Studenten op
de vuist met
politie Polen
Ferme taal van Mubarak op Arabische Top
Kritiek echtgenote Mitterrand
op situatie Kurden in Turkije
Alfonsin niet van plan
vroegtijdig af te treden
Von Weizsaeker opnieuw president
Herhaalde oproep aan Sony tv-kijkers.
WOENSDAG 24 MEI 1989
BUITENLAND
PAGINA 5
Na weigering erkenning bond NZS
WARSCHAU (Rtr/DPA/AFP) Poolse studenten zijn gis
teren slaags geraakt met oproerpolitie in het centrum van
Warschau, nadat een rechtbank weigerde hun onafhankelij
ke, met Solidariteit verwante studentenbond NZS, officieel
te registreren. Ongeveer 20 studenten werden na de gevech
ten gearresteerd. In de politiewagens werden zij met knup
pels onder handen genomen en in hun maag en buik ge
trapt.
Studenten op de publieke tribune
schreeuwden 'Weg met het commu
nisme' toen de vrouwelijke rechter
Danuta Widawska haar besluit be
gon voor te lezen. Het voorlezen van
het rechtbankbesluit werd over
stemd met het geschreeuw van de
woedende studenten.
De autoriteiten lieten weten be
vreesd te zijn voor 'extremistische
facties' binnen de NZS en andere
groeperingen van jongeren, die vo
rige week in Krakow anti-Sovjetbe-
togingen hadden georganiseerd.
Voor de beslissing had een advo
caat van de NZS betoogd dat regi
stratie van de studentenbond een
voortvloeisel is van het sociaal ak
koord, dat de communistische
machthebbers na het ronde-tafel-
overleg met de oppositie onder lei
ding van het vakverbond Solidari
teit op 5 april hadden beklonken.
Hoewel de autoriteiten bezwaar
VS en Moskou:
wapenoverleg
19 juni hervat
WASHINGTON (AP) - De onder
handelingen tussen de Verenigde
Staten en de Sovjetunie over de
kernwapens voor de lange afstand
zullen op 19 juni in Genève worden
hervat. Dat heeft de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
Baker gisteren meegedeeld.
De besprekingen over verminde
ring van de strategische bewape
ning (START) werden in november
opgeschort, terwijl het werk aan
een nieuw verdrag voor ongeveer 90
procent was afgerond. De onder
handelingen zouden oorspronkelijk
in februari worden voortgezet, maar
de nieuwe Amerikaanse president
Bush wilde langer uitstel om zijn
beleid inzake wapenbeheersing en
strategische bewapening te kunnen
bepalen.
Baker verklaarde dat de regering-
Bush in Genève voort wil gaan op
de door oud-president Reagan inge
slagen weg. Dat wil zeggen: streven
naar een vermindering van de stra
tegische bewapening met 30 tot 50
procent. De nieuwe regering wil
echter ook enkele veranderingen
doorvoeren, maar Baker wilde niet
zeggen welke. Volgens Kampei
man, de chef-onderhandelaar van
de regering-Reagan, zou binnen en
kele maanden een verdrag beklon
ken kunnen worden.
Autobom
Bij een autobomexplosie in de Bas-
kische stad Bilbao zijn vandaag drie
politie-agenten om het leven geko
men, aldus de Spaanse radio. De
bom ontplofte toen de agenten een
auto buiten een Franse showroom
wilde inspecteren. Franse auto
showrooms zijn geregeld het doel
wit van aanslagen van de Baskische
afscheidingsbeweging ETA.
Ligatsjov
Ligatsjov, het als conservatief gel
dende lid van het Politburo van de
Sovjetunie, heeft eergisteren fel uit
gehaald naar Ivanov, een officier
van justitie een diepgaand onder
zoek instelt naar corruptie door par
tijkaders.
Sudan
De Sudanese regering heeft giste
ren gezegd dat 460 mensen zijn ge
dood bij stammentwisten in het
westen van Sudan. Andere bronnen
spraken echter van 1500 slachtof
fers bij de gevechten die vorige
week plaatsvonden in de Darfur-
provincies.
Aardbeving
Bij de Macquarie-eilanden, -ten zui
den van Australië en Nieuwzeeland
in de Stille Oceaan, heeft zich giste
ren een zware aardbeving voorge
daan, met volgens de Amerikaanse
geologische dienst USGS een
kracht van 8,2 op de Schaal van
Richter. Berichten over schade of
slachtoffers zijn niet binnengeko-
Mafia
De Franse politie heeft in de nacht
van maandag op dinsdag nabij
Lyon drie leiders van de Camorra,
de Napolitaanse mafia gearresteerd.
De arrestaties werden verricht tij
dens een grootscheepse zoekactie
in drie villa's in Millery, een dorp 15
kilometer ten zuiden van Lyon. De
verdachten behoren tot de top van
de Camorra en zouden verscheide
ne moorden op hun geweten heb
ben.
aantekenden tegen een artikel in de
statuten van de NZS dat 'stakingen'
van studenten mogelijk maakte,
meende de advocaat dat zulke sta
kingen een oude traditie zijn in Po
len en door bestaande statuten niet
worden verboden.
De legalisering van de NZS was,
net als de registratie van de vakbon
den Solidariteit en Boeren Solidari
teit, een voorwaarde van de opposi
tie die moest worden ingewilligd
voordat zij aan de verkiezingen zou
den meedoen. De twee vakbonden
werden vrij snel na de ronde-tafel
besprekingen gelegaliseerd, maar
de toekomst van de NZS bleef onze
ker.
Volgens sommige studenten kon
de weigering van de rechter om de
studentenbond te registreren niet
anders worden uitgelegd dan als
een provocatie, bedoelt om verwar
ring te stichten en verdeeldheid te
zaaien in de oppositie, met het oog
op de parlementsverkiezingen van
4 junk
Meteen na de uitspraak gingen
200 studenten de straat op en pro
beerden in het centrum van de
hoofdstad een demonstratie te hou
den. De weg werd echter versperd
door de oproerpolitie. Er werden
veel tegen de regering gerichte leu
zen geroepen, onder meer 'We zul
len hier nog een China maken'. De
NZS-leiders hebben aangekondigd
tegen de uitspraak van de recht
bank in beroep te gaan.
BONN De 69-jarige Westduitse
christen-democraat Richard von
Weizsaeker is gisteren, zoals alge
meen was aangenomen, voor een
tweede ambtsperiode van vijf jaar
gekozen tot president. De Bundes-
versammlung, een college bestaan
de uit alle parlementariërs aange
vuld met een evengroot aantal afge
vaardigden uit de elf deelstaten,
koos hem met 881 van de 1022 stem
men. Alleen de eerste president,
Heuss, kreeg bij zijn herverkiezing
in 1954 meer stemmen.
door
Hans Hoogendijk
Het aantal van 108 nee-stemmers
was hoger dan tevoren was aange
nomen, Dertig afgevaardigden ont
hielden zich van stemming en drie
stembriefjes werden ongeldig ver
klaard. Omdat de SPD en de FDP
gesloten voor de herverkiezing van
de president stemden, en de Groe
nen verdeeld kozen, betekent dit,
dat enkele tientallen afgevaardig
den uit de CSU en enkele uit de
CDU tegen hun eigen partijgenoot
hebben gestemd.
Uit Beieren was de laatste jaren
vaak kritiek gekomen, omdat de
president liberale opvattingen ver
kondigde die niet strookten met de
Beierse lijn. Von Weizsaeker zei in
een kort dankwoord, dat een presi
dent er voor iedereen is, maar het
niet ieder naar de zin kan maken.
"Ik moet mijn ambt als boven de
partijen staand uitoefenen, neu
traal, maar niet zonder eigen me
ning".
Later voegde hij daaraan toe dat
in de uitslag een groot vertrouwen
naar voren kwam. "Het is bemoedi
gend" en doelend op de Beierse te
genstemmen "de uitslag brengt ook
mijn speelruimte tot uitdrukking".
SPD-voorzitter Vogel over de uit
slag: "Er zijn blijkbaar géén Repu
blikeinen in de zaal nodig om be
denkelijk veel nee-stemmen te kun
nen registreren. Dat werpt een
beetje een schaduw op het resul
taat". CSU-voorzitter Waigel uit
wiens club de meeste 'spelbeder
vers' kwamen: "Het is een geweldig
resultaat en een buitengewoon
breed vertrouwensbewijs. Voor een
democratische staat is het aantal te
genstemmers gering".
Von Weizsaeker had tot vlak voor
de uitslag in zijn dienstwoning 'Vil
la Hammerschmidt' zitten werken.
Zijn vrouw Marianne daarentegen
stond om elf uur al netjes in de rij
om een stapeltje briefkaarten te la
ten voorzien van het speciale eerste
dagstempel. Toen de president kort
voor een uur in de hal arriveerde
miste hij bijna de uitslag. Op een tv-
toestel hoorde hij parlementsvoor
zitter Sussmuth zeggen: "Van de
1022 stemmen zijn er 881 op dr. Ri
chard von Weizsaeker uitgebracht".
Een kort knikje en de nieuwe en ou
de president betrad het podium om
een staande ovatie te ondergaan.
Direct daarna voerde de weg van
het echtpaar naar het Bonnei
marktplein waar sinds elf uur een
groot feest aan de gang was ter gele
genheid van het 40-jarig bestaan
van de Bondsrepubliek. De elf deel
staten boden elk een eigen pro
gramma aan vol folklore, muziek,
drank en natuurlijk hun eigen war
me worsten.
BUENOS AIRES (AP) - President
Raul Alfonsin van Argentinië heeft
gisteren verklaard alsnog aan te
blijven tot 10 december, omdat zijn
gekozen opvolger, de peronist Car
los Menem, in gesprekken over een
eerdere machtsoverdracht geen
verantwoordelijkheid wilde nemen
voor strenge bezuinigingsmaatre
gelen die Alfonsin noodzakelijk
acht.
Onmiddellijk nadat Alfonsin zijn
besluit gisteren via radio en televi
sie bekend had gemaakt, bood zijn
regering haar ontslag aan, net als zij
dat na de verkiezingsoverwinning
van Menem had gedaan. Een reactie
van Alfonsin op het ontslagaanbod
zou vandaag komen.
"We zullen de tiende december
halen met de buitengewone inspan
ning van het Argentijnse volk", zei
Alfonsin in een korte, zakelijke re
devoering. Hij zei dat zijn partij, de
nu nog regerende Radicale Burger
unie, voor zondag haar eigen econo
mische programma zou presente-
"Het zal zo hard zijn als u zich
maar kunt voorstellen", zei Alf
onsin, "toegepast op een oorlogs
economie...een regering in crisis".
Hij gaf geen bijzonderheden.
Menem verklaarde later tegen
over het persbureau Diarios y Noti-
cias dat zijn partij de onderhande
lingen die vorig weekeinde op ini
tiatief van Alfonsin waren begon
nen niet had afgebroken. "We wa
ren het gewoon niet eens met de
(economische) voorstellen van de
regeringspartij", zei hij. "Zoals ik
eerder heb gezegd, wil ik dat de pre
sident vertrekt in ere, zonder ont
slag, zoals dat hoort voor een man
die heeft gestreden voor democra
tie", aldus Menem.
Intussen kwamen op een oproep
van de oppositiepartij Verenigd
Links ongeveer 3000 mensen bij het
parlementsgebouw bijeen voor een
hongermars tegen de inflatie van de
lonen en een verhoging van de kos
ten van openbare diensten. "Er
wordt geen pact of sociale vrede ge
regeld van hogerhand, want nu be
gint de strijd en mobilisatie van de
mensen van de onderkant", zei
Echegaray, de secretaris-generaal
van de communistische partij.
Tijdens de verkiezingen van tien
dagen geleden heeft de peronis-
tische partij de meerderheid gekre
gen in beide huizen van het congres.
Hoewel de Radicale Burgerunie
van Alfonsin nog steeds aan de
macht is, steunt de bevolking de pe
ronisten. Hun verkiezingsoverwin
ning heeft de beleggers geen nieuw
vertrouwen ingeboezemd, maar
heeft juist geleid tot een verder ver
val van de Argentijnse e
CASABLANCA President Mu
barak van Egypte heeft gisteravond
op de openingssessie van de Arabi
sche topconferentie in Casablanca
terugtrekking van het Syrische le
ger uit Libanon geëist. Tevens wil
de Mubarak dat Israël, dat een smal
le strook in zuid-Libanon bezet
houdt, het veelgeplaagde land ver
laat.
door
Taco Slagter
Het was zeer opvallend dat gastheer
koning Hassan van Marokko na
diens openingsrede het om de vrede
met Israël tien jaar lang verstoten
Egypte als eerste het woord gaf.
Daarmee werd zeer duidelijk weer
spiegeld dat de Arabische wereld
niet zonder de belangrijke politie
ke, economische en militaire in
breng van Egypte kan, en in feite
nooit heeft gekund.
In een verrassende toespraak riep
Mubarak zijn Arabische broeders
op tot politiek realisme. "De wereld
ziet er vandaag anders uit dan tien
jaar geleden. Als Arabische natie
kunnen wij alleen geloofwaardig
zijn als wij en bloc op spirituele wij
ze zoeken naar oplossingen waar
mee een rechtvaardige vrede in het
Midden-Oosten kan worden be
reikt", aldus Mubarak.
De rede van de Egyptische presi
dent sloeg bij de extreme landen
binnen de Arabische Liga, Syrië en
Libië, als een bom in. Assad en het
'enfant terrible' kolonel Khadaffi
van Libië waren zichtbaar geshoc
keerd door de daadkrachtige maar
vooral van retoriek gespeende
Egyptische boodschap aan de con
ferentie. Nog niet eerder heeft een
Arabische leider op een topontmoe
ting van de Liga van een zo gematig
de en met name pragmatische visie
getuigd. En dat op een moment dat
het verschopte Egypte zonder een
buiging naar de extremisten, in de
Liga weer was opgenomen.
Boven de veelbelovende Arabi
sche topconferentie pakten zich na
Mubaraks terugkomst onmiddellijk
donkere wolken samen. Hoewel
ook gastheer koning Hassan van
Marokko in zijn openingsrede de
broeders had opgeroepen tot een
heid, verstandige discussies en
vreedzame besluiten over de kwes
ties Libanon en het Palestijns-Israë
lisch conflict, wenste Assad zich bij
voorbaat daarin niet te schikken.
Libanon terug te trekken om daar
mee plaats te maken voor een door
Mubarak voorgestelde en door de
Arabische Liga gesteunde dialoog
tussen de rivaliserende partijen in
het al veertien jaar verscheurde
land.
Bovendien wil Syrië geen door de
PLO ontworpen en door de gema
tigde landen onderschreven resolu
tie steunen die aanspoort tot een po
litiek en diplomatiek offensief te
gen Israëls weigering in bezet ge
bied een Palestijnse staat te vesti
gen. Damascus wil dat de Arabische
Liga zich militair, economisch en
politiek tegen Israël mobiliseert en
geen vingerbreed toegeeft daar
waar het gaat om erkenning van Is
raël. Syrië wil pas gaan praten met
'de gemeenschappelijke vijand' als
Israël zich onvoorwaardelijk uit alle
bezette gebieden (inclusief de in
1967 op Syrië veroverde Golan-
hoogvlakte) heeft teruggetrokken.
Maar het is niet zo dat de gematig
de Arabische leiders zich met deze
extreme opstelling van de Syriërs
voetstoots neerleggen. Zij onder
schrijven de door Mubarak gepo
neerde stelling dat de tijden zijn
veranderd zijn en de Arabische we
reld als een eenheid en als politiek
machtsblok in de wereld slechts
respect en gehoor kunnen afdwin
gen als er met het bedrijven van ex
treme onrealistische politiek defini
tief wordt afgerekend.
Reuzenplanten
in omgeving van
Tsjernobyl
MOSKOU (AP) - Een deel van
de vegetatie in de besmette zone
rond de kerncentrale van Tsjer
nobyl begint reusachtige afme
tingen aan te nemen, zo heeft
gisteren de Sovjetkrant Lenins-
koje Znamja bericht.
"Sommige planten vertonen
tekenen van reuzengroei", be
richtte de krant. Zo groeien er
nabij de bossen die door het ker
nongeluk in 1986 werden ver
woest, 'reuzenpijnbomen'.
Bladeren van populieren heb
ben een doorsnee van bijna 18
centimeter. Sommige takken en
bladeren zijn misvormd, en
meeldraden hebben de neiging
zich te splitsen, aldus de Lenins-
koje Znamja. Aan de bomen
ontluiken knoppen in een sei-
normaal slapen.
De krant ontzenuwde geruch
ten als zouden knaagdieren zich
in een straal van 30 kilometer
rondom de kerncentrale buiten
gewoon snel vermenigvuldigen
of als zou er in de besmette zone
helemaal geen teken van leven
meer te bespeuren vallen.
"Ofschoon er enkele geneti
sche afwijkingen zijn vastge
steld bij knaagdieren, zijn er in
hun conditie of gedrag geen ver
anderingen van betekenis opge
treden", meldde de Leninskoje
Znamja. De krant erkende wel
dat de populatie van elanden en
everzwijnen in de streek rond
Tsjernobyl is gedaald.
De kernramp in april 1986
kostte het leven aan zeker 31
mensen en de vrijgekomen ra
dioactiviteit maakte de
tie van meer dan 100.000
sen noodzakelijk.
ALOHADAK De Amerikaanse
raad voor de verkeersveiligheid
NTSB heeft de luchtvaartmaat
schappij Aloha Airlines uit Hawaii
verantwoordelijk gesteld voor het
ongeluk in april 1988 waarbij een
deel van het dak tijdens een vlucht
van een Boeing 737 van de maat
schappij werd weggeblazen. "De
kwaliteit van het onderhouds-en in
spectieprogramma van Aloha Airli
nes was beneden de maat", aldus de
NTSB in een rapport. Eén stewar
dess kwam om het leven en 59 pas
sagiers raakten gewond.
ATHENE De particuliere reis die
Daniëlle Mitterrand, de echtgenote
van de Franse president, onlangs
naar het door Kurden bewoonde
zuidoosten van Turkije heeft ge
maakt, heeft een nieuwe rimpeling
veroorzaakt in de betrekkingen tus
sen Parijs en Ankara. Deze waren al
labiel tengevolge van de Franse nei
ging, solidariteit te betuigen met
minderheden in Turkije.
door
Frans van Hasselt
Aanvankelijk ging het vooral om
Armeniërs, van wie er in Frankrijk
zelf ongeveer 500.000 leven, die in
sommige steden, zoals Marseille,
ook electoraal gewicht in de schaal
leggen.
In de jaren '70 was er geruime tijd
geen Turkse ambassadeur in Parijs
uit protest tegen het feit dat in Mar
seille in tegenwoordigheid van
hoogwaardigheidsbekleders een
monument was ingewijd ter her
denking van de honderdduizenden
Armeniërs die tijdens de Eerste We
reldoorlog in het Ottomaanse Rijk
werden afgeslacht.
De laatste jaren waren de Turks-
Franse betrekkingen zich aan het
herstellen, al bleef de Armeense
kwestie op de loer liggen en kwam
daar ook een Kurdische bij, doordat
in Parijs een instituut voor Kurdi
sche studies met openlijke rege
ringssteun - en donaties van me
vrouw Mitterrand - ging functione-
De Turkse ambassadeur in Parijs,
liter Turkmen, heeft zich nu be
klaagd over uitspraken die me
vrouw Mitterrand. Zij legde in eigen
land haar indrukken vast van de be
zoeken aan de kampen die de afge
lopen herfst in zuidoost-Turkije zijn
ingericht voor 36.000 Kurdische
vluchtelingen uit Iraq.
Franse ambassadeur
in Ankara, oud-journalist Eric Rou
leau, had haar daarbij begeleid. Tij
dens haar verblijf in Turkije had zij
zich van zulke uitspraken onthou
den omdat, naar ze zei, de plaatselij
ke situatie daarvoor te delicaat was.
Er woedt in dit gebied al sinds 1984
een guerrilla. Nog afgelopen maan
dag kwam het bij Eruh tot een ge
weldsuitbarsting waarbij aan Turk
se zijde twee en aan Kurdische vier
doden vielen.
Mevrouw Mitterrand bekritiseer
de op een persconferentie in Parijs
het beleid van de Turkse autoritei
ten die de vluchtelingen feitelijk in
gevangenschap zouden houden. Al
leen vanuit het kamp bij Diyarbakir
mogen kleine groepen mannelijke
vluchtelingen om de beurt het cen
trum van de stad bezoeken, waar zij
echter bij gebrek aan geld niet veel
anders kunnen doen dan urenlang
in een theehuis zitten.
Hopeloos noemde ze de situatie
in het tentenkamp bij Mardin en in
het kamp bij Mus, waar de vluchte
lingen in primitieve huizen zijn on
dergebracht. In Mardin zouden de
afgelopen winter 300 kinderen zijn
omgekomen bij temperaturen van
20 graden onder nul, terwijl de op
handen zijnde hete zomer nieuwe
slachtoffers zou eisen tengevolge
van uitdroging. Voor de 20.000 kin
deren onder veertien jaar was er in
het geheel geen onderwijs. Me
vrouw Mitterrand noemde de kam
pen 'drie tijdbommen' die kunnen
exploderen als de wanhoop van de
ouderen overloopt - het zou kunnen
komen tot collectieve zelfmoorden.
Wat de kampbevolking vergeefs
nastreeft is het verkrijgen van de of
ficiële status van vluchteling, die
Turkije hun niet wil verlenen. Me
vrouw Mitterrand bekritiseerde de
Turkse regering vooral vanwege
haar weigering, buitenlandse in
stanties gelegenheid te geven de
kampen rechtstreeks te steunen.
Alles moet lopen over de Turkse
Halve Maan, het Turkse pendant
van het Rode Kruis.
In de woorden van mevrouw Mit
terrand klonk ook kritiek door op
de regering van haar eigen land, die
Iraq wapens had verkocht en geen
vluchtelingen wil opnemen. Over
de openstelling van de grenzen voor
deze met de dood bedreigde vluch
telingen had ze contact opgenomen
met minister van binnenlandse za
ken Joxe, maar ze ging niet in op de
vraag of ze ook haar eigen echtge
noot had benaderd.
Inmiddels heeft de Kurdenleider
Mashud Barzani, ook in Parijs, ver
klaard dat sinds het bezoek van me
vrouw Mitterrand leidende figuren
uit de kampbevolking die haar had
den ontvangen en ingelicht, van
Turkse zijde aan een harde behan
deling waren onderworpen, met
verhoor, belediging en slaag. Vluch
telingen in primitieve huizen waren
bedreigd met terugkeer naar ten
ten, anderen kregen te horen dat ze
voor de keus zouden worden ge
steld van transport naar Iraq of ver
spreiding in west-Turije zonder de
mogelijkheid nog contact met el
kaar te onderhouden.
ADVERTENTIE
Bij regelmatige kwaliteitscontrole op duurzaamheid van onze
produkten is gebleken dat bij enkele in het verleden geproduceerde
modellen vroegtijdige slijtage van de aan/uit-schakelaar kan optreden.
In uitzonderlijke situaties kan dat tot oververhitting van
de schakelaar leiden, waarbij de kans op brandgevaar niet geheel uit
gesloten is.
Vanzelfsprekend wil Sony Nederland uit voorzorg en veilig
heidsoverwegingen deze schakelaar vervangen.
Het betreft hier de volgende modellen:
KV-2264EC (TXT) KV-2IXRD/XRTD KV-2230EC (TXT) KV-2256EC
KV-2764EC (TXT) KV-27XRD/XRTD KV-27XSC/XSTC KV-2756EC
Indien u in het bezit bent van één van de bovengenoemde
toestellen dan adviseren wij u de Sony servicelijn te bellen. Aangezien
het een beperkt aantal toestellen betreft verzoeken wij u vooraf het
type- en serienummer te noteren. Deze gegevens vindt u op de achter
zijde van de tv.
Belt u uitsluitend de gratis
Sony servicelijn: 06-0228888
Wij kunnen u dan meteen vertellen of de schakelaar van uw
toestel moet worden vervangen. Deze handeling zal - na telefonische
afspraak - gratis aan huis worden uitgevoerd en weinig tijd vergen.
De Sony servicelijn is bereikbaar van maandag tot en met
zaterdag van 08.00 uur tot 22.00 uur.
Tenslotte wijzen wij er nadrukkelijk op dat in overige modellen
gebruik is gemaakt van een ander type aan/uit-schakelaar.
N.B. Deze oproep geldt alleen voor diegenen die nog niet eerder
hebben gereageerd. SONY