Baan voor skateboard
nu bij de Kloosterpoort
Familie Goddijn
LEIDEN
WOENSDAG 17 MEI 1989
LEIDEN
Omwonenden en skaters niet tevreden met lokatie
LEIDEN - Omwonenden van de
Kloosterpoort klagen over ge
luidsoverlast dat afkomstig is
van een skateboardbaan. Jon
geren klagen op hun beurt over
bedreigingen en pesterijen van
buurtbewoners. De baan die
ook wel 'mini-ramp' wordt ge
noemd, is onlangs in de steeg
naast het voormalig Elisabeth-
ziekenhuis in samenwerking
met de gemeente Leiden ge
plaatst door sportwinkel Match.
De gemeente heeft vorige week wel
op de bodem van de baan een isola
tielaag van 20 centimeter aange
bracht. Hierdoor is het effect van
een 'koekjesblik' dat het holle ob
ject veroorzaakte, voor een deel te
niet gedaan. Ook zal wat gedaan
worden aan de naden, die het geluid
van een treinrail geven. In de naden
zal met rubber worden gezorgd
voor meer gelijkmatigheid.
De mini-ramp die in maart twee
weken op het Stadhuisplein heeft
gestaan, is vorige week naar de
Kloosterpoort verhuisd. Het be
zwaar van directe buurtbewoners
van de Kloosterpoort en Middelste
gracht richt zich ook op de aanwe
zigheid van zoveel jongeren in de
steeg.
Het object heeft een grote aan
trekkingskracht op jongeren uit de
hele stad. Een aantal jongeren laat
het echter inmiddels afweten. Zij
zouden zijn bedreigd door buurtbe
woners, daarbij zouden ook wat
klappen zijn gevallen. In een geval
zou zelfs de plank van enkele jeug
dige skaters zijn afgepakt.
Voorzitter Marjolein Gravemeijer
van Pancras-Oost vindt het jammer
dat de skateboardbaan op zoveel
weerstand bij bewoners stuit. "Het
is een zeer groot succes en we zijn
blij dat we eindelijk iets in de wijk
hebben voor de grote jongeren. We
zijn een tijdje geleden ook bezig ge
weest met een voetbalkooi. Dat is
niet doorgegaan, omdat er geen ge
schikte plek voor gevonden kon
worden", aldus Gravemeijer.
Toen het bij de vereniging klachten
regende is er een brief opgesteld en
in de buurt rondgebracht. Daarin
stelt de vereniging dat de baan een
van de weinige dingen voor jonge
ren in de wijk is. Bovendien wordt
uitgelegd dat het gaat om een expe
riment. In juni wordt de skate
boardbaan door de buurtvereniging
beoordeeld.
Volgens Gravemeijer is de baan
bij de jeugd uit de wijk goed
aangslagen. Vanuit buurthuis De
Pancrat zijn er al plannen om een
skateboardclub op te richten en les
te geven. Mocht de overlast toch on
overkomelijk blijken dan zal wor
den omgekeken naar een andere
plaats. Zo wordt gedacht aan de
stoep bij de Leidsche Duinwater
maatschappij aan de ir. Driessen-
straat.
Ook Vincent Kokke van buurt
huis De Pancrat zegt dat de baan
een aanwinst is voor de buurt. "Er is
in de wijk heel weinig voor tieners.
We pleiten er niet voor niets voor
om het oude Elisabethziekenhuis te
slopen en er speelruimte te maken.
Ik begrijp dat het niet leuk is om
zo'n baan dicht bij je huis te heb
ben. Het is echter ook niet goed als
jongeren in plaats daarvan met
spuitbussen aan de gang gaan. Bo
vendien wordt er van alles gedaan
om de overlast tot het minimum te
beperken", aldus Kokke.
Ongelukken
De gemeente Leiden zegt wel blij te
zijn met het aanbod van Match om
een baan beschikbaar te stellen. Nu
gaan veel kinderen met hun board
op asfalt spelen waar verkeer komt.
"Zeker als kinderen nog niet zo be
hendig zijn kunnen daar ongeluk
ken van komen", zegt hoofd J. Dui-
vesteijn van afdeling sport en recre
atie.
Toch is de gemeente niet van plan
om elders op eigen kosten een ande
re baan te plaatsen. "Het kan nu dan
heel populair zijn, maar het blijft in
mijn ogen een modegril", zegt Dui-
vesteijn. Hij verwijst naar het mis
lukken van het project achter de
Ijsbaan aan de Vondellaan dat des
tijds 70.000 gulden kostte. "We in
vesteren dan liever in speeltuigen
zoals klimrekken dat van alle tijden
blijft".
*De miniramp, die nu is opgesteld bij de Kloosterpoort.
(Godijn, Goedijn, Gordijn)
Kalvermarkt en Binnenoostsin-
gel.
Die grond behoorde oorspron
kelijk aan Leiderdorp, maar is
kennelijk onder de expansiedrift
van de lakenindustrie later bij
Leiden gekomen. Er stonden
vooral veel kleine huisjes van ar
beiders die in de textiel werk-
Uit het vierde huwelijk van Jacob
werd de stamhouder geboren.
Dat was Abraham (geboren circa
1666 in Leiderdorp) die als laken-
werker in de textiel werkte. Diens
zoon Jacobus, geboren in 1688,
trouwt een katholieke vrouw, Ca-
tharina Coopman(s). Dat is ook
direct te merken aan het aantal
kinderen: zij brengen er 17 ter we
reld, van wie er overigens velen
vroegtijdig stierven.
Omdat het katholieke geloof of
ficieel was verboden, werden hun
kinderen in zogenaamde schuil
kerken gedoopt. Een aantal kin
deren werd gedoopt in de schuil
kerk aan de Appelmarkt, dat wat
nu de Nieuwe Rijn is tussen Har-
testeeg en Middelstegracht. Een
paar kinderen zijn gedoopt in 'De
Zon', een schuilkerk aan de Haar
lemmerstraat. Later is op die
plaats de Mon Père-kerk ge
bouwd, in de volksmond beter
bekend als 'Franse peer'. Weer la
ter verrees daar 'De Overdekte'.
Maar de meeste kinderen van Ja
cobus en Catharina zijn gedoopt
in de schuilkerk aan de Bakker-
steeg, de huidige Pelikaanstraat.
De in 1735 geboren Abraham
Goddijn breekt geheel met de la
kenindustrie. Hij wordt metse
laarsknecht. Zijn in 1760 geboren
zoon Jacobus kiest hetzelfde vak.
STAD VAM
VLUCHTELINGEN! i
Deze katholieke stamhouder van
de Goddijnen - die overigens bij
na 87 jaar oud werd en in 1847
stierf - trouwt weer met een pro
testantse. Alle zonen uit dat hu
welijk werden katholiek gedoopt,
terwijl de meisjes protestants
werden.
Alle mannelijk nazaten van de
ze Jacobus zijn katholiek geble
ven. Bijna alle Goddijnen in Lei
den en omgeving hangen dan ook
dat geloof aan. De stamhouder
van de familie Goddijn is rond
1877 naar Rotterdam getrokken
om daar met de uit die stad af
komstige Maria Seegers te trou
wen. De stamhoudende klein
zoon van hem is weer terugge
keerd naar Leiden.
De meeste familieleden heten
Goddijn, terwijl ook nog een en
kele Gordijn en Godijn in de ge
schiedenis van de familie voor
komt.
(Gegevens voor dit verhaal zijn ont
leend aan gesprekken met P.J.M. de
Baar. medewerker van het Gemeen
te-archief)
LEIDEN - De familie Goddijn
is door de eeuwen heen en
nette familie geweest. Hun le
ven zal niet geheel zonder
hobbels zijn verlopen, maar in
de doop- en trouwboeken zijn
voorshands geen geschiede
nissen te vinden die het dag
licht niet kunnen verdragen.
door
Henk van der Post
De Goddijnen zijn begin 17de
eeuw van Antwerpen naar Leiden
verhuisd. Zeer waarschijnlijk zijn
zij evenwel van oorsprong uit
Duitsland afkomstig. Antwerpen
was rond 1600 wereldstad num
mer één, belangrijker dan Am
sterdam. De huidige Belgische
stad had in die jaren handelsrela
ties met alle belangrijke steden in
de wereld. Er kwamen op Ant
werps grondgebied dan ook heel
wat vreemden uit alle windstre
ken, onder wie ook de Goddijnen.
Zij zijn vermoedelijk uit Duits
land weggegaan vanwege hun ge
loof. Zij waren volgelingen van
Maarten Luther, die zich begin
16de eeuw (1517, 95 stellingen op
de slotkerk te Wittemberg) afzette
tegen het katholieke geloof. De
katholieke Duitse vorst keizer
Karei V (1500-1558) probeerde
met man en macht de kritiek op
en het 'protestantse' verzet tegen
de rooms-katholieke kerk te on
derdrukken. Waarschijnlijk on
der die omstandigheden heeft de
familie Goddijn besloten naar
Antwerpen te trekken.
Daar was de tolerantie ten aan
zien van het nieuwe geloof veel
groter. Rond 1570 was er in die
wereldstad al een flinke groep
protestantse volgelingen. Met de
Unie van Atrecht (1579) sloten
rooms-katholieke gewesten in de
toenmalige zuidelijke Nederlan
den zich aaneen om, onder meer,
voor het rk-geloof te strijden. Dat
betekende ook het uitbannen van
het protestantisme uit Belgische
steden. Uiteindelijk viel rond
1585 Antwerpen in de handen van
de katholieke legers van de her
tog van Parma. Die legeraanvoer
der gaf de inwoners van de stad
gelegenheid om zich weer tot het
katholieke geloof te bekeren of de
stad te verlaten.
Vele protestanten, veelal meer
vooraanstaande burgers, kozen
voor vertrek. De rijkste families,
die hun geld hadden vergaard
met de scheepvaart, trokken naar
Amsterdam. De familie Goddijn
(toen nog Goedijn geheten) trok
naar Leiden. Zij waren niet rijk,
maar behóórden waarschijnlijk
wel tot de gegoede burgers, alhoe
wel onduidelijk is of zij met veel
bezittingen naar Leiden zijn ge
komen. Van de eerste generaties
Goddijnen in Leiden is ook onbe
kend of zij zelfstandig dan wel in
loondienst in de textiel werkzaam
Abraham Goedijn werd wol
kammer in Leiden. Uit zijn huwe
lijk met de Leidse Jannetgen Co-
nincx werden in ieder geval twee
kinderen geboren, onder wie
stamhouder Jacob. Hij trouwde
maar liefst vier keer. Jacob woon
de in het zogenaamde Vrijdom,
even buiten de Zijlpoort. Het Vrij
dom was dus gelegen buiten de
stadsmuren. Het eing om het ter
rein dat thans wordt omsloten
door Havenkade, Zuidsingel,
Het gebied vlak onder de haven, thans omsloten door HavenkadeZuidsingel, Kalvermarkt en Binnenoost-
singel, vormde het in de zeventiende eeuw het zogenaamde Vrijdom. Stamhouder Jacob Goddijn woonde
daar, net buiten de stadsmuren. (foto Frans Rombout»
In deze krant verschijnt een serie gewijd aan Leidenaars en
hun stamboom. In verband met de manifestatie 'Leiden,
stad van vluchtelingen' is met medewerking van het
Gemeente-archief het verleden uitgezocht van tien Leidse
familienamen. Doel is Leidenaars, en anderen, er van
bewust te maken dat zij zelf veelal afstammen van
vluchtelingen; van mensen die meestal om geloofsredenen
in vroeger eeuwen de wijk hebben genomen naar Leiden en
omgeving. Met dat stukje bewustwording hopen de
initiatiefnemers een beetje meer begrip te kweken voor
vluchtelingen die in deze tijd naar de sleutelstad komen.
Vandaag de tweede aflevering.
Lezers schrijven
Jodenvervolging
Het is ronduit schandalig dat de
Leidse burgemeester Goekoop de
onthulling van een monument voor
de joodse kinderen misbruikt om
de schuld van hun dobd in de schoe
nen te schuiven van Leidse politie
agenten.
Hij kondigde bij de onthulling te
vens een onderzoek aan hoe zulks in
de toekomst kan worden voorko
men. Ook vroeg Goekoop zich
openlijk af hoe het kon dat de joods
slachtoffers zich zo gewillig hadden
laten wegvoeren.
Dat is het toppunt van schijnhei-
lighied of een treurig gemis aan
kennis van wat er werkelijk is ge
beurd.
De Hollandse politieagenten kre
gen de opdracht tot 'joden halen'
van de BURGEMEESTER, die de'
agenten tevens bedreigde met straf
maatregelen wanneer die orders
niet stipt werden uitgevoerd. Bo
vendien werden de agenten be
dreigd door de Duitse justitie, die
het werk controleerde en door hun
vrouw, die eiste dat de man eerst
aan zijn gezin dacht en zorgde dat
het maandelijkse loonzakje op tijd
binnenkwam.
De agenten die desondanks
standvastig bleven 'en weigerden,
liggen begraven in een naamloos
graf voor oorlogsslachtoffers en zijn
verder vergeten. De agenten die de
orders inderdaad stipt uitvoerden
kwamen heelhuids de oorlog door
en verwierven een goed pensioen.
Het moet een geruststelling voor
buremeester Goekoop zijn dat na de
oorlog enige burgemeesters voor de
rechtbank moesten verschijnen we
gens hulp aan de vijand. Die werden
toen vrijgesproken en zelfs bevor
derd. Zij hadden blijkens het von
nis NIET onjuist gehandeld omdat
zij volgens de regels van het interna
tionaal oorlogsrecht opdrachten
hadden gekregen van een door de
oorlog hun meerdere geworden
Duitse instantie.
Hoe het kwam dat de Joodse
landgenoten zich zo gewillig heb
ben laten wegvoeren wordt door
Lou de Jong uitvoerig beschreven
in dat deel van de geschiedschrij
ving over de jodenvervolging. De
joodse slachtoffers hadden een
brief gekregen van de voorzitter en
secretaris van de Joodse raad waar
in hun dringend werd aangeraden
aan de oproeping gehoor te geven
omdat zulks hun belang het beste
diende. De joodse gemeenschap,
die voor de oorlog een meer geslo
ten groep vormde, vertrouwde zijn
eigen leiders meer dan de niet-jood-
se politieagenten of buren die kwa
men waarschuwen.
J.H. Borsboom
Alphen aan den Rijn
Zijloever
Invoering 'flexibel' bestemmings
plan ZIJLOEVER.
In beginsel heb ik er waardering
voor als in een tijd van bezuinigin
gen het gemeentelijk apparaat crea
tieve initiatieven ontwikkelt om
toch voldoende beleidsvrijheid te
behouden voor de lokaal verant
woordelijk wethouder.
Dat dit is gelukt met de vinding
van een flexibel bestemmingsplan
is prijzenswaardig.
Weet iedereen nu wat dit bete
kent, een flexibel bestemmings
plan? Natuurlijk niet.
Dit legt dus een extra verant
woordelijkheid op aan al diegenen
die er ambtshalve in de praktijk
mee werken en er mee omgaan. Het
is niet bedoeld om een stuk vrijheid
te creëren om nu te kunnen sjoeme
len of zo.
Toch gebeurt dit, helaas.
Er zijn duidelijke vragen gesteld
over de zogenaamde 'snor van Tes-
selaar', een duidelijk antwoord
kwam er niet.
In Stadswerk nr. 22 lees ik op
bladzijde 18 in de derde kolom een
getal van 258 woningen totaal. Het
ontwerp-bestemmingsplan geeft op
bladzijde 13 ook aantallen die, als je
ze optelt, ook uitkomen op 258.
Echter, de presentatie in de ge
meentelijke advertentie spreekt
over een getal van 285. Natuurlijk
het zijn dezelfde cijfers, de volgorde
verschilt, zodat ineens 27 woningen
meer op hetzelfde oppervlakte ge
bouwd gaan worden.
Jammer van het groen, fijn voor
de woningzoekenden, zullen we
dan maar denken! We blijven toch
positief in de Kooi. Steeds meer vra
gen over zorgvuldigheid zou ik zo
willen stellen aan onze wethouder
Tesselaar. We zijn er nog niet, er
komt een vervolg.
Aad de Jeu
Kooilaan 8
Leiden
Bloed (I)
De Leidse Bloedbank heeft
nieuw bloed nodig. Om te kunnen
voldoen aan de gestaag toene
mende vraag naar bloed zijn ten
minste 1000 nieuwe donors no
dig. Reden voor de Stichting Ro
de Kruis Bloedbank Leiden om
de noodklok te luiden en binnen
kort met een wervingscampagne
te beginnen.
"Aan bepaalde bijzondere
bloedcomponenten is op sommi
ge momenten een duidelijk te
kort", aldus dr. Anneke Brand,
medisch directeur van de Bloed
bank. "De vraag naar bloedplaat-
jes voor de behandeling van leu-
kemie-patiënten bijvoorbeeld
geeft jaarlijks een stijging van
ruim dertig procent te zien. Dit is
vooral veroorzaakt door de verho
ging van het aantal beenmerg
transplantaties in het Acade
misch Ziekenhuis Leiden (AZL).
De capaciteit van deze afdeling is
het afgelopen jaar met dertig pro
cent opgevoerd.
Cijfers laten zien dat het aantal
bloeddonors in de afgelopen ja
ren geleidelijk is gestegen. Anne
ke Brand is daar heel blij mee.
Maar om aan de vraag naar bloed
en bloedprodukten door de zie
kenhuizen in de Leidse regio te
kunnen blijven voldoen is een
sterkere toename van het aantal
donors nodig. Per jaar moeten
ruim duizend donoren hun do
norschap beëindigen wegens ver
huizing, leeftijd, persoonlijke of
gezondheidsredenen. "Voor die
uitstroom zijn dus so wie so al
meer dan duizend nieuwe donors
per jaar nodig. Daarnaast zijn
jaarlijks zo'n duizend extra do
nors nodig om aan de toenemen
de vraag tegemoet te kunnen ko
men", aldus dr. Anneke Brand.
„De vraag naar bloedplaatjes
voor de behandeling van leuke-
miepatiënten is de afgelopen ja
ren bijvoorbeeld veel sterker ge
stegen dan het aantal donors.
Slechts twee procent van het
bloed bestaat uit deze bloedplaat-
jes. Bijkomend probleem hierbij
is dat de bloedplaatjes, in tegen
stelling tot andere bloedproduk
ten, slechts twee dagen bewaard
kunnen worden. Door die be
perkte houdbaarheid kan hiervan
nauwelijks een voorraad worden
aangelegd".
„Een patiënt met te weinig
bloedplaatjes, heeft twee tot drie
keer per week een transfusie no
dig en gebruikt dan de bloed
plaatjes van zo'n vijftien tot twin
tig donors, afhankelijk van het
feit of de patiënt groot of klein is.
De beperkte houdbaarheid levert
met name tijdens weekeinden,
met feestdagen en vakantieperio
den problemen op".
„Om te kunnen blijven voldoen
aan de stijgende vraag naar bloed
plaatjes is dus een groter aantal
zogeheten 'verse donors' nodig.
Het geven van bloed voor bloed
plaatjes is evenwel geen kwestie
van een paar minuten. Voor een
dergelijke bloedafname wordt de
donor aangesloten op een machi
ne die uit het bloed van de donor
de bloedplaatjes haalt en tegelij
kertijd het bloedplasma met de
rode bloedcellen weer teruggeeft
aan de donor".
Mensen die op deze wijze bloed
willen geven, met één keer per zes
weken zou de Bloedbank al ge
holpen zijn, kunnen contact op
nemen met mevrouw Goekoop
Zij is bereikbaar op toestel 071-
263810, liefst tussen 16.00 en 17.00
uur. Degenen die gewoon bloed
willen geven kunnen dat melden
bij de Stichting Rode Kruis
Bloedbank, telefoon 071-214411.
Bloed (2)
Om aandacht te vragen voor de
werving van nieuwe bloeddonors
wordt van 5 tot 10 juni een lande
lijke fietstocht georganiseerd die
op 8 juni Leiden aandoet. Onder
het motto 'Nieuw bloed' worden
binnenkort ook affiches ver
spreid die komen te hangen bij
artsen, apotheken, drogisten, zie
kenhuizen en andere openbare
gebouwen om mensen op te roe
pen bloeddonor te worden. In het
najaar zullen de affiches ook in de
Publex-reclamezuilen en bus
hokjes komen te hangen.
Uiteraard moét een dergelijk
affiche gedragen worden door
een foto van een vlot jong stel om
vooral jongeren op te wekken
REDACTIE: JAN RlJSDAM, TELEFOON: 161444
Het affiche dat Leidenaren (en inwoners uit de regio) oproept om
bloeddonor te worden. De Bloedbank heeft tenminste 1000 nieuwe dono
ren nodig.
bloeddonor te worden. De Leidse
Ted Berk en zijn vriendin Paulien
Lucas werden bereid gevonden
om te poseren. Hoe vinden zij het
om straks bij de bakker en de sla
ger herkend te worden. "Dat be
denk je je achteraf pas", reageert
Ted. "Maar het lijkt my wel leuk".
Is Ted Berk nu zelf ook bloed
donor? "Eh, nee... Voor zover ik
weet niet Maar dat was ook geen
voorwaarde om te poseren. Mijn
vriendin is ook geen donor. Die
kan geen bloed zien".
Goed voorbeeld doet goed vol
gen, hebben wij altijd geleerd.
Zullen we het er deze keer op
houden dat ook een slecht voor
beeld goed doet volgen?
Herdenking
In een artikel (Steeds van 3 mei)
over monumenten, plaquettes en
gedenkstenen die herinneren aan
de gevallenen tijdens de Tweede
Wereldoorlog is een fout geslo
pen. De genoemde gedenksteen
in de Drifstraat vermeld de na
men van Leidenaars die in het
verzet hebben gezeten en in con
centratiekampen in Duitsland
zijn omgekomen. Het bevat dus
niet de namen van degenen die
bij een bombardement zijn omge
komen. Dit meldt ons mevrouw
Marianne Aukes-Paalvast wiens
vader, H.J.G. Paalvast en groot
vader, J. Ph. van Egmond, wor
den genoemd in de plaquette. De
gedenksteen in de Drifstraat is
verward met een plaquette in Lei-
den-noord die wel herinnerd aan
de slachtoffers die vielen bij het
bombardement van het toenmali
ge station aan de Herensingel ('t
Spoortje).
Mevrouw Aukes-Paalvast laat
ons verder weten met veront
waardiging kennis te hebben ge
nomen van het plan om één mo
nument op te richten met de na
men van alle gevallenen. "Ik denk
dat dat voorbijgaat aan de gevoe
lens van de nabestaanden en de
onrust die er door ontstaat".
Mevrouw Aukes heeft dit jaar
voor de derde maal de zesde klas
van de lagere school De Vier
sprong, die het monument aan de
Driftstraat hebben geadopteerd,
bezocht om te vertellen over de
geschiedenis van het monument,
over de rol die haar vader en
grootvader in het verzet hebben
gespeeld, waarom zij zijn wegge
haald door twee Leidse politie
agenten en wat er verder allemaal
in de omgevirig van De Kooi is ge
beurd. "Deze geschiedenis zal
verloren gaan als er één monu
ment is in Leiden", aldus me
vrouw Aukes-Paalvast.