'Onze moeder
luistert
graag naar
onze liedjes'
Amusementswaarde ontbreekt bij opera 'De Materie'
Kleurrijke Molière van gymnasium
KUK-UIT
Exposities
Concerten
Theater
VRIJDAG 2 JUNI 1989
KUNST
PAGINA 21
Gebroeders Stoof in Leids Korte Stukken Festival
Twee van de drie broers Stoof: Arie en Dick van Teylingen.
'Zoals alle Hollandse jongens
zijn Jaap, Arie en Dick Stoof
dol op aardappels schillen,
bonen haren en zingen. Thuis
doen zij dat aan de
keukentafel. Voor hun moeder
zingen ze dan verdrietige en
een enkele keer zelfs vrolijke
liedjes'. Dit is de manier
waarop de in Leiden
woonachtige gebroeders van
Teylingen uit Boskoop
zichzelf omschrijven. Het
drietal zal vanavond te zien
zijn op het 'Korte Stukken
Festival Leiden' (KSFL) dat
voor de vijfde keer wordt
gehouden.
door
Moniek Bluyssen
LEIDEN Al bijna hun hele leven
zingen de drie broers en bespelen zij
instrumenten. Jaap en Arie de gi
taar en Dick de trompet en andere
blaasinstrumenten. Aanvankelijk
zongen zij vaak liedjes van de radio,
tewijl ze bezig waren met huishou
delijk werk. Later schreven zij ook
zelf teksten over gebeurtenissen uit
hun leven. Met name over hun in
middels overleden broer Herman
die op zee voer, en over de rest van
de familie en vriendinnetjes. "Onze
moeder luistert graag naar onze
liedjes ook al werd ze daardoor aan
bepaald dingen herinnerd", vertelt
Arie.
De artiestennaam die de broers
zichzelf hebben gegeven, komt niet
zomaar uit de lucht vallen. Dick:
"Het is een korte naam, het klinkt
gezellig, huiselijk, ouderwets en de
gelijk. Wat we doen is ook ambach
telijk. Spelen en zingen onder bege
leiding van gitaar, mondharmonica
en trompet".
In 1983 trad het drietal voor het
eerst op. Zij gingen toen met een
koor naar Maastricht. Door de orga
nisatie werd gevraagd of er ook in
kleine groepjes kon worden opge
treden in cafés. Het drietal greep die
kans en speelde kort daarop in een
Maastrichtse café. In eerste instan
tie voelde het daar aanwezige pu
bliek zich niet aangetrokken tot de
levensliedjes die zij zongen. Maar
bij het spelen van vertaalde num-
(foto Wim Dijkman)
mers van Cliff Richard en Buddy
Holly liep het publiek warm. Na dat
eerste optreden werden de broers
vaker gevraagd voor optredens bij
bruiloften en introductieweken
voor studenten. Nu dus op het
Leids Korte Stukken Festival.
Dit festival wordt sinds juni vorig
jaar elke drie maanden gehouden.
Iedereen die belangstelling heeft
kan tijdens deze festivals optreden.
Minimaal 5 minuten en maximaal
20 minuten. De organisatie (be
staande uit een samenwerkingsver
band tussen theater Imperium en
stichting Plot) probeert de pro
gramma's zo gevarieerd mogelijk te
houden. Cabaret, toneel, dans, zang
en film zijn aspecten die aan bod ko
men tijdens de festivals.
Van tevoren wordt weliswaar eer
selectie gemaakt uit de groepen die
zich opgeven. "Maar we zijn daai
erg voorzichtig mee. Bij een strenge
selectie help je het onverwachte om
zeep. Het komt voor dat het publiek
heel enthousiast is over iets waar de
organisatie bij twijfelde", zegt Mar
tin Hooymans een van de organisa
toren van het KSFL.
Uitverkocht
Hooymans is met zijn vijfde festival
bezig.: "Voorlopig hebben we al ge
noeg mensen om nog drie festivals
te kunnen houden". Het is afhanke
lijk van het enthousiasme van zowel
het publiek, de organisatie en het
aanbod of het KFSL voorlopig nog
blijft voortbestaan. De belangstel
ling is tot noch toe erg groot ge
weest. "De zaal was voortdurend
uitverkocht", aldus Hooymans.
Vanavond treden op: de theater
groep 'Clematis, cabaretier Dennis
Blansjaar, Clara Smit, de groep
'Cross your Heart', de dichter Wil
lem O' Brand, de vijf-mans-formatie
'Lenny' en de gebroeders Stoof. De
presentatie wordt verzorgd door
Roeland Segaar en Har Torike.
Het festival heeft plaats in micro
theater Imperium en begint om
20.30 uur.
De volgende festivals worden gehou
den op 6 oktober, 12 januari en 20 april.
Belangstellenden die mee willen doen
kunnen contact opnemen met Hans
Opening Holland Festival
Holland Festival: 'De Materie' van Louis An-
driessen en Robert Wilson door De Neder
landse Opera met medewerking van het Ne
derlands Kamerkoor en het Materie-orkest.
Dirigent Reinbert de Leeuw. Decors en re
gie Robert Wilson. Kostuums Frida Parmeg-
giani. Choreografie Suzushi Honayagi. Ge
zien in het Muziektheater op 1 juni.
AMSTERDAM De eerste
naoorlogse Bayreuther Festspiele
en het in 1952 verschenen boek
'Opera als drama' van Joseph
Kerman markeerden beide op ei
gen wijze het begin van een
nieuw tijdperk. In brede kringen
drong het besef door dat opera
meer was dan mooie muziek die
visueel begeleid werd door een
toneel, waarop wel een verhaal
werd uitgebeeld, maar waaraan
elkee dramatische kracht ont
brak.
Ruim een kwart eeuw later lijkt
de wijzer naar het andere uiterste
door te slaan. Nadat de ontdek
king van het drama soms zelfs ge
leid had tot een dictatuur van de
regisseur, komen we nu steeds
meer in de ban van een abstract
muziektheater waarin het drama
juist ontbreekt. Daartoe behoort
ook 'De materie' van Louis An-
driessen, in nauwe samenwer
king met Robert Wilson. Vier los
se onderdelen die zowel geza
menlijk als afzonderlijk elke dra
matiek missen, vormen samen,
aldus het programmaboek, een il
lustratie van de manier waarop de
geest omgaat met de materie.
Deel één bevat teksten uit de 16e
en 17e eeuw over scheepsbouw
en materie, deel twee een be
schrijving van een visioen van de
middeleeuwse mystica Hade-
wych, deel drie heeft betrekking
op de abstracte schilderkunst van
Mondriaan, en deel vier bestaat
uit citaten van de poëzie van
Kloos en een toespraak van Marie
Curie tot haar gestorven echtge
noot. Van muziekdrama is geen
sprake, van opera dus ook niet,
maar wel van een "muzikaal
essay met theatrale illustraties"
in een abstract vierluik over het
functioneren van de menselijke
geest.
Helaas komen ook die illustra
ties nauwelijks uit de verf en
blijkt de diepzinnigheid van het
essay vooral uit pretentieuze
Nederlands boek in
Zuidafrika uit handel
JOHANNESBURG (ANP) - De po-
litie van Zuidafrika heeft de afgelo
pen week in het hele land invallen
gedaan in boekhandels om het boek
'Culture in another South Africa' in
beslag te nemen. Het boek doet ver
slag van een grote conferentie van
Zuidafrikaanse kunstenaars in 1987
in Amsterdam, onder redactie van
Willem Campschreur en Joost Di-
vendal, beiden Nederlanders.
David Philip, de uitgever die 'Cul
ture in another South Africa' in
Zuidafrika verspreidt, vertelde dat
de politie gisteren ook bij hem huis
zoeking had gedaan en de exempla
ren die hij nog in voorraad had mee
heeft genomen.
De politie heeft boekwinkels in
heel Zuidafrika doorzocht en de
boekhandelaren óf verteld dat zij
het boek van de planken moesten
halen en dat zij het niet meer moch
ten verkopen öf de boeken in beslag
genomen op grond van de Wet op de
Binnenlandse Veiligheid", aldus
Philip.
'De ingebeelde zieke' van Molière. Door SKIAS, toneelvereniging
van het Stedelijk Gymnasium. Regie: Coos Houwing. Gezien op 1
de Leidse Schouwburg. Vanavond aldaar opnieuw.
LEIDEN - Mensen die nog twijfelen aan het be
staansrecht van het, gymnasium in de moderne
maatschappij zouden vanavond naar de Leidse
Schouwburg moeten gaan, waar de toneelvereni
ging van het Stedelijk Gymnasium haar visite
kaartje afgeeft. Want de tekstgevoeligheid, die
bleek uit het spel van alle leerlingen gisteravond,
kan alleen tot een dergelijk niveau gebracht wor
den, als men reeds jong de bestudering van (oude)
talen ter hand neemt.
Het spelplezier straalde gisteren van alle gezich
ten af, tijdens de uitvoering van Molière's blijspel
'De ingebeelde zieke' uit 1673. Het stuk handelt
over Argan, de ingebeelde zieke, die niet alleen
een dagtaak heeft aan het koesteren van zijn 'ziek
tes' maar ook zijn dochter tegen haar wil aan een
aankomend arts wil uithuwelijken. Molière neemt
zichzelf, verrassend, ook nog even op de hak, naast
Argan en de prietpraat van de medische stand.
Daarnaast is er op de juiste momenten ruimte voor
muziek. Het extra aanzetten van een rol, dat zo
kenmerkend is voor het middelbare school-toneel,
was gisteren niet storend. Overdaad schaadde
niet, maar vergrootte de komische effecten, die de
hoogtepunten van het spel vormden. Bij de voor
bereidingen moeten de leerlingen wel bijna hun
nek gebroken hebben over de zinsconstructies en
woordkeuze, die Molière (in de vertaling van Ger-
rit Komrij?) hen in de mond legde, maar ze lever
den uiteindelijk geen problemen voor hen op.
Eigenlijk zou ik iedere leerling even moeten
noemen, maar omdat me de ruimte ontbreekt toch
een keuze: Annelies Kortmann als Angèlique
(dochter van Argan) was onverstoorbaar in haar
spel, ongeacht de tekst die ze sprak, en daardoor
vertederend. Ties Molenaar (dokter Purgon) had
als benjamin de grootste mond, wat heel komisch
was. Herco Lim (Béralde, broer van Argan) speel
de met een voor Nederlandse begrippen zeer na
tuurlijke dictie. De dankbaarste rol werd, naast de
onvolprezen Reinder Peek (Argan), gespeeld door
Suzanne Ekel, tevens praeses SKIAS. Zij vertolk
te de dienstmeid Toinette zo temperamentvol, dat
Mien Dobbelsteen nog wat van haar kan leren.
Regisseur Houwing moet eveneens geprezen
worden voor de kleurrijke kostuums, die net zo
contrasterend waren als de karakters.
EMIEL FANGMANN
Koninklijk Penningkabinet - Rapenburg 28,
dubbelexpositie: 'Revolutionair geld' en
'Schepen met geld', t/m 4/6; di. za. 10-17
uur, zon- en feestd. 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steen
straat, Turkana, de herders van Noordwest
Kenia', t/m 27/8; 'Afghanistan, een nieuw
Stedelijk Museum De Lakenhal - Oude Sin
gel 28-32, 'Leiden in gaslicht', een stad in
verandering 1800-1900, t/m 4/6; di t/m za
10-17, zo 13-17 uur.
't Huys Benee - Nieuwe Rijn 3, permanente
tentoonstelling van werk Leny Noyen, vr.
Het Achterhuis - Nieuwe Rijn 38, permanen
te expositie; Vijf eeuwen mode in miniatuur,
di. t/m za. 10-16 uur.
t/m 30/6,
3 14-18 u
Signaal, Studio voor vormgeving
Groenesteeg 10, ontwerpers en vormge
vers tonen diverse ontwerpen, tevens pre
sentatiemappen, do. 12-21 uur, vr. 12-18
uur, za. 12-17 uur.
Sociëteit Quintus - Korte Mare 34, tentoon
stelling van leden van Quintus in de vorm
van schilderij, druk, foto, tekening of beeld.
Expositieruimte Caecilia - Caeciliastraat 18,
linosneden van Coccie van Duyn, tekenin
gen van Marjolein Groustra, poèlische land
schapscollages van Arna Loonstra en teke
ningen en olieverfschilderijen van Alex Ver-
duyn, t/m 5/8.
Timmerman Timmerman - Botermarkt 9,
Intermezzo - Haarlemmerstraat 226, Stich
ting De Idee met natuurfoto's uit de directe
omgeving van Leiden, tot 1/7; ma 13-18 uur,
di t/m vr 11-18 uur, za 11-17 uur.
Praktijk Bos - Morsweg 18, Coby Wieringa-
Bus met gemengde technieken op papier,
tot eind juli; ma 15-17 uur, ma en wo avond
19.30-22 uur.
Fotogalerie 'De Kleine Klup' - Nieuwe Rijn 1
recent werk van Taco Anema onder de titel
'Foto's', t/m 22/6; ma t/m za 10-22 uur, zo
12-22 uur.
'Galerietje' - Utrechtse Veer 28, tekeningen,
monoprints en grafiek van Ria Koot en Mar-
tine Spierenburg, t/m 4/6; di 18-21 uur, wo
t/m zo 13-17 uur.
Galerie Stelling - Burgsteeg 14, beelden van
Joris Wille, van 2/6 (20 uur) t/m 25/6; wo t/m
zo 12-18 uur.
Hillegom
Kunstgalerij 'Catharina' - Meerstraatprome
nade 12b, expositie van stockwerk: Nic
Jonk, Bernard Larcher, Jas en Ans Wortel,
t/m juni; di t/m vr 9-18 uur, za 10-17 uur, zo
9/4 14-16 uur.
Leiderdorp
Verpleeghuis 'Leythenrode - Hoogmadese-
weg 55, aquarellen van Riet Spaas, t/m 7/6;
dag. 10-20 uur.
Gemeentehuis - Statendaalder 1, Paul
Ovink met tempera of acryl op paneel en
aquarel, t/m 26/6; ma t/m vr 8-17 uur, wo
18.30-20 uur.
Noorden
Hotel-restaurant 'De Watergeus - Simon
van Capelweg 10, L.A. Clarenburg expo
seert unieke foto's van het Nieuwkoopse
natuurgebied, tot 19/6; dag. vanaf 10 uur.
Rijnsburg
Genootschap Oud Rijnsburg - Oude Vliet-
weg 6, permanente tentoonstelling 'De an
dere Middeleeuwen'; thema tentoonstelling
'Nederland m Bedrijf - Handel in Rijnsburg',
vr. 19-21 uur, za. 10-16 uur.
Voorschoten
Ambachts- en Baljuwhuis -
positie 12 leden van Leidse Kunstenaars
vereniging Ars Aemula Natura, van 3/6 (16
uur) t/m 25/6; wo t/m zo 14-17 uur.
Warmond
Galerie De Pomp - Dorpsstraat, Sofie
Smeenk en Hans Hermsen met aquarellen
en Clazien Juffermans met beelden, t/m
22/6; di 19-21 uur, wo 10-12 uur, wo, do, za
en zo 14-16 uur, Kleurthema werkkamer:
geel/groen t/m eind mei.
Galerie Het Oude Raadhuis - Dorpsstraat,
Janny Endstra-Docters
kleuretsen en collages, Mariani
t/m 22/6; di 19-21 u
a 11-16 uur.
Wassenaar
Hotel Wassenaar - Katwijkseweg 33, Cobi
Klassiek
Het Leids Kamerkoor treedt v
Taffehzaal van het Museum van Oudheden
op. Er zullen madrigalen over liefde en dood
van Claudio Monteverdi worden uitgevoerd.
De leiding berust bij Ton Beckers. Aanvang
20.30 uur.
De cnristelijke oratoriumvereniging Excel
sior geeft vanavond een concert in de Lei-
derdorpse Dorpskerk. Behalve twee com
posities van Felix Mendelssohn Bartholdy
zal de Messa di Gloria van Giacomo Puccini
worden uitgevoerd. Als solisten treden op
de sopranen Tineke van der Klooster en
Loes Bottemanne, de tenor Anton Tromme
len en de bas Henk van den Brink. Het Am
sterdams Begeleidingsorkest verleent me
dewerking. Jos Schohaus is de dirigent.
Aanvang 20.15 uur 1
De Haarlemse organist Albert de Klerk be
speelt vanavond het orgel van de Hoogland
se kerk. Op helpprogramma staan werken
Francisco Peraza, Juan Cabanilles, Georg
Böhm, Benedetto Marcello, Domenico
Scarlatti en Joh. Seb, Bach. Het is het eer
ste concert uit de K&O-serie Zomer-Orgel-
Een koren- en korpsenfestival zaterdagmid
dag en -avondmorgen in het Rijnlands Lyce
um in Oegstgeest. Er doen o.m. koren uit
Leiden (Vocalei en Emoena), Alphen a.d.
Rijn (Sionskoor en Laozi) en Aarlanderveen
(De Lofstem) mee. Wat de korpsen betreft is
o.m. Arti et Religioni uit Alphen a.d. Rijn van
de partij. Het festival duurt van 14.00 uur tot
22.00 uur.
Het orgel van de Hooglandse kerk wordt za
terdagmiddag bespeeld door Sietse van
Wijgerden. Aanvang 13.30 uur.
Het Leids Barok Ensemble geeft zondag
avond een uitvoering in het Groene Kerkje
in Oegstgeest. Het programma vermeldt
werken van Corelli, Bach, Handel en Mo
zart. Aanvang 20.15 uur.
Het orgel van de Waalse kerk (Breestraat)
wordt zondagavond bespeeld door Kees
Rosenhart. Aanvang 19.00 uur
Ad de Groot is veertig jaar toonkunstenaar.
Dat feit wordt zondagsavond gevierd met
een zeskorenconcert in de Wassenaarse
Dorpskerk. De deelnemende koren zijn: Ad
Novum, Capriccio, Quod Libet, zangvereni
ging Pius X, Voorburgs Jongerenkoor en
Wassenaar Vocaliter. Er zullen werken wor
den van componisten uit de periode van de
zestiende tot en met de twintigste eeuw.
Mederwerking verlenen Jacqueline de
Groot (sopraan), Marijke van Klaveren (or
gel) en het Aitos-trio. Aanvang 19.15 uur.
In de Marekerk wordt woensdag een zang
avond gehouden. Medewerking wordt ver
leend door het Chr. Pelgrims Mannenkoor
uit Rotterdam, onder leiding van René Fons.
Ds. P.J. Stam (Ter Aar) spreekt de verbin
dende tekst en Cor v.d. Wijngaard (Delft)
bespeelt het orgel. Aanvang 20.00 uur.
De pianist Robbert-Jan Roozeman verzorgt
donderdagmiddag het wekelijkse lunchcon
cert In de K&O-Kapelzaal. Hij zal werken
vertolken van Scarlatti, Mozart, Debussy,
Chopin en Strawinsky. Aanvang 12.45 uur.
Pop
De gospelzanger Marcel McArthur geeft za
terdagavond een concert in Tripodia. Funky
muziek, afgewisseld met balads, waarin het
evangelie van Jesus Christus centraal staat.
In het voorprogramma treedt de sympho-
nische gospelrockformatie The Switch op.
Aanvang 20.15 uur, Hoornesplein, Katwijk.
In het LVC staat zaterdagavond de Rotter
damse formatie Spasmodique op de plan
ken. De band maakt gebruik van quadrofo-
nische PA installatie. In het voorprogramma
de Rotterdamse band The New Romeo's.
Aanvang 22.45 uur, Breestraat 66, Leiden.
Vrijdagavond geeft de Amsterdamse rock
band Sick Spoiled een concert in het LVC.
Het repertoire bestaat voornamelijk uit ei
gen werk. Aanvang 23.30 uur, Breestraat
Wegen succes is El Son op herhaling in de
Droomfabriek. Zaterdagavond. Aanvang
21.30 uur, Oude Singel 56, Leiden.
Leiden
Leidse Schouwburg
za 3, 20.15 uur; Het Nationale Toneel: 'Rit-
ter, Dene, Voss', van Thomas Barnard, met
José Ruiter, Guusje van Tilborgh en Edward
de Vries.
ma 5, 20.15 uur; Toneelvereniging Tot Ie
ders Genoegen: 'Suivertje wisselen', van
Douglas Donald.
Lak-Theater
di 6, wo 7, do 8, 20.30 uur; t.g.v. 40-jarig be
staan: 'Dolce di Sposa', de nieuwste Lak-
muziektheater-productie, regie' Kees Eps-
kamp, muziek: Warner van Es.
Den Haag
Appeltheater
vr 2, za 3, wo 7, do 8, 20.15 uur; Toneel
groep De Appel: 'Rosencrantz en Guilden-
stern zijn dood' van Tom Stoppard, met Stef
Feld, Aus Greidanus, Henk Votèl, Willem
Wagter e.a,
Diligentia
za3, 20.15 uur; Haags Instrumentaal Jeugd
Ensemble olv Hans van den Bijlaard, werk
van Cimarosa, Telemann en Charbier.
Grote Kerk
vr 2,20.15 uur; Stichting Grote kerk' concert
Vincent de Vries op het Metzler-orgel
Muziektheater
vr 2, za 3, 20.15 uur; Residentie-Orkest olv
Hans Vonk, mmv Ronald Brautigam (piano),
Beethovenprogramma.
do 8, 20.15 uur; Residentie-Orkest olv Rol
and Kieft, mmv Andrew Sparrow (viool),
werk van Blacher, Bartók en Mozart.
Amsterdam
Carré
dag. (beh. ma) t/m wo 7,20.15 uur; Musical-
Concertgebouw
zo 4, 14.00 uur; Holland Festival. The Am
sterdam Baroque Orchestra, Koor Neder-
ndse Bachveren
ma 5, 20.30 uur; Holland Festival. Koninklijk
Concertgebouworkest olv Riccardo Chailly.
mmv Isabella van Keulen (viool), werk van
Wagenaar, Prokofiev en Schnittke.
di 6, 20.30 uur; Holland Festival. Leningrad
Philharmonisch Orkest olv Mariss Jansons,
mmv Dimitri Alexeev (piano), werk van Ga-
linka, Prokofiev en Tsjaikowsky.
wo 7, 20.15 uur, Holland Festival. Leningrad
Philharmonisch Orkest olv Mariss Jansons,
werk van Prokofiev, Stravinsky en
Tsjaikowsky,
Muziektheater
zo 4,13.30 uur, di 6.20.00 uur; Holland Fes
tival. De Nederlandse Opera: 'De Materie'
varvL. Andriessen, mmv leden Nederlands
Kamerkoor, Materie-orkest olv Reinbert de
Leeuw, solisten en een bewegingsgroep.
vr 2, za 3, ma 5. 20.15 uur; Holland Festival.
Nederl^ids Dans Theater: Tantz Schul',
van K^ién/Kagel, mmv Elena Vink (so
praan) en Henk Vonk (tenor) en Nederlands
Ballet Orkest olv Kasper de Roo.
Nieuwe de la Martheater
vr 2, za 3, 20.15 uur; Het Nationale Toneel:
'Shirley Valentine', solotoneel door Anne-
Wil Blankers.
Stadsschouwburg
vr 2, 19.30 uur; Holland Festival. Maleisië:
Mak Yong, 'Dewara Indera'; Thailand: mu-
za 3, zo 4, ma 5, di 6,20.15 uur; Teatr Nowy
'Het gebed van de zieke voor de nacht',
tekst en regie Janusz Wisniewsky.
wo 7, 20.15 uur; Dansgroep Krisztina De
Chètel: 'Dualis', van De Chètel/Hagen.
Rotterdam
De Doelen
vr 2, 20.15 uur; Rotterdams Philharmonisch
orkest olv Kurt Sanderling, mmv José Feg-
hali (piano), werk van Ljadov, Chopin en
Brahms.
Rotterdamse Schouwburg
za 3, 20.15 uur; Opera. 'Simone Boccane-
gra', van Guidseppe Verdi, door de Neder
landse Opera
di 6, wo 7, do 8, 20.15 uur; Nederlands Dans
Theater: Jiri Kylian Tantz Schule'.
theoriën in het programmaboek
en diverse dagbladartikelen. Met
uitzondering van de gesproken
soli van Beppie Blankert (deel 3)
en Marjon Brandsma (deel 4) zijn
alle teksten onverstaanbaar, ook
omdat Andriessen het koor on
zichtbaar opstelt en bovendien
niet bepaald een ster is in het
schrijven van zangpartijen. De
muziek zelf kan over het alge
meen gezien worden als de zo
veelste variatie op een inmiddels
welbekend klankenpatroon en al
leen de boogie-woogie-variaties
in het derde deel brengen nog wat
leven in de brouwerij.
In dat derde deel met een strak
ke choreografie en een aankle
ding die beide geinspireerd zijn
op de jaren twintig, blijkt de voor
stelling ook scenisch de aantrek
kelijkste kanten te bezitten. De
overige delen waren even strak
van opzet, maar leken een einde
loze herhaling op een oud stra
mien zonder dat er sprake was
van enige relatie met tekst of mu
ziek. Enkele elementen waren
weliswaar herkenbaar voor wie
het programmaboek bestudeerd
had, maar daarmee leek iedere re
latie ten einde.
Zoals Andriessen soms zonder
enig probleem het telefoonboek
als libretto had kunnen gebrui
ken, zo zouden de choreografieën
van Wilson zonder probleem bij
diverse andere soorten muziek
gebruikt kunnen worden. Als lou
ter abstracte illustraties werden
zij uitingen van pure consumptie-
esthetica, modieus maar nietszeg
gend. Alleen de zogenaamde
'knee-plays', komische intermez
zi die naar eeuwenoud (opera)ge-
bruik een doorlopend verhaal
vormen, bleken voor de volle
honderd procent theater. Voor
deze intermezzi, die niets met 'De
materie' uitstaande hadden, was
Wilson geinspireerd door een
oud-Hollands stripverhaal, dat hij
op uiterst sobere maar ook op ui
terst amusante wijze naar zijn ei
gen vormgeving vertaalde. De
speelse geluidseffecten van slag
werker Paul Koek lieten horen
hoe functioneel muziek in het
theater kan werken.
Als geheel blijkt 'De materie'
een voorstelling die bol staat van
filosofische en esthetische pre
tenties, maar waaraan in drie van
de vier delen zelfs de amuse
mentswaarde ontbreekt. Daarbij
kunnen we ons afvragen of een
werk, waarin de zang een onder
geschikte plaats inneemt en het
toneelgebeuren vrijwel geheel
bestaat uit allerlei vormen van be
wegingskunst, niet beter zou pas
sen op het repertoire van een van
de grote balletgezelschappen.
Dan had De Nederlandse Opera
zijn trouwe aanhang in het Hol
land Festival weer eens op een
echte opera kunnen tracteren.
PAUL KORENHOF
Koningin Beatrix woonde gisteravond met haar rnan
ningsvoorstelling van het Holland Festival bij Ir de pan
Robert Wilson (links) en Louis Andriessen (midden).
- t
I ■-
