Waterbedrijf zet stap naar schoner duinmilieu Nieuwe voorzuiveringsinstallatie in Katwijk op 17 mei officieel in gebruik genomen 'Meer leerlingen in Noordwijk bij gebrek aan beter naar mavo' Alleen PPR Alkemade is tegen subtropisch zwembad DINSDAG 9 MEI Leiden dialezing (Engelstalig) over 'het leven in Afghanistan' door de Af ghaanse schrijfster Amina Shah, 20.00 uur in het Rijksmuseum voor Volkenkunde, Steenstraat. oecumenisch avondgebed in de Oud-Katholieke kerk, Zoeter- woudse singel, van 19.00 tot 19.30 uur. lezing: 'Japan, de onzichtbare drijfveren van een wereldmacht', door K.G.. van Wolveren, aanvang 20.00 uur, Universiteitsgebouw, Cleveringaplaats. spreekbeurt Leidse Weer- en Sterrenkundige Kring over de 'su pernova 1987A' door drs. G. Kiers, aanvang 20.00 uurin de col legazaal van de Sterrenwacht, Kaiserstraat. Usse concert Symfonieorkest Bol lenstreek, aanvang 20.15 uur in 't Poelhuys, Ruishornlaan. WOENSDAG 10 MEI Alphen wandeling voor ouderen door het heemgebied bij de Kromme Aar, vertrek om 14.00 uur bij de kinderboerderij Zegersloot. sjoelavond in buurthuis Wes terhaven, Emmalaan 45, aanvang Leiden filmochtend vopr vrouwen: The Berlin Affair', aanvang 9.30 uur in buurthuis 't Spoortje, Bernhardka- de. rondleiding met aansluitend le zing (engelstalig), door Afghaan se schrijfster Amina Shah, over de expositie 'Afghanistan, een nieuw begin', van 10.30 tot 12.30 uur in het Rijksmuseum voor Volken kunde. kindervoorstelling: 'De Grote n de Leidse Schouwburg. poppen maken voor jong en oud, van 14.00 tot 15.30 uur, Rijksmuseum voor Volkenkunde 'reserveren tel: schrijversavond bij S vereniging SSR, aanvang 20.00 lur in het pand SSR, Hogewoerd. dia-lezing (engelstalig) over het het Rijksmuseum voor Volken kunde. informatiepunt gemeenschap pelijk wonen, van 20.00 tot 21.00 uur bij Vereniging Centraal Wo nen, Gerestraat 20, tel: 121554. concert 'Vive la France' door het Leids Studenten Kamerorkest, aanvang 20.30 uur in het Lak- Theater, Cleveringaplaats. Leiderdorp bridgen in het Bridgecentrum Leiderdorp, Bernhardstraat, aan vang 13.30 uur. lezing NCVB over gezond heidszorg door mevr. Kweekstra- Everse, 19.45 uur in de Schep- pingskerk, Van Poelgeestlaan. Usse Orchideeën Parade in de Keu kenhof. van 8.00 tot 18.30 uur. Voorschoten rondleidingen in Kasteel Dui venvoorde, Veurseweg, om 14.00 DONDERDAG 11 MEI Leiden lunchconcert Nobuko Taka- hashi (piano), met werk van Liszt, van 12.45 tot 13.30 uur in de Ka pelzaal van K&O. Oude Vest. kennismakingsbijeenkomst en informatie over vakantieweekein de voor alleenstaande vrouwen, aanvang 13.30 uur, Volkshuis. Apothekersdijk 33a. spreekuur PvdA, van 19.00 tot 21.00 uur in Het Gulden Vlies, Breestraat, tel: 254547. concert in de Meesterserie: Or chestra Philharmonique de Liege Alexandre Myrat, mmv Jenny r Hestia Bavelaar, aanvang 20.15 uur in de Kapelzaal van K&O, Oude Vest. dansvoorstelling door de 'Rot terdamse Dansgroep' met twee nieuwe choreografieën, 20.15 uur in de Leidse Schouwburg. voorstelling: 'Leonce en Lena', door Orkater, aanvang 20.30 uur in het Lak-Theater, Cleve ringaplaats. Leiderdorp bewegingsgym voor dames olv een Mensendieck therapeute, van 13.30 tot 14.15 uur in Sjelter, Heemraadlaan. KATWIJK - Met de officië le opening van de voorzuive ringsinstallatie in Katwijk zet de Energie en Watervoor ziening Rijnland (EWR) op woensdag 17 mei een be langrijke stap naar een scho ner duinmilieu. Werd bij de winning in de duinen van Berkheide tot voor kort ge bruik gemaakt van vervuild water uit het stroomgebied van de Rijn, dankzij de nieu we installatie kan nu louter gezuiverd water in de meer tjes van het kwetsbare na tuurgebied worden ge pompt. Op termijn moet dat leiden tot de terugkeer van zeldzame plantensoorten in de duinen. Het jarenlange gebruik van ver- vuild water dat onder meer veel fosfaten bevat voor de infiltratie in het gebied Berkheide, heeft grote invloed gehad op de plantengroei. Veel duinmeertjes worden nu om zoomd door dikke rijen brandne tels, niet bepaald de vegetatie waar het toekomstig staatsnatuurmonu- ment zijn waarde aan ontleent. Het overschakelen op voorgezuiverd water gaat gepaard met het schoon maken van de meertjes, die één voor één worden drooggelegd om het vervuilde slib van de bodem te verwijderen. Binnen twee jaar moet deze operatie zijn afgerond. Behalve voor het duinmilieu le vert het gebruik van de installatie echter ook voordelen op voor de wa terwinning zelf. Het gebruik van voorgezuiverd water heeft een posi tieve invloed op het eindprodukt van het waterbedrijf en kan verder ook een verhoging van de produktie met zich meebrengen. Het al be trekkelijk schone water doorloopt het infiltratieproces sneller dan ver vuild water. Die produktieverho- ging heeft echter zijn grenzen: het water moet toch gedurende een be paalde minimum-verblijftijd in de duinen worden opgeslagen. Wel ontstaan er door het gebruik van de installatie mogelijkheden voor nieuwe waterwintechnieken, zoals diepte-infiltratie. Het is nog niet be kend of de installatie kan voldoen aan de laatste EG-eisen: die zijn na melijk nog niet bij het waterbedrijf bekend. Boezemwater Al in de jaren vijftig werd door de directie van de toenmalige Leidse Duinwater Maatschappij (LDM) ge dacht aan de verbetering van de kwaliteit van het water dat in de duinen werd gepompt. Het accent lag daarbij echter op het verleggen van het punt waar het water werd ingenomen: van de plaats in de om geving van het vliegveld Valken burg en de teellanden naar een nieu we lokatie bij de Wijde Aa, waar het boezemwater van betere kwaliteit zou zijn. Aanvankelijk werd voor de bouw van een voorzuiveringsinstallatie eveneens gedacht aan een plek bij de Wijde Aa, maar uiteindelijk is toch voor het duingebied bij Kat wijk gekozen. "We zijn hier flexibe ler als het gaat om de keuze van on ze bronnen", zegt EWR-directeur J. Haijkens. "Nu komt nog de helft van ons water uit Rijnlands boezem en de rest via het leidingnet van Den Haag uit de Andelse Maas. In de toekomst willen we helemaal op dit Maaswater overschakelen". Het boezemwater uit het gebied van Rijnland zal dan alleen nog in nood gevallen worden gebruikt, als de aanvoer van elders stokt. Het An delse Maaswater is niet alleen van betere kwaliteit, maar heeft daar naast in Bergambacht ook al een voorbehandeling ondergaan. Het heeft bijzonder lang geduurd voordat de plannen voor de voorzui veringsinstallatie in het Katwijkse duingebied konden worden uitge voerd. Directeur Haijkens wijt de vertraging onder meer aan de on duidelijke situatie rond de toe komst van de LDM en de langduri ge procedures die moesten worden doorlopen voordat de vergunning werd afgegeven. "Maar toen uitein delijk groen licht werd gegeven, ging alles ook bliksemsnel", aldus Haijkens. Begin 1987 kreeg het in genieursbureau DHV uit Amers foort de opdracht om een globaal ontwerp voor de installatie te ma ken, dat in het najaar werd omgezet in een definitief plan. Binnen een jaar werd vervolgens het 24 miljoen gulden kostende project uitge voerd. Proces De voorzuivering is gebouwd langs de Provincialeweg S-l (Kat wijk/Wassenaar), aan de rand van het duingebied. De installatie is on dergebracht in een gebouw met een lengte van 100 meter en een breedte die varieert van 25 tot 40 meter. Er is naar gestreefd het onderkomen zo veel mogelijk in te passen in het duingebied. Het is voor een deel on der het maaiveld gebouwd, waar door de hoogte tot ongeveer vijf me ter kon worden beperkt. Het zuiveringsproces wordt in ide installatie op gang gebracht door ijzerchloride aan het water toe te voegen. Deze stof vormt vlokjes in het water en bindt het fosfaat. In speciale vlokvormingsruimten wor den de verontreinigingen ingeslo ten en ontstaan dusdanig grote en sterke vlokken dat deze in een late re fase makkelijk uit het water kun nen worden verwijderd. Dat ge beurt in de zogenaamde flotatie- ruimte, waar steeds kleine hoeveel heden water met opgeloste lucht worden ingebracht. De vlokjes die de ijzerchloride heeft gevormd, bin den zich met de luchtbelletjes en komen aan de oppervlakte drijven. Ze worden vervolgens via slibgoten afgevoerd. Het heldere water bevat op dat moment nog een kleine hoeveel heid zwevende stof, die bij het pas seren van 16 snelfilters wordt ver wijderd. Deze filters hebben elk een oppervlakte van 36 vierkante meter en bestaan uit een grove antreciet- laag en een fijnere zandlaag van on geveer 1,5 meter dik. Na het passe ren van deze filters bevat het water nog te veel zuurstof, dat wordt ver wijderd door het via een getrapt overstort (een klein watervalletje) naar de filtraatkelders te leiden. Vanuit deze kelders wordt het wa ter doorgepompt naar het duinge bied. Het resultaat van het zuiverings proces, dat ongeveer een uur duurt, kan nog verder worden verbeterd door een deel van het gezuiverde water (ongeveer 40 procent) weer te rug te leiden naar het begin van de installatie en het gemengd met het ongezuiverd water het hele proces nog eens te laten doorlopen. Deze combinatie levert voor de zuive ringsinstallatie namelijk water van een vrij stabiele kwaliteit op, waar op de hele machinerie beter kan worden afgesteld. Op deze manier kan jaarlijks 13 tot 15 miljoen kubie ke meter via de installatie worden 'afgeleverd'. Als in de toekomst he lemaal wordt overgeschakeld op Andelse Maaswater, dat door de voorbehandeling in Bergambacht al een redelijk constante kwaliteit heeft, kan de capaciteit van de voor zuivering zelfs worden opgevoerd tot 20 miljoen kubieke meter. In dit geval hoeft het aangevoerde water namelijk niét meer worden ge mengd met het water dat de zuive ringsinstallatie al heeft doorlopen. Diepte-infiltratie Het zuiveringsproces heeft plaats in vier 'straten', waardoor het moge lijk is water van verschillende kwa liteiten af te leveren. Dat is vooral belangrijk met het oog op de plan nen die de EWR heeft met diepte-in filtratie, een nieuwe waterwintech- niek waarmee het bedrijf aan het eind van dit jaar bij wijze van expe riment wil beginnen. Bij deze tech niek wordt het water niet in zoge naamde infiltratiepiassen gepompt, maar in kleilagen tot op ruim 40 me ter onder de grond. Omdat het zui veringsproces met deze techniek veel sneller wordt doorlopen dan bij de oppervlakte-infiltratie, moet het ingepompte water ook van betere kwaliteit zijn. Het voor diepte-infil tratie geschikte water kan via een aparte 'straat' door de voorzuive ring worden geleid. De EWR denkt in eerste instantie twee miljoen kubieke meter water via de nieuwe techniek te winnen, in de loop der jaren uit te breiden tot ongeveer 8,5 miljoen 'kuub'. De diepte-infiltratie heeft waarschijn lijk plaats in het zuidelijk deel van het gebied Berkheide (aan de kant van Wassenaar) omdat de bodem bij Katwijk daarvoor minder geschikt is. Het zoute water zit hier op te gro te hoogte. In principe is het mogelijk de diepte-infiltratie ook buiten het duingebied toe te passen, maar vol gens EWR-directeur Haijkens ligt dat minder voor de hand. "De na tuurlijke omstandigheden in het duingebied maken het aantrekkelij ker om hier te beginnen", zegt hij. "Verder speelt ook mee dat het hier een beschermd gebied betreft, waardoor de waterwinning nauwe lijks wordt bedreigd door factoren van buitenaf'. Niettemin worden er toch ook buiten het duingebied ge keken naar plaatsen om diepte-in filtratie toe te passen. Ter gelegenheid van de opening van de voorzuivering op woensdag 17 mei wordt in het Valkenhorst- theater van de Koninklijke Marine een serie lezingen georganiseerd over de invloed van de installatie op het duinmilieu en de waterkwali teit. De officiële ingebruikname wordt verright door de Leidse wet- houder J. Fase-Dubbelboer, voor zitter van de raad van commissaris sen van de EWR. ALPHEN AAN DEN RIJN - Zolang het nog kan graven amateur-archeologen op het terrein aan de Julianastraat, waar het oude pand van Couvée heeft gestaan, naar het verleden. Voor lopig hebben ze nog tot de bouwvakvakantie, een tijd waarifc de archelogen nog veel vondsten uit de middeleeuwen denken te kun nen doen. Na de bouwvakvakantie wordt ver der graven onmogelijk als op het terrein een nieuwe supermarkt met woningen worden ge bouwd. Theo Schmidt en Frank Choufoer (rechts) staan bij een uitgegraven middeleeuwse beer put, waar een hele verzameling pijpekoppen en glaswerk is uitgehaald. De onderzoekers leiden uit dat materiaal af dat in de nabijheid van de put een kroeg gevestigd is geweest. De spullen die zijn opgegraven zijn volgens een van de op gravers 'van de allerergste kwaliteit'. Elders op het terrein zijn de archeologen nog op resten van twee middeleeuwse huizen ge stuit, waarvan inmiddels vloeren op vier ni veaus zijn blootgelegd. Elk huis heeft zijn eigen beer- en waterput, wat volgens een van de ar cheologen betekent dat 'er nog genoeg materi aal zal worden gevonden'. Werd bij opgravingen in het verleden in het centrum van Alphen voor al gespeurd naar resten uit de Romeinse tijd, toch zijn de vondsten nu ook van waarde omdat op zich nog maar weinig bekend is over het Al phen uit de middeleeuwen. (foto Ben deBruyn) ALKEMADE - De PPR in Alkema de is tegen de£ouw van een subtro pisch zwemparadijs. In een brief aan het college van B en W van Alkemade maakt het raadslid A. Spring in 't Veld-de Bruijn duide lijk dat haar partij de uitgave van een bedrag van bijna zes miljoen gulden voor een nieuw zwembad met tennishal en squashbanen' te hoog vindt. De commissieleden van CDA, WD en PvdA konden zich gisteravond wel in de uitbreidings plannen vinden. In een gecombineerde vergade ring van de commissie sport- en jeugdbedrijf en welzijnzaken bena- drukte Spring in 't Veld gisteravond nog eens dat Alkemade zich deze luxe volgens haar niet kan veroorlo ven. Wat de PPR betreft kan het geld beter worden besteed aan an dere zaken zoals begeleid wonen, peuterspeelzaalwerk en de subsidi ëring van maatschappelijk werk. Voor de PPR is een eenvoudig over dekt 25 meter-bad ruim afdoende de zwembehoefte te kunnen Het beheer van het te vernieuwen sportcomplex blijft voorlopig in handen van de gemeente Alkema- dè. Punt van discussie vormt nog de vraag of het 50 meter-buitenbad moet worden gesloten of niet. Het personeel van De Tweesprong liet weten dat sluiting een verarming voor de Alkemadese zwemliefheb- bers betekent. Een meerderheid van de commissieleden voelt echter voor sluiting van het buitenbad. Als het hele buitencomplex wordt ge sloten, levert dat een besparing op van 62.500 gulden per jaar. Als al leen het familiebad open blijft, wordt die besparing teruggebracht tot 47.500 gulden. Het advies voor aanpassing van De Tweesprong wordt in juni be handeld in de commissie financien en daarna in de gemeenteraad. Dan wordt ook het voorstel voor een kre diet voor het bouwen gemeentehuis behandeld. Meerderheid Lisse vóór weren van 'buitenpoorters' LISSE Een raadsmeerderheid van PvdA/PPR en CDA steunt in grote lijnen het plan van het college om 'buitenpoorters' in Lisse te we ren. Op enkele detailpunten staat de CDA-fractie echter nog niet op één lijn. Het plan van het CDA/WD- college stuit nog altijd op verzet van de VVD-fractie, die opkomt voor de belangen van de woningbezitters, zo bleek gisteravond tijdens de ver gadering van de raadscommissie voor ruimtelijke ordening. Het college wil dat bestaande wo ningen onder de twee ton in eerste instantie naar inwoners van Lisse gaan en mensen die in het dorp wer ken maar nog niet wonen. Om die reden wil men de vrije-koopgrens in Lisse verhogen van 172.000 gulden naar 275.000 gulden. Omdat eerder CDA en WD hier grote problemen mee hadden, heeft het college die verhoging teruggebracht tot 250.000 gulden. CDA, PvdA/PPR en de SG P/RPF/GPV gaan hiermee akkoord. De WD blijft tegen, maar CDA en PvdA/PPR zijn niet bereid die grens nog verdér te verlagen, omdat anders het gevaar bestaat van prijs opdrijving. Daarnaast meent het college dat wanneer na vijf maanden er geen Lissese koper is gevonden, de wo ning aan een 'buitenpoorter' mag worden verkocht. CDA en WD hadden ook.hier eerder bezwaar te gen, waarna het college de moge lijkheid inbouwde dat iemand in noodgevallen vrijstelling kan krij gen en zo de woning eerder kan ver kopen. Maar" de WD bleef op het standpunt staan dat binnen drie maanden een inwoner van Lisse best een besluit kan nemen over aankoop van een woning, zodat een termijn van vijf maanden niet nodig is. Maar een meerderheid binnen het CDA is wèl voor die vijf maan den. Ook kan een meerderheid van het CDA zich vinden in het plan om 'buitenpoorters' geen gemeentega rantie te geven bij het kopen van een woning. Ook PvdA/PPR was daarvoor, maar ook hierbij bleef de WD tegen. Op 25 mei zal de ge meenteraad een besluit moeten ne men over deze 'hete hangijzers' van het plan. GRONDRUIL - De gemeente Ter Aar wil met een inwoner van Lange- raar een stuk grond ruilen tegen een perceel water in de Langeraarse plas. Burgemeester en wethouders willen in de plas een surfsteiger aan leggen aan het Kerkpad. De Langeraarder heeft zich in middels bereid verklaard hiervoor afstand te doen van een perceel wa ter ter grootte van één vierkante ki lometer. NOORDWIJK - Het ontbreken van een openbare school voor havo en vwo in Noordwijk leidt ertoe dat veel leerlingen kiezen voor een mavo-opleiding, terwijl ze op grond van hun capaciteiten hoger onder wijs zouden kunnen volgen. Dat is de conclusie die de commissie on derwijs van Noordwijk trekt uit het onderzoek naar de levensvatbaar heid van een openbare mavo/ havo/vwo in de bollenstreek. Een dergelijke school is dan ook onmis baar, aldus de commissie. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van staatssecretaris N. Ginjaar-Maas en bedoeld als bewijs voering bij haar besluit over een nieuwe school. De gemeente Noordwijk heeft al enkele jaren ge leden een verzoek tot de oprichting van een dergelijke school inge diend. Het onderzoeksbureau Hilferink- /Croonen concludeert dat een open bare mavo/havo/vwo levensvatbaar is. Deze school zou een afsplitsing moeten zijn van het Louise de Co- lignycollege in Leiden. Ginjaar- Maas heeft nog niet officieel op de uitslag van het onderzoek gerea geerd. J.J. Voorham-Bartens, fractie voorzitter van de Noordwijkse PvdA, noemde gisteravond tijdens een vergadering van de commissie onderwijs de uitkomsten van het onderzoek 'onthutsend'. Voorham- Bartens: "Landelijk gezien gaat 34 procent van de leerlingen naar een mavo. In Noordwijk ligt dat percen tage veel hoger, op ruim 46 procent. Omdat we er niet vanuit hoeven te ,gaan dat Noordwijkse kinderen dommer zijn of dat het onderwijs op de basisscholen hier beroerd is, be tekenen deze cijfers dat de school keuze wordt bepaald op grond van de school die het dichtst bij is. Bij ontbreken van een havo en vwo, kiezen ze maar voor een mavo. Hier door worden kansen gemist". Voor ham-Bartens werd in haar mening gesteund doj>r andere commissiele den. Overbodig Directeur J.G.B. Oostermeijer van de rooms-katholieke WilHbrord- mavo zei Noordwijk een openbare school voor voortgezet onderwijs niet te misgunnen, maar trachtte te gelijkertijd de resultaten van het onderzoek volledig te ontkrachten. Oostermeijer: "Dat zo'n groot per centage voor de mavo kiest, wijst er alleen maar op dat er hier behoefte is aan een extra mavo". De levensvatbaarheid van een, door splitsing ontstane, volwaardi ge school voor voortgezet onderwijs wordt door Oostermeijer ten zeerste betwijfeld. "Bovendien zijn er grote negatieve gevolgen voor de andere scholen voor voortgezet onderwijs en er is nog nooit aangegeven hoe dit zou kunnen worden opgevan gen". De val van het kabinet vorige week woensdag geeft overigens de nodige onzekerheid over de termijn waarop Ginjaar-Maas een besluit neemt. Wethouder Bedijn weet niet in hoeverre de staatssecretaris het besluit ziet als voortzetting van reeds bestaand beleid. Demissio naire ministers en staatssecretaris sen mogen alleen besluiten nemen inzake beleid dat al vóór de val van het kabinet vaststond. De wethou der: "Hopelijk valt het besluit op ui terst korte termijn. Wij kunnen nu niets anders doen dan het vuurtje brandende te houden". Boete van 2500 gulden voor dodelijk ongeval DEN HAAG/HAZERSWOUDE- /LEIDERDORP - De rechtbank in Den Haag heeft vanmorgen een 71- jarige inwoner van Hazerswoude veroordeeld tot een boete van 2500 gulden. Bovendien legde de recht bank de bejaarde man een voor waardelijke ontzegging van de rij bevoegdheid van één jaar op met een proeftijd van twee jaar. De officier van justitie eiste twee weken geleden eenzelfde boete, maar vroeg een voorwaardelijke ontzegging van de rijbevoegdheid van drie jaar. De rechtbank achtte de Hazers- woudenaar schuldig aan het veroor zaken van een dodelijk ongeval, eind vorig jaar, op de Engelendaal in Leiderdorp. Slachtoffer was een vrouw die de weg over een zebrapad wilde oversteken. De man zag haar pas toen zij in het licht van zijn kop lampen verscheen. Toen kon hij haar niet meer ontwijken. De offi cier van justitie verweet de bejaarde twee weken geleden, dat hij 'onhan dig' had gereden en beter had moe ten uitkijken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 16