'Schone' liedjes en blanke blues
F. Springer
schrijft
geschenk
Boekenweek
Diana Ross overrompelt opnieuw Ahoy
Musea steeds meer gesteund door vriendenkringen
Vierde Internationale Chansonweek in Leidse Schouwburg
WOENSDAG 17 MEI 1989
AMSTERDAM (ANP) - De auteur F.
Springer, pseudoniem van de diplo
maat C.J. Schneider, zal het Boe
kenweekgeschenk 1990 schrijven.
Dit is gisteren bekendgemaakt door
de Stichting Collectieve Propagan
da van het Nederlandse Boek
(CPNB), die jaarlijks het initiatief
tot de uitgave van het Boekenweek
geschenk neemt.
Springer debuteerde in 1962 met
'Bericht uit Hollandia'. Voor zijn ro
man 'Bougainville' kreeg hij in 1982
de Bordewijkprijs van de stad Den
Haag.
Het eerste Boekenweekgeschenk
dateert uit 1984. Achtereenvolgens
accepteerden Maarten 't Hart, Rem-
co Campert, Marga Minco, Tessa de
Loo, J.M.A. Biesheuvel en Hueo
Claus de opdracht.
ROTTERDAM Aan de actuali
teit van Diana Ross hoeft niet lan
ger getwijfeld te worden. De
Amerikaanse superster maakte
na enkele stille jaren onlangs be
kend klaar te zijn voor de jaren
negentig. In het uitverkochte
Ahoy' leverde ze gisteravond het
overtuigende bewijs met een da
verende glamourshow, die niet
enthousiaster ontvangen had
kunnen worden. Enig onver
wacht minpuntje voor de uitzin
nige eerste lichting fans van
avond volgt de tweede, morgen
de derde was de rommelige af
sluiting met de herhaling van
haar nieuwe single 'Workin' Over
time'.
Bij haar vorige concertbezoek
(aan hetzelfde sportpaleis, in ok
tober 1985) was Diana Ross nog
onbetwist toonaangevend op
haar gebied. Sindsdien heeft de
wereld met genoegen kennisge
maakt met de verwante kwalitei
ten van Whitney Houston en is de
voormalige leadzangeres van The
Supremes haar vaste greep op de
hitparade kwijtgeraakt. In plaats
van platensuccessen 'scoorde' ze
met haar Noorse echtgenoot Arne
Naess wel twee zoons, een andere
reden voor haar minder promi
nente aanwezigheid aan het
showbizzfront.
Dat Diana Ross - inmiddels 45
jaar en moeder van in totaal vijf
kinderen mèer wil zijn dan een
vedette met een schitterend ver
leden mocht reeds blijken uit
haar hernieuwde samenwerking
in de studio met producer Nile
Rodgers, die negen jaar geleden
aan de basis stond van haar disco-
hitrijke langspeler 'Diana'.
Op die swingende leest bor
duurt ze thans, na weken repete
ren in Engeland, bij haar nieuwe
veroveringstocht door Europa
voort. Alsof de tijd geen vat op
haar lijkt te hebben, met de gre
tigheid van een tiener, die het nog
helemaal moet gaan maken.
La Ross' grote voordeel ten op
zichte van (jeugdiger) collega's is
haar enorme vakvrouwschap en
charisma. De bijna twintig jaar
jongere Whitney Houston mag
het van haar winnen in vocaal
vermogen en natuurlijke schoon
heid, Diana Ross klopt haar in raf
finement en uitstraling ruim
schoots.
Evenals bij beide voorgaande
visites in 1982 betoverde ze
Ahoy' voor het eerst presen
teerde Diana Ross zich als een
wervelende sexy fee, die haar
pakkende muzikale sprookjes en
passant omlijstte met een fraaie
modeshow. Als nieuwe stunt was
er haar serie verkleedpartijen
voor de pauze in een telkens neer-
dalendê koker midden op het in
het hart van de arena opgestelde
podium.
Dat ingenieuze privé-domein
werd volgens de beste Ross-tradi-
ties regelmatig bezocht door le
den van de dertiènkoppigê bege
leidingsgroep en ter plekke aan
gewezen fans. Sommige van deze
special guests werden door hun
idool tot een opzwepend dan wel
intiem dansje verleid, hetgeen
vanzelfsprekend telkens grote hi
lariteit tot gevolg had.
Het aandeel van dergelijk rand-
vermaak was toch minder dan
voorheen. Ook stond Diana Ross
niet meer zoveel stil bij haar (in
derdaad) unieke band met Neder
land, waar volgens haar het beste
publiek ter wereld woont. De
enorme vaart die er van meet af
aan (Tm Coming Out', 'Upside
Down') inzat, moest er in blijven,
vooral voor de onderbreking. Tij
dens dat overrompelende eerste
gedeelte eerde Diana Ross Mar
vin Gaye via 'Missing You', greep
ze terug op haar gloriejaren met
The Supremes (onder meer 'Baby
Love', 'Stop In The Name Of Lo
ve', You Can't Hurry Love') en op
haar rol als Billie Holiday in
'Lady Sings The Blues'.
Strips en Egypte
naast elkaar
in 'Oudheden'
LEIDEN (ANP) - Fictie en werke
lijkheid staan van 23 mei tot 14 au
gustus naast elkaar aan de voet van
de tempel uit Taffeh in de hal van
het Rijksmuseum van Oudheden in
Leiden. De tentoonstelling 'Egypte
hertekend' laat door een combina
tie van stripboeken en door teke
naars gebruikte bronnen zien, dat
deze verhalen niet op zichzelf staan
maar een eindpunt vormen van een
ontwikkeling die al in de 15de eeuw
begon met de tekeningen van Egyp
tische monumenten. Ze vertellen
ook veel over de manier waarop wij
tegen het oude Egypte aankijken.
In Leiden wordt duidelijk dat
voor het eerst het oude Egypte in
het stripverhaal is geïntroduceerd
in 1932 in het Kuifje-album 'De Si
garen van de Farao'. Latere strips
voegden telkens nieuwe elementen
toe aan ons beeld van het Nijlland.
DEN HAAG (ANP) - Toenemend
geldgebrek van musea en grotere
publieke belangstelling hebben tot
gevolg dat de vriendenkringen van
musea steeds meer aanzien krijgen.
De vrienden droegen in 1985,naar
schatting acht miljoen gulden aan
financiële steun bij. De door hen
verrichte dienstverlening is tegen-'
woordig even belangrijk voor het
museumbeleid als collectievorming
en conservering.
Tot deze bevindingen komen
Hester Brugman en Maria Vernoy
in "Ware vriendschap is weder
zijds", een onderzoek voor de Ne
derlandse Federatie van Vrienden
van Musea naar het functioneren
van vriendenkringen.
De meeste musea hebben te ma
ken met financiële tekorten. De
vriendenkringen brachten oor
spronkelijk alleen geld bij elkaar
voor aanvulling van de museumcol
lectie. Tegenwoordig werken ze ook
als vrijwilliger, beheren een muse
umwinkel, bemannen een biblio
theek, bereiden een tentoonstelling
voor, leiden bezoekers rond of ver
richten andere hand- en Spandien
sten. Soms restaureren vrijwilligers
ook objecten.
Meer dan de helft van de vrien
denkringen die aan de enquête
meededen, steunt een historisch
museum of een museum met onder
meer een historische collectie. In
veel gevallen betreft het een plaat
selijk of regionaal museum.
Van alle kringen is 20 procent op
gericht door het museum. Er zijn
musea met een zo goed als ingesla
pen vriendenkring; ook zijn er die
zo'n kring maar lastig vinden: potte-
kijkers, leken die zich met het be
leid bemoeien.
"wat overtrokken" om te stelleq dat
de dienstverlening door vriei
ei] dat
nden-
kringen voor het museumbeleid
even belangrijk is als collectievor
ming en conservering. "De vrien
denkring hier vergadert een keer
per jaar. Daarbij is de directeur aan
wezig. Die maakt dan zo zijn verlan
gens en wensen kenbaar en ja, dan
krijgen wij wel af en toe een cadeau
tje. Wat de vrijwilligers betreft, we
hebben bij de tentoonstelling 'Lei
den in gaslicht' wat mensen ingezet.
We hopen binnenkort een kleine
koffieshop te beginnen in de hal en
daarvoor denken we ook aan vrij
willigers. Maar het structurele
werk, het werk van de suppoosten
of zo, zullen we nooit door vrijwilli
gers laten doen. Daar moet je niet
aan gaan tornen anders stoot je
het brood uit de mond".
NPO maakt vuist tegen ministerie
HAARLEM (ANP) - Het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest
(NPO) zal het ministerie van WVC
zonodig voor de rechter dagen als
WVC drie van de 61 toegezegde for
matieplaatsen niet financiert. Het
NPO is al anderhalf jaar in overleg
met het ministerie om de financie
ring rond te krijgen. In het kunsten
plan van WVC worden de 61 forma
tieplaatsen van het NPO gegaran
deerd.
De moeilijkheid rond de financie
ring komt voort uit financiële af
spraken die in het verleden tussen
het ministerie en het orkest zijn ge
maakt.
Een gevolg van de onzeker
heid over de drie formatieplaatsen
is dat het NPO het nu met minder
musici moet doen. Daardoor ont
staan problemen als een musicus
bij voorbeeld door ziekte uitvalt.
4foto ANP)
Glenn), om vervolgens de tent
compleet op zijn kop te zetten via
de (eerste) toegift 'Reach Out And
Touch'. LOUIS MOULIN
Ferré-expositie
LEIDEN - Ter gelegenheid van
het concert dat Leo Ferré zal ge
ven in de Leidse Schouwburg is
van 19 mei tot en met 26 mei in
de foyer een tentoonstelling te
zien van prenten die de graficus
Wim Bors maakte, geïnspireerd
op teksten van deze chanson
nier. Bovendien zal er een video
band worden getoond, waarin
twee chansons van Ferré in
beeld zijn gebracht. Wim Bors is
een graficus die woont en werkt
in het Friese Sint Jacobi Paro
chie. Veel van zijn werk is ont
staan in nauw overleg met Fer-
De auteur F. Springer, pseudo
niem van de diplomaat C. J. Schnei
der. (foto ANP)
KunstRai lonkt
naar de massa
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De
vijfde KunstRai, de jaarlijkse beurs
van hedendaagse beeldende kunst
die deze keer van 24 tot en met 28
mei in de Amsterdamse Rai wordt
gehouden, moet meer publiek gaan
trekken dan de voorgaande jaren.
Galeriehouder Wim van Krimpen,
directeur van de KunstRai 89, liet
daar gisteren tijdens de presentatie
van de plannen voor de beurs geen
misverstand over bestaan. Het con
stante bezoekersaantal van rond de
18.000 moet omhoog. Het ministerie
van welzijn, volksgezondheid en
cultuur (WVC) heeft besloten extra
middelen ter beschikking te stellen
voor de zogenoemde kunstaan
koopregeling. De verruiming geldt
vanaf de opening van de KunstRai
op 24 mei en duurt tot eind juni. Als
het experiment slaagt, zal worden
overwogen de regeling een perma
nent karakter te geven.
Op dit moment kunnen particu
lieren die een hedendaags kunst
werk van een Nederlandse kunste
naar willen kopen een regeling voor
gespreide betaling treffen voor be
dragen die variëren van minimaal
1.000 tot maximaal 10.000 gulden.
Tijdens het experiment is de rege
ling uitgebreid van minimaal 500 tot
maximaal 25.000 gulden.
LEST wint Europese theaterprijzen
Scène uit 'A Woman of No lm\
LUXEMBURG - De Leidse theater
groep Leiden English Speaking
Theatre is gisteravond op het Euro
pees Engelstalig Theater Festival
bekroond met twee prijzen voor
haar uitvoering van Oscar Wilde's
toneelstuk 'A Woman of No Impor
tance'. Het gezelschap behaalde de
'Luxembourg Cup' voor de op één
na beste produktie en de 'Discretio
nary Award' voor de beste kos
tuums. De eerste prijs was voor de
'American Theatre Company' in
Brussel. Na een voorselectie namen
12 gezelschapppen deel aan het fes
tival. 'A Woman of No Importance'
werd geregisseerd door Kees Eps-
kamp.
Volgens het juryrapport was de
LEST-produktie origineel en ver
nieuwend. De groep was er vooral
in geslaagd een sprankelend spel
met veel beweging te maken. De in
dividuele acteerprestaties dwongen
bewondering af. Met verve was een
van Wilde's minder bekende stuk
ken aan de vergetelheid ontrukt.
Diana Ross met iemand uit het pu
Met het verse 'Paradise' en
even later 'Workin' Overtime' be
gon de tweede helft vrij ingeto
gen. Na het uitbundige 'Why Do
Fools Fall In Love' liet Diana
Róss iedereen weer even tot beda
ren komen met 'Endless Love' (in
duet met koorzanger Bobby
LEIDEN - De Leidse
schouwburg staat vanaf aan
staande zondag weer een
week lang in het teken van
Het Lied. Voor de vierde
maal in successie wordt de
Internationale Chanson
week gehouden, waarin deze
keer in totaal negen vocalis
ten voor het voetlicht zullen
treden.
Sinds het aantreden van de huidige
schouwburgdirectie bestaat deze
'specialiteit van het huis', die inmid
dels een traditie is geworden. Dat
heeft tot voordeel, dat directeur
Frans Boelen en zijn medewerkers
in de prqgrammering voor een deel
kunnen teruggrijpen naar eerdere
successen. Vier van de negen solis
ten hebben namelijk al eens in een
eerdere editie van de Chansonweek
in de Leidse schouwburg hun op
wachting gemaakt.
Door
wijnand Zijlstra
Onbetwistbare kampioene in dat
opzicht is 'La Voz de América Lati-
na'; Mercedes Sosa, wier optreden
tijdens de eerste Chansonweek di
rect al een extra-concert noodzake
lijk maakte en tot een terugkeer in
de tweede editie van 1987 noopte.
Haar afwezigheid vorig jaar wekte
eerder verwondering bij een grote
schare vaste fans, zodat het optre
den van de Argentijnse zangeres tij
dens de komende Chansonweek al
leen maar voor de hand kan liggen.
Sosa is een bijzondere vrouw. Ze
wordt beschouwd als de belangrijk
ste zangeres van het Nuevo Cancio-
nero Argentino. Haar repertoire is
politiek en maatschappelijk geën
gageerd, verpakt in poëtische tek
sten van Latijns-Amerikaanse dich
ters als Victor Jara, Violeta Parra,
Milton Nascimento en Atahualpa
Yupanqui.
Ze zingt over de waardigheid van
het menselijk leven, ze vertolkt de
roep om gerechtigheid en wijdt me
nige liefdesverklaring aan haar va
derland. Sosa alleen als 'Folklorista'
te karakteriseren zou haar volgens
de kenners tekort doen. In het voor
woord bij de CD 'La Negra" ('de
zwarte parel', de troetelnaam van
Mercedes Sosa in Argentinië) be
kent ze ook zelf aansluiting te willen
zoeken bij moderne ontwikkelin
gen op muzikaal gebied. Anders
'verstart' folklore, wordt zij 'conser
vatief en 'reactionair'.
Puurheid
Maria del Mar Bonet is de tweede
soliste, wier succes tijdens La Se-
mana Internacional de la Canción
(aldus de Spaanse krant El Pais die
hieraan aandacht besteedde) aanlei
ding gaf tot een terugkeer naar Lei
den. Sosa zingt voornamelijk in het
Spaans, Maria del Mar Bonet in het
Catalaans - zeker niet te verwarren
met het Spaans, want dat zou de
strijdbare Catalanen kwetsen.
Evenals Sosa moet dus ook Maria
del Mar Bonet het naast haar stem
van een bijzondere persoonlijkheid
en uitstraling hebben. Wie geen
Spaans, laat staan Catalaans be
heerst, wordt immers met een taal
barrière geconfronteerd. Als een
zangeres desondanks een avond
lang kan boeien, tekent dat haar
klasse. De reacties waren vorig jaar
zeer enthousiast. Het optreden van
de in haar eigen land vermaarde
vertolkster van het Nieuwe Cata
laanse lied (die in ons land inmid
dels in bredere kring bekendheid
geniet) muntte uit door een ontroe
rende puurheid. Wars van elk
showy effectbejag, ja bijna zelfs iets
te introvert, maakte de bescheiden
heid van Maria del Mar Bonet op ve
len grote indruk.
Iets dergelijks kenmerkte ook het
concert van de Vlaamse zangeres
Delia Bosiers die twee jaar geleden -
samen met Martine Bijl en Jasperi-
na de Jong - een voortreffelijke bij
drage aan de tweede editie van de
Chansonweek leverde. 'Schone
liedjes' wilde ze brengen, en dat
deed ze ook - in alle eenvoud en be
scheidenheid, maar daarom met
des te meer zeggingskracht. Vaak
met eigen teksten, in veelal schitte
rende arrangementen van Ben van
der Linden die haar ook tijdens het
optreden van volgende week zal be
geleiden. Evenals vorige keer
maakt Delia Bosiers wederom deel
uit van een drieluik. Ditmaal staat
zij naast twee internationale colle
ga's: Tina Selini uit Griekenland en
Jeanne Bichevskaya uit de Sowjet-
Unie.
Bichevskaya
De als de 'Russische Joan Baez' om
schreven Jeanne Bichevskaya is
Programma Vierde Chansonweek
Woensdag 24 mi
Donderdag 25 n
Vrijdag 26 mei
.Zaterdag 27 mei
Rory Block (USA)
met voorprogramma van
Leoni Jansen (Nederland)
Jeanne Bichevskaya (Sowjet-Unie)
Delia Bosiers (België)
Tina Sêlini (Griekenland)
Maria del Mar Bonet (Spanje)
Paul van Vliet (Nederland)
Leo Ferré (Frankrijk)
Mercedes Sosa (Argentinië)
Dichter-zartger Leo Ferré.
waarschijnlijk de grote onbekende
van de komende Chansonweek.
Menigeen in Nederland althans zal
nog niet eerder van haar gehoord
hebben, hoewel zij naar verluidt
met name in Oost-Europa een naam
heeft opgebouwd. In de Sowjet-
Unie schijnt ze zelfs een absolute
topattractie te zijn, voor wie de
mensen om kaartjes vechten. Jean
ne Bichevskaya geldt als een zange
res met een sterke persoonlijkheid,
wier repertoirekeus uitgaat naar
authentieke volksliedjes, waarvan
zij naar men zegt het 'volkse' ele
ment in zijn originele schoonheid
wil herscheppen. Hoe dat klinkt,
valt volgende week te beluisteren.
In tegenstelling tot haar Russi
sche collega geniet de Griekse Tina
Selini (die als derde zangeres deel
uitmaakt van het drieluik van vol
gende week dinsdag) in Nederland
al de nodige bekendheid. Sterker
nog, ze heeft ons land uitgekozen
als startpunt voor een internationa
le carrière. Vorig jaar kwam haar -
door de Nederlander Will Hoebee
geproduceerde - LP/CD uit, met een
orkest onder leiding van de Neder
lander Harry van Hoof. Naar alle
waarschijnlijkheid zal Tina Selini
volgende week een deel van het op
deze LP/CD uitgebrachte repertoire
ten gehore brengen. Misschien zit
daar naast songs in haar moedertaal
ook 'In love with you' bij. Dat num
mer is allesbehalve Grieks: het is de
vertaling van 'Ik hou van jou', waar
mee ooit Maribelle ons land verte
genwoordigde op het Eurovisie
songfestival; onmiskenbare Neder
landse invloeden derhalve.
Paul van Vliet
Voor het eerst in zijn vijfentwintig
jarige carrière gaat Paul van Vliet
(foto pr)
een avondvullend programma
brengen, waarin hij vrijwel uitslui
tend zal zingen. Dat belooft dus zon
der meer een unieke avond te wor
den. Na afloop van zijn optreden in
de Leidse schouwburg, waar hij de
afgelopen week met zijn one man
show 'Een gat in de lucht' stond,
vertelde Paul van Vliet over zijn
plannen. De Chansonweek-bijdra-
ge met een keuze uit het liedjesre
pertoire van 25 jaar mag naar zijn
mening géén programma van louter
nostalgisch terugblikken worden.
Van Vliet zegt te willen onderzoe
ken, of nummers van toen ook nu
nog standhouden. 'De avond moet
op zichzelf kunnen staan', aldus
Van Vliet. Voor een tikkeltje nostal
gie is pas plaats aan het eind van dit
jaar, als Paul van Vliet in een spe
ciaal programma gaat terugblikken
en eveneens alle komische types
weer even ten tonele zal voeren.
Volgende week donderdag staat
dus uitsluitend zijn gerenommeer
de liedjesrepertoire centraal. In vo
gelvlucht laat hij een keuze uit zijn
chansons de revue passeren. Daar
bij zal hij in verhaalvorm ingaan op
de achtergronden en de aanleiding
van sommige liedjes, hetgeen deze
avond nog eens extra interessant
kan maken.
Ferré
Een Chansonweek zonder verte
genwoordiger van het Franse lied is
ondenkbaar. In vorige edities heb
ben grote namen als Georges Mous-
taki, Juliette Gréco, Claude
Nougaro en Michel Legrand in de
Leidse schouwburg Frankrijk ver
tegenwoordigd. Vorig jaar was er al
leen Nicolas Peyrac. Was dat mis
schien wat mager, dan wordt dat ko
mende week ruimschoots gecom
penseerd door de grootmeester van
de 'chansons littéraires': dichter-
zanger-componist Leo Ferré. Hij is
bijna 73 jaar oud, deze 'anarchist'
onder de chansonniers van na de
Tweede Wereldoorlog. Zijn uitge
breide discografie dwingt bewon
dering af.
De term 'oeuvre' is meer dan te
recht, het omvat onder meer instru
mentale muziek, talloze teksten, ro
mans, opera's, oratoria en balletmu
ziek. Zijn grote doorbraak komt na
de gebeurtenissen van mei 1968.
Zoals bij grote namen meestal het
geval is, worden binnen zijn oeuvre
zelfs verschillende perioden onder
scheiden. Een keerpunt wordt ge
markeerd door het al genoemde jaar
1968. Vooral zijn (soms al veel eer
der geschreven) strijdlustige werk
slaat aan bij de rebellerende jeugd.
Ook zijn vroegere werk van meer
poëtische aard heeft profijt hiervan.
Velen maken dan eveneens voor het
eerst kennis met zijn muzikale com
posities voor gedichten van Baude
laire, Verlaine, Rimbaud en Aragon,
waarmee Ferré zichzelf plaatst in de
traditie van de 'poètes maudits'. Na
het keerpunt en de zogenaamde
pop-periode, waarin Ferré samen
werkt met de 'Zoo', volgt langzaam
maar zeker zijn terugkeer naar de
symfonische muziek.
Blanke blues
Eén hit is soms voldoende om een
artiest uit de anonimiteit te halen.
Dat heeft Rory, Block ondervonden,
die begin dit jaar (volgens zeggen
tot haar stomme verbazing) in Ne
derland een hit scoorde met Lovin'
Whiskey. Dit nummer is te vinden
op de alom geprezen compilatie-CD
'Best Blues And Originals' die is sa
mengesteld uit de vier albums die
Rory Block tussen 1981 en 1986 op
nam. Deze CD bleek een grandioos
succes, het zal haar naar verwach
ting een gouden plaat opleveren.
Het afgelopen weekeinde opende
Rory Block Pinkpop, het komende
weekeinde opent deze 'blanke
blueszangeres' met haar 'beschaaf
de blues' (kwalificaties naar aanlei
ding
de Leidse schouwburg.
Niet helemaal, want eigenlijk
doet dat onze eigen Nederlandse
Leoni Jansen, die in het voorpro
gramma van Rory Block mag staan.
Volgens de programmafolder komt
Leoni Jansen met een - door haar
zelf en pianist Polo de Haas samen
gesteld - 'verrassingsprogramma',
speciaal voor de Chansonweek. Als
dat betekent dat ze onder meer haar
versie van 'Blackbird' van Paul Mc
Cartney en 'Two to Tango' van Rob
Chrispijn/Frans Ehlhart zal bren
gen, kan de eerste avond al niet
meer stuk. Ruim een jaar geleden
namelijk heeft Leoni Jansen in een
soloprogramma al eens van haar vo
cale kwaliteiten blijk gegeven. Het
door haar verzorgde voorprogram
ma kan een veelbelovend begin be
tekenen van de vierde editie van de
Internationale Chansonweek: ne
gen solisten uit acht verschillende
landen zullen gedurende zes avon
den achtereenvolgens in een twee
luik, een drieluik en vier solo-optre
dens op de planken van de Leidse
schouwburg staan.
