'Smit-Kroes
onschuldig
aan crisis'
Discussie over hergebruik leeft langzaam weer op
Lubbers laakt Voorhoeve
Jeugdherberg na 60 jaar: 'Je hoeft
alleen nog maar je bed op te maken'
Vuilniszakken puilen uit van verpalddngsmateriaal
AnlieK SÉ Inferieur
Marokkaanse jongens
plegen meeste delicten
Beveiligingsorganisaties willen
instelling van klachtencommissie
ZATERDAG 13 MEI 1989
BINNENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (GPD) - Na een lange
dag op sjouw met je rugzak ook nog
eens bij aankomst in het hotel aard
appels schillen voor de corvee
beurt. Dit oude, niet bijzonder aan
trekkelijke, beeld van een jeugdher
bergvakantie is al lang achterhaald.
Volgens de stichting Nederlandse
Jeugdherberg Centrale (NJHC), die
dit jaar haar zestigste verjaardag
viert, is deze goedkope manier van
vakantie-vieren met haar tijd mee
gegaan.
Velen zullen het zich nog wel her
inneren: de jeugdherbergvader die
's avonds om tien uur om stilte
maant, de verplichte corvee en de
strikte scheiding tussen de slaapza
len van jongens en meisjes. „De si
tuatie van vroeger is niet meer te
vergelijken met die van tegenwoor
dig. Er komen nu, naast de indivi
duele trekkers, vooral veel school
klassen voor een excursie, gezinnen
en families en zelfs congresgan-
Er zijn in Nederland 44 jeugdher
bergen. In principe is iedereen nog
overal welkom, maar een aantal van
de NJHC-herbergen heeft een spe
cialisme. Zo zijn er sportherbergen,
waar een uitgebreide wasserette
aanwezig is, maar ook accommoda
ties die speciaal gericht zijn op ge
zinnen met kinderen. Het ontbijt is
gratis, sommige herbergen hebben
een menu a la carte of in ieder geval
een drie-gangen-menu. Aardappels
schillen is er niet meer bij, alleen
het eigen bed moet worden opge
maakt.
Zum Vörde: „Een jeugdherberg
is voor alle mensen aantrekkelijk.
Binnen het low-budget proberen
we zoveel mogelijk kwaliteit te leve
ren. In de zomer is het grootste ge
deelte nog wel de vakantieganger
die met de fiets van de ene naar de
andere jeugdherberg trekt, maar
buiten het hoogseizoen is de school
klas in opmars. Ook in de toekomst
verwachten we steeds meer onder
wijsgroepen op excursie of werk
week".
Nog wel steeds in gebruik is een
lidmaatschapskaart die het verblijf
nog goedkoper maakt. Voor jonge
ren onder de twintig jaar kost zo'n
kaart 20,75 gulden, boven de twintig
jaar 25 gulden. Een overnachting
kost dan mèt kaart 17,50 gulden.
Schoolkinderen hoeven geen lid te
zijn en betalen per nacht hetzelfde
bedrag. Een familiekaart (kinderen
tot 15 jaar inbegrepen) kost 35 gul
den.
Het gescheiden slapen is in Ne
derland verleden tijd. „Hoe zuidelij
ker hoe strenger", meent zum Vör
de, maar ook in Engeland heersen
in de meeste jeugdherbergen nog
strenge regels. Slaapvertrekken zijn
er tegenwoordig in alle soorten en
maten. Grote voor de schoolklas
sen, vierpersoons voor de gezinne
tjes.
In de afgelopen zestig jaar is er
wel een fenomeen karakteristiek
geworden voor de jeugdherbergwe
reld: het NJHC-stel. Zij krijgt een
belangrijke plaats op de open dag,
die de Jeugdherbergcentrale van
daag organiseert ter viering van
haar zestigste verjaardag. Echtpa
ren kunnen opnieuw kennis maken
met de plaats waar zij elkaar voor
het eerst ontmoetten. Zum Vörde:
„Om oude verhalen op te halen en te
zien hoe sterk gebouw en terrein
veranderd zijn". Wanneer ze ook
nog een foto van de bewuste vakan-
tietocht meenemen, kunnen ze
meedingen naar de titel NJHC-stel.
Een verzorgd weekeinde voor twee
in een van de NJHC-herbergen kan
hen ten deel vallen.
Maar de open dag is ook voor ie
dereen die nog nooit een jeugdher
berg van binnen heeft gezien. In de
oude kastelen, spiksplinternieuwe
gebouwen en tot jeugdherberg om
gebouwde scholen staat van tot 4
uur vanmiddag de koffie klaar.
Binnenland
Vught
De speciale woonwijk die in Vught
is gebouwd voor Molukkers die uit
het woonoord Lunnetten verhui
zen, wordt niet langer dan tot 1 sep
tember van dit jaar voor hen gere
serveerd. De huizen hebben dan bij-
na een jaar leeg gestaan en het mi
nisterie van WVC deelde gisteren
mee dat gezien het grote aantal wo
ningzoekenden in Vught woningen
vanaf september ook aan niet-Mo-
lukkers z;ullen worden verhuurd.
Veel Molukkers willen niet naar de
ze wijk verhuizen.
Klachten
Gedetineerden in het Haarlemse
Huis van Bewaring De Koepel moe
ten soms maandenlang op befhande-
ling van hun klacht wachten. Vol
gens de wet moet een klacht binnen
drie weken zijn afgehandeld. Vol
gens de Haarlemse rechter Heyne
Makkreel, die toezicht op een goede
gang van zaken houdt, zijn de moei
lijkheden alleen te wijten aan de
personele bezetting van de beklag-
commissie. In één geval dateert een
klacht van een gedetineerde al van
een halfjaar geleden.
Kinderbescherming
Mensen met klachten over Kinder
bescherming kunnen voortaan ook
over de werkwijze van zo'n raad kla
gen, zo heeft het kabinet gisteren
besloten. Tot nu toe kon alleen wor
den geklaagd over de persoonlijke
bejegening door een medewerker.
In Nederland zijn zes klachtencom
missies waarbij men zijn beklag kan
doen over een raad voor de kinder
bescherming.
Incest
Tegen een 49-jarige man uit uit
Goed is vier jaar gevangenisstraf en
tbs met dwangverpleging geëist
omdat hij zijn stiefdochter van haar
zesde tot en met haar dertiende jaar
seksueel heeft misbruikt. Ook de
echtgenote en zijn ex-vrouw ver
klaarden tegenover de politie tot
bloedens toe seksueel door hem te
zijn misbruikt. Volgens beide vrou
wen draaide het leven van de man
om seks en werden zijn handelin
gen steeds perverser.
ROTTERDAM - Schaaltjes van
piepschuim, plastic verpakkingen,
doosjes, flessen met en zonder sta
tiegeld, blikjes en kartonnen hou-
dertjes. Het verpakkingsmateriaal
rukt op. Wie de inhoud van een wil
lekeurige vuilniszak inspecteert, zal
constateren dat ons dagelijkse por
tie huisvuil voor een steeds belang
rijker deel uit dit soort afval bestaat.
De weggooiverpakking - licht en ge
makkelijk - beheerst nog steeds de
schappen in de supermarkt. Alle
goede bedoelingen ten spijt, zo
vindt vooral de Consumentenbond.
door
Marcel Potters
„De afvalverwerkingsbedrijven,"
zegt woordvoerder Chevalier van
de Afval Verwerking Rijnmond
(AVR), „constateren een forse toe
name van het verpakkingsmateriaal
tussen het huisvuil. Per hoofd van
de bevolking produceren we jaar
lijks zo'n 300 tot 350 kilo afval, waar
van een steeds groter deel bestaat
uit allerlei soorten verpakkingen. In
Amerika is die hoeveelheid overi
gens het dubbele; daar verpakt men
alles, maar dan ook werkelijk alles".
De provincie Zuid-Holland verdr
inkt momenteel in het afval. De' af
valverwerkers kunnen het aanbod
bedrijfsT en huishoudelijk afval niet
meer aan. Om de voorraad ge
schat op 100.000 ton in 1989 - enig
zins te verkleinen wordt zelfs ex
port naar Oostduitsland overwo
gen. „Alle reden om snel tot een op
lossing te komen. Want als de huidi
ge trend zich doorzet, zal het aan
bod binnen enkele jaren verdubbe
len", aldus Chevalier.
Die oplossing, vindt CD A-kamer
lid Lansink, was er al in '79. De mo
tie die hij in dat jaar indiende, gaf
immers al uitgebreid aan hoe de af
valstroom in Nederland moet wor
den aangepakt. Naast het voorkó
men van het ontstaan van afval,
pleitte hij onder meer voor het
scheiden aan de bron en een maxi
maal hergebruik van de afvalcom-
ponenten. „Men is veel te lang door
gegaan met storten," zegt hij nu.
Discussie
Met de vorig jaar uitgekomen noti
tie inzake preventie en hergebruik
van afvalstoffen wil het ministerie
van VROM de discussie nieuw le
ven inblazen. Minister Nijpels zei
afgelopen woensdag op een congres
van gemeentén en milieubeleid dat
kringlopen voor onder meer afval
moeten worden gemaakt. „We moe
ten constateren dat die voor wereld
vreemde versleten idealisten uit de
jaren zeventig gelijk hebben gekre
gen", aldus Nijpels.
Volgens het departement zetten
we jaarlijks zo'n twee miljoen ton
verpakkingsmateriaal aan de straat
zetten. Daarvan wordt de helft ge
(foto GPD)
stort, een kwart verbrand en de rest
opnieuw gebruikt. Het streven is
om in het jaar 2000 zestig percent
van het materiaal weer opnieuw te
gebruiken en veertig percent te ver
branden. „Kortom," zegt VROM-
woordvoerder Van der Burg, „er
wordt tegen die tijd geen verpak
kingsmateriaal meer gestort".
Voedingsdeskundige Van
Nieuwland, levensmiddelenonder
zoeker van dè Consumentenbond,
constateert dat de grote supermark
ten nog maar mondjesmaat mee-
'werken aan het terugdringen van
deze afvalstroom. „Het milieu is
momenteel zo populair, dat men er
wel wat aan wil dóen, en er een aan
tal initiatieven wordt ontplooid.
Maar je zwemt eigenlijk tegen de
stroom in. Het volume verpakking
materiaal in het afval neemt nog
steeds toe, de maatregelen om dit
tegen te gaan slechts langzaam".
„De technologie was lange tijd ge
richt op weggooimateriaal. Licht en
makkelijk. Er worden nog maar
Weinig ideeën geopperd met het
oog op het hergebruik van verpak
kingen. Maar juist dat hergebruik,
zoals het opnieuw vullen van plastic
flessen, is voor ons zo interessant."
Volgens directie-secretaris Grim
berg van Edah-supermarkt, wordt
er in zijn winkels wél alles aan ge
daan om dit probleem aan te pak
ken. Zo worden alle zogeheten om
verpakkingen, zoals de dozen waar
in een produkt wordt geleverd, aan
de bron (dus in de filialen) geschei
den. „We zorgen ervoor," stelt
Grimberg, „dat dit materiaal, vooral
plastic, karton en papier, wordt ge
perst en vervolgens recycled. Dat
brengt natuurlijk nogal wat werk
met zich mee, want papier en karton
moeten bijvoorbeeld apart worden
aangeboden."
Benadrukt wordt dat het gebruik
van beter te verwerken, en dus
milieu-vriendelijker verpakkings
materiaal financiële consequenties
heeft. Commercieel directeur
Swaanen gebr. De Jong bv: „Het
goed afbreekbare spul, daar gaan
we steeds meer naartoe. Maar waar
mee je wel rekening moet houden,
is dat de prijs van dat verpakkings
materiaal dan ook stijgt. Als een
pakje nu twee cent kost, wordt dat
in de toekomst wellicht vier cent.
Dat moet worden betaald, en de
vraag is of de klant dat wel wil".
Dat 'de liefde van twee kanten
moet komen' blijkt wel uit het expe
riment van onder meer Coca Cola
Nederland met een nieuwe, meer
malen bruikbare kunststoffles,
waar maar liefst één gulden statie
geld op zit. Dit hoge bedrag moet
het voor de consument aantrekke
lijk maken de fles ook werkelijk
weer terug te brengen. Het ene dub
beltje, dat het inleveren van de zo
genaamde PET-flessen opleverde,
zette geen zoden aan de dijk.
De klant, zo vinden vrijwel alle
betrokkenen, blijft echter te allen milieu dan plastic...
tijde koning. „De consument heeft Edah-directiesecretaris Grim-
bij ons de keus," zegt een voorlich- berg: „Gelukkig lopen deze twee
ter van Ahold. „Waar nodig, sturen belangen, dus die van de klant en
wij bij. We bieden zowel plastic als van het milieu, parallel. Dus dat is
papieren zakken aan om de bood- allemaal onder een noemer samen
schappen in te doen. Maar ja, als je te vatten. Maar goed ook, want stel
dan kijkt naar een Duits onderzoek, je voor dat wij super-milieuvriende-
waaruit weer blijkt dat papieren lijk zijn, maar de zaak morgen i
zakken schadelijker zijri
ADVERTENTIE
VAN KLAVERWEIDEWEG 21 HOOGMADE TEL. 01712-2576
DEN HAAG (ANP) Premier Lubbers acht minister Smit-
Kroes (verkeer en waterstaat) niet verantwoordelijk voor de
kabinetscrisis, zoals WD-fractievoorzitter Voorhoeve gis
teren in een interview met het Algemeen Dagblad heeft be
weerd. Tijdens zijn wekelijkse persconferentie ging de pre
mier gisteren uitvoerig in op de gebeurtenissen die aan de
kabinetscrisis voorafgingen om duidelijk te maken dat de
WD-leider het bij het verkeerde eind heeft.
Volgens de premier stelde WD-mi- dan een milieubeleidsplan zonder
nister Nijpels (milieu) tijdens de on- automobiliteitsparagraaf te presen-
derbreking van het crisisdebat teren. Om op het allerlaatste mo-
dinsdagavond voor de WD-fractie ment nog andere oplossingen aan te
op het punt van het reiskosten- dragen, vond Lubbers 'geen verto-
forfait voor woon- werkverkeer te- ning'.
gemoet te komen. Voorhoeve deed De minister-president meende
het in het interview voorkomen als- het correct dit te melden, omdat
of minister Smit-Kroes zich tegen Smit-Kroes tijdens de crisisonder-
dat voorstel heeft verzet. handelingen van begin tot eind een
„Dat klopt niet," aldus de pre- consequente opstelling had geko-
mier. Het was minister Rtiding (fi- zen: het reiskostenforfait was voor
nanciën) die het afwees met de op- haar geen hoofdpunt, w^l het terug-
merking dat dan weer de oude situ- dringen van het autogebruik,
atie zou worden bereikt, waarbij het De demissionaire premier onthul-
Nationaal Milieubeleidsplan niet de pessimistisch over de afloop van
gedekt zou zijn. Voorhoeve dacht het kamerdebat te zijn geworden
dat een gewijzigde opstelling van toen hij in Engeland, tijdens zijn be-
het kabinet tot een oplossing had zoek aan premier Thatcher, de uit
kunnen leiden als Smit-Kroes maar komst van het fractieberaad van de
akkoord was gegaan. „Die indruk WD vernam. Hij had verwacht dat
heb ik niet", zei Lubbers, die deze Voorhoeve zijn fractie een> uiteen
opvatting telefonisch aan Voorhöe- zetting zou geven van het compro-
ve kenbaar heeft gemaakt. mis zoals dat in het kabinet was be-
Lubbers had als laatste redmid- reikt, maar een toelichting van
del nog de gedachte geopperd om Voorhoeve, op zondagochtend,
bracht hem tot andere gedachten.
Dinsdag stapte Lubbers goed
nlifnv* voorbereid de Kamer binnen, in de
V erKraCnier hoop dat een zo volledig mogelijke
voorlichting de WD-fractie warm
zou kunnen maken voor een andere
Z0S formule. Tijdens het kamerdebat
bleek dat 'het niveau van het hart
het had gewonnen van het niveau
JclclI* eisen ^De^oeflijke vertrouwensrelatie
tussen minister Smit-Kroes en de
MIDDELBURG (ANP) - Tegen WD-fractie in de Tweede Kamer
een 27-jarige man uit Vlissingen is vormt, volgens Lubbers, een verve-
gisteren voor de Middelburgse lend punt. Hij vindt het jammer dat
rechtbank zes jaar en tbs gëeist we- minister Smit-Kroes op deze wijze
gens een gewelddadige verkrach- de pölitiek moet verlaten. Zij had
ting en mishandelingen van vijf dat natuurlijk ook op grond van
vrouwen. Bovendien eiste de offi- haar jarenlange verdiensten 'ge
tier de garantie dat de man gedu- woon' kurinen doen.
rende de tbs-straf niet voor proef-
verloven in aanmerking komt. De
officier acht het belangrijk dat de
verdachte voor lange tijd wordt af
gesloten voor de buitenwereld.
De Vlissinger handelde volgens
een zeker patroon. In het donker
fietste hij zijn slachtoffers achterna
en op stille wegen gaf hij de vrou
wen een flinke dreun, waarna zij ten
val kwamen. Op de grond trachtte
hij de slachtoffers te verkrachten.
In de meeste gevallen kwam het
echter tot een vechtpartij. Hij be
dreigde de vrouwen met een mes en
sloeg erop los. De man is uiteinde
lijk door een aantal van zijn slacht
offers aan de hand van een foto bij
de politie herkend.
BONT EN BLAUW
DEN BOSCH Onder grote hilariteit heeft de Brabantse gedeputeerde
Sonneveld (t) gisteren in het Bossche provinciehuis op punten een bokswed
strijd verloren van de cabaretière en actrice Adelheid Roosen(r). Inzet van
de wedstrijd was de gestage uitbreiding van het grote aantal bontfokkerij
en in Noord-Brabant. Scheidsrechter was oud-olympisch kampioen Bep
.van Klaveren (2e van links).
In Brabant zijn ruim 150 pelsdierfokkerijen. Daarin worden onder an
dere een miljoen nertsen gefokt. Dat is de helft van de landelijke produktie.
Het bont is vrijwel helemaal bestemd voor de export.
De Brabantse gedeputeerde Sonneveld wees er al boksend op dat boeren
de vrijheid hebben om te kiezen voor de pélsdierfokkerij. Die fokkerijen le
veren ook een bijdrage aan de werkgelegeheid, aldus de gedeputeerde. Hij
was het met zijn tegenstandster eens dat het zinvol is om na te gaan of het
niet mogelijk is de beesten een waardiger bestaan te bieden. Sonneveld be
loofde dat hij bereid is zich in te zetten voor de totstandkoming vaneen wel
zijnswet voor dieren. „De beslissing daarover moet echter in Den Haag
worden genomen",- aldus de Brabantse gedeputeerde. (foto anp)
DEN HAAG (GPD) Marokkaanse
jongens in de leeftijd van 12 tot 17
jaar komen veel vaker met de politie
in aanraking dan hun leeftijdgeno
ten met de Turkse, Surinaamse en
Nederlandse nationaliteit. Dat
blijkt uit een onderzoek van het
WODC, het wetenschappelijk cen
trum van het ministerie van justitie,
naar delinquent gedrag van jongens
uit etnische groepen.
Van de Marokkaanse jongens in
ons land is 33 procent weieens door
de politie opgepakt. Dat percentage
ligt 'bij Turken (23%), Surinamers
(23%) en Nederlanders (15%) bedui
dend lager. Het is niet duidelijk wat
daarvan de preciese oorzaak is. De
ondervraagde jongeren (van elke
groep werden 200 personen geën
quêteerd) verkeren in een vergelijk
bare sociaal-economische positie.
Justitie vermoedt dat de situatie in
het gezin en op school een belangrij
ke rol speelt.
Uit het onderzoek blijkt verder
dat Marokkaanse en Creoolse jon
gens meer vermogensmisdrijven
plegen dan andere jongeren. De ver
schillen tussen de etnische groepen
nemen af, naarmate de misdrijven
ernstiger worden (bv. bij gewelds-
en zedenmisdrijven). Vandalisme
komt in alle groepen even vaak
Ruim driekwart van de onder
zochte jongeren is zelf weieens
slachtoffer geweest van een vermo-
gensmisdrijf en 20 procent van een
geweldsdelict. De kans slachtoffer
te worden is voor Nederlandse en
etnische jongeren vrijwel gelijk. Et
nische jongeren worden nogal eens
geconfronteerd met scheldpartijen
en pesterijen. Het maakt in die ge
vallen niet uit of men van Marok
kaanse, Turkse of Surinaamse af
komst is.
Zeven procent van de Marok
kaanse en Turkse jongens en twee
procent van de Surinaamse jongens
is vanwege de huidskleur weieens
de toegang tot een café of disco
theek geweigerd. Verder is het op
vallend dat Creoolse jongens in
winkels vaker worden aangehou
den en gefouilleerd dan jongens uit
andere etnische groepen. Vermoe
delijk komt dat, omdat een relatief
groot aantal Creolen bij de politie
voor winkeldiefstal staat geregi
streerd.
AMSTERDAM (ANP) - Artsen
hebben een medisch tuchtcollege,
advocaten een Hof van discipline.
Als het aan de Vereniging voor Par
ticuliere Beveiligingsorganisaties
(VPB) ligt, wordt hieraan binnen
kort een commissie toegevoegd
waar klachten over het optreden
van de particuliere beveiligingsor
ganisaties kunnen worden gedepo
neerd.
De VPB is bezig met de voorbe
reidingen en hoopt binnen een jaar
een afgerond voorstel te kunnen
presenteren, aldus vice-voorzitter
Sjoorda. Zijn organisatie vertegen
woordigt de belangen van bijna de
helft ('vooral de grote) van de in to
taal negentig particuliere beveili
gingsbedrijven (14.500 werkne
mers) die ons land telt. Het VPB
viert deze maand het 50-jarig jubilé-
De klachtencommissie, zoals de
vereniging die voor ogen heeft, is in
eerste instantie bestemd voor de op
drachtgevers van de particuliere be
veiligingsorganisaties. Later zal hij
ook toegankelijk moeten worden
voor ieder ander die op de één af an
dere manier met een beveiligingsor
ganisatie in aanraking is geweest.
De commissie moet bij voorkeur
een vertegenwoordiger van de rech
terlijke macht als voorzitter heb
ben. Verder moeten er vertegen
woordigers in komen uit de bran
che, van de opdrachtgevers en van
bijvoorbeeld een consumentenor
ganisatie.
De VPB vindt dat zo'n sanctiés
moet kunnen opleggen, zoals beris
pingen, publicaties van berispingen
of het intrekken van vergunningen.
De klachtencommissie is één van
de vele maatregelen die volgens
Sjoorda noodzakelijk zijn voor de
kwaliteitsverbetering van de bran
che. Geen overbodige luxe, want,
de goéde ten spijt, het bewakings-
en beveiligingswereldje heeft bij
velen bepaald geen beste naam. De
recente gebeurtenissen rondom het,
Haagse beveiligingsbedrijf Toetan-
chamon hebben aan die beeldvor
ming ook al weinig goeds toege
voegd.
Interesse
Tot groot verdriet van Sjoorda, te
meer omdat het hier ging om een
bedrijf dat helemaal geen vergun
ning had voor de beveiligingsactivi
teiten. De bestrijding van deze 'rot
te plekken' is volgens hem echter
een taak van de overheid. Sjoorda
stelt echter vast dat deze taak voor
de politie nogal eens achterwege
blijft. „Op de eerste plaats door de
werkdruk maar ook door gebrek
aan interesse van de zijde van de po
litie in een aantal gemeenten en re
gio's. Dat laatste betreuren wij, om
dat in het belang van de goede naam
en kwaliteit van de bedrijfstak alle
bedrijven recht hebben op een goed
toezicht".
Het liefst zou de VPB zien dat een
toelatingscommissie met vertegen
woordigers van justitie, werkge
vers, werknemers en vakbonden
beslist over een vergunningaan
vraag. „Tot nu toe blijft een hele
boel informatie over de branche on
benut: heeft iemand al eerder een
bedrijf gehad, waarom is hij gestopt
en wat ging er mis. Dat is jammer,
want het kan een hoop problemen
bij voorbaat voorkomen", meent
Sjoorda.
Een kapsel met een eigen stijl. Wanneer
je wilt met extra volume door de natural
wave (vanaf f 49,50) en warme tinten
door relief-kleuring (vanaf f 22,50) Deze
splinternieuwe technieken zorgen ervoor,
dat je haar beter zit dan ooit!
torn westen
kapsalon
0j^hinoc<-
