Mansvelt-dynastie maalde 140 j aar lang
Groot feest in
Oegstgeest op
'verjaardag'
Willibrord
VOORDEELSTROOK VOOR ADVERTEERDERS.
Leidsch Dagblad: 071-161400 j
Alphens Dagblad: 01720-9396l|
ACTIE WIJCKERSLOOTH
Gemeenteraad Oegstgeest akkoord
met ontwerp Willibrordmonument
Bijdrage voor
promotie van
Voorschoten
Uitbreiding woonwagenpark
Voorschoten nog onzeker
Wassenaar krijgt chemocar
voor ophalen klein afval
Omleidingen
in Haaswijk
ZATERDAG 13 MEI 1989
REGIO LEIDEN
PAGINA 13
Wassenaarse molenaar Eisma schrijft boek over Windlust- molen
Als expert in adverteren weet uw Leidsch
Daglad natuurlijk zelf precies op welke plaats
in de krant zij het béste haar eigen aktiviteiten
kan promoten. Juist!
Dat is de plaats waar u nu deze advertentie
leest (ziet u wel!). Wij noemen deze plaats
'DE STROOK'. Wat ons betreft mag u deze
strook voortaan 'VOORDEELSTROOK VOOR
ADVERTEERDERS' noemen.
Vanwaar dit voordeel?
Wij willen bestaande en nieuwe
adverteerders graag eens de mogelijkheid
geven ook eens op een redaktionele pagina te
adverteren. Tegen een gereduceerd tarief wel
te verstaan.
Omdat wij weten dat deze vorm van
adverteren gewoon méér respons geeft.
Vandaar ons aanbod:
U mag van ons het I.M.-adverteren (want zo
heet dat) op 'DE STROOK' uitproberen voor
amper de helft van het normale tarief!
Een extra hoge attentiewaarde voor een extra
lage prijs. Dat is eigenlijk dubbel
voordeel! Dit is uw kans op een subliem
stukje publiciteit.
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD. Verrassend veelzijdig in trefzeker adverteren.
Bel, maar doe het snel, want 'DE STROOK' is niet onbeperkt
beschikbaar.
VÖÖRDEELSTROOK/ö j
INFORMATIELIJN i
WASSENAAR - Een boek
over één molen. Deze Ne
derlandse primeur staat
sinds gisteravond op naam
van een van de twee part
time molenaars van de
Wassenaarse Windlust-
molen, C.D. Eisma. Met de
hulp van historici dook de
ex-provo in de archieven
en gisteravond, enkele
uren voor de molendag,
overhandigde hij het eer
ste exemplaar aan loco-
burgemeester C. Barning.
De molen wordt in 1406 voor het
eerst in boeken genoemd. In de
loop der eeuwen is het een na
oudste monument van Wassenaar
verschillende malen opgeknapt,
veranderd en vergroot en in 1921
werd het al eens beschreven door
de toenmalige molenaar, C. Mans-
velt. Diens 'Kroniek van den Mo
len Windlust te Wassenaar' begint
met het prachtige, maar verteken
de verhaal over de aankoop van
de molen.
Volgens C. Mansvelt had zijn
voorvader Cornelis Mansvelt in
1821 een bod uitgebracht op de
molen. Wanneer hij op een be
paalde dag voor twee uur langs
zou komen, zou de molen van
hem zijn en kon zijn zoon Nico-
laas er aan de slag. Op de bewuste
dag kwam hij uit Hazerswoude
aangalopperen net voor de kerk
klok twee uur sloeg. De toenmali
ge molenaar, De Hees, had op het
laatste moment spijt gekregen
van de verkoop maar kon geen
kant meer op.
Het was het begin van de Mans
velt-dynastie, die de molen 140
jaar lang in bezit zou houden.
Geen wonder dat veel Wassenaar-
ders de Windlust-molen achter de
Langstraat als Mansvelt-molen
kennen. In 1961 kocht de gemeen
te de molen voor 20.200 gulden en
werd de veevoederzaak overge
dragen aan het Voorschotense be
drijf Schrama. Andere belang
stellenden hadden veel meer ge
boden, maar het ging Mansvelt
om de molen en niet om de cen
ten. De gemeente beloofde de mo
len óp te knappen en deed dat
ook.
In de jaren '63 en '64 werd het
monument zes maanden lang on
der handen genomen. Het kostte
de gemeente 65.000 gulden plus
een aanvullend krediet van 7.000
gulden. Tien en zeventien jaar la
ter werd de molen opnieuw onder
handen genomen en in 1980 kon
de molen niet alleen draaien maar
ook malen. Jan van der Veek had
dat voor elkaar gekregen, de toen
malige molenaar en achterneef
van de part-time molenaar Pieter
van der Veek.
Strandwal
De eerste molen was een zogehe
ten standerdmolen: een houten
molen met een min of meer vier
kant molenhuis dat op een zware
spil - de standerd - wordt gedraaid
om de wieken naar de wind te zet
ten. Het is onbekend of deze mo
len toen al op dezelfde plaats
stond. In 1550 was dat wel het ge
val. Kaarten maken dat duidelijk.
De plek was met zorg gekozen.
Lag de Dorpskerk aan de weste
lijke rand van de brede strandwal
evenwijdig aan de kust, de molen
kreeg een plekje aan de oostelijke
rand - iets buiten het dorp. In 1573
werd de molen door Leidenaars
vernield, bang als zij waren dat hij
als schuilplaats zou dienen voor
de oprukkende vijanden uit
Spanje.
In 1581 arriveerde de nieuwe
molen, compleet met huisjes, uit
Rotterdam. Een kleine eeuw later
kreeg het achtkantige onderstuk
een nieuw, achtkantig boven
stuk. Vóór 1760 is dit houten bo
venstuk vervangen door steen.
Maar wanneer dat precies ge
beurd is, is onduidelijk. Dat de
molen bepaald geen goudmijntje
was, laat een brief uit 1800 zien.
Omdat de jaarlijkse kosten 127
gulden hoger zijn dan de op
brengsten, vroeg molenaar Jaco
bus van der Lely het gemeentebe
stuur of hij een hoger maalloon in
rekening mag brengen. Het
mocht en het malen van een zak
tarwe kwam van 4,5 op 6 stuivers.
Voor een zak rogge werd geen 3,5
maar 5 stuivers gevraagd en ge
wone burgers dienden een stui
ver extra te betalen.
God
De eerste Mansvelt, Nicolaas,
deed het goed en maalde veel
voor Leidse bakkers. Zijn zoon
Cornelis had wel erg veel kinde
ren en besloot, biddend tot God,
een graanhandel te beginnen. De
bitterheid onder de graanhande
laren was groot en hun wraak le
verde flinke aanvangsverliezen
op. Daar kwamen nog enkele
branden bij, waarvan die van 1861
het beruchtst zou worden.
Volgens enkele Leidse kranten
werd de molen door de bliksem
getroffen en brandde hij met be
lendende gebouwen geheel af;
wild geworden paarden brachten
het leven van een koetsier in ge
vaar en de inwonende dienstmeid
werd bewusteloos tegen de grond
geworpen en verloor haar spraak.
De waarheid bleek minder
spectaculair, zo gaf de Leijdsche
Courant enkele dagen later toe:
'Van een welonderrigte zijde ver
nemen wij dat de gehele zaak hier
op neerkomt. In den molen heeft
de bliksem, na eenige schade te
hebben aangericht, in het woon
vertrek een kind van den mole
naar de schoen aan een der voe
ten verschroeid, zonder dat het
daarbij eenig letsel bekomen
heeft. De dorpsbrandspuit was
spoedig ter plaatse des gevaars,
doch hare werking is gelukkig
niet noodig geweest'.
Cornelis de molenaar zelf
schreef het volgende in zijn dag
boek: 'Bliksem ingeslagen in de
molen. Veel verwoesting maar
geen brand. Tante Antje uit de
wieg genomen door moeder, vol
gend ogenblik Valt de thermome
ter aan gruzels in de wieg'. Aan
het eind van de negentiende eeuw
draaide de molen steeds beter en
tussen 1890 en 1900 werden grote
hoeveelheden graan uit Rusland
en Amerika aangeleverd.
Tegenslagen
In 1901 kwam er een motorge
maal, maar nieuwe tegenslagen
liéten niet lang op zich wachten.
De Coöperatieve Boerenbond
'Samenwerking' kreeg in 1907
een eigen graanmalerij aan de ha
ven in Oostdorp en er kwam een
tweede malerij bij de Rentmees
terswoning op het landgoed
Raaphorst. Ook werd de sloot
langs de molen gedempt. De aan
voer van granen werd bemoeilijkt
en het 'schoone gezicht op den
Molen werd benomen'.
Raadslid en wethouder Johan
nes Mansvelt was molenaar in die
jaren en hij zou uitgroeien tot de
bekendste Mansvelt. Na zijn dood
in 1934 rouwden de plaatselijke
kranten: 'Zijn heengaan zal in ve
le kringen gevoeld worden als een
leegte, want vijanden waren hem
vreemd. De molen in het midden
van ons dorp is het monument,
dat steeds aan hem zal herinne
ren. Uit alles spreekt zijn karak
ter: eenvoud, werklust en schoon
heid'.
Molenaar en schrijver Eisma op de balustrade vanN het Wassenaarse monument.
In de oorlog maalden de Mans-
velts door. Voor de bezetter, maar
ook voor burgers die met zakjes
graan, rogge, tarwe en bloembol
len langskwamen. De komst van
vliegveld Valkenburg verdreef
agrarische klanten, huizen rukten
op en de weerberichten op de ra
dio zorgden ervoor dat Mansvelts
weerkennis minder werd geraad
pleegd. In 1956 liet de zoveelste
Cornelis Mansvelt de ingebouw
de molen voor het laatst malen en
gebruikte hij hem nog slechts als
woning en opslagruimte.
'Dc korenmolen van Wassenaar' -
C.D. Eisma. Uitgever Wassenaars
nieuwsblad. Prijs: 19,95.
OEGSTGEEST - De Warmondse pendant geworden", aldus de bur-
kunstenares mevrouw J.G.M. Elias gemeester.
De eerste burger antwoordde
ïiermee op kritische vragen van
/an Eisen (PPR) en Vissers (D66).
Groene- of Willibrordkerk aan de De twee vinden dat in het vervolg
Haarlemmerstraatweg in Oegst- meer dan deskundigen alleen over
geest. Het ontwerp van haar tegen- kunst moeten kunnen meepraten,
streefster Maja van Hall uit Noord- In de nu gevolgde procedure rest de
wijk is "te literair, er is te veel
dergebracht en er had bij wijze van
spreken een verklaring bij gemoe
ten".
Elias' ontwerp
raadsvergadering te
gemeenteraad weinig meer dan het
ingewonnen advies op te volgen.
Vissers had graag gezien dat be
trokken raadsleden ook van de par-
tijdens de tij waren geweest toen de beide ont-
het ge- werpen in het gemeentehuis ston-
meentehuis. Op de linkerpilaar den en de werkgroep
komt een beeld, Willibrord
stellende, te staan. Burgemeester
keus
moest maken.
Wel ging hij, net als Van Eisen e
OEGSTGEEST - Het feit dat het
dit jaar 1250 jaar geleden is dat pre
diker Willibrord 1250 jaar geleden
in Echternach overleed, is in Oegst
geest aanleiding voor een groot
feest dat op zaterdag 24 juni zal wor
den gevierd.
Het feest behelst een vaartuigen-
wedstrijd op het Oegstgeester ka
naal, een dorpskermis, een ballon
nenwedstrijd en een kleurwedstrijd
op de basisscholen.
1250 jaar Willibrord wordt lande
lijk gevierd en zeker Oegstgeest kan
daarbij niet achterblijven, vindt de
feestcommissie Willibrord. Vanuit
Engeland lannde hij in Katwijk en
vanuit Oegstgeest begon hij de
mensen van de Lage Landen aan de
Noordzee tot het christendom te be
keren. "Ons dorp is historisch ge
zien dus best belangrijk".
Bij het waterspektakel in het
Oegstgeester kanaal draait het om
snelheid, schoonheid en originali
teit. Een deskundige jury zal die cri
teria hanteren bij de vaststelling
van de rangorde. Voor deelneming
hoeft niet te worden betaald.
Verenigingen, bedrijven of scho
len kunnen deelnemen Per groep
zijn er maximaal vijf deelnemers
toegestaan. Eén instelling mag
meer groepen afvaardigen.
De groepen moeten zorgen voor
(zelfgebouwde) vaartuigen die
maximaal twee meter breed en 7,5
meter lang mogen zijn. De hoogte is
vrij maar de deelnemers moeten er
rekning mee houden dat er bruggen
zijn. De vaartuigen mogen niet ge
motoriseerd zijn. Het wedstrijdpar-
cours wordt tussen de Van Eysinga-
brug en de brug bij de Dorpsstraat
gedacht.
Op de dorpskermis dienen de
marktkramen door leden van
Oegstgeester instellingen te worden
bemand. Voor de huur van de
kraam en de plaatsing ervan moet
35 gulden worden betaald. De clubs
hebben een buitenkansje om hun
clubkas op peil te brengen. Ook
scholen kunnen meedoen. De acti
viteiten op de kermis: ballengooien,
dartseplen, boogschieten enzo
voorts.
VOORSCHOTEN - Een bijdrage
voor 'een stukje promotie voor
Voorschoten', noemde voorzitter
M.J. Breunesse (PvdA) gisteravond
het bedrag van 5.000 gulden dat de
leden van de commissie openbare
werken bestemmen voor de Enten
te Florale 1989. Dat bedrag moet uit
de post onvoorziene uitgaven ko-
werkgroep is gebaseerd. Met zijn
opmerkingen wilde hij vooral "af
spraken voor in de toekomst ma
ken". Burgemeester Scheenstra
toonde zich bereid die afspraken te
maken.
Het Willibrordmonument zal op 7
november aanstaande worden ont
huld. Willibrord is op 7 november
739 overleden (1250 jaar geleden).
Zijn komst naar Oegstgeest en de
bouw van de eerste kerk in het dorp
zijn voor het ontstaan van Oegst
geest van belang geweest.
De gemeente betaalt 40 mille, de
kerken tien mille. Burgemeester
Scheenstra verwacht dat de provin
cie ook een bijdrage zal leveren.
Naast de gemeente Asten heeft
het Produktschap voor Siergewas
sen Voorschoten uitgekozen voor
de internationale wedstrijd die de
gemeente met de mooiste gemeen
telijke en particuliere groenvoorzie
ningen moet aanwijzen.
Een jury zal gemeenten in zeven
landen beoordelen. Het is de twee
de keer dat Nederland aan deze
wedstrijd deelneemt. Vorig jaar wa
ren Dordrecht en Diepenheim de
gelukkigen.
Na de discussie over het snoeibe-
leid in de gemeente wilde directeur
openbare werken, W.J.S. Bedet,
nog even kwijt dat het produkt
schap Voorschoten niet zou kiezen,
de beplantingsdienst er
zooitje van maakte.
In de tuin van het Oegstgeester verpleeghuis Wijckerslooth zijn gistermid-
dag om drie uur 500 ballonnen de lucht in gegaan. De actie was bedoeld om
de vijf procents-eis van de verplegers nog eens kracht bij te zetten.
Aan de ballonnen hingen kaartjes die door vinders opgestuurd moeten
worden naar het ministeie van welzijn in Rijswijk. 'Help de gezondheids- Pnnv-rian
zorg uit het slop en stuur massaal deze kaart op. Hiermee steunt u onze eis runy Ud9
de kaart is het bewijs'. Zo luidde de tekst op de briefkaarten. Manege Liethorp in Leiderdorp (sport
park De Bloemerd) staat Tweede Pink-
De val van het kabinet is voor de verplegers van Wijckerslooth geen reden sterdag in het teken van van de Dag van
om voorlopig geen acties meer te voeren. Woordvoerder P. Helvensteijn: de Pony. De dag begint om 9.00 uur met
"Wij gaan ons nu meer richten op de politieke partijen die allemaal bezig een feestelijke optocht. Thema van het
zijn met hun verkiezingsprogramma's. Het zou mooi zijn als in die pro- feest is 'popsterren'. Halverwege de dag
gramma's eeïj alineaatje over loonsverhoging van de verpleging wordt op- (12.20 uur) is er een ballet voor man en
genomen". Holvast) vrouw te paard.
neemt. Zijn tred is vastberaden. Dat om het advies van de speciaal met
past uitstekend bij het beeld op de het Willibrordmonument belaste
werkgroep te volgen.
Vissers (D66) noemde het niet
goed dat de gemeenteraad pas tij
dens de raadsvergadering te horen
andere pilaar, het schip
Willibrord zojuist lijkt te zijn gearri
veerd. De golfbeweging van het
vaartuig en de lopende Willibjrord
roepen spanning op, "zijn eikaars kreeg waarop de voorkeur van de VOORSCHOTEN - Dat het
Intratuin Griffioen heeft steeds
wagencentrum aan de Leidseweg- betoogd dat het bang was dat het
Noord, nabij de Voorschotense Hof- kampje zich in de toekomst verder
landbrug, werkelijk wordt uitge- zal uitbreiden. Het tuincentrum
breid van drie tot vijf woonwagen- was bereid zijn bezwaren in te slik-
plaatsen is volgens loco-secretaris ken, indien de uitbreiding beperkt
blijven tot vijf plaatsen. De ge
meente deed echter geen toezeggin-
WASSENAAR - Ook Wassenaar
krijgt een chemocar voor het opha-
klein chemisch afval (kca).
gebruik genomen telefoonnum-
ïer 01751 - 22336.
Een week voor de start krijgen
OEGSTGEEST Automobilisten
die woonachtig zijn in de Oegst
geester nieuwbouwwijk Haaswijk
moeten de komende tijd rekening
houden met omleidingen bij het
verlaten van hun woonwijk.
Als het droog blijft, zal van
woensdag 17 tot en met vrijdag 19
mei de Kerckwervelaan, belangrijk
voor de ontsluiting van Haas wij k-
west in Oegstgeest, worden geasfal
teerd. De gemeente Oegstgeest be
looft de overlast te beperken maar
sluit ongemak neit uit. Als de tijd
het toelaat zal na de Kerckwerve-
laan ook een deel van de Haaswijk-
laan worden geasfalteerd. Indien
nodig worden er omleidngsroutes
uitgestippeld én aangegeven.
Op donderdag 25 mei zullen de
afrondende asfalteringswerkzaam-
heden op de rotonde in Haaswijk
worden uitgeveord. De rotonde zal
vanaf 9.00 uur tot de klus is ge
klaard worden afgesloten.
Ook,hiervoor geldt dat het droog
weer moet zijn. Regen zal onherroe
pelijk tot vertraging leiden of en
voorlopig afstel.
Als de rotonde op slot is, dient het
verkeer vanuit Haaswijk-west via
de Kerckwervelaan, Haaswijklaan
en Haarlemmerstraatweg te rijden.
Haaswijk-oost wordt aangeraden de
Kleyn Proffijtlaan, Erasmuslaan,
Morsebellaan, Haaswijklaan en
Haarlemmerstraatweg te gebrui
ken.
Donderdag 1 juni maakt de car de Wassenaarders informatie thuisge-
eerste rit en kunnen milieubewuste stuurd over klein chemisch afval,
burgers tussen half negen en tien de standplaatsen van de chemocar
C. Verlooij niet zeker. Gedeputeer
de Staten hebben het protest van
Intratuin Griffioen tegen uitbrei- gen.
ding van het kamp verworpen.
"Aan wettelijke en juridische voor- Griffioen vindt een kampje langs
waarden is nu voldaan, maar het de Vliet uit landschappelijk oog
college moet nog besluiten of die punt niet mooi. Bovendien is hert
plaatsen er ook daadwerkelijk ko- tuincentrum nog steeds bang dat
n", aldus Verlooij,
het kampje zich zal uitbreiden rich-
r hun chemische afval inleveren
lijst
In het kader van het provinciale ting Segaar. Verlooij begrijpt die
bij de standplaats tegenover de bi- campinghouders die vanaf zaterdag
woonwagenplan moet Voorschoten angst
uitbreiding niet hele-
bliotheek,
3 juni
open staan
Milieuwethouder Cocheret de la kca. Om de reclamecampagne
Morinière levert hier als eerste zijn pleet te maken loopt die zaterdag
kca in bij de chauffeur van de auto,
twee meter hoge Max Milieu
12 woonwagenplaatsen binnen de maal. "Aan de noordkant bevindt
gemeente aanleggen. Hieronder zich de Hoflandbrug, ten noordoos-
vallen de plaatsen in het huidige ten ligt de Vliet, in het zuiden het
kampje. Daarnaast depkt Voor- tuincentrum Segaar en ten westen
M. Solleveld. Deze ambtenaar is 1 door het winkelcentrum Langstraat
mei in dienst getreden bij de ge- en omgeving en organiseert de bi-
meente en zorgt voor het ophalen, bliotheek de laatste twee weken van
opslaan en wegbrengen van het juni een tentoonstelling over klein
klein chemisch afval. Mensen met chemisch afval. Het blijft ondertus-
vragen kunnen hem altijd benade- sen mogelijk om kca in te leveren
ren bij de chemocar of kunnen hem op het gemeentedepöt, zoals dat al
bereiken via het speciaal hiervoor vanaf 1984 kan.
schoten aan de toekomstige i
bouwwijk Starrenburg. "Daar kun
nen de resterende 7 plaatsen wor
den aangelegd", aldus Verlooij. Vol
de Leidseweg. Als deze plaatsen t
zouden komen, is het centrum nok-
vol".
Over de mogelijkheid dat het cen-
gens hem bestaat echter ook na de trum zich zal uitbreiden op
uitspraak van GS nog de kans dat stukje opslagterrein dat nu wordt
de twee plaatsen die bij de Leidse- gebruikt door Segaar, wil Verlooij
weg mogen komen in Starrenburg alleen maar kwijt: "Ik kan die angst
worden aangelegd. niet delen".
