Sovjets positief over
voorstellen NAVO
Gorbatsjov weer aan zet
Geachte klant,
'Stap in de goede richting'
Rellen in Argentinië duren voort
'Leger Angola
gebruikt gifgas
tegen verzet'
WOENSDAG 31 MEI 1989
JOHANNESBURG - Johannes
burg, Pretoria en Kaapstad worden
geteisterd door een ware misdaad-
golf. De cijfers die minister Vlok
(orde en gezag) gisteren in Kaapstad
openbaar maakte, kwamen als een
grote schok voor het Zuidafrikaan-
se publiek. Deze statistieken Wijzen
op een huiveringwekkende toena
me van de misdaad in het afgelopen
jaar.
Zuidafrikaanse
steden in de ban
van misdaadgolf
door
Peter van Nuijsenburg
kers een kleine 2 miljoen, spande de
kroon met 1200 moorden. Afgezet
tegen het officiële inwonertal zou
dat betekenen dat vorig jaar één op
de 700 inwoners geweldadig aan
zijn einde is gekomen.
Uit de cijfers blijkt verder dat el
ke 2,5 uur een vrouw wordt ver-
In en rond Johannesburg werden kracht, dat er elk half uur een auto
BRUSSEUGPD) - De Sovjetunie heeft positief gereageerd op de ontwapeningsvoorstel- feen „Toornt f/ln'moc'd Z?£ figtXt
len die de NAVO gisteren op tafel heeft gelegd. Sovjet-minister van buitenlandse zaken vier uur. Het zwarte woonoord So- In Kaapstad wordt volgens burge-
Sjevardnadze zei in Parijs dat de NAVO-voorstellen goed bestudeerd zullen worden, wet0' wa|![„Vnnfenide officiële se- meester Muller elke tien minuten
„maar de eerste indruk is dat zij een stap in de goede richting zijn".
De Russische regeringswoordvoer- De Sovjet-reacties kwamen nadat
der Gerasimov zei in Moskou geen de NAVO-bondgenoten in eensge-
verband te willen leggen tussen de zindheid een eind hadden gemaakt
onderhandelingen over conventio- aan hun tweedaagse topconferentie
nele bewapening en kernwapens, in Brussel. De staatshoofden en re-
De gesprekken op alle fronten moe- geringsleiders noemden de top een
ten. los van elkaar, maar wel tegelij- succes. Men was vooral tevreden
kertijd worden gevoerd, aldus Ge- over het compromis rond het heike-
rasimov. Hij zei het volledig met le thema van de kernraketten voor
Bush eens te zijn dat de onderhan- de korte afstand (SNF).
delingen in Wenen over de conven- Zowel Duitsers als Britten kon-
tionele bewapening sneller moeten den zich na langdurige discussies
verlopen.
Complimenten
voor optreden
Van den Broek
BRUSSEL (GPD) - Premier
Lubbers had gisteren veel lo
vende woorden voor het optre
den van 'zijn' minister van bui
tenlandse zaken. Volgens de
premier hadden de staatshoof
den en regeringsleiders na af
loop van de NAVO-top Van den
Broek uitgebreid gecomplimen
teerd met zijn optreden.
Van den Broek zat de afgelo
pen twee dagen de vergadering
van de ministers van buiten
landse zaken voor. Daar werd
uiteindelijk een compromis be
reikt over de kernwapens voor
de korte afstand (SNF). Van den
Broeks „perfecte dossierken
nis" en de gesprekken die de mi
nister de afgelopen maanden ter
voorbereiding van de top in ver
schillende landen voerde, heb
ben volgens Lubbers in belang
rijke mate bijgedragen aan „de
zeer geslaagde top".
Dat Van den Broek zich als
bemiddelaar en verzoener tus
sen de NAVO-partners had kun
nen opwerpen, was mogelijk
omdat „hij werd gezien als ie
mand die niet was in te delen bij
een bepaald kamp". Zijn hou
ding werd door de overige
NAVO-partners als „construc
tief en objectief' ervaren, zo
prees Lubbers de minister van
buitenlandse zaken.
Van den Broek zelf prees zijn
gesprekspartners, die "grote
creativiteit aan de dag hadden
gelegd bij het bedenken van
compromis-formules".
vinden in een verklaring die onder
handelingen over deze wapens met
het Warschaupakt niet langer uit
sluiten. Deze doorbraak in de al
maanden durende crisis binnen de
NAVO kwam er vooral dankzij
nieuwe voorstellen van de Ameri
kaanse president Bush.
Zijn plan voor een forse
dering van de niet-nucleaire
pens in Europa bracht ook
stemming over de korte-afstandsra-
ketten (SNF) dichterbij. De bondge
noten stelden echter vast dat onder
handelingen over de SNF-wapens
niet tot een afschaffing van die wa
pensystemen mogen leiden. Van
een zogejioemde 'derde nul' kan
voorlopig geen sprake zijn.
De vraag of de overblijvende
kernwapens (de Lance-raketten) ge
moderniseerd moeten worden,
werd vooruitgeschoven. Daarover
zal een besluit pas in 1992 vallen.
Wel werd gesteld dat de NAVO be
hoefte blijft houden aan deze soort
nucleaire wapens en dat die 'up-to-
date' gehouden moeten worden.
Uit contacten met de Amerikaan
se ambassade in Moskou was Bush
gebleken dat de Sovjets de nieuwe
voorstellen 'voorzichtig' hebben op
gepakt. Het bemoedigde Bush dat
de Russen in elk geval „niet de deur BUENOS AIRES - De onrust
De Amerikaanse president Bush (links) en de Westduitse kanselier Kohl brengen een toost uit in Bonn waar ze
gisteravond nog eens tevreden terugblikten op het bereikte akkoord tijdens de NAVO-top in Brussel. (Foto epa>
meteen hebben dichtgeslagen". De Argentinië is nog niet bedwongen.
Amerikaanse president reisde giste- Gisteren kwam het tot nieuwe plun-
ren van Brussel naar de Westduitse
hoofdstad Bonn waar hij en zijn
Westduitse gastheer Kohl zich uit
putten in vriendelijkheden over en
Bush verklaarde dat de relatie De politie heeft opdracht gekregen
Na berichten over een mars van
■men op de hoofdstad ontstond er
'en paniek onder de welgestelden.
deringen in de noordelijke stad Ro- Winkels sloten al vroeg in de mid-
sario en arme buitenwijken van de dag hun deuren. Na het vallen van
hoofdstad Buenos Aires. Het do- de duisternis reden er ook geen bus
dental bij de rellen staat nu op tien.
met scherp te schieten.
tussen beide landen beter is dan
ooit en Kohl onderstreepte dat
Bush met zijn ontwapeningsvoor
stellen het Amerikaanse leider
schap heeft aangetoond.
De grote politieke partijen in de
Tweede Kamer reageerden gisteren
verheugd op het akkoord binnen de De onrust is het hevigst in Rosario.
door
Rob Sprenkels
NAVO over de modernisering 1
kernwapens voor de korte afstand.
In het zuiden van de stad ver- pas op 10 december de macht c
schansten zich vannacht opnieuw
sen meer in Buenos Aires.
Behalve de peronistische vak
bonden dringen nu ook het bedrijfs
leven en de katholieke kerk er bij
president Alfonsin op aan om
meteen op te stappen. Vandaag be
spreekt Alfonsin die mogelijkheid
met de peronistische leider Carlos juni wordt nu al een cijfer
Menem. Deze won 2,5 week geleden procent voorspeld,
de verkiezingen, maar zal officieel
met name de trotskistische MAS-
partij genoemd van de gekozen af
gevaardigde Luis Zamora.
Zamora heeft die beschuldigin
gen fel ontkend. Volgens hem gaat
het om 'spontane' acties, ingegeven
door de wijdverspreide honger en
de chaotische economische situatie.
De koopkracht van de gemiddelde
Argentijn is de afgelopen drie
maanden met meer dan de helft af
genomen. Deze maand bedroeg de
inflatie meer dan 60 procent. Voor
i 100
CDA, WD, PvdA en D66 juichen gewapende demonstranten achter Gisterochtend, een paar u
het toe dat de NAVO met het War
schaupact wil onderhandelen
vermindering van de conventionele
wapens
ln een poging om de rust te her
stellen is er voor het minimumloon
een verhoging aangekondigd van
bijna 1000 procent. Het wordt nu
krappe 50 dollar per maand.
barricaden. Eerder op de dag stond kondiging
de politie vrijwel machteloos tegen- ontploften er in Buenos Aires twee Maar volgens de meeste Argentij-
hordes vrouwen en kinderen bommen, eentje voor een kantoor nen komen dergelijke maatregelen
Lance-raket.
Ivoor
AFSCHAFFEN APARTHEID -
De beoogde nieuwe president van
Zuidafrika, De Klerk, heeft in een
r "j voegde daaraan toe, dat hij
olifanten. Het aantal olifanten i
nog geen tien jaar teruggelopen van
1.3 miljoen tot 350.000. De ivoren
tanden brengen vooral in het Verre-
en Midden-Oosten veel geld op.
1992 geen be- die 's middags opnieuw supermark- van de regerende radicale partij, veel te laat. Bijna iedereen zit":
sluit valt over modernisering van de ten en winkels bestormden. Rond het middaguur gingen er in der geld.
Het normale leven in de stad is zo het financiële centrum van de stad Gisteren openden voor het eerst
goed als verlamd. Winkeliers zijn nog twee bommen af. sinds 11 dagen opnieuw de banken
begonnen met het dichtmetselen Vice-president Martinez beves- en de wisselkantoren. Bij de ban-
van hun winkels. Volgens sommige tigde eerdere beweringen van de re- ken kon niet meer dan 20.000
geruchten zouden de plunderaars gerirtg dat de plunderingen in be- australes per persoon worden opge-
in Rosario zelfs privé-woningen langrijke mate het werk zouden zijn nomen, dat is nog geen 12 dollar,
hebben aangevallen. In verschillen- van ultra-linkse provocateurs. Mar-
afschaffen. Maar hij de gegoede wijken van de stad heb- tinez verzekerde zelfs dat hij precies
ben de bewoners in antwoord daar- wist wie de 'oproerkraaiers' zijn.
maakt op verzoek van onder andere
de liberale politicus Helen Suzman,
zullen het toch al grote onbehagen
b(j het publiek verder versterken.
Nergens doen particuliere beveili
gingsdiensten betere zaken dan in
Zuidafrika.
De veiligheid van de burger zal
daardoor een punt van betekenis
worden voor de verkiezingen van 6
september aanstaande. Vlok wordt
zowel door de liberale als ultra
rechtse oppositie onder vuur geno
men. Volgens de liberale pers zou
Vlok niet langer in staat zijn het
functioneren van de rechtsstaat te
garanderen.
Vlok zegt dat zijn politiekorps te
kampen heeft met gebrek aan man
kracht. De 60.000 man die hij ter be
schikking heeft, moeten niet alleen
de misdaad bestrijden, maar ook de
staat moet beschermen tegen wat
hij noemt 'terrorististische aansla
gen'.
DEN HAAG (ANP) - Het Angolese
regeringsleger gebruikt al sinds
1986 gifgas in de door het Angolees
verzet (Unita) gecontroleerde delen
van Angola. In april dit jaar waren
de aanvallen heviger en hadden zij
een grotere omvang dan voorheen.
Dit heeft dr. Heyndrickx, toxico
loog van de universiteit van Gent,
gisteren op een persconferentie in
Den Haag verklaard.
Het gifgas dat tegen het verzet
wordt ingezet is van Sovjetmakelij.
De traditionele anti-stoffen van de
NAVO neutraliseren de effecten
van het gif niet, maar versterken die
zelfs, aldus Heyndrickx. Hij ver
moedt dan ook dat het om een
nieuw gifgas gaat.
Heyndrickx was met twee verte
genwoordigers van Unita in Neder
land om verslag te doen van de gif
gasaanvallen van het Angolese le
ger. Hij reisde op uitnodiging van
Unita-leider Savimbi naar Angola.
Het leger is al tien jaar met steun
van Cubaanse soldaten verwikkeld
in een burgeroorlog met de verzets
beweging Unita. De Unita (Unie
voor de Totale Onafhankelijkheid
van Angola) wordt in de strijd ge
steund door de Verenigde Staten en
Angola.
Heyndrickx onderzocht deze
maand in de provincie Bié 21 slacht
offers van het gif. Zijn team maakte
een videoband in Angola van men
sen die door het gifgas blind zijn ge
worden en van wie het centraal ze
nuwstelsel is aangetast. "Zij leven
als planten", verklaarde,
Heyndrickx.
In zuid- en oost-Angola zijn 400
tot 500 mensen geteld die de gifgas
aanvallen hebben overleefd. Hoe
veel mensen zijn gestorven aan de
gevolgen van het gif kon de Belgi
sche professor niet zeggen. Hij deed
een ernstig beroep op de internatio
nale gemeenschap te protesteren te
gen het het gebruik van het gifgas.
De Unita-delegatie reist door Eu
ropa om steun te vragen voor het
vredesinitiatief van het Angolees
verzet. In Nederland werden zij ont
vangen op het ministerie van bui
tenlandse zaken en spraken zij met
De Hoop-Scheffer van het CDA en
met Terpstra van de WD.
Machtsstrijd
binnen leiding
studenten China
PEKING (GPD) - De demonstre
rende Chinese studenten zijn voor
een crisis geplaatst, nadat een van
hen, studente Tsjai Ling, is afgetre
den. Volgens een van de activisten
hebben de studenten die uit de pro
vincie komen de meerderheid op
het plein. De studenten uit Peking
verloren de controle toen de duizen
den studenten van buiten de hoofd
stad, na het afkondigen van de
noodtoestand, het Tiananmenplein
in bezit namen.
Zestig procent van de studenten
op het plein komt van buiten Pe
king. De resterende drieduizend
hoofdstedelijke studenten hebben
zich in hun universiteitscampussen
teruggetrokken om zich bezig te
houden met de 'lange-termijnstrate-
gie', aldus een van de studentenacti
visten.
Sommige studenten meenden dat
met de oprichting van het stand
beeld op het Plein van de Hemelse
Vrede het moreel onder de studen
ten zou worden hooggehouden. Dat
was de laatste tijd gezakt. De stu
dentenleiders gaven toe dat er
klachten waren binnengekomen
over corruptie en over verspilling
van fondsen uit alle delen van de
wereld.
Zo zouden Hongkongse studen
ten een schenking van 1,5 mihoen
Hongkongse dollar voorlopig heb
ben bevroren totdat de studenten
de garantie kunnen geven dat het
geld goed wordt besteed. Een van
de leiders, Wu'er Kaixi, zou op de
loonlijst van het Amerikaanse tv-
station CBS staan. Elke keer als hij
in beeld kwam, streek hij een be
drag van 2000 dollar op. Wu'er trad
intussen af.
Hoe de machtsstrijd in de top van
de communistische partij zich ver
der ontwikkelt, kan niemand voor
spellen. Deng Xiaoping zwijgt in al
le talen. Overigens is hij sinds zijn
ontmoeting met de Russische presi
dent Gorbatsjov van vorige maand
niet meer in het openbaar gezien.
Leger arresteert
kolonisten na dood
Palestijns meisje
TEL AVTV (GPD) Het Israëlische
leger heeft gisteren 30 kolonisten
gearresteerd in een nederzetting na
bij het Graf van Jozef in de stad Na
blus op de Westoever. Allen zijn stu
denten aan de daar gestichte yeshi-
va (joods religieus opleidingsinsti
tuut). Ze zouden betrokken zijn ge
weest bij een incident waarbij
maandag een 16-jarig Palestijns
meisje werd gedood en twee Arabi
sche dorpsbewoners levensgevaar
lijk gewond raakten.
De Israëlische minister van poli
tie, Bar-Lev heeft gisteren laten we
ten dat de 30 hun straf niet zullen
ontgaan. Ook minister van defensie
Rabin heeft gewaarschuwd dat Is
raëlische bewoners van de bezette
gebieden die zich aan dergelijk ge
drag schuldig maken zonder onder
scheid voor de rechter zullen wor
den gebracht. Hij sprak van een
'schandelijke daad'.
ADVERTENTIE
zwarte meerderheidsregering wil op gewapende wachten georgani- Maandagnacht had de minister v
voorkomen.
seerd.
binnenlandsè zaken, Pugliese, al
Vluchtelingen
In Guatemala is deze week een in
ternationale conferentie begonnen
?,ve/Jhet.vluch,teli"P,nprobl?fm !n BRUSSEL - Alleen het handjevol
Midden-Amenka Volgens officiële demonstranten aan de overkant van
gegevens gaat het daarbij om meer de straat leek niet erg tevreden. Het
dan 1 miljoen mensen. .Onofficiële kemwapenvrij Europa waar zij om
cijfers komen zelfs op vier miljoen smeekten, komt er voorlopig niet.
vluchte ingen, bijna 15 Procent van Maar terwij! zij afdropeni glommen
de totale bevolking van Midden- achter de hekken van het NAV0.
hoofdkwartier de staatshoofden en
Amerika.
regeringsleiders vol trots.
Haider
Met de stemmen van de centrum- O OOP
rechtse liberale partij (FPÖ) en van HanS de Brilijn
de Oostenrijkse Volkspartij (ÖVP)
is de rechtse politicus Haider giste
ren tot de nieuwe premier (Landes- Het bondgenootschap, dat vorige
hauptmann) van de Oostenrijkse week nog van pure verdeeldheid uit
deelstaat Karinthië gekozen. Haider elkaar dreigde te vallen, was in en-
is de eerste niet-socialist die sinds kele dagen weer een toonbeeld van
de Tweede Wereldoorlog deze func- eensgezindheid geworden. De een
tie bekleedt. na de ander kwamen de IJzeren Da
me, de twee presidenten en de ande
re heren-premiers vertellen dat het
met de NAVO beter gaat dan ooit.
Zuidafrika
De gemeenteraad
korte afstand,
Vooral president Bush heeft daar veel kopzorgen
de belangrijkste Zuidafrikaan- met zijn voorstel voor snelle onder
badplaatsen, heeft een voorstel handelingen over een drastische
verworpen om zwarten toe te laten vermindering van de niet-nucleaire
derniseerd. De invloed van de grote
veranderingen in Oost-Europa is
daar zeker niet vreemd aan.
De Duitsers, de bron van alle pro
blemen, kunnen ook tevreden zijn.
Er zal immers onderhandeld wor
den over de korte-afstandswapens.
En als de Russen meewerken nog
snel ook. Alleen minister Genscher
moet even slikken omdat de door
hem bepleite 'derde nul-optie' er
voorlopig niet in zit.
Maar juist daarom zijn ook de
Amerikanen en Britten tevreden.
Er is nog eens heel duidelijk vastge
legd dat de NAVO kernwapens voor
de korte afstand in Europa wil hou
den. In de twee slotcommuniqués
van de top wordt dat wel vijf keer
benadrukt. Het aantal kernwapens
zal hooguit kleiner kunnen zijn dan
De Amerikanen kunnen tevreden
zijn omdat uitvoering van het plan-
Bush betekent dat hun aanwezig-
Naar dezer dagen bleek, had heid in Europa afneemt. De Europe-
Bush zijn voorstel al twee weken ge-
zullen een groter deel
i de
op de beste stranden. Na
uur durend debat waren vijftien ge- verd. Maar juist hij wimpelde die
meenteraadsleden er voor de stran- eer weg en dankte de andere bond-
den blank te houden en vijftien le- genoten voor hun bereidheid com-
den tegen. De burgemeester ge- promissen te sluiten.
Die bondgenoten, bondskanse
lier Kohl en de Britse premier That-
leden rond. Daarna zijn de bondge- defensielasten gaan dragen. Dat is
bewapening een bijdrage aan gele- noten ingelicht en door de Ameri- altijd meegenomen in een tijd v
het Amerikaanse defensiebudget
onder druk staat.
En de Sovjets zelf kunnen ook te-
rookgordijn vreden zijn. De NAVO is ingegaan
op de oude eis van de Russen om
ook over vliegtuigen en troepen te
kaanse diplomaten 'bewerkt'. De
verdeeldheid waarvan de laatste
weken in de publiciteit sprake
lijkt dan ook m<
te zijn geweest.
Daarachter werd gewerkt a
Kerncentrale
het Thatcher zonder aarzelen
zuiden van de Bondsrepubliek, zul- zonder de Britten er nooit
len vanaf vandaag worden stopge- koord was gekomen.
cher voorop, haalden de eer meteen compromis dat zo een veel grotere gaan onderhandelen. En het War-
naar zich toe. De eerste benadrukte impact kon krijgen. Een compro- schaupakt heeft van meet af aan
dat dit alles toch vooral te danken mis dat zo ingenieus in elkaar zit,
i de Duitse opstelling, terwijl dat geen van de bondgenoten er nog
de kernwapens voor de korte
afstand willen praten. Gorbatsjov
zet. Dit, in afwachting
sluit van de Bondsregering c
project.
Volltsunion
dat een speld tussen kan krijgen. Dat heeft dan ook al Positief gereageerd,
i ak- verklaart de tevredenheid die aan De voorstellen komen hem im
mers goed uit. Een zo forse vermin
dering van de Sovjet-strijdkrachten
of betekent dat de Sovjetunie einde
lijk een deel van het 118 miljard r
r geen
duidelijk
De vreugde bij de bondgenoten straalde,
r het werd vooral veroorzaakt omdat Bush zei „dat e
door de slimme voorstellen van verliezers zijn",
Bush de bal nu in het kamp van dat het akkoord er alleen is geko- bel belopende militaire budget kan
Sovjet-leider Gorbatsjov ligt. In men doordat de hoofdrolspelers be- vrijmaken voor het economisch
plaats van tandenknarsend te moe- reid waren tot compromissen. Zo herstel. De NAVO-bondgenoten
Botsingen tussen politie en onge- ten toezien hoe die opnieuw.de hebben de Amerikanen zelf moeten steken hem dus bij zqn binnenlands
veer 600 betogers die in Flensburg show steelt, kunnen de NAVO-part- toegeven aan de wens tot onderhan- .beleid een handje toe.
demonstreerden tegen een bijeen- ners nu comfortabel achterover leu- delen en geaccepteerd dat nog niet
komst van de extreem-rechtse «en. vaststaat dat de huidige SNF-u
Deutsche Volksunion, zijn gisteren Gorbatsjov hoeft maar ja te zeg- pens worden gemoderniseerd,
uitgelopen op verscheidene gewon- gen om binnen een jaar een onge- Het akkoord is daardoor het spie
den aan beide kanten: De demon- kend revolutionair ontwapenings- gelbeeld geworden van dat uit 1979
stranten versperden de uitgang van akkoord te hebben. En dat kan bin- over de kruisrakett
een vergaderzaal, trapten de deur in nen drie jaar nog eens gevolgd wor- eerst gemoderniseerd en daarna c
en bekogelden DVU-sympathisan- den door een akkoord over vermin- derhandeld, nu wordt eerst onder- de Sovjetunie, maar ook de ont-
ten met eieren, rotjes en stenen. dering van de kernwapens voor de handeld en eventueel daarna gemo- spanning in de wereld gediend.
Niet uit liefdadigheid. Maar het
Westen beseft maar al te goed dat
hot gezondmaken van de Sovjet-
grote bijdrage kan le-
let succes van Gor-
de kruisraketten. Toen werd batsjovs politiek van perestrojka en
glasnost. En daarmee is niet alleen
In het mei-nummer van het blad Telecom thuis las u
dat u uw oude telefoon, de T65, bij Primafoon kunt
omruilen voor een nieuw huurtoestel, model T88.
Dit berichtje was echter niet volledig. Per abuis
is de huurprijs van de T88 niet vermeld. En die is
f 3,95 per maand. Dat is overigens inclusief
service bij eventuele storingen, gedurende de drie
jaar waarvoor u het toestel huurt.
Wilt u dit nieuwe druktoetsenapparaat huren,
dan betaalt u maandelijks f 2,15 meer dan u tot nu
toe gewend was. Daarvoor krijgt u wel een modern
vormgegeven telefoon met méér mogelijkheden:
handige druktoetsen voor een snelle nummerkeuze
en een in toon en volume regelbare zoemer.
Vergeet niet 'n legitimatiebewijs mee te nemen
als u uw oude toestel bij Primafoon gaat omruilen.
Dat omruilen kan overigens altijd. Het betreft
hier geen speciale actie. We excuseren ons voor
de onvolledige informatie in
ons blad Telecom thuis.