore Smith, Brain Winters, Dave Meyers en Junior Bridgeman van de La kers. Het was een transfer die de basket balwereld schokte, maar die door Jabbar zelfs als een soort bevrijding werd ge zien. Nadat een eerder overgang naar zijn geboortestad New York was afgeketst wilde hij niets liever dan in Los Angeles spelen, want zes jaar Milwaukee hadden van hem een sneeuw- en kouhater van de eerste orde gemaakt. Automatisme Uitverkiezing voor de jaarlijkse All Star wedstrijd in februari, waarvoor hij overi gens in zijn zes jaar bij de Bucks ook steeds werd gekozen, werd een automa tisme. In zijn twintig seizoenen zou hij slechts één keer geen invitatie krijgen. Dat was in 1978, toen hij nogal wat wed strijden miste door blessures. Bijna was hij er dit jaar ook niet bij geweest. Jabbar had een moeizame start met als gevolg dat de fans, die traditioneel de basis- ploeg samenstellen, en de coaches hem niet bij de reserves kozen voor het feestje in Houston. Door een blessure van zijn clubgenoot Magie Johnson kon hij zich echter toch melden in Texas. De Los Angeles Lakers hebben dit sei zoen alvast een beetje kunnen wennen aan de periode zonder Kareem. Zijn in breng was duidelijk minder dan voor heen en prompt werden er meer wed strijden verloren. Vijfentwintig, en dat was de laatste vier seizoenen niet meer voorgekomen. Zelfs het kampioenschap van de eigen Pacific Division, dat zes jaar achtereen werd behaald, kwam op de tocht te staan. Maar nu de prijzen verdeeld gaan wor den verkeren de Lakers in bloedvorm. Bijna achteloos werden in de eerste, tweede en derde ronde van de play-offs respectievelijk de Portland Trailblazers, de Seattle Supersonics en de Phoenix Suns pzij gezet. Driemaal achtereen in het minimale aantal wedstrijden. En hoewel de waarschijnlijke finale-oppo nent Detroit sterker wordt ingeschat, zijn de Lakers zeer gebrand op een derde kampioenschap in successie. Het zou de zevende NBA-titel zijn voor Kareem Ab dul Jabbar, die dan - inclusief de drie keer tijdens zijn periode op UCLA - voor de tiende keer een kampioensring (het Amerikaanse equivalent voor een me daille) zou ontvangen. Waardig afscheid Het zou ook een waardig afscheid zijn van een sportman, die in zijn carrière ei genlijk alles heeft bereikt en die zal wor den bijgeschreven in het beperkte rijtje van onvergetelijke helden uit de Ameri kaanse sportgeschiedenis. Een vorm van heldenverering waaraan Jabbar zelf ove rigens altijd een hekel heeft gehad en die hij belachelijk heeft gevonden. Relative ren is altijd een van zijn sterkste kanten geweest. In 'Giant Steps' schreef hij: "Sport mensen worden verondersteld helden van Amerika te zijn zonder dat zelf te wil len. Kinderen kijken tegen ons op, wij zijn voorbeelden voor de toekomst. Maar dat is onzin. Wij zijn meer zichtbaar, maar niet waardevoller dan doktoren, le raren, taxichauffeurs en zakenlieden. Of hebben wij soms de wijsheid in pacht omdat we toevallig die bal wat beter door de ring kunnen mikken dan een ander?". Drie werkgroepen gaan er straks van start en daaruit komen weer projectgroe pen voort. Je ziet al die ambtenaren al weer staan in een eindeloze plas woor den, die nergens toe leidt. Jammer van die vier ton. Je zou er zulke aardige din gen mee kunnen doen. RUUD PAAUW Vorige week vrijdagavond kregen de pa tiënten van het Elisabeth Ziekenhuis in Leiderdorp de schrik van hun leven. Wat was dat in vredesnaam ineens voor een kabaal buiten! Ging daar de verwar ming sinstallatie van het ziekenhuis de lucht in? Moesten de beddelakens waar langs men het towering inferno' weldra zou dienen te verlaten aan elkaar wor den geknoopt? Wat een pandemonium, wat een explosies! De reageerbuisjes met bloed rinkelden in de koelkasten van het laboratorium, infusen zwaaiden heen en weer als stormlampen. Massaal repten verplegend personeel en lopende patiën ten zich naar de vensters van het zieken huis. En wat zagen ze daar buiten, aan de Leiderdorpse hemel? Een vuurwerk, com pleet met donderbussen, zevenklappers en vuurpijlen, niets meer en niets min der. Navraag bracht aan het licht dat het hier ging om de feestelijke opening van een nieuw kantoorgebouw aan het Elisa- bethhof. Men wilde dit niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Leuk toch. Konden de zieken er ook meteen een beetje van mee genieten. En de andere inwoners van Lei derdorp natuurlijk. Kinderen begonnen te krijsen in hun bedjes, honden hieven een melancholiek gehuil aan. Toch eens vragen bij het gemeentebe stuur. Kon dat nu allemaal zomaar? Ja hoor, men had doodleuk toestemming ge geven voor het vuurwerk, ook al was het pal naast het ziekenhuis. In sommige ge meenten is het gebruikelijk dat men in de buurt van een ziekenhuis stilte in acht neemt, er bij wijze van spreken met om zwachtelde voeten voorbij loopt. Zo niet in Leiderdorp. Het gemeentebestuur vindt het geen bezwaar als er op hooraf- stand van de operatiekamers een wagon lading donderbussen tot ontploffing wordt gebracht. CEES VAN HOORE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 29