Italië in de ban van de waarheidstelevisie
ALMONDE
Temfaybv.
'Laat lepra ook jóu
een zorg zijn'.
'Meneer u liegt, u bent wel bij de moord betrokken'
Giro 50500 Bank70.70.70.929
Donatella Raffai, Luigi de Navasquez en Paolo Guzzanti presenteren 'Wie
heeft hem gezien' (foto boven). Met de eerste uitzending al schoot het team
raak met een programma rond het verdwenen Amerikaanse meisje Jennifer
(foto rechts op de achtergrond) die werd opgespoord. (foto s gpd>
'TV verita, waarheidstelevisie'. Zo
worden de programma's genoemd
die sinds een paar maanden
wekelijks in Italië worden
uitgezonden. Show en quiz zijn
geheel uit de mode, de nieuwe trend
is 'waarheids-tv'. Semi-journalistiek
programma's waarin de televisie
zichzelf promoveert tot detective,
rechter en sociaal werker. Naast de
show 'Ik biecht op', waarin mensen
over hun meest intieme problemen
vertellen, zijn er nu ook 'Wie heeft
hem gezien' en 'De leugendetector'.
Iemand die in het nieuws heeft
gestaan vanwege een delict, wordt
daarin onderworpen aan een test met
de leugendetector. Aan het eind
spreekt de programmamaker het
oordeel uit. 'U heeft de moord niet
zelf gepleegd, maar u was er wel bij
betrokken".
door Marjon van Royen
"Meneer u liegt". De man op de stoel
begint te zweten. Er zijn elektroden
over zijn hele lichaam geplakt. Een
band om zijn pols, en een band om
zijn romp. De man zit muurvast aan
de stoel gesnoerd. "Ik lieg niet",
roept hij wanhopig.
Er zijn camera's op hem gericht. En hij
knippert in de verblindende lichten. De
man hakkelt en stottert: "Als ik aan die
moord denk, dan raak ik geëmotio
neerd". "Meneer", onderbreekt de pro
grammamaker streng, "onze apparatuur
is objectief en wetenschappelijk. Profes
sor Whaley is de grootste expert van
Amerika. En hij heeft vastgesteld dat u
liegt. U bent bij de moord betrokken".
Een corpulent mannetje, professor
Whaley blijkbaar, haalt langzaam zijn
dikke vinger over de grafieken. De hart
slag van de man op de stoel wordt door
de microfoons versterkt. "Op vraag 5
heeft de patiënt niet de waarheid geant
woord," zegt Whaley koel. "Op vraag 6
heeft de patiënt wel de waarheid geant
woord. Op vraag 7...".
Echt
Dit is een scène uit het programma 'De
leugendetector' dat wekelijks wordt uit
gezonden door de Italiaanse staatstelevi
sie RAI. Het is geen verfilming van een
gebeurtenis in een louche martelkamer,
of een derderangs politieserie. Het is
écht. Onder de nieuwsgierige ogen van
zo'n 20 miljoen Italiaanse televisie
kijkers wordt elke week een man of een
vrouw, die in Italië in het nieuws heeft
gestaan vanwege een moord, een corrup
tieschandaal of een ander delict, in de
studio's van de Italiaanse staatstelevisie
onderworpen aan een test met de leugen
detector.
Het apparaat, zo laten de programma
makers niet na te benadrukken, komt
'rechtstreeks uit Amerika'. Het is het
neusje van de zalm in de waarheidstech
nologie, en het wordt op de 'belangrijk
ste politiebureaus in Amerika' gebruikt.
Niet gehinderd door enige voorzichtig
heid slingert het programma 'De leugen
detector' op deze manier elke week zijn
wetenschappelijk vastgestelde waarheid
over de schuld of onschuld van een bur
ger de wereld in.
Het programma duurt meer dan een
uur. De uitzending wordt omhangen met
sappige scènes waarin de hele misdaad
wordt nagespeeld. Lekker veel bloed,
liefst ook wat naakt Er zijn ook echte op
namen in nachtclubs, in gevangenissen,
en er worden straatinterviews gehouden.
Willekeurige burgers spreken zich uit
over de vermeende schuld van een me
deburger. En dan, na een uur nadat we
de leugendetector aan het werk hebben
gezien spreekt de programmamaker,
geposteerd onder een grote Vrouwe Jus-
titia van gips het definitieve oordeel uit.
"Dames en heren", zegt de program
mamaker terwijl hij recht in de camera
kijkt, "wij hebben vanavond objectief
vastgesteld dat meneer R. de moord niet
zelf heeft gepleegd, maar er wel bij is be
trokken. Goede avond en tot de volgende
week". Meneer R. protesteert, maar dat
doet er niet toe. Waar het om gaat is het
spektakel. De televisie die de waarheid
ontdekt. De televisie die geen verslag
meer doet, maar gebeurtenissen zelf laat
plaatsvinden. De televisie die bepaalt
wie schuldig is. En wat doet het er dan
toe dat een officiële rechtbank enkele
maanden geleden dezelfde meneer R.
van zijn 'misdaad' heeft vrijgesproken.
TV verita. De 'detective-tv' of de 'waar
heidstelevisie', zo wordt de nieuwe trend
genoemd die sinds een paar maanden op
de Italiaanse televisieschermen te zien
is. De grote shows met dure prijzen, de
quizzen, en de familiespelletjes, ze zijn
helemaal uit de mode geraakt. Zelfs de
beroemde stripteaseshow, waarin blo
zende huisvrouwen avond aan avond
worstelen met de haken en ogen van hun
pikante, door de televisie uitgereikte on
dergoed, is de slag om de kijkcijfers aan
het verliezen. De nieuwe trend is waar
heids-tv. TV uit het leven gegrepen. Het
zijn semi-journalistieke programma's,
waarin de televisie zichzelf promoveert
tot rechter, detective en sociaal werker.
Zonder terughoudendheid wordt er ge
woeld in de privélevens van mensen.
Nu is de Italiaanse televisie nooit een
toonbeeld geweest van het subtiel om
springen met gevoelens. Snikkende
mensen, lekker veel tranen,mevrouwtje
hoe voelt het naast uw dode zoon?'. Daar
zitten de journaals al jaren mee vol. Het
nieuwe van nu is dat menselijk leed en
ellende dienen als spektakel op zich.
Zo is er sinds een tijdje het programma
Io confesso (Ik biecht op). Achter een
matglazen wandje, niet herkenbaar voor
de kijker, komen mensen in de studio
van het derde net van de staatstelevisie
dagelijks hun meest intieme problemen
vertellen. "Ik doe het al acht jaar met
mijn dochter", is het verhaal van de een.
"Ik heb aids opgelopen tijdens een slip
pertje", is de biecht van de ander.
Homoseksualiteit, sadomasochisme,
oplichting en bedrog passeren de revue.
De roodharige dame die het programma
leidt is geknipt voor haar rol. "Maar is er
dan niets meer dat u bindt?", vroeg ze
onlangs, tot tranen bewogen, aan een
biechter die het leven niet meer zag zit
ten. "Ik vind het vreselijk", huilde de
vrouw, "om zoiets afschuwelijk droevigs
te moeten horen". Ze zweeg, ze zuchtte,
en ze vroeg: "En de liefde dan?". Stilte.
"Bindt zelfs de liefde u niet meer aan het
leven?".
Sinds een paar weken is er een nieuw
programma bijgekomen in de reeks 'uit
het leven gegrepen'. Elke zondagavond
zendt het derde net van de staatstelevisie
het programma uit Chi l'ha visto uit. Het
programma, letterlijk 'Wie heeft hem ge
zien', lijkt in sommige opzichten op het
Nederlandse programma 'Opsporing
verzocht'. Maar op een aantal belangrijke
punten is de formule toch fundamenteel
anders.
Zo zijn het bijvoorbeeld geen politie
mensen, maar burgers die vragen om de
opsporing van vermiste personen. Ook is
het niet de politie, maar de leiding van
het televisieprogramma zelf die de
speurwerkzaamheden coördineert. Ver
der worden de telefoongesprekken met
mensen die iets hebben gezien of aanwij
zingen geven, live in de studio gevoerd,
zodat het hele land kan meegenieten.
Tenslotte gaat het niet om mensen die
gezocht worden door de justitie, maar
om mannen en vrouwen die om de een of
andere reden weggegaan zijn van huis.
"Ik zie het als een humanitair gebaar van
de televisie, om familieleden uit het gru
welijk lijden te helpen, dat optreedt wan
neer een geliefd persoon opeens ver
dwijnt", zegt de presentatrice van het
programma, Donatella Raffai. Meteen al
bij de eerste aflevering van het program
ma schoot de ploeg van mevrouw Raffai
raak. De vader van een jonge Amerikaan
se vrouw, Jennifer geheten, vroeg om de
opsporing van zijn dochter. Negen
maanden daarvoor verdween zij opeens
van de NAVO-basis bij Napels waar ze
werkte.
Tot in de kleinste details werden in het
programma de laatste dagen van Jenni
fer beschreven. Haar privé-leven werd
uitgeplozen, en ook haar psyche werd
doorgenomen. "Ze heeft een zeer labiel
karakter". Pittige filmpjes over het los
bandige seksuele leven van Jennifer, en
opnamen die het overmatig alcoholge
bruik van het meisje moesten illustreren,
sierden de avond op.
"Het televisiepubliek is nou eenmaal
niet geïnteresseerd in foto's. Het publiek
wil een geschiedenis", zo stelt mevrouw
Raffai. En het publiek was geïnteres
seerd. Er kwamen talloze telefoontjes
binnen. In de studio zat ook Jennifer's
vader. Steeds weer mocht hij vertellen
hoe bang hij was dat zijn dochter dood
zou zijn. "En wat denkt u ervan," vroeg
Raffia aan de Amerikaanse expert die
ook in dit programma niet mocht ontbre
ken. "Is Jennifer dood of levend?".
"Dood," zei de expert. "Ze is vast en ze
ker dood".
Verliefd
Maar Jennifer was niet dood. Wat bleek:
sinds negen maanden leefde ze rustig, in
een klein plaatsje in het Zuiditaliaanse
Calabrië samen met een Marokkaanse
vriend op wie ze verliefd was geworden.
Een politieagent uit de buurt had het ge
zicht van het meisje in het televisiepro
gramma herkend. Hij waarschuwde de
programmamakers, en zo werd Jennifer
een dag later opgespoord.
De omarming met haar vader werd
door de Italiaanse televisie in alle stan
den verfilmd. De tranen, de spijt, de kus
sen, maar uiteindelijk ook het afvoeren
van Jennifer naar de Amerikaanse mili
taire rechtbank waar ze nu zal worden
veroordeeld voor desertie uit het leger.
Trots verklaart mevrouw Raffai dat 'de
televisie in staat is gebleken om zelf ge
beurtenissen te veroorzaken'. Volgens
haar is dat het bewijs van de macht van
de televisie, en ook van de hulp die het
medium kan bieden aan mensen in de
problemen. Maar heeft iemand ooit aan
Jennifer gevraagd of ze wel opgespoord
wilde worden?
UITGAANSTIPS
LIVE MUZIEK
in Jazz-café de Ouwe Stal door de Little Steamband
op zondag 21 mei van 19 tot 23 uur Jazzcafé de
Ouw Stal Herenstraat 43 Leiden.
KUNST EN ANTIEK
ANTIEKBOERDERIJ HOEVE
Duizenden m broodkasten. glaskasten, eethoeken,
salontafels, secretaires, commodes, dekenkisten enz
EIKEN en SPAANS. Klein-antiek. Veel BLANKGRENEN
allergrootste keus van Nederland
Bezoek onze
showrooms
voor antieke Franse
kasten, eethoeken,
salontafels en kasten
voor uw tv
TEVENS exclusieve
verlichting.
Hoofdweg 629
J. C. Beetslaan 2
Hoofddorp
Tel. 02503-13354/14649
Dagelijks geopend Vrijdagavond koopavondyJ
T.k. 2 antieke handge
maakte matting-stoeltjes
ƒ1000,-. Tel. 071-
219457.
T.k. antieke Mechelse
kast. Vr.pr. 1500,-. tel.
071-219748.
T.k. Franse voltaire
1850, is opnieuw gestof
feerd, tel. 071-213007.
T.k. antieke eiken fraaie
kuifspiegel en antieke
koperen doofpot, tel.
140083.
T.k. antieke piano ge
stemd ƒ1200,- T:
123839.
250 klassieke, oude
ANTIEKE
KLOKKEN
12 mnd. garantie, in
koop, inruil elke klok.
Ook voor restauratie.
Dinsd. gesloten, Molen
straat 11. Hillegom cen
trum. Tel. 02520-15204.
HUIS"
|:^DIEREN4X
HONDENSALON
Maristella voor een juiste
vachtbehandeling, trim
men. plukken, scheren,
wassen. A. Piket Rood-
borststr. 47, Leiden.
071-153876.
T.k. Tjordenpaard 3 jr
wpn paard 12 jr. tuig-
paard ook onder de man
zeer lief 12 jr ook ver
huur van paarden. 079-
424990 bgg 071-
130436.
ROZENSTEYN
Hondenkapsalon. Erva
ren vachtverzorgers
voor honden en lang-
haarkatten. Tevens hon
den en kattenpension.
Leiderdorp, 01714-
12470 Halen en brengen
mogelijk.
T.k.a. 2 Perzische kit
tens kl. blauw en blauw
wit. tel.: 071-216925.
Gratis af te halen lieve
hond (reu) 4 jr. oud,
waaks. Tel. 071 -223425.
T.k. Labrador pups met
stamboom, tel. 02521-
1 7565.
Al twintig jaar vecht de NSL tegen de lepra. Er zijn in
de derde wereld nog ruim 10 miljoen slachtoffers van
deze afschuwelijke ziekte. Bestrijding en genezing
vergen veel geld. Help daarom nu met een bijdrage,
zodat lepra ook jóu een zorg is.
Nederlandse Stichting voor Leprabestrijding
Wibautstraat 135,1097 DN Amsterdam, Tel. 020 - 93 89 73
Geachte lezers,
Ondanks alle zorg en aandacht die aan
advertenties in deze krant wordt besteed
gaat er een enkele keer iets fout.
Neem in dat geval omgaand kontakt met
ons op. Wij zullen u dan een goede oplos
sing bieden.
Voor gevolgen van het niet, niet 'op tijd of
onjuist plaatsen van advertenties zijn wij
echter niet aansprakelijk. Evenals voor
fouten in telefonisch opgegeven adver
tenties: of fouten ontstaan door onduideijk
handschrift.
Advertenties in deze krant dienen qua
vorm, inhoud en uitvoering aan bepaalde
voorwaarden te voldoen. Wij behouden
ons daarom het recht voor om adverten
ties te weigeren, zonder verplicht te zijn
de reden op te geven.
Brieven onder nummer worden uitslui
tend afgegeven op vertoon van de origne-
le kwitantie met volgnummer.
Niet afgehaalde brieven worden na een
maand vernietigd.
Auteursrecht. Het op enigerlei wijze ge
bruik maken van advertentiemateriaal, of
enig ander werk van uitgeversmij.
Leidsch Dagblad b.v. is niet toegestaan.
Studioprodukten, al dan niet in rekening
gebracht blijven eigendom van de uitge
ver, tenzij schriftelijk anders is overeenge
komen.
Directie uitgeversmaatschappij Leidsch
Dagblad B.V. 071-161400.
INVULLEN IN BLOKLETTERS (PER VAKJE EEN CIJFER, LETTER. PUNT OF
KOMMA) TUSSEN DE WOORDEN TELKENS ÉÉN VAKJE OPEN LATEN'
Sleuteltjes voor de rubrieken: Woonruimte gevraagd. Woningruil en Kennismaking
dienen kontant betaald te worden.
BETALINGSWIJZE:
Ik betaal kontant
Ik stuur u een giro-, bank- ot Eurocheque, samen met de tekst voor mijn advertentu
D U stuurt mij per accept-girokaart een rekening
D Ik wil deze advertentie onder nummer plaatsen Om dit door u aan te laten geven
m de tekst en voor het opsturen van de reacties betaal 7,20 extra per plaatsing
vak|es naar keuze aankruisen
NAAM:
ADRES:
WNPL
POSTC
HANDTEKENING
Per post? Dan deze bon in een enveloppe
zónder postzegel opsturen naar:
Leldach/Alphens Dagblad - afdeling Sleuteltjes
Antwoordnummer 10050 2300 VB Lelden
PLAATSINGSDATUM
in de rubriek:
breedte Q 1 kolom 4cm) 2 kolom 8cm)
erg
o> 2
