PvdA voor
uitstel wet
euthanasie
i
**^1 vaTC,
Oils is weinig tijd meer gegund'
IJSKOUDE
PRIJZEN
5 DAAGSE
kijkshop
Fraudererende financiële topman
Hormannstichting hoort jaar eisen
Ruding: PvdA palet
middeninkomens
Eindhoven al industriestad in Middeleeuwen
DINSDAG 30 MEI 1989
BINNENLAND
PAGINA 3
Sint: probleem vrije kwestie maken
UTRECHT/DEN HAAG (ANP/GPD) - De PvdA is bereid
voorlopig af te zien van wetgeving op het gebied van eutha
nasie. Maar van uitstel mag geen afstel komen, zei partij
voorzitster Sint gisteren op een partijbijeenkomst in
Utrecht. „Het is denkbaar om de inmiddels gegroeide prak
tijk nog enige tijd te continueren, maar vroeger of later
dient zich toch de vraag aan of deze ontwikkelingen in de
rechtsspraak niet in de wet dienen te worden opgenomen",
aldus Sint.
Tijdens het afgelopen weekeinde dat overigens ook. Voorhoeve liet
i fractievoorzitter Kok voor de zaterdag op het liberale congres te
ROTTERDAM (GPD) - Een maand
voor hij stierf, op 5 januari 1984, had
de bekende Rotterdamse drugs-
hulpverlener Karl Hormann nog
een mooi contractje afgesloten met
de nieuwe financieel adjunct-direc
teur. Die had behalve z'n normale
salaris in zijn arbeidsovereenkomst
ook nog het recht gekregen 60.000
gulden per jaar extra te declareren.
Hormann en de directeur zouden genisstraf tegen de 44-jarige (nu
dat extraatje samen delen: ze maak- adjunct-directeur.
beiden wel werkdagen
en van de gemeente
geen overuren schrij-
terdamse rechtbank een jaar gevan- De ex-adjunct-directeur werkte al met de gemeente zo had afgespro-
mochten
Maar de adjunct-directeur van de
latere Karl Hormannstichting (be
kend van onder meer het verslaaf-
denopvangcentrum Opo Hoso en
de methadonbussen, en eind '87
failliet verklaard) legde z'n declara-
tierecht ruim uit: tot half '87 streek
hij onrechtmatig 450.000 gulden op.
De accountants hadden dat zij
het wat laat uiteindelijk door en
deden aangifte. Officier van justitie
De Jonge eiste gisteren voor de Rot-
x-) sinds '79 bij de stichting Ontmoe
tingsplaatsen (later de Karl Hor-
Die bekende zijn malversaties mannstichting). Eerst als losse
vlot, al was hij indertijd wel ge- kracht, vanaf eind '83 in vaste
schrokken van de hoogte van het dienst. Hij vertelde de rechtbank
verduisterde bedrag. Behalve onge- dat de gemeente Rotterdam als sub-
dekte declaraties had de man zich sidiegeefster weigerde het aantal
ook wel eens geld voor niet-be- formatieplaatsen bij de opvang-
staande uitzendkrachten toegeëi- stichting uit te breiden. Op een to-
miljoen gulden te hebben opge
bouwd. Temidden van veel gekra
keel en politieke discussies ging het
verslaafdenopvangcentrum op de
fles.
De raadsman vroeg om in plaats
van gevangenisstraf, dienstverle
ning op te leggen. Zjjn cliënt was
wo__r_ een nieuw leven begonnen en heeft
ken. Maar natuurlijk heb ik"fouten zijn gezin pas hervonden. Hij heeft
gemaakt. Ik zal c
boeten".
Advocaat Gelderblom
r uitzicht op werk, en een tijd i
de cel zou dat toekomstperspectief
wegnemen. Officier van justitie De
gend. Bovendien had hij enkele i
len voorschotten op z'n salaris niet
verrekend. En
keer opdracht
twee keer uit te betalen. De met
taal i
twee stichtingsbesturen had dan wel niet als aanstichter
uitgewerkt. Daar mocht mijn cliënt uiteindelijke faillissement 'maar hij
toch op afgaan?". Hij vond ook dat heeft het ook niet tegengewerkt',
het de verdachte wel heel gemakke- Zij vond dat hij als financieel direc-
personeel,
twee mensen die zich üjk was gemaakt met z'n fraude. De teur
gaf hij drie met financiële en administratieve gemeente controleerde niet,
'n maandsalaris zaken mochten bezighouden. „Er
etalen. De met was dus veel te veel werk," aldus de volgens hem met geld gesmeten en
Hormann overeengekomen decla- verdachte. „En om dat toch vergoed declareerden ook anderen allerlei
ratieparagraaf in de arbeidsover- te krijgen, kwam ik met Karl Hor
dat extra declaratierecht
Ik dacht dat hii dat ook bleek de stichting een tekort
extra verantwoordelijk
heid had en daarom ook zwaarder
de hele drugsopvangstichting werd moest worden gestraft dan een nor
male fraudeur. „En het feit dat het
zo gemakkelijk was om geld te ver
zaken die niet waren gedekt door duisteren, betekent nog niet dat het
bonnen en dergelijke. In oktober '87 ook gerechtvaardigd
Uitspraak op 12 juni.
radio
in. Hij
is te onderhandelen over de eutha
nasie 'mits dat ook van de andere
kant gebeurt', doelend op het CDA.
verdergaand standpunt Middelburg aan het CDA weten dat
toen dat zijn partij bereid de euthanasiekwestie na de verkie
zingen goed moet worden geregeld
en dat de WD zich daarbij laat lei
den door de uitgangspunten: be-
Die opmerking is slecht gevallen bij schermwaardigheid van het leven,
D66, dat een initiatiefwet heeft inge- recht op zelfbeschikking en zorg-
diend waarin vrijwillige euthanasie vuldig medisch handelen. Daarmee
wordt toegestaan. D66'er Kohn- sprak hij zich feitelijk uit tegen het
stamm, die de wet in de Kamer in de
week voorafgaand aan de val van
het kabinet nog verdedigde, toonde
zich daarover uiterst ontstemd.
„Kok kan zich beter richten op zijn
eigen verkiezingsprogramma dan
nu al op de formatie. Hiermee is de
duidelijkheid niet gebaat".
Hij wees erop dat D66, indien er
een kabinet PvdA-CDA-D66 komt,
het huidige regeringsvoorstel niet
zal accepteren. Daarin wordt eutha
nasie in principe strafbaar gesteld
en moet de officier van justitie in
elk afzonderlijk geval beoordelen of
hij tot vervolging overgaat. De De
mocraat kon zich wel vinden in pro
cedurele afspraken, waarbij hij ver-
weés naar de uitlatingen van Sint.
Die pleitte er gisteren voor om de
euthanasiekwestie buiten de partij
politieke verkiezingsstrijd te hou
den. Ook in de Tweede Kamer moet
het volgens haar een vrije kwestie
worden, waarbij 'een ieder naar ei
gen geloofsovertuiging en geweten
de afweging moet kunnen maken'.
Ze erkende dat euthanasie tussen
CDA en PvdA een moeilijk punt
.blijft, zeker gelet op de niet mis te
verstane bewoordingen waarin
CDA-kopstukken zaterdag op hun
congres in Hilversum hun stelling
hebben betrokken. De WD deed
Demonstratieverbod
Burgemeester Peper heeft gisteren
een demonstratie verboden die de
centrum-democraten zaterdag in
Rotterdam wilden houden. Daar
mee wilde de partij van Janmaat de
aandacht vestigen op de moord op
drie vrouwen op 6 maart in het me
trostation Zuidplein. Volgens Pe
per legt de partij in haar aanvraag
op provocerende wijze een direct
verband tussen het minderheden
beleid van dë overheid en de Zuid-
plein-moorden.
Mensen kijken
passief toe bij
aanranding
AMSTERDAM (ANP) - Vier
jongeren hebben zondag op
klaarlichte dag een 25-jarige
vrouw in de Amsterdamse Pola-
nenstraat aangerand met de
dreiging dat zij bij verzet de ba
by van het slachtoffer zouden
slaan. Ondanks hulpgeroep van
de vrouw staken passerende
voetgangers volgens de politie
geen hand uit om de vrouw te
helpen. De baby die bij het be
gin van de aanranding een klap
kreeg, is nog steeds onder dok
tersbehandeling.
De daders zagen midden op
straat zelfs kans om de vrouw
gedeeltelijk van haar onderkle-
ding te ontdoen. De vier wisten
de benen te nemen naar een wo
ning in de Hembrugstraat. Vol
gens de politie gaat het om drie
ongeveer 18-jarige jongens en
een van circa 10 jaar.
De politie zei gisteren er alles
aan te doen om de daders op te
sporen, temeer daar het sinds
het begin van dit jaar de derde
keer is dat een soortgelijke aan
randing plaats vindt. „Maar de
oplossing van deze zaken is
moeizaam omdat getuigen ont
breken".
WINTERSWIJK/UTRECHT (GPD) van een geschool<
CD A-minister Ruding (financiën) een hoofdagent", a
verwijt de PvdA de middeninko- dat zijn nu juist de
tweemaal te pakken door de
belastingverlaging te willen terug
draaien en door opnieuw te sleute
len aan de aftrekposten. De PvdA
staat met haar belastingplannen
Ruding beperkte zich gisteren
niet tot de PvdA. Het WD-verkie-
zingsprogramma is financieel
nog gevaarlijk ver weg van de reali- voldoende solide en bevat volgens
teit, aldus Ruding gisteren op
CDA-bijeenkomst in Winterswijk.
Op zijn beurt haalde PvdA-voor
man Kok gisteren fel uit naar he
CDA. Tijdens een spreekbeurt
hem boterzachte bezuinigingen. De
manier waarop de liberalen het
milieubeleid willen betalen noemde
Ruding een blanco cheque, omdat
de WD deels inteert op de econo-
Utrecht verweet Kok premier Lub- mische groei.
Kok richtte zich gisteren vooral
op het Nationaal Milieubeleidsplan
de middelhoge en hoge inkomens (NMP). Kok noemde het NMP een
Stadsarcheoloog Arts, met achter hem assistente Ellen Vreenegoor en amateur-archeoloog Jos Bressers.
bij de looikuil uit de 13e eeuw. Uit de unieke vondsten blijkt volgens Arts dat Eindhoven ook in het pre-Phi-
lips tijdperk industrie heeft gekend. foto anp»
EINDHOVEN (ANP) De industriële ontwikkeling
van het sluimerende provinciestadje Eindhoven
kwam pas op gang toen zich daar in 1891 een fabrikant
van gloeilampen vestigde. Tenminste, dat dacht men
tot nu toe. Maar het zou wel eens kunnen zijn dat Eind
hoven al in de Middeleeuwen een min of meer indus
trieel karakter had.
Tijdens opgravingen op het zogenoemde Heuvelter
rein in de Eindhovense binnenstad zijn namelijk over
blijfselen gevonden van een of meer leerlooierijen.
Dat geeft niet alleen een andere kijk op het Eindhoven
van pakweg 1200 tot 1500, het is ook uniek. Niet eerder
is in Noordwest-Europa een dergelijke historische
vondst gedaan, aldus stadsarcheoloog Arts.
Het terrein met een oppervlakte van ruim 1,5 hecta
re is na de sloop van het Binnenziekenhuis jarenlang
in gebruik geweest als parkeerplaats. De komende ja
ren wordt daar de Heuvelgalerie gebouwd, een presti-
geus project met winkels, woningen, kantoren, een
hotel en een muziekcentrum. Na een proefopgraving
in 1985 stelde de Eindhovense gemeenteraad 400.000
gulden beschikbaar en begin dit jaar ging Arts aan de
slag met zijn zeven vaste medewerkers en tientallen
amateur archeologen. Waarschijnlijk over twee maan
den al moet hij stoppen. Dan gaat de eerste spade voor
de Heuvelgalerie ir
Inmiddels zijn
de grond.
onevenredig laat profiteren
belastingverlaging na 1990.
In een scherp getoonzette verkie
zingstoespraak verweet Ruding dat
terugwerkende kracht het meeste
beleid overneemt 'want men wil
weinig terugdraaien'. Wel wil de
PvdA volgens hem hogere over
heidsuitgaven. Het terugdraaien
van een deel van de belastingver
eenvoudiging die voor 1990 op de
agenda staat, is daarvan een voor
beeld. De suggestie van de PvdA
dat die pas nadelig uitwerkt voor in
komens vanaf 54.000 gulden, noem
de Ruding ronduit misleidend. Vol
gens hem is dat al bij salarissen
belangrijke en positieve stap i
weg naar een beter milieubeleid.
„Maar het gaat mank aan te weinig
i te gebrekkige middelen
dan 50.000 historische af 35.000 gulden het geval. „Dat i
ongeveer het modale inkomen, dat
vondsten opgegraven, variërend van scherven
compleet aardewerk, houten voorwerpen, schoenen,
en een paar halfhoge leren laarzen tot zilveren munten
en houten tonnen. Die werden in de grond ingegraven
en fungeerden op die manier als waterput. Ook is een
zeldzame spekkuip gevonden.
Het meest belangrijke zijn echter de sporen van een
of meer leerlooierijen. In een uithoek van het terrein is
een ronde looikuip gevonden met een doorsnee van
enkele meters. De kuip uit de dertiende eeuw is ge
maakt van kleine twijgjes. In de omgeving van de kuip
zijn veel vondsten gedaan die wijzen op een min of opstelling inzake de gelijke behan-
meer industriële verwerking van huiden. Andere deling. De Vries verweet de PvdA
vondsten wijzen erop dat het leer ter plaatse is v<
werkt, onder andere tot schoenen.
De archeologen hebben het geluk dat na de brand
1485, die het toen ongeveer 1500 inwoners tellende wat hij principieel onaanvaardbaar
plaatsje geheel in as legde, de leerlooierij nooit is her- noemde,
bouwd maar al die eeuwen weiland is gebleven. Bo
vendien is de waterstand bleek erg hoog te zijn
heeft er toe geleid dat voorwerpen van hout, been
leer uitermate goed bewaard zijn gebleven.
vrijwilligheid, 1
gels sneller en effectiever kunnen
zijn".
Opmerkelijk noemde Kok het dat
het kabinet geen geld extra uittrekt
voor een schoner milieu in het jaar
1990. Nota bene het enige jaar waar
over het kabinet nog wat te zeggen
heeft. Ook schiet het NMP te kort
op het punt van de energiebespa
ring. „De produktie van energie
gaat gepaard met de uitstoot van
stoffen die zeer schadelijk zijn voor
het milieu. Daarom is energiebespa
ring dubbel belangrijk", aldus Kok.
De Vries neemt kritiek terug
op gelijke behandeling bij PvdA
WINTERSWIJK (GPD) - CDA- denk hierbij aan delen van de is-
fractievoorzitter Bert de Vries heeft lam", aldus Voorhoeve.
gisteren in Winterswijk gas terugge-
zijn kritiek op de PvdA-
Voorhoeve:
eerder dat zij het grondrecht op ge
lijke behandeling belangrijker VPï*fTYYI1WPfl Till
vindt dan de godsdienstvrijheid. UUUVVCI1 11U
PvdA-voorzitter Sint zei maan-
i dat dag dat De Vries het PvdA-pro-
gramma op dit punt slecht heeft ge
lezen: de twee grondrechten
weer opbouwen
Samensteller Milieubeleidsplan schrijft boek over levende aarde
ten tegen elkaar worden afgewogen terban van zijn partij opgeroepen de
in concrete situaties, aldus Sint. Bij- eensgezindheid te herstellen. De
voorbeeld bij een christelijke slechte opiniepeilingen voor de
school die een homoseksuele leer- WD (19 zetels, tegen 27 nu) ver
kracht wil ontslaan. De Vries legt klaarde Voorhoeve uit gebrek aan
zich bij die uitleg v
Sint eenheid in de WD. „Als e
r liberalen een hekel a
i verdwijn
DEN HAAG - Bijna iedereen weet
het nu wel: er is een nationaal
milieubeleidsplan verschenen dat
Incesttaboe
De advocaat van een man tegen
gisteren vijf jaar cel is gee.st wegens ö'okde^Mdige'artièbraSdhêid
elf jaar incest met zijn twee doch- de bu vraagt. Aan dat NMP ligt
de visie ten grondslag dat de aarde
als een levend wezen behandeld
moet worden, wil de mensheid kun
nen voortbestaan op deze planeet.
Zo is het al vanaf de eerste opzet
naar voren gebracht door plaatsver
vangend directeur-generaal van
milieubeheer Zoeteman, een van de
samenstellers van het NMP. Van
daag wordt zijn boek 'Gaiasofie' aan
minister Nijpels (milieu) aangebo
den tijdens het symposium 'Milieu-
n de aarde als levend orga-
Den'Haag.
ters. heeft de eis veel te hoog ge
noemd. Volgens hem is zijn client
het slachtoffer van een niet uitge
kristalliseerd taboe en wordt over
tien jaar heel anders tegen incest
aangekeken. De procureur ver
klaarde daarop dat 'de staat in volle
dige staat van ontbinding komt als
incest niet meer wordt bestraft'.
Sacharov
Andrej Sacharov, de Russische beheer
atoomgeleerde en dissident, aan- nisme
vaardt een eredoctoraat in de
rechtswetenschappen van de uni-
versiteit van Groningen ën komt clOOf
dat op 16 juni in ontvangst nemen.
Sacharov, die het eredoctoraat ont
vangt vanwege zijn activiteiten
voor de mensenrechten, blijft ver
moedelijk twee dagen in Neder
land.
Anje Romein
Doodvonnis
Het Nederlands Juristen Comité
voor de Mensenrechten heeft giste
ren minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken) gevraagd om stap
pen tegen het voltrekken van de
doodvonnissen voor veertien Zuid
afrikanen wegens hun aanwezig
heid bij de moord op een blanke po
litieman. Daarnaast wil het comité
dat Van den Broek protesteert te
gen de wetgeving zelf die dit soort
mogelijk maakt.
Het door Zoeteman bedachte be
grip, tevens de titel van het boek,
slaat op de Griekse godin van de
aarde, Gaia, die vruchtbaarheid en
leven brengt en de aarde in conditie
houdt. „De aarde is een levend we
zen. De bossen zijn bij voorbeeld de
longen van de aarde. Mensen
Sint benadrukte gisteren dat eenheid", aldus Voorhoeve bij een
geen van de grondrechten boven de WD-bijeenkomst in De Bilt. Hij
andere verheven is. „De vrijheid beklemtoonde dat de WD tijdens
godsdienst, hoe fundamenteel haar congres afgelopen weekeinde
n-tw^^frie^hun'au^o^taa^^aar °°k- ^niet géén voorkeurspositie;
bovenaf regels opgelegd Sint gistoen op
worden, moeten ze wel".
verkiezingsbijeenkomst in Utrecht
De vrijheid van onderwijs - zowel zet'
openbaar als bijzonder - geldt bin- Voorhoeve
Middelburg, die eenheid heeft
PvdA- hersteld. „We hebben een hele dik
ke streep onder de problemen ge-
r echter op dat
onderwijsinspectie worden gesteld.
Ook wat betreft die regelgeving nen de kwaliteitseisen die door de je vertrouwen langzaam opbouwt
komt het beeld van de vijf niveaus onderwijs
naar voren. Volgens Zoeteman „Vrijheid
moet op elk niveau een speciaal be- vrijbrief
stuur ingesteld worden. Die zijn er
nu alleen op gemeentelijk niveau:
de waterschappen en gemeentelijke
energiebedrijven.
als je niet oppast breek je het
godsdienst is geen snel weer afHij zei echter te hopen
te zetten tot moord dat het vertrouwen nu weer snel
te kan worden hersteld.
Hij was de laatste van een rij spre-
WD-leider Voorhoeve stelde kers, onder wie de veelbesproken
zich gisteren bij een spreekbeurt in minister Nijpels van milieu. Nijpels
De Bilt achter Sint op. Het grond- zat op het podium broederlijk naast
recht van gelijke behandeling
veau zou dat een milieubestuur on- niet ondergeschikt aan andere kreeg viel hem
derde vlag van de Verenigde Naties grondrechten, zei hij gisteren. Ook deel. De bewindsman ging niet
kunnen zijn, met bijpassende be- hij toonde zich verbaasd over de uit- op de moeilijkheden rond zijn per-
wereldschaal latingen van De Vries afgelopen za-
gas terdag. Volgens Voorhoeve is vrij
heid van godsdienst ook een libe-
voegdheden. „Op
moet het gebruik van olie
worden beperkt. En ook de wereld-
Voorhoeve. Toen hü het woord
luid applaus ten
benutte zijn spreektijd
op het belang van internationale
werking op het gebied
bevolking zal op den duur aan ban- raai beginsel. „Maar er zijn gods- milieu te wijzen. Volgens Nijpels
den gelegd jrnoeten wofden, zoals diensten waar het beginsel van ge- moet Nederland als dichtbevokt
gebeurt. Daar zijn lijke behandeling nog geen vanzelf- land verdergaande milieumaatrege-
r nodig'
sprekende verworvenheid
Het klinkt allemaal
s afvragen of we wel z
symbo- bijtijds bewust wordt van de milieu
ten daarvan doordrongen worden lisch, doet zelfs een beetje zweverig problemen. „Het zal lange tijd du-
met dat idee in het achterhoofd
met de aarde omgaan", meent Zoe
teman.
Dat de aarde een levend
Maar wat betekenen die vijf
veaus nu concreet voor een beleids
plan van een ministerie van milieu
„Het idee
de persoonlijke visie van de be- als een rode draad door het natio-
leidsmaker. Niet iedereen binnen naai milieubeleidsplan. Op elk
het moet. Het milieu
werkt daarbij als een spiegel die de
mensheid wakker moet schudden",
de vijf schalen loopt Maar dat moet dan wel snel gebeu
ren. De rampen 'die u en ik anders
nog mee zullen maken' kunnnen
moet de oorspronkelijke groot zijn. Overstromingen, droogte
extreem veel gevallen van huid-
'Dat/axKdilem
Ventilator
'nsecte
Strandstoel
Aidspakket
Scholen voor voortgezet onderwijs
kunnen binnenkort beschikken
kringloop hersteld worden. Op lan-
dat ten grondslag ligt aan het delijk niveau moeten bij voorbeeld kanker, zijn niet ondenkbeeldige
'lieubeleidsplan en het rapport alle afvalstoffen worden herge- gevolgen van het huidige gedrag
wel door bruikt. De mens is nu zover dat hij van de westerse mens.
staat is op het hoogste niveau ver
anderingen aan te brengen die door-
'Zorgen voor morgen' -
de top overgenomen. Dat betreft
het beeld van de aarde op vijf
het landschap, de rivier, het werken op lagere
Datz
ïje
continent, de aarde als geheel en de aan het broeikaseffect: veranderin-
lternatief voorlichtings- aarde als deel van het heelal. „In al gen in de ozonlaag door toedoen
pakket over aids. Met name de pro
testants-christelijke scholen had
den moeite met het voorlichtings
die
levend
de r
Zoeteman: „Ons is niet veel tijd
meer gegund. Misschien hadden we
eerder naar het geitenharen-sok
ken-gepraat moeten luisteren. Ons
0*3*55-
j, Windscherm
jViZonnebed
s, hebben hun weerslag gedrag moet veranderen. We i
op de aarde. Die warmtekringloop
het grondwater zijn het hart, het moet hersteld. De
materiaal, omdat daarin- volgens de hooggebergte is het hoofd en de del-
christelijke schoolraad stilzwijgend -
is uitgegaan van de gedachte 'het
geeft niet met wie, als het maar vei
lig is'. Andere aspecten, hormen en
waarden waren ondergesneeuwd.
de buik. En op alle
volop beweging. Zo is de luchtcir- met het huidige energieverbruik"
culatie het levensproces van een
continent en het warmteproces dat
van de aardbol".
afvragen of we wel
moet zich met de auto op vakantie moeten, er
bij stilstaan in welke verpakkingen
we goederen kopen en ons realise
ren wat wérkelijk van belang is. Een
mentaliteitsverandering breng je
tamelijk optimis- niet van de ene op de andere dag te-
zich weeg. Dat zie je wel aan het gebeu-
_3aoo
12J0
1.95
L95
.95
.00
17.50
Voor adressen, bel 04180-15575