LEIDSCH
DAGBLAD
Poging impasse te doorbreken
TUIN
Angst bij ouderen voor 'dodelijk spuitje'
«■■l
■i1 J[
mm.
(S
U kunt de bloemetjes
weer buiten zetten.
BlffSTOL
AUTO
LEITHON
Van der Reijden verkent cao-conflict verpleegkundigen
Noordwijks hotel ontruimd
Bezoek China mogelijk ingekort
lEUBELEÜ
den Haan
Mm
'Velen aan medicijnen verslaafd'
fi li*
f Si lil
Ui
VRIJDAG 19 MEI 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38936 Prijs fl. 1,25
Grote terugval in
Spanje-vakanties
ZAANDAM (GPD) - Er dreigt een
dramatische terugval van vakantie
reizen naar Spanje. Niet alleen
vanuit Nederland, maar meer nog
vanuit Groot-Brittannië, Scandina
vië en Westduitsland. Begin deze
week werd bekend dat de grote En
gelse reisorganisatie Thomson, die
voor de komende zomer vijf miljoen
plaatsen reserveerde, achthonderd
duizend plaatsen heeft teruggege
ven. De terugval in Scandinavië en
Westduitsland is relatief gezien nog
sterker: er zijn dalingen genoteerd
van respectievelijk 45 en 25 procent.
Nederland steekt daar met zijn
min tien procent nog tamelijk gun
stig bij af. Maar omdat reizen naar
Spanje voor de grote vaderlandse
reisorganisaties zo'n beetje vijftig
procent van de totale omzet uitma
ken, wordt de toestand met enige
zorg bekeken. 'Nieuwe* landen als
Turkije, Tunesië en Portugal wor
den steeds populairder.
ROTTERDAM (GPD) - Onder be
jaarden heerst grote angst dat ze na
opname in een tehuis of ziekenhuis
een dodelijk spuitje krijgen. De re
cente berichtgeving over verpleeg
kundigen die meenden op eigen
houtje patiënten uit hun lijden te
moeten verlossen, heeft grote on
rust veroorzaakt. De Protestants-
Christelijke Ouderenbond (PCOB)
stuurt hierover een brief aan alle po
litieke partijen. Gevraagd wordt om
met een voorlichtingscampagne te
trachten die angstgevoelens weg te
Ouderenbond vraagt politiek om voorlichtingscampagne
Steeds vaker vragen vooral nieu
we bewoners van bejaardenoorden
aan de directie of het er 'veilig' is.
"Veel ouderen hebben het gevoel
dat ze te veel en overbodig zijn",
zegt directeur Els Koster van het
verzorgingstehuis Atrium in Rotter
dam. "Ze denken: ze willen van ons
af, we krijgen een spuitje".
Het nieuws over verpleegsters in
Wenen die een veertigtal bejaarden
voorgoed lieten inslapen, heeft vol
gens Koster tot enige paniek geleid.
"Ze weten dat het hier ook kan ge
beuren. Er zijn al angstaanjagende
voorbeelden van de arts in verzor
gingstehuis De Terp in Den Haag en
van de verpleegsters in het VU-zie-
kenhuis in Amsterdam die links en
rechts spuitjes uitdeelden".
De ouderen weten bovendien dat
ziekenhuizen hen niet graag opne
men, zegt Koster. "Als je wist wat
voor moeite het kost om een oudere
zieke te slijten. Eerst wordt naar de
geboortedatum van de patiënt ge
vraagd. Die mensen zijn meestal 80,
90 jaar en dan krijgen we te horen
dat er geen plaats is. Zo moeten we
twee, drie ziekenhuizen afbellen".
Ziekenhuizen zijn niet erg happig
op ouderen, omdat die meestal lang
moeten blijven. De bejaarden ver
gen een intensieve verpleging, ter
wijl er vaak weinig kans op gene
zing is. Die mensen zouden na ver
loop van tijd naar een verpleeghuis
moeten, maar daar is vaak geen
plaats. Koster: "Als wij de zieken
huizen niet garanderen om de pa
tiënten terug te nemen, raken we ze
aan de straatstenen niet kwijt".
Mevrouw Veenema heeft een groot
wantrouwen tegen ziekenhuizen.
De rillingen liepen haar over de rug
toen ze over de 'engelen des doods'
in Wenen hoorde. Voor de 77-jarige
bewoonster van verzorgingstehuis
'Atrium' is het niet denkbeeldig dat
haar ook zoiets zou kunnen overko-
"De verpleegsters in het zieken
huis hebben veel verantwoordelijk
heid gekregen. Ze kunnen best
vanuit een goed hart denken: dat
oudje zullen we even uit het lijden
helpen. Maar ik ben het. En ik ben
principieel tegen euthanasie".
Ze kan zich voorstellen dat ze in
het ziekenhuis een lastige patiënt is.
"Onder elkaar kunnen die verpleeg
sters bekokstoven dat ze dat lastige
mens maar even een pilletje zullen
geven. Daar ben ik echt bang voor".
Enige tijd terug, toen ze in het zie
kenhuis lag, ontmoette mevrouw
Veenema een verpleegster die ze
nog gekend had als verkoopster bij
een bakker. "Die had een avondcur
sus van drie maanden gevolgd en
liep nu in de nacht pillen uit te de
len. Daar schrik ik van. Misschien
vond ze me als klant wel een rotwijf,
ze zou me zo een spuitje kunnen ge-
De voorlichtingscampagne, waar
de 46.000 leden tellende Protes
tants-Christelijke Ouderenbond nu
om vraagt, moet allereerst duidelijk
maken dat niemand zomaar dodelij
ke injecties kan geven. "Affaires als
Wenen en in De Terp zijn uitzon
deringen", zegt mevrouw T. ter
Horst, directeur van de PCOB.
Daarnaast moet er informatie wor
den gegeven over de rechten en
plichten van de artsen en het me
disch personeel.
De angst voor het 'dodelijke spuitje'
is echter niet ongegrond, stelt Ter
Horst. Ze signaleert de trend dat
medici vaker zonder overleg met de
patiënt of diens familie tot euthana
sie besluiten. "Het is bekend dat de
euthanasie-gevallen die boven wa
ter komen misschien maar tien pro
cent vormen van het werkelijke
aantal. De mensen zijn niet achter
lijk. Die gaan zich afvragen wat er
met hen gebeurt als ze naar een te
huis of ziekenhuis moeten".
De PCOB-directeur onderstreept
de artsen niet te zien als beulen. Ze
zegt begrip te hebben voor de medi
ci en verpleegsters die met hopeloze
gevallen worden geconfrontreerd.
"Medici staan soms met de rug te
gen de muur. Door alle geavanceer
de apparatuur is het voor hen ook
steeds moeilijker om te bepalen
waar het leven ophoudt en wanneer
de stekker er moet worden uitge
trokken. Waar het om gaat, is dat
geen enkele arts dat in zijn eentje
mag beslissen".
De PCOB-directeur vreest dat het
toch vaak gebeurt. Ze vertelt over
een meisje van 18 jaar dat al een jaar
in coma ligt. "Dat meisje heeft het af
en toe benauwd en moet dan aan de
zuurstoffles. Op een keer zei de be
handelend arts tegen het nacht-
hoofd, mijn buurvrouw: als ze het
weer benauwd heeft, dan sluit je die
zuurstof maar niet meer aan. Die
man had dat voor zichzelf uitge
maakt. Mijn buurvrouw weigerde.
Maar hoeveel situaties zijn er niet
dat de verpleegster zegt: hij zegt
het, dus ik doe het maar. Niet besef
fend dat het moord is".
UTRECHT (ANP/GPD) - Oud-staatssecretaris van volksge
zondheid Van der Reijden gaat proberen de impasse te
doorbreken in het cao-conflict in het ziekenhuiswezen. Hij
doet dit op verzoek van de vier samenwerkende vakbonden
en de werkgeversorganisatie NZR, die hervatting van het
cao-overleg zinloos vinden, zolang het verschil tussen loon
eis - 5 procent - en loonruimte - 0,32 procent - zo groot is.
Van der Reijden, net benoemd als
directeur van de particuliere zie-
kenkostenverzekeraar Zilveren
Kruis, gaat uitdrukkelijk niet be
middelen, maar mogelijkheden
aanreiken om besprekingen weer
zinvol te maken. Een oplossing ligt
volgens de partijen bij het kabinet,
waar Van der Reijden met zijn con
tacten aldaar moet nagaan of het
alsnog bereid is de ziekenkosten-
premies te verhogen om zo meer
loonruimte te scheppen.
Verder is het niet uitgesloten dat
hij het bestuur van het pensioen
fonds PGGM vraagt of het fonds be
reid is de pensioenpremie verder te
verlagen dan de huidige 1 procent.
Tot nu toe heeft het bestuur die
De acties van de bonden en het
actiecomité WIO in de ziekenhui
zen gaan intussen door. Van actie
moeheid is geen sprake, zeggen ze,
ook al wordt het aantal kleiner door
de lange duur van het cao-conflict,
de naderende vakantieperiode en
ook de uitspraak van de rechtbank
in Utrecht, die de acties beperkin
gen oplegde.
De bonden gaan daarom in hoger
beroep tegen het vonnis, dat zij een
te grote inperking vinden van het
collectief actierecht dat is opgeno
men in het Europees Sociaal Hand
vest. De rechtbank-president be
paalde op 8 mei, dat de acties niet
langer dan 24 uur mochten duren en
bovendien pas na vier weken
PEKING - Leden van het Chinese EHBO-team brengen manden vol eten en drinken n<
in Peking waar studenten nu al zeven dagen in hongerstaking zijn. Zij weigeren te eten
geen vocht tot zich. Pagipa 5: Studenten wensen aftreden van Deng.
ar het Tiananmenplein
i sommigen nemen zelfs
(foto AFP)
lot nu roe neeu uebiuui uic vei- zelfde insteUing herhaald mogen
laging afgewezen m h£doeid worden. Bovendien vond de rechter
dat pensioengelden met bedoeld dg actjes prindpe onrechtmatigi
zijn voor de J;*™**1 g vandaae tenziJer voldoende zorgvuldig werd
beidsvoorwaarafjvjPc;sraad opgetreden. De bonden vinden de
S'over" e^n ^ventuele verdere acties echter wel degelijk rechtm,
premieverlaging.
NOORDWIJK Hotel Sin
ger aan de Zeereep in Noord-
wijk aan Zee is vanmorgen
ontruimd. De vroegere eigena
ren van het pand, twee Dren
tenaren, hadden vannacht al
een groot deel van de huisraad
weggehaald. Vanmorgen om
10.00 uur zette een 'hulpploeg'
van de deurwaarder de reste
rende meubels op straat. Het
hotel moest worden ontruimd
omdat het, bij executoriale
verkoop, is verkocht. De Dren
tenaren hadden het pand ge
kocht van de stichting Bethel.
Deze stichting had de hypo
theek niet betaald waarop de
Rabobank besloot tot verkoop
bij executie over te gaan.
De beheersmaatschappij
Bodemgoed die het pand bij
die openbare veiling heeft ge
kocht, wilde het uiterlijk van
daag leeg hebben. De politie
heeft bij de ontruiming een
oogje in het zeil gehouden,
maar hoefde niet in te grijpen.
Bodemgoed verkoopt het pand
weer door. Aan wie wil hij nog
niet zeggen, maar het is wel de
bedoeling dat er weer een ho-
telbedrijf wordt gevestigd.
(foto Dick Hogewoning)
Programma Beatrix en Claus moet drastisch gewijzigd
PEKING/DEN HAAG (GPD) - Het
bezoek van koningin Beatrix en
prins Claus aan China wordt moge
lijk ingekort. Het programma voor
hun verblijf in Peking zal drastisch
worden gewijzigd, in verband met
de onrust in de Chinese hoofdstad.
Dat zeggen welingelichte bronnen
Den Haan heelt een 1
kollektie op top-niveau!
1 •tuinstoelen, tafels en ligbedden -
kussens en parasols in meer dan
200 dessins WEBER-barbecues
•volop keus voor elk budget i
n aankoop GRATIS thuisbezorgde
Alle grote merken in huis:
KETTLER, HERLAG. ALLIBERT. KURZ.
ROVERGARDEN. TRIC0NF0RT.
GR0SFILLEX. HARTMAN enz.
Dagelijks geopend van
9 tot 6 uur, vrijdag koopavond.
Rijnsburg
Vliet Zuidzijde 24, Rijnsburg
(aan het grachtje in het centrum)**
Tel. 01718-21301
i Peking. In ieder geval is de wel- geeft "goede hoop dat ook het Ne-
definitief geschrapt, zo hebben de der
Chinese autoriteiten verklaard.
De Rijksvoorlichtingsdienst
vanochtend nog niets te weten c
het inkorten van het bezoek van
ningin Beatrix. Wel wordt momen-
Buitenlandse zaken.
De officiële ontvangst zal woens
dag net als bij het staatsbezoek van
de Russische president, op het
vliegveld worden gehouden, als de
teel bekeken op welke punten het 3000 hongerstakers tegen die tijd
programma moet worden aange
past. Het gaat dan vooral om ge
plande bezoeken aan plaatsen, die
het Tienanmen-plein nog niet heb
ben ontruimd. President Yang
Shangkun zal de koninklijke gasten
door de studentendemonstraties op de luchthaven ontvangen. Hier
niet of moeilijk bereikbaar zijn. Een
vertegenwoordiger van de RVD
vertrekt zondag naar China om ter
plaatse de situatie te beoordelen t
zal ook het défilé worden gehouden.
op basis daarvan,
Chinese autoriteiten,
door te
met de Qp het Tienanmenplein komt e
KOSTUUMS
SCHEER
1
l
WOL
KOSTUUM
ANTRACIET-
GRIJS
V.A. 498,-
1/ j|,j
TORINO WINDSOR BOSS
CORNELIAN1 BAUMLER
stylew
- e e -tenseel
Rapport Consumentenbond uit kritiek op artsen
Minister Van den Broek (Buiten
landse zaken) liet gisteren weten
dat er vooralsnog "geen reden is van
het bezoek af te zien". De afhande
ling door de Chinese autoriteiten
van het bezoek van Gorbatsjov,
Estland en Litouwen
economisch niet van
Moskou afhankelijk
MOSKOU (Rtr) De parlementen
van Estland en Litouwen hebben de
republieken gisteren economisch
onafhankelijk van Moskou ver
klaard. Beide Sovjetrepublieken
willen ingaande volgend jaar hun
hele industrie zelf bestieren en de
staatsbegroting vaststellen. Bo
demschatten zijn eigendom van de
republiek en niet van de Sovjetunie.
Estland besloot tevens tot de in-
Vet"\VaddengèbVcd "cBkeh*
sche roebel. De Litouwse afgevaar
digden namen een wet aan over het
instellen van een Litouws staats
burgerschap.
In navolging van Estland keurde
het parlement van Litouwen giste
ren een grondwetswijziging goed,
die inhoudt dat Sovjetwetten pas
gelden als zij zijn goedgekeurd door
het parlement van de republiek.
Een soortgelijk besluit van Estland
was in november ongrondwettig
verklaard door het Presidium van
de Opperste Sovjet of parlement
van de unie in Moskou.
s te vervallen als de situatie ko
mende woensdag niet is gewijzigd.
Na aankomst gaat de stoet recht
streeks naar het gastenverblijf in
een buitenwijk van de hoofdstad.
De autoriteiten volgen hier het
draaiboek dat tijdens het bezoek
van de Russische president Gor
batsjov al
programma
moest drastisch worden ingekort
HAARLEMMERSTRAAT 175, LEIDEN. TEL. 071-122823
MILITAIR OMGEKOMEN (ANP) -
De 19-jarige dienstplichtige huzaar
P.J.C. den Tenter uit Breda is giste-
l j ti 4. ren 1° een ziekenhuis in Hannover
uitgeprobeerd. Het overieden. Hij was een dag eerder
de Russische leider ernstig gewond geraakt toen hij op
worden ingekort provinciale weg bij Bergen
door de massale ondersteuningsbe- Hohne met zijn motor in botsing
togingen van de mensen, die met de jcwam met een vrachtwagen. De hu-
hongerstakende studenten sympa- zaar was ingedeeld bij het Neder-
thiseren. landse 41ste tankbataljon in Hohne.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Veel ge
neesmiddelen zijn te gemakkelijk
verkrijgbaar. Artsen schrijven ze
vaak te snel en te lang voor in te gro
te hoeveelheden. Veel mensen kam
pen dan ook met verslavingsver
schijnselen door overmatig gebruik
van slaap- en kalmeringsmiddelen.
Dat zijn enkele belangrijke con
clusies uit het rapport 'Patiënten,
Pillen en Problemen' dat de Consu
mentenbond vandaag heeft gepu
bliceerd.
Een kwart van de ruim 4.000
klachten die binnenkwamen had
betrekking op te kort schietende in
formatie. Verder waren er veel
klachten over prijzen, toeslagen en
eigen bijdragen (21 procent) en mel
dingen over bijwerkingen (17 pro
cent). Veel klachten betroffen het
voorschrijven van grote hoeveelhe
den slaap- en kalmeringsmiddelen.
Het rapport geeft enkele spreken
de voorbeelden van medicijnversla
ving: er kwamen ruim 20 meldingen
van mensen die al langer dan 20 jaar
hetzelfde middel gebruikten. Eén
melding hield in dat iemand de af
gelopen 12 jaar meer dan 10.000 ta
bletten van een kalmeringsmiddel
had geslikt.
De Consumentenbond noemt het
verstrekken van begrijpelijke infor
matie via de bijsluiter 'volstrekt on
voldoende". Bij een geneesmiddel
trof een patiënt een bijsluiter vol
vaktaal aan. Op zijn verzoek gaf de
apotheker uitleg, hetgeen ruim een
half uur duurde met veelvuldig
raadplegen van naslagwerken, al
dus een van de voorbeelden in het
Aanhoudend zonnig
In dc nacht en vroege ochtend hier en
daar mistbanken. Overdag zonnig- Mi
nimumtemperatuur ongeveer 10 gra
den. Middagteraperatuur omstreeks 2(
graden,
graden lager. Overwegend matige
wind uit noordoost tot oost. vannacht
weinig wind.
De vooruitzichten voor zaterdag tot en
met dinsdag: Aanhoudend droog en
overwegend zonnig. Middagtempera-
tuur rond 26 graden.
Zaterdag 20 mei
zon op: 05.39 uur, zon onder: 21.35 uur:
maan op: 22.04 uur, maan onder: 04.49
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 03.58 en 16.19 uur, laag wa
ter: 11.56 uur.
24 PAGINA'S
We hebben bakken vol Begonia's,
Afrikaantjes, Verbena's en Vlijtige Liesjes in de
mooiste kleuren, per 10 stuks g gg
Ook hebben we mooie Stekgeraniums, rood,
wit, rose en lila, per stuk
Verkrijgbaar in alle AH-winkels met een bloemenafdeling.
Zolang de voorraad strekt
Eén lijst Klein Links
DEN HAAG (ANP) - De onderhan
delingsdelegaties van PPR, PSP,
CPN en EVP zijn het vannacht met
elkaar eens geworden over geza
menlijke deelneming aan de Ka
merverkiezingen van 6 september.
Woordvoerders van PPR en PSP
hebben dit vandaag meegedeeld.
De lijst wordt gepresenteerd on
der de naam Groen Links. De PPR
levert de lijsttrekker, de meest
waarschijnlijke volgorde is vervol
gens PSP (Andrée van Es), CPN
(Ina Brouwer), EVP of een niet-par-
tijgebonden kandidaat.
I BRISTOL in LEIDEN I
Langegracht 5 (naast Digros) I
tel. 071-226154 Donderdag koopavond I
rapport.
De apothekersorganisatie KNMP
zegt in een reactie dat de KNMP er
van uitgaat dat er bij elk geneesmid
del dat de apotheek verlaat schrifte
lijke informatie zit. Ook de KNMP
pleit bij de industrie al jaren voor
voldoende en duidelijke bijsluiters.
Volgens de apothekers weigert
Nefarma, de organisatie van de far
maceutische industrie, te voldoen
aan het verzoek om meer bijsluiters
te leveren bij de zogeheten groot-
verpakkingen.
Nefarma vindt dat het veel te ver
gaat om te beweren dat informatie
via bijsluiters "volstrekt onvol
doende" is. Bijna alle belangrijke
geneesmiddelen zijn volgens de fa
brikanten voorzien van een voor de
patiënt begrijpelijke bijsluiter. De
opmerking van de Consumenten
bond dat jaarlijks 10.000 keer medi
sche problemen ontstaan door ge-
neesmiddelengebruik noemt Nefar
ma op zich juist. Maar ze tekent
hierbij aan dat dit betekent dat zich
slechts bij 0,017 procent van de
ruim 60 miljoen recepten complica
ties voordoen.
JA,
ik abonneer mij
o snel mogelijk op deze krant
Dan heb ik niet alleen het
nationale en internationale
ueuw9, maar ook de berichten
uit eigen regio bij de hand'
Off. Peugeot dealer voor Leiden e.o.
TAHOT
Maredijk 175, 2316 VZ Leiden, telefoon 071-212911
t.o.a. het nieuwe postkantoor
g 8
cd T3
2
8 g S
i 3? ih
- 3 JS s
z