Strenger optreden
uitbuiting vrouwen
(Jpstel Wederlands vwo: zessie is ai mooi Bi^tte Raskin
SURVIVAL
Hogere straf voor gedwongen seks
Basisonderwijs
in Maastricht
los van bisdom
Kleine autosmokkelaar
loopt zelden groot risico
RPF-programma: kabinet
moet vijf jaar lang regeren
'Handel in reëe-embryo's overdreven'
tom westen
kapsalon
ZATERDAG 20 MEI 1989
BINNENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (GPD) De vrouwenhandel zal harder worden aangepakt. De procureurs-ge
neraal, de hoogste justitieambtenaren bij de gerechtshoven, hebben daartoe besloten. Be
halve een hogere straf voor vrouwenhandel (maximaal zes jaar celstraf of een geldboete
van 1 miljoen gulden) willen de procureurs-generaal ook meer acties van andere instanties
tegen de vrouwenhandel. Voor de hogere straf ligt overigens al een wetsvoorstel in de
Tweede Kamer.
De procureurs-generaal deden dit
op basis van een aantal aanbevelin
gen van een werkgroep die eind
1977 door henzelf werd ingesteld. In
de werkgroep zaten mensen van
Justitie, Sociale Zaken, politie en
openbaar ministerie. Zij hebben be
sloten bij opsporing en vervolging
van vrouwenhandel harder op te
treden. Als schuldig aan vrouwen-
handei wordt degene beschouwd
die met geweld, bedreiging, mis
bruik of misleiding iemand tot pros
titutie brengt.
Schuldig is ook degene die enige
handeling onderneemt waarvan hij
weet of kan vermoeden dat de ander
erdoor in de prostitutie belandt.
Misbruik (uitbuiting) kan worden
verondersteld als de prostituée in
omstandigheden verkeert die niet
gelijk zijn aan de situatie van een
mondige prostituée in Nederland.
'Voorlichting in
de strijd tegen
seksueel misbruik'
DEN HAAG (ANP) - Het seksueel
misbruik van meisjes moet worden
bestreden door brede voorlichting,
samenwerking van hulpinstanties
op regionaal en plaatselijk niveau
en het bevorderen van deskundig
heid van beroepsgroepen die met
incest en seksueel misbruik hebben
te maken.
De ministers van sociale zaken en
werkgelegenheid, wvc en justitie
schrijven dat gisteren in een brief
aan de Eerste en Tweede Kamer en
de Emancipatieraad. Het schrijven
is een reactie op het vorig jaar ver
schenen, spraakmakende rapport
"Seksueel misbruik van meisjes
door verwanten" door de kinder
psychologe drs. N. Draijer.
Uit het in opdracht van Sociale
Zaken verrichte onderzoek van
Draijer bleekt dat 15 procent van de
ruim 1000 door haar ondervraagde
vrouwen tussen de 20 en 40 jaar in
hun jeugd wel eens seksueel is mis
bruikt door verwanten. Van ernstig
misbruik of misbruik door verschil
lende daders was sprake bij bijna 10
procent van de ondervraagden.
In hun brief stellen dé bewinds
lieden dat erkend moet worden dat
seksueel geweld op niet geringe
schaal voorkomt en dat er sprake is
van een in de maatschappij veran
kerde mentaliteit die seksueel ge
weld niet uitdrukkelijk afwijst. Zij
aantal maatregelen op
De procureurs-generaal zijn voor
stander van een aantal maatregelen
op het gebied van wetgeving. Zo
moeten in de Arbeidsomstandighe
denwet regels komen voor de ar
beidsomstandigheden van protitu-
MAASTRICHT (GPD) - De Stich
ting Basisonderwijs Maastricht
Binnenstad heeft niet gekozen voor
het onderwijsreglement van het bis
dom Roermond, maar conformeert
zich aan het Algemeen Reglement
van het Katholiek Onderwijs (AR-
KO), zoals dat werd opgesteld door
de bisschoppenconferentie. Dat
heeft het bestuur van die stichting
gisteren meegedeeld.
Het schoolbestuur zegt dat door
het reglement van het bisdom van
mgr. Gij sen de eigen verantwoorde
lijkheid hoe om te gaan met de ka
tholieke uitgangspunten onaan
vaardbaar worden beknot."Hier-
door zijn we schoolgemeenschap
pen die niet meer 'rooms-katholiek'
zijn volgens het kerkelijk recht,
maar bijzondere scholen die de
wens te kennen hebben gegeven op
katholieke grondslag te willen han
delen", aldus voorzitter S.Brouns.
Tot de stichting behoren enkele
scholen met in totaal 850 leerlingen.
ées. Voort dienen gemeenten zelf
bepalingen uit te vaardigen voor
seksinrichtingen.
Een ander voorstel behelst de ver
plichting voor seksexploitanten om
na te gaan dat er bij hen geen straf
bare feiten plaatsvinden. Prostitu-
ées bij hen moeten geen slachtoffer
van vrouwenhandel zijn. Seksex
ploitanten moeten er ook op toezien
dat voor hen werkende buitenland
se vrouwen zich regelmatig melden
bij de politie.
Er moet een vaste groep politie
mensen worden ingesteld om een
vertrouwensrelatie met seksexploi
tanten en prostituées op te bouwen.
Ambassades en andere instanties
die in het buitenland voor ons land
visa afgeven, moeten alerter zijn op
mogelijke vrouwenhandel. Bij de
uitgifte van visa moet men terug
houdender zijn bij risicogroepen.
Ambtenaren van burgerlijke
stand moeten alert zijn op mogelij
ke schijnhuwelijken en schijner-
kenningen. Papieren moeten beter
worden gecontroleerd. De opvang
en begeleiding van slachtoffers van
vrouwenhandel moeten beter. Des
kundigen en vertrouwenspersonen
moeten eerder ingeschakeld wor
den, mede om angst voor het doen
van aangiften of getuigenissen weg
te nemen. Extra aandacht is nodig
voor de culturele achtergrond van
de betrokkene.
Om de aanpak landelijk beter te
regelen willen de procureurs-gene
raal dat alle gegevens over vrou
wenhandel door de politie worden
doorgespeeld naar de centrale re
cherche informatiedienst (CRI) in
Den Haag.
DEN HAAG (GPD) De proble
men van Ellie van Kuijk met haar
autootje in Griekenland lijken te bi
zar om waar te kunnen zijn. "Maar
wat haar overkomen is, kan je in
principe in ieder land overkomen,
ook in Nederland, al ging het in haar
geval natuurlijk wel om een absurd
bedrag. Aan de andere kant, voor
belastingschulden kun je hier ook
in de gevangenis terecht komen.
Maar laten we eerlijk zijn, in prak
tijk zou zo'n geval in Nederland heel
anders lopen", aldus H.M. Dorpema
van de ANWB.
Zijn waarschuwing lijkt wat over
dreven, maar het is nog maar een
paar jaar geleden dat een paar Duit
se toeristen in Frankrijk grote pro
blemen kregen, toen hun auto was
gestolen. Ze werden plotseling ver
plicht tot het betalen van invoer
rechten, omdat de wagen door de
diefstal definitief op Frans grondge
bied zou blijven en dus was 'inge
voerd'. En aangezien de Franse btw
op auto's destijds op 33,3 procent
lag, tikte dat hard aan.
Vooral Turkije en Griekenland
zijn volgens Dorpema streng bij de
invoer van auto's. Toeristen krijgen
in hun paspoort een stempel, waar
op staat dat ze met een auto het land
binnen zijn gekomen. Wie met zo'n
stempel, maar zonder wagen het
land verlaat, krijgt direct te maken
met de invoerbelasting. En zoals het
geval van Van Kuijk blijkt, komen
de Griekse, maar ook de Turkse au
toriteiten dan met forse aanslagen.
In de meeste Europese landen be
staat een dergelijke strenge contro
le niet. "Bovendien reageert men
lang niet overal even streng als ie
mand op autosmokkel wordt be
trapt. De ervaring leert dat dat zelfs
van de ene tot de andere politie
functionaris kan verschillen", aldus
Dorpema, die het overigens een
goede zaak zou vinden als die regels
overal in Europa gelijk werden ge
trokken.
Wie in Nederland een auto in
voert, moet net als in Griekenland
belasting betalen. Die bestaat in ons
land uit twee delen: de bijzondere
verbruikersbelasting (bvb) en de
btw. De hoogte van de invoerrech
ten wordt bepaald door de leeftijd
en de cataloguswaarde die de auto
in Nederland heeft. Voor een paar
jaar oude Eend zal dat dus om een
vrij gering bedrag gaan.
Binnen de Europese Gemeen
schap, en daar valt Griekenland ook
onder, is echter afgesproken dat
mensen die van het ene naar het an
dere land verhuizen, van dergelijke
belastingheffing gevrijwaard kun
nen blijven. Dat geldt niet alleen
voor auto's, maar ook voor de overi
ge inboedel waar normaal invoer
rechten op worden geheven.
Om voor zo'n vrijwaring in aan
merking te komen, moet degene die
verhuist, een vergunning aanvra
gen in het land waar hij naar toe
gaat. Dat kan in het land zelf, wan
neer de verhuizing al achter de rug
is. Maar wie zeker van zijn zaak wil
zijn, kan de kwestie volgens het mi
nisterie van financiën beter vooraf
regelen. Dat voorkomt problemen
zoals Van Kuijk ze heeft gekregen.
Zo'n vergunning wordt alleen af
gegeven als de goederen aan be
paalde voorwaarden voldoen. Die
zijn overigens overal in de EG ge
lijk. Een auto moet bijvoorbeeld
minstens een half jaar oud zijn en
mag tot een jaar na de invoer niet
worden verkocht. Wie zich daar niet
aan houdt, kan achteraf nog voor
flinke kosten komen te staan.
Hoewel bij nieuwe auto's altijd in
voerrechten moeten worden be
taald. is het in bepaalde gevallen lu
cratief om een wagen toch over de
grens te kopen. De Consumenten
bond vergelijkt regelmatig hoeveel
een Nederlandse autokoper er aan
kan verdienen als hij de moeite van
het invoeren voor lief neemt en zijn
auto net over de grens in België aan
schaft. Het voordeel voor de koper
kan variëren van een gulden of 1100
voor tot meer dan 13.000 gulden.
Volgens het ministerie van finan
ciën komt het wel voor dat mensen
de invoerrechten proberen te ontlo
pen door met een buitenlands ken
teken te blijven rijden. Dat is straf
baar, "Maar als we mensen daarop
betrappen, komen ze hier niet in de
gevangenis", aldus een woordvoer
der, "Zeker niet als het om de in
voer van een oude Eend gaat. Als
belastingschulden hebben,
we goederen in beslag en
proberen we eruit te halen wat er in
zit. In de gevangenis kom je in Ne
derland alleen als het om echte gro
te fraudezaken zaak. En dan is het
een kwestie die aan de strafrechter
wordt voorgelegd".
BOEKHANDEL KOOYKER VIERT FEEST!
ALWEER JAAR
OP DE BREESTRAAT!
Op donderdag 25 mei van 19.00 - 21.00
staat INDONESIË centraal
Wij bieden u een ruim assortiment boeken
over dit land.
TINO WIYAT
begeleid door Michiel Roelse
(van de groep Mutiara Indonesia)
f-f-f i zorgt voor de muzikale omlijsting.
Wij heten U van harte welkom op deze avond!
Boekhandel Kooyker bv
KOOYKER Breestraat 93. 2311 CK Leiden.
s,ndsi863 Tel. 071-160503
DEN HAAG (ANP) - De Reforma
torische Politieke Federatie (RPF)
wil de zittingsduur van de beide Ka
mers der Staten-Generaal te verlen
gen van vier tot vijf jaar. Als het
land vijf jaar met vaste hand wordt
geregeerd krijgt het kabinet meer
ruimte voor ontwikkelen en uitvoe
ren van beleid. Dit zegt de RPF in
haar gisteren gepresenteerde ont-
werp-verkiezingsprogramma 'Ge
roepen tot Gerechtigheid'.
De RPF legt voor de volgende ka
binetsperiode de klemtoon op de
schoonmaak van het milieu. Behal
ve voor maatregelen ter beperking
van het autoverkeer moet vier mil
jard gulden voor het milieubeleid
worden gereserveerd. Daarnaast
wil de partij van fractieleider Leer
ling voor het milieu enkele miljar
den guldens vrijgemaken door hef
fingen en milieufondsen in te stel
len. De aardgasbaten moeten van
liev|rlee worden benut voor het
milieubeleid, aldus de RPF.
De partij vindt dat het tot nu toe
gevoerde economisch herstelbeleid
krachtig moet worden voortgezet.
bewaring in Haarlemss giste- financieringstekort moet in
1993 tot 3 procent zijn terugge
bracht en de collectieve lastendruk
RPF voor totaal 8 miljard gulden
worden bezuinigd.
Extra inkomsten kan de staat ver
werven door belastingontduiking
en sociale fraude scherper te bestrij
den. Er moeten meer staatsaande-
len worden verkocht en de groei
van het aantal wao'ers moet worden
tegengegaan.
RPF-fractieleider Leerling heeft
vandaag op de federatieraad van
zijn partij in Putten gezeg dat de
kiezer op 6 september de WD moet
afstraffen voor haar houding bij het
forceren van de kabinetscrisis het
eigen partijbelang hoger te achten
dan het landsbelang.
De RPF huldigt weliswaar het
principe dat een kabinet de volle ka
binetsperiode uit moet zitten, maar
Leerling verheelde niet dat de val
van Lubbers-2 de RPF niet slecht
uitkomt. Immers, door de crisis is
het kabinet de kans ontnomen de
door de RPF met afschuw bekeken
aanpassing van het euthanasiever-
bod door de Kamer te krijgen.
HAARLEM Het gerenoveerde huis
ren in gebruik genomen. De capaciteit van de beroemde dan wel beruchte
Koepel is uitgebreid van 151 naar 171 cellen. De komende weken komen er
nog 53 celplaatsen bij. De toren op de foto is de nieuwe wachttoren, die De m0et minstens stabiel blijven. In to-
Satelliet is gedoopt. «oto ANP) taal moet naar de mening
BERGEN OP ZOOM (GPD) - De veldpolitie van het
korps rijkspolitie in Noord-Brabant heeft de berichten
over handel in opgezette ongeboren reekalfjes of bok
jes schromelijk overdreven. Het merendeel van de em
bryo's, die opgezet op een schoorsteenmantel staan,
komen uit aangereden reegeiten. Ze zijn niet het
slachtoffer geworden van een stroper, die een gat in de
markt heeft ontdekt.
Dat zegt poelier J. de Koning uit Bergen op Zoom.
Hij bevestigt dat er handel is in ongeboren reekalfjes,
die opgezet 400 gulden opbrengen. Maar een illegaal
karakter heeft die handel niet, beweert de poelier. Gis
teren bracht de politie een aangereden reegeit bij hem
binnen. De twee dode kalfjes in het moederdier wor
den door hem opgezet en komen met toestemming
van de overheid legaal in de handel terecht.
Onlangs trok de veldpolitie in Noord-Brabant in
pers en op tv fel van leer tegen niets ontziende stropers
die juist in de maand mei drachtige reegeiten met een
welgemikt schot zouden doden en de embryo's uit het
kadaver halen. Volgens de commandant van de veld
politie in Breda, adjudant P. de Jong, gaan de stropers
daarbij meedogenloos te werk.
die zijn getroffen of zullen worden
op het gebied van voorlichting of
preventie, verbetering van de signa
lering van seksueel misbruik, het
ingrijpen van politie en justitie, de
hulpverlening aan slachtoffers en
de aanpak van de daders.
Binnenland kort
Zuidpool
Het kabinet-Lubbers heeft tot en
met 1992 2,3 miljoen gulden per jaar
over voor Zuidpoolonderzoek. Dat
blijkt uit de eerste twee delen van
een driedelige achtergrondnotitie
van minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken). De notitie is ge
maakt ter voorbereiding van het
overleg deze maand in Parijs over
Antarctica.
Volkstelling
De volkstelling in ons land is defini
tief van de baan. Het kabinet is gis
teren akkoord gegaan met het voor
stel van minister De Korte van eco
nomische zaken om een wetsvoor
stel in te dienen waarin de Volkstel
lingen wet wordt ingetrokken.
Kruisraketten
Voor de Hoge Raad der Nederlan
den, het hoogste rechtscollege van
ons land, diende gisteren het proces
van de stichting 'Verbiedt de kruis
raketten' tegen de Staat. De centra
le vraag in deze zaak is of het ge
rechtshof in Den Haag de vorderin
gen van de stichting op juiste gron
den heeft afgewezen. Eén van die
gronden was dat het plaatsingsbe-
sluit niet in strijd zpu zijn met het
volkerenrecht.
Plaatsnamen
Het bestuur van de Stichting tegen
Friese plaatsnamen gaat in beroep
tegen het vonnis van de president
van de rechtbank in Leeuwarden
mr. W. van den Berg inzake het kort
geding tegen de gemeente Tietjerk-
steradeel. De Stichting, waarin
meerdere bedrijven en particulie
ren zijn verenigd, eist de terugkeer
van de Nederlandse namen op de
ANWB-borden.
Wapenvondst
De Alkmaarse rijkspolitie heeft gis
teren samen met de douanerecher
che en de Explosieve Opruimings
dienst in twee vrachtwagencontai
ners opnieuw zware vuurwapens en
een hoeveelheid munitie aangetrof
fen. Dit heeft een politiewoordvoer
der bekendgemaakt. Eerder vond
de politie op 28 april twee contai
ners met wapentuig.
AKO-prijs voor
Vlaamse auteur
i 7% T 111 9 9 I Vlaamse auteur
"Een gemakkelijke opgave, waar ik
aardig mee uit de voeten kon",
meende Iris van Koppen van het
College Leeuwenhorst. Zij had
evenals vele andere vwo-leerlingen
gistermorgen bij het Nederlands
een stelopdracht op het examen
programma staan. Overigens zwak
ten zij en haar mede-leerling Jo-
chem van Denzen het optimisme
ook wat af door op te merken dat zij
hopen op een 'zessie' en dat wat het
meer oplevert mooi meegenomen
De schoolleiding van het Noord-
wijkerhoutse college had bij de op
stelmogelijkheid gekozen voor de
zogenoemde B2-opdracht. De leer
lingen hebben een jaar aan de be
paald -onderwerp gewerkt en over
dat onderwerp werden twee op
drachten verstrekt, waaruit de leer
lingen konden kiezen. Scholen die
daar niets voor voelden kregen een
Bl-iopdracht uit 'Zoetermeer'. De
school kon kiezen uit 10 mogelijke
examen-onderwerpen.
Homofilie was de opdracht voor
Iris van Koppen, terwijl Jochem
van Denzen als onderwerp 'de toe
komstige mens volgens de Neder
landse letterkunde en wat de huidi
ge mens van hem kan leren' had ge
kozen. Zowel Iris als Jochem had
den de indruk dat zij in dat jaar vol
doende van hun onderwerp hadden
opgestoken en dat kwam mooi van
pas bij het examen.
Ook docent H. ter Mors had de in
druk dat de leerlingen nut hebben
gehad van het bestuderen van hun
onderwerp. "Zelf heb ik de indruk
dat een door het ministerie ver
strekt onderwerp tot gezwam kan
leiden. Nu hebben ze voor een eigen
onderwerp gekozen en daar sta je
toch wat meer achter dan een vrij
onderwerp", merkte Ter Mors op.
De meeste leerlingen hadden voor
een literatuuropdarcht gekozen.
"Dan snijdt het mes aan twee kan
ten. De boeken komen op de boe
kenlijst en je kunt ze ook gebruiken
voor het Nederlands".
Overigens wordt het resultaat van
het eigen onderwerp wat zwaarder
gewogen dan de door het ministerie
geleverde opdrachten. "Dat is lo
gisch", aldus Ter Mors. "Ze hebben
zich een jaar lang kunnen voorbe
reiden en dan mag je ook wat meer
verlangen". Ook andere leerlingen
vonden het prima dat ze een opstel
konden maken over hun eigen on
derzoek.
Geschiedenis
Het vak waar gisteren op alle ni
veaus in het voortgezet onderwijs
examen in werd gedaan was ge
schiedenis. Mavo, havo en vwo had
den een zware dobber aan de op
drachten over China en Indonesië.
"Het viel me tegen. Er werden vra
gen gesteld over onderwerpen die
wij in de klas niet hebben behan
deld", aldus Bas van Rooijen van de
Titus-Brandsma mavo in Arnhem.
Een 17-jarige studiegenoot was het
met hem eens. 'Het was een zwaar
examen. Vooral de open vragen wa
ren moeilijk. Ze waren op een inge
wikkelde manier geformuleerd".
Hun leraar Piet Driessen onder
streepte de kritiek. "De leerlingen
kregen een overdosis aan informa
tie te verwerken. Voor een mavo
scholier was het knap moeilijk daar
uit het juiste antwoord te destille-
Moeilijk, moeilijk, moeilijk,
klonk het ook binnen de gelederen
van het vwo over het examen ge
schiedenis. Vooral de opstelop
dracht waar een uiteenzetting gege
ven moest worden over de verhou
ding tussen China en Japan in de
periode 1925 en 1945 is de meeste
vwo-leerlingen zwaar tegengeval
len. Hiervoor moesten zij gebruik
maken van vijf teksten.
Ook docent C. van Hulten-de
Vries van de Rijks Scholengemeen
schap in Heerenveen was niet over
deze zware opdracht te spreken. "Ik
had eerder een opstel verwacht over
de verhouding tussen China en de
Sowjet Unie of een verhaal over de
Culturele Revolutie. Dit laatste is in
het examen nauwelijks aan de orde
geweest".
In vergelijking met het mavo-exa
men geschiedenis werd er bij de
vwo'ers maar weinig aandacht be
steed aan de soevereiniteitsover
dracht. Zo bleven vragen over de
politiek van de Nederlandse rege
ring ten tijde van de onafhankelijk
heid van Nederlands-Indië achter
wege.
Voor de havo-kandidaten was ge
schiedenis ook al niet eenvoudig.
Op de christelijke scholengemeen
schap het Griftlandcollege in Soest
hadden de leerlingen er maar één
oordeel over: te moeilijk.
Soevereiniteit
Geschiedenis havo bestond uit
twee onderwerpen: de Nederlandse
koloniale verhouding in Oost-Indië
tot aan de soevereiniteitsoverdracht
in 1949, en China in de periode 1925
tot 1988. Volgens mevrouw De
Groot waren de opdrachten zeker
niet moeilijker dan vorig jaar. Ze
had ook niet de indruk dat de leer
lingen zich niet goed hadden voor
bereid.
De 17-jarige Alet Verrips uit Soest
vertolkte na afloop van het eindexa
men de gevoelens van bijna alle 47
leerlingen. "Het waren niet alleen
leervragen, je moest écht de nodige
kennis in huis hebben om ze te be
antwoorden. Het was echt te moei
lijk, heus waar".
Havo-leerlingen die naast ge
schiedenis ook nog economie in
hun vakkenpakket hadden, kwa
men er helemaal slecht vanaf. "Dit
examen toas van hoog niveau", be
oordeelde leraar L. Garbiëls van de
Roncalli-scholengemeenschap in
Bergen op Zoom het havo-<
economie. De vragen gingen
zes onderwerpen: mi
het model van Keynes toegepast op
een ontwikkeld en een onderont
wikkeld land, de betalingsbalans,
het Europees monetair stelsel, de
belastingschijven en het geld- en
bankwezen. Vooral de opdracht
over de belastingschijven kostte de
kandidaten veel hoofdbrekens.
Hier volgen de officiële uitslagen v
i de
18 f
i 19 t
ADVERTENTIE
Een nieuwe, gewaagde haarlijn voor
mannen. Origineel, verrassend en
best wel een beetje gewaagd Zowel
voor lang als kort haar. Kom dus naar
Tom Westen Kapsalon, als je durft
Want dan zit je haar beter dan ooit!
071 132947
I iel 071 174270
01720 73848
ook open op maandag en koopavond
vwo duits, mavo economie en lbo han-
del'skennis.
Vwo Duits
IC 2A 3A 4B 5C 6D 7B 8A 9A 10D 11C
12D 13A 14B 15C 16C 17B 18D 19A 20A
21A 22A 23D 24D 25C 26D 27A 28D 29C
30C 31C 32B 33D 34B 35A 36C 37B 38B
39D 40 A 41B 42D 43C 44B 45B 46D 47C
48B 49D 50C
Leao(c) handelskennis 1
ID 2B 3D 4C 5B 6B 7A 8D 9D IOC 11C
12A 13A 14C 15B 16D 17D 18B 19D 20B
21B 22C 23A 24A 25C 26D 27C 28D 29A
30A 31D 32A 33B 34A 35A
Lmo(c) handelskennis 1
IA 2A 3B 4A 5A 6C 7D 8B 9E 10D 11C
12C 13B 14A 15C 16B 17B 18D 19B 20B
21B 22C 23B 24A 25B 26B 27A 28B 29B
30D 31B 32B 33A 34B 35D 36A 37A 38C
39A 40F 41B 42C 43B 44B 45F 46D 47C
48B 49C 50D
Leao (c) handelskennis 1
ID 2B 3D 4C 5B 6B 7A 8D 9D 10C 11C
12A 13A 14C 15B 16D 17D 18B 19D 20B
21B 22 C 23A 24A 25C 26D 27C 28D 29A
30A 31D 32A 33B 34A 35A 36- 37- 38- 39-
40-41-42- 43- 44-45-
Lmo (c) handelskennis 1 IA 2A 3B 4A
5A 6C 7D 8B 9E 10D 11C 12C 13B 14A 15C
16B 17B 18D 19B 20B 21B 22 C 23B 24A
25B 26B 27A 28B 29B 30D 31B 32B 33A
34B 35D 36A 37A 38C 39A 40F 41B 4
2C43B 44B 45F 46D 47C 48B 49C 50D
Examens voorlopige uitslagen De
voorlopige uitslagen va
schiedenis van mavo t
volgt uit. De havo- en
stonden enkel uit open vragen daar ko
men geen uitslagen van.
1^2E 3B 4A 5A 6A 7A 8B 10D 1 IB 12C
13C 14B 15B 16D 17B 18B 19 en 20 open
vraag 21B 22A 23D 24D 25C 26B 27B 28C
29A 30A 31C 32F 33B 34C 35A 36C 37B 38
t/m 40 open vragen
Lbo/mavo-d
1B 2B 3B 4C 5C 6A 7C 8C 9B 10C 11A
12E 13C 14B 15A 16B 17B 18B 19 en 20
open vraag 21B 22C 23B 24C 25D 26E 27B
AMSTERDAM (ANP) - De Vlaam
se auteur Brigitte Raskin heeft de
AKO Literatuurprijs 1989 gewon
nen met haar debuut 'Het Koe
koeksjong'. De voorzitter van de ju
ry, Erik Jurgens, maakte dit vrijdag
in het Amsterdamse Amstelhotel
bekend. Eerdere prijswinnaars wa
ren J. Bernlef met 'Publiek Geheim'
en Geerten Meijsing met 'Verander
lijk en Wisselvallig'.
De AKO-literatuurprijs is be
doeld om op brede schaal interesse
te wekken voor Nederlandstalige li
teratuur. De winnaar krijgt een be
drag van 50.000 gulden en kan zich
een jaar lang zonder financiële druk
wijden aan zijn of haar literaire
werkzaamheden.
Een aantal uitgeverijen had dit
jaar 192 boeken ter beoordeling aan
de jury voorgedragen. Onder de uit
eindelijk genomineerden kwamen
de namen voor van schrijvers als
Bernlef, Helene Nolthenius en Ru-
die Kousbroek. Daarnaast behoor
de ook de Vlaming Leo Pleysier met
het boek "Wit is altijd schoon", een
blije monoloog over de dood, tot de
genomineerden.
Campagne tegen
dienstneming in
leger Zuidafrika
UTRECHT (ANP) De Vereniging
Dienstweigeraars, Pax Christi Ne
derland en de Anti-Apartheidsbe
weging Nederland starten een cam
pagne om de houding van de Neder
landse regering ten opzichte van
Zuidafrikaanse dienstweigeraars te
veranderen. "Nederland zou niet
moeten toestaan dat zijn onderda
nen militair betrokken zijn bij de in
standhouding van de apartheid", al
dus de drie organisaties.
De manifestatie 'Weiger dienst
aan apartheid' zaterdag in Utrecht
is het begin van de campagne. Tot
nu toe stellen zowel regering als
Tweede Kamer zich terughoudend
op tegenover het probleem dat Ne
derlandse jongens in Zuidafrika in
dienst moeten. Door een wetswijzi
ging hebben in Zuidafrika wonende
buitenlanders sinds 1984 ook de
Zuidafrikaanse nationaliteit. Onder
hen bevinden zich ongeveer 35.000
Nederlanders, van wie er naar
schatting 4500 dienstplichtig zijn.
